พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙
ขุททกนิกาย ชาดก ภาค ๑

เอกาทสกนิบาตชาดก
๑. มาตุโปสกชาดก
ว่าด้วยเรื่องพญาช้างผู้เลี้ยงมารดา
             [๑๔๙๓] 	ไม้อ้อยช้าง ไม้มูกมัน ไม้ช้างน้าว หญ้างวงช้าง ข้าวฟ่าง และลูก
                          เดือย งอกงามขึ้นแล้วเพราะพญาช้างนั้นพลัดพรากไป อนึ่ง ต้น
                          กรรณิการ์ทั้งหลายที่เชิงเขาก็เผล็ดดอกบาน.
             [๑๔๙๔] 	พระราชา หรือพระราชกุมาร ประทับนั่งบนคอพญาช้างใด เป็นผู้ไม่มี
                          ความสะดุ้ง ย่อมกำจัดเสียซึ่งปัจจามิตรทั้งหลาย อิสรชนผู้ประดับ
                          ด้วยอาภรณ์อันงดงามผู้หนึ่ง ย่อมเลี้ยงดูพญาช้างนั้นด้วยก้อนข้าว.
             [๑๔๙๕] 	ดูกรพญาช้างตัวประเสริฐ เชิญพ่อรับเอาคำข้าวเถิด อย่าผ่ายผอมเลย
                          ราชกิจมีเป็นอันมาก ท่านจะต้องทำราชกิจเหล่านั้น.
             [๑๔๙๖] 	นางช้างนั้นเป็นกำพร้า ตาบอด ไม่มีผู้นำทางคงจะสะดุดตอไม้ล้มลงตรง
                          ภูเขาจัณโฑรณะเป็นแน่.
             [๑๔๙๗] 	ดูกรพญาช้าง นางช้างตาบอดหาผู้นำทางมิได้
                          คงจะสะดุดตอไม้ล้มลงตรงภูเขาจัณโฑรณะนั้น
                          เป็นอะไรกับท่านหรือ.
             [๑๔๙๘] 	ข้าแต่พระมหาราชา นางช้างตาบอดไม่มีผู้นำทาง คงจะสะดุดตอไม้ล้มลง
                          ตรงภูเขาชื่อจัณโฑรณะนั้น เป็นมารดาของข้าพระองค์.
             [๑๔๙๙] 	พญาช้างนี้ย่อมเลี้ยงดูมารดา ท่านทั้งหลายจงปล่อยพญาช้างนั้นเสียเถิด
                          พญาช้างตัวประเสริฐจงอยู่ร่วมกับมารดา พร้อมด้วยญาติทั้งหลายเถิด.
             [๑๕๐๐] 	พญาช้างอันพระเจ้ากาสีทรงปล่อยแล้ว พอหลุดจากเครื่องผูก พักอยู่
                          ครู่หนึ่ง ได้ไปยังภูเขา จากนั้นเดินไปสู่สระบัวอันเย็นที่เคยซ่องเสพมา
                          แล้วดูดน้ำด้วยงวงมารดมารดา.
             [๑๕๐๑] 	ฝนอะไรนี้ไม่ประเสริฐเลย ย่อมตกโดยกาลที่ไม่ควรตก บุตรเกิดใน
                          ตนของเราเป็นผู้บำรุงเรา ไปเสียแล้ว.
             [๑๕๐๒] 	เชิญท่านลุกขึ้นเถิด จะมัวนอนอยู่ทำไม ฉันผู้เป็นลูกของแม่มาแล้ว
                          พระเจ้ากาสีผู้ทรงพระปรีชาญาณ มีบริวารยศใหญ่หลวงทรงปล่อยมาแล้ว.
             [๑๕๐๓] 	พระราชาพระองค์ใดทรงปล่อยลูกของเราผู้ประพฤติอ่อนน้อมต่อบุคคลผู้
                          เจริญทุกเมื่อ ขอพระราชาพระองค์นั้นจงทรงพระชนม์ยืนนาน ทรงบำรุง
                          แคว้นกาสีให้เจริญรุ่งเรืองเถิด.
จบ มาตุโปสกชาดกที่ ๑.

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ บรรทัดที่ ๖๐๓๔-๖๐๖๔ หน้าที่ ๒๗๖-๒๗๗.
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=27&A=6034&Z=6064&pagebreak=0
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=27&item=1493&items=11
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็น เกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=27&item=1493&items=11&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=27&item=1493&items=11
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=27&item=1493&items=11
             ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1493
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27