บาลี ข้อ 0-6 พระไตรปิฎกเล่มที่ 31

หน้าที่ ๑.

สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกายสฺส ปฏิสมฺภิทามคฺโค ----- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส มาติกา โสตาวธาเน ปญฺา สุตมเย าณํ สุตฺวาน สํวเร ปญฺา สีลมเย าณํ สํวริตฺวา ^๑- สมาทหเน ปญฺา สมาธิภาวนามเย าณํ ปจฺจยปริคฺคเห ปญฺา ธมฺมฏฺิติาณํ อตีตานาคต- ปจฺจุปฺปนฺนานํ ธมฺมานํ สงฺขิปิตฺวา ววตฺถาเน ปญฺา สมฺมสเน าณํ ปจฺจุปฺปนฺนานํ ธมฺมานํ วิปริณามานุปสฺสเน ปญฺา อุทยพฺพยานุปสฺสเน าณํ อารมฺมณํ ปฏิสงฺขา ภงฺคานุปสฺสเน ปญฺา วิปสฺสเน าณํ ภยตุปฏฺาเน ปญฺา อาทีนเว าณํ มุญฺจิตุกมฺยตาปฏิสงฺขาสนฺติฏฺนา ปญฺา สงฺขารุเปกฺขาสุ ^๒- าณํ พหิทฺธาวุฏฺานวิวฏฺฏเน ปญฺา โคตฺรภุาณํ ทุภโตวุฏฺานวิวฏฺฏเน ปญฺา มคฺเค าณํ ปโยคปฺปฏิปฺปสฺสทฺธิปญฺา ผเล @เชิงอรรถ: ^๑ สี. สํวเร ตฺวา ฯ ^๒ สี. สงฺขารุเปกฺเขสุ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒.

าณํ ฉินฺนมนุปสฺสเน ^๑- ปญฺา วิมุตฺติาณํ ตทา สมุปาคเต ^๒- ธมฺเม ปสฺสเน ^๓- ปญฺา ปจฺจเวกฺขเณ าณํ อชฺฌตฺตววตฺถาเน ปญฺา วตฺถุนานตฺเต าณํ พหิทฺธาววตฺถาเน ปญฺา โคจรนานตฺเต าณํ จริยาววตฺถาเน ปญฺา จริยานานตฺเต าณํ จตุธมฺมววตฺถาเน ปญฺา ภูมินานตฺเต าณํ นวธมฺมววตฺถาเน ปญฺา ธมฺมนานตฺเต าณํ อภิญฺาปญฺา าตฏฺเ าณํ ปริญฺาปญฺา ตีรณฏฺเ าณํ ปหาเน ปญฺา ปริจฺจาคฏฺเ าณํ ภาวนาปญฺา เอกรสฏฺเ าณํ สจฺฉิกิริยาปญฺา ผสฺสนฏฺเ ^๔- าณํ อตฺถนานตฺเต ปญฺา อตฺถปฏิสมฺภิเท าณํ ธมฺมนานตฺเต ปญฺา ธมฺมปฏิสมฺภิเท าณํ นิรุตฺตินานตฺเต ปญฺา นิรุตฺติปฏิสมฺภิเท าณํ ปฏิภาณนานตฺเต ปญฺา ปฏิภาณปฏิสมฺภิเท าณํ วิหารนานตฺเต ปญฺา วิหารฏฺเ าณํ สมาปตฺตินานตฺเต ปญฺา สมาปตฺตฏฺเ าณํ วิหารสมาปตฺติ- นานตฺเต ปญฺา วิหารสมาปตฺตฏฺเ าณํ อวิกฺเขปปริสุทฺธตฺตา อาสวสมุจฺเฉเท ปญฺา อานนฺตริกสมาธิสฺมึ าณํ ทสฺสนาธิปเตยฺยํ สนฺโต จ วิหาราธิคโม ปณีตาธิมุตฺตตาปญฺา อรณวิหาเร าณํ ทฺวีหิ พเลหิ ^๕- สมนฺนาคตตฺตา ตโย จ สงฺขารานํ ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โสฬสหิ าณจริยาหิ นวหิ สมาธิจริยาหิ วสีภาวตาปญฺา นิโรธสมาปตฺติยา าณํ สมฺปชานสฺส @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ฉินฺนวฏุมานุปสฺสเน ฯ ^๒ สี. ม. ยุ. สมุทาคเต ฯ ^๓ ยุ. วิปสฺสเน ฯ @^๔ ยุ. ผุสฺสนฏฺเ ฯ ^๕ สี. ผเลหิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓.

ปวตฺตปริยาทาเน ปญฺา ปรินิพฺพาเน าณํ สพฺพธมฺมานํ สมฺมาสมุจฺเฉเท นิโรเธ จ อนุปฏฺานตาปญฺา สมสีสฏฺเ าณํ ปุถุนานตฺตเตชปริยาทาเน ปญฺา สลฺเลขฏฺเ าณํ อสลฺลีนตฺตปหิตตฺตปคฺคหฏฺเ ปญฺา วิริยารมฺเภ าณํ นานาธมฺมปฺปกาสนตาปญฺา อตฺถสนฺทสฺสเน าณํ สพฺพธมฺมานํ เอกสงฺคหตา นานตฺเตกตฺตปฏิเวเธ ปญฺา ทสฺสนวิสุทฺธิาณํ วิทิตตฺตา ปญฺา ขนฺติาณํ ผุฏฺตฺตา ปญฺา ปริโยคาหเน ^๑- าณํ สโมทหเน ปญฺา ปเทสวิหาเร าณํ อธิปตตฺตา ปญฺา สญฺาวิวฏฺเฏ าณํ นานตฺเต ปญฺา เจโตวิวฏฺเฏ าณํ อธิฏฺาเน ปญฺา จิตฺตวิวฏฺเฏ าณํ สุญฺเต ปญฺา าณวิวฏฺเฏ าณํ โวสฺสคฺเค ปญฺา วิโมกฺขวิวฏฺเฏ าณํ ตถฏฺเ ปญฺา สจฺจวิวฏฺเฏ าณํ กายมฺปิ จิตฺตมฺปิ เอกววตฺถานตา สุขสญฺญฺจ ลหุสญฺญฺจ อธิฏฺานวเสน อิชฺฌนฏฺเ ปญฺา อิทฺธิวิเธ าณํ วิตกฺกวิปฺผารวเสน นานตฺเตกตฺตสทฺทนิมิตฺตานํ ปริโยคาหเน ปญฺา โสตธาตุวิสุทฺธิาณํ ติณฺณํ จิตฺตานํ วิปฺผารตฺตา อินฺทฺริยานํ ปสาทวเสน นานตฺเตกตฺต- วิญฺาณจริยา ปริโยคาหเน ปญฺา เจโตปริยาณํ ปจฺจยปฺปวตฺตานํ ธมฺมานํ นานตฺเตกตฺตกมฺมวิปฺผารวเสน ปริโยคาหเน ปญฺา ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ โอภาสวเสน นานตฺเตกตฺตรูปนิมิตฺตานํ ทสฺสนฏฺเ ปญฺา ทิพฺพจกฺขุาณํ จตุสฏฺิยา อากาเรหิ ติณฺณํ อินฺทฺริยานํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ปริโยคาหเณ ฯ เอวมุปริ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔.

วสีภาวตาปญฺา อาสวานํ ขเย าณํ ปริญฺฏฺเ ปญฺา ทุกฺเข าณํ ปหานฏฺเ ปญฺา สมุทเย าณํ สจฺฉิกิริยฏฺเ ปญฺา นิโรเธ าณํ ภาวนฏฺเ ปญฺา มคฺเค าณํ ทุกฺเข าณํ ทุกฺขสมุทเย าณํ ทุกฺขนิโรเธ าณํ ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย าณํ อตฺถปฏิสมฺภิเท าณํ ธมฺมปฏิสมฺภิเท าณํ นิรุตฺติปฏิสมฺภิเท าณํ ปฏิภาณปฏิสมฺภิเท าณํ อินฺทฺริยปโรปริยตฺเต าณํ สตฺตานํ อาสยานุสเย าณํ ยมกปาฏิหิเร ^๑- าณํ มหากรุณาสมาปตฺติยา าณํ สพฺพญฺุตาณํ อนาวรณาณํ อิมานิ เตสตฺตติ าณานิ อิเมสํ เตสตฺตติยา ^๒- าณานํ สตฺตสฏฺี าณานิ สาวกสาธารณานิ ฉ าณานิ อสาธารณานิ สาวเกหีติ ฯ มาติกา นิฏฺิตา ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ยมกปาฏิหีเร ฯ ^๒ ยุ. เตสตฺตตีนํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕.

มหาวคฺเค าณกถา [๑] กถํ โสตาวธาเน ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา อภิญฺเยฺยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา ปริญฺเยฺยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา ปหาตพฺพาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา ภาเวตพฺพาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา สจฺฉิกาตพฺพาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา หานภาคิยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา ิติภาคิยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ {๑.๑} อิเม ธมฺมา วิเสสภาคิยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิเม ธมฺมา นิพฺเพธภาคิยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจนฺติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิทํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖.

ทุกฺขสมุทโย ^๑- อริยสจฺจนฺติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิทํ ทุกฺขนิโรโธ ^๒- อริยสจฺจนฺติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ อิทํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา อริยสจฺจนฺติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ ฯ [๒] กถํ อิเม ธมฺมา อภิญฺเยฺยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺา สุตมเย าณํ เอโก ธมฺโม อภิญฺเยฺโย สพฺเพ สตฺตา อาหารฏฺิติกา เทฺว ธมฺมา อภิญฺเยฺยา เทฺว ธาตุโย ตโย ธมฺมา อภิญฺเยฺยา ติสฺโส ธาตุโย จตฺตาโร ธมฺมา อภิญฺเยฺยา จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ปญฺจ ธมฺมา อภิญฺเยฺยา ปญฺจ วิมุตฺตายตนานิ ฉ ธมฺมา อภิญฺเยฺยา ฉ อนุตฺตริยานิ สตฺต ธมฺมา อภิญฺเยฺยา สตฺต นิทฺทสวตฺถูนิ อฏฺ ธมฺมา อภิญฺเยฺยา อฏฺ อภิภายตนานิ นว ธมฺมา อภิญฺเยฺยา นว อนุปุพฺพวิหารา ทส ธมฺมา อภิญฺเยฺยา ทส นิชฺชรวตฺถูนิ ฯ [๓] สพฺพํ ภิกฺขเว อภิญฺเยฺยํ กิญฺจ ภิกฺขเว สพฺพํ อภิญฺเยฺยํ จกฺขุํ ^๒- ภิกฺขเว อภิญฺเยฺยํ รูปา อภิญฺเยฺยา จกฺขุวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ จกฺขุสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย ยมฺปิทํ ^๔- จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อภิญฺเยฺยํ โสตํ อภิญฺเยฺยํ สทฺทา อภิญฺเยฺยา ฯเปฯ ฆานํ อภิญฺเยฺยํ คนฺธา อภิญฺเยฺยา ชิวฺหา อภิญฺเยฺยา รสา อภิญฺเยฺยา กาโย อภิญฺเยฺโย โผฏฺพฺพา อภิญฺเยฺยา @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ทุกฺขสมุทยํ ทุกฺขนิโรธํ ฯ ^๓ ม. จกฺขุ ฯ เอวมุปริ ฯ @^๔ ยุ. สพฺพตฺถ ยทิทํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗.

มโน อภิญฺเยฺโย ธมฺมา อภิญฺเยฺยา มโนวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ มโนสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อภิญฺเยฺยํ ฯ [๔] รูปํ อภิญฺเยฺยํ เวทนา อภิญฺเยฺยา สญฺา อภิญฺเยฺยา สงฺขารา อภิญฺเยฺยา วิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ จกฺขุํ อภิญฺเยฺยํ โสตํ อภิญฺเยฺยํ ฆานํ อภิญฺเยฺยํ ชิวฺหา อภิญฺเยฺยา กาโย อภิญฺเยฺโย มโน อภิญฺเยฺโย รูปา อภิญฺเยฺยา สทฺทา อภิญฺเยฺยา คนฺธา อภิญฺเยฺยา รสา อภิญฺเยฺยา โผฏฺพฺพา อภิญฺเยฺยา ธมฺมา อภิญฺเยฺยา จกฺขุวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ โสตวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ ฆานวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ ชิวฺหาวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ กายวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ มโนวิญฺาณํ อภิญฺเยฺยํ จกฺขุสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย โสตสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย ฆานสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย ชิวฺหาสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย กายสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย มโนสมฺผสฺโส อภิญฺเยฺโย จกฺขุสมฺผสฺสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา โสตสมฺผสฺสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา ฆานสมฺผสฺสสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา ชิวฺหาสมฺผสฺสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา กายสมฺผสฺสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา มโนสมฺผสฺสชา เวทนา อภิญฺเยฺยา รูปสญฺา อภิญฺเยฺยา สทฺทสญฺา อภิญฺเยฺยา คนฺธสญฺา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘.

อภิญฺเยฺยา รสสญฺา อภิญฺเยฺยา โผฏฺพฺพสญฺา อภิญฺเยฺยา ธมฺมสญฺา อภิญฺเยฺยา รูปสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา สทฺทสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา คนฺธสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา รสสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา โผฏฺพฺพสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา ธมฺมสญฺเจตนา อภิญฺเยฺยา รูปตณฺหา อภิญฺเยฺยา สทฺทตณฺหา อภิญฺเยฺยา คนฺธตณฺหา อภิญฺเยฺยา รสตณฺหา อภิญฺเยฺยา โผฏฺพฺพตณฺหา อภิญฺเยฺยา ธมฺมตณฺหา อภิญฺเยฺยา รูปวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย สทฺทวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย คนฺธวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย รสวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย โผฏฺพฺพวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย ธมฺมวิตกฺโก อภิญฺเยฺโย รูปวิจาโร อภิญฺเยฺโย สทฺทวิจาโร อภิญฺเยฺโย คนฺธวิจาโร อภิญฺเยฺโย รสวิจาโร อภิญฺเยฺโย โผฏฺพฺพวิจาโร อภิญฺเยฺโย ธมฺมวิจาโร อภิญฺเยฺโย ฯ [๕] ปวีธาตุ อภิญฺเยฺยา อาโปธาตุ อภิญฺเยฺยา เตโชธาตุ อภิญฺเยฺยา วาโยธาตุ อภิญฺเยฺยา อากาสธาตุ อภิญฺเยฺยา วิญฺาณธาตุ อภิญฺเยฺยา ปวีกสิณํ อภิญฺเยฺยํ อาโปกสิณํ อภิญฺเยฺยํ เตโชกสิณํ อภิญฺเยฺยํ วาโยกสิณํ อภิญฺเยฺยํ นีลกสิณํ อภิญฺเยฺยํ ปีตกสิณํ อภิญฺเยฺยํ โลหิตกสิณํ อภิญฺเยฺยํ โอทาตกสิณํ อภิญฺเยฺยํ อากาสกสิณํ อภิญฺเยฺยํ วิญฺาณกสิณํ อภิญฺเยฺยํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙.

[๖] เกสา อภิญฺเยฺยา โลมา อภิญฺเยฺยา นขา อภิญฺเยฺยา ทนฺตา อภิญฺเยฺยา ตโจ อภิญฺเยฺโย มํสํ อภิญฺเยฺยํ นหารู อภิญฺเยฺยา อฏฺี อภิญฺเยฺยา อฏฺิมิญฺชํ ^๑- อภิญฺเยฺยํ วกฺกํ อภิญฺเยฺยํ หทยํ อภิญฺเยฺยํ ยกนํ อภิญฺเยฺยํ กิโลมกํ อภิญฺเยฺยํ ปิหกํ อภิญฺเยฺยํ ปปฺผาสํ อภิญฺเยฺยํ อนฺตํ อภิญฺเยฺยํ อนฺตคุณํ อภิญฺเยฺยํ อุทริยํ อภิญฺเยฺยํ กรีสํ อภิญฺเยฺยํ ปิตฺตํ อภิญฺเยฺยํ เสมฺหํ อภิญฺเยฺยํ ปุพฺโพ อภิญฺเยฺโย โลหิตํ อภิญฺเยฺยํ เสโท อภิญฺเยฺโย เมโท อภิญฺเยฺโย อสฺสุ อภิญฺเยฺยํ ^๒- วสา อภิญฺเยฺยา เขโฬ อภิญฺเยฺโย สึฆาณิกา อภิญฺเยฺยา ลสิกา อภิญฺเยฺยา มุตฺตํ อภิญฺเยฺยํ มตฺถลุงฺคํ อภิญฺเยฺยํ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๑ หน้าที่ ๑-๙. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=31&item=0&items=7&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=31&item=0&items=7&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=31&item=0&items=7&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=31&item=0&items=7&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=0 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ https://84000.org/tipitaka/read/?index_31 https://84000.org/tipitaka/english/?index_31