อรรถกถาเล่มที่ ๕๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
พุทฺธ.อ. (มธุรตฺถ.)
หน้าที่ ๓๗๑.

สตฺถา จ สาวกยุคฬาทีนิ จ ตํ สพฺพํ มุนิภาวมุปคนฺตฺวา อทสฺสนภาวมุปคตนฺติ
อตฺโถ.
                     อเปตพนฺโธ กกุสนฺธพุทฺโธ
                     อทนฺธปญฺโญ คตสพฺพรนฺโธ
                     ติโลกสนฺโธ กิร สจฺจสนฺโธ
                     เขเม วเน วาสมกปฺปยิตฺถ.
เสสคาถาสุ สพฺพตฺถ ปากฏเมวาติ.
                     กกุสนฺธพุทฺธวํสวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                      นิฏฺฐิโต พาวีสติโม พุทฺธวํโส.
                          -------------
                      ๒๕. โกณาคมนพุทฺธวํสวณฺณนา
     กกุสนฺธสฺส ปน ภควโต อปรภาเค ตสฺส สาสเน จ อนฺตรหิเต
สตฺเตสุ ตึสวสฺสสหสฺสายุเกสุ ชาเตสุ ปรหิตโกณาคมโน ๑- โกณาคมโน นาม
สตฺถา โลเก อุทปาทิ. ๒- อถ วา กนกาคมนโต โกณาคมโน นาม สตฺถา โลเก
อุทปาทิ. ตตฺถ กการสฺส โกอาเทสํ กตฺวา นการสฺส ณาเทสํ กตฺวา เอกสฺส
กการสฺส โลปํ กตฺวา นิรุตฺตินเยน กนกสฺส กนกาทิอาภรณสฺส อาคมนํ ปวสฺสนํ
ยสฺส ภควโต อุปฺปนฺนกาเล โส โกณาคมโน นาม. ๒- เอตฺถ ปน อายุ
อนุปุพฺเพน ปริหีนสทิสํ กตํ, น เอวํ ปริหีนํ, ปุน วฑฺฒิตฺวา ปริหีนนฺติ
เวทิตพฺพํ. กถํ? อิมสฺมึเยว กปฺเป กกุสนฺโธ ภควา จตฺตาลีสวสฺสสหสฺสายุกกาเล
นิพฺพตฺโต, ตํ ปน อายุ ปริหายมานํ ทสวสฺสกาลํ ปตฺวา ปุน อสงฺเขฺยยฺยํ
ปตฺวา ตโต ปริหายมานํ ตึสวสฺสสหสฺสายุกกาเล ฐิตํ, ตทา โกณาคมโน ภควา
โลเก อุปฺปนฺโนติ เวทิตพฺโพ.
@เชิงอรรถ: ๑ สี.,อิ. ปรหิตโปนาคมโน             ๒-๒ สี.,อิ. นตฺถ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๓๗๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=51&page=371&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=51&A=8215&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=51&A=8215&modeTY=2&pagebreak=1#p371