พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๗
ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ-ธรรมบท-อุทาน-อิติวุตตกะ-สุตตนิบาต

             [๔๓๗] อุทยมาณพทูลถามปัญหาว่า
                          ข้าพระองค์มีความต้องการปัญหา จึงมาเฝ้าพระองค์ผู้เพ่งฌาน
                          ปราศจากธุลี ทรงนั่งโดยปรกติ ทรงทำกิจเสร็จแล้ว ไม่มี
                          อาสวะ ทรงถึงฝั่งแห่งธรรมทั้งปวง ขอพระองค์จงตรัสบอก
                          ธรรมอันเป็นเครื่องพ้นที่ควรรู้ทั่วถึง สำหรับทำลายอวิชชา
                          เถิด ฯ
             พระผู้มีพระภาคตรัสพยากรณ์ว่า ดูกรอุทยะ
                          เรากล่าวธรรมเป็นเครื่องละความพอใจในกาม และโทมนัส
                          ทั้งสองอย่าง เป็นเครื่องบรรเทาความง่วงเหงา เป็นเครื่อง
                          ห้ามความรำคาญ บริสุทธิ์ดีเพราะอุเบกขาและสติ มีความ
                          ตรึกถึงธรรมแล่นไปในเบื้องหน้า ว่าเป็นธรรมเครื่องพ้นที่
                          ควรรู้ทั่วถึงสำหรับทำลายอวิชชา ฯ
             อุ. 	โลกมีธรรมอะไรประกอบไว้ ธรรมชาติอะไรเป็นเครื่อง
                          พิจารณา (เป็นเครื่องสัญจร) ของโลกนั้น เพราะละธรรม
                          อะไรได้เด็ดขาด ท่านจึงกล่าวว่า นิพพาน ฯ
             พ. 	โลกมีความเพลิดเพลินประกอบไว้ ความตรึกไปต่างๆ เป็น
                          เครื่องพิจารณา (เป็นเครื่องสัญจร) ของโลกนั้น เพราะ
                          ละตัณหาได้เด็ดขาด ท่านจึงกล่าวว่า นิพพาน ฯ
             อุ. 	เมื่อบุคคลระลึกอย่างไรเที่ยวไปอยู่ วิญญาณจึงจะดับ
                          ข้าพระองค์ทั้งหลายมาเฝ้าเพื่อทูลถามพระองค์ ข้าพระองค์
                          ทั้งหลาย ขอฟังพระดำรัสของพระองค์ ฯ
             พ. 	เมื่อบุคคลไม่เพลิดเพลินเวทนา ทั้งภายในและภายนอก
                          ระลึกอย่างนี้เที่ยวไปอยู่ วิญญาณจึงจะดับ ฯ
จบอุทยมาณวกปัญหาที่ ๑๓
โปสาลปัญหาที่ ๑๔

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ บรรทัดที่ ๑๑๓๔๓-๑๑๓๖๗ หน้าที่ ๔๙๐-๔๙๑.
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=25&A=11343&Z=11367&pagebreak=0
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=25&item=437&items=1&mode=bracket
             อ่านโดยใช้เนื้อความเป็น เกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=25&item=437&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=25&item=437&items=1&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=25&item=437&items=1&mode=bracket
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=437
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕
http://84000.org/tipitaka/read/?index_25