อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๑๒.

ลทฺธิ เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. สมฺมติญาณปเญฺหสุ ปฐวีกสิณสมฺมติยํ สมาปตฺติญาณํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, นิรุตฺติญาณํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. เย เกจิ สมฺมตินฺติ ปเญฺหสุ ^๑- ปุถุชฺชเน สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ. เจโตปริยายปเญฺหสุ ปุถุชฺชนสฺส ญาณํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, อริยสฺส ญาณํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. สพฺพา ปญฺญาติ ปเญฺหสุ กสิณสมาปตฺติปญฺหํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, โลกุตฺตรํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. ปฐวีกสิณสมาปตฺตินฺติอาทิ "ยา เอเตสุ เอตฺตเกสุ ฐาเนสุ ปญฺญา, กึ สพฺพา สา ปฏิสมฺภิทา"ติ ปุจฺฉนตฺถํ วุตฺตํ. เตน หิ สพฺพํ ญาณนฺติ ยสฺมา สพฺพา โลกุตฺตรปญฺญา ปฏิสมฺภิทา, ตสฺมา สพฺพนฺติ วจนํ สามญฺญผเลน ^๒- สทฺธึ ปติฏฺฐาเปสีติ. ปฏิสมฺภิทากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------- ๖. สมฺมติญาณกถาวณฺณนา [๔๓๔-๔๓๕] อิทานิ สมฺมติญาณกถา นาม โหติ. ตตฺถ สมฺมติสจฺจํ ปรมตฺถสจฺจนฺติ เทฺว สจฺจานิ. เย ปน เอวํ วิภาคํ อกตฺวา สจฺจนฺติ วจนสามญฺเญน สมฺมติญาณมฺปิ "สจฺจารมฺมณเมวา"ติ วทนฺติ เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ, ^๓- เต อยุตฺตวาทิโนติ เตสํ วาทํ วิโสธนตฺถํ อยํ กถา อารทฺธา. ตตฺถ น วตฺตพฺพนฺติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, ปรมตฺถสจฺจํ สนฺธาย ปฏิญฺญา สกวาทิสฺส. สมฺมติสจฺจมฺหีติ สมฺมตึ อนุปวิฏฺเฐ สจฺจมฺหิ. ปจฺจตฺเต วา ภุมฺมวจนํ. สมฺมติสจฺจนฺติ อตฺโถ. สมฺมติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญวาติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. ตโต นํ "ยทิ ตํ อวิเสเสน สจฺจารมฺมณญฺเญว, เตน ญาเณน ทุกฺขปริญฺญาทีนิ กเรยฺยา"ติ โจเทตุํ เตน ญาเณนาติอาทิมาห. สมฺมติญาณกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปเญฺห ^๒ ม. วจนสามถ ญโต ฉเลน ^๓ ฉ. อนฺธกา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๑๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=212&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=4759&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=4759&modeTY=2&pagebreak=1#p212