อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๓๐๓.

อถ นํ "ยทิ จกฺขุนา รูปํ ปสฺเสยฺย, รูเปน รูปํ ปสฺเสยฺยา"ติ โจเทตุํ รูเปน รูปํ ปสฺสตีติ อาห. อิตโร รูปายตนํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปิตฺวา ปุน ปุฏฺโฐ จกฺขุเมว สนฺธาย ปฏิชานาติ. ปฏิวิชานาตีติ เอตฺถ อยมธิปฺปาโย:- ปสฺสตีติ หิ มยํ ปฏิชานนํ สนฺธาย ปุจฺฉาม, น จกฺขุปสํหารมตฺตํ. ตสฺมา วทติ ^๑- ตาว "กินฺเต จกฺขุมา รูเปน รูปํ ปฏิวิชานาตี"ติ. อิตโร ปุริมนเยเนว ปฏิกฺขิปติ เจว ปฏิชานาติ จ. อถ นํ "เอวํ สนฺเต รูปํ มโนวิญฺญาณํ อาปชฺชติ, ตญฺหิ ปฏิวิชานาติ นามา"ติ โจเทตุํ รูปํ มโนวิญฺญาณนฺติ อาห. อิตโร เลสํ อลภนฺโต ปฏิกฺขิปเตว. อิตฺถิ จกฺขุสฺส อาวชฺชนาติอาทิ "ยทิ จกฺขุ ปฏิวิชานนฏฺเฐน ปสฺสติ, จกฺขุวิญฺญาณสฺส วิย ตสฺสาปิ อาวชฺชนาย ภวิตพฺพนฺ"ติ โจเทตุํ ปุจฺฉติ. อิตโร ยสฺมา น อาวชฺชนปฏิพทฺธํ จกฺขฺวายตนํ ^๒- อาวชฺชนานนฺตรํ อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา น เหวนฺติ ปฏิกฺขิปติ. โสเตน สทฺทนฺติอาทีสุปิ เอเสว นโย. อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ จกฺขุนา รูปํ ปสฺสตีติ สสมฺภารกถานเยน วุตฺตํ. ยถา หิ อุสุนา วิชฺฌนฺโตปิ "ธนุนา วิชฺฌตี"ติ วุจฺจติ, เอวํ จกฺขุวิญฺญาเณน ปสฺสนฺโตปิ "จกฺขุนา ปสฺสตี"ติ วุตฺโต, ตสฺมา อสาธกเมตํ. เสเสสุปิ เอเสว นโยติ. จกฺขุนารูปํปสฺสตีติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. อฏฺฐารสโม วคฺโค สมตฺโต. ----------- ๑๙. เอกูนวีสติมวคฺค ๑. กิเลสชหนกถาวณฺณนา [๘๒๘-๘๓๑] อิทานิ กิเลสชหนกถา ^๓- นาม โหติ. ตตฺถ "ยสฺมา กิเลสปฺปหานํ นาม อตฺถิ, ปหีนกิเลสสฺส จ อตีตาปิ กิเลสา ปหีนาว โหนฺติ, @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. วเทหิ ^๒ ฉ.ม. อาวชฺชนปฏิพทฺธํ จกฺขุ, น ตํ ^๓ ฉ.ม. กิเลสปชหนกถา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๓๐๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=303&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=6821&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=6821&modeTY=2&pagebreak=1#p303