อรรถกถาเล่มที่ ๔๗ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปฏิสํ.อ.๑ (สทฺธมฺม.๑)
หน้าที่ ๓๒๐.

การณภูเตน จิตฺเตน. ยถาภูตํ ปชานาติ ปญฺาย ปชานาติ. "อิทํ ทุกฺขนฺติ
โยนิโสมนสิ กโรตี"ติ วุจฺจมาเน อนุสฺสววเสน ปุพฺพภาคสจฺจานุโพโธปิ สงฺคยฺหติ.
โยนิโสมนสิกาโรติ จ อุปาเยน มนสิกาโร.
     ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตนฺติ จกฺขาทิธาตุนานตฺตญฺจ
ปฏิจฺจ จกฺขุสมฺผสฺสาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชตีติ อตฺโถ. ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจาติ จกฺขุ-
สมฺผสฺสาทินานตฺตํ ปฏิจฺจ. เวทนานานตฺตนฺติ จกฺขุสมฺผสฺสชาทิเวทนานานตฺตํ.
สญฺานานตฺตนฺติ กามสญฺาทินานตฺตํ. สงฺกปฺปนานตฺตนฺติ กามสงฺกปฺปาทิ-
นานตฺตํ. ฉนฺทนานตฺตนฺติ สงฺกปฺปนานตฺตาย รูเป ฉนฺโท สทฺเท ฉนฺโทติ เอวํ
ฉนฺทนานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ปริฬาหนานตฺตนฺติ ฉนฺทนานตฺตตาย รูปปริฬาโห
สทฺทปริฬาโหติ เอวํ ปริฬาหนานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ปริเยสนานานตฺตนฺติ
ปริฬาหนานตฺตตาย รูปปริเยสนาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ลาภนานตฺตนฺติ
ปริเยสนานานตฺตตาย รูปปฺปฏิลาภาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชตีติ.
                  ธมฺมนานตฺตาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺิตา.
                          -------------
                    ๒๐-๒๔. าณปญฺจกนิทฺเทสวณฺณนา
     [๗๕] าณปญฺจกนิทฺเทเส เตสํ ปญฺจนฺนํ าณานํ อปุพฺพสมฺพนฺธสภาวโต
เอกโตว ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนานิ กตานิ. อภิญฺาตา โหนฺตีติ ธมฺมสภาวลกฺขณ-
ชานนวเสน สุฏฺุ าตา โหนฺติ. าตา โหนฺตีติ าตปริญฺาวเสน
สภาวโต าตตฺตา าตา นาม โหนฺติ. เยน าเณน เต ธมฺมา าตา
โหนฺติ, ตํ าตฏฺเน าณํ, ปชานนฏฺเน ปญฺาติ สมฺพนฺโธ. อิมินาว
นเยน เสสาณานิปิ โยเชตพฺพานิ. ปริญฺาตา โหนฺตีติ สามญฺลกฺขณวเสน


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๗ หน้าที่ ๓๒๐.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=47&page=320&pages=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=47&A=7146&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=47&A=7146&pagebreak=1#p320