อรรถกถาเล่มที่ ๔๗ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปฏิสํ.อ.๑ (สทฺธมฺม.๑)
หน้าที่ ๓๐๒.

                      ๑๓. วิมุตฺติญาณนิทฺเทสวณฺณนา
     [๖๔] วิมุตฺติญาณนิทฺเทเส สกฺกายทิฏฺฐีติ วิชฺชมานฏฺเฐน สติ ขนฺธ-
ปญฺจกสงฺขาเต กาเย, สยํ วา สตี ตสฺมึ กาเย ทิฏฺฐีติ สกฺกายทิฏฺฐิ. วิจิกิจฺฉาติ
วิคตา จิกิจฺฉา, สภาวํ วา วิจินนฺโต เอตาย กิจฺฉติ กิลมตีติ วิจิกิจฺฉา.
สีลพฺพตปรามาโสติ สีเลน สุทฺธิ วเตน สุทฺธิ. สีลพฺพเตน สุทฺธีติ คหิตอภินิเวโส.
โส หิ สภาวํ อติกฺกมิตฺวา ปรโต อามสตีติ สีลพฺพตปรามาโส. อุภินฺนํ สมาเนปิ
ทิฏฺฐิภาเว ตกฺกญฺจ ปรูปเทสญฺจ วินา ปกติยา เอว สกฺกายทิฏฺฐิคฺคหณโต
ปกติภูตาย วีสติวตฺถุกาย สกฺกายทิฏฺฐิยา ปหาเนเนว สพฺพทิฏฺฐิปฺปหานทสฺสนตฺถํ
สกฺกายทิฏฺฐิ วุตฺตา. สีลพฺพตปรามาโส ปน "สุทฺธิปฏิปทํ ปฏิปชฺชามา"ติ
ปฏิปนฺนานํ ปฏิปทาย มิจฺฉาภาวทสฺสนตฺถํ วิสุํ วุตฺโตติ เวทิตพฺโพ. ติณฺณมฺปิ
อนุสยปฺปหาเนเนว ปหานํ ทสฺเสตุํ ทิฏฺฐานุสโย วิจิกิจฺฉานุสโยติ วุตฺตํ, น วิสุํ
กิเลสตฺตา. อุปกฺกิเลสาติ กิเลเสนฺติ อุปตาเปนฺติ วิพาเธนฺตีติ กิเลสา, ถาม-
คตฏฺเฐน ภุสา กิเลสาติ อุปกฺกิเลสา. สมฺมา สมุจฺฉินฺนา โหนฺตีติ สมุจฺเฉทปฺปหาเนน
อนุปฺปาทนิโรเธน สมฺมา สมุจฺฉินฺนา โหนฺติ. สปริยุฏฺฐาเนหีติ จิตฺตํ
ปริโยนทฺธนฺตานิ อุฏฺเฐนฺติ อุปฺปชฺชนฺตีติ ปริยุฏฺฐานานิ, สมุทาจารปฺปตฺตานํ
กิเลสานเมตํ อธิวจนํ. สห ปริยุฏฺฐาเนหีติ สปริยุฏฺฐานานิ. เตหิ สปริยุฏฺฐาเนหิ
อนุสยิตอุปกฺกิเลเสหิ. จิตฺตํ วิมุตฺตํ โหตีติ เตสํ อภพฺพุปฺปตฺติกภูตตฺตา
สนฺตติวเสน ปวตฺตมานํ จิตฺตํ ตโต วิมุตฺตํ นาม โหติ. ตเทว สุฏฺฐุ วิมุตฺตตฺตา
สุวิมุตฺตํ. ตํวิมุตฺติญาตฏฺเฐนาติ ตสฺสา วิมุตฺติยา ชานนฏฺเฐน.
                    วิมุตฺติญาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๗ หน้าที่ ๓๐๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=47&page=302&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=47&A=6744&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=47&A=6744&modeTY=2&pagebreak=1#p302