อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๙๙.

[๑๖๙] วิริยํ อารภตีติ อตฺตโน สุขนิปฺผาทกํ วิริยํ อารภติ. วุตฺตญฺเหตํ "สฺวากฺขาเต ภิกฺขเว ธมฺมวินเย โย กุสีโต, โส ทุกฺขํ วิหรติ. โย อารทฺธวิริโย, โส สุขํ วิหรตีติ. สาวกานุตปฺปสตฺถุวณฺณนา [๑๗๐] อิติ ภควา นิยฺยานิกสาสเน สมฺมาปฏิปนฺนกสฺส กุลปุตฺตสฺส อานิสํสํ ^๑- ทสฺเสตฺวา ปุน เทสนํ วฑฺเฒนฺโต อิธ จุนฺท สตฺถา จ โลเก อุทปาทีติอาทิมาห. ตตฺถ จ อวิญฺญาปิตตฺถาติ อโพธิตตฺถา. สพฺพสงฺคาหปทกตนฺติ สพฺพสงฺคาหปเทหิ กตํ, สพฺพสงฺคาหิกํ กตํ น โหตีติ อตฺโถ. "สพฺพสงฺคาหปทคตนฺ"ติปิ ปาโฐ, น สพฺพสงฺคาหปเทสุ คตํ, น เอกสงฺคหชาตนฺติ อตฺโถ. สปฺปาฏิหีรกตนฺติ นิยฺยานิกํ. ยาว เทวมนุสฺเสหีติ เทวโลกโต ยาว มนุสฺสโลกา สุปฺปภาสิตํ. อนุตปฺโป โหตีติ อนุตาปกโร โหติ. สาวกานนุตปฺปสตฺถุวณฺณนา [๑๗๑] สตฺถา จ โลเกติ ^๒- อิทํ เตสํ อนุตปฺปนาการทสฺสนตฺถํ ^๓- วุตฺตํ. อนนุตปฺโป โหตีติ สตฺถารํ อาคมฺม สาวเกหิ ยํ ปตฺตพฺพํ, ตสฺส ปตฺตตฺตา อนุตาปกโร น โหติ. พฺรหฺมจริยอปริปูราทิกถาวณฺณนา [๑๗๒] เถโรติ ถิโร, เถรการเกหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต. "รตฺตญฺญู"ติอาทีนิ วุตฺตตฺถาเนว. เอเตหิ เจวาติ ^๔- เอเตหิ เหฏฺฐา วุตฺเตหิ. [๑๗๓] ปตฺตโยคกฺเขมาติ จตูหิ โยเคหิ เขมตฺตา อรหตฺตํ อิธ โยคกฺเขมํ นาม, ตํ ปตฺตาติ อตฺโถ. อลํ สมกฺขาตุํ สทฺธมฺมสฺสาติ สมฺมุขา คหิตตฺตา อสฺส สทฺธมฺมํ สมฺมา อาจิกฺขิตุํ สมตฺถา. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. ปสํสํ ^๒ ฉ.ม., อิ. สตฺถา จ โน โลเก @^๓ ฉ.ม. อนุตาปการทสฺสนตฺถํ ^๔ ฉ.ม., อิ. เจ ปีติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๙๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=99&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=2484&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=2484&modeTY=2&pagebreak=1#p99