อรรถกถาเล่มที่ ๗ หน้าที่ ๔๒.

ปุพฺเพ กตกมฺมเหตุ, สพฺพํ อิสฺสรนิมฺมานเหตุ, สพฺพํ อเหตุ อปฺปจฺจยา, สพฺพํ อตฺถิ, สพฺพํ นตฺถี"ติอาทินา นเยน มญฺญนฺโต สพฺพํ ทิฏฺฐิมญฺญนาย มญฺญตีติ เวทิตพฺโพ. กถํ สพฺพสฺมึ มญฺญติ? อิเธกจฺโจ เอวํทิฏฺฐิโก โหติ "มหา เม อตฺตา"ติ. โส สพฺพํ โลกสนฺนิวาสนฺตสฺโสกาสภาเวน ปริกปฺเปตฺวา โส โข ปน เม อยํ อตฺตา สพฺพสฺมินฺติ มญฺญติ, อยมสฺส ทิฏฺฐิมญฺญนา. ตสฺมึเยว ปนสฺส อตฺตนิ สิเนหํ ตพฺพตฺถุกญฺจ มานํ อุปฺปาทยโต ตณฺหามานมญฺญนาปิ เวทิตพฺพา. เสสํ ปฐวีวาเร วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. เอวํ สพฺพํ สกฺกายํ เอกตฺตํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ อปเรนปิ นเยน ตํ เอกธา ทสฺเสนฺโต นิพฺพานํ นิพฺพานโตติ อาทิมาห. ตตฺถ นิพฺพานนฺติ "ยโต โข โภ อยํ อตฺตา ปญฺจหิ กามคุเณหิ สมปฺปิโต สมงฺคีภูโต ปริจาเรติ, เอตฺตาวตา โข โภ อยํ อตฺตา ปรมทิฏฺฐธมฺมนิพฺพานํ ปตฺโต โหตี"ติอาทินา นเยน ปญฺจธา อาคตํ ปรมทิฏฺฐธมฺมนิพฺพานํ เวทิตพฺพํ. ตตฺถ นิพฺพานํ อสฺสาเทนฺโต ตณฺหามญฺญนาย มญฺญตีติ เวทิตพฺโพ. เตน นิพฺพาเนน ^๑- "อหมสฺมิ นิพฺพานปฺปตฺโต"ติ มานํ ชเนนฺโต มานมญฺญนาย มญฺญติ. อนิพฺพานํเยว สมานํ ตํ นิพฺพานโต ^๒- นิพฺพานํ อสฺสาทโต จ คณฺหนฺโต ^๒- ทิฏฺฐิมญฺญนาย มญฺญตีติ เวทิตพฺโพ. นิพฺพานโต ปน อญฺญํ อตฺตานํ คเหตฺวา โส โข ปน เม อยํ อตฺตา อิมสฺมึ นิพฺพาเนติ มญฺญนฺโต นิพฺพานสฺมึ มญฺญติ, อยมสฺส ทิฏฺฐิมญฺญนา. ตสฺมึเยว ปนสฺส อตฺตนิ สิเนหํ ตพฺพตฺถุกญฺจ มานํ อุปฺปาทยโต ตณฺหามานมญฺญนาปิ เวทิตพฺพา. เอส นโย นิพฺพานโต มญฺญนายปิ. ตตฺราปิ หิ นิพฺพานโต อญฺญํ อตฺตานํ คเหตฺวา "อิทํ นิพฺพานํ, อยํ อตฺตา, โส โข ปน เม อยํ อตฺตา อิโต นิพฺพานโต อญฺโญ"ติ มญฺญนฺโต นิพฺพานโต มญฺญติ, อยมสฺส ทิฏฺฐิมญฺญนา. ตสฺมึเยว ปนสฺส อตฺตนิ สิเนหํ ตพฺพตฺถุกญฺจ มานํ อุปฺปาทยโต ตณฺหามานมญฺญนาปิ เวทิตพฺพา. "อโห สุขํ มม นิพฺพานนฺ"ติ มญฺญนฺโต ปน นิพฺพานํ เมติ มญฺญตีติ เวทิตพฺโพ. เสสํ วุตฺตนยเมว. อยมฺปเนตฺถ อนุสงฺคีติ. ^๓- @เชิงอรรถ: ^๑ ก. มาเนน. ^๒-๒ ฉ.ม. นิพฺพานโต นิจฺจาทิโต จ คณฺหนฺโต ^๓ ฉ.ม., อิ. อนุคีติ.

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๔๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=42&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=1054&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=1054&modeTY=2&pagebreak=1#p42