พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๕ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๒ -พุทธวังสะ-จริยาปิฎก

๑๑. รัฏฐปาลเถราปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระรัฏฐบาลเถระ
             (พระรัฏฐบาลเถระ เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
             [๑๗๙]         ข้าพเจ้าได้ถวายช้างประเสริฐ มีงางอนงาม
                       สมควรเป็นพาหนะแด่พระผู้มีพระภาค
                       พระนามว่าปทุมุตตระ
                       ผู้เจริญที่สุดในโลก ผู้คงที่
             [๑๘๐]         พญาช้างนั้นงดงามด้วยเศวตฉัตร
                       พร้อมทั้งเครื่องประดับและควาญช้าง
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๓๖๑}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๖. ยสวรรค]
                                                                 ๑๑. รัฏฐปาลเถราปทาน
                       ข้าพเจ้าให้ตีราคา ทั้งหมดนั้นแล้ว
                       ให้สร้างสังฆาราม(ด้วยราคาช้างนั้น)
             [๑๘๑]         ข้าพเจ้าให้สร้างปราสาท ๕๔,๐๐๐ หลัง
                       บำเพ็ญทานดุจห้วงน้ำใหญ่
                       มอบถวายพระพุทธเจ้า ผู้แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่
             [๑๘๒]         พระสยัมภูพุทธเจ้า ผู้มีความเพียรมาก
                       เป็นบุคคลผู้เลิศ ได้ทรงอนุโมทนาแล้ว
                       เมื่อจะให้ชนทั้งหมดรื่นเริง ทรงแสดงอมตบทแล้ว
             [๑๘๓]         พระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ
                       ประทับนั่งในท่ามกลางภิกษุสงฆ์แล้ว
                       ทรงพยากรณ์กรรมนั้นแก่ข้าพเจ้า
                       ได้ตรัสพระคาถาเหล่านี้ว่า
             [๑๘๔]         บุคคลผู้นี้ให้สร้างปราสาท ๕๔,๐๐๐ หลัง
                       เราจักกล่าวผลวิบากของเขา
                       พวกเธอจงฟังเรากล่าวเถิด
             [๑๘๕]         เรือนยอด ๑๘,๐๐๐ หลัง จักเกิดมี
                       และเรือนยอดเหล่านั้นสำเร็จด้วยทองคำล้วน
                       บังเกิดขึ้นในวิมานชั้นสูงสุด
             [๑๘๖]         ผู้นี้จักเกิดเป็นจอมเทพ
                       ครองเทวสมบัติตลอด ๕๐ ชาติ
                       จักเกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ๕๘ ชาติ
             [๑๘๗]         ในกัปที่ ๑๐๐,๐๐๐ (นับจากกัปนี้ไป)
                       พระศาสดาพระนามว่าโคดม ตามพระโคตร
                       ทรงสมภพในราชสกุลโอกกากราช จักอุบัติขึ้นในโลก
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๓๖๒}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๖. ยสวรรค]
                                                                 ๑๑. รัฏฐปาลเถราปทาน
             [๑๘๘]         เขาถูกกุศลมูลตักเตือนแล้ว จักจุติจากเทวโลก
                       บังเกิดในตระกูลที่มั่งคั่ง มีโภคะเป็นอันมาก
             [๑๘๙]         เขาจักมีชื่อว่ารัฏฐบาล
                       ภายหลังถูกกุศลมูลตักเตือนแล้ว
                       จักออกบวชเป็นสาวกของพระศาสดา
             [๑๙๐]         เขามีจิตเด็ดเดี่ยวยินดีเพื่อบำเพ็ญเพียร
                       สงบระงับ ไม่มีอุปธิ
                       กำหนดรู้อาสวะทั้งปวงเป็นผู้ไม่มีอาสวะแล้วนิพพาน”
             [๑๙๑]         ข้าพเจ้าขวนขวายออกบวช ละโภคสมบัติ
                       ไม่มีความรักในโภคะ ซึ่งเหมือนก้อนเขฬะ
             [๑๙๒]         ข้าพเจ้ามีความเพียรนำพาธุระไป
                       อันเป็นเหตุนำธรรมเป็นแดนเกษมจากโยคะมาให้
                       ข้าพเจ้าทรงร่างกายอันมีในภพสุดท้าย
                       อยู่ในศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
             [๑๙๓]         กิเลสทั้งหลายข้าพเจ้าก็เผาได้แล้ว
                       ภพทั้งปวงข้าพเจ้าก็ถอนได้แล้ว
                       ข้าพเจ้าตัดกิเลสเครื่องผูกพันได้แล้วอยู่อย่างผู้ไม่มีอาสวะ
                       ดุจพญาช้างตัดเครื่องพันธนาการได้แล้วอยู่อย่างอิสระ
             [๑๙๔]         การที่ข้าพเจ้าได้มาในสำนักของพระพุทธเจ้า
                       เป็นการมาดีแล้วโดยแท้
                       วิชชา ๓ ข้าพเจ้าได้บรรลุแล้วโดยลำดับ
                       คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๓๖๓}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๖. ยสวรรค]
                                                                 รวมอปทานที่มีในวรรค
             [๑๙๕]         คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘
                       และอภิญญา ๖ ข้าพเจ้าได้ทำให้แจ้งแล้ว
                       คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
             ได้ทราบว่า ท่านพระรัฏฐบาลเถระได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
รัฏฐปาลเถราปทานที่ ๑๑ จบ
ยสวรรคที่ ๕๖ จบบริบูรณ์
รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
                          ๑. ยสเถราปทาน           	๒. นทีกัสสปเถราปทาน
                          ๓. คยากัสสปเถราปทาน  	๔. กิมิลเถราปทาน
                          ๕. วัชชีปุตตเถราปทาน   	๖. อุตตรเถราปทาน
                          ๗. อปรอุตตรเถราปทาน  	๘. ภัททชิเถราปทาน
                          ๙. สิวกเถราปทาน          	๑๐. อุปวานเถราปทาน
                          ๑๑. รัฏฐปาลเถราปทาน
             ในวรรคนี้ บัณฑิตนับคาถาได้ ๑๙๕ คาถา
เถราปทาน จบ
พุทธาปทาน ปัจเจกพุทธาปทาน
และเถราปทาน จบเพียงเท่านี้
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๓๖๔}


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๓๖๑-๓๖๔.
http://84000.org/tipitaka/read/m_siri.php?B=33&siri=151
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง]
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=140
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu33
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/thi-ap11/en/walters