พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๔ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑ อภิ. ธมฺมสงฺคณิ

     [๕๒๐]   กตมนฺตํ  รูปํ  กายายตนํ  โย  กาโย  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   ปสาโท   อตฺตภาวปริยาปนฺโน   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ  เยน
กาเยน   อนิทสฺสเนน   สปฺปฏิเฆน   โผฏฺฐพฺพํ   อนิทสฺสนํ  สปฺปฏิฆํ  ผุสิ
วา   ผุสติ   วา  ผุสิสฺสติ  วา  ผุเส  วา  กาโยเปโส  กายายตนํเปตํ
กายธาตุเปสา   กายินฺทฺริยํเปตํ  โลโกเปโส  ทฺวาราเปสา  สมุทฺโทเปโส
ปณฺฑรํเปตํ   เขตฺตํเปตํ   วตฺถุํเปตํ   โอริมนฺตีรํเปตํ  สุญฺโญ  คาโมเปโส
อิทนฺตํ รูปํ กายายตนํ ฯ
     {๕๒๐.๑}   กตมนฺตํ  รูปํ  กายายตนํ  โย  กาโย จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย     ปสาโท    อตฺตภาวปริยาปนฺโน    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ
ยมฺหิ    กายมฺหิ    อนิทสฺสนมฺหิ    สปฺปฏิฆมฺหิ   โผฏฺฐพฺโพ   อนิทสฺสโน
สปฺปฏิโฆ    ปฏิหญฺญิ    วา    ปฏิหญฺญติ    วา    ปฏิหญฺญิสฺสติ    วา
ปฏิหญฺเญ     วา     กาโยเปโส     กายายตนํเปตํ    กายธาตุเปสา
กายินฺทฺริยํเปตํ   โลโกเปโส   ทฺวาราเปสา   สมุทฺโทเปโส   ปณฺฑรํเปตํ
เขตฺตํเปตํ    วตฺถุํเปตํ   โอริมนฺตีรํเปตํ   สุญฺโญ   คาโมเปโส   อิทนฺตํ
รูปํ กายายตนํ ฯ
     {๕๒๐.๒}   กตมนฺตํ  รูปํ  กายายตนํ  โย  กาโย จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   ปสาโท   อตฺตภาวปริยาปนฺโน   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   โย
กาโย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   โผฏฺฐพฺพมฺหิ   อนิทสฺสนมฺหิ   สปฺปฏิฆมฺหิ
ปฏิหญฺญิ    วา   ปฏิหญฺญติ   วา   ปฏิหญฺญิสฺสติ   วา   ปฏิหญฺเญ   วา
กาโยเปโส   กายายตนํเปตํ  กายธาตุเปสา  กายินฺทฺริยํเปตํ  โลโกเปโส
ทฺวาราเปสา     สมุทฺโทเปโส    ปณฺฑรํเปตํ    เขตฺตํเปตํ    วตฺถุํเปตํ
โอริมนฺตีรํเปตํ สุญฺโญ คาโมเปโส อิทนฺตํ รูปํ กายายตนํ ฯ
     {๕๒๐.๓}   กตมนฺตํ  รูปํ  กายายตนํ  โย  กาโย จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   ปสาโท   อตฺตภาวปริยาปนฺโน   อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ   ยํ
กายํ  นิสฺสาย  โผฏฺฐพฺพํ  อารพฺภ  กายสมฺผสฺโส  อุปฺปชฺชิ  วา  อุปฺปชฺชติ
วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ  ยํ  กายํ นิสฺสาย โผฏฺฐพฺพํ
อารพฺภ  กายสมฺผสฺสชา  เวทนา  ฯเปฯ  สญฺญา  ฯเปฯ  เจตนา  ฯเปฯ
กายวิญฺญาณํ  อุปฺปชฺชิ  วา  อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา อุปฺปชฺเช วา
ฯเปฯ  ยํ  กายํ  นิสฺสาย  โผฏฺฐพฺพารมฺมโณ  กายสมฺผสฺโส  อุปฺปชฺชิ  วา
อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ ยํ กายํ นิสฺสาย
โผฏฺฐพฺพารมฺมณา    กายสมฺผสฺสชา   เวทนา   ฯเปฯ   สญฺญา   ฯเปฯ
เจตนา    ฯเปฯ    กายวิญฺญาณํ    อุปฺปชฺชิ    วา    อุปฺปชฺชติ   วา
อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา กาโยเปโส กายายตนํเปตํ กายธาตุเปสา
กายินฺทฺริยํเปตํ   โลโกเปโส   ทฺวาราเปสา   สมุทฺโทเปโส   ปณฺฑรํเปตํ
เขตฺตํเปตํ    วตฺถุํเปตํ   โอริมนฺตีรํเปตํ   สุญฺโญ   คาโมเปโส   อิทนฺตํ
รูปํ กายายตนํ ฯ
     [๕๒๑]   กตมนฺตํ   รูปํ   รูปายตนํ   ยํ  รูปํ  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย    วณฺณนิภา    สนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ    นีลํ   ปีตกํ   โลหิตกํ
โอทาตํ    กาฬกํ    มญฺเชฏฺฐกํ    หริ   หริวณฺณํ   อมฺพงฺกุรวณฺณํ   ทีฆํ
รสฺสํ   อณุํ   ถูลํ  วฏฺฏํ  ปริมณฺฑลํ  จตุรํสํ  ฉฬํลํ  อฏฺฐํสํ  โสฬสํสํ  นินฺนํ
ถลํ   ฉายา  อาตโป  อาโลโก  อนฺธกาโร  อพฺภา  มหิกา  ธูโม  รโช
จนฺทมณฺฑลสฺส     วณฺณนิภา    สุริยมณฺฑลสฺส    วณฺณนิภา    ตารกรูปานํ
วณฺณนิภา      อาทาสมณฺฑลสฺส     วณฺณนิภา     มณิสงฺขมุตฺตาเวฬุริยสฺส
วณฺณนิภา    ชาตรูปรชตสฺส    วณฺณนิภา    ยํ   วา   ปนญฺญมฺปิ   อตฺถิ
รูปํ    จตุนฺนํ   มหาภูตานํ   อุปาทาย   วณฺณนิภา   สนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ
ยํ   รูปํ   สนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ   จกฺขุนา  อนิทสฺสเนน  สปฺปฏิเฆน  ปสฺสิ
วา   ปสฺสติ   วา   ปสฺสิสฺสติ  วา  ปสฺเส  วา  รูปํเปตํ  รูปายตนํเปตํ
รูปธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รูปายตนํ ฯ
     {๕๒๑.๑}   กตมนฺตํ   รูปํ  รูปายตนํ  ยํ  รูปํ  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   วณฺณนิภา   สนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ  นีลํ  ปีตกํ  โลหิตกํ  โอทาตํ
กาฬกํ  มญฺเชฏฺฐกํ  หริ  หริวณฺณํ  อมฺพงฺกุรวณฺณํ  ทีฆํ  รสฺสํ  อณุํ ถูลํ วฏฺฏํ
ปริมณฺฑลํ  จตุรํสํ  ฉฬํสํ  อฏฺฐํสํ  โสฬสํสํ นินฺนํ ถลํ ฉายา อาตโป อาโลโก
อนฺธกาโร    อพฺภา   มหิกา   ธูโม   รโช   จนฺทมณฺฑลสฺส   วณฺณนิภา
สุริยมณฺฑลสฺส    วณฺณนิภา    ตารกรูปานํ    วณฺณนิภา   อาทาสมณฺฑลสฺส
วณฺณนิภา      มณิสงฺขมุตฺตาเวฬุริยสฺส      วณฺณนิภา     ชาตรูปรชตสฺส
วณฺณนิภา    ยํ    วา    ปนญฺญมฺปิ   อตฺถิ   รูปํ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ
อุปาทาย   วณฺณนิภา   สนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ   ยมฺหิ   รูปมฺหิ  สนิทสฺสนมฺหิ
สปฺปฏิฆมฺหิ    จกฺขุํ    อนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ   ปฏิหญฺญิ   วา   ปฏิหญฺญติ
วา    ปฏิหญฺญิสฺสติ    วา    ปฏิหญฺเญ   วา   รูปํเปตํ   รูปายตนํเปตํ
รูปธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รูปายตนํ ฯ
     {๕๒๑.๒}   กตมนฺตํ   รูปํ  รูปายตนํ  ยํ  รูปํ  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย    วณฺณนิภา    สนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ    นีลํ   ปีตกํ   โลหิตกํ
โอทาตํ    กาฬกํ    มญฺเชฏฺฐกํ    หริ   หริวณฺณํ   อมฺพงฺกุรวณฺณํ   ทีฆํ
รสฺสํ   อณุํ   ถูลํ   วฏฺฏํ   ปริมณฺฑลํ   จตุรํสํ   ฉฬํสํ   อฏฺฐํสํ  โสฬสํสํ
นินฺนํ   ถลํ  ฉายา  อาตโป  อาโลโก  อนฺธกาโร  อพฺภา  มหิกา  ธูโม
รโช      จนฺทมณฺฑลสฺส      วณฺณนิภา     สุริยมณฺฑลสฺส     วณฺณนิภา
ตารกรูปานํ        วณฺณนิภา        อาทาสมณฺฑลสฺส        วณฺณนิภา
มณิสงฺขมุตฺตาเวฬุริยสฺส            วณฺณนิภา           ชาตรูปรชตสฺส
วณฺณิภา    ยํ    วา    ปนญฺญมฺปิ    อตฺถิ   รูปํ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ
อุปาทาย    วณฺณนิภา    สนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ    ยํ    รูปํ   สนิทสฺสนํ
สปฺปฏิฆํ     จกฺขุมฺหิ     อนิทสฺสนมฺหิ     สปฺปฏิฆมฺหิ    ปฏิหญฺญิ    วา
ปฏิหญฺญติ      วา      ปฏิหญฺญิสฺสติ      วา      ปฏิหญฺเญ     วา
รูปํเปตํ รูปายตนํเปตํ รูปธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รูปายตนํ ฯ
     {๕๒๑.๓}   กตมนฺตํ      รูปํ     รูปายตนํ     ยํ     รูปํ
จตุนฺนํ     มหาภูตานํ    อุปาทาย    วณฺณนิภา    สนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ
นีลํ    ปีตกํ   โลหิตกํ   โอทาตํ   กาฬกํ   มญฺเชฏฺฐกํ   หริ   หริวณฺณํ
อมฺพงฺกุรวณฺณํ    ทีฆํ    รสฺสํ    อณุํ   ถูลํ   วฏฺฏํ   ปริมณฺฑลํ   จตุรํสํ
ฉฬํสํ  อฏฺฐํสํ  โสฬสํสํ  นินฺนํ  ถลํ  ฉายา  อาตโป  อาโลโก  อนฺธกาโร
อพฺภา   มหิกา   ธูโม   รโช   จนฺทมณฺฑลสฺส   วณฺณนิภา  สุริยมณฺฑลสฺส
วณฺณนิภา     ตารกรูปานํ     วณฺณนิภา    อาทาสมณฺฑลสฺส    วณฺณนิภา
มณิสงฺขมุตฺตาเวฬุริยสฺส    วณฺณนิภา    ชาตรูปรชตสฺส    วณฺณนิภา    ยํ
วา   ปนญฺญมฺปิ   อตฺถิ   รูปํ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ  อุปาทาย  วณฺณนิภา
สนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ   ยํ   รูปํ   อารพฺภ   จกฺขุํ  นิสฺสาย  จกฺขุสมฺผสฺโส
อุปฺปชฺชิ    วา   อุปฺปชฺชติ   วา   อุปฺปชฺชิสฺสติ   วา   อุปฺปชฺเช   วา
ฯเปฯ   ยํ   รูปํ   อารพฺภ   จกฺขุํ   นิสฺสาย   จกฺขุสมฺผสฺสชา  เวทนา
ฯเปฯ    สญฺญา    ฯเปฯ    เจตนา   ฯเปฯ   จกฺขุวิญฺญาณํ   อุปฺปชฺชิ
วา  อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา ฯเปฯ ยํรูปารมฺมโณ
จกฺขุํ     นิสฺสาย     จกฺขุสมฺผสฺโส     อุปฺปชฺชิ     วา     อุปฺปชฺชติ
วา   อุปฺปชฺชิสฺสติ   วา   อุปฺปชฺเช   วา   ฯเปฯ  ยํรูปารมฺมณา  จกฺขุํ
นิสฺสาย   จกฺขุสมฺผสฺสชา   เวทนา   ฯเปฯ   สญฺญา   ฯเปฯ   เจตนา
ฯเปฯ    จกฺขุวิญฺญาณํ    อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ   วา   อุปฺปชฺชิสฺสติ
วา   อุปฺปชฺเช   วา   รูปํเปตํ   รูปายตนํเปตํ   รูปธาตุเปสา   อิทนฺตํ
รูปํ รูปายตนํ ฯ
     [๕๒๒]   กตมนฺตํ  รูปํ  สทฺทายตนํ  โย  สทฺโท  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   เภริสทฺโท   มุทิงฺคสทฺโท  สงฺขสทฺโท
ปณวสทฺโท   คีตสทฺโท   วาทิตสทฺโท   สมฺมสทฺโท   ปาณิสทฺโท   สตฺตานํ
นิคฺโฆสสทฺโท  ธาตูนํ  สนฺนิฆาตสทฺโท  วาตสทฺโท  อุทกสทฺโท  มนุสฺสสทฺโท
อมนุสฺสสทฺโท     โย    วา    ปนญฺโญปิ    อตฺถิ    สทฺโท    จตุนฺนํ
มหาภูตานํ    อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   ยํ   สทฺทํ   อนิทสฺสนํ
สปฺปฏิฆํ   โสเตน   อนิทสฺสเนน   สปฺปฏิเฆน   สุณิ   วา   สุณาติ  วา
สุณิสฺสติ   วา   สุเณ   วา  สทฺโทเปโส  สทฺทายตนํเปตํ  สทฺทธาตุเปสา
อิทนฺตํ รูปํ สทฺทายตนํ ฯ
     {๕๒๒.๑}   กตมนฺตํ  รูปํ  สทฺทายตนํ  โย  สทฺโท จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   เภริสทฺโท   มุทิงฺคสทฺโท  สงฺขสทฺโท
ปณวสทฺโท   คีตสทฺโท   วาทิตสทฺโท   สมฺมสทฺโท   ปาณิสทฺโท   สตฺตานํ
นิคฺโฆสสทฺโท  ธาตูนํ  สนฺนิฆาตสทฺโท  วาตสทฺโท  อุทกสทฺโท  มนุสฺสสทฺโท
อมนุสฺสสทฺโท   โย   วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ  สทฺโท  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ    ยมฺหิ    สทฺทมฺหิ    อนิทสฺสนมฺหิ
สปฺปฏิฆมฺหิ    โสตํ    อนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ   ปฏิหญฺญิ   วา   ปฏิหญฺญติ
วา   ปฏิหญฺญิสฺสติ   วา   ปฏิหญฺเญ   วา   สทฺโทเปโส  สทฺทายตนํเปตํ
สทฺทธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ สทฺทายตนํ ฯ
     {๕๒๒.๒}   กตมนฺตํ  รูปํ  สทฺทายตนํ  โย  สทฺโท จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   เภริสทฺโท   มุทิงฺคสทฺโท  สงฺขสทฺโท
ปณวสทฺโท     คีตสทฺโท     วาทิตสทฺโท     สมฺมสทฺโท     ปาณิสทฺโท
สตฺตานํ     นิคฺโฆสสทฺโท     ธาตูนํ     สนฺนิฆาตสทฺโท     วาตสทฺโท
อุทกสทฺโท   มนุสฺสสทฺโท   อมนุสฺสสทฺโท   โย   วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ
สทฺโท    จตุนฺนํ   มหาภูตานํ   อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   โย
สทฺโท    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ    โสตมฺหิ   อนิทสฺสนมฺหิ   สปฺปฏิฆมฺหิ
ปฏิหญฺญิ    วา   ปฏิหญฺญติ   วา   ปฏิหญฺญิสฺสติ   วา   ปฏิหญฺเญ   วา
สทฺโทเปโส สทฺทายตนํเปตํ สทฺทธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ สทฺทายตนํ ฯ
     {๕๒๒.๓}   กตมนฺตํ  รูปํ  สทฺทายตนํ  โย  สทฺโท จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   เภริสทฺโท   มุทิงฺคสทฺโท  สงฺขสทฺโท
ปณวสทฺโท   คีตสทฺโท   วาทิตสทฺโท   สมฺมสทฺโท   ปาณิสทฺโท   สตฺตานํ
นิคฺโฆสสทฺโท     ธาตูนํ     สนฺนิฆาตสทฺโท    วาตสทฺโท    อุทกสทฺโท
มนุสฺสสทฺโท   อมนุสฺสสทฺโท   โย   วา  ปนญฺโญปิ  อตฺถิ  สทฺโท  จตุนฺนํ
มหาภูตานํ   อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ  ยํ  สทฺทํ  อารพฺภ  โสตํ
นิสฺสาย   โสตสมฺผสฺโส   อุปฺปชฺชิ  วา  อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา
อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ  ยํ  สทฺทํ  อารพฺภ  โสตํ  นิสฺสาย  โสตสมฺผสฺสชา
เวทนา    ฯเปฯ    สญฺญา    ฯเปฯ   เจตนา   ฯเปฯ   โสตวิญฺญาณํ
อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ
ยํสทฺทารมฺมโณ   โสตํ   นิสฺสาย   โสตสมฺผสฺโส  อุปฺปชฺชิ  วา  อุปฺปชฺชติ
วา    อุปฺปชฺชิสฺสติ    วา    อุปฺปชฺเช   วา   ฯเปฯ   ยํสทฺทารมฺมณา
โสตํ   นิสฺสาย  โสตสมฺผสฺสชา  เวทนา  ฯเปฯ  สญฺญา  ฯเปฯ  เจตนา
ฯเปฯ    โสตวิญฺญาณํ    อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ   วา   อุปฺปชฺชิสฺสติ
วา    อุปฺปชฺเช    วา   สทฺโทเปโส   สทฺทายตนํเปตํ   สทฺทธาตุเปสา
อิทนฺตํ รูปํ สทฺทายตนํ ฯ
     [๕๒๓]   กตมนฺตํ  รูปํ  คนฺธายตนํ  โย  คนฺโธ  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ   มูลคนฺโธ   สารคนฺโธ   ตจคนฺโธ
ปตฺตคนฺโธ    ปุปฺผคนฺโธ    ผลคนฺโธ   อามคนฺโธ   วิสคนฺโธ   สุคนฺโธ
ทุคฺคนฺโธ   โย   วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ   คนฺโธ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ
อุปาทาย    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ    ยํ   คนฺธํ   อนิทสฺสนํ   สปฺปฏิฆํ
ฆาเนน   อนิทสฺสเนน   สปฺปฏิเฆน   ฆายิ   วา  ฆายติ  วา  ฆายิสฺสติ
วา   ฆาเย   วา   คนฺโธเปโส  คนฺธายตนํเปตํ  คนฺธธาตุเปสา  อิทนฺตํ
รูปํ คนฺธายตนํ ฯ
     {๕๒๓.๑}   กตมนฺตํ   รูปํ   คนฺธายตนํ   โย   คนฺโธ   จตุนฺนํ
มหาภูตานํ    อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   มูลคนฺโธ   สารคนฺโธ
ตจคนฺโธ    ปตฺตคนฺโธ   ปุปฺผคนฺโธ   ผลคนฺโธ   อามคนฺโธ   วิสคนฺโธ
สุคนฺโธ    ทุคฺคนฺโธ    โย   วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ   คนฺโธ   จตุนฺนํ
มหาภูตานํ   อุปาทาย  อนิทสฺสโน  สปฺปฏิโฆ  ยมฺหิ  คนฺธมฺหิ  อนิทสฺสนมฺหิ
สปฺปฏิฆมฺหิ      ฆานํ      อนิทสฺสนํ     สปฺปฏิฆํ     ปฏิหญฺญิ     วา
ปฏิหญฺญติ    วา    ปฏิหญฺญิสฺสติ    วา   ปฏิหญฺเญ   วา   คนฺโธเปโส
คนฺธายตนํเปตํ   คนฺธธาตุเปสา   อิทนฺตํ  รูปํ  คนฺธายตนํ  ฯ  กตมนฺตํรูปํ
คนฺธายตนํ   โย   คนฺโธ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ   อุปาทาย   อนิทสฺสโน
สปฺปฏิโฆ    มูลคนฺโธ   สารคนฺโธ   ตจคนฺโธ   ปตฺตคนฺโธ   ปุปฺผคนฺโธ
ผลคนฺโธ   อามคนฺโธ  วิสคนฺโธ  สุคนฺโธ  ทุคฺคนฺโธ  โย  วา  ปนญฺโญปิ
อตฺถิ   คนฺโธ   จตุนฺนํ   มหาภูตานํ   อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ
โย   คนฺโธ   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   ฆานมฺหิ  อนิทสฺสนมฺหิ  สปฺปฏิฆมฺหิ
ปฏิหญฺญิ    วา   ปฏิหญฺญติ   วา   ปฏิหญฺญิสฺสติ   วา   ปฏิหญฺเญ   วา
คนฺโธเปโส คนฺธายตนํเปตํ คนฺธธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ คนฺธายตนํ ฯ
     {๕๒๓.๒}   กตมนฺตํ  รูปํ  คนฺธายตนํ  โย  คนฺโธ จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย  อนิทสฺสโน  สปฺปฏิโฆ  มูลคนฺโธ  สารคนฺโธ ตจคนฺโธ ปตฺตคนฺโธ
ปุปฺผคนฺโธ   ผลคนฺโธ   อามคนฺโธ   วิสคนฺโธ   สุคนฺโธ  ทุคฺคนฺโธ  โย
วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ  คนฺโธ  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ  อุปาทาย  อนิทสฺสโน
สปฺปฏิโฆ    ยํ    คนฺธํ    อารพฺภ    ฆานํ    นิสฺสาย   ฆานสมฺผสฺโส
อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ
ยํ   คนฺธํ   อารพฺภ   ฆานํ   นิสฺสาย   ฆานสมฺผสฺสชา  เวทนา  ฯเปฯ
สญฺญา    ฯเปฯ    เจตนา    ฯเปฯ    ฆานวิญฺญาณํ    อุปฺปชฺชิ   วา
อุปฺปชฺชติ   วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ  ยํคนฺธารมฺมโณ
ฆานํ    นิสฺสาย    ฆานสมฺผสฺโส    อุปฺปชฺชิ    วา    อุปฺปชฺชติ   วา
อุปฺปชฺชิสฺสติ    วา    อุปฺปชฺเช   วา   ฯเปฯ   ยํคนฺธารมฺมณา   ฆานํ
นิสฺสาย   ฆานสมฺผสฺสชา   เวทนา   ฯเปฯ   สญฺญา   ฯเปฯ   เจตนา
ฯเปฯ    ฆานวิญฺญาณํ    อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ   วา   อุปฺปชฺชิสฺสติ
วา    อุปฺปชฺเช    วา   คนฺโธเปโส   คนฺธายตนํเปตํ   คนฺธธาตุเปสา
อิทนฺตํ รูปํ คนฺธายตนํ ฯ
     [๕๒๔]   กตมนฺตํ   รูปํ  รสายตนํ  โย  รโส  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ  มูลรโส  ขนฺธรโส  ตจรโส  ปตฺตรโส
ปุปฺผรโส    ผลรโส   อมฺพิลํ   มธุรํ   ติตฺตกํ   กฏุกํ   โลณิกํ   ขาริกํ
ลมฺพิลํ   กสาโว   สาทุ   อสาทุ   โย   วา   ปนญฺโญปิ   อตฺถิ  รโส
จตุนฺนํ    มหาภูตานํ    อุปาทาย    อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ   ยํ   รสํ
อนิทสฺสนํ    สปฺปฏิฆํ   ชิวฺหาย   อนิทสฺสนาย   สปฺปฏิฆาย   สายิ   วา
สายติ   วา   สายิสฺสติ   วา   สาเย   วา  รโสเปโส  รสายตนํเปตํ
รสธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รสายตนํ ฯ
     {๕๒๔.๑}   กตมนฺตํ  รูปํ  รสายตนํ  โย  รโส  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ  มูลรโส  ขนฺธรโส  ตจรโส  ปตฺตรโส
ปุปฺผรโส   ผลรโส   อมฺพิลํ  มธุรํ  ติตฺตกํ  กฏุกํ  โลณิกํ  ขาริกํ  ลมฺพิลํ
กสาโว  สาทุ  อสาทุ  โย  วา  ปนญฺโญปิ  อตฺถิ  รโส จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย     อนิทสฺสโน    สปฺปฏิโฆ    ยมฺหิ    รสมฺหิ    อนิทสฺสนมฺหิ
สปฺปฏิฆมฺหิ   ชิวฺหา   อนิทสฺสนา   สปฺปฏิฆา   ปฏิหญฺญิ   วา   ปฏิหญฺญติ
วา    ปฏิหญฺญิสฺสติ   วา   ปฏิหญฺเญ   วา   รโสเปโส   รสายตนํเปตํ
รสธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รสายตนํ ฯ
     {๕๒๔.๒}   กตมนฺตํ  รูปํ  รสายตนํ  โย  รโส  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน  สปฺปฏิโฆ  มูลรโส  ขนฺธรโส  ตจรโส  ปตฺตรโส
ปุปฺผรโส   ผลรโส  อมฺพิลํ  มธุรํ  ติตฺตกํ  กฏุกํ  โลณิกํ  ขาริกํ  ลมฺพิลํ
กสาโว  สาทุ  อสาทุ  โย  วา  ปนญฺโญปิ  อตฺถิ รโส จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย  อนิทสฺสโน  สปฺปฏิโฆ  โย  รโส  อนิทสฺสโน สปฺปฏิโฆ ชิวฺหาย
อนิทสฺสนาย   สปฺปฏิฆาย   ปฏิหญฺญิ   วา   ปฏิหญฺญติ   วา  ปฏิหญฺญิสฺสติ
วา   ปฏิหญฺเญ   วา   รโสเปโส   รสายตนํเปตํ  รสธาตุเปสา  อิทนฺตํ
รูปํ รสายตนํ ฯ
     {๕๒๔.๓}   กตมนฺตํ  รูปํ  รสายตนํ  โย  รโส  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ  มูลรโส  ขนฺธรโส  ตจรโส  ปตฺตรโส
ปุปฺผรโส   ผลรโส   อมฺพิลํ  มธุรํ  ติตฺตกํ  กฏุกํ  โลณิกํ  ขาริกํ  ลมฺพิลํ
กสาโว  สาทุ  อสาทุ  โย  วา  ปนญฺโญปิ  อตฺถิ  รโส จตุนฺนํ มหาภูตานํ
อุปาทาย   อนิทสฺสโน   สปฺปฏิโฆ   ยํ   รสํ   อารพฺภ   ชิวฺหํ  นิสฺสาย
ชิวฺหาสมฺผสฺโส  อุปฺปชฺชิ  วา  อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช
วา   ฯเปฯ  ยํ  รสํ  อารพฺภ  ชิวฺหํ  นิสฺสาย  ชิวฺหาสมฺผสฺสชา  เวทนา
ฯเปฯ   สญฺญา   ฯเปฯ   เจตนา   ฯเปฯ  ชิวฺหาวิญฺญาณํ  อุปฺปชฺชิ  วา
อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ  วา  อุปฺปชฺเช  วา ฯเปฯ ยํรสารมฺมโณ ชิวฺหํ
นิสฺสาย   ชิวฺหาสมฺผสฺโส   อุปฺปชฺชิ   วา   อุปฺปชฺชติ   วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ
วา  อุปฺปชฺเช  วา  ฯเปฯ  ยํรสารมฺมณา  ชิวฺหํ  นิสฺสาย ชิวฺหาสมฺผสฺสชา
เวทนา   ฯเปฯ  สญฺญา  ฯเปฯ  เจตนา  ฯเปฯ  ชิวฺหาวิญฺญาณํ  อุปฺปชฺชิ
วา  อุปฺปชฺชติ  วา  อุปฺปชฺชิสฺสติ วา อุปฺปชฺเช วา รโสเปโส รสายตนํเปตํ
รสธาตุเปสา อิทนฺตํ รูปํ รสายตนํ ฯ
     [๕๒๕]   กตมนฺตํ รูปํ อิตฺถินฺทฺริยํ ยํ อิตฺถิยา อิตฺถีลิงฺคํ อิตฺถีนิมิตฺตํ
อิตฺถีกุตฺตํ อิตฺถากปฺโป อิตฺถิตฺตํ อิตฺถีภาโว อิทนฺตํ รูปํ อิตฺถินฺทฺริยํ ฯ
     [๕๒๖]   กตมนฺตํ   รูปํ   ปุริสินฺทฺริยํ   ยํ   ปุริสสฺส   ปุริสลิงฺคํ
ปุริสนิมิตฺตํ    ปุริสกุตฺตํ    ปุริสากปฺโป    ปุริสตฺตํ   ปุริสภาโว   อิทนฺตํ
รูปํ ปุริสินฺทฺริยํ ฯ
     [๕๒๗]   กตมนฺตํ   รูปํ   ชีวิตินฺทฺริยํ   โย  เตสํ  รูปีนํ  ธมฺมานํ
อายุ  ฐิติ  ยปนา  ยาปนา  อิริยนา  วตฺตนา  ปาลนา  ชีวิตํ  ชีวิตินฺทฺริยํ
อิทนฺตํ รูปํ ชีวิตินฺทฺริยํ ฯ
     [๕๒๘]   กตมนฺตํ   รูปํ   กายวิญฺญตฺติ   ยา   กุสลจิตฺตสฺส   วา
อกุสลจิตฺตสฺส    วา    อพฺยากตจิตฺตสฺส    วา    อภิกฺกมนฺตสฺส    วา
ปฏิกฺกมนฺตสฺส  วา  อาโลเกนฺตสฺส  วา  วิโลเกนฺตสฺส  วา สมฺมิญฺเชนฺตสฺส
วา     ปสาเรนฺตสฺส     วา     กายสฺส     ถมฺภนา     สนฺถมฺภนา
สนฺถมฺภิตตฺตํ     วิญฺญตฺติ    วิญฺญาปนา    วิญฺญาปิตตฺตํ    อิทนฺตํ    รูปํ
กายวิญฺญตฺติ ฯ
     [๕๒๙]   กตมนฺตํ   รูปํ   วจีวิญฺญตฺติ   ยา   กุสลจิตฺตสฺส   วา
อกุสลจิตฺตสฺส   วา   อพฺยากตจิตฺตสฺส   วา   วาจา   คิรา   พฺยปฺปโถ
อุทีรณํ   โฆโส   โฆสกมฺมํ   วาจา  วจีเภโท  อยํ  วุจฺจติ  วาจา  ยา
ตาย    วาจาย    วิญฺญตฺติ    วิญฺญาปนา   วิญฺญาปิตตฺตํ   อิทนฺตํ   รูปํ
วจีวิญฺญตฺติ ฯ
     [๕๓๐]   กตมนฺตํ   รูปํ   อากาสธาตุ  โย  อากาโส  อากาสคตํ
อฆํ   อฆคตํ   วิวโร   วิวรคตํ   อสมฺผุฏฺฐํ   จตูหิ   มหาภูเตหิ  อิทนฺตํ
รูปํ อากาสธาตุ ฯ
     [๕๓๑]   กตมนฺตํ  รูปํ  รูปสฺส ลหุตา ยา รูปสฺส ลหุตา ลหุปริณามตา
อทนฺธนตา อวิตฺถนตา อิทนฺตํ รูปํ รูปสฺส ลหุตา ฯ
     [๕๓๒]   กตมนฺตํ   รูปํ   รูปสฺส   มุทุตา   ยา   รูปสฺส  มุทุตา
มทฺทวตา อกกฺขฬตา อกถินตา อิทนฺตํ รูปํ รูปสฺส มุทุตา ฯ
     [๕๓๓]   กตมนฺตํ    รูปํ    รูปสฺส   กมฺมญฺญตา   ยา   รูปสฺส
กมฺมญฺญตา     กมฺมญฺญตฺตํ     กมฺมญฺญภาโว    อิทนฺตํ    รูปํ    รูปสฺส
กมฺมญฺญตา ฯ
     [๕๓๔]   กตมนฺตํ  รูปํ  รูปสฺส  อุปจโย  โย  อายตนานํ  อาจโย
โส รูปสฺส อุปจโย อิทนฺตํ รูปํ รูปสฺส อุปจโย ฯ
     [๕๓๕]   กตมนฺตํ   รูปํ   รูปสฺส   สนฺตติ   โย  รูปสฺส  อุปจโย
สา รูปสฺส สนฺตติ อิทนฺตํ รูปํ รูปสฺส สนฺตติ ฯ
     [๕๓๖]   กตมนฺตํ  รูปํ  รูปสฺส  ชรตา  ยา  รูปสฺส  ชรา  ชีรณตา
ขณฺฑิจฺจํ   ปาลิจฺจํ   วลิตฺตจตา   อายุโน   สํหานิ  อินฺทฺริยานํ  ปริปาโก
อิทนฺตํ รูปํ รูปสฺส ชรตา ฯ
     [๕๓๗]   กตมนฺตํ   รูปํ   รูปสฺส   อนิจฺจตา   โย  รูปสฺส  ขโย
วโย   เภโท   ปริเภโท   อนิจฺจตา   อนฺตรธานํ   อิทนฺตํ  รูปํ  รูปสฺส
อนิจฺจตา ฯ
     [๕๓๘]   กตมนฺตํ   รูปํ  กพฬึกาโร  อาหาโร  โอทโน  กุมฺมาโส
สตฺตุ   มจฺโฉ   มํสํ   ขีรํ   ทธิ   สปฺปิ   นวนีตํ   เตลํ   มธุ  ผาณิตํ
ยํ    วา    ปนญฺญมฺปิ    อตฺถิ   รูปํ   ยมฺหิ   ยมฺหิ   ชนปเท   เตสํ
เตสํ    สตฺตานํ   มุขาสิยํ   ทนฺตวิขาทนํ   คลชฺโฌหรณียํ   กุจฺฉิวิตฺถมฺภนํ
ยาย โอชาย สตฺตา ยาเปนฺติ อิทนฺตํ รูปํ กพฬึกาโร อาหาโร ฯ
                                     อิทนฺตํ รูปํ อุปาทา ฯ
                                        อุปาทาภาชนียํ ฯ
                                 รูปกณฺเฑ ปฐมภาณวารํ ๑- ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๔ หน้าที่ ๒๐๒-๒๑๕.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=34&item=520&items=19
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=34&item=520&items=19&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=34&item=520&items=19
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=34&item=520&items=19
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=520
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๔
https://84000.org/tipitaka/read/?index_34
https://84000.org/tipitaka/english/?index_34