ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๗ ภาษาบาลี อักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๑)

หน้าที่ ๓๖๒-๓๖๔.

หน้าที่ ๓๖๒.

ชานาติ "อยํ อิมํ ปฏิปทํ ปูเรตฺวา สพฺพาสเว เขเปตฺวา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺญาวิมุตฺตินฺติ เอวํ วุตฺตผลสมาปตฺตึ อุปสมฺปชฺช วิหริสฺสตี"ติ. ยถา โส ปุริโส อปรภาเค ตายํ โปกฺขรณิยํ นฺหาตฺวา วนสณฺฑํ ปวิสิตฺวา นิสินฺนํ วา นิปนฺนํ วา เอกนฺตสุขํ เวทนํ เวทยมานํ ปสฺสติ, เอวเมว ภควา อปรภาเค ตํ ปุคฺคลํ ปฏิปทํ ปูเรตฺวา มคฺคํ ภาเวตฺวา ผลํ สจฺฉิกตฺวา นิโรธสยนวรคตํ นิพฺพานารมฺมณํ ผลสมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา เอกนฺตสุขํ เวทนํ เวทยมานํ ปสฺสติ. ทุกฺกรการิกาทิสุทฺธิวณฺณนา [๑๕๕] "อภิชานามิ โข ปนาหํ สาริปุตฺต จตุรงฺคสมนฺนาคตนฺ"ติ อิทํ กสฺมา อารทฺธํ? ปาฏิเยกฺกํ อนุสนฺธิวเสน อารทฺธํ. อยํ กิร สุนกฺขตฺโต ทุกฺกรการิกาย สุทฺธิ โหตีติ เอวํลทฺธิโก. อถสฺส ภควา มยา เอตสฺมึ อตฺตภาเว ฐตฺวา จตุรงฺคสมนฺนาคตํ ทุกฺกรํ กตํ, ทุกฺกรการโก นาม มยา สทิโส นตฺถิ. ทุกฺกรกาเรน สุทฺธิยา สติ อหเมว สุทฺโธ ภเวยฺยนฺติ ทสฺเสตุํ อิมํ เทสนํ อารภิ. อปิจ อยํ สุนกฺขตฺโต ทุกฺกรการิกาย ปสนฺโน, โสปสฺส ๑- ปสนฺนภาโว "อทฺทสา โข ภควา สุนกฺขตฺโต ลิจฺฉวิปุตฺโต อเจลํ โกรกฺขตฺติยํ จตุกุณฺฑิกํ ฉมานิกิณฺณํ ภกฺขสํ มุเขเนว ๒- ขาทนฺตํ มุเขเนว ๒- ภุญฺชนฺตํ, ทิสฺวานสฺส เอตทโหสิ `สาธุรูโป วต โภ อยํ ๓- สมโณ จตุกุณฺฑิโก ฉมานิกิณฺณํ ภกฺขสํ มุเขเนว ขาทติ, มุเขเนว ภุญฺชตี"ติเอวมาทินา ปาฏิกสุตฺเต ๔- อาคตนเยน เวทิตพฺโพ. อถ ภควา อยํ ทุกฺกรการิกาย ปสนฺโน, มยา จ เอตสฺมึ อตฺตภาเว ฐตฺวา จตุรงฺคสมนฺนาคตํ ทุกฺกรํ กตํ, ทุกฺกรกาเร ปสีทนฺเตนาปิ อเนน มยิ ปสีทิตพฺพํ สิยา, โสปิสฺส ปสาโท มยิ นตฺถีติ ทสฺเสนฺโต ๕- อิทํ เทสนํ อารภิ. ตตฺร พฺรหฺมจริยนฺติ ทานํปิ เวยฺยาวจฺจํปิ สิกฺขาปทํปิ พฺรหฺมวิหาราปิ ธมฺมเทสนาปิ เมถุนวิรติปิ สทารสนฺโตโสปิ อุโปสโถปิ อริยมคฺโคปิ สกลสาสนํปิ อชฺฌาสโยปิ วิริยํปิ วุจฺจติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. โส จสฺส ๒-๒ ฉ.ม. มุเขน ปาลิ., สี. อรหํ @ ที. ปาฏิ. ๑๑/๗/๕ โกรกฺขตฺติยวตฺถุ ฉ.ม. สี. ทสฺเสนฺโตปิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๓.

"กินฺเต วตํ กึ ปน พฺรหฺมจริยํ กิสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก อิทฺธี ชุตี พลวิริยูปปตฺติ อกฺขาหิ เม ๑- นาค มหาวิมานํ. อหญฺจ ภริยา จ มนุสฺสโลเก สทฺธา อุโภ ทานปตี อหุมฺหา โอปานภูตํ เม ฆรํ ตทาสิ สนฺตปฺปิตา สมณพฺราหฺมณา จ. ตํ เม วตํ ตํ ปน พฺรหฺมจริยํ ตสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก อิทฺธี ชุตี พลวิริยูปปตฺติ อิทญฺจ เม ธีร มหาวิมานนฺ"ติ ๒- อิมสฺมิญฺหิ ปุณฺณกชาตเก ทานํ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตํ. "เกน ปาณิ กามทโท เกน ปาณิ มธุสฺสโว เกน เต พฺรหฺมจริเยน ปุญฺญํ ปาณิมฺหิ อิชฺฌติ. เตน ปาณิ กามทโท เตน ปาณิ มธุสฺสโว เตน เม พฺรหฺมจริเยน ปุญฺญํ ปาณิมฺหิ อิชฺฌตี"ติ ๓- อิมสฺมึ องฺกุรเปตวตฺถุสฺมึ เวยฺยาวจฺจํ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตํ. "อิทํ ๔- โข ภิกฺขเว ติตฺติริยนฺนาม พฺรหฺมจริยํ อโหสี" ๔- อิมสฺมึ ติตฺติรชาตเก ปญฺจสิกฺขาปทํ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตํ. "ตํ โข ปน เม ปญฺจสิกฺข พฺรหฺมจริยํ เนว นิพฺพิทาย น วิราคาย น นิโรธาย ยาวเทว พฺรหฺมโลกูปปตฺติยา"ติ ๕- อิมสฺมึ มหาโควินฺทตฺเต พฺรหฺมวิหารา พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตา. "เอกสฺมึ พฺรหฺมจริยสฺสุมึ, สหสฺสํ @เชิงอรรถ: ปาลิ., ฉ.ม. อิทญฺจ เต ขุ. ชา, มหา. ๒๘/๑๐๑๐-๑๑/๓๕๕ วิธุรชาตก (สฺยา) @ ขุ. เปต. ๒๖/๒๗๕,๒๗๗/๑๘๓ อุพฺพรีวคฺค ๔-๔ ปาลิ เอวํ, วินย. จูฬ. ๗/๓๑๑/๘๒ @เสนาสนกฺขนฺธก ที. มหา ๑๐/๓๒๙/๒๑๔ มหาโควินฺทปพฺพชฺชา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๔.

มจฺจุหายินนฺ"ติ ๑- เอตฺถ ธมฺมเทสนา พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตา. "อปเร ๒- อพฺรหฺมจารี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ พฺรหฺมจารี ภวิสฺสามา"ติ ๒- สลฺเลขสุตฺเต เมถุนวิรติ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตา. "มยญฺจ ภริยา นาติกฺกมาม ภริยาปิ อเมฺห ๓- นาติกฺกมนฺติ อญฺญตฺร ตาหิ พฺรหฺมจริยํ จราม ๔- ตสฺมาติหมฺห ทหรา น มิยฺยเร"ติ ๔- มหาธมฺมปาลชาตเก สทารสนฺโตโส พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺโต. "หีเนน พฺรหฺมจริเยน ขตฺติเย อุปปชฺชติ มชฺฌิเมน จ เทเวสุ ๕- อุตฺตเมน วิสุชฺฌตี"ติ ๕- เอวํ นิมิชาตเก อตฺตทมนวเสน กโต อฏฺฐงฺคิโก อุโปสโถ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺโต. "อิทํ โข ปน เม ปญฺจสิข พฺรหฺมจริยํ เอกนฺตนิพฺพิทาย วิราคาย ฯเปฯ อยเมว อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค"ติ ๖- มหาโควินฺทสุตฺตสฺมิญฺเญว อริยมคฺโค พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺโต. "ตยิทํ พฺรหฺมจริยํ อิทฺธญฺเจว ผีตญฺจ วิตฺถาริกํ พาหุชญฺญํ ปุถุภูตํ ยาว เทวมนุสฺเสหิ สุปฺปกาสิตนฺ"ติ ๗- ปาสาทิกสุตฺเต สิกฺขาตฺตยสงฺคหํ สาสนํ พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺตํ. "อปิ อตรมานานํ ผลาสาว สมิชฺฌติ วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ เอวํ ชานาหิ คามณี"ติ ๘- เอตฺถ อชฺฌาสโย พฺรหฺมจริยนฺติ วุตฺโต. อิธ ปน วิริยํ พฺรหฺมจริยนฺติ อธิปฺเปตํ. วิริยพฺรหฺมจริยสฺส หิ อิทเมว สุตฺตํ. ตเทตํ เอกสฺมึ อตฺตภาเว จตุพฺพิธสฺส ทุกฺกรสฺส กตตฺตา จตุรงฺคสมนฺนาคตนฺติ วุตฺตํ. @เชิงอรรถ: สํ. สคา. ๑๕/๑๘๔/๑๘๖ อนฺธกวินฺทสุตฺต, ๒-๒ ปาลิ. ปเร, ม.มู. ๑๒/๘๓/๕๖ @มูลปริยายวคฺค ฉ.ม. อเมฺห จ ภริยา ๔-๔ ปาลิ. ตสฺมา หิ อมฺหํ, ขุ. ชา. @ทสก. ๒๗/๑๔๑๕/๒๘๙ มหาธมฺมปาลชาตก (สฺยา) ๕-๕ ปาลิ. เทวตฺตํ, ขุ. ชา. @อฏฺฐก. ๒๗/๑๑๘๖/๒๔๙ อาทิตฺตชาตก (สฺยา) ที. มหา. ๑๐/๓๒๙/๒๑๔ @มหาโควินฺทปพฺพชฺชา ที. ปาฏิ. ๑๑/๑๗๔/๑๐๗ พฺรหฺมจริยปริปูราทิกถา @ ขุ. ชา. เอกก. ๒๗/๘/๓ คามณิชาตก (สฺยา)


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๓๖๒-๓๖๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=362&pages=3&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=9265&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=9265&modeTY=2&pagebreak=1#p362


จบการแสดงผล หน้าที่ ๓๖๒-๓๖๔.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]