อรรถกถาเล่มที่ ๔๘ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปฏิสํ.อ.๒ (สทฺธมฺม.๒)
หน้าที่ ๑๗๑.

ภิกฺขเว ขีณาสวสฺส ภิกฺขุโน นิพฺพานนินฺนํ จิตฺตํ โหติ นิพฺพานโปณํ
นิพฺพานปพฺภารํ วิเวกฏฺ เนกฺขมฺมาภิรตํ พฺยนฺตีภูตํ สพฺพโส อาสวฏฺานิเยหิ
ธมฺเมหี"ติ ๑- วุตฺตขีณาสวพลวเสน นิพฺพานนินฺนจิตฺตตฺตา ขีณาสโวว นิโรธสงฺขาตสฺส
นิพฺพานสฺส อุปฏฺาเน กุสโล.
     อารมฺมณูปฏฺานกุสลวเสนาติอาทีสุ กุสลนฺติ าณํ. าณมฺปิ หิ
กุสลปุคฺคลโยคโต กุสลํ ยถา ปณฺฑิตปุคฺคลโยคโต "ปณฺฑิตา ธมฺมา"ติ. ๒- ตสฺมา
โกสลฺลวเสนาติ อตฺโถ.
     [๒๐๗] อิทานิ จตุสฏฺิยา อากาเรหีติอาทิ าณกถายํ ๓- วุตฺตมฺปิ
อินฺทฺริยกถาสมฺพนฺเธน อิธาเนตฺวา วุตฺตํ. ตํ เหฏฺา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ.
     [๒๐๘] ปุน สมนฺตจกฺขุสมฺพนฺเธน อินฺทฺริยวิธานํ วตฺตุกาโม น ตสฺส
อทฺทิฏฺมิธตฺถิ กิญฺจีติอาทิมาห. ตตฺถ สมนฺตจกฺขูติ สพฺพญฺุตญฺาณํ.
ปญฺินฺทฺริยสฺส วเสนาติอาทินา ปญฺจนฺนํ อินฺทฺริยานํ อวิโยคิตํ ทสฺเสติ.
สทฺทหนฺโต ปคฺคณฺหาตีติอาทีหิ เอเกกินฺทฺริยมูลเกหิ ปญฺจหิ จตุกฺเกหิ ปญฺจนฺนํ
อินฺทฺริยานํ นินฺนปโยคกาเล วา มคฺคกฺขเณ วา เอกรสภาวํ อญฺมญฺปจฺจยภาวญฺจ
ทสฺเสติ. สทฺทหิตตฺตา ปคฺคหิตนฺติอาทีหิ เอเกกินฺทฺริยมูลเกหิ ปญฺจหิ จตุกฺเกหิ
ปญฺจนฺนํ อินฺทฺริยานํ นิพฺพตฺติกาเล วา ผลกาเล วา เอกรสภาวํ อญฺมญฺปจฺจยภาวญฺจ
ทสฺเสติ. ปุน พุทฺธจกฺขุสมฺพนฺเธน อินฺทฺริยวิธานํ วตฺตุกาโม ยํ
พุทฺธจกฺขูติอาทิมาห. ตตฺถ พุทฺธจกฺขูติ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตาณํ
อาสยานุสยาณญฺจ. พุทฺธาณนฺติ จ อิทํ ตเทว ทฺวยํ, เสสํ เหฏฺา วุตฺตตฺถเมวาติ.
                 สทฺธมฺมปฺปกาสินิยา ปฏิสมฺภิทามคฺคฏฺกถาย
                      อินฺทฺริยกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
@เชิงอรรถ: ๑ องฺ.ทสก. ๒๔/๙๐, ขุ.ปฏิ. ๓๑/๔๔/๓๘๗  ๒ อภิ.สงฺ. ๓๔/๑๐๓/๑๗ ๓ ขุ.ปฏิ.
@๓๑/๑๐๖/๑๑๘


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๘ หน้าที่ ๑๗๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=48&page=171&pages=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=48&A=3845&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=48&A=3845&pagebreak=1#p171