อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๑๕๒.

อนฺโธ อสญฺญีสตฺโต ^๑- อรูปํ อุปปนฺโน นิโรธสมาปนฺโน อนนฺโธปิ จ อญฺญตฺร ทสฺสนสมยา น ปสฺสติ นาม. เสสวาเรสุปิ เอเสว นโย. เสสํ ปาลิวเสเนว อตฺถโต เวทิตพฺพํ. [๑๒๒] สุตฺตสํสนฺทนายํ ทิพฺพสฺส จกฺขุโน รูปโคจรตฺตา รูปํ ปสฺสตีติ อาห. ทุติยวาเร "สตฺเต ปสฺสามี"ติ วจนโต ปุคฺคลํ ปสฺสตีติ อาห. ตติยวาเร "รูปํ ทิสฺวา ปุคฺคลํ วิภาเวตี"ติ ลทฺธิโต อุโภ ปสฺสตีติ อาห. ยสฺมา ปน ปสฺสิตพฺพํ นาม ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตนฺติ จตุพฺพิเธ รูปสงฺคเห รูปายตนเมว สงฺคหิตํ, ตสฺมา สกวาที "รูปํ ปุคฺคโล, ปุคฺคโล รูปํ, อุโภ รูปนฺ"ติ อนุโยคํ กโรติ. ตสฺสตฺโถ ปากโฏเยวาติ. อุปาทาปญฺญตฺตานุโยควณฺณนา นิฏฺฐิตา. ----------- ๑๓. ปุริสการานุโยควณฺณนา [๑๒๓] อิทานิ ปุริสการานุโยโค โหติ. ตตฺถ กมฺเม สติ นิยมโต ตสฺส การเกนาปิ ภวิตพฺพนฺติ ลทฺธิยา ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, ตถารูปานํ กมฺมานํ อตฺถิตาย ปฏิญฺญา สกวาทิสฺส. ปุน กตฺตา กาเรตาติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส. ตตฺถ กตฺตาติ เตสํ กมฺมานํ การโก. กาเรตาติ อาณตฺติเทสนาทีหิ อุปาเยหิ การาปโก. อิทานิ ยสฺมา ปรวาที ปุคฺคลํ สนฺธาย กตฺตาติ ปุจฺฉติ, น กรณมตฺตํ, ตสฺมา ปฏิกฺเขโป สกวาทิสฺส. [๑๒๔] ตสฺส กตฺตา กาเรตาติ เอตฺถ ยทิ ยํ ยํ อุปลพฺภติ, ตสฺส ตสฺส กตฺตา ^๒- ปุคฺคโล อุปลพฺภติ, ปุคฺคโล ตเวว อุปลพฺภติ, ^๒- กึ ตสฺสาปิ การโก จ การาปโก จ อญฺโญ ปุคฺคโล อุปลพฺภตีติ อตฺโถ. ปรวาที ตถา อนิจฺฉนฺโต @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อนฺโธ อสญฺญสตฺโต ^๒-๒ ฉ.ม. ปุคฺคโล เต อุปลพฺภติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๑๕๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=152&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=3396&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=3396&modeTY=2&pagebreak=1#p152