ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ฉบับหลวง   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ ภาษาบาลี อักษรไทย พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๑ วินย. มหาวิภงฺโค (๑)
                          วินยปิฏเก มหาวิภงฺคสฺส
                                  ปฐโม ภาโค
                                    ---------
             นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ
                                  เวรญฺชกณฺฑํ
     [๑]   เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา เวรญฺชายํ วิหรติ นเฬรุปุจิมนฺทมูเล
มหตา    ภิกฺขุสงฺเฆน   สทฺธึ   ปญฺจมตฺเตหิ   ภิกฺขุสเตหิ   ฯ   อสฺโสสิ
โข  เวรญฺโช  พฺราหฺมโณ  สมโณ  ขลุ  โภ  โคตโม สกฺยปุตฺโต สกฺยกุลา
ปพฺพชิโต   เวรญฺชายํ   วิหรติ   นเฬรุปุจิมนฺทมูเล   มหตา  ภิกฺขุสงฺเฆน
สทฺธึ ปญฺจมตฺเตหิ ภิกฺขุสเตหิ ฯ ตํ  โข  ปน  ภวนฺตํ  โคตมํ เอวํ กลฺยาโณ กิตฺติสทฺโท
อพฺภุคฺคโต   อิติปิ  โส  ภควา  อรหํ  สมฺมาสมฺพุทฺโธ  วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
สุคโต   โลกวิทู  อนุตฺตโร  ปุริสทมฺมสารถิ  สตฺถา  เทวมนุสฺสานํ  พุทฺโธ
ภควาติ   โส   อิมํ  โลกํ  สเทวกํ  สมารกํ  สพฺรหฺมกํ  สสฺสมณพฺราหฺมณึ
ปชํ  สเทวมนุสฺสํ  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  ปเวเทติ  โส  ธมฺมํ เทเสติ
อาทิกลฺยาณํ    มชฺเฌกลฺยาณํ    ปริโยสานกลฺยาณํ    สาตฺถํ    สพฺยญฺชนํ
เกวลปริปุณฺณํ  ปริสุทฺธํ  พฺรหฺมจริยํ  ปกาเสติ  สาธุ  โข  ปน  ตถารูปานํ
อรหตํ ทสฺสนํ โหตีติ ฯ
     [๒]   อถโข   เวรญฺโช   พฺราหฺมโณ  เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ภควตา   สทฺธึ   สมฺโมทิ   สมฺโมทนียํ   กถํ   สาราณียํ
วีติสาเรตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ   ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข  เวรญฺโช
พฺราหฺมโณ   ภควนฺตํ   เอตทโวจ   สุตมฺเมตํ   โภ   โคตม  น  สมโณ
โคตโม    พฺราหฺมเณ    ชิณฺเณ    วุฑฺเฒ   ๑-   มหลฺลเก   อทฺธคเต
วโยอนุปฺปตฺเต  อภิวาเทติ  วา  ปจฺจุฏฺเฐติ  วา  อาสเนน วา นิมนฺเตตีติ
ตยิทํ   โภ   โคตม   ตเถว   น  หิ  ภวํ  โคตโม  พฺราหฺมเณ  ชิณฺเณ
วุฑฺเฒ   มหลฺลเก  อทฺธคเต  วโยอนุปฺปตฺเต  อภิวาเทติ  วา  ปจฺจุฏฺเฐติ
วา  อาสเนน  วา  นิมนฺเตติ  ตยิทํ  โภ  โคตม  น  สมฺปนฺนเมวาติ  ฯ
นาหนฺตํ   พฺราหฺมณ   ปสฺสามิ   สเทวเก   โลเก  สมารเก  สพฺรหฺมเก
สสฺสมณพฺราหฺมณิยา     ปชาย    สเทวมนุสฺสาย    ยมหํ    อภิวาเทยฺยํ
วา   ปจฺจุฏฺเฐยฺยํ   วา   อาสเนน   วา  นิมนฺเตยฺยํ  ยํ  หิ  พฺราหฺมณ
ตถาคโต  อภิวาเทยฺย  วา  ปจฺจุฏฺเฐยฺย  วา  อาสเนน  วา  นิมนฺเตยฺย
มุทฺธาปิ ตสฺส วิปเตยฺยาติ ฯ
     {๒.๑}   อรสรูโป ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย เยน
มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน วเทยฺย อรสรูโป สมโณ โคตโมติ เย เต
พฺราหฺมณ  รูปรสา  สทฺทรสา คนฺธรสา รสรสา โผฏฺฐพฺพรสา เต ตถาคตสฺส
ปหีนา  อุจฺฉินฺนมูลา  ตาลาวตฺถุกตา อนภาวํ กตา ๒- อายตึ อนุปฺปาทธมฺมา
อยํ   โข   พฺราหฺมณ  ปริยาโย  เยน  มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน
@เชิงอรรถ:  ม. วุทฺเธ ฯ  คตาติปิ ปาโฐ ฯ
วเทยฺย อรสรูโป สมโณ โคตโมติ โน จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๒}   นิพฺโภโค ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย เยน
มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน วเทยฺย นิพฺโภโค สมโณ โคตโมติ เย เต
พฺราหฺมณ  รูปโภคา  สทฺทโภคา  คนฺธโภคา  รสโภคา  โผฏฺฐพฺพโภคา เต
ตถาคตสฺส   ปหีนา   อุจฺฉินฺนมูลา   ตาลาวตฺถุกตา   อนภาวํ กตา อายตึ
อนุปฺปาทธมฺมา   อยํ   โข  พฺราหฺมณ  ปริยาโย เยน มํ ปริยาเยน สมฺมา
วทมาโน  วเทยฺย  นิพฺโภโค  สมโณ  โคตโมติ  โน จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย
วเทสีติ ฯ
     {๒.๓}   อกิริยวาโท ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย เยน
มํ  ปริยาเยน  สมฺมา วทมาโน วเทยฺย อกิริยวาโท สมโณ โคตโมติ อหญฺหิ
พฺราหฺมณ   อกิริยํ   วทามิ  กายทุจฺจริตสฺส  วจีทุจฺจริตสฺส  มโนทุจฺจริตสฺส
อเนกวิหิตานํ  ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ อกิริยํ วทามิ อยํ โข พฺราหฺมณ
ปริยาโย  เยน  มํ  ปริยาเยน สมฺมา วทมาโน วเทยฺย อกิริยวาโท สมโณ
โคตโมติ โน จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๔}   อุจฺเฉทวาโท ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย
เยน   มํ   ปริยาเยน   สมฺมา   วทมาโน  วเทยฺย อุจฺเฉทวาโท สมโณ
โคตโมติ    อหญฺหิ    พฺราหฺมณ   อุจฺเฉทํ   วทามิ   ราคสฺส   โทสสฺส
โมหสฺส    อเนกวิหิตานํ    ปาปกานํ    อกุสลานํ    ธมฺมานํ   อุจฺเฉทํ
วทามิ   อยํ   โข   พฺราหฺมณ   ปริยาโย   เยน   มํ ปริยาเยน สมฺมา
วทมาโน  วเทยฺย  อุจฺเฉทวาโท  สมโณ  โคตโมติ  โน  จ  โข  ยํ ตฺวํ
สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๕}   เชคุจฺฉี ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย เยน
มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน  วเทยฺย  เชคุจฺฉี สมโณ โคตโมติ อหญฺหิ
พฺราหฺมณ   ชิคุจฺฉามิ   ๑-  กายทุจฺจริเตน  วจีทุจฺจริเตน  มโนทุจฺจริเตน
อเนกวิหิตานํ   ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ  สมาปตฺติยา  ชิคุจฺฉามิ  ๒-
อยํ  โข  พฺราหฺมณ  ปริยาโย  เยน มํ ปริยาเยน สมฺมา วทมาโน วเทยฺย
เชคุจฺฉี สมโณ โคตโมติ โน จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๖}   เวนยิโก ภวํ โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย เยน
มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน  วเทยฺย  เวนยิโก  สมโณ  โคตโมติ ฯ
อหญฺหิ   พฺราหฺมณ   วินยาย   ธมฺมํ  เทเสมิ  ราคสฺส  โทสสฺส  โมหสฺส
อเนกวิหิตานํ   ปาปกานํ   อกุสลานํ   ธมฺมานํ   วินยาย  ธมฺมํ  เทเสมิ
อยํ   โข   พฺราหฺมณ  ปริยาโย  เยน  มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน
วเทยฺย เวนยิโก สมโณ โคตโมติ โน จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๗}   ตปสฺสี  ภวํ  โคตโมติ  ฯ  อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย
เยน  มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน  วเทยฺย  ตปสฺสี  สมโณ โคตโมติ
ตปนียาหํ   พฺราหฺมณ   ปาปเก   อกุสเล   ธมฺเม   วทามิ  กายทุจฺจริตํ
วจีทุจฺจริตํ    มโนทุจฺจริตํ   ยสฺส   โข   พฺราหฺมณ   ตปนียา   ปาปกา
อกุสลา      ธมฺมา      ปหีนา      อุจฺฉินฺนมูลา      ตาลาวตฺถุกตา
@เชิงอรรถ: ๑-๒ อิเมสุ ทฺวีสุ ฐาเนสุ เชคุจฺฉํ วทามีติปิ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
อนภาวํ    กตา    อายตึ    อนุปฺปาทธมฺมา   ตมหํ   ตปสฺสีติ   วทามิ
ตถาคตสฺส    โข    พฺราหฺมณ    ตปนียา   ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา
ปหีนา     อุจฺฉินฺนมูลา    ตาลาวตฺถุกตา    อนภาวํ    กตา    อายตึ
อนุปฺปาทธมฺมา   อยํ   โข   พฺราหฺมณ   ปริยาโย  เยน  มํ  ปริยาเยน
สมฺมา   วทมาโน   วเทยฺย  ตปสฺสี  สมโณ  โคตโมติ  โน  จ  โข  ยํ
ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     {๒.๘}   อปคพฺโภ  ภวํ  โคตโมติ ฯ อตฺถิ เขฺวส พฺราหฺมณ ปริยาโย
เยน  มํ  ปริยาเยน  สมฺมา  วทมาโน  วเทยฺย อปคพฺโภ สมโณ โคตโมติ
ยสฺส   โข   พฺราหฺมณ   อายตึ   คพฺภเสยฺยา  ปุนพฺภวาภินิพฺพตฺติ  ปหีนา
อุจฺฉินฺนมูลา   ตาลาวตฺถุกตา   อนภาวํ   กตา   อายตึ   อนุปฺปาทธมฺมา
ตมหํ  อปคพฺโภติ  วทามิ  ตถาคตสฺส  โข  พฺราหฺมณ  อายตึ  คพฺภเสยฺยา
ปุนพฺภวาภินิพฺพตฺติ    ปหีนา    อุจฺฉินฺนมูลา    ตาลาวตฺถุกตา    อนภาวํ
กตา   อายตึ   อนุปฺปาทธมฺมา  อยํ  โข  พฺราหฺมณ  ปริยาโย  เยน  มํ
ปริยาเยน   สมฺมา  วทมาโน  วเทยฺย  อปคพฺโภ  สมโณ  โคตโมติ  โน
จ โข ยํ ตฺวํ สนฺธาย วเทสีติ ฯ
     [๓]   เสยฺยถาปิ   พฺราหฺมณ  กุกฺกุฏิยา  อณฺฑานิ  อฏฺฐ  วา  ทส
วา   ทฺวาทส    วา    ตานสฺสุ   กุกฺกุฏิยา  สมฺมา  อธิสยิตานิ  สมฺมา
ปริเสทิตานิ   สมฺมา   ปริภาวิตานิ  โย  นุ  โข  เตสํ  กุกฺกุฏจฺฉาปกานํ
ปฐมตรํ     ปาทนขสิขาย     วา     มุขตุณฺฑเกน    วา    อณฺฑโกสํ
ปทาเลตฺวา    โสตฺถินา    อภินิพฺพิชฺเฌยฺย    กินฺติ   สฺวาสฺส   วจนีโย
เชฏฺโฐ   วา   กนิฏฺโฐ  วาติ ฯ  เชฏฺโฐติสฺส  โภ โคตม วจนีโย โส หิ
เนสํ  เชฏฺโฐ  โหตีติ  ฯ  เอวเมว โข อหํ พฺราหฺมณ อวิชฺชาคตาย ปชาย
อณฺฑภูตาย   ปริโยนทฺธาย  อวิชฺชณฺฑโกสํ  ปทาเลตฺวา  เอโก  ว  โลเก
อนุตฺตรํ   สมฺมาสมฺโพธึ   อภิสมฺพุทฺโธ  โสหํ  พฺราหฺมณ  เชฏฺโฐ  เสฏฺโฐ
โลกสฺส  อารทฺธํ  โข  ปน  เม  พฺราหฺมณ  วิริยํ อโหสิ อสลฺลีนํ อุปฏฺฐิตา
สติ  อปฺปมุฏฺฐา  ๑-  ปสฺสทฺโธ  กาโย  อสารทฺโธ  สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํ
โส  โข  อหํ  พฺราหฺมณ วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ
สวิจารํ  วิเวกชํ  ปีติสุขํ  ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหาสึ  วิตกฺกวิจารานํ
วูปสมา   อชฺฌตฺตํ   สมฺปสาทนํ   เจตโส  เอโกทิภาวํ  อวิตกฺกํ  อวิจารํ
สมาธิชํ   ปีติสุขํ   ทุติยํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหาสึ  ปีติยา จ วิราคา
อุเปกฺขโก   จ   วิหาสึ  สโต  จ  สมฺปชาโน สุขญฺจ กาเยน ปฏิสํเวเทสึ
ยนฺตํ   อริยา  อาจิกฺขนฺติ   อุเปกฺขโก   สติมา  สุขวิหารีติ  ตติยํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช  วิหาสึ  สุขสฺส   จ   ปหานา  ทุกฺขสฺส  จ  ปหานา ปุพฺเพ ว
โสมนสฺสโทมนสฺสานํ     อตฺถงฺคมา    อทุกฺขมสุขํ    อุเปกฺขาสติปาริสุทฺธึ
จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ
     {๓.๑}   โส  เอวํ  สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ
วิคตูปกฺกิเลเส    มุทุภูเต    กมฺมนิเย    ฐิเต   อาเนญฺชปฺปตฺเต   ๒-
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณาย  จิตฺตํ  อภินินฺนาเมสึ  โส อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ
@เชิงอรรถ:   ยุ. ม. อสมฺมุฏฺฐา ฯ  ยุ. ม. อานญฺชปฺปตฺเต ฯ
อนุสฺสรามิ   เสยฺยถีทํ   เอกํปิ  ชาตึ  เทฺวปิ  ชาติโย  ติสฺโสปิ  ชาติโย
จตสฺโสปิ  ชาติโย  ปญฺจปิ  ชาติโย  ทสปิ  ชาติโย  วีสํปิ  ชาติโย  ตึสํปิ
ชาติโย   จตฺตาฬีสํปิ  ชาติโย  ปญฺญาสํปิ  ชาติโย  ชาติสตํปิ  ชาติสหสฺสํปิ
ชาติสตสหสฺสํปิ   อเนเกปิ  สํวฏฺฏกปฺเป  อเนเกปิ  วิวฏฺฏกปฺเป  อเนเกปิ
สํวฏฺฏวิวฏฺฏกปฺเป    อมุตฺราสึ    เอวํนาโม    เอวํโคตฺโต   เอวํวณฺโณ
เอวมาหาโร  เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที   เอวมายุปริยนฺโต   โส  ตโต  จุโต
อมุตฺร    อุทปาทึ    ตตฺราปาสึ   เอวํนาโม   เอวํโคตฺโต   เอวํวณฺโณ
เอวมาหาโร   เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที   เอวมายุปริยนฺโต  โส  ตโต  จุโต
อิธูปปนฺโนติ   ฯ   อิติ   สาการํ   สอุทฺเทสํ   อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ
อนุสฺสรามิ  ฯ  อยํ  โข  เม  พฺราหฺมณ  รตฺติยา  ปฐเม  ยาเม  ปฐมา
วิชฺชา  อธิคตา  อวิชฺชา  วิหตา  วิชฺชา  อุปฺปนฺนา  ตโม วิหโต อาโลโก
อุปฺปนฺโน   ยถาตํ   อปฺปมตฺตสฺส   อาตาปิโน   ปหิตตฺตสฺส   วิหรโต  ฯ
อยํ   โข  เม  พฺราหฺมณ  ปฐมา  อภินิพฺพิธา  อโหสิ  กุกฺกุฏจฺฉาปกสฺเสว
อณฺฑโกสมฺหา ฯ
     {๓.๒}   โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส
มุทุภูเต  กมฺมนิเย  ฐิเต  อาเนญฺชปฺปตฺเต  สตฺตานํ  จุตูปปาตญาณาย จิตฺตํ
อภินินฺนาเมสึ  ฯ  โส  ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธน อติกฺกนฺตมานุสเกน สตฺเต
ปสฺสามิ  จวมาเน  อุปปชฺชมาเน  หีเน  ปณีเต  สุวณฺเณ  ทุพฺพณฺเณ สุคเต
ทุคฺคเต ยถากมฺมูปเค สตฺเต ปชานามิ อิเม วต โภนฺโต สตฺตา กายทุจฺจริเตน
สมนฺนาคตา  วจีทุจฺจริเตน  สมนฺนาคตา มโนทุจฺจริเตน สมนฺนาคตา อริยานํ
อุปวาทกา  มิจฺฉาทิฏฺฐิกา  มิจฺฉาทิฏฺฐิกมฺมสมาทานา  เต กายสฺส เภทา ปรํ
มรณา  อปายํ  ทุคฺคตึ  วินิปาตํ นิรยํ อุปปนฺนา อิเม วา ปน โภนฺโต สตฺตา
กายสุจริเตน สมนฺนาคตา วจีสุจริเตน สมนฺนาคตา มโนสุจริเตน สมนฺนาคตา
อริยานํ  อนุปวาทกา  สมฺมาทิฏฺฐิกา  สมฺมาทิฏฺฐิกมฺมสมาทานา  เต กายสฺส
เภทา  ปรํ  มรณา  สุคตึ สคฺคํ โลกํ ๑- อุปปนฺนาติ ฯ อิติ ทิพฺเพน จกฺขุนา
วิสุทฺเธน  อติกฺกนฺตมานุสเกน  สตฺเต  ปสฺสามิ จวมาเน อุปปชฺชมาเน หีเน
ปณีเต  สุวณฺเณ  ทุพฺพณฺเณ  สุคเต ทุคฺคเต ยถากมฺมูปเค สตฺเต ปชานามิ ฯ
อยํ  โข เม พฺราหฺมณ รตฺติยา มชฺฌิเม ยาเม ทุติยา วิชฺชา อธิคตา อวิชฺชา
วิหตา  วิชฺชา  อุปฺปนฺนา ตโม วิหโต อาโลโก อุปฺปนฺโน ยถาตํ อปฺปมตฺตสฺส
อาตาปิโน  ปหิตตฺตสฺส  วิหรโต  ฯ อยํ โข เม พฺราหฺมณ ทุติยา อภินิพฺพิธา
อโหสิ กุกฺกุฏจฺฉาปกสฺเสว อณฺฑโกสมฺหา ฯ
     {๓.๓}   โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส
มุทุภูเต กมฺมนิเย ฐิเต อาเนญฺชปฺปตฺเต อาสวานํ ขยญาณาย จิตฺตํ อภินินฺนาเมสึ
โส  อิทํ  ทุกฺขนฺติ  ยถาภูตํ อพฺภญฺญาสึ อยํ ทุกฺขสมุทโยติ ยถาภูตํ อพฺภญฺญาสึ
อยํ   ทุกฺขนิโรโธติ  ยถาภูตํ  อพฺภญฺญาสึ  อยํ  ทุกฺขนิโรธคามินี  ปฏิปทาติ
@เชิงอรรถ:  สคฺคโลกนฺติปิ ปาโฐ ฯ
ยถาภูตํ    อพฺภญฺญาสึ    อิเม   อาสวาติ   ยถาภูตํ   อพฺภญฺญาสึ   อยํ
อาสวสมุทโยติ    ยถาภูตํ   อพฺภญฺญาสึ   อยํ   อาสวนิโรโธติ   ยถาภูตํ
อพฺภญฺญาสึ    อยํ   อาสวนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   ยถาภูตํ   อพฺภญฺญาสึ
ตสฺส   เม  เอวํ  ชานโต  เอวํ  ปสฺสโต  กามาสวาปิ  จิตฺตํ  วิมุจฺจิตฺถ
ภวาสวาปิ  จิตฺตํ  วิมุจฺจิตฺถ  ๑-  อวิชฺชาสวาปิ  จิตฺตํ วิมุจฺจิตฺถ วิมุตฺตสฺมึ
วิมุตฺตมิติ  ๒-  ญาณํ  อโหสิ  ขีณา  ชาติ  วุสิตํ  พฺรหฺมจริยํ  กตํ  กรณียํ
นาปรํ   อิตฺถตฺตายาติ  อพฺภญฺญาสึ  ฯ  อยํ  โข  เม  พฺราหฺมณ  รตฺติยา
ปจฺฉิเม  ยาเม  ตติยา  วิชฺชา  อธิคตา  อวิชฺชา  วิหตา วิชฺชา อุปฺปนฺนา
ตโม   วิหโต   อาโลโก   อุปฺปนฺโน   ยถาตํ   อปฺปมตฺตสฺส  อาตาปิโน
ปหิตตฺตสฺส  วิหรโต  ฯ  อยํ  โข  เม  พฺราหฺมณ ตติยา อภินิพฺพิธา อโหสิ
กุกฺกุฏจฺฉาปกสฺเสว อณฺฑโกสมฺหาติ ฯ
     [๔]   เอวํ วุตฺเต เวรญฺโช พฺราหฺมโณ  ภควนฺตํ  เอตทโวจ  เชฏฺโฐ  ภวํ
โคตโม  เสฏฺโฐ  ภวํ โคตโม  อภิกฺกนฺตํ  โภ  โคตม อภิกฺกนฺตํ โภ โคตม
เสยฺยถาปิ  โภ  โคตม  นิกฺกุชฺชิตํ  วา อุกฺกุชฺเชยฺย ปฏิจฺฉนฺนํ วา วิวเรยฺย
มูฬฺหสฺส วา มคฺคํ อาจิกฺเขยฺย อนฺธกาเร วา เตลปชฺโชตํ ธาเรยฺย จกฺขุมนฺโต
รูปานิ  ทกฺขนฺตีติ  เอวเมวํ ๓-  โภตา  โคตเมน  อเนกปริยาเยน ธมฺโม
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน อิโต ปรํ ทิฏฺฐาสวาปีติ อตฺถิ ฯ  วิมุตฺตมฺหีติปิ
@ปาโฐ ฯ  สพฺพตฺถ เอวเมวาติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
ปกาสิโต   เอสาหํ  ภวนฺตํ  โคตมํ  สรณํ  คจฺฉามิ  ธมฺมญฺจ  ภิกฺขุสงฺฆญฺจ
อุปาสกํ  มํ  ภวํ  โคตโม ธาเรตุ อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณํ คตํ อธิวาเสตุ
จ  เม ภวํ โคตโม เวรญฺชายํ วสฺสาวาสํ สทฺธึ ภิกฺขุสงฺเฆนาติ ฯ อธิวาเสสิ
ภควา  ตุณฺหีภาเวน  ฯ  อถโข  เวรญฺโช  พฺราหฺมโณ  ภควโต  อธิวาสนํ
วิทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ
     [๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  เวรญฺชา  ทุพฺภิกฺขา โหติ ทฺวีหิติกา
เสตฏฺฐิกา  สลากาวุตฺตา  น  สุกรา  อุญฺเฉน  ปคฺคเหน  ยาเปตุํ ฯ เตน
โข   ปน   สมเยน  อุตฺตราปถกา  อสฺสวาณิชา  ปญฺจมตฺเตหิ  อสฺสสเตหิ
เวรญฺชายํ  วสฺสาวาสํ  อุปคตา  โหนฺติ  ฯ  เตหิ  อสฺสมณฺฑลิกาสุ  ภิกฺขูนํ
ปตฺถปตฺถปูลกํ   ๑-   ปญฺญตฺตํ  โหติ  ฯ  ภิกฺขู  ปุพฺพณฺหสมยํ  นิวาเสตฺวา
ปตฺตจีวรมาทาย   เวรญฺชายํ   ๒-  ปิณฺฑาย  ปวิสิตฺวา  ปิณฺฑํ  อลภมานา
อสฺสมณฺฑลิกาสุ    ปิณฺฑาย   จริตฺวา   ปตฺถปตฺถปูลกํ   อารามํ   หริตฺวา
อุทุกฺขเล  โกฏฺเฏตฺวา  โกฏฺเฏตฺวา  ปริภุญฺชนฺติ  ฯ  อายสฺมา  ปนานนฺโท
ปตฺถปูลกํ สิลายํ ปึสิตฺวา ๓- ภควโต อุปนาเมติ ฯ ตํ ภควา ปริภุญฺชติ ฯ
     {๕.๑}   อสฺโสสิ โข ภควา อุทุกฺขลสทฺทํ ฯ ชานนฺตาปิ ตถาคตา ปุจฺฉนฺติ
ชานนฺตาปิ  น  ปุจฺฉนฺติ  กาลํ  วิทิตฺวา  ปุจฺฉนฺติ  กาลํ วิทิตฺวา น ปุจฺฉนฺติ
@เชิงอรรถ:  สพฺพตฺถ ปตฺถปตฺถมูลกนฺติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. ม. เวรญฺชํ ฯ
@ ยุ. ม. ปิสิตฺวา ฯ
อตฺถสญฺหิตํ    ตถาคตา    ปุจฺฉนฺติ    โน   อนตฺถสญฺหิตํ   อนตฺถสญฺหิเต
เสตุฆาโต  ตถาคตานํ  ฯ  ทฺวีหากาเรหิ  พุทฺธา ภควนฺโต ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉนฺติ
ธมฺมํ   วา  เทเสสฺสาม  สาวกานํ  วา  สิกฺขาปทํ  ปญฺญาเปสฺสามาติ  ฯ
อถโข  ภควา  อายสฺมนฺตํ  อานนฺทํ  อามนฺเตสิ  กินฺนุ  โข  โส  อานนฺท
อุทุกฺขลสทฺโทติ   ฯ   อถโข   อายสฺมา   อานนฺโท   ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสิ  ฯ  สาธุ  สาธุ  อานนฺท  ตุเมฺหหิ  อานนฺท  สปฺปุริเสหิ  วิชิตํ
ปจฺฉิมา ชนตา สาลิมํโสทนํ อติมญฺญิสฺสตีติ ฯ
     [๖]   อถโข  อายสฺมา  มหาโมคฺคลฺลาโน  เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ  นิสีทิ   ฯ  เอกมนฺตํ
นิสินฺโน   โข  อายสฺมา  มหาโมคฺคลฺลาโน  ภควนฺตํ  เอตทโวจ  เอตรหิ
ภนฺเต  เวรญฺชา  ทุพฺภิกฺขา  ทฺวีหิติกา  เสตฏฺฐิกา  สลากาวุตฺตา น สุกรา
อุญฺเฉน  ปคฺคเหน   ยาเปตุํ   อิมิสฺสา   ภนฺเต   มหาปฐวิยา เหฏฺฐิมตลํ
สมฺปนฺนํ  ๑-  เสยฺยถาปิ  ขุทฺทกมธุํ  ๒- อนีลกํ เอวมสฺสาทํ สาธาหํ ภนฺเต
ปฐวึ  ปริวตฺเตยฺยํ   ภิกฺขู  ปปฺปฏโกชํ  ปริภุญฺชิสฺสนฺตีติ  ฯ  เย  ปน  เต
โมคฺคลฺลาน  ปฐวีนิสฺสิตา  ปาณา  เต กถํ กริสฺสสีติ ฯ เอกาหํ ภนฺเต ปาณึ
อภินิมฺมินิสฺสามิ  เสยฺยถาปิ  มหาปฐวี  เย  ปฐวีนิสฺสิตา  ปาณา  เต ตตฺถ
สงฺกาเมสฺสามิ  เอเกน  หตฺเถน  ปฐวึ ปริวตฺเตสฺสามีติ ฯ อลํ โมคฺคลฺลาน
@เชิงอรรถ:  ม. รา. รสสมฺปนฺนํ ฯ  ยุ. ขุทฺทมธุํ ฯ
มา  เต  รุจฺจิ  ปฐวึ  ปริวตฺเตตุํ  วิปลฺลาสํปิ สตฺตา ปฏิลเภยฺยุนฺติ ฯ สาธุ
ภนฺเต  สพฺโพ  ภิกฺขุสงฺโฆ  อุตฺตรกุรุํ  ปิณฺฑาย  คจฺเฉยฺยาติ ฯ เย ปน เต
โมคฺคลฺลาน   ภิกฺขู  อนิทฺธิมนฺโต  เต  กถํ  กริสฺสสีติ  ฯ  ตถาหํ  ภนฺเต
กริสฺสามิ  ยถา  สพฺเพ  ภิกฺขู  คจฺฉิสฺสนฺตีติ  ฯ  อลํ  โมคฺคลฺลาน มา เต
รุจฺจิ สพฺพสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส อุตฺตรกุรุํ ปิณฺฑาย คมนนฺติ ฯ
     [๗]   อถโข   อายสฺมโต   สาริปุตฺตสฺส  รโหคตสฺส  ปฏิสลฺลีนสฺส
เอวํ    เจตโส    ปริวิตกฺโก    อุทปาทิ   กตเมสานํ   โข   พุทฺธานํ
ภควนฺตานํ   พฺรหฺมจริยํ   น   จิรฏฺฐิติกํ   อโหสิ   กตเมสานํ   พุทฺธานํ
ภควนฺตานํ    พฺรหฺมจริยํ   จิรฏฺฐิติกํ   อโหสีติ   ฯ   อถโข   อายสฺมา
สาริปุตฺโต    สายณฺหสมยํ    ปฏิสลฺลานา    วุฏฺฐิโต    เยน    ภควา
เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ  อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ
เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   อายสฺมา   สาริปุตฺโต   ภควนฺตํ  เอตทโวจ
อิธ   มยฺหํ   ภนฺเต  รโหคตสฺส  ปฏิสลฺลีนสฺส  เอวํ  เจตโส  ปริวิตกฺโก
อุทปาทิ    กตเมสานํ    โข    พุทฺธานํ   ภควนฺตานํ   พฺรหฺมจริยํ   น
จิรฏฺฐิติกํ    อโหสิ    กตเมสานํ    พุทฺธานํ    ภควนฺตานํ   พฺรหฺมจริยํ
จิรฏฺฐิติกํ   อโหสีติ   ฯ   ภควโต   จ   สาริปุตฺต   วิปสฺสิสฺส  ภควโต
จ   สิขิสฺส   ภควโต   จ  เวสฺสภุสฺส  พฺรหฺมจริยํ  น  จิรฏฺฐิติกํ  อโหสิ
ภควโต    จ    สาริปุตฺต    กกุสนฺธสฺส   ภควโต   จ   โกนาคมนสฺส
ภควโต   จ   กสฺสปสฺส   พฺรหฺมจริยํ   จิรฏฺฐิติกํ   อโหสีติ  ฯ  โก  นุ
โข   ภนฺเต   เหตุ   โก   ปจฺจโย   เยน   ภควโต   จ   วิปสฺสิสฺส
ภควโต    จ    สิขิสฺส    ภควโต   จ   เวสฺสภุสฺส   พฺรหฺมจริยํ   น
จิรฏฺฐิติกํ อโหสีติ ฯ
     {๗.๑}   ภควา  จ  สาริปุตฺต วิปสฺสี ภควา จ สิขี ภควา จ เวสฺสภู
กิลาสุโน   อเหสุํ  สาวกานํ  วิตฺถาเรน  ธมฺมํ  ทสฺเสตุํ  อปฺปกญฺจ  เนสํ
อโหสิ   สุตฺตํ   เคยฺยํ   เวยฺยากรณํ   คาถา  อุทานํ  อิติวุตฺตกํ  ชาตกํ
อพฺภูตธมฺมํ    เวทลฺลํ    อปฺปญฺญตฺตํ    สาวกานํ   สิกฺขาปทํ   อนุทฺทิฏฺฐํ
ปาติโมกฺขํ   เตสํ   พุทฺธานํ   ภควนฺตานํ   อนฺตรธาเนน  พุทฺธานุพุทฺธานํ
สาวกานํ  อนฺตรธาเนน  เย เต ปจฺฉิมา สาวกา นานานามา นานาโคตฺตา
นานาชจฺจา   นานากุลา   ปพฺพชิตา   เต   ตํ   พฺรหฺมจริยํ  ขิปฺปญฺเญว
อนฺตรธาเปสุํ   เสยฺยถาปิ   สาริปุตฺต   นานาปุปฺผานิ  ผลเก  นิกฺขิตฺตานิ
สุตฺเตน  อสงฺคหิตานิ  ตานิ  วาโต  วิกิรติ  วิธมติ วิทฺธํเสติ ตํ กิสฺส เหตุ
ยถาตํ   สุตฺเตน  อสงฺคหิตตฺตา  เอวเมว  โข  สาริปุตฺต  เตสํ  พุทฺธานํ
ภควนฺตานํ    อนฺตรธาเนน    พุทฺธานุพุทฺธานํ   สาวกานํ   อนฺตรธาเนน
เย   เต   ปจฺฉิมา   สาวกา   นานานามา  นานาโคตฺตา  นานาชจฺจา
นานากุลา ปพฺพชิตา เต ตํ พฺรหฺมจริยํ ขิปฺปญฺเญว อนฺตรธาเปสุํ
     {๗.๒}   กิลาสุโน จ เต พุทฺธา ๑- ภควนฺโต อเหสุํ สาวเก ๒- เจตสา
เจโต   ปริจฺจ   โอวทิตุํ   ภูตปุพฺพํ   สาริปุตฺต   เวสฺสภู  ภควา  อรหํ
สมฺมาสมฺพุทฺโธ    อญฺญตรสฺมึ    ภึสนเก   วนสณฺเฑ   สหสฺสํ   ภิกฺขุสงฺฆํ
@เชิงอรรถ:  อยํ ปาโฐ กตฺถจิ น ทิสฺสติ ฯ  สาวกานนฺติปิ อตฺถิ ฯ
เจตสา   เจโต  ปริจฺจ  โอวทติ  อนุสาสติ  เอวํ  วิตกฺเกถ  มา  เอวํ
วิตกฺกยิตฺถ   เอวํ   มนสิกโรถ  มา  เอวํ  มนสากตฺถ  อิทํ  ปชหถ  อิทํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรถาติ   อถโข   สาริปุตฺต   เตสํ   ภิกฺขุสหสฺสานํ   ๑-
เวสฺสภุนา   ภควตา   อรหตา   สมฺมาสมฺพุทฺเธน   เอวํ  โอวทิยมานานํ
เอวํ    อนุสาสิยมานานํ    อนุปาทาย    อาสเวหิ   จิตฺตานิ   วิมุจฺจึสุ
ตตฺร     สุทํ     สาริปุตฺต     ภึสนกสฺส     วนสณฺฑสฺส    ภึสนกตสฺมึ
โหติ   โย   โกจิ   อวีตราโค   ตํ   วนสณฺฑํ  ปวิสติ  เยภุยฺเยน  ๒-
โลมานิ   หํสนฺติ   อยํ   โข   สาริปุตฺต   เหตุ   อยํ   ปจฺจโย  เยน
ภควโต   จ   วิปสฺสิสฺส   ภควโต   จ  สิขิสฺส  ภควโต  จ  เวสฺสภุสฺส
พฺรหฺมจริยํ   น   จิรฏฺฐิติกํ   อโหสีติ   ฯ  โก  ปน  ภนฺเต  เหตุ  โก
ปจฺจโย   เยน   ภควโต   จ   กกุสนฺธสฺส   ภควโต  จ  โกนาคมนสฺส
ภควโต จ กสฺสปสฺส พฺรหฺมจริยํ จิรฏฺฐิติกํ อโหสีติ ฯ
     {๗.๓}   ภควา จ สาริปุตฺต กกุสนฺโธ ภควา จ โกนาคมโน ภควา จ
กสฺสโป  อกิลาสุโน  อเหสุํ  สาวกานํ  วิตฺถาเรน  ธมฺมํ  เทเสตุํ  พหุญฺจ
เนสํ  อโหสิ  สุตฺตํ  เคยฺยํ  เวยฺยากรณํ  คาถา  อุทานํ  อิติวุตฺตกํ ชาตกํ
อพฺภูตธมฺมํ   เวทลฺลํ   ปญฺญตฺตํ  สาวกานํ  สิกฺขาปทํ  อุทฺทิฏฺฐํ  ปาติโมกฺขํ
เตสํ   พุทฺธานํ   ภควนฺตานํ   อนฺตรธาเนน   พุทฺธานุพุทฺธานํ   สาวกานํ
อนฺตรธาเนน   เย   เต   ปจฺฉิมา  สาวกา  นานานามา  นานาโคตฺตา
นานาชจฺจา     นานากุลา     ปพฺพชิตา     เต     ตํ    พฺรหฺมจริยํ
@เชิงอรรถ:  เตสํ ภิกฺขูนนฺติ อมฺหากํ ขนฺติ ฯ  ม. เยภูเยน ฯ
จิรํ   ทีฆมทฺธานํ   ฐเปสุํ   เสยฺยถาปิ   สาริปุตฺต  นานาปุปฺผานิ  ผลเก
นิกฺขิตฺตานิ    สุตฺเตน   สุสงฺคหิตานิ   ตานิ   วาโต   น   วิกิรติ   น
วิธมติ   น   วิทฺธํเสติ   ตํ  กิสฺส  เหตุ  ยถาตํ  สุตฺเตน  สุสงฺคหิตตฺตา
เอวเมว   โข   สาริปุตฺต   เตสํ   พุทฺธานํ   ภควนฺตานํ  อนฺตรธาเนน
พุทฺธานุพุทฺธานํ   สาวกานํ   อนฺตรธาเนน   เย   เต  ปจฺฉิมา  สาวกา
นานานามา   นานาโคตฺตา   นานาชจฺจา   นานากุลา   ปพฺพชิตา   เต
ตํ   พฺรหฺมจริยํ   จิรํ   ทีฆมทฺธานํ   ฐเปสุํ   อยํ  โข  สาริปุตฺต  เหตุ
อยํ   ปจฺจโย  เยน  ภควโต  จ  กกุสนฺธสฺส  ภควโต  จ  โกนาคมนสฺส
ภควโต จ กสฺสปสฺส พฺรหฺมจริยํ จิรฏฺฐิติกํ อโหสีติ ฯ
     [๘]   อถโข  อายสฺมา  สาริปุตฺโต อุฏฺฐายาสนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ
กริตฺวา  เยน  ภควา  เตนญฺชลึ  ปณาเมตฺวา  ภควนฺตํ เอตทโวจ เอตสฺส
ภควา  กาโล เอตสฺส สุคต กาโล ยํ ภควา สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญาเปยฺย
อุทฺทิเสยฺย ปาติโมกฺขํ ยถยิทํ ๑- พฺรหฺมจริยํ อทฺธนิยํ อสฺส จิรฏฺฐิติกนฺติ ฯ
     {๘.๑}   อาคเมหิ  ตฺวํ สาริปุตฺต อาคเมหิ ตฺวํ สาริปุตฺต ตถาคโต ว
ตตฺถ   กาลํ  ชานิสฺสติ  น  ตาว  สาริปุตฺต  สตฺถา  สาวกานํ  สิกฺขาปทํ
ปญฺญาเปติ   อุทฺทิสติ   ปาติโมกฺขํ   ยาว  น  อิเธกจฺเจ  อาสวฏฺฐานิยา
ธมฺมา   สงฺเฆ   ปาตุภวนฺติ   ยโต   จ   โข   สาริปุตฺต   อิเธกจฺเจ
อาสวฏฺฐานิยา   ธมฺมา   สงฺเฆ   ปาตุภวนฺติ   อถ   สตฺถา   สาวกานํ
@เชิงอรรถ:  ม. ยถายิทํ ฯ
สิกฺขาปทํ   ปญฺญาเปติ   อุทฺทิสติ  ปาติโมกฺขํ  เตสญฺเญว  อาสวฏฺฐานิยานํ
ธมฺมานํ  ปฏิฆาตาย  น  ตาว  สาริปุตฺต  อิเธกจฺเจ อาสวฏฺฐานิยา ธมฺมา
สงฺเฆ  ปาตุภวนฺติ  ยาว  น  สงฺโฆ รตฺตญฺญุมหตฺตํ ปตฺโต โหติ ยโต จ โข
สาริปุตฺต  สงฺโฆ  รตฺตญฺญุมหตฺตํ  ปตฺโต โหติ อถ อิเธกจฺเจ อาสวฏฺฐานิยา
ธมฺมา   สงฺเฆ  ปาตุภวนฺติ  อถ  สตฺถา  สาวกานํ  สิกฺขาปทํ  ปญฺญาเปติ
อุทฺทิสติ   ปาติโมกฺขํ   เตสญฺเญว   อาสวฏฺฐานิยานํ  ธมฺมานํ  ปฏิฆาตาย
น  ตาว  สาริปุตฺต  อิเธกจฺเจ  อาสวฏฺฐานิยา  ธมฺมา  สงฺเฆ ปาตุภวนฺติ
ยาว  น  สงฺโฆ  เวปุลฺลมหตฺตํ  ปตฺโต  โหติ ยโต จ โข สาริปุตฺต สงฺโฆ
เวปุลฺลมหตฺตํ  ปตฺโต  โหติ  อถ  อิเธกจฺเจ  อาสวฏฺฐานิยา ธมฺมา สงฺเฆ
ปาตุภวนฺติ    อถ    สตฺถา   สาวกานํ   สิกฺขาปทํ  ปญฺญาเปติ  อุทฺทิสติ
ปาติโมกฺขํ   เตสญฺเญว   อาสวฏฺฐานิยานํ  ธมฺมานํ  ปฏิฆาตาย  น  ตาว
สาริปุตฺต  อิเธกจฺเจ  อาสวฏฺฐานิยา  ธมฺมา  สงฺเฆ  ปาตุภวนฺติ  ยาว น
สงฺโฆ  ลาภคฺคมหตฺตํ  ปตฺโต  โหติ  ยโต จ โข สาริปุตฺต สงฺโฆ ลาภคฺค-
มหตฺตํ   ปตฺโต   โหติ   อถ  อิเธกจฺเจ  อาสวฏฺฐานิยา  ธมฺมา สงฺเฆ
ปาตุภวนฺติ   อถ   สตฺถา   สาวกานํ   สิกฺขาปทํ   ปญฺญาเปติ   อุทฺทิสติ
ปาติโมกฺขํ   เตสญฺเญว   อาสวฏฺฐานิยานํ  ธมฺมานํ  ปฏิฆาตาย  นิรพฺพุโท
หิ   สาริปุตฺต  ภิกฺขุสงฺโฆ  นิราทีนโว  อปคตกาฬโก  สุทฺโธ  ปริโยทาโต
สาเร  ปติฏฺฐิโต  อิเมสํ  หิ  สาริปุตฺต  ปญฺจนฺนํ  ภิกฺขุสตานํ โย ปจฺฉิมโก
ภิกฺขุ โส โสตาปนฺโน อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโนติ ฯ
     [๙]   อถโข  ภควา  อายสฺมนฺตํ  อานนฺทํ  อามนฺเตสิ  อาจิณฺณํ โข
ปเนตํ   อานนฺท   ตถาคตานํ   เยหิ   นิมนฺติตา  วสฺสํ  วสนฺติ  น  เต
อนปโลเกตฺวา     ชนปทจาริกํ    ปกฺกมนฺติ    อายามานนฺท    เวรญฺชํ
พฺราหฺมณํ  อปโลเกสฺสามาติ  ฯ  เอวํ  ภนฺเตติ  โข  อายสฺมา  อานนฺโท
ภควโต   ปจฺจสฺโสสิ   ฯ   อถโข  ภควา  นิวาเสตฺวา  ปตฺตจีวรมาทาย
อายสฺมตา   อานนฺเทน   ปจฺฉาสมเณน   เยน   เวรญฺชสฺส  พฺราหฺมณสฺส
นิเวสนํ  เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา  ปญฺญตฺเต  อาสเน  นิสีทิ  ฯ  อถโข
เวรญฺโช   พฺราหฺมโณ  เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา  ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
     {๙.๑}   เอกมนฺตํ  นิสินฺนํ  โข  เวรญฺชํ พฺราหฺมณํ ภควา เอตทโวจ
นิมนฺติตมฺหา  ตยา  พฺราหฺมณ  วสฺสํ  วุตฺถา  อปโลเกม  ๑-  ตํ  อิจฺฉาม
มยํ   ชนปทจาริกํ   ปกฺกมิตุนฺติ  ฯ  สจฺจํ  โภ  โคตม  นิมนฺติตตฺถ  มยา
วสฺสํ  วุตฺถา  อปิจ  โย  เทยฺยธมฺโม  โส  น ทินฺโน ตญฺจ โข โน อสนฺตํ
โนปิ  อทาตุกมฺยตา  ตํ  กุเตตฺถ  ลพฺภา  พหุกิจฺจา  ฆราวาสา พหุกรณียา
อธิวาเสตุ เม ภวํ โคตโม สฺวาตนาย ภตฺตํ สทฺธึ ภิกฺขุสงฺเฆนาติ ฯ อธิวาเสสิ
ภควา  ตุณฺหีภาเวน  ฯ  อถโข  ภควา  เวรญฺชํ  พฺราหฺมณํ ธมฺมิยา กถาย
สนฺทสฺเสตฺวา   สมาทเปตฺวา  สมุตฺเตเชตฺวา  สมฺปหํเสตฺวา  อุฏฺฐายาสนา
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อปโลกาม ฯ
ปกฺกามิ  ฯ  อถโข  เวรญฺโช  พฺราหฺมโณ  ตสฺสา  รตฺติยา อจฺจเยน สเก
นิเวสเน   ปณีตํ   ขาทนียํ   โภชนียํ   ปฏิยาทาเปตฺวา   ภควโต  กาลํ
อาโรจาเปสิ กาโล โภ โคตม นิฏฺฐิตํ ภตฺตนฺติ ฯ
     {๙.๒}   อถโข  ภควา  ปุพฺพณฺหสมยํ  นิวาเสตฺวา  ปตฺตจีวรมาทาย
เยน   เวรญฺชสฺส   พฺราหฺมณสฺส   นิเวสนํ   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
ปญฺญตฺเต   อาสเน   นิสีทิ   สทฺธึ   ภิกฺขุสงฺเฆน   ฯ   อถโข เวรญฺโช
พฺราหฺมโณ    พุทฺธปฺปมุขํ   ภิกฺขุสงฺฆํ   ปณีเตน   ขาทนีเยน   โภชนีเยน
สหตฺถา   สนฺตปฺเปตฺวา  สมฺปวาเรตฺวา  ภควนฺตํ  ภุตฺตาวึ  โอนีตปตฺตปาณึ
ติจีวเรน อจฺฉาเทสิ เอกเมกญฺจ ภิกฺขุํ เอกเมเกน ทุสฺสยุเคน อจฺฉาเทสิ ฯ
     {๙.๓}   อถโข ภควา เวรญฺชํ พฺราหฺมณํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสตฺวา
สมาทเปตฺวา  สมุตฺเตเชตฺวา  สมฺปหํเสตฺวา อุฏฺฐายาสนา ปกฺกามิ ฯ อถโข
ภควา   เวรญฺชายํ   ยถาภิรนฺตํ  วิหริตฺวา  อนุปคมฺม  โสเรยฺยํ  สงฺกสฺสํ
กณฺณกุชฺชํ     เยน     ปยาคปติฏฺฐานํ     เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา
ปยาคปติฏฺฐาเน  คงฺคํ  นทึ  อุตฺตริตฺวา  เยน  พาราณสี ตทวสริ ฯ อถโข
ภควา  พาราณสิยํ  ยถาภิรนฺตํ  วิหริตฺวา เยน เวสาลี เตน จาริกํ ปกฺกามิ
อนุปุพฺเพน  จาริกํ  จรมาโน  เยน  เวสาลี  ตทวสริ  ฯ ตตฺร สุทํ ภควา
เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฏาคารสาลายํ ฯ
                          เวรญฺชภาณวารํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                 --------------
                             ปฐมปาราชิกกณฺฑํ
     [๑๐]   เตน โข ปน สมเยน เวสาลิยา อวิทูเร กลนฺทคาโม ๑- โหติ ฯ
ตตฺถ  สุทินฺโน  นาม  กลนฺทปุตฺโต  ๒- เสฏฺฐิปุตฺโต โหติ ฯ อถโข สุทินฺโน
กลนฺทปุตฺโต   สมฺพหุเลหิ  สหายเกหิ  สทฺธึ  เวสาลึ  อคมาสิ  เกนจิเทว
กรณีเยน  ฯ  เตน  โข  ปน สมเยน ภควา มหติยา ปริสาย ปริวุโต ธมฺมํ
เทเสนฺโต  นิสินฺโน  โหติ  ฯ  อทฺทสา  โข  สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต ภควนฺตํ
มหติยา  ปริสาย  ปริวุตํ  ธมฺมํ  เทเสนฺตํ  นิสินฺนํ ฯ ทิสฺวานสฺส เอตทโหสิ
ยนฺนูนาหํปิ  ธมฺมํ  สุเณยฺยนฺติ  ฯ  อถโข  สุทินฺโน  กลนฺทปุตฺโต  เยน สา
ปริสา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
     {๑๐.๑}   เอกมนฺตํ  นิสินฺนสฺส โข สุทินฺนสฺส กลนฺทปุตฺตสฺส เอตทโหสิ
ยถา  ยถา  โข  อหํ  ภควตา  ธมฺมํ  เทสิตํ อาชานามิ นยิทํ สุกรํ อคารํ
อชฺฌาวสตา   เอกนฺตปริปุณฺณํ  เอกนฺตปริสุทฺธํ  สงฺขลิขิตํ  พฺรหฺมจริยํ  จริตุํ
ยนฺนูนาหํ   เกสมสฺสุํ   โอหาเรตฺวา   กาสายานิ  วตฺถานิ  อจฺฉาเทตฺวา
อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพเชยฺยนฺติ   ฯ  อถโข  สา  ปริสา  ภควตา
ธมฺมิยา    กถาย    สนฺทสฺสิตา   สมาทปิตา   สมุตฺเตชิตา   สมฺปหํสิตา
อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. กลนฺทกคาโม นาม ฯ ม. กลนฺทคาโม นาม ฯ  ยุ.
@กลนฺทกปุตฺโต ฯ
     {๑๐.๒}   อถโข สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต อจิรวุฏฺฐิตาย ปริสาย เยน ภควา
เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ  อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ
เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต   ภควนฺตํ  เอตทโวจ
ยถา   ยถาหํ   ภนฺเต   ภควตา  ธมฺมํ  เทสิตํ  อาชานามิ  นยิทํ  สุกรํ
อคารํ     อชฺฌาวสตา    เอกนฺตปริปุณฺณํ    เอกนฺตปริสุทฺธํ    สงฺขลิขิตํ
พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ  อิจฺฉามหํ  ภนฺเต  เกสมสฺสุํ  โอหาเรตฺวา  กาสายานิ
วตฺถานิ    อจฺฉาเทตฺวา   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชิตุํ   ปพฺพาเชตุ
มํ    ภควาติ    ฯ    อนุญฺญาโตสิ    ปน   ตฺวํ   สุทินฺน   มาตาปิตูหิ
อคารสฺมา  อนคาริยํ  ปพฺพชฺชายาติ  ฯ  น  โข  อหํ  ภนฺเต  อนุญฺญาโต
มาตาปิตูหิ   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ  น  โข  สุทินฺน
ตถาคตา    อนนุญฺญาตํ   มาตาปิตูหิ   ปุตฺตํ   ปพฺพาเชนฺตีติ   ฯ   โสหํ
ภนฺเต    ตถา    กริสฺสามิ    ยถา   มํ   มาตาปิตโร   อนุชานิสฺสนฺติ
อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชฺชายาติ ๑- ฯ
     [๑๑]   อถโข  สุทินฺโน  กลนฺทปุตฺโต  เวสาลิยํ  ตํ กรณียํ ตีเรตฺวา
เยน    กลนฺทคาโม   เยน   มาตาปิตโร   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
มาตาปิตโร   เอตทโวจ   อมฺม   ตาต   ยถา   ยถาหํ  ภควตา  ธมฺมํ
เทสิตํ   อาชานามิ   นยิทํ   สุกรํ   อคารํ  อชฺฌาวสตา  เอกนฺตปริปุณฺณํ
@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ กตฺถจิ อถโข สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต ภควโต ภาสิตํ
@อภินนฺทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา
@ปกฺกามีติ ลิขิตํ ฯ
เอกนฺตปริสุทฺธํ    สงฺขลิขิตํ    พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ   อิจฺฉามหํ   เกสมสฺสุํ
โอหาเรตฺวา   กาสายานิ   วตฺถานิ  อจฺฉาเทตฺวา  อคารสฺมา  อนคาริยํ
ปพฺพชิตุํ    อนุชานาถ   มํ   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ
เอวํ   วุตฺเต   สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส  มาตาปิตโร  สุทินฺนํ  กลนฺทปุตฺตํ
เอตทโวจุํ    ตฺวํ    โขสิ    ตาต    สุทินฺน    อมฺหากํ   เอกปุตฺตโก
ปิโย   มนาโป   สุเขธิโต   สุขปริหโต   น   ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน  กิญฺจิ
ทุกฺขสฺส    ชานาสิ   มรเณนปิ   มยนฺเต   อกามกา   วินา   ภวิสฺสาม
กึ    ปน    มยํ   ตํ   ชีวนฺตํ   อนุชานิสฺสาม   อคารสฺมา   อนคาริยํ
ปพฺพชฺชายาติ   ฯ   ทุติยมฺปิ   โข   สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต  มาตาปิตโร
เอตทโวจ    อมฺม    ตาต   ยถา   ยถาหํ   ภควตา   ธมฺมํ   เทสิตํ
อาชานามิ    นยิทํ    สุกรํ    อคารํ    อชฺฌาวสตา    เอกนฺตปริปุณฺณํ
เอกนฺตปริสุทฺธํ    สงฺขลิขิตํ    พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ   อิจฺฉามหํ   เกสมสฺสุํ
โอหาเรตฺวา   กาสายานิ   วตฺถานิ  อจฺฉาเทตฺวา  อคารสฺมา  อนคาริยํ
ปพฺพชิตุํ    อนุชานาถ   มํ   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ
ทุติยมฺปิ   โข   สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส  มาตาปิตโร  สุทินฺนํ  กลนฺทปุตฺตํ
เอตทโวจุํ    ตฺวํ    โขสิ    ตาต    สุทินฺน    อมฺหากํ   เอกปุตฺตโก
ปิโย   มนาโป   สุเขธิโต   สุขปริหโต   น   ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน  กิญฺจิ
ทุกฺขสฺส   ชานาสิ   มรเณนปิ   มยนฺเต   อกามกา  วินา  ภวิสฺสาม  กึ
ปน  มยํ  ตํ  ชีวนฺตํ  อนุชานิสฺสาม  อคารสฺมา  อนคาริยํ ปพฺพชฺชายาติ ฯ
ตติยมฺปิ    โข    สุทินฺโน    กลนฺทปุตฺโต    มาตาปิตโร    เอตทโวจ
อมฺม   ตาต   ยถา   ยถาหํ   ภควตา  ธมฺมํ  เทสิตํ  อาชานามิ  นยิทํ
สุกรํ   อคารํ   อชฺฌาวสตา   เอกนฺตปริปุณฺณํ   เอกนฺตปริสุทฺธํ  สงฺขลิขิตํ
พฺรหฺมจริยํ    จริตุํ    อิจฺฉามหํ   เกสมสฺสุํ   โอหาเรตฺวา   กาสายานิ
วตฺถานิ    อจฺฉาเทตฺวา   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชิตุํ   อนุชานาถ
มํ   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ  ตติยมฺปิ  โข  สุทินฺนสฺส
กลนฺทปุตฺตสฺส    มาตาปิตโร    สุทินฺนํ    กลนฺทปุตฺตํ   เอตทโวจุํ   ตฺวํ
โขสิ   ตาต   สุทินฺน   อมฺหากํ   เอกปุตฺตโก  ปิโย  มนาโป  สุเขธิโต
สุขปริหโต    น    ตฺวํ    ตาต    สุทินฺน   กิญฺจิ   ทุกฺขสฺส   ชานาสิ
มรเณนปิ   มยนฺเต   อกามกา   วินา   ภวิสฺสาม   กึ   ปน   มยํ  ตํ
ชีวนฺตํ อนุชานิสฺสาม อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชฺชายาติ ฯ
     {๑๑.๑}   อถโข  สุทินฺโน  กลนฺทปุตฺโต น มํ มาตาปิตโร อนุชานนฺติ
อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ตตฺเถว   อนนฺตรหิตาย   ภูมิยา
นิปชฺชิ  อิเธว  เม  มรณํ  ภวิสฺสติ  ปพฺพชฺชา  วาติ ๑- ฯ อถโข สุทินฺโน
กลนฺทปุตฺโต   เอกํปิ   ภตฺตํ  น  ภุญฺชิ  เทฺวปิ  ภตฺตานิ  น  ภุญฺชิ  ตีณิปิ
ภตฺตานิ   น   ภุญฺชิ   จตฺตาริปิ  ภตฺตานิ  น  ภุญฺชิ  ปญฺจปิ  ภตฺตานิ  น
ภุญฺชิ ฉปิ ภตฺตานิ น ภุญฺชิ สตฺตปิ ภตฺตานิ น ภุญฺชิ ฯ
     [๑๒]   อถโข   สุทินฺนสฺส   กลนฺทปุตฺตสฺส   มาตาปิตโร   สุทินฺนํ
กลนฺทปุตฺตํ   เอตทโวจุํ   ตฺวํ  โขสิ  ตาต  สุทินฺน  อมฺหากํ  เอกปุตฺตโก
@เชิงอรรถ:  ปพฺพชฺชายาติปิ ปาโฐ ฯ
ปิโย  มนาโป  สุเขธิโต  สุขปริหโต  น  ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน กิญฺจิ ทุกฺขสฺส
ชานาสิ  มรเณนปิ  มยนฺเต  อกามกา  วินา  ภวิสฺสาม  กึ  ปน  มยํ  ตํ
ชีวนฺตํ    อนุชานิสฺสาม    อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชาย   อุฏฺเฐหิ
ตาต  สุทินฺน  ภุญฺช  จ ปิว จ ปริจาเรหิ จ ภุญฺชนฺโต ปิวนฺโต ปริจาเรนฺโต
กาเม  ปริภุญฺชนฺโต  ปุญฺญานิ  กโรนฺโต  อภิรมสฺสุ  น  ตํ  มยํ อนุชานาม
อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชฺชายาติ ฯ
     {๑๒.๑}   เอวํ วุตฺเต สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต ตุณฺหี อโหสิ ฯ ทุติยมฺปิ โข
ฯเปฯ   ตติยมฺปิ   โข   สุทินฺนสฺส   กลนฺทปุตฺตสฺส   มาตาปิตโร  สุทินฺนํ
กลนฺทปุตฺตํ   เอตทโวจุํ   ตฺวํ  โขสิ  ตาต  สุทินฺน  อมฺหากํ  เอกปุตฺตโก
ปิโย  มนาโป  สุเขธิโต  สุขปริหโต  น  ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน กิญฺจิ ทุกฺขสฺส
ชานาสิ  มรเณนปิ  มยนฺเต  อกามกา  วินา  ภวิสฺสาม  กึ  ปน  มยํ  ตํ
ชีวนฺตํ    อนุชานิสฺสาม    อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชาย   อุฏฺเฐหิ
ตาต   สุทินฺน   ภุญฺช   จ   ปิว  จ  ปริจาเรหิ  จ  ภุญฺชนฺโต  ปิวนฺโต
ปริจาเรนฺโต    กาเม    ปริภุญฺชนฺโต   ปุญฺญานิ   กโรนฺโต   อภิรมสฺสุ
น   ตํ   มยํ   อนุชานาม   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ
ตติยมฺปิ โข สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต ตุณฺหี อโหสิ ฯ
     [๑๓]   อถโข  สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส  สหายกา  เยน  สุทินฺโน
กลนฺทปุตฺโต     เตนุปสงฺกมึสุ     อุปสงฺกมิตฺวา    สุทินฺนํ    กลนฺทปุตฺตํ
เอตทโวจุํ   ตฺวํ   โขสิ   สมฺม   สุทินฺน  มาตาปิตูนํ  เอกปุตฺตโก  ปิโย
มนาโป   สุเขธิโต   สุขปริหโต   น  ตฺวํ  สมฺม  สุทินฺน  กิญฺจิ  ทุกฺขสฺส
ชานาสิ    มรเณนปิ   เต   มาตาปิตโร   อกามกา   วินา   ภวิสฺสนฺติ
กึ   ปน   ตํ   ชีวนฺตํ   อนุชานิสฺสนฺติ  อคารสฺมา  อนคาริยํ  ปพฺพชฺชาย
อุฏฺเฐหิ   สมฺม   สุทินฺน   ภุญฺช   จ  ปิว  จ  ปริจาเรหิ  จ  ภุญฺชนฺโต
ปิวนฺโต    ปริจาเรนฺโต    กาเม    ปริภุญฺชนฺโต   ปุญฺญานิ   กโรนฺโต
อภิรมสฺสุ    น   ตํ   มาตาปิตโร   อนุชานนฺติ   อคารสฺมา   อนคาริยํ
ปพฺพชฺชายาติ ฯ
     {๑๓.๑}   เอวํ  วุตฺเต  สุทินฺโน กลนฺทปุตฺโต ตุณฺหี อโหสิ ฯ ทุติยมฺปิ
โข   ฯเปฯ   ตติยมฺปิ   โข  สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส  สหายกา  สุทินฺนํ
กลนฺทปุตฺตํ   เอตทโวจุํ   ตฺวํ  โขสิ  สมฺม  สุทินฺน  ฯเปฯ  ตติยมฺปิ  โข
สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต  ตุณฺหี  อโหสิ  ฯ  อถโข  สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส
สหายกา   เยน   สุทินฺนสฺส   กลนฺทปุตฺตสฺส   มาตาปิตโร  เตนุปสงฺกมึสุ
อุปสงฺกมิตฺวา   สุทินฺนสฺส   กลนฺทปุตฺตสฺส   มาตาปิตโร  เอตทโวจุํ  อมฺม
ตาต  เอโส  สุทินฺโน  อนนฺตรหิตาย  ภูมิยา  นิปนฺโน  อิเธว  เม  มรณํ
ภวิสฺสติ  ปพฺพชฺชา  วาติ  สเจ  ตุเมฺห  สุทินฺนํ  นานุชานิสฺสถ  อคารสฺมา
อนคาริยํ  ปพฺพชฺชาย  ตตฺเถว  มรณํ  อาคมิสฺสติ  สเจ  ปน ตุเมฺห สุทินฺนํ
อนุชานิสฺสถ    อคารสฺมา    อนคาริยํ    ปพฺพชฺชาย    ปพฺพชิตํปิ    นํ
ทกฺขิสฺสถ    สเจ    สุทินฺโน    นาภิรมิสฺสติ    อคารสฺมา    อนคาริยํ
ปพฺพชฺชาย   กา   ตสฺส   อญฺญา   คติ   ภวิสฺสติ  อิเธว  ปจฺจาคมิสฺสติ
อนุชานาถ     สุทินฺนํ    อคารสฺมา    อนคาริยํ    ปพฺพชฺชายาติ    ฯ
อนุชานาม ตาตา สุทินฺนํ อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชฺชายาติ ฯ
     [๑๔]   อถโข  สุทินฺนสฺส  กลนฺทปุตฺตสฺส  สหายกา  เยน  สุทินฺโน
กลนฺทปุตฺโต     เตนุปสงฺกมึสุ     อุปสงฺกมิตฺวา    สุทินฺนํ    กลนฺทปุตฺตํ
เอตทโวจุํ     อุฏฺเฐหิ    สมฺม    สุทินฺน    อนุญฺญาโตสิ    มาตาปิตูหิ
อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ   ฯ  อถโข  สุทินฺโน  กลนฺทปุตฺโต
อนุญฺญาโตมฺหิ   กิร   มาตาปิตูหิ   อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชฺชายาติ
หฏฺโฐ    อุทคฺโค    ปาณินา    คตฺตานิ    ปริปุญฺฉนฺโต   วุฏฺฐาสิ   ฯ
อถโข   สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต   กติปาหํ   พลํ   คาเหตฺวา  ๑-  เยน
ภควา   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ
นิสีทิ   ฯ   เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต  ภควนฺตํ
เอตทโวจ   อนุญฺญาโตมฺหิ   ๒-   อหํ   ภนฺเต   มาตาปิตูหิ  อคารสฺมา
อนคาริยํ   ปพฺพชฺชาย   ปพฺพาเชตุ  มํ  ภนฺเต  ภควาติ  ฯ  อลตฺถ  โข
สุทินฺโน   กลนฺทปุตฺโต   ภควโต  สนฺติเก  ปพฺพชฺชํ  อลตฺถ  อุปสมฺปทํ  ฯ
อจิรุปสมฺปนฺโน   จ   ปนายสฺมา   สุทินฺโน  เอวรูเป  ธูตคุเณ  สมาทาย
วตฺตติ    อารญฺญิโก    โหติ   ปิณฺฑปาติโก   ปํสุกูลิโก   สปทานจาริโก
อญฺญตรํ วชฺชีคามํ อุปนิสฺสาย วิหรติ ฯ
     [๑๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  วชฺชี  ทุพฺภิกฺขา  โหติ  ทฺวีหิติกา
เสตฏฺฐิกา   สลากาวุตฺตา   น   สุกรา  อุญฺเฉน  ปคฺคเหน  ยาเปตุํ  ฯ
อถโข    อายสฺมโต    สุทินฺนสฺส    เอตทโหสิ   เอตรหิ   โข   วชฺชี
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน คเหตฺวาติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. ม. อนุญฺญาโต ฯ
ทุพฺภิกฺขา   ทฺวีหิติกา   เสตฏฺฐิกา   สลากาวุตฺตา   น   สุกรา  อุญฺเฉน
ปคฺคเหน  ยาเปตุํ  พหู  โข ปน เม เวสาลิยํ ญาตกา ๑- อฑฺฒา มหทฺธนา
มหาโภคา      ปหูตชาตรูปรชตา     ปหูตวิตฺตูปกรณา     ปหูตธนธญฺญา
ยนฺนูนาหํ   ญาตกานํ   ๒-   อุปนิสฺสาย   วิหเรยฺยํ   ญาตกาปิ  ๓-  มํ
นิสฺสาย    ทานานิ   ทสฺสนฺติ   ปุญฺญานิ   กริสฺสนฺติ   ภิกฺขู   จ   ลาภํ
ลจฺฉนฺติ   อหญฺจ   ปิณฺฑเกน   น   กิลมิสฺสามีติ   ฯ   อถโข  อายสฺมา
สุทินฺโน   เสนาสนํ   สํสาเมตฺวา  ปตฺตจีวรมาทาย  เยน  เวสาลี  เตน
ปกฺกามิ อนุปุพฺเพน จาริกํ ๔- จรมาโน ๕- เยน เวสาลี ตทวสริ ฯ
     {๑๕.๑}   ตตฺร  สุทํ  อายสฺมา  สุทินฺโน  เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน
กูฏาคารสาลายํ  ฯ  อสฺโสสุํ  โข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  ญาตกา สุทินฺโน
กิร   กลนฺทปุตฺโต   เวสาลึ  อนุปฺปตฺโตติ  ฯ  เต  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส
สฏฺฐิมตฺเต   ถาลิปาเก   ภตฺตาภิหารํ   อภิหรึสุ   ฯ   อถโข  อายสฺมา
สุทินฺโน     เต    สฏฺฐิมตฺเต    ถาลิปาเก    ภิกฺขูนํ    วิสฺสชฺเชตฺวา
ปุพฺพณฺหสมยํ       นิวาเสตฺวา       ปตฺตจีวรมาทาย       กลนฺทคามํ
ปิณฺฑาย    ปาวิสิ   กลนฺทคาเม   สปทานํ   ปิณฺฑาย   จรมาโน   เยน
สกปิตุ   นิเวสนํ   เตนุปสงฺกมิ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส   ญาติทาสี   อาภิโทสิกํ   กุมฺมาสํ   ฉฑฺเฑตุกามา   โหติ   ฯ
อถโข   อายสฺมา   สุทินฺโน   ตํ  ญาติทาสึ  เอตทโวจ  สเจ  ตํ  ภคินิ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ญาตี ฯ ๒-๓ ยุ. ม. ญาตี ฯ ๔-๕ ตีสุปิ โปตฺถเกสุ อิทํ
@ปาฐทฺวยํ น ทิสฺสติ ฯ
ฉฑฺฑนียธมฺมํ   อิธ   เม   ปตฺเต   อากิราติ   ฯ   อถโข   อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส   ญาติทาสี   ตํ   อาภิโทสิกํ   กุมฺมาสํ   อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส
ปตฺเต    อากิรนฺตี    หตฺถานญฺจ    ปาทานญฺจ    สรสฺส   จ   นิมิตฺตํ
อคฺคเหสิ   ฯ   อถโข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส  ญาติทาสี  เยนายสฺมโต
สุทินฺนสฺส   มาตา   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส
มาตรํ    เอตทโวจ    ยคฺฆยฺเย    ชาเนยฺยาสิ   อยฺยปุตฺโต   สุทินฺโน
อนุปฺปตฺโตติ ฯ สเจ เช สจฺจํ ภณสิ อทาสึ ตํ กโรมีติ ฯ
     {๑๕.๒}   เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา สุทินฺโน ตํ อาภิโทสิกํ กุมฺมาสํ
อญฺญตรํ   กุฑฺฑมูลํ   นิสฺสาย   ปริภุญฺชติ   ฯ   ปิตาปิ   โข  อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส    กมฺมนฺตา   อาคจฺฉนฺโต   อทฺทส   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   ตํ
อาภิโทสิกํ   กุมฺมาสํ   อญฺญตรํ   กุฑฺฑมูลํ   นิสฺสาย  ปริภุญฺชนฺตํ  ทิสฺวาน
เยนายสฺมา     สุทินฺโน     เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา    อายสฺมนฺตํ
สุทินฺนํ   เอตทโวจ   อตฺถิ   นาม   ตาต   สุทินฺน  อาภิโทสิกํ  กุมฺมาสํ
ปริภุญฺชิสฺสสิ  นนุ  ๑-  ตาต  สุทินฺน  สกเคหํ  ๒- คนฺตพฺพนฺติ ฯ อคมมฺหา
โข  เต  คหปติ เคหํ ตตายํ ๓- อาภิโทสิโก กุมฺมาโส มยา ลทฺโธติ ๔- ฯ
อถโข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   ปิตา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส  พาหายํ
คเหตฺวา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   เอตทโวจ   เอหิ   ตาต  สุทินฺน  ฆรํ
คมิสฺสามาติ   ฯ   อถโข   อายสฺมา   สุทินฺโน   เยน  สกปิตุ  นิเวสนํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. นนุ นาม ฯ  ยุ. ม. สกํ เคหํ ฯ  ยุ. ตตฺรายํ ฯ
@ มยา ลทฺโธติ ปาฐทฺวยํ ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา   ปญฺญตฺเต   อาสเน   นิสีทิ   ฯ   อถโข
อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   ปิตา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   เอตทโวจ   ภุญฺช
ตาต   สุทินฺนาติ   ฯ   อลํ   คหปติ   กตํ  เม  อชฺช  ภตฺตกิจฺจนฺติ  ฯ
อธิวาเสหิ   ตาต   สุทินฺน   สฺวาตนาย   ภตฺตนฺติ   ฯ  อธิวาเสสิ  โข
อายสฺมา    สุทินฺโน    ตุณฺหีภาเวน   ฯ   อถโข   อายสฺมา   สุทินฺโน
อุฏฺฐายาสนา ปกฺกามิ ฯ
     [๑๖]   อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส มาตา ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน
หริเตน  โคมเยน  ปฐวึ  โอปุญฺฉาเปตฺวา  เทฺว  ปุญฺเช  การาเปสิ เอกํ
หิรญฺญสฺส  เอกํ  สุวณฺณสฺส  ตาว  มหนฺตา  ปุญฺชา  อเหสุํ  โอรโต  ฐิโต
ปุริโส  ปารโต  ฐิตํ  ปุริสํ น ปสฺสติ ปารโต ฐิโต ปุริโส โอรโต ฐิตํ ปุริสํ
น  ปสฺสติ เต ปุญฺเช กิลญฺเชหิ ปฏิจฺฉาทาเปตฺวา มชฺเฌ อาสนํ ปญฺญาเปตฺวา
ติโรกรณียํ   ปริกฺขิปาเปตฺวา   ๑-   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส  ปุราณทุติยิกํ
อามนฺเตสิ  เตนหิ  วธุ  เยน  อลงฺกาเรน  อลงฺกตา  ปุตฺตสฺส  สุทินฺนสฺส
ปิยา  อโหสิ  มนาปา  เตน  อลงฺกาเรน  อลงฺกราติ  ฯ  เอวํ  อยฺเยติ
โข    อายสฺมโต    สุทินฺนสฺส    ปุราณทุติยิกา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส
มาตุยา ปจฺจสฺโสสิ ฯ
     {๑๖.๑}   อถโข   อายสฺมา   สุทินฺโน  ปุพฺพณฺหสมยํ  นิวาเสตฺวา
ปตฺตจีวรมาทาย      เยน      สกปิตุ      นิเวสนํ      เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา    ปญฺญตฺเต    อาสเน   นิสีทิ   ฯ   อถโข   อายสฺมโต
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน ปริกฺขิปิตฺวาติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
สุทินฺนสฺส    ปิตา   เยนายสฺมา   สุทินฺโน   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
เต   ปุญฺเช   วิวราเปตฺวา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   เอตทโวจ  อิทนฺเต
ตาต    สุทินฺน    มาตุมตฺติกํ    อิตฺถิกาย    อิตฺถีธนํ   อญฺญํ   เปตฺติกํ
อญฺญํ   ปิตามหํ   ลพฺภา   ตาต   สุทินฺน   หีนายาวตฺติตฺวา   โภคา  จ
ภุญฺชิตุํ   ปุญฺญานิ   จ   กาตุํ  เอหิ  ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน  หีนายาวตฺติตฺวา
โภเค   จ   ภุญฺชสฺสุ   ปุญฺญานิ   จ   กโรหีติ  ฯ  ตาต  น  อุสฺสหามิ
น   วิสหามิ   อภิรโต   อหํ   พฺรหฺมจริยํ   จรามีติ   ฯ  ทุติยมฺปิ  โข
ฯเปฯ    ตติยมฺปิ    โข    อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   ปิตา   อายสฺมนฺตํ
สุทินฺนํ    เอตทโวจ   อิทนฺเต   ตาต   สุทินฺน   มาตุมตฺติกํ   อิตฺถิกาย
อิตฺถีธนํ     อญฺญํ     เปตฺติกํ     อญฺญํ    ปิตามหํ    ลพฺภา    ตาต
สุทินฺน    หีนายาวตฺติตฺวา   โภคา   จ   ภุญฺชิตุํ   ปุญฺญานิ   จ   กาตุํ
เอหิ    ตฺวํ   ตาต   สุทินฺน   หีนายาวตฺติตฺวา   โภเค   จ   ภุญฺชสฺสุ
ปุญฺญานิ   จ   กโรหีติ   ฯ   วเทยฺยาม   โข   ตํ  คหปติ  สเจ  ตฺวํ
นาติกฑฺเฒยฺยาสีติ    ฯ   วเทหิ   ตาต   สุทินฺนาติ   ฯ   เตนหิ   ตฺวํ
คหปติ   มหนฺเต   มหนฺเต   สาณิปสิพฺพเก  การาเปตฺวา  หิรญฺญสุวณฺณสฺส
ปูราเปตฺวา      สกเฏหิ      นิพฺพาหาเปตฺวา     มชฺเฌ     คงฺคาย
โสเต   โอสาเทหิ   ๑-  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ยํ  หิ  เต  คหปติ  ภวิสฺสติ
ตโตนิทานํ   ภยํ   วา   ฉมฺภิตตฺตํ   วา  โลมหํโส  วา  อารกฺโข  วา
โส   เต   น  ภวิสฺสตีติ  ฯ  เอวํ  วุตฺเต  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  ปิตา
@เชิงอรรถ:  ยุ. โอตาเรหิ ฯ ม. รา. โอสาเรหิ ฯ
อนตฺตมโน อโหสิ กถํ หิ นาม ปุตฺโต สุทินฺโน เอวํ วกฺขตีติ ฯ
     {๑๖.๒}   อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  ปิตา  อายสฺมโต สุทินฺนสฺส
ปุราณทุติยิกํ  อามนฺเตสิ  เตนหิ  วธุ  ตฺวํ  ปิยา จ มนาปา จ อปฺเปวนาม
ปุตฺโต   สุทินฺโน   ตุยฺหํปิ   วจนํ   กเรยฺยาติ   ฯ   อถโข  อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส    ปุราณทุติยิกา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   ปาเทสุ   คเหตฺวา
อายสฺมนฺตํ    สุทินฺนํ    เอตทโวจ    กีทิสา    นาม   ตา   อยฺยปุตฺต
อจฺฉราโย   ยาสํ   ตฺวํ   เหตุ   พฺรหฺมจริยํ   จรสีติ  ฯ  น  โข  อหํ
ภคินิ   อจฺฉรานํ   เหตุ   พฺรหฺมจริยํ   จรามีติ   ฯ  อถโข  อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส    ปุราณทุติยิกา    อชฺชตคฺเค    มํ    อยฺยปุตฺโต    สุทินฺโน
ภคินิวาเทน สมุทาจรตีติ ตตฺเถว มุจฺฉิตา ปปตา ฯ
     {๑๖.๓}   อถโข  อายสฺมา  สุทินฺโน  ปิตรํ  เอตทโวจ สเจ คหปติ
โภชนํ  ทาตพฺพํ  เทถ  มา  โน  วิเหฐยิตฺถาติ  ฯ ภุญฺช ตาต สุทินฺนาติ ฯ
อถโข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส  มาตา  จ  ปิตา  จ  อายสฺมนฺตํ  สุทินฺนํ
ปณีเตน   ขาทนีเยน   โภชนีเยน   สหตฺถา  สนฺตปฺเปสุํ  สมฺปวาเรสุํ  ฯ
อถโข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   มาตา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   ภุตฺตาวึ
โอนีตปตฺตปาณึ   เอตทโวจ   อิทํ   ตาต   สุทินฺน   กุลํ  อฑฺฒํ  มหทฺธนํ
มหาโภคํ    ปหูตชาตรูปรชตํ    ปหูตวิตฺตูปกรณํ    ปหูตธนธญฺญํ    ลพฺภา
ตาต   สุทินฺน   หีนายาวตฺติตฺวา   โภคา  จ  ภุญฺชิตุํ  ปุญฺญานิ  จ  กาตุํ
เอหิ    ตฺวํ   ตาต   สุทินฺน   หีนายาวตฺติตฺวา   โภเค   จ   ภุญฺชสฺสุ
ปุญฺญานิ    จ    กโรหีติ    ฯ   อมฺม   น   อุสฺสหามิ   น   วิสหามิ
อภิรโต   อหํ   พฺรหฺมจริยํ   จรามีติ  ฯ  ทุติยมฺปิ  โข  ฯเปฯ  ตติยมฺปิ
โข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   มาตา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   เอตทโวจ
อิทํ   ตาต   สุทินฺน   กุลํ   อฑฺฒํ   มหทฺธนํ  มหาโภคํ  ปหูตชาตรูปรชตํ
ปหูตวิตฺตูปกรณํ     ปหูตธนธญฺญํ     เตนหิ    ตาต    สุทินฺน    พีชกํปิ
เทหิ   มา  โน  อปุตฺตกํ  สาปเตยฺยํ  ลิจฺฉวิโน  ๑-  อติหราเปสุนฺติ  ฯ
เอตํ   โข   เม   อมฺม   สกฺกา  กาตุนฺติ  ฯ  กหํ  ปน  ตาต  สุทินฺน
เอตรหิ   วิหรสีติ  ฯ  มหาวเน  อมฺมาติ  ฯ  อถโข  อายสฺมา  สุทินฺโน
อุฏฺฐายาสนา ปกฺกามิ ฯ
     [๑๗]   อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  มาตา  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส
ปุราณทุติยิกํ  อามนฺเตสิ  เตนหิ  วธุ  ยทา  อุตุนี อโหสิ ปุปฺผํ เต อุปฺปนฺนํ
โหติ  อถ  เม  อาโรเจยฺยาสีติ  ฯ เอวํ อยฺเยติ โข อายสฺมโต สุทินฺนสฺส
ปุราณทุติยิกา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   มาตุยา   ปจฺจสฺโสสิ  ฯ  อถโข
อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  ปุราณทุติยิกา  น  จิรสฺเสว  อุตุนี  อโหสิ  ปุปฺผํสา
อุปฺปชฺชิ ฯ
     {๑๗.๑}   อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  ปุราณทุติยิกา  อายสฺมโต
สุทินฺนสฺส  มาตรํ  เอตทโวจ  อุตุนิมฺหิ อยฺเย ปุปฺผํ เม อุปฺปนฺนนฺติ ฯ เตนหิ
วธุ  เยน  อลงฺกาเรน  อลงฺกตา  ปุตฺตสฺส  สุทินฺนสฺส ปิยา อโหสิ มนาปา
เตน  อลงฺกาเรน  อลงฺกราติ  ฯ  เอวํ  อยฺเยติ โข อายสฺมโต สุทินฺนสฺส
ปุราณทุติยิกา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   มาตุยา   ปจฺจสฺโสสิ  ฯ  อถโข
@เชิงอรรถ:  สพฺพตฺถ โปตฺถเกสุ ลิจฺฉวิโยติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
อายสฺมโต    สุทินฺนสฺส    มาตา   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   ปุราณทุติยิกํ
อาทาย     เยน    มหาวนํ    เยนายสฺมา    สุทินฺโน    เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา    อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ   เอตทโวจ   อิทํ   ตาต   สุทินฺน
กุลํ    อฑฺฒํ    มหทฺธนํ    มหาโภคํ   ปหูตชาตรูปรชตํ   ปหูตวิตฺตูปกรณํ
ปหูตธนธญฺญํ    ลพฺภา    ตาต   สุทินฺน   หีนายาวตฺติตฺวา   โภคา   จ
ภุญฺชิตุํ   ปุญฺญานิ   จ   กาตุํ  เอหิ  ตฺวํ  ตาต  สุทินฺน  หีนายาวตฺติตฺวา
โภเค   จ   ภุญฺชสฺสุ   ปุญฺญานิ   จ   กโรหีติ  ฯ  อมฺม  น  อุสฺสหามิ
น   วิสหามิ   อภิรโต   อหํ   พฺรหฺมจริยํ   จรามีติ   ฯ  ทุติยมฺปิ  โข
ฯเปฯ    ตติยมฺปิ    โข   อายสฺมโต   สุทินฺนสฺส   มาตา   อายสฺมนฺตํ
สุทินฺนํ   เอตทโวจ   อิทํ   ตาต  สุทินฺน  กุลํ  อฑฺฒํ  มหทฺธนํ  มหาโภคํ
ปหูตชาตรูปรชตํ     ปหูตวิตฺตูปกรณํ     ปหูตธนธญฺญํ     เตนหิ    ตาต
สุทินฺน    พีชกํปิ   เทหิ   มา   โน   อปุตฺตกํ   สาปเตยฺยํ   ลิจฺฉวิโน
อติหราเปสุนฺติ  ฯ  เอตํ  โข  เม  อมฺม  สกฺกา  กาตุนฺติ ปุราณทุติยิกาย
พาหายํ     คเหตฺวา     มหาวนํ     อชฺโฌคาเหตฺวา     อปฺปญฺญตฺเต
สิกฺขาปเท    อนาทีนวทสฺโส   ปุราณทุติยิกาย   ติกฺขตฺตุํ   เมถุนํ   ธมฺมํ
อภิวิญฺญาเปสิ ฯ สา เตน คพฺภํ คณฺหิ ฯ
     [๑๘]   ภุมฺมา   เทวา   สทฺทมนุสฺสาเวสุํ   นิรพฺพุโท   วต  โภ
ภิกฺขุสงฺโฆ      นิราทีนโว      สุทินฺเนน     กลนฺทปุตฺเตน     อพฺพุทํ
อุปฺปาทิตํ   อาทีนโว   อุปฺปาทิโตติ   ฯ  ภุมฺมานํ  เทวานํ  สทฺทํ  สุตฺวา
จาตุมฺมหาราชิกา   เทวา   สทฺทมนุสฺสาเวสุํ   ตาวตึสา   เทวา  ยามา
เทวา   ตุสิตา   เทวา   นิมฺมานรตี   เทวา   ปรนิมฺมิตวสวตฺตี  เทวา
พฺรหฺมกายิกา   เทวา   สทฺทมนุสฺสาเวสุํ  นิรพฺพุโท  วต  โภ  ภิกฺขุสงฺโฆ
นิราทีนโว    สุทินฺเนน    กลนฺทปุตฺเตน   อพฺพุทํ   อุปฺปาทิตํ   อาทีนโว
อุปฺปาทิโตติ  ฯ  อิติห  เตน  ขเณน  เตน  มุหุตฺเตน  ยาว  พฺรหฺมโลกา
สทฺโท อพฺภุคฺคญฺฉิ ฯ
     {๑๘.๑}   อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส ปุราณทุติยิกา  ตสฺส คพฺภสฺส
ปริปากมนฺวาย  ปุตฺตํ  วิชายิ  ฯ  อถโข  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  สหายกา
ตสฺส  ทารกสฺส  พีชโกติ  นามํ  อกํสุ  อายสฺมโต สุทินฺนสฺส ปุราณทุติยิกาย
พีชกมาตาติ  นามํ  อกํสุ  อายสฺมโต  สุทินฺนสฺส  พีชกปิตาติ  นามํ อกํสุ ฯ
เต อปเรน สมเยน อุโภ อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตฺวา อรหตฺตํ สจฺฉากํสุ ฯ
     [๑๙]   อถโข  อายสฺมโต สุทินฺนสฺส อหุเทว กุกฺกุจฺจํ อหุ วิปฺปฏิสาโร
อลาภา  วต  เม น วต เม ลาภา ทุลฺลทฺธํ วต เม น วต เม สุลทฺธํ โยหํ
เอวํ  สฺวากฺขาเต  ธมฺมวินเย  ปพฺพชิตฺวา นาสกฺขึ ยาวชีวํ ปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ
พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ โส เตเนว กุกฺกุจฺเจน เตน วิปฺปฏิสาเรน กิโส อโหสิ
ลูโข    ทุพฺพณฺโณ    อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต   ธมนิสนฺถตคตฺโต   อนฺโตมโน
ลีนมโน ทุกฺขี ทุมฺมโน วิปฺปฏิสารี ปชฺฌายิ ฯ
     {๑๙.๑}   อถโข อายสฺมโต สุทินฺนสฺส สหายกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ สุทินฺนํ
เอตทโวจุํ  ปุพฺเพ  โข  ตฺวํ  อาวุโส  สุทินฺน  วณฺณวา  อโหสิ  ปีนินฺทฺริโย
ปสนฺนมุขวณฺโณ   วิปฺปสนฺนจฺฉวิวณฺโณ   ปริโยทาโต  โสทานิ  ตฺวํ  เอตรหิ
กิโส     ลูโข     ทุพฺพณฺโณ    อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต    ธมนิสนฺถตคตฺโต
อนฺโตมโน    ลีนมโน   ทุกฺขี   ทุมฺมโน   วิปฺปฏิสารี   ปชฺฌายสิ   กจฺจิ
โน  ตฺวํ  อาวุโส  สุทินฺน  อนภิรโต  พฺรหฺมจริยํ  จรสีติ  ฯ  น  โข อหํ
อาวุโส   อนภิรโต   พฺรหฺมจริยํ  จรามิ  อตฺถิ  เม  ปาปกมฺมํ  ๑-  กตํ
ปุราณทุติยิกาย   เมถุโน   ธมฺโม   ปฏิเสวิโต   ตสฺส   มยฺหํ   อาวุโส
อหุเทว  กุกฺกุจฺจํ  อหุ  วิปฺปฏิสาโร  อลาภา  วต  เม  น วต เม ลาภา
ทุลฺลทฺธํ  วต  เม  น  วต  เม  สุลทฺธํ โยหํ เอวํ สฺวากฺขาเต ธมฺมวินเย
ปพฺพชิตฺวา นาสกฺขึ ยาวชีวํ ปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ
     {๑๙.๒}   อลํ  หิ เต อาวุโส สุทินฺน กุกฺกุจฺจาย อลํ วิปฺปฏิสาราย ยํ
ตฺวํ   เอวํ   สฺวากฺขาเต  ธมฺมวินเย  ปพฺพชิตฺวา  น  สกฺขิสฺสสิ  ยาวชีวํ
ปริปุณฺณํ    ปริสุทฺธํ    พฺรหฺมจริยํ    จริตุํ    นนุ    อาวุโส   ภควตา
อเนกปริยาเยน   วิราคาย   ธมฺโม  เทสิโต  โน  สราคาย  วิสํโยคาย
ธมฺโม   เทสิโต   โน   สํโยคาย   อนุปาทานาย  ธมฺโม  เทสิโต  โน
สอุปาทานาย   ตตฺถ   นาม   ตฺวํ   อาวุโส  ภควตา  วิราคาย  ธมฺเม
เทสิเต   สราคาย   เจเตสฺสสิ   วิสํโยคาย  ธมฺเม  เทสิเต  สํโยคาย
เจเตสฺสสิ   อนุปาทานาย   ธมฺเม   เทสิเต   สอุปาทานาย  เจเตสฺสสิ
นนุ   อาวุโส   ภควตา  อเนกปริยาเยน  ราควิราคาย  ธมฺโม  เทสิโต
มทนิมฺมทนาย     ปิปาสวินยาย     อาลยสมุคฺฆาตาย     วฏฺฏูปจฺเฉทาย
@เชิงอรรถ:  ยุ. ปาปํ กมฺมํ ฯ ม. ปาปกํ ฯ
ตณฺหกฺขยาย   วิราคาย   นิโรธาย   นิพฺพานาย   ธมฺโม   เทสิโต  นนุ
อาวุโส  ภควตา  อเนกปริยาเยน  กามานํ  ปหานํ  อกฺขาตํ  กามสญฺญานํ
ปริญฺญา   อกฺขาตา   กามปิปาสานํ   ปฏิวินโย   อกฺขาโต  กามวิตกฺกานํ
สมุคฺฆาโต   อกฺขาโต  กามปริฬาหานํ  วูปสโม  อกฺขาโต  เนตํ  อาวุโส
อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย   ปสนฺนานํ   วา  ภิยฺโยภาวาย  อถเขฺวตํ
อาวุโส    อปฺปสนฺนานญฺเจว    อปฺปสาทาย    ปสนฺนานญฺจ   เอกจฺจานํ
อญฺญถตฺตายาติ  ฯ  อถโข  เต  ภิกฺขู  อายสฺมนฺตํ  สุทินฺนํ อเนกปริยาเยน
วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     [๒๐]   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน  เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ
สนฺนิปาตาเปตฺวา   อายสฺมนฺตํ   สุทินฺนํ  ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ตฺวํ  สุทินฺน
ปุราณทุติยิกาย  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวสีติ  ๑-  ฯ  สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ
พุทฺโธ  ภควา  อนนุจฺฉวิกํ  ๒-  โมฆปุริส อนนุโลมิกํ  อปฺปฏิรูปํ อสฺสามณกํ
อกปฺปิยํ  อกรณียํ  กถํ  หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส  เอวํ สฺวากฺขาเต ธมฺมวินเย
ปพฺพชิตฺวา น สกฺขิสฺสสิ ยาวชีวํ ปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยํ จริตุํ
     {๒๐.๑}   นนุ มยา โมฆปุริส อเนกปริยาเยน วิราคาย ธมฺโม เทสิโต โน
สราคาย วิสํโยคาย ธมฺโม เทสิโต โน สํโยคาย อนุปาทานาย ธมฺโม เทสิโต
โน สอุปาทานาย ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส มยา วิราคาย ธมฺเม เทสิเต สราคาย
@เชิงอรรถ:  ยุ. ปฏิเสวีติ ฯ  เยภุยฺเยน อนนุจฺฉวิยนฺติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
เจเตสฺสสิ  วิสํโยคาย  ธมฺเม  เทสิเต  สํโยคาย เจเตสฺสสิ อนุปาทานาย
ธมฺเม  เทสิเต สอุปาทานาย เจเตสฺสสิ นนุ มยา โมฆปุริส อเนกปริยาเยน
ราควิราคาย  ธมฺโม  เทสิโต มทนิมฺมทนาย ปิปาสวินยาย อาลยสมุคฺฆาตาย
วฏฺฏูปจฺเฉทาย  ตณฺหกฺขยาย  วิราคาย  นิโรธาย นิพฺพานาย ธมฺโม เทสิโต
นนุ  มยา  โมฆปุริส  อเนกปริยาเยน กามานํ ปหานํ อกฺขาตํ  กามสญฺญานํ
ปริญฺญา   อกฺขาตา   กามปิปาสานํ   ปฏิวินโย  อกฺขาโต   กามวิตกฺกานํ
สมุคฺฆาโต อกฺขาโต กามปริฬาหานํ วูปสโม อกฺขาโต
     {๒๐.๒}   วรนฺเต  โมฆปุริส  อาสีวิสสฺส  โฆรวิสสฺส มุเข องฺคชาตํ
ปกฺขิตฺตํ  น  เตฺวว  มาตุคามสฺส  องฺคชาเต  องฺคชาตํ  ปกฺขิตฺตํ  วรนฺเต
โมฆปุริส  กณฺหสปฺปสฺส  มุเข  องฺคชาตํ  ปกฺขิตฺตํ  น  เตฺวว  มาตุคามสฺส
องฺคชาเต  องฺคชาตํ  ปกฺขิตฺตํ  วรนฺเต โมฆปุริส องฺคารกาสุยา อาทิตฺตาย
สมฺปชฺชลิตาย  สญฺโชติภูตาย  ๑-  องฺคชาตํ  ปกฺขิตฺตํ น เตฺวว มาตุคามสฺส
องฺคชาเต  องฺคชาตํ  ปกฺขิตฺตํ  ตํ  กิสฺส เหตุ ตโตนิทานํ หิ โมฆปุริส มรณํ
วา  นิคจฺเฉยฺย  มรณมตฺตํ  วา  ทุกฺขํ  น เตฺวว ตปฺปจฺจยา กายสฺส เภทา
ปรํ    มรณา  อปายํ  ทุคฺคตึ  วินิปาตํ  นิรยํ  อุปปชฺเชยฺย  อิโตนิทานญฺจ
โข   โมฆปุริส   กายสฺส   เภทา  ปรํ  มรณา  อปายํ  ทุคฺคตึ  วินิปาตํ
นิรยํ   อุปปชฺเชยฺย   ตตฺถ   นาม   ตฺวํ   โมฆปุริส  ยํ  ตฺวํ  อสทฺธมฺมํ
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน สชฺโชติภูตายาติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ
คามธมฺมํ   วสลธมฺมํ   ทุฏฺฐุลฺลํ   โอทกนฺติกํ  รหสฺสํ  ทฺวยํ  ทฺวยสมาปตฺตึ
สมาปชฺชิสฺสสิ  พหุนฺนํ  โข  ตฺวํ  โมฆปุริส  อกุสลานํ  ธมฺมานํ  อาทิกตฺตา
ปุพฺพงฺคโม   เนตํ  โมฆปุริส  อปฺปสนฺนานํ  วา  ปสาทาย  ปสนฺนานํ  วา
ภิยฺโยภาวาย    อถเขฺวตํ    โมฆปุริส   อปฺปสนฺนานญฺเจว   อปฺปสาทาย
ปสนฺนานญฺจ เอกจฺจานํ อญฺญถตฺตายาติ ฯ
     {๒๐.๓}   อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ สุทินฺนํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา
ทุพฺภรตาย  ทุปฺโปสตาย  มหิจฺฉตาย  อสนฺตุฏฺฐตาย  สงฺคณิกาย  โกสชฺชสฺส
อวณฺณํ   ภาสิตฺวา   อเนกปริยาเยน   สุภรตาย   สุโปสตาย  อปฺปิจฺฉสฺส
สนฺตุฏฺฐสฺส   สลฺเลขสฺส   ธูตสฺส  ปาสาทิกสฺส  อปฺปจฺจยสฺส  วิริยารมฺภสฺส
วณฺณํ  ภาสิตฺวา  ภิกฺขูนํ  ตทนุจฺฉวิกํ  ตทนุโลมิกํ  ธมฺมึ  กถํ  กตฺวา  ภิกฺขู
อามนฺเตสิ  เตนหิ  ภิกฺขเว  ภิกฺขูนํ  สิกฺขาปทํ ปญฺญาเปสฺสามิ ทส อตฺถวเส
ปฏิจฺจ  สงฺฆสุฏฺฐุตาย  สงฺฆผาสุตาย  ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย เปสลานํ
ภิกฺขูนํ  ผาสุวิหาราย ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย สมฺปรายิกานํ อาสวานํ
ปฏิฆาตาย  อปฺปสนฺนานํ  ปสาทาย  ปสนฺนานํ  ภิยฺโยภาวาย สทฺธมฺมฏฺฐิติยา
วินยานุคฺคหาย เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๒๐.๔}   โย  ปน  ภิกฺขุ  เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสเวยฺย ปาราชิโก โหติ
อสํวาโสติ ฯ
     {๒๐.๕}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
                          สุทินฺนภาณวารํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เวสาลิยํ มหาวเน
มกฺกฏึ   อามิเสน   อุปลาเปตฺวา   ตสฺสา   เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวติ  ฯ
อถโข    โส    ภิกฺขุ    ปุพฺพณฺหสมยํ    นิวาเสตฺวา   ปตฺตจีวรมาทาย
เวสาลึ   ปิณฺฑาย   ปาวิสิ   ฯ   เตน   โข   ปน  สมเยน  สมฺพหุลา
ภิกฺขู   เสนาสนจาริกํ   อาหิณฺฑนฺตา   เยน   ตสฺส   ภิกฺขุโน   วิหาโร
เตนุปสงฺกมึสุ   ฯ   อทฺทสา   โข   สา  มกฺกฏี  เต  ภิกฺขู  ทูรโต  ว
อาคจฺฉนฺเต   ทิสฺวาน   เยน   เต   ภิกฺขู   เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา
เตสํ   ภิกฺขูนํ   ปุรโต   กฏึปิ  จาเลสิ  เฉปฺปํปิ  จาเลสิ  กฏึปิ  โอฑฺฑิ
นิมิตฺตํปิ  อกาสิ  ฯ  อถโข  เตสํ  ภิกฺขูนํ  เอตทโหสิ  นิสฺสํสยํ  โข  โส
ภิกฺขุ  อิมิสฺสา  มกฺกฏิยา  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวตีติ  เอกมนฺตํ  นิลียึสุ  ฯ
อถโข   โส   ภิกฺขุ   เวสาลิยํ   ปิณฺฑาย   จริตฺวา  ปิณฺฑปาตํ  อาทาย
ปฏิกฺกมิ ฯ
     {๒๑.๑}   อถโข สา มกฺกฏี เยน โส ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ ฯ อถโข โส
ภิกฺขุ   ตํ   ปิณฺฑปาตํ   เอกเทสํ  ภุญฺชิตฺวา  เอกเทสํ  ตสฺสา  มกฺกฏิยา
อทาสิ  ฯ  อถโข  สา  มกฺกฏี  ตํ  ปิณฺฑปาตํ  ๑- ภุญฺชิตฺวา ตสฺส ภิกฺขุโน
กฏึ  โอฑฺฑิ  ฯ  อถโข  โส ภิกฺขุ ตสฺสา มกฺกฏิยา เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวติ ฯ
อถโข  เต  ภิกฺขู  ตํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจุํ  นนุ  อาวุโส  ภควตา สิกฺขาปทํ
ปญฺญตฺตํ   กิสฺส   ตฺวํ   อาวุโส   อิมิสฺสา  ๒-  มกฺกฏิยา  เมถุนํ  ธมฺมํ
ปฏิเสวสีติ   ฯ   สจฺจํ   อาวุโส   ภควตา   สิกฺขาปทํ   ปญฺญตฺตํ  ตญฺจ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ตํ ปิณฺฑํ ฯ  ปายโตยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
โข   มนุสฺสิตฺถิยา   โน  ติรจฺฉานคตายาติ  ฯ  นนุ  อาวุโส  ตเถว  ตํ
โหติ    อนนุจฺฉวิกํ    อาวุโส    อนนุโลมิกํ    อปฺปฏิรูปํ    อสฺสามณกํ
อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม   ตฺวํ  อาวุโส  เอวํ  สฺวากฺขาเต
ธมฺมวินเย    ปพฺพชิตฺวา   น   สกฺขิสฺสสิ   ยาวชีวํ   ปริปุณฺณํ   ปริสุทฺธํ
พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ   นนุ   อาวุโส   ภควตา  อเนกปริยาเยน  วิราคาย
ธมฺโม    เทสิโต   โน   สราคาย   ฯเปฯ   กามปริฬาหานํ   วูปสโม
อกฺขาโต   เนตํ   อาวุโส   อปฺปสนฺนานํ  วา  ปสาทาย  ปสนฺนานํ  วา
ภิยฺโยภาวาย    อถเขฺวตํ    อาวุโส    อปฺปสนฺนานญฺเจว   อปฺปสาทาย
ปสนฺนานญฺจ   เอกจฺจานํ   อญฺญถตฺตายาติ   ฯ   อถโข   เต  ภิกฺขู  ตํ
ภิกฺขุํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     [๒๒]   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน  เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ
สนฺนิปาตาเปตฺวา   ตํ   ภิกฺขุํ  ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ตฺวํ  ภิกฺขุ  มกฺกฏิยา
เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวสีติ   ฯ   สจฺจํ   ภควาติ   ฯ   วิครหิ  พุทฺโธ
ภควา    อนนุจฺฉวิกํ    โมฆปุริส    อนนุโลมิกํ   อปฺปฏิรูปํ   อสฺสามณกํ
อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม  ตฺวํ  โมฆปุริส  เอวํ  สฺวากฺขาเต
ธมฺมวินเย    ปพฺพชิตฺวา   น   สกฺขิสฺสสิ   ยาวชีวํ   ปริปุณฺณํ   ปริสุทฺธํ
พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ   นนุ   มยา   โมฆปุริส   อเนกปริยาเยน  วิราคาย
ธมฺโม    เทสิโต   โน   สราคาย   ฯเปฯ   กามปริฬาหานํ   วูปสโม
อกฺขาโต   วรนฺเต   โมฆปุริส   อาสีวิสสฺส  โฆรวิสสฺส  มุเข  องฺคชาตํ
ปกฺขิตฺตํ    น    เตฺวว    มกฺกฏิยา   องฺคชาเต   องฺคชาตํ   ปกฺขิตฺตํ
วรนฺเต    โมฆปุริส    กณฺหสปฺปสฺส    มุเข   องฺคชาตํ   ปกฺขิตฺตํ   น
เตฺวว   มกฺกฏิยา   องฺคชาเต   องฺคชาตํ   ปกฺขิตฺตํ  วรนฺเต  โมฆปุริส
องฺคารกาสุยา    อาทิตฺตาย    สมฺปชฺชลิตาย   สญฺโชติภูตาย   องฺคชาตํ
ปกฺขิตฺตํ   น   เตฺวว   มกฺกฏิยา   องฺคชาเต   องฺคชาตํ   ปกฺขิตฺตํ  ตํ
กิสฺส    เหตุ    ตโตนิทานํ   หิ   โมฆปุริส   มรณํ   วา   นิคจฺเฉยฺย
มรณมตฺตํ   วา   ทุกฺขํ   น   เตฺวว   ตปฺปจฺจยา  กายสฺส  เภทา  ปรํ
มรณา   อปายํ   ทุคฺคตึ   วินิปาตํ   นิรยํ   อุปปชฺเชยฺย   อิโตนิทานญฺจ
โข   โมฆปุริส   กายสฺส   เภทา  ปรํ  มรณา  อปายํ  ทุคฺคตึ  วินิปาตํ
นิรยํ   อุปปชฺเชยฺย   ตตฺถ   นาม   ตฺวํ   โมฆปุริส  ยํ  ตฺวํ  อสทฺธมฺมํ
คามธมฺมํ   วสลธมฺมํ   ทุฏฺฐุลฺลํ   โอทกนฺติกํ  รหสฺสํ  ทฺวยํ  ทฺวยสมาปตฺตึ
สมาปชฺชิสฺสสิ   เนตํ   โมฆปุริส   อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย  ฯเปฯ
เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๒๒.๑}   โย ปน ภิกฺขุ เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสเวยฺย อนฺตมโส ติรจฺฉานคตายปิ
ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     {๒๒.๒}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
                            มกฺกฏีวตฺถุ ๑- นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  เวสาลิกา วชฺชีปุตฺตกา
ภิกฺขู    ยาวทตฺถํ    ภุญฺชึสุ    ยาวทตฺถํ    สุปึสุ   ยาวทตฺถํ   นหายึสุ
ยาวทตฺถํ    ภุญฺชิตฺวา    ยาวทตฺถํ    สุปิตฺวา    ยาวทตฺถํ   นหายิตฺวา
อโยนิโส    มนสิกริตฺวา   สิกฺขํ   อปฺปจฺจกฺขาย   ทุพฺพลฺยํ   อนาวิกตฺวา
@เชิงอรรถ:  ปายโต มกฺกฏีสิกฺขาปทนฺติ ทิสฺสติ ฯ
เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวึสุ   ฯ   เต   อปเรน  สมเยน  ญาติพฺยสเนนปิ
ผุฏฺฐา    โภคพฺยสเนนปิ   ผุฏฺฐา   โรคพฺยสเนนปิ   ผุฏฺฐา   อายสฺมนฺตํ
อานนฺทํ   อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ   วเทนฺติ   น   มยํ   ภนฺเต   อานนฺท
พุทฺธครหิโน    น   ธมฺมครหิโน   น   สงฺฆครหิโน   อตฺตครหิโน   มยํ
ภนฺเต     อานนฺท    อนญฺญครหิโน    มยเมวมฺหา    อลกฺขิกา    มยํ
อปฺปปุญฺญา    เย   มยํ   เอวํ   สฺวากฺขาเต   ธมฺมวินเย   ปพฺพชิตฺวา
นาสกฺขิมฺหา   ยาวชีวํ   ปริปุณฺณํ   ปริสุทฺธํ   พฺรหฺมจริยํ   จริตุํ  อิทานิปิ
เจ   ๑-   มยํ  ภนฺเต  อานนฺท  ลเภยฺยาม  ภควโต  สนฺติเก  ปพฺพชฺชํ
ลเภยฺยาม    อุปสมฺปทํ   อิทานิปิ   มยํ   วิปสฺสกา   กุสลานํ   ธมฺมานํ
ปุพฺพรตฺตาปรรตฺตํ     โพธิปกฺขิกานํ     ธมฺมานํ    ภาวนานุโยคมนุยุตฺตา
วิหเรยฺยาม   สาธุ  ภนฺเต  อานนฺท  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจหีติ  ฯ
เอวมาวุโสติ   โข   อายสฺมา   อานนฺโท   เวสาลิกานํ   วชฺชีปุตฺตกานํ
ปฏิสฺสุณิตฺวา    เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควโต
เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ
     {๒๓.๑}   อฏฺฐานเมตํ  อานนฺท  อนวกาโส  ยํ  ตถาคโต  วชฺชีนํ
วา   วชฺชีปุตฺตกานํ    วา   การณา   สาวกานํ   ปาราชิกํ   สิกฺขาปทํ
ปญฺญตฺตํ สมูหเนยฺยาติ ฯ
     [๒๔]   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน  เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ
กตฺวา  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  โย  โข  ๒-  ภิกฺขเว ภิกฺขุ สิกฺขํ อปฺปจฺจกฺขาย
ทุพฺพลฺยํ   อนาวิกตฺวา   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวติ   โส   อาคโต   น
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อิทานิ เจปิ ฯ  ยุ. ปน ฯ
อุปสมฺปาเทตพฺโพ  โย  จ  โข  ภิกฺขเว ภิกฺขุ ๑- สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย ทุพฺพลฺยํ
อาวิกตฺวา  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวติ  โส อาคโต อุปสมฺปาเทตพฺโพ เอวญฺจ
ปน  ภิกฺขเว  อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขูนํ สิกฺขาสาชีว-
สมาปนฺโน   สิกฺขํ   อปฺปจฺจกฺขาย   ทุพฺพลฺยํ  อนาวิกตฺวา  เมถุนํ  ธมฺมํ
ปฏิเสเวยฺย อนฺตมโส ติรจฺฉานคตายปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     [๒๕]   โย  ปนาติ  โย  ยาทิโส  ยถายุตฺโต ยถาชจฺโจ ยถานาโม
ยถาโคตฺโต   ยถาสีโล  ยถาวิหารี  ยถาโคจโร  เถโร  วา  นโว  วา
มชฺฌิโม วา เอโส วุจฺจติ โย ปนาติ ฯ
     [๒๖]   ภิกฺขูติ  ภิกฺขโกติ  ภิกฺขุ  ฯ  ภิกฺขาจริยํ อชฺฌูปคโตติ ภิกฺขุ ฯ
ภินฺนปฏธโรติ   ภิกฺขุ   ฯ   สามญฺญาย   ภิกฺขุ   ฯ  ปฏิญฺญาย  ภิกฺขุ  ฯ
เอหิภิกฺขูติ  ภิกฺขุ  ฯ  ตีหิ  สรณคมเนหิ  อุปสมฺปนฺโนติ ภิกฺขุ ฯ ภทฺโรติ ๒-
ภิกฺขุ ฯ สาโรติ ภิกฺขุ ฯ เสโขติ ภิกฺขุ ฯ อเสโขติ ภิกฺขุ ฯ สมคฺเคน สงฺเฆน
ญตฺติจตุตฺเถน   กมฺเมน   อกุปฺเปน  ฐานารเหน  อุปสมฺปนฺโนติ  ภิกฺขุ  ฯ
ตตฺร  ยฺวายํ  ภิกฺขุ  สมคฺเคน  สงฺเฆน  ญตฺติจตุตฺเถน  กมฺเมน  อกุปฺเปน
ฐานารเหน อุปสมฺปนฺโน อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ
     [๒๗]   สิกฺขาติ   ติสฺโส   สิกฺขา   อธิสีลสิกฺขา   อธิจิตฺตสิกฺขา
@เชิงอรรถ:  สพฺพตฺถายํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  อนุปุพฺเพน ภทฺโรตฺยาทีสุ จตูสุ
@ปาเฐสุ อิติสทฺทา สพฺพตฺถ น ทิสฺสนฺติ ฯ
อธิปญฺญาสิกฺขา    ตตฺร    ยายํ    อธิสีลสิกฺขา   อยํ   อิมสฺมึ   อตฺเถ
อธิปฺเปตา สิกฺขาติ ฯ
     [๒๘]   สาชีวํ   นาม   ยํ   ภควตา   ปญฺญตฺตํ  สิกฺขาปทํ  เอตํ
สาชีวํ นาม ตสฺมึ สิกฺขติ เตน วุจฺจติ สาชีวสมาปนฺโนติ ฯ
     [๒๙]   สิกฺขํ  อปฺปจฺจกฺขาย  ทุพฺพลฺยํ  อนาวิกตฺวาติ  อตฺถิ  ภิกฺขเว
ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว    โหติ   สิกฺขา   จ   อปฺปจฺจกฺขาตา   ฯ   อตฺถิ
ภิกฺขเว ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ ปจฺจกฺขาตา ฯ
     [๓๐]   กถญฺจ   ภิกฺขเว   ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว  โหติ  สิกฺขา  จ
อปฺปจฺจกฺขาตา   ฯ  อิธ  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา
จวิตุกาโม   ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ
ปตฺถยมาโน    อุปาสกภาวํ    ปตฺถยมาโน   อารามิกภาวํ   ปตฺถยมาโน
สามเณรภาวํ   ปตฺถยมาโน   ติตฺถิยภาวํ   ปตฺถยมาโน   ติตฺถิยสาวกภาวํ
ปตฺถยมาโน   อสฺสมณภาวํ   ปตฺถยมาโน   อสกฺยปุตฺติยภาวํ   ปตฺถยมาโน
ยนฺนูนาหํ   พุทฺธํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  ภิกฺขเว
ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๑}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ   อสกฺยปุตฺติยภาวํ   ปตฺถยมาโน   ยนฺนูนาหํ  ธมฺมํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ
วทติ    วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   ยนฺนูนาหํ   สงฺฆํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ   วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   ยนฺนูนาหํ   สิกฺขํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ
ยนฺนูนาหํ    วินยํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   ยนฺนูนาหํ
ปาติโมกฺขํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ  ยนฺนูนาหํ  อุทฺเทสํ
ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ  อุปชฺฌายํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ
วทติ    วิญฺญาเปติ    ฯ   ยนฺนูนาหํ   อาจริยํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ   วทติ
วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ  สทฺธิวิหาริกํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ยนฺนูนาหํ   อนฺเตวาสิกํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ
สมานุปชฺฌายกํ    ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ    วทติ    วิญฺญาเปติ   ฯ   ยนฺนูนาหํ
สมานาจริยกํ ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
     {๓๐.๒}   ยนฺนูนาหํ  สพฺรหฺมจารึ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ยนฺนูนาหํ  คิหี  อสฺสนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ อุปาสโก อสฺสนฺติ
วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ  อารามิโก  อสฺสนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ ฯ
ยนฺนูนาหํ   สามเณโร  อสฺสนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ  ติตฺถิโย
อสฺสนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ  ฯ  ยนฺนูนาหํ  ติตฺถิยสาวโก  อสฺสนฺติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   ยนฺนูนาหํ   อสฺสมโณ   อสฺสนฺติ   วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ
ยนฺนูนาหํ   อสกฺยปุตฺติโย  อสฺสนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  ภิกฺขเว
ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๓}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ     อสกฺยปุตฺติยภาวํ     ปตฺถยมาโน     ยทิ    ปนาหํ    พุทฺธํ
ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   ยทิ  ปนาหํ  อสกฺยปุตฺติโย
อสฺสนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ  อถาหํ  ๑-  พุทฺธํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ
วทติ    วิญฺญาเปติ    ฯเปฯ   อถาหํ   อสกฺยปุตฺติโย   อสฺสนฺติ   วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   หนฺทาหํ   พุทฺธํ   ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ
ฯเปฯ   หนฺทาหํ   อสกฺยปุตฺติโย   อสฺสนฺติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ
โหตุ   เม   พุทฺธํ  ปจฺจกฺเขยฺยนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯเปฯ  โหตุ  เม
อสกฺยปุตฺติโย    อสฺสนฺติ    วทติ    วิญฺญาเปติ   ฯ   เอวํปิ   ภิกฺขเว
ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๔}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ  อสกฺยปุตฺติยภาวํ  ปตฺถยมาโน  มาตรํ  สรามีติ  วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ปิตรํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ภาตรํ  สรามีติ  วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ภคินึ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปุตฺตํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ ฯ
ธีตรํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปชาปตึ  สรามีติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ญาตเก  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  มิตฺเต สรามีติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
คามํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ ฯ นิคมํ สรามีติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ เขตฺตํ
สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  วตฺถุํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ ฯ หิรญฺญํ
สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  สุวณฺณํ  สรามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ ฯ สิปฺปํ
สรามีติ   วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปุพฺเพ  หสิตํ  ลปิตํ  กีฬิตํ  สมนุสฺสรามีติ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อปาหํ ฯ
วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  ภิกฺขเว  ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว  โหติ  สิกฺขา
จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๕}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ   อสกฺยปุตฺติยภาวํ   ปตฺถยมาโน   มาตา   เม  อตฺถิ  สา  มยา
โปเสตพฺพาติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปิตา เม อตฺถิ โส มยา โปเสตพฺโพติ
วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ   ภาตา   เม   อตฺถิ  โส มยา โปเสตพฺโพติ วทติ
วิญฺญาเปติ  ฯ  ภคินี  เม  อตฺถิ สา มยา โปเสตพฺพาติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
ปุตฺโต  เม  อตฺถิ  โส  มยา  โปเสตพฺโพติ  วทติ วิญฺญาเปติ ฯ ธีตา เม
อตฺถิ  สา  มยา  โปเสตพฺพาติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปชาปตี  เม อตฺถิ
สา  มยา  โปเสตพฺพาติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ ญาตกา เม อตฺถิ เต มยา
โปเสตพฺพาติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ มิตฺตา เม อตฺถิ เต มยา โปเสตพฺพาติ
วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  ภิกฺขเว  ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ
อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๖}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโก  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ     อสกฺยปุตฺติยภาวํ     ปตฺถยมาโน     มาตา    เม    อตฺถิ
สา   มํ   โปเสสฺสตีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ  ปิตา  เม  อตฺถิ  โส
มํ   โปเสสฺสตีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   ภาตา  เม  อตฺถิ  โส  มํ
โปเสสฺสตีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ภคินี  เม  อตฺถิ  สา  มํ โปเสสฺสตีติ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   ปุตฺโต   เม   อตฺถิ   โส   มํ   โปเสสฺสตีติ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   ธีตา   เม  อตฺถิ  สา  มํ  โปเสสฺสตีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   ปชาปตี   เม   อตฺถิ   สา   มํ   โปเสสฺสตีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   ญาตกา   เม   อตฺถิ   เต   มํ  โปเสสฺสนฺตีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   มิตฺตา   เม   อตฺถิ   เต   มํ   โปเสสฺสนฺตีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   คาโม   เม   อตฺถิ  เตนปาหํ  ๑-  ชีวิสฺสามีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ   นิคโม   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ   เขตฺตํ   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ    วตฺถุํ   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ   หิรญฺญํ   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ   สุวณฺณํ   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ    สิปฺปํ   เม   อตฺถิ   เตนปาหํ   ชีวิสฺสามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   เอวํปิ   ภิกฺขเว   ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว   โหติ  สิกฺขา
จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๐.๗}   อถวา    ปน    อุกฺกณฺฐิโต    อนภิรโต   สามญฺญา
จวิตุกาโม   ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ
ปตฺถยมาโน     ฯเปฯ     อสกฺยปุตฺติยภาวํ    ปตฺถยมาโน    ทุกฺกรนฺติ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   น   สุกรนฺติ   วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ทุจฺจรนฺติ
วทติ   วิญฺญาเปติ  ฯ  น  สุจรนฺติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  น  อุสฺสหามีติ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ  น  วิสหามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  น  รมามีติ
@เชิงอรรถ:  เตน จาหนฺติปิ ปาโฐ ฯ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   นาภิรมามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  โข
ภิกฺขเว ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ อปฺปจฺจกฺขาตา ฯ
     [๓๑]   กถญฺจ   ภิกฺขเว   ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว  โหติ  สิกฺขา  จ
ปจฺจกฺขาตา   ฯ   อิธ   ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา
จวิตุกาโม   ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ
ปตฺถยมาโน   ฯเปฯ   อสกฺยปุตฺติยภาวํ   ปตฺถยมาโน  พุทฺธํ  ปจฺจกฺขามีติ
วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  เอวํปิ  ภิกฺขเว  ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว  โหติ  สิกฺขา
จ ปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๑.๑}   อถวา  ปน  อุกฺกณฺฐิโต  อนภิรโต  สามญฺญา  จวิตุกาโม
ภิกฺขุภาวํ   อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน  ชิคุจฺฉมาโน  คิหิภาวํ  ปตฺถยมาโน
ฯเปฯ  อสกฺยปุตฺติยภาวํ  ปตฺถยมาโน  ธมฺมํ ปจฺจกฺขามีติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
สงฺฆํ  ปจฺจกฺขามีติ  วทติ วิญฺญาเปติ ฯ สิกฺขํ ปจฺจกฺขามีติ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
วินยํ   ปจฺจกฺขามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  ปาติโมกฺขํ  ปจฺจกฺขามีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   อุทฺเทสํ   ปจฺจกฺขามีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ  อุปชฺฌายํ
ปจฺจกฺขามีติ    วทติ    วิญฺญาเปติ   ฯ   อาจริยํ   ปจฺจกฺขามีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ    ฯ    สทฺธิวิหาริกํ   ปจฺจกฺขามีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ
อนฺเตวาสิกํ    ปจฺจกฺขามีติ    วทติ    วิญฺญาเปติ   ฯ   สมานุปชฺฌายกํ
ปจฺจกฺขามีติ    วทติ    วิญฺญาเปติ    ฯ    สมานาจริยกํ   ปจฺจกฺขามีติ
วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   สพฺรหฺมจารึ   ปจฺจกฺขามีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ
ฯเปฯ   คิหีติ   มํ   ธาเรหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ  อุปาสโกติ  มํ
ธาเรหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   อารามิโกติ   มํ   ธาเรหีติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   สามเณโรติ   มํ   ธาเรหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ
ติตฺถิโยติ   มํ   ธาเรหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   ติตฺถิยสาวโกติ  มํ
ธาเรหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   อสฺสมโณติ   มํ   ธาเรหีติ   วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯ   อสกฺยปุตฺติโยติ   มํ   ธาเรหีติ   วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ
เอวํปิ ภิกฺขเว ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ ปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๑.๒}   อถวา ปน อุกฺกณฺฐิโต อนภิรโต สามญฺญา จวิตุกาโม ภิกฺขุภาวํ
อฏฺฏิยมาโน   หรายมาโน   ชิคุจฺฉมาโน   คิหิภาวํ   ปตฺถยมาโน  ฯเปฯ
อสกฺยปุตฺติยภาวํ   ปตฺถยมาโน   อลํ   เม  พุทฺเธนาติ  วทติ  วิญฺญาเปติ
ฯเปฯ    อลํ   เม   สพฺรหฺมจารีหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ   ฯ   เอวํปิ
ภิกฺขเว   ฯเปฯ   อถวา   ปน   ฯเปฯ   กินฺนุ  เม  พุทฺเธนาติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   กินฺนุ   เม   สพฺรหฺมจารีหีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ
เอวํปิ   ฯเปฯ   อถวา   ปน   ฯเปฯ   น  มมตฺโถ  พุทฺเธนาติ  วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   น   มมตฺโถ  สพฺรหฺมจารีหีติ  วทติ  วิญฺญาเปติ  ฯ
เอวํปิ   ฯเปฯ   อถวา   ปน   ฯเปฯ   สุมุตฺตาหํ   พุทฺเธนาติ   วทติ
วิญฺญาเปติ   ฯเปฯ   สุมุตฺตาหํ   สพฺรหฺมจารีหีติ   วทติ   วิญฺญาเปติ  ฯ
เอวํปิ ภิกฺขเว ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ ปจฺจกฺขาตา ฯ
     {๓๑.๓}   ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ พุทฺธเววจนานิ วา ธมฺมเววจนานิ
วา   สงฺฆเววจนานิ   วา   สิกฺขาเววจนานิ   วา  วินยเววจนานิ  วา
ปาติโมกฺขเววจนานิ   วา   อุทฺเทสเววจนานิ   วา   อุปชฺฌายเววจนานิ
วา  อาจริยเววจนานิ  วา สทฺธิวิหาริกเววจนานิ วา อนฺเตวาสิกเววจนานิ
วา    สมานุปชฺฌายกเววจนานิ    วา    สมานาจริยกเววจนานิ    วา
สพฺรหฺมจาริเววจนานิ   วา   คิหิเววจนานิ   วา  อุปาสกเววจนานิ  วา
อารามิกเววจนานิ   วา   สามเณรเววจนานิ  วา  ติตฺถิยเววจนานิ  วา
ติตฺถิยสาวกเววจนานิ   วา  อสฺสมณเววจนานิ  วา  อสกฺยปุตฺติยเววจนานิ
วา   เตหิ   อากาเรหิ  เตหิ  ลิงฺเคหิ เตหิ นิมิตฺเตหิ วทติ วิญฺญาเปติ ฯ
เอวํปิ โข ภิกฺขเว ทุพฺพลฺยาวิกมฺมญฺเจว โหติ สิกฺขา จ ปจฺจกฺขาตา ฯ
     [๓๒]   กถญฺจ  ภิกฺขเว  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ สิกฺขา ฯ อิธ ภิกฺขเว
ภิกฺขุนา   ๑-  เยหิ  อากาเรหิ  เยหิ  ลิงฺเคหิ  เยหิ  นิมิตฺเตหิ  สิกฺขา
ปจฺจกฺขาตา   โหติ   เตหิ   อากาเรหิ  เตหิ  ลิงฺเคหิ  เตหิ  นิมิตฺเตหิ
อุมฺมตฺตโก   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ   อปฺปจฺจกฺขาตา   โหติ  สิกฺขา  ฯ
อุมฺมตฺตกสฺส   สนฺติเก   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ   อปฺปจฺจกฺขาตา   โหติ
สิกฺขา   ฯ   ขิตฺตจิตฺโต   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ
สิกฺขา   ฯ   ขิตฺตจิตฺตสฺส  สนฺติเก  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ  สิกฺขา  ฯ  เวทนฏฺโฏ  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ
สิกฺขา   ฯ   เวทนฏฺฏสฺส  สนฺติเก  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ  สิกฺขา  ฯ  เทวตาย  สนฺติเก  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ   สิกฺขา   ฯ   ติรจฺฉานคตสฺส   สนฺติเก   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสฺวายํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ
อปฺปจฺจกฺขาตา   โหติ   สิกฺขา  ฯ  อริยเกน  มิลกฺขกสฺส  สนฺติเก  สิกฺขํ
ปจฺจกฺขาติ  ฯ  โส  เจ  ๑- น ปฏิวิชานาติ อปฺปจฺจกฺขาตา โหติ สิกฺขา ฯ
มิลกฺขเกน   อริยกสฺส   สนฺติเก   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ  โส  เจ  น
ปฏิวิชานาติ   อปฺปจฺจกฺขาตา   โหติ   สิกฺขา   ฯ   อริยเกน  อริยกสฺส
สนฺติเก  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ  โส  เจ  น  ปฏิวิชานาติ  อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ   สิกฺขา  ฯ  มิลกฺขเกน  มิลกฺขกสฺส  สนฺติเก  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาติ  ฯ
โส   เจ   น   ปฏิวิชานาติ   อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา  ฯ  ทวาย
สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาติ   ฯ   อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา  ฯ  รวาย  สิกฺขํ
ปจฺจกฺขาติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา  ฯ อสาเวตุกาโม สาเวติ ฯ
อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา  ฯ สาเวตุกาโม น สาเวติ ฯ อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ  สิกฺขา  ฯ  อวิญฺญุสฺส  สาเวติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา ฯ
วิญฺญุสฺส  น  สาเวติ  ฯ  อปฺปจฺจกฺขาตา  โหติ  สิกฺขา ฯ สพฺพโส วา ปน
น สาเวติ ฯ อปฺปจฺจกฺขาตา โหติ สิกฺขา ฯ เอวํ โข ภิกฺขเว อปฺปจฺจกฺขาตา
โหติ สิกฺขา ฯ
     [๓๓]   เมถุนธมฺโม  นาม  โย โส อสทฺธมฺโม คามธมฺโม วสลธมฺโม
ทุฏฺฐุลฺลํ โอทกนฺติกํ รหสฺสํ ทฺวยํ ทฺวยสมาปตฺติ เอโส เมถุนธมฺโม นาม ฯ
     [๓๔]   ปฏิเสวติ  นาม  โย  นิมิตฺเตน นิมิตฺตํ องฺคชาเตน องฺคชาตํ
อนฺตมโส ติลผลมตฺตํปิ ปเวเสติ เอโส ปฏิเสวติ นาม ฯ
@เชิงอรรถ:  ปายโต โส จาติ ลิขิตํ ฯ
     [๓๕]   อนฺตมโส   ติรจฺฉานคตายปีติ   ติรจฺฉานคติตฺถิยาปิ   เมถุนํ
ธมฺมํ   ปฏิเสวิตฺวา   อสฺสมโณ  โหติ  อสกฺยปุตฺติโย  ปเคว  มนุสฺสิตฺถิยา
เตน วุจฺจติ อนฺตมโส ติรจฺฉานคตายปีติ ฯ
     [๓๖]   ปาราชิโก   โหตีติ  เสยฺยถาปิ  นาม  ปุริโส  สีสจฺฉินฺโน
อภพฺโพ   เตน   สรีรพนฺธเนน   ชีวิตุํ   เอวเมว   ภิกฺขุ  เมถุนํ  ธมฺมํ
ปฏิเสวิตฺวา อสฺสมโณ โหติ อสกฺยปุตฺติโย เตน วุจฺจติ ปาราชิโก โหตีติ ฯ
     [๓๗]   อสํวาโสติ  สํวาโส  นาม เอกกมฺมํ เอกุทฺเทโส สมสิกฺขาตา
เอโส สํวาโส นาม โส เตน สทฺธึ นตฺถิ เตน วุจฺจติ อสํวาโสติ ฯ
     [๓๘]   ติสฺโส  อิตฺถิโย  มนุสฺสิตฺถี  อมนุสฺสิตฺถี  ติรจฺฉานคติตฺถี  ฯ
ตโย    อุภโตพฺยญฺชนกา   มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนโก   อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนโก
ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนโก     ฯ     ตโย    ปณฺฑกา    มนุสฺสปณฺฑโก
อมนุสฺสปณฺฑโก    ติรจฺฉานคตปณฺฑโก   ฯ   ตโย   ปุริสา   มนุสฺสปุริโส
อมนุสฺสปุริโส ติรจฺฉานคตปุริโส ฯ
     {๓๘.๑}   มนุสฺสิตฺถิยา  ตโย  มคฺเค  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวนฺตสฺส
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  วจฺจมคฺเค  ปสฺสาวมคฺเค  มุเข  ฯ  อมนุสฺสิตฺถิยา
ฯเปฯ  ติรจฺฉานคติตฺถิยา  ตโย  มคฺเค  เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺตสฺส อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส   วจฺจมคฺเค  ปสฺสาวมคฺเค  มุเข  ฯ  มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส
ฯเปฯ    อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส   ฯเปฯ   ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนกสฺส
ตโย    มคฺเค   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส
วจฺจมคฺเค   ปสฺสาวมคฺเค   มุเข   ฯ   มนุสฺสปณฺฑกสฺส   เทฺว   มคฺเค
เมถุนํ   ธมฺมํ  ปฏิเสวนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  วจฺจมคฺเค  มุเข  ฯ
อมนุสฺสปณฺฑกสฺส   ฯเปฯ   ติรจฺฉานคตปณฺฑกสฺส   ฯเปฯ   อมนุสฺสปุริสสฺส
ฯเปฯ   ติรจฺฉานคตปุริสสฺส   เทฺว   มคฺเค  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส วจฺจมคฺเค มุเข ฯ
     [๓๙]   ภิกฺขุสฺส   เสวนจิตฺตํ   อุปฏฺฐิเต   มนุสฺสิตฺถิยา  วจฺจมคฺคํ
องฺคชาตํ   ปเวเสนฺตสฺส   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ภิกฺขุสฺส  เสวนจิตฺตํ
อุปฏฺฐิเต   มนุสฺสิตฺถิยา   ปสฺสาวมคฺคํ   องฺคชาตํ  ปเวเสนฺตสฺส  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุสฺส   เสวนจิตฺตํ   อุปฏฺฐิเต   มนุสฺสิตฺถิยา   มุขํ
องฺคชาตํ   ปเวเสนฺตสฺส   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ภิกฺขุสฺส  เสวนจิตฺตํ
อุปฏฺฐิเต  อมนุสฺสิตฺถิยา  ฯเปฯ  ติรจฺฉานคติตฺถิยา  มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส
อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส      ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนกสฺส      วจฺจมคฺคํ
ปสฺสาวมคฺคํ  มุขํ  องฺคชาตํ  ปเวเสนฺตสฺส  อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ ภิกฺขุสฺส
เสวนจิตฺตํ  อุปฏฺฐิเต  มนุสฺสปณฺฑกสฺส  วจฺจมคฺคํ   ฯเปฯ   มุขํ  องฺคชาตํ
ปเวเสนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ภิกฺขุสฺส  เสวนจิตฺตํ  อุปฏฺฐิเต
อมนุสฺสปณฺฑกสฺส      ฯเปฯ      ติรจฺฉานคตปณฺฑกสฺส     มนุสฺสปุริสสฺส
อมนุสฺสปุริสสฺส  ติรจฺฉานคตปุริสสฺส  วจฺจมคฺคํ  มุขํ  องฺคชาตํ ปเวเสนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๔๐]   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา
วจฺจมคฺเคน  องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ สาทิยติ ปวิฏฺฐํ
สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส   สนฺติเก   อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน
องฺคชาตํ   อภินิสีเทนฺติ   ฯ   โส   เจ   ปเวสนํ  น  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ
สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส   สนฺติเก   อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน
องฺคชาตํ   อภินิสีเทนฺติ   ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  น  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  น
สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส   สนฺติเก   อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน
องฺคชาตํ   อภินิสีเทนฺติ   ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  น  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  น
สาทิยติ   ฐิตํ   น  สาทิยติ  อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส   สนฺติเก   อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน
องฺคชาตํ   อภินิสีเทนฺติ   ฯ   โส   เจ   ปเวสนํ  น  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ
น สาทิยติ ฐิตํ น สาทิยติ อุทฺธรณํ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๑}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  มนุสฺสิตฺถึ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา
ปสฺสาวมคฺเคน  ฯเปฯ  มุเขน  องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ  ฯ โส เจ ปเวสนํ
สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ สาทิยติ อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส
ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๒}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ชาครนฺตึ   สุตฺตํ   มตฺตํ
อุมฺมตฺตํ    ปมตฺตํ    มตํ    อกฺขายิตํ    มตํ    เยภุยฺเยน   อกฺขายิตํ
ฯเปฯ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   มตํ   เยภุยฺเยน  ขายิตํ  ภิกฺขุสฺส
สนฺติเก   อาเนตฺวา   วจฺจมคฺเคน   ปสฺสาวมคฺเคน   มุเขน   องฺคชาตํ
อภินิสีเทนฺติ  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๓}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  อมนุสฺสิตฺถึ  ฯเปฯ ติรจฺฉานคติตฺถึ มนุสฺส-
อุภโตพฺยญฺชนกํ      อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกํ     ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนกํ
ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน  ปสฺสาวมคฺเคน มุเขน องฺคชาตํ
อภินิสีเทนฺติ  ฯ โส เจ ปเวสนํ สาทิยติ ปวิฏฺฐํ สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ อุทฺธรณํ
สาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๔}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนกํ   ชาครนฺตํ
สุตฺตํ  มตฺตํ  อุมฺมตฺตํ  ปมตฺตํ  มตํ อกฺขายิตํ มตํ เยภุยฺเยน อกฺขายิตํ ฯเปฯ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ มตํ เยภุยฺเยน ขายิตํ ภิกฺขุสฺส สนฺติเก อาเนตฺวา
วจฺจมคฺเคน  ปสฺสาวมคฺเคน มุเขน องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺติ ฯ โส เจ ปเวสนํ
สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ สาทิยติ อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๕}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสปณฺฑกํ   ฯเปฯ   อมนุสฺสปณฺฑกํ
ติรจฺฉานคตปณฺฑกํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน ฯเปฯ มุเขน
องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺติ ฯ โส เจ ปเวสนํ สาทิยติ ปวิฏฺฐํ สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  น  สาทิยติ  อนาปตฺติ ฯ
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  ติรจฺฉานคตปณฺฑกํ  ชาครนฺตํ  สุตฺตํ มตฺตํ ปมตฺตํ อุมฺมตฺตํ มตํ
อกฺขายิตํ  มตํ  เยภุยฺเยน  อกฺขายิตํ  ฯเปฯ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
มตํ  เยภุยฺเยน  ขายิตํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน ฯเปฯ
มุเขน   องฺคชาตํ   อภินิสีเทนฺติ  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ
สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ  อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯเปฯ
น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๖}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  มนุสฺสปุริสํ  ฯเปฯ  อมนุสฺสปุริสํ  ฯเปฯ
ติรจฺฉานคตปุริสํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน  ฯเปฯ มุเขน
องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺติ ฯ โส เจ ปเวสนํ สาทิยติ ปวิฏฺฐํ สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๐.๗}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  ติรจฺฉานคตปุริสํ  ชาครนฺตํ  สุตฺตํ  มตฺตํ
อุมฺมตฺตํ  ปมตฺตํ  มตํ  อกฺขายิตํ  มตํ  เยภุยฺเยน  อกฺขายิตํ ฯเปฯ อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตํ  เยภุยฺเยน  ขายิตํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก อาเนตฺวา
วจฺจมคฺเคน  ฯเปฯ มุเขน องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺติ ฯ โส เจ ปเวสนํ สาทิยติ
ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ  สาทิยติ  อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     [๔๑]   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก  อาเนตฺวา
วจฺจมคฺเคน   ปสฺสาวมคฺเคน   มุเขน   องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ  สนฺถตาย
อสนฺถตสฺส    อสนฺถตาย   สนฺถตสฺส   สนฺถตาย   สนฺถตสฺส   อสนฺถตาย
อสนฺถตสฺส   ฯ   โส   เจ   ปเวสนํ   สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ
สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  น  สาทิยติ
อนาปตฺติ ฯ
     {๔๑.๑}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   มนุสฺสิตฺถึ   ชาครนฺตึ   สุตฺตํ   มตฺตํ
อุมฺมตฺตํ   ปมตฺตํ   มตํ   อกฺขายิตํ   มตํ   เยภุยฺเยน  อกฺขายิตํ  ฯเปฯ
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ฯเปฯ   มตํ   เยภุยฺเยน   ขายิตํ   ภิกฺขุสฺส
สนฺติเก   อาเนตฺวา   วจฺจมคฺเคน   ปสฺสาวมคฺเคน   มุเขน   องฺคชาตํ
อภินิสีเทนฺติ   สนฺถตาย   อสนฺถตสฺส   อสนฺถตาย   สนฺถตสฺส   สนฺถตาย
สนฺถตสฺส  อสนฺถตาย  อสนฺถตสฺส  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ
สาทิยติ    ฐิตํ    สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๑.๒}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   อมนุสฺสิตฺถึ   ฯเปฯ   ติรจฺฉานคติตฺถึ
มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกํ         อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกํ        ติรจฺฉานคต-
อุภโตพฺยญฺชนกํ     ภิกฺขุสฺส     สนฺติเก     อาเนตฺวา    วจฺจมคฺเคน
ปสฺสาวมคฺเคน      มุเขน     องฺคชาตํ     อภินิสีเทนฺติ     สนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   อสนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๑.๓}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  ติรจฺฉานคตอุภโตพฺยญฺชนกํ  ชาครนฺตํ สุตฺตํ
มตฺตํ  อุมฺมตฺตํ  ปมตฺตํ  มตํ  อกฺขายิตํ  มตํ  เยภุยฺเยน  อกฺขายิตํ  ฯเปฯ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตํ  เยภุยฺเยน  ขายิตํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก
อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน  ฯเปฯ  มุเขน  องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ  สนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   อสนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส   ฯ   โส   เจ   ปเวสนํ   สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ
สาทิยติ   อุทฺธรณํ   สาทิยติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯเปฯ  น  สาทิยติ
อนาปตฺติ ฯ
     {๔๑.๔}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  มนุสฺสปณฺฑกํ  อมนุสฺสปณฺฑกํ  ติรจฺฉานคต-
ปณฺฑกํ     มนุสฺสปุริสํ     อมนุสฺสปุริสํ     ติรจฺฉานคตปุริสํ    ภิกฺขุสฺส
สนฺติเก   อาเนตฺวา  วจฺจมคฺเคน  ฯเปฯ  มุเขน  องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ
สนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส   อสนฺถตสฺส  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ
ฐิตํ  สาทิยติ  อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  น สาทิยติ
อนาปตฺติ ฯ
     {๔๑.๕}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  ติรจฺฉานคตปุริสํ  ชาครนฺตํ  สุตฺตํ  มตฺตํ
อุมฺมตฺตํ  ปมตฺตํ  มตํ  อกฺขายิตํ  มตํ  เยภุยฺเยน  อกฺขายิตํ ฯเปฯ อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตํ  เยภุยฺเยน  ขายิตํ  ภิกฺขุสฺส  สนฺติเก อาเนตฺวา
วจฺจมคฺเคน  ฯเปฯ  มุเขน  องฺคชาตํ  อภินิสีเทนฺติ  สนฺถตสฺส  อสนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส  อสนฺถตสฺส  อสนฺถตสฺส  ฯ
โส  เจ   ปเวสนํ   สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ อุทฺธรณํ สาทิยติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     [๔๒]   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   ภิกฺขุํ   มนุสฺสิตฺถิยา  สนฺติเก  อาเนตฺวา
องฺคชาเตน  วจฺจมคฺคํ  ปสฺสาวมคฺคํ  มุขํ  อภินิสีเทนฺติ  ฯ โส เจ ปเวสนํ
สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ   สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯเปฯ    น   สาทิยติ   อนาปตฺติ   ฯ   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา
ภิกฺขุํ    มนุสฺสิตฺถิยา    ชาครนฺติยา    สุตฺตาย    มตฺตาย   อุมฺมตฺตาย
ปมตฺตาย   มตาย   อกฺขายิตาย  มตาย  เยภุยฺเยน  อกฺขายิตาย  ฯเปฯ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   มตาย   เยภุยฺเยน  ขายิตาย  สนฺติเก
อาเนตฺวา   องฺคชาเตน   วจฺจมคฺคํ   ปสฺสาวมคฺคํ  มุขํ  อภินิสีเทนฺติ  ฯ
โส   เจ   ปเวสนํ   สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ  สาทิยติ  อุทฺธรณํ
สาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๒.๑}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ภิกฺขุํ อมนุสฺสิตฺถิยา ฯเปฯ ติรจฺฉานคติตฺถิยา
มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส       อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส      ติรจฺฉานคต-
อุภโตพฺยญฺชนกสฺส    มนุสฺสปณฺฑกสฺส    อมนุสฺสปณฺฑกสฺส    ติรจฺฉานคต-
ปณฺฑกสฺส      มนุสฺสปุริสสฺส     อมนุสฺสปุริสสฺส     ติรจฺฉานคตปุริสสฺส
สนฺติเก   อาเนตฺวา   องฺคชาเตน  วจฺจมคฺคํ  มุขํ  อภินิสีเทนฺติ  ฯ  โส
เจ   ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ  สาทิยติ  อุทฺธรณํ  สาทิยติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๒.๒}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   ภิกฺขุํ  ติรจฺฉานคตปุริสสฺส  ชาครนฺตสฺส
สุตฺตสฺส   มตฺตสฺส   อุมฺมตฺตสฺส   ปมตฺตสฺส   มตสฺส  อกฺขายิตสฺส  มตสฺส
เยภุยฺเยน   อกฺขายิตสฺส   ฯเปฯ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตสฺส
เยภุยฺเยน   ขายิตสฺส   สนฺติเก  อาเนตฺวา  องฺคชาเตน  วจฺจมคฺคํ  มุขํ
อภินิสีเทนฺติ  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     [๔๓]   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   ภิกฺขุํ   มนุสฺสิตฺถิยา  สนฺติเก  อาเนตฺวา
องฺคชาเตน    วจฺจมคฺคํ    ปสฺสาวมคฺคํ   มุขํ   อภินิสีเทนฺติ   สนฺถตสฺส
อสนฺถตาย    อสนฺถตสฺส   สนฺถตาย   สนฺถตสฺส   สนฺถตาย   อสนฺถตสฺส
อสนฺถตาย  ฯ  โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ สาทิยติ
อุทฺธรณํ สาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๓.๑}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา  ภิกฺขุํ  มนุสฺสิตฺถิยา  ชาครนฺติยา  สุตฺตาย
มตฺตาย   อุมฺมตฺตาย   ปมตฺตาย  มตาย  อกฺขายิตาย  มตาย  เยภุยฺเยน
อกฺขายิตาย   ฯเปฯ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตาย  เยภุยฺเยน
ขายิตาย   สนฺติเก   อาเนตฺวา   องฺคชาเตน   วจฺจมคฺคํ   ปสฺสาวมคฺคํ
มุขํ    อภินิสีเทนฺติ    สนฺถตสฺส    อสนฺถตาย    อสนฺถตสฺส   สนฺถตาย
สนฺถตสฺส   สนฺถตาย   อสนฺถตสฺส   อสนฺถตาย   ฯ   โส  เจ  ปเวสนํ
สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ   สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๓.๒}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ภิกฺขุํ อมนุสฺสิตฺถิยา ฯเปฯ ติรจฺฉานคติตฺถิยา
มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส       อมนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกสฺส      ติรจฺฉานคต-
อุภโตพฺยญฺชนกสฺส    มนุสฺสปณฺฑกสฺส    อมนุสฺสปณฺฑกสฺส    ติรจฺฉานคต-
ปณฺฑกสฺส   มนุสฺสปุริสสฺส   อมนุสฺสปุริสสฺส   ติรจฺฉานคตปุริสสฺส  สนฺติเก
อาเนตฺวา  องฺคชาเตน  วจฺจมคฺคํ  มุขํ  อภินิสีเทนฺติ  สนฺถตสฺส อสนฺถตสฺส
อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส  อสนฺถตสฺส  อสนฺถตสฺส  ฯ
โส  เจ  ปเวสนํ  สาทิยติ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยติ  ฐิตํ สาทิยติ อุทฺธรณํ สาทิยติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     {๔๓.๓}   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   ภิกฺขุํ  ติรจฺฉานคตปุริสสฺส  ชาครนฺตสฺส
สุตฺตสฺส   มตฺตสฺส   อุมฺมตฺตสฺส   ปมตฺตสฺส   มตสฺส  อกฺขายิตสฺส  มตสฺส
เยภุยฺเยน   อกฺขายิตสฺส   ฯเปฯ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯเปฯ  มตสฺส
เยภุยฺเยน    ขายิตสฺส   สนฺติเก   อาเนตฺวา   องฺคชาเตน   วจฺจมคฺคํ
มุขํ    อภินิสีเทนฺติ    สนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส    อสนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส
สนฺถตสฺส   สนฺถตสฺส   อสนฺถตสฺส   อสนฺถตสฺส   ฯ   โส  เจ  ปเวสนํ
สาทิยติ   ปวิฏฺฐํ   สาทิยติ   ฐิตํ   สาทิยติ   อุทฺธรณํ  สาทิยติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ น สาทิยติ อนาปตฺติ ฯ
     [๔๔]   ยถา   ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา   วิตฺถาริตา  เอวํ  ราชปจฺจตฺถิกา
โจรปจฺจตฺถิกา ธุตฺตปจฺจตฺถิกา อุปฺปลคนฺธปจฺจตฺถิกา วิตฺถาเรตพฺพา ฯ
     [๔๕]   มคฺเคน  มคฺคํ  ปเวเสติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ มคฺเคน
อมคฺคํ   ปเวเสติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  อมคฺเคน  มคฺคํ  ปเวเสติ
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ฯ   อมคฺเคน   อมคฺคํ   ปเวเสติ   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ
     [๔๖]   ภิกฺขุ   สุตฺตภิกฺขุมฺหิ   วิปฺปฏิปชฺชติ   ปฏิพุทฺโธ   สาทิยติ
อุโภ   นาเสตพฺพา   ฯ  ปฏิพุทฺโธ  น  สาทิยติ  ทูสโก  นาเสตพฺโพ  ฯ
ภิกฺขุ    สุตฺตสามเณรมฺหิ    วิปฺปฏิปชฺชติ    ปฏิพุทฺโธ    สาทิยติ   อุโภ
นาเสตพฺพา   ฯ   ปฏิพุทฺโธ   น   สาทิยติ   ทูสโก   นาเสตพฺโพ   ฯ
สามเณโร    สุตฺตภิกฺขุมฺหิ    วิปฺปฏิปชฺชติ    ปฏิพุทฺโธ   สาทิยติ   อุโภ
นาเสตพฺพา   ฯ   ปฏิพุทฺโธ   น   สาทิยติ   ทูสโก   นาเสตพฺโพ   ฯ
สามเณโร     สุตฺตสามเณรมฺหิ     วิปฺปฏิปชฺชติ    ปฏิพุทฺโธ    สาทิยติ
อุโภ นาเสตพฺพา ฯ ปฏิพุทฺโธ น สาทิยติ ทูสโก นาเสตพฺโพ ฯ
     [๔๗]   อนาปตฺติ    อชานนฺตสฺส    อุมฺมตฺตกสฺส    ขิตฺตจิตฺตสฺส
เวทนฏฺฏสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
                          สนฺถตภาณวารํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๔๘]   มกฺกฏี วชฺชิปุตฺตา จ       คิหี นคฺโค จ ติตฺถิยา
          ทาริกุปฺปลวณฺณา จ          พฺยญฺชเนหิปเร ทุเว
          มาตา ธีตา ภคินี จ           ชายา จ มุทุลมฺพินา
          เทฺว วณา เลปจิตฺตญฺจ      ทารุธีตลิกาย จ
          สุนฺทเรน สห ปญฺจ           ปญฺจ สีวถิกฏฺฐิกา
          นาคี ยกฺขี จ เปตี จ           ปณฺฑโกปหโต ฉุเป
          ภทฺทิเย อรหํ สุตฺโต           สาวตฺถิยํ จตุโรปเร
          เวสาลิยา ตโย มลฺลา        สุปิโน ภารุกจฺฉโก
          สุปพฺพา สทฺธา ภิกฺขุนี      สิกฺขมานา สามเณริ จ
          เวสียา ปณฺฑโก คิหี          อญฺญมญฺญํ วุฑฺฒปพฺพชิโต มิโคติ ฯ
     [๔๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มกฺกฏิยา เมถุนํ
ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ภควตา  สิกฺขาปทํ  ปญฺญตฺตํ
กจฺจิ  นุ  โข  อหํ  ปาราชิกํ  อาปตฺตึ  อาปนฺโนติ  ฯ  ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสิ ฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๐]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  เวสาลิกา วชฺชีปุตฺตกา
ภิกฺขู    สิกฺขํ    อปฺปจฺจกฺขาย   ทุพฺพลฺยํ   อนาวิกตฺวา   เมถุนํ   ธมฺมํ
ปฏิเสวึสุ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ภควตา   สิกฺขาปทํ  ปญฺญตฺตํ
กจฺจิ  นุ  โข  มยํ  ปาราชิกํ  อาปตฺตึ  อาปนฺนาติ  ฯ  ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อาปตฺตึ ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๑]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เอวํ  เม
อนาปตฺติ   ภวิสฺสตีติ   คิหิลิงฺเคน   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๒]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เอวํ  เม
อนาปตฺติ   ภวิสฺสตีติ   นคฺโค   หุตฺวา  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๓]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เอวํ  เม
อนาปตฺติ   ภวิสฺสตีติ   กุสจีรํ  นิวาเสตฺวา  ฯเปฯ  วากจีรํ  นิวาเสตฺวา
ผลกจีรํ   นิวาเสตฺวา   เกสกมฺพลํ  นิวาเสตฺวา  วาลกมฺพลํ  นิวาเสตฺวา
อุลูกปกฺขํ  นิวาเสตฺวา  อชินกฺขิปํ  นิวาเสตฺวา  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ
ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๔]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปิณฺฑจาริโก  ภิกฺขุ
ปีฐเก    นิปนฺนํ    ทาริกํ   ปสฺสิตฺวา   สารตฺโต   องฺคุฏฺฐํ   องฺคชาตํ
ปเวเสสิ   ฯ   สา   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสาติ ฯ
     [๕๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  มาณวโก อุปฺปลวณฺณาย
ภิกฺขุนิยา   ปฏิพทฺธจิตฺโต  โหติ  ฯ  อถโข  โส  มาณวโก  อุปฺปลวณฺณาย
ภิกฺขุนิยา   คามํ   ปิณฺฑาย  ปวิฏฺฐาย  กุฏิกํ  ปวิสิตฺวา  นิลีโน  อจฺฉิ  ฯ
อุปฺปลวณฺณา     ภิกฺขุนี     ปจฺฉาภตฺตํ     ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตา    ปาเท
ปกฺขาเลตฺวา  กุฏิกํ  ปวิสิตฺวา  มญฺจเก  นิสีทิ  ฯ  อถโข  โส  มาณวโก
อุปฺปลวณฺณํ    ภิกฺขุนึ   อุคฺคเหตฺวา   ทูเสสิ   ฯ   อุปฺปลวณฺณา   ภิกฺขุนี
ภิกฺขุนีนํ  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  ภิกฺขุนิโย ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว อสาทิยนฺติยาติ ฯ
     [๕๖]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  อิตฺถีลิงฺคํ
ปาตุภูตํ  โหติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  อนุชานามิ ภิกฺขเว
ตํเยว   อุปชฺฌํ   ตเมว   อุปสมฺปทํ   ตานิ   วสฺสานิ  ภิกฺขุนีหิ  สงฺกมิตุํ
ยา   อาปตฺติโย   ภิกฺขูนํ  ภิกฺขุนีหิ  สาธารณา  ตา  อาปตฺติโย  ภิกฺขุนีนํ
สนฺติเก    วุฏฺฐาตุํ   ยา   อาปตฺติโย   ภิกฺขูนํ   ภิกฺขุนีหิ   อสาธารณา
ตาหิ   อาปตฺตีหิ   อนาปตฺตีติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตริสฺสา
ภิกฺขุนิยา  ปุริสลิงฺคํ  ปาตุภูตํ  โหติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ ฯ
อนุชานามิ   ภิกฺขเว   ตํเยว   อุปชฺฌํ  ตเมว  อุปสมฺปทํ  ตานิ  วสฺสานิ
ภิกฺขูหิ   สงฺกมิตุํ   ยา   อาปตฺติโย   ภิกฺขุนีนํ   ภิกฺขูหิ  สาธารณา  ตา
อาปตฺติโย   ภิกฺขูนํ   สนฺติเก  วุฏฺฐาตุํ  ยา  อาปตฺติโย  ภิกฺขุนีนํ  ภิกฺขูหิ
อสาธารณา ตาหิ อาปตฺตีหิ อนาปตฺตีติ ฯ
     [๕๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เอวํ เม อนาปตฺติ
ภวิสฺสตีติ   มาตุยา   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯเปฯ   ธีตุยา  เมถุนํ
ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯเปฯ   ภคินิยา   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร
ภิกฺขุ   ปุราณทุติยิกาย   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ มุทุปิฏฺฐิโก โหติ ฯ
โส   อนภิรติยา  ปีฬิโต  อตฺตโน  องฺคชาตํ  มุเขน  อคฺคเหสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ
เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ลมฺพี  โหติ  ฯ โส อนภิรติยา
ปีฬิโต   อตฺตโน   องฺคชาตํ   อตฺตโน   วจฺจมคฺคํ   ปเวเสสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๕๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มตสรีรํ ปสฺสิ ฯ
ตสฺมึ   จ   สรีเร   องฺคชาตสามนฺตา  วโณ  โหติ  ฯ  โส  เอวํ  เม
อนาปตฺติ  ภวิสฺสตีติ  องฺคชาเต  องฺคชาตํ  ปเวเสตฺวา  วเณน  นีหริ  ฯ
ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ   ฯ   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มตสรีรํ
ปสฺสิ   ฯ   ตสฺมึ   จ   สรีเร  องฺคชาตสามนฺตา  วโณ  โหติ  ฯ  โส
เอวํ  เม  อนาปตฺติ  ภวิสฺสตีติ  วเณ  องฺคชาตํ  ปเวเสตฺวา องฺคชาเตน
นีหริ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๖๐]   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ สารตฺโต เลปจิตฺตสฺส
นิมิตฺตํ  องฺคชาเตน  ฉุปิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺสาติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร
ภิกฺขุ  สารตฺโต  ทารุธีตลิกาย  นิมิตฺตํ  องฺคชาเตน  ฉุปิ  ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๖๑]   เตน  โข ปน สมเยน สุนฺทโร นาม ภิกฺขุ ราชคหา ปพฺพชิโต
รถิกาย  คจฺฉติ  ฯ  อญฺญตรา  อิตฺถี  ตํ  ปสฺสิตฺวา  เอตทโวจ ๑- มุหุตฺตํ
ภนฺเต  อาคเมหิ  วนฺทิสฺสามีติ  ฯ  สา  วนฺทนฺตี  อนฺตรวาสกํ  อุกฺขิปิตฺวา
มุเขน  องฺคชาตํ  อคฺคเหสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ สาทิยิ ตฺวํ
ภิกฺขูติ ฯ นาหํ ภควา สาทิยินฺติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อสาทิยนฺตสฺสาติ ฯ
     [๖๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรา  อิตฺถี  ภิกฺขุํ  ปสฺสิตฺวา
เอตทโวจ  เอหิ  ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ
กปฺปตีติ   ฯ   เอหิ   ภนฺเต   อหํ   วายมิสฺสามิ   ตฺวํ   มา   วายมิ
เอวนฺเต   อนาปตฺติ   ภวิสฺสตีติ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  ตถา  อกาสิ  ฯ  ตสฺส
@เชิงอรรถ:  ตํ ปสฺสิตฺวา เอตทโวจาติ ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๖๒.๑}   เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรา อิตฺถี ภิกฺขุํ ปสฺสิตฺวา เอตทโวจ
เอหิ  ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ  กปฺปตีติ ฯ
เอหิ   ภนฺเต  ตฺวํ  วายมาหิ  อหํ  น  วายมิสฺสามิ  เอวนฺเต  อนาปตฺติ
ภวิสฺสตีติ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  ตถา  อกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๖๒.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรา  อิตฺถี ภิกฺขุํ ปสฺสิตฺวา
เอตทโวจ  เอหิ  ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ
กปฺปตีติ   ฯ   เอหิ  ภนฺเต  อพฺภนฺตรํ  ฆฏฺเฏตฺวา  พหิ  โมเจหิ  ฯเปฯ
พหิ   ฆฏฺเฏตฺวา   อพฺภนฺตรํ  โมเจหิ  เอวนฺเต  อนาปตฺติ  ภวิสฺสตีติ  ฯ
โส   ภิกฺขุ   ตถา   อกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๖๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สีวถิกํ  คนฺตฺวา
อกฺขายิตํ   ๑-  สรีรํ  ปสฺสิตฺวา  ตสฺมึ  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ
เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สีวถิกํ  คนฺตฺวา  เยภุยฺเยน
อกฺขายิตํ   สรีรํ   ปสฺสิตฺวา   ตสฺมึ   เมถุนํ   ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ
เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สีวถิกํ  คนฺตฺวา  เยภุยฺเยน
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อกฺขยิตํ ฯ
ขายิตํ   ๑-   สรีรํ   ปสฺสิตฺวา  ตสฺมึ  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯ   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สีวถิกํ
คนฺตฺวา   ฉินฺนสีสํ   ปสฺสิตฺวา   วิวฏฺฏกเต  ๒-  มุเข  ฉุปนฺตํ  องฺคชาตํ
ปเวเสสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ
อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ
สีวถิกํ    คนฺตฺวา   ฉินฺนสีสํ   ปสฺสิตฺวา   วิวฏฺฏกเต   มุเข   อจฺฉุปนฺตํ
องฺคชาตํ   ปเวเสสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺสาติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน
อญฺญตโร    ภิกฺขุ    อญฺญตริสฺสา   อิตฺถิยา   ปฏิพทฺธจิตฺโต   โหติ   ฯ
สา   กาลกตา   ๓-  สุสาเน  ฉฑฺฑิตา  ๔-  ฯ  อฏฺฐิกานิ  วิปฺปกิณฺณานิ
โหนฺติ   ฯ   อถโข  โส  ภิกฺขุ  สีวถิกํ  คนฺตฺวา  อฏฺฐิกานิ  สงฺกฑฺฒิตฺวา
นิมิตฺเต  องฺคชาตํ  ปฏิปาเทสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๖๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  นาคิยา  เมถุนํ
ธมฺมํ   ปฏิเสวิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ  ตฺวํ
ภิกฺขุ   อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร
ภิกฺขุ   ยกฺขินิยา   เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯเปฯ  เปติยา  เมถุนํ  ธมฺมํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ขยิตํ ฯ  ยุ. ม. วตฺตกเต ฯ  ยุ. ม. รา. กาลงฺกตา ฯ
@ ยุ. ม. ฉฑฺฑิตานิ ฯ
ปฏิเสวิ   ฯเปฯ   ปณฺฑกสฺส   เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๖๕]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อุปหตินฺทฺริโย
โหติ  ฯ  โส  นาหํ  เวทิยามิ  สุขํ  วา  ทุกฺขํ  วา  อนาปตฺติ  ๑- เม
ภวิสฺสตีติ    เมถุนํ    ธมฺมํ    ปฏิเสวิ    ฯเปฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ   ฯ   เวทยิ  วา  โส  ภิกฺขเว  โมฆปุริโส  น  วา  เวทยิ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺสาติ ฯ
     [๖๖]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อิตฺถิยา  เมถุนํ
ธมฺมํ    ปฏิเสวิสฺสามีติ    ฉุปิตมตฺเต   วิปฺปฏิสารี   อโหสิ   ฯ   ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๖๗]   เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ภทฺทิเย ๒- ชาติยาวเน
ทิวาวิหารคโต   นิปนฺโน   โหติ   ฯ  ตสฺส  องฺคมงฺคานิ  วาตุปตฺถทฺธานิ
โหนฺติ    ฯ    อญฺญตรา   อิตฺถี   ปสฺสิตฺวา   องฺคชาเต   อภินิสีทิตฺวา
ยาวทตฺถํ   กตฺวา   ปกฺกามิ   ฯ   ภิกฺขุ   กิลินฺนํ   ปสฺสิตฺวา   ภควโต
เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ๓-   ฯ  ปญฺจหิ  ภิกฺขเว  อากาเรหิ  องฺคชาตํ
กมฺมนิยํ  ๔-  โหติ  ราเคน  วจฺเจน ปสฺสาเวน วาเตน อุจฺจาลิงฺคปาณก-
ทฏฺเฐน   อิเมหิ   โข   ภิกฺขเว   ปญฺจหากาเรหิ   องฺคชาตํ  กมฺมนิยํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. เอวํ อนาปตฺติ ฯ  ม. ภทฺทิยนคเร ฯ  อยมตฺโถ
@ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ พหุวจนวเสน กโต ฯ  ยุ. กมฺมณิยํ ฯ
โหติ   อฏฺฐานเมตํ   ภิกฺขเว   อนวกาโส   ยํ  ตสฺส  ภิกฺขุโน  ราเคน
องฺคชาตํ    กมฺมนิยํ   อสฺส   อรหํ   โส   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   อนาปตฺติ
ภิกฺขเว ตสฺส ภิกฺขุโนติ ฯ
     [๖๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ สาวตฺถิยํ อนฺธวเน
ทิวาวิหารคโต   นิปนฺโน   โหติ   ฯ   อญฺญตรา   โคปาลิกา  ปสฺสิตฺวา
องฺคชาเต  อภินิสีทิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  ปเวสนํ  สาทิยิ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยิ  ฐิตํ
สาทิยิ   อุทฺธรณํ   สาทิยิ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร
ภิกฺขุ   สาวตฺถิยํ  อนฺธวเน  ทิวาวิหารคโต  นิปนฺโน  โหติ  ฯ  อญฺญตรา
อชปาลิกา   ปสฺสิตฺวา   ฯเปฯ  อญฺญตรา  กฏฺฐหาริกา  ปสฺสิตฺวา  ฯเปฯ
อญฺญตรา   โคมยหาริกา   ปสฺสิตฺวา  องฺคชาเต  อภินิสีทิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
ปเวสนํ   สาทิยิ  ปวิฏฺฐํ  สาทิยิ  ฐิตํ  สาทิยิ  อุทฺธรณํ  สาทิยิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๖๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เวสาลิยํ มหาวเน
ทิวาวิหารคโต  นิปนฺโน  โหติ  ฯ  อญฺญตรา  อิตฺถี  ปสฺสิตฺวา  องฺคชาเต
อภินิสีทิตฺวา  ยาวทตฺถํ  กตฺวา  สามนฺตา  หสมานา  ฐิตา  โหติ  ฯ  โส
ภิกฺขุ   ปฏิพุชฺฌิตฺวา   ตํ   อิตฺถึ   เอตทโวจ  ตุยฺหิทํ  กมฺมนฺติ  ฯ  อาม
มยฺหิทํ  ๑-  กมฺมนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  ชานาสิ ๒- ตฺวํ
ภิกฺขูติ  ฯ  นาหํ  ภควา  ชานามีติ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ อชานนฺตสฺสาติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. มยฺหํ ฯ  ยุ. ม. สาทิยิ ฯ
เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เวสาลิยํ มหาวเน ทิวาวิหารคโต
รุกฺขํ  อปสฺสาย  นิปนฺโน  โหติ  ฯ  อญฺญตรา  อิตฺถี  ปสฺสิตฺวา องฺคชาเต
อภินิสีทิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ สหสา วุฏฺฐาสิ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ สาทิยิ
ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  นาหํ ภควา สาทิยินฺติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อสาทิยนฺตสฺสาติ ฯ
เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เวสาลิยํ มหาวเน ทิวาวิหารคโต
รุกฺขํ  อปสฺสาย  นิปนฺโน  โหติ  ฯ  อญฺญตรา  อิตฺถี  ปสฺสิตฺวา องฺคชาเต
อภินิสีทิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  อกฺกมิตฺวา ปวฏฺเฏสิ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ
สาทิยิ   ตฺวํ   ภิกฺขูติ   ฯ  นาหํ  ภควา  สาทิยินฺติ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
อสาทิยนฺตสฺสาติ ฯ
     [๗๐]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ เวสาลิยํ มหาวเน
กูฏาคารสาลายํ   ทิวาวิหารคโต   ทฺวารํ   วิวริตฺวา  นิปนฺโน  โหติ  ฯ
ตสฺส   องฺคมงฺคานิ  วาตุปตฺถทฺธานิ  โหนฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน
สมฺพหุลา    อิตฺถิโย    คนฺธญฺจ   มาลญฺจ   อาทาย   อารามํ   อคมํสุ
วิหารเปกฺขิกาโย  ฯ  อถโข  ตา  อิตฺถิโย  ตํ  ภิกฺขุํ ปสฺสิตฺวา องฺคชาเต
อภินิสีทิตฺวา   ยาวทตฺถํ   กตฺวา   ปุริสุสโภ   วตายนฺติ  วตฺวา  คนฺธญฺจ
มาลญฺจ   อาโรเปตฺวา   ปกฺกมึสุ   ฯ  ภิกฺขุ  กิลินฺนํ  ปสฺสิตฺวา  ภควโต
เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ๑-  ฯ  ปญฺจหิ ภิกฺขเว อากาเรหิ องฺคชาตํ กมฺมนิยํ
โหติ   ราเคน   วจฺเจน   ปสฺสาเวน   วาเตน  อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺเฐน
@เชิงอรรถ:  อิธาปิ ฐาเน เตสุ วุตฺตโปตฺถเกสุ พหุวจนวเสน ปโยโค กโต ฯ
อิเมหิ    โข    ภิกฺขเว   ปญฺจหากาเรหิ   องฺคชาตํ   กมฺมนิยํ   โหติ
อฏฺฐานเมตํ   ภิกฺขเว  อนวกาโส  ยํ  ตสฺส  ภิกฺขุโน  ราเคน  องฺคชาตํ
กมฺมนิยํ   อสฺส   อรหํ   โส   ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว  ตสฺส
ภิกฺขุโน   อนุชานามิ   ภิกฺขเว   ทิวา  ปฏิสลฺลียนฺเตน  ทฺวารํ  สํวริตฺวา
ปฏิสลฺลียิตุนฺติ ฯ
     [๗๑]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภารุกจฺฉโก  ภิกฺขุ
สุปินนฺเตน    ปุราณทุติยิกาย    เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวิตฺวา   อสฺสมโณ
อหํ    วิพฺภมิสฺสามีติ   ภารุกจฺฉํ   คจฺฉนฺโต   อนฺตรามคฺเค   อายสฺมนฺตํ
อุปาลึ   ปสฺสิตฺวา  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อายสฺมา  อุปาลิ  เอวมาห
อนาปตฺติ อาวุโส สุปินนฺเตนาติ ฯ
     [๗๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  ราชคเห  สุปพฺพา นาม อุปาสิกา
มุทุปฺปสนฺนา   ๑-  โหติ  ฯ  สา  เอวํทิฏฺฐิกา  โหติ  ยา  เมถุนํ  ธมฺมํ
เทติ  สา  อคฺคทานํ  เทตีติ  ฯ  สา  ภิกฺขุํ  ปสฺสิตฺวา  เอตทโวจ  เอหิ
ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ  กปฺปตีติ  ฯ เอหิ
ภนฺเต  อูรุนฺตริกาย  ๒-  ฆฏฺเฏหิ  เอวนฺเต  อนาปตฺติ  ภวิสฺสตีติ  ฯ โส
ภิกฺขุ   ตถา  อกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสาติ ฯ
     {๗๒.๑}   เตน   โข   ปน   สมเยน  ราชคเห  สปพฺพา  นาม
อุปาสิกา    มุทุปฺปสนฺนา   โหติ   ฯ   สา   เอวํทิฏฺฐิกา   โหติ   ยา
เมถุนํ     ธมฺมํ     เทติ    สา    อคฺคทานํ    เทตีติ    ฯ    สา
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน พุทฺธปฺปสนฺนาติ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. ม. อุรนฺตริกาย ฯ
ภิกฺขุํ   ปสฺสิตฺวา  เอตทโวจ  เอหิ  ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ
อลํ   ภคินิ   เนตํ   กปฺปตีติ   ฯ   เอหิ  ภนฺเต  นาภิยํ  ๑-  ฆฏฺเฏหิ
ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต   อุทรวฏฺฏิยํ  ๒-  ฆฏฺเฏหิ  ฯเปฯ  เอหิ  ภนฺเต
อุปกจฺฉเก   ฆฏฺเฏหิ  ฯเปฯ  เอหิ  ภนฺเต  คีวายํ  ๓-  ฆฏฺเฏหิ  ฯเปฯ
เอหิ  ภนฺเต  กณฺณจฺฉิทฺเท  ฆฏฺเฏหิ  ฯเปฯ  เอหิ  ภนฺเต  เกสวฏฺฏิยํ ๔-
ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต  องฺคุลนฺตริกาย  ฆฏฺเฏหิ  ฯเปฯ  เอหิ
ภนฺเต    หตฺเถน    อุปกฺกมิตฺวา    โมเจสฺสามิ   เอวนฺเต   อนาปตฺติ
ภวิสฺสตีติ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  ตถา  อกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสาติ ฯ
     [๗๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สาวตฺถิยํ  สทฺธา  นาม อุปาสิกา
มุทุปฺปสนฺนา  โหติ  ฯ  สา  เอวํทิฏฺฐิกา  โหติ  ยา  เมถุนํ  ธมฺมํ  เทติ
สา   อคฺคทานํ   เทตีติ   ฯ   สา   ภิกฺขุํ  ปสฺสิตฺวา  เอตทโวจ  เอหิ
ภนฺเต   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวาติ   ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ  กปฺปตีติ  ฯ
เอหิ   ภนฺเต   อูรุนฺตริกาย  ฆฏฺเฏหิ  เอวนฺเต  อนาปตฺติ  ภวิสฺสตีติ  ฯ
โส   ภิกฺขุ   ตถา  อกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสาติ ฯ
     [๗๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สาวตฺถิยํ  สทฺธา  นาม อุปาสิกา
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. นาภิยา ฯ  ยุ. ม. อุทรวฏฺฏิยา ฯ  ยุ. ม. คีวาย ฯ
@ ยุ. ม. เกสวฏฺฏิยา ฯ
มุทุปฺปสนฺนา  โหติ  ฯ  สา  เอวํทิฏฺฐิกา  โหติ  ยา  เมถุนํ  ธมฺมํ  เทติ
สา   อคฺคทานํ   เทตีติ   ฯ   สา   ภิกฺขุํ  ปสฺสิตฺวา  เอตทโวจ  เอหิ
ภนฺเต   เมถุนํ   ธมฺมํ   ปฏิเสวาติ   ฯ  อลํ  ภคินิ  เนตํ  กปฺปตีติ  ฯ
เอหิ   ภนฺเต   นาภิยํ   ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต   อุทรวฏฺฏิยํ
ฆฏฺเฏหิ    ฯเปฯ    เอหิ    ภนฺเต    อุปกจฺฉเก    ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ
เอหิ   ภนฺเต   คีวายํ   ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต  กณฺณจฺฉิทฺเท
ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต   เกสวฏฺฏิยํ   ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ  เอหิ
ภนฺเต    องฺคุลนฺตริกาย    ฆฏฺเฏหิ   ฯเปฯ   เอหิ   ภนฺเต   หตฺเถน
อุปกฺกมิตฺวา   โมเจสฺสามิ   เอวนฺเต   อนาปตฺติ   ภวิสฺสตีติ   ฯ   โส
ภิกฺขุ   ตถา   อกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสาติ ๑- ฯ
     [๗๕]   เตน โข ปน สมเยน เวสาลิยํ ลิจฺฉวิกุมารกา ภิกฺขุํ คเหตฺวา
ภิกฺขุนิยา  วิปฺปฏิปาเทสุํ  ฯ  อุโภ  สาทิยึสุ  อุโภ  นาเสตพฺพา  ฯ  อุโภ
น   สาทิยึสุ   อุภินฺนํ  อนาปตฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  เวสาลิยํ
ลิจฺฉวิกุมารกา   ภิกฺขุํ   คเหตฺวา   สิกฺขมานาย   วิปฺปฏิปาเทสุํ   ฯเปฯ
สามเณริยา   วิปฺปฏิปาเทสุํ   ฯ   อุโภ  สาทิยึสุ  อุโภ  นาเสตพฺพา  ฯ
อุโภ น สาทิยึสุ อุภินฺนํ อนาปตฺติ ฯ
     [๗๖]   เตน  โข  ปน  สมเยน  เวสาลิยํ  ลิจฺฉวิกุมารกา  ภิกฺขุํ
คเหตฺวา    เวสิยา    วิปฺปฏิปาเทสุํ   ฯเปฯ   ปณฺฑเก   วิปฺปฏิปาเทสุํ
@เชิงอรรถ:  ยถา ปุริเมสุ วตฺถูสุ วิสทิสตา ทิสฺสติ ตถา อิเมสุปิ วตฺถูสุ ฯ
ฯเปฯ   คิหินิยา  วิปฺปฏิปาเทสุํ  ฯ  ภิกฺขุ  สาทิยิ  ภิกฺขุ  นาเสตพฺโพ  ฯ
ภิกฺขุ  น  สาทิยิ  ภิกฺขุสฺส  อนาปตฺติ  ฯ  เตน  โข ปน สมเยน เวสาลิยํ
ลิจฺฉวิกุมารกา   ภิกฺขุํ   คเหตฺวา   อญฺญมญฺญํ   วิปฺปฏิปาเทสุํ   ฯ  อุโภ
สาทิยึสุ อุโภ นาเสตพฺพา ฯ อุโภ น สาทิยึสุ อุภินฺนํ อนาปตฺติ ฯ
     [๗๗]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  วุฑฺฒปพฺพชิโต  ภิกฺขุ
ปุราณทุติยิกาย   ทสฺสนํ   อคมาสิ   ฯ   สา   เอหิ   ภนฺเต  วิพฺภมาติ
อคฺคเหสิ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   ปฏิกฺกมนฺโต   อุตฺตาโน   ปริปติ  ฯ  สา
อุพฺภุชิตฺวา   องฺคชาเต  อภินิสีทิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต
เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  สาทิยิ  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ นาหํ ภควา สาทิยินฺติ ฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ อสาทิยนฺตสฺสาติ ฯ
     [๗๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ อรญฺเญ วิหรติ ฯ
มิคโปตโก   ตสฺส   ปสฺสาวฏฺฐานํ   อาคนฺตฺวา  ปสฺสาวํ  ปิวนฺโต  มุเขน
องฺคชาตํ  อคฺคเหสิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  สาทิยิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯ
ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ  อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
                            ปฐมปาราชิกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                   ------------
                               ทุติยปาราชิกกณฺฑํ
     [๗๙]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  ราชคเห  วิหรติ  คิชฺฌกูเฏ
ปพฺพเต   ฯ   เตน   โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  สนฺทิฏฺฐา  สมฺภตฺตา
ภิกฺขู   อิสิคิลิปสฺเส   ติณกุฏิโย  กริตฺวา  วสฺสํ  อุปคจฺฉึสุ  ฯ  อายสฺมาปิ
ธนิโย   กุมฺภการปุตฺโต   ติณกุฏิกํ   กริตฺวา   วสฺสํ  อุปคจฺฉิ  ฯ  อถโข
เต   ภิกฺขู   วสฺสํ   วุตฺถา  เตมาสจฺจเยน  ติณกุฏิโย  ภินฺทิตฺวา  ติณญฺจ
กฏฺฐญฺจ    ปฏิสาเมตฺวา   ชนปทจาริกํ   ปกฺกมึสุ   ฯ   อายสฺมา   ปน
ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต  ตตฺเถว  วสฺสํ  วสิ  ตตฺถ  เหมนฺตํ  ตตฺถ คิมฺหํ ฯ
อถโข   อายสฺมโต   ธนิยสฺส  กุมฺภการปุตฺตสฺส  คามํ  ปิณฺฑาย  ปวิฏฺฐสฺส
ติณหาริโย    กฏฺฐหาริโย    ติณกุฏิกํ    ภินฺทิตฺวา    ติณญฺจ    กฏฺฐญฺจ
อาทาย   อคมํสุ   ฯ   ทุติยมฺปิ   โข  อายสฺมา  ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต
ติณญฺจ   กฏฺฐญฺจ   สงฺกฑฺฒิตฺวา   ติณกุฏิกํ   อกาสิ   ฯ   ทุติยมฺปิ   โข
อายสฺมโต    ธนิยสฺส    กุมฺภการปุตฺตสฺส    คามํ   ปิณฺฑาย   ปวิฏฺฐสฺส
ติณหาริโย    กฏฺฐหาริโย    ติณกุฏิกํ    ภินฺทิตฺวา    ติณญฺจ    กฏฺฐญฺจ
อาทาย   อคมํสุ   ฯ    ตติยมฺปิ  โข  อายสฺมา  ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต
ติณญฺจ   กฏฺฐญฺจ   สงฺกฑฺฒิตฺวา   ติณกุฏิกํ   อกาสิ   ฯ   ทุติยมฺปิ   โข
อายสฺมโต    ธนิยสฺส    กุมฺภการปุตฺตสฺส    คามํ   ปิณฺฑาย   ปวิฏฺฐสฺส
ติณหาริโย    กฏฺฐหาริโย    ติณกุฏิกํ    ภินฺทิตฺวา    ติณญฺจ    กฏฺฐญฺจ
อาทาย   อคมํสุ   ฯ   อถโข   อายสฺมโต   ธนิยสฺส   กุมฺภการปุตฺตสฺส
เอตทโหสิ   ยาวตติยกํ   โข  เม  คามํ  ปิณฺฑาย  ปวิฏฺฐสฺส  ติณหาริโย
กฏฺฐหาริโย   ติณกุฏิกํ   ภินฺทิตฺวา   ติณญฺจ   กฏฺฐญฺจ   อาทาย   อคมํสุ
อหํ โข ปน สุสิกฺขิโต อนวโย สเก อาจริยเก กุมฺภการกมฺเม ปริโยทาตสิปฺโป
ยนฺนูนาหํ สามํ จิกฺขลฺลํ มทฺทิตฺวา สพฺพมตฺติกามยํ กุฏิกํ กเรยฺยนฺติ ฯ
     {๗๙.๑}   อถโข  อายสฺมา  ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต  สามํ  จิกฺขลฺลํ
มทฺทิตฺวา   สพฺพมตฺติกามยํ   กุฏิกํ   กริตฺวา   ติณญฺจ  กฏฺฐญฺจ  โคมยญฺจ
สงฺกฑฺฒิตฺวา   ตํ  กุฏิกํ  ปจิ  ฯ  สา  อโหสิ  กุฏิกา  อภิรูปา  ทสฺสนียา
ปาสาทิกา  โลหิตกา  ๑-  เสยฺยถาปิ  อินฺทโคปโก  ฯ  เสยฺยถาปิ  นาม
กึกิณิกสทฺโท  เอวเมว  ตสฺสา  กุฏิกาย  สทฺโท  อโหสิ  ฯ  อถโข ภควา
สมฺพหุเลหิ  ภิกฺขูหิ  สทฺธึ  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต  อทฺทส ตํ กุฏิกํ
อภิรูปํ  ทสฺสนียํ  ปาสาทิกํ  โลหิตกํ  ทิสฺวาน  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  กึ  เอตํ
ภิกฺขเว  อภิรูปํ  ทสฺสนียํ  ปาสาทิกํ  โลหิตกํ  เสยฺยถาปิ  อินฺทโคปโกติ ฯ
อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     {๗๙.๒}   วิครหิ พุทฺโธ ภควา อนนุจฺฉวิกํ ภิกฺขเว ตสฺส โมฆปุริสสฺส
อนนุโลมิกํ   อปฺปฏิรูปํ   อสฺสามณกํ   อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ  หิ  นาม
โส   ภิกฺขเว   โมฆปุริโส   สามํ   จิกฺขลฺลํ   มทฺทิตฺวา  สพฺพมตฺติกามยํ
กุฏิกํ   กริสฺสติ   น   หิ   นาม   ภิกฺขเว  ตสฺส  โมฆปุริสสฺส  ปาเณสุ
อนุทฺทยา     อนุกมฺปา    อวิเหสา    ภวิสฺสติ    คจฺฉเถตํ    ภิกฺขเว
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โลหิติกา ฯ
กุฏิกํ  ภินฺทถ  มา  ปจฺฉิมา  ชนตา  ปาเณสุ  ปาตพฺยตํ  ๑-  อาปชฺชิ  น
จ   ภิกฺขเว   สพฺพมตฺติกามยา  กุฏิกา  กาตพฺพา  โย  กเรยฺย  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺสาติ  ฯ  เอวํ  ภนฺเตติ  โข  เต  ภิกฺขู ภควโต ปฏิสฺสุณิตฺวา เยน
สา   กุฏิกา   เตนุปสงฺกมึสุ  อุปสงฺกมิตฺวา  ตํ  กุฏิกํ  ภินฺทึสุ  ฯ  อถโข
อายสฺมา  ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต  เต  ภิกฺขู  เอตทโวจ  กิสฺส เม ตุเมฺห
อาวุโส  กุฏิกํ  ภินฺทถาติ  ฯ  ภควา  อาวุโส  เภทาเปตีติ ฯ ภินฺทถาวุโส
สเจ ธมฺมสามี เภทาเปตีติ ฯ
     [๘๐]   อถโข   อายสฺมโต  ธนิยสฺส  กุมฺภการปุตฺตสฺส  เอตทโหสิ
ยาวตติยกํ   โข  เม  คามํ  ปิณฺฑาย  ปวิฏฺฐสฺส  ติณหาริโย  กฏฺฐหาริโย
ติณกุฏิกํ   ภินฺทิตฺวา   ติณญฺจ   กฏฺฐญฺจ   อาทาย   อคมํสุ   ยาปิ  มยา
สพฺพมตฺติกามยา  กุฏิกา  กตา  สาปิ  ภควตา  เภทาปิตา  อตฺถิ  จ  เม
ทารุคเหคณโก   สนฺทิฏฺโฐ   ยนฺนูนาหํ   ทารุคเหคณกํ   ทารูนิ  ยาจิตฺวา
ทารุกุฏิกํ  กเรยฺยนฺติ  ฯ  อถโข   อายสฺมา  ธนิโย  กุมฺภการปุตฺโต เยน
ทารุคเหคณโก   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ทารุคเหคณกํ   เอตทโวจ
ยาวตติยกํ   โข   เม   อาวุโส   คามํ  ปิณฺฑาย  ปวิฏฺฐสฺส  ติณหาริโย
กฏฺฐหาริโย   ติณกุฏิกํ  ภินฺทิตฺวา  ติณญฺจ  กฏฺฐญฺจ  อาทาย  อคมํสุ  ยาปิ
มยา  สพฺพมตฺติกามยา  กุฏิกา  กตา  สาปิ  ภควตา  เภทาปิตา เทหิ เม
อาวุโส  ทารูนิ  อิจฺฉามิ  ทารุกุฏิกํ กาตุนฺติ ฯ นตฺถิ ภนฺเต ตาทิสานิ ทารูนิ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ปาตวฺยตํ ฯ
ยานาหํ  อยฺยสฺส ทเทยฺยํ อตฺถิ ภนฺเต เทวคหณทารูนิ ๑- นครปฏิสงฺขาริกานิ
อาปทตฺถาย  นิกฺขิตฺตานิ  สเจ  ตานิ  ราชา  ทาเปติ หราเปถ ภนฺเตติ ฯ
ทินฺนานิ  อาวุโส  รญฺญาติ  ฯ  อถโข  ทารุคเหคณโก  อิเม  โข  สมณา
สกฺยปุตฺติยา  ธมฺมจาริโน  สมจาริโน  พฺรหฺมจาริโน  สจฺจวาทิโน สีลวนฺโต
กลฺยาณธมฺมา   ราชาปิเมสํ   อภิปฺปสนฺโน   น   อรหติ  อทินฺนํ  ทินฺนนฺติ
วตฺตุนฺติ  อายสฺมนฺตํ  ธนิยํ กุมฺภการปุตฺตํ เอตทโวจ หราเปถ ภนฺเตติ ๒- ฯ
อถโข   อายสฺมา   ธนิโย   กุมฺภการปุตฺโต   ตานิ  ทารูนิ  ขณฺฑาขณฺฑิกํ
เฉทาเปตฺวา สกเฏหิ นิพฺพาหาเปตฺวา ทารุกุฏิกํ อกาสิ ฯ
     [๘๑]   อถโข   วสฺสกาโร  พฺราหฺมโณ  มคธมหามตฺโต  ราชคเห
กมฺมนฺเต     อนุสญฺญายมาโน    เยน    ทารุคเหคณโก    เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา  ทารุคเหคณกํ  เอตทโวจ  ยานิ  ตานิ  ภเณ เทวคหณทารูนิ
นครปฏิสงฺขาริกานิ   อาปทตฺถาย   นิกฺขิตฺตานิ   กหํ   ตานิ  ทารูนีติ  ฯ
ตานิ    สามิ   ทารูนิ   เทเวน   อยฺยสฺส   ธนิยสฺส   กุมฺภการปุตฺตสฺส
ทินฺนานีติ    ฯ    อถโข    วสฺสกาโร    พฺราหฺมโณ    มคธมหามตฺโต
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. รา. เทวคหทารูนิ ฯ  เตสุ วุตฺตโปตฺถเกสุ วิสทิสตา
@โหติ ฯ ตตฺถ หิ เอวํ วุตฺตํ อถโข ทารุคเหคณกสฺส เอตทโหสิ
@อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา ฯเปฯ ทินฺนนฺติ วตฺตุนฺติ ฯ อถโข
@ทารุคเหคณโก อายสฺมนฺตํ ธนิยํ กุมฺภการปุตฺตํ เอตทโวจ หราเปถ
@ภนฺเตติ ฯ
อนตฺตมโน  อโหสิ  กถํ  หิ  นาม เทโว เทวคหณทารูนิ นครปฏิสงฺขาริกานิ
อาปทตฺถาย    นิกฺขิตฺตานิ    ธนิยสฺส    กุมฺภการปุตฺตสฺส   ทสฺสตีติ   ฯ
อถโข   วสฺสกาโร   พฺราหฺมโณ   มคธมหามตฺโต  เยน  ราชา  มาคโธ
เสนิโย   พิมฺพิสาโร  เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา  ราชานํ  มาคธํ  เสนิยํ
พิมฺพิสารํ เอตทโวจ สจฺจํ กิร ๑- เทเวน เทวคหณทารูนิ นครปฏิสงฺขาริกานิ
อาปทตฺถาย   นิกฺขิตฺตานิ   ธนิยสฺส   กุมฺภการปุตฺตสฺส  ทินฺนานีติ  ฯ  โก
เอวมาหาติ  ฯ  ทารุคเหคณโก  เทวาติ  ฯ เตนหิ พฺราหฺมณ ทารุคเหคณกํ
อานาเปหีติ  ฯ  อถโข  วสฺสกาโร พฺราหฺมโณ มคธมหามตฺโต ทารุคเหคณกํ
พนฺธํ อานาเปสิ ฯ
     [๘๒]   อทฺทสา  โข  อายสฺมา  ธนิโย กุมฺภการปุตฺโต ทารุคเหคณกํ
พนฺธํ   นียมานํ  ๒-   ทิสฺวาน   ทารุคเหคณกํ   เอตทโวจ   กิสฺส  ตฺวํ
อาวุโส   พนฺโธ   นียสีติ  ๓-   ฯ   เตสํ   ภนฺเต  ทารูนํ  กิจฺจาติ ฯ
คจฺฉาวุโส   อหํปิ  คจฺฉามีติ  ฯ  เอยฺยาสิ  ภนฺเต  ปุราหํ  หญฺญามีติ  ฯ
อถโข   อายสฺมา   ธนิโย   กุมฺภการปุตฺโต   เยน   รญฺโญ   มาคธสฺส
เสนิยสฺส     พิมฺพิสารสฺส     นิเวสนํ     เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา
ปญฺญตฺเต  อาสเน  นิสีทิ  ฯ  อถโข  ราชา  มาคโธ  เสนิโย พิมฺพิสาโร
เยนายสฺมา    ธนิโย    กุมฺภการปุตฺโต    เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา
@เชิงอรรถ:  เตสุ ทฺวีสุ โปตฺถเกสุ เทวาติ อาลปนํ อตฺถิ ฯ  ยุ. ม.
@นิยฺยมานํ ฯ  ยุ. ม. นิยฺยสีติ ฯ
อายสฺมนฺตํ   ธนิยํ   กุมฺภการปุตฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ  ฯ
เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข  ราชา  มาคโธ  เสนิโย  พิมฺพิสาโร  อายสฺมนฺตํ
ธนิยํ  กุมฺภการปุตฺตํ  เอตทโวจ  สจฺจํ  กิร  มยา  ภนฺเต  เทวคหณทารูนิ
นครปฏิสงฺขาริกานิ   อาปทตฺถาย   นิกฺขิตฺตานิ   อยฺยสฺส   ทินฺนานีติ   ฯ
เอวํ  มหาราชาติ  ฯ  มยํ  โข ภนฺเต ราชาโน นาม พหุกิจฺจา พหุกรณียา
ทตฺวาปิ  น  สเรยฺยาม  อิงฺฆ  ภนฺเต  สราเปหีติ  ฯ  สรสิ ตฺวํ มหาราช
ปฐมาภิสิตฺโต   เอวรูปึ   วาจํ   ภาสิตา   ทินฺนญฺเญว   สมณพฺราหฺมณานํ
ติณกฏฺโฐทกํ  ปริภุญฺชนฺตูติ  ฯ  สรามหํ  ภนฺเต  สนฺติ ภนฺเต สมณพฺราหฺมณา
ลชฺชิโน  กุกฺกุจฺจกา  สิกฺขากามา  เตสํ  อปฺปมตฺตเกปิ  กุกฺกุจฺจํ  อุปฺปชฺชติ
เตสํ  มยา  สนฺธาย  ภาสิตํ  ตญฺจ  โข อรญฺเญ อปริคฺคหิตํ โส ตฺวํ ภนฺเต
เตน  เลเสน  ทารูนิ  อทินฺนํ  หริตุํ  มญฺญสิ  กถํ  หิ  นาม มาทิสา สมณํ
วา  พฺราหฺมณํ  วา  หเนยฺยุํ  วา  พนฺเธยฺยุํ วา ปพฺพาเชยฺยุํ วา ๑- คจฺฉ
ภนฺเต โลเมน ตฺวํ มุตฺโตสิ มา ปุนปิ เอวรูปํ อกาสีติ ฯ
     [๘๓]   มนุสฺสา  อุชฺฌายนฺติ  ขียนฺติ  ๒-  วิปาเจนฺติ อลชฺชิโน อิเม
สมณา   สกฺยปุตฺติยา  ทุสฺสีลา  มุสาวาทิโน  อิเม  หิ  นาม  ธมฺมจาริโน
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ กถํ หิ นาม มาทิโส สมณํ วา พฺราหฺมณํ
@วา วิชิเต วสนฺตํ หเนยฺย วา พนฺเธยฺย วา ปพฺพาเชยฺย วาติ เอกวจนวเสน
@ปโยโค กโต ฯ  เยภุยฺเยน ขิยฺยนฺตีติ ปฐนฺติ ฯ
สมจาริโน    พฺรหฺมจาริโน    สจฺจวาทิโน    สีลวนฺโต    กลฺยาณธมฺมา
ปฏิชานิสฺสนฺติ    นตฺถิ    อิเมสํ    สามญฺญํ   นตฺถิ   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ
นฏฺฐํ   อิเมสํ   สามญฺญํ  นฏฺฐํ  อิเมสํ  พฺรหฺมญฺญํ  กุโต  อิเมสํ  สามญฺญํ
กุโต   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ   อปคตา   อิเม   สามญฺญา   อปคตา  อิเม
พฺรหฺมญฺญา   ราชานํปิ   อิเม   วญฺเจนฺติ  กึ  ปน  อญฺเญ  มนุสฺเสติ  ฯ
อสฺโสสุํ   โข   ภิกฺขู   เตสํ   มนุสฺสานํ   อุชฺฌายนฺตานํ  ขียนฺตานํ  ๑-
วิปาเจนฺตานํ  ฯ  เย  เต  ภิกฺขู  อปฺปิจฺฉา  สนฺตุฏฺฐา ลชฺชิโน กุกฺกุจฺจกา
สิกฺขากามา  เต  อุชฺฌายนฺติ  ขียนฺติ  วิปาเจนฺติ  กถํ  หิ  นาม อายสฺมา
ธนิโย กุมฺภการปุตฺโต รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิสฺสตีติ ฯ
     {๘๓.๑}   อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา
เอตสฺมึ  นิทาเน  เอตสฺมึ  ปกรเณ  ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ
ธนิยํ  กุมฺภการปุตฺตํ  ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ตฺวํ  ธนิย  รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ
อาทิยสีติ  ๒-  ฯ  สจฺจํ  ภควาติ  ฯ  วิครหิ  พุทฺโธ  ภควา  อนนุจฺฉวิกํ
โมฆปุริส    อนนุโลมิกํ    อปฺปฏิรูปํ    อสฺสามณกํ    อกปฺปิยํ   อกรณียํ
กถํ  หิ  นาม  ตฺวํ โมฆปุริส รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส
อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย   ปสนฺนานํ   วา  ภิยฺโยภาวาย  อถเขฺวตํ
โมฆปุริส    อปฺปสนฺนานญฺเจว    อปฺปสาทาย   ปสนฺนานญฺจ   เอกจฺจานํ
อญฺญถตฺตายาติ   ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปุราณโวหาริโก
@เชิงอรรถ:  เยภุยฺเยน ขิยฺยนฺตานนฺติ ปฐนฺติ ฯ  ยุ. อาทิยีติ ฯ
มหามตฺโต  ภิกฺขูสุ  ปพฺพชิโต  ภควโต  อวิทูเร  นิสินฺโน  โหติ  ฯ อถโข
ภควา  ตํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  กิตฺตเกน นุ โข ภิกฺขุ ราชา มาคโธ เสนิโย
พิมฺพิสาโร  โจรํ  คเหตฺวา  หนติ  วา  พนฺธติ  วา  ปพฺพาเชติ  วาติ ฯ
ปาเทน  วา  ภควา  ปาทารเหน วา อติเรกปาเทน วาติ ฯ เตน โข ปน
สมเยน  ราชคเห  ปญฺจมาสโก  ปาโท  โหติ  ฯ อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ
ธนิยํ   กุมฺภการปุตฺตํ   อเนกปริยาเยน   วิครหิตฺวา   ทุพฺภรตาย  ฯเปฯ
วิริยารมฺภสฺส   วณฺณํ   ภาสิตฺวา   ภิกฺขูนํ   ตทนุจฺฉวิกํ  ตทนุโลมิกํ  ธมฺมึ
กถํ  กตฺวา  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  ฯเปฯ  เอวญฺจ  ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ
อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๘๓.๒}   โย  ปน  ภิกฺขุ  อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิเยยฺย ยถารูเป
อทินฺนาทาเน   ราชาโน   โจรํ  คเหตฺวา  หเนยฺยุํ  วา  พนฺเธยฺยุํ  วา
ปพฺพาเชยฺยุํ   วา   โจโรสิ  พาโลสิ  มูโฬฺหสิ  เถโนสีติ  ตถารูปํ  ภิกฺขุ
อทินฺนํ อาทิยมาโน อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     {๘๓.๓}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
     [๘๔]   เตน   โข   ปน  สมเยน  ฉพฺพคฺคิยา  ภิกฺขู  รชกตฺถรณํ
คนฺตฺวา   รชกภณฺฑิกํ   อวหริตฺวา   อารามํ   อวหริตฺวา   ภาเชสุํ   ฯ
ภิกฺขู    เอวมาหํสุ    มหาปุญฺญตฺถ    ตุเมฺห   อาวุโส   พหุํ   ตุมฺหากํ
จีวรํ   อุปฺปนฺนนฺติ   ฯ   กุโต   อาวุโส   อมฺหากํ   ปุญฺญํ  อิทานิ  มยํ
รชกตฺถรณํ    คนฺตฺวา    รชกภณฺฑิกํ   อวหริมฺหาติ   ฯ   นนุ   อาวุโส
ภควตา    สิกฺขาปทํ    ปญฺญตฺตํ   กิสฺส   ตุเมฺห   อาวุโส   รชกภณฺฑิกํ
อวหริตฺถาติ   ฯ   สจฺจํ   อาวุโส   ภควตา   สิกฺขาปทํ  ปญฺญตฺตํ  ตญฺจ
โข   คาเม   โน   อรญฺเญติ   ฯ   นนุ   อาวุโส   ตเถว  ตํ  โหติ
อนนุจฺฉวิกํ    อาวุโส    อนนุโลมิกํ    อปฺปฏิรูปํ   อสฺสามณกํ   อกปฺปิยํ
อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม   ตุเมฺห   อาวุโส   รชกภณฺฑิกํ   อวหริสฺสถ
เนตํ  อาวุโส  อปฺปสนฺนานํ  วา  ปสาทาย  ปสนฺนานํ  วา  ภิยฺโยภาวาย
อถเขฺวตํ    อาวุโส    อปฺปสนฺนานญฺเจว    อปฺปสาทาย    ปสนฺนานญฺจ
เอกจฺจานํ   อญฺญถตฺตายาติ   ฯ   อถโข   เต  ภิกฺขู  ฉพฺพคฺคิเย  ภิกฺขู
อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     {๘๔.๑}   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ
สนฺนิปาตาเปตฺวา  ฉพฺพคฺคิเย  ภิกฺขู  ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ตุเมฺห  ภิกฺขเว
รชกตฺถรณํ   คนฺตฺวา   รชกภณฺฑิกํ   อวหริตฺถาติ   ฯ  สจฺจํ  ภควาติ  ฯ
วิครหิ   พุทฺโธ   ภควา   อนนุจฺฉวิกํ   โมฆปุริสา  อนนุโลมิกํ  อปฺปฏิรูปํ
อสฺสามณกํ   อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม   ตุเมฺห   โมฆปุริสา
รชกภณฺฑิกํ     อวหริสฺสถ    เนตํ    โมฆปุริสา    อปฺปสนฺนานํ    วา
ปสาทาย ฯเปฯ ปสนฺนานญฺจ เอกจฺจานํ อญฺญถตฺตายาติ ฯ
     {๘๔.๒}   อถโข  ภควา ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา
ทุพฺภรตาย   ฯเปฯ   วิริยารมฺภสฺส   วณฺณํ  ภาสิตฺวา  ภิกฺขูนํ  ตทนุจฺฉวิกํ
ตทนุโลมิกํ   ธมฺมึ   กถํ   กตฺวา   ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   ฯเปฯ  เอวญฺจ
ปน   ภิกฺขเว   อิมํ   สิกฺขาปทํ   อุทฺทิเสยฺยาถ  โย  ปน  ภิกฺขุ  คามา
วา    อรญฺญา    วา   อทินฺนํ   เถยฺยสงฺขาตํ   อาทิเยยฺย   ยถารูเป
อทินฺนาทาเน   ราชาโน   โจรํ  คเหตฺวา  หเนยฺยุํ  วา  พนฺเธยฺยุํ  วา
ปพฺพาเชยฺยุํ    วา   โจโรสิ   พาโลสิ   มูโฬฺหสิ   เถโนสีติ   ตถารูปํ
ภิกฺขุ อทินฺนํ อาทิยมาโน อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     [๘๕]   โย   ปนาติ   โย  ยาทิโส  ฯเปฯ  เอโส  วุจฺจติ  โย
ปนาติ   ฯ   ภิกฺขูติ  ฯเปฯ  อยํ  อิมสฺมึ  อตฺเถ  อธิปฺเปโต  ภิกฺขูติ  ฯ
คาโม    นาม   เอกกุฏิโกปิ   คาโม   ทฺวิกุฏิโกปิ   คาโม   ติกุฏิโกปิ
คาโม   จตุกฺกุฏิโกปิ   คาโม   สมนุสฺโสปิ   คาโม   อมนุสฺโสปิ  คาโม
ปริกฺขิตฺโตปิ   คาโม   อปริกฺขิตฺโตปิ   คาโม   โคนิสาทินิวิฏฺโฐปิ  คาโม
โยปิ  สตฺโถ  อติเรกจตุมฺมาสนิวิฏฺโฐ  โสปิ  วุจฺจติ  คาโม ฯ คามูปจาโร
นาม     ปริกฺขิตฺตสฺส     คามสฺส     อินฺทขีเล    ฐิตสฺส    มชฺฌิมสฺส
ปุริสสฺส   เลฑฺฑุปาโต   ๑-   อปริกฺขิตฺตสฺส  คามสฺส  ฆรูปจาเร  ฐิตสฺส
มชฺฌิมสฺส    ปุริสสฺส    เลฑฺฑุปาโต    ฯ    อรญฺญํ   นาม   ฐเปตฺวา
คามญฺจ   คามูปจารญฺจ   อวเสสํ   อรญฺญํ   นาม   ฯ   อทินฺนํ   นาม
ยํ   อทินฺนํ   อนิสฺสฏฺฐํ   อปริจตฺตํ  รกฺขิตํ  โคปิตํ  มมายิตํ  ปรปริคฺคหิตํ
เอตํ อทินฺนํ นาม ฯ เถยฺยสงฺขาตนฺติ เถยฺยจิตฺโต อวหรณจิตฺโต ฯ
     [๘๖]   อาทิเยยฺยาติ   อาทิเยยฺย  หเรยฺย  อวหเรยฺย  อริยาปถํ
วิโกเปยฺย ฐานา จาเวยฺย สงฺเกตํ วีตินาเมยฺย ฯ
     [๘๗]   ยถารูปํ   นาม   ปาทํ  วา  ปาทารหํ  วา  อติเรกปาทํ
วา   ฯ   ราชาโน   นาม   ปฐพฺยา   ราชา   ปเทสราชา  มณฺฑลิกา
@เชิงอรรถ:  เลณฺฑุปาโตติปิ ปาโฐ ฯ
อนฺตรโภคิกา   อกฺขทสฺสา   มหามตฺตา   เย   วา   ปน   เฉชฺชเภชฺชํ
อนุสาสนฺติ   เอเต   ราชาโน  นาม  ฯ  โจโร  นาม  โย  ปญฺจมาสกํ
วา   อติเรกปญฺจมาสกํ   วา   อคฺฆนกํ   อทินฺนํ  เถยฺยสงฺขาตํ  อาทิยติ
เอโส  โจโร  นาม  ฯ  หเนยฺยุํ วาติ หตฺเถน วา ปาเทน วา กสาย วา
เวตฺเตน  วา  อทฺธทณฺฑเกน  วา  เฉชฺชาย  วา  หเนยฺยุํ  ฯ  พนฺเธยฺยุํ
วาติ   รชฺชุพนฺธเนน   วา   อนฺทุพนฺธเนน   วา   สงฺขลิกพนฺธเนน  วา
ฆรพนฺธเนน   วา   นครพนฺธเนน  วา  คามพนฺธเนน  วา  นิคมพนฺธเนน
วา  พนฺเธยฺยุํ  ปุริสคุตฺตึ  วา  กเรยฺยุํ  ฯ  ปพฺพาเชยฺยุํ  วาติ คามา วา
นิคมา  วา  นครา  วา  ชนปทา  วา  ชนปทปเทสา  วา ปพฺพาเชยฺยุํ ฯ
โจโรสิ พาโลสิ มูโฬฺหสิ เถโนสีติ ปริภาโส เอโส ฯ
     [๘๘]   ตถารูปํ   นาม   ปาทํ  วา  ปาทารหํ  วา  อติเรกปาทํ
วา   ฯ   อาทิยมาโนติ   อาทิยมาโน  หรมาโน  อวหรมาโน  อิริยาปถํ
วิโกปยมาโน ฐานา จาวยมาโน สงฺเกตํ วีตินามยมาโน ฯ
     [๘๙]   อยมฺปีติ ปุริมํ อุปาทาย วุจฺจติ ฯ ปาราชิโก โหตีติ เสยฺยถาปิ
นาม  ปณฺฑุปลาโส  พนฺธนา  ปวุตฺโต  ๑-  อภพฺโพ  หริตตฺตาย  เอวเมว
ภิกฺขุ  ปาทํ  วา  ปาทารหํ  วา  อติเรกปาทํ  วา  อทินฺนํ  เถยฺยสงฺขาตํ
อาทิยิตฺวา     อสฺสมโณ     โหติ     อสกฺยปุตฺติโย    เตน    วุจฺจติ
ปาราชิโก    โหตีติ    ฯ    อสํวาโสติ    สํวาโส   นาม   เอกกมฺมํ
@เชิงอรรถ:  ปมุตฺโตติปิ ปาโฐ ฯ
เอกุทฺเทโส   สมสิกฺขาตา   เอโส   สํวาโส   นาม   โส  เตน  สทฺธึ
นตฺถิ เตน วุจฺจติ อสํวาโสติ ฯ
     [๙๐]   ภุมฺมฏฺฐํ  ถลฏฺฐํ  อากาสฏฺฐํ  เวหาสฏฺฐํ  อุทกฏฺฐํ  นาวฏฺฐํ
ยานฏฺฐํ   ภารฏฺฐํ   อารามฏฺฐํ   วิหารฏฺฐํ   เขตฺตฏฺฐํ  วตฺถุฏฺฐํ  คามฏฺฐํ
อรญฺญฏฺฐํ    อุทกํ    ทนฺตโปณํ    วนปฺปติ   หรณกํ   อุปนิธิ   สุงฺกฆาตํ
ปาโณ    อปทํ    ทฺวิปทํ    จตุปฺปทํ   พหุปฺปทํ   โอจรโก   โอณิรกฺโข
สํวิธาวหาโร สงฺเกตกมฺมํ นิมิตฺตกมฺมนฺติ ฯ
     [๙๑]   ภุมฺมฏฺฐํ  นาม  ภณฺฑํ  ภูมิยํ  นิกฺขิตฺตํ  โหติ ๑- ปฏิจฺฉนฺนํ ฯ
ภุมฺมฏฺฐํ    ภณฺฑํ   อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา   ปริเยสติ
กุทฺทาลํ   วา  ปิฏกํ  วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ตตฺถ   ชาตกํ   กฏฺฐํ   วา   ลตํ   วา  ฉินฺทติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ปํสุํ   ขณติ  วา  วิยูหติ  ๒-  วา  อุทฺธรติ  วา  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
กุมฺภึ    อามสติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ    ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  อตฺตโน
ภาชนํ   ปเวเสตฺวา   ปญฺจมาสกํ   วา  อติเรกปญฺจมาสกํ  วา  อคฺฆนกํ
เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   อตฺตโน   ภาชนคตํ   วา  กโรติ  มุฏฺฐึ  วา  ฉินฺทติ
อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  สุตฺตารูฬฺหํ  ภณฺฑํ  ๓-  ปามงฺคํ  วา กณฺฐสุตฺตกํ
@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ นิขาตนฺติปิ อตฺถิ ฯ  ยุ. วฺยูหติ
@ม. รา. พฺยูหติ ฯ  อิโต ปรํ ยุโรปิยโปตฺถเก วาสทฺโท ทิสฺสติ ฯ
วา  ๑-  กฏิสุตฺตกํ  วา  สาฏกํ  วา  เวฐนํ  วา  เถยฺยจิตฺโต  อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  โกฏิยํ
คเหตฺวา    อุจฺจาเรติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฆํสนฺโต   นิหรติ
อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ    อนฺตมโส    เกสคฺคมตฺตมฺปิ   กุมฺภีมุขา
โมเจติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  สปฺปึ  วา  เตลํ  วา  มธุํ วา ผาณิตํ
วา   ปญฺจมาสกํ   วา   อติเรกปญฺจมาสกํ   วา   อคฺฆนกํ  เถยฺยจิตฺโต
เอเกน  ปโยเคน  ปิวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ตตฺเถว  ภินฺทติ  วา
ฉฑฺเฑติ วา ฌาเปติ วา อปริโภคํ วา กโรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๙๒]   ถลฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ   ถเล  นิกฺขิตฺตํ  โหติ  ฯ  ถลฏฺฐํ
ภณฺฑํ    อวหริสฺสามีติ    เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา   ปริเยสติ   คจฺฉติ
วา    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
ผนฺทาเปติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๓]   อากาสฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ  อากาสคตํ  โหติ  โมโร  วา
กปิญฺชโร   วา   ติตฺติโร   วา  วฏฺฏโก  วา  สาฏกํ  วา  เวฐนํ  วา
หิรญฺญํ   วา   สุวณฺณํ   วา   ฉิชฺชมานํ   ปตติ   ฯ   อากาสฏฺฐํ  ภณฺฑํ
อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ  วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ
@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ ตตฺถ จ มรมฺมโปตฺถเก จ กณฺณสุตฺตกํ วาติ ปาโฐ
@อตฺถิ ฯ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   คมนํ   อุปจฺฉินฺทติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา
จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๔]   เวหาสฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ  เวหาสคตํ  โหติ  มญฺเจ  วา
ปีเฐ   วา  จีวรวํเส  วา  จีวรรชฺชุยา  วา  ภิตฺติขีเล  วา  นาคทนฺเต
วา  รุกฺเข  วา  ลคฺคิตํ  โหติ  อนฺตมโส  ปตฺตาธารเกปิ  ฯ  เวหาสฏฺฐํ
ภณฺฑํ   อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๕]   อุทกฏฺฐํ  นาม  ภณฺฑํ  อุทเก  นิกฺขิตฺตํ  โหติ  ฯ  อุทกฏฺฐํ
ภณฺฑํ   อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา
อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   นิมุชฺชติ   วา   อุมฺมุชฺชติ   วา   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ  ตตฺถ
ชาตกํ   อุปฺปลํ   วา   ปทุมํ   วา  ปุณฺฑรีกํ  วา  ภิสํ  วา  มจฺฉํ  วา
กจฺฉปํ    วา    ปญฺจมาสกํ    วา   อติเรกปญฺจมาสกํ   วา   อคฺฆนกํ
เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๖]   นาวา  นาม  ยาย  ตรติ  ฯ  นาวฏฺฐํ  นาม ภณฺฑํ นาวาย
นิกฺขิตฺตํ    โหติ    ฯ    นาวฏฺฐํ   ภณฺฑํ   อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต
ทุติยํ   วา   ปริเยสติ   คจฺฉติ   วา   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา
จาเวติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   นาวํ  อวหริสฺสามีติ  เถยฺยจิตฺโต
ทุติยํ   วา   ปริเยสติ   คจฺฉติ   วา   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  พนฺธนํ
โมเจติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ    พนฺธนํ   โมเจตฺวา   อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  อุทฺธํ
วา   อโธ   วา   ติริยํ   วา   อนฺตมโส   เกสคฺคมตฺตมฺปิ  สงฺกาเมติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๗]   ยานํ  นาม  วยฺหํ  รโถ  สกฏํ  สนฺทมานิกา  ฯ  ยานฏฺฐํ
นาม   ภณฺฑํ   ยาเน   นิกฺขิตฺตํ  โหติ  ฯ  ยานฏฺฐํ  ภณฺฑํ  อวหริสฺสามีติ
เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฐานา    จาเวติ    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ยานํ   อวหริสฺสามีติ
เถยฺยจิตฺโต     ทุติยํ    วา    ปริเยสติ    คจฺฉติ    วา    อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๘]   ภาโร  นาม  สีสภาโร  ขนฺธภาโร  กฏิภาโร โอลมฺพโก ฯ
สีเส   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ขนฺธํ  โอโรเปติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ขนฺเธ   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   กฏึ   โอโรเปติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
กฏิยา   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   หตฺเถน  คณฺหาติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
หตฺเถ   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต   ภูมิยํ   นิกฺขิปติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
เถยฺยจิตฺโต ภูมิโต คณฺหาติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๙๙]   อาราโม   นาม  ปุปฺผาราโม  ผลาราโม  ฯ  อารามฏฺฐํ
นาม    ภณฺฑํ   อาราเม   จตูหิ   ฐาเนหิ   นิกฺขิตฺตํ   โหติ   ภุมฺมฏฺฐํ
ถลฏฺฐํ   อากาสฏฺฐํ   เวหาสฏฺฐํ   ฯ   อารามฏฺฐํ   ภณฺฑํ  อวหริสฺสามีติ
เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฐานา  จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ตตฺถ  ชาตกํ  มูลํ วา ตจํ วา
ปตฺตํ  วา  ปุปฺผํ  วา  ผลํ  วา  ปญฺจมาสกํ  วา  อติเรกปญฺจมาสกํ  วา
อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
อารามํ   อภิยุญฺชติ   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  สามิกสฺส  วิมตึ  อุปฺปาเทติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   สามิโก  น  มยฺหํ  ภวิสฺสตีติ  ธุรํ  นิกฺขิปติ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ธมฺมํ   จรนฺโต  สามิกํ  ปราเชติ  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ ธมฺมํ จรนฺโต ปรชติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ
     [๑๐๐]   วิหารฏฺฐํ  นาม  ภณฺฑํ  วิหาเร  จตูหิ  ฐาเนหิ  นิกฺขิตฺตํ
โหติ   ภุมฺมฏฺฐํ   ถลฏฺฐํ   อากาสฏฺฐํ   เวหาสฏฺฐํ   ฯ  วิหารฏฺฐํ  ภณฺฑํ
อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ  วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  วิหารํ
อภิยุญฺชติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   สามิกสฺส   วิมตึ   อุปฺปาเทติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   สามิโก  น  มยฺหํ  ภวิสฺสตีติ  ธุรํ  นิกฺขิปติ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ธมฺมํ   จรนฺโต  สามิกํ  ปราเชติ  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ ธมฺมํ จรนฺโต ปรชติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ
     [๑๐๑]   เขตฺตํ   นาม   ยตฺถ   ปุพฺพณฺณํ   วา   อปรณฺณํ   วา
ชายติ   ฯ   เขตฺตฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ  เขตฺเต  จตูหิ  ฐาเนหิ  นิกฺขิตฺตํ
โหติ   ภุมฺมฏฺฐํ   ถลฏฺฐํ   อากาสฏฺฐํ   เวหาสฏฺฐํ   ฯ  เขตฺตฏฺฐํ  ภณฺฑํ
อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ  วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ตตฺถ  ชาตกํ
ปุพฺพณฺณํ    วา    อปรณฺณํ   วา   ปญฺจมาสกํ   วา   อติเรกปญฺจมาสกํ
วา    อคฺฆนกํ    เถยฺยจิตฺโต    อามสติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   ฯ
ผนฺทาเปติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯ    เขตฺตํ    อภิยุญฺชติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ
สามิกสฺส    วิมตึ    อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   สามิโก
น   มยฺหํ   ภวิสฺสตีติ   ธุรํ   นิกฺขิปติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ธมฺมํ
จรนฺโต   สามิกํ   ปราเชติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ธมฺมํ  จรนฺโต
ปรชติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ขีลํ  วา  รชฺชุํ  วา  วตึ  วา มริยาทํ
วา  สงฺกาเมติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  เอกํ  ปโยคํ  อนาคเต  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ตสฺมึ ปโยเค อาคเต อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๒]   วตฺถุ  นาม  อารามวตฺถุ  วิหารวตฺถุ ฯ วตฺถุฏฺฐํ นาม ภณฺฑํ
วตฺถุสฺมึ   จตูหิ   ฐาเนหิ   นิกฺขิตฺตํ   โหติ  ภุมฺมฏฺฐํ  ถลฏฺฐํ  อากาสฏฺฐํ
เวหาสฏฺฐํ   ฯ   วตฺถุฏฺฐํ   ภณฺฑํ  อวหริสฺสามีติ  เถยฺยจิตฺโต  ทุติยํ  วา
ปริเยสติ   คจฺฉติ   วา   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   วตฺถุํ   อภิยุญฺชติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ
สามิกสฺส   วิมตึ   อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ  สามิโก  น
มยฺหํ   ภวิสฺสตีติ  ธุรํ  นิกฺขิปติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ธมฺมํ  จรนฺโต
สามิกํ   ปราเชติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ธมฺมํ  จรนฺโต  ปรชติ
อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ขีลํ  วา  รชฺชุํ  วา  วตึ  วา   ปาการํ  วา
สงฺกาเมติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เอกํ  ปโยคํ  อนาคเต  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ตสฺมึ ปโยเค อาคเต อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๓]   คามฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ  คาเม  จตูหิ  ฐาเนหิ  นิกฺขิตฺตํ
โหติ    ภุมฺมฏฺฐํ    ถลฏฺฐํ    อากาสฏฺฐํ    เวหาสฏฺฐํ    ฯ   คามฏฺฐํ
ภณฺฑํ    อวหริสฺสามีติ    เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ   วา   ปริเยสติ   คจฺฉติ
วา    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
ผนฺทาเปติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๔]   อรญฺญํ  นาม  ยํ  มนุสฺสานํ  ปริคฺคหิตํ  โหติ  เอตํ  ๑-
อรญฺญํ   ฯ   อรญฺญฏฺฐํ   นาม   ภณฺฑํ  อรญฺเญ  จตูหิ  ฐาเนหิ  นิกฺขิตฺตํ
โหติ   ภุมฺมฏฺฐํ   ถลฏฺฐํ   อากาสฏฺฐํ   เวหาสฏฺฐํ   ฯ  อรญฺญฏฺฐํ  ภณฺฑํ
อวหริสฺสามีติ   เถยฺยจิตฺโต   ทุติยํ  วา  ปริเยสติ  คจฺฉติ  วา  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ตตฺถ  ชาตกํ
กฏฺฐํ   วา  ลตํ  วา  ติณํ  วา  ปญฺจมาสกํ  วา  อติเรกปญฺจมาสกํ  วา
อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๕]   อุทกํ  นาม  ภาชนคตํ  วา  โหติ  โปกฺขรณิยํ  ๒-  วา
ตฬาเก   วา   ฯ   เถยฺยจิตฺโต   อามสติ  ๓-  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ผนฺทาเปติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ตํ ฯ  ยุ. ม. โปกฺขรณิยา ฯ  ยุ. ม. ตํ เถยฺยจิตฺโต อามสติ ฯ
ปาราชิกสฺส    ฯ    อตฺตโน   ภาชนํ   ปเวเสตฺวา   ปญฺจมาสกํ   วา
อติเรกปญฺจมาสกํ    วา    อคฺฆนกํ    อุทกํ    เถยฺยจิตฺโต    อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  อตฺตโน
ภาชนคตํ   กโรติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  มริยาทํ  ฉินฺทติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   มริยาทํ   ฉินฺทิตฺวา   ปญฺจมาสกํ  วา  อติเรกปญฺจมาสกํ
วา   อคฺฆนกํ  อุทกํ  นิกฺขาเมติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  อติเรกมาสกํ
วา  อูนปญฺจมาสกํ  วา  อคฺฆนกํ  อุทกํ  นิกฺขาเมติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ
มาสกํ วา อูนมาสกํ วา อคฺฆนกํ  อุทกํ นิกฺขาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๐๖]   ทนฺตโปณํ  นาม  ฉินฺนํ  วา  อจฺฉินฺนํ  วา  ฯ  ปญฺจมาสกํ
วา   อติเรกปญฺจมาสกํ   วา   อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๗]   วนปฺปติ  นาม  โย  มนุสฺสานํ  ปริคฺคหิโต  โหติ  รุกฺโข
ปริโภโค  ฯ  เถยฺยจิตฺโต  ฉินฺทติ  ปหาเร  ปหาเร  อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
เอกํ  ปหารํ  อนาคเต  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ตสฺมึ  ปหาเร อาคเต
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๘]   หรณกํ   นาม   อญฺญสฺส  หรณกํ  ภณฺฑํ  ฯ  เถยฺยจิตฺโต
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฐานา     จาเวติ     อาปตฺติ     ปาราชิกสฺส    ฯ    สหภณฺฑหารกํ
เนสฺสามีติ   ปฐมํ   ปาทํ   สงฺกาเมติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ทุติยํ
ปาทํ   สงฺกาเมติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ปติตํ  ภณฺฑํ  คเหสฺสามีติ
ปาตาเปติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ปติตํ   ภณฺฑํ   ปญฺจมาสกํ   วา
อติเรกปญฺจมาสกํ    วา    อคฺฆนกํ    เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๐๙]   อุปนิธิ  นาม  อุปนิกฺขิตฺตํ  ภณฺฑํ  ฯ  เทหิ  เม  ภณฺฑนฺติ
วุจฺจมาโน    นาหํ    คณฺหามีติ    ภณติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ
สามิกสฺส    วิมตึ    อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   สามิโก
น   มยฺหํ   ทสฺสตีติ   ธุรํ   นิกฺขิปติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ธมฺมํ
จรนฺโต   สามิกํ   ปราเชติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ธมฺมํ  จรนฺโต
ปรชติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ
     [๑๑๐]   สุงฺกฆาตํ   นาม   รญฺญา   ฐปิตํ   โหติ   ปพฺพตขณฺเฑ
วา  นทีติตฺเถ  วา  คามทฺวาเร  วา  อตฺร  ปวิฏฺฐสฺส  สุงฺกํ คณฺหนฺตูติ ฯ
ตตฺร   ปวิสิตฺวา   ราชคฺฆํ   ภณฺฑํ   ปญฺจมาสกํ   วา  อติเรกปญฺจมาสกํ
วา   อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ    ปฐมํ   ปาทํ   สุงฺกฆาตํ   อติกฺกาเมติ
อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ    ทุติยํ    ปาทํ   อติกฺกาเมติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯ    อนฺโตสุงฺกฆาเต    ฐิโต    พหิสุงฺกฆาตํ   ปาเตติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ สุงฺกํ ปริหรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๑๑]   ปาโณ   นาม   มนุสฺสปาโณ   วุจฺจติ   ฯ  เถยฺยจิตฺโต
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฐานา    จาเวติ    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส   ฯ   ปทสา   เนสฺสามีติ
ปฐมํ    ปาทํ   สงฺกาเมติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ทุติยํ   ปาทํ
สงฺกาเมติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๒]   อปทํ  นาม  อหิ มจฺฉา ฯ ปญฺจมาสกํ วา อติเรกปญฺจมาสกํ
วา   อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๓]   ทฺวิปทํ  นาม  มนุสฺสา  ปกฺขชาตา  ฯ เถยฺยจิตฺโต อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา
จาเวติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ปทสา   เนสฺสามีติ  ปฐมํ  ปาทํ
สงฺกาเมติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ทุติยํ  ปาทํ  สงฺกาเมติ  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๔]   จตุปฺปทํ   นาม  หตฺถี  อสฺสา  โอฏฺฐา  โคณา  คทฺรภา
ปสุกา   ฯ   เถยฺยจิตฺโต   อามสติ   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ปทสา   เนสฺสามีติ   ปฐมํ   ปาทํ  สงฺกาเมติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ทุติยํ    ปาทํ   สงฺกาเมติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ตติยํ   ปาทํ
สงฺกาเมติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   จตุตฺถํ   ปาทํ   สงฺกาเมติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๕]   พหุปฺปทํ   นาม   วิจฺฉิกา  สตปที  อุจฺจาลิงฺคปาณกา  ฯ
ปญฺจมาสกํ    วา    อติเรกปญฺจมาสกํ    วา    อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฐานา    จาเวติ    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส   ฯ   ปทสา   เนสฺสามีติ
สงฺกาเมติ   ปเท   ปเท   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ปจฺฉิมํ   ปาทํ
สงฺกาเมติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๖]   โอจรโก  นาม  ภณฺฑํ  โอจริตฺวา  อาจิกฺขติ  อิตฺถนฺนามํ
ภณฺฑํ  อวหราติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  ตํ  ภณฺฑํ  อวหรติ  อาปตฺติ
อุภินฺนํ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๗]   โอณิรกฺโข  นาม  อาหฏํ  ภณฺฑํ  โคเปนฺโต  ฯ ปญฺจมาสกํ
วา   อติเรกปญฺจมาสกํ   วา   อคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต  อามสติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๘]   สํวิธาวหาโร  นาม  สมฺพหุลา  สํวิทหิตฺวา  เอโก  ภณฺฑํ
อวหรติ อาปตฺติ สพฺเพสํ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๑๙]   สงฺเกตกมฺมํ   นาม   สงฺเกตํ   กโรติ   ปุเรภตฺตํ  วา
ปจฺฉาภตฺตํ   วา   รตฺตึ   วา   ทิวา  วา  เตน  สงฺเกเตน  ตํ  ภณฺฑํ
อวหราติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เตน   สงฺเกเตน   ตํ   ภณฺฑํ
อวหรติ   อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ตํ  สงฺเกตํ  ปุเร  วา
ปจฺฉา   วา   ตํ   ภณฺฑํ   อวหรติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ  อวหารกสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๒๐]   นิมิตฺตกมฺมํ  นาม  นิมิตฺตํ  กโรติ  อกฺขึ  วา  นิกฺขนิสฺสามิ
ภมุกํ   วา   อุกฺขิปิสฺสามิ   สีสํ   วา  อุกฺขิปิสฺสามิ  เตน  นิมิตฺเตน  ตํ
ภณฺฑํ   อวหราติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เตน  นิมิตฺเตน  ตํ  ภณฺฑํ
อวหรติ  อาปตฺติ  อุภินฺนํ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ตํ  นิมิตฺตํ  ปุเร  วา  ปจฺฉา
วา   ตํ   ภณฺฑํ   อวหรติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ  อวหารกสฺส  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๒๑]   ภิกฺขุ   ภิกฺขุํ   อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ  ภณฺฑํ  อวหราติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ   มญฺญมาโน   ตํ  อวหรติ  อาปตฺติ
อุภินฺนํ    ปาราชิกสฺส    ฯ    ภิกฺขุ    ภิกฺขุํ   อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ
ภณฺฑํ    อวหราติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ   มญฺญมาโน
อญฺญํ     อวหรติ     มูลฏฺฐสฺส    อนาปตฺติ    อวหารกสฺส    อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯ    ภิกฺขุ    ภิกฺขุํ    อาณาเปติ    อิตฺถนฺนามํ   ภณฺฑํ
อวหราติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   โส   อญฺญํ   มญฺญมาโน   ตํ
อวหรติ   อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ
อิตฺถนฺนามํ    ภณฺฑํ   อวหราติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   อญฺญํ
มญฺญมาโน    อญฺญํ   อวหรติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ   ฯ   อวหารกสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุ   ภิกฺขุํ   อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามสฺส
ปาวท      อิตฺถนฺนาโม     อิตฺถนฺนามสฺส     ปาวทตุ     อิตฺถนฺนาโม
อิตฺถนฺนามํ   ภณฺฑํ   อวหรตูติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส  อิตรสฺส
อาโรเจติ     อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ    อวหารโก    ปฏิคฺคณฺหาติ
มูลฏฺฐสฺส    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ   โส   ตํ   ภณฺฑํ   อวหรติ
อาปตฺติ  สพฺเพสํ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามสฺส
ปาวท      อิตฺถนฺนาโม     อิตฺถนฺนามสฺส     ปาวทตุ     อิตฺถนฺนาโม
อิตฺถนฺนามํ    ภณฺฑํ   อวหรตูติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   อญฺญํ
อาณาเปติ     อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ    อวหารโก    ปฏิคฺคณฺหาติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ  ภณฺฑํ  อวหรติ  มูลฏฺฐสฺส  อนาปตฺติ
อาณาปกสฺส   จ   อวหารกสฺส   จ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯ  ภิกฺขุ
ภิกฺขุํ อาณาเปติ อิตฺถนฺนามํ ภณฺฑํ อวหราติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     {๑๒๑.๑}   โส   คนฺตฺวา   ปุน  ปจฺฉาคจฺฉติ  นาหํ  สกฺโกมิ  ตํ
ภณฺฑํ   อวหริตุนฺติ   ฯ   โส   ปุน   อาณาเปติ   ยทา  สกฺโกสิ  ตทา
ตํ   ภณฺฑํ   อวหราติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  ตํ  ภณฺฑํ  อวหรติ
อาปตฺติ    อุภินฺนํ    ปาราชิกสฺส    ฯ    ภิกฺขุ    ภิกฺขุํ    อาณาเปติ
อิตฺถนฺนามํ    ภณฺฑํ    อวหราติ    อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ
อาณาเปตฺวา    วิปฺปฏิสารี    น   สาเวติ   มา   อวหรีติ   โส   ตํ
ภณฺฑํ    อวหรติ    อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุ   ภิกฺขุํ
อาณาเปติ    อิตฺถนฺนามํ    ภณฺฑํ   อวหราติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
โส    ตํ   อาณาเปตฺวา   วิปฺปฏิสารี   สาเวติ   มา   อวหรีติ   โส
อาณตฺโต   อหํ   ตยาติ   ตํ   ภณฺฑํ   อวหรติ  มูลฏฺฐสฺส  อนาปตฺติ  ฯ
อวหารกสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุ   ภิกฺขุํ   อาณาเปติ
อิตฺถนฺนามํ    ภณฺฑํ    อวหราติ    อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ
อาณาเปตฺวา   วิปฺปฏิสารี   สาเวติ   มา   อวหรีติ   สาธูติ   โอรมติ
อุภินฺนํ อนาปตฺติ ฯ
     [๑๒๒]   ปญฺจหากาเรหิ  อทินฺนํ  อาทิยนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส
ปรปริคฺคหิตญฺจ    โหติ    ปรปริคฺคหิตสญฺญี    จ    ครุโก   จ   โหติ
ปริกฺขาโร   ปญฺจมาสโก   วา   อติเรกปญฺจมาสโก   วา  เถยฺยจิตฺตญฺจ
ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ปญฺจหากาเรหิ     อทินฺนํ     อาทิยนฺตสฺส     อาปตฺติ     ถุลฺลจฺจยสฺส
ปรปริคฺคหิตญฺจ   โหติ  ปรปริคฺคหิตสญฺญี  จ  ลหุโก  จ  โหติ  ปริกฺขาโร
อติเรกมาสโก   วา   อูนปญฺจมาสโก   วา   เถยฺยจิตฺตญฺจ   ปจฺจุปฏฺฐิตํ
โหติ    ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ฐานา  จาเวติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  ปญฺจหากาเรหิ
อทินฺนํ    อาทิยนฺตสฺส    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ปรปริคฺคหิตญฺจ   โหติ
ปรปริคฺคหิตสญฺญี   จ   ลหุโก   จ   โหติ   ปริกฺขาโร   มาสโก   วา
อูนมาสโก    วา    เถยฺยจิตฺตญฺจ    ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ฐานา
จาเวติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๒๓]   ฉหากาเรหิ   อทินฺนํ  อาทิยนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส
น  จ  สกสญฺญี  น  จ  วิสฺสาสคาหี  น  จ  ตาวกาลิกํ  ครุโก  จ โหติ
ปริกฺขาโร   ปญฺจมาสโก   วา   อติเรกปญฺจมาสโก   วา  เถยฺยจิตฺตญฺจ
ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ฉหากาเรหิ    อทินฺนํ    อาทิยนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   น   จ
สกสญฺญี   น   จ   วิสฺสาสคาหี   น   จ  ตาวกาลิกํ  ลหุโก  จ  โหติ
ปริกฺขาโร   อติเรกมาสโก   วา   อูนปญฺจมาสโก   วา   เถยฺยจิตฺตญฺจ
ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ฉหากาเรหิ    อทินฺนํ    อาทิยนฺตสฺส    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   น   จ
สกสญฺญี   น   จ   วิสฺสาสคาหี   น   จ  ตาวกาลิกํ  ลหุโก  จ  โหติ
ปริกฺขาโร   มาสโก   วา   อูนมาสโก   วา  เถยฺยจิตฺตญฺจ  ปจฺจุปฏฺฐิตํ
โหติ    ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส ฯ ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๒๔]   ปญฺจหากาเรหิ     อทินฺนํ    อาทิยนฺตสฺส    อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   น   จ   ปรปริคฺคหิตํ  โหติ  ปรปริคฺคหิตสญฺญี  จ  ครุโก  จ
โหติ    ปริกฺขาโร    ปญฺจมาสโก    วา    อติเรกปญฺจมาสโก    วา
เถยฺยจิตฺตญฺจ   ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ผนฺทาเปติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ฐานา  จาเวติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส ฯ
ปญฺจหากาเรหิ      อทินฺนํ      อาทิยนฺตสฺส     อาปตฺติ     ทุกฺกฏสฺส
น   จ   ปรปริคฺคหิตํ   โหติ   ปรปริคฺคหิตสญฺญี   จ   ลหุโก  จ  โหติ
ปริกฺขาโร   อติเรกมาสโก   วา   อูนปญฺจมาสโก   วา   เถยฺยจิตฺตญฺจ
ปจฺจุปฏฺฐิตํ   โหติ   ฯ   อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  ผนฺทาเปติ
อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ฐานา   จาเวติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
ปญฺจหากาเรหิ    อทินฺนํ    อาทิยนฺตสฺส   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   น   จ
ปรปริคฺคหิตํ   โหติ   ปรปริคฺคหิตสญฺญี   จ  ลหุโก  จ  โหติ  ปริกฺขาโร
มาสโก   วา   อูนมาสโก   วา   เถยฺยจิตฺตญฺจ   ปจฺจุปฏฺฐิตํ  โหติ  ฯ
อามสติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ผนฺทาเปติ   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ฐานา จาเวติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๒๕]   อนาปตฺติ สกสญฺญิสฺส วิสฺสาสคาเห ตาวกาลิเก เปตปริคฺคเห
ติรจฺฉานคตปริคฺคเห ปํสุกูลสญฺญิสฺส อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
                 อทินฺนาทานมฺหิ ปฐมภาณวารํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๑๒๖]   รชเกหิ ปญฺจกฺขาตา         จตุโรตฺถรเณหิ จ
         อนฺธกาเรน เว ๑- ปญฺจ         ปญฺจ หารณเกน จ
         นิรุตฺติยา ปญฺจกฺขาตา           วาเตหิ อปเร ทุเว
         อสมฺภินฺเน กุสาปาโต            ชนฺตาฆเรน ๒- สหา ทส
         วิฆาเสหิ ปญฺจกฺขาตา           ปญฺจ เจว อมูลกา
         ทุพฺภิกฺเข กูรมํสญฺจ              ปูวสกฺขลิโมทกา
@เชิงอรรถ:  เตติปิ ปาโฐ ฯ  ยุ. ม. ชนฺตคฺเฆน ฯ
         สปริกฺขารถวิกา                   ภิสิวํสา ๑- น นิกฺขม ๒-
         ขาทนียญฺจ วิสฺสาสํ              สสญฺญายปเร ทุเว
         สตฺต นาวหรามาติ               สตฺต เจว อวาหรุํ
         สงฺฆสฺส อวหรุํ สตฺต             ปุปฺเผหิ อปเร ทุเว
         ตโย จ วุตฺตวาทิโน               มณี ตีณิ อติกฺกเม
         สูกรา จ มิคา มจฺฉา              ยานญฺจาปิ ปวตฺตยิ
         ทุเว เปสี ทุเว ทารู                ปํสุกูลํ ทุเว ทกา
         อนุปุพฺพวิธาเนน                  ตทญฺโญ น ปริปูรยิ
         สาวตฺถิยา จตุโร มุฏฺฐี           เทฺว วิฆาสา ทุเว ติณา
         สงฺฆสฺส ภาชเย สตฺต            สตฺต เจว อสามิกา
                ทารูทกา มตฺติกา เทฺว ติณานิ
                สงฺฆสฺส สตฺต อวหาสิ เสยฺยํ
                สสฺสามิกํ น จาปิ นีหเรยฺย
                หเรยฺย สสฺสามิกํ ตาวกาลิกํ
         จมฺปา ราชคเห เจว              เวสาลิยา จ อชฺชุโก
         พาราณสี จ โกสมฺพี             สาคลา ทฬฺหิเกน จาติ ฯ
     [๑๒๗]   เตน   โข  ปน  สมเยน  ฉพฺพคฺคิยา  ภิกฺขู  รชกตฺถรณํ
คนฺตฺวา   รชกภณฺฑิกํ   อวหรึสุ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ภควตา
สิกฺขาปทํ    ปญฺญตฺตํ    กจฺจิ    นุ    โข   มยํ   ปาราชิกํ   อาปตฺตึ
@เชิงอรรถ:  รา. ภิสิวํโส ฯ  ยุ. ม. น นิกฺขเม ฯ
อาปนฺนาติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ   ฯ  อาปตฺตึ  ตุเมฺห
ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๒๘]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  รชกตฺถรณํ
คนฺตฺวา   มหคฺฆํ   ทุสฺสํ   ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺตํ   อุปฺปาเทสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  กจฺจิ  นุ  โข  อหํ  ปาราชิกํ  อาปตฺตึ  อาปนฺโนติ  ฯ
ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  จิตฺตุปฺปาเทติ ฯ เตน
โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  รชกตฺถรณํ  คนฺตฺวา  มหคฺฆํ  ทุสฺสํ
ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺโต   อามสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺสาติ   ฯ  เตน  โข
ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   รชกตฺถรณํ   คนฺตฺวา   มหคฺฆํ  ทุสฺสํ
ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺโต   ผนฺทาเปสิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺสาติ  ฯ  เตน  โข
ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   รชกตฺถรณํ   คนฺตฺวา   มหคฺฆํ  ทุสฺสํ
ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺโต   ฐานา   จาเวสิ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๒๙]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปิณฺฑจาริโก  ภิกฺขุ
มหคฺฆํ    อุตฺตรตฺถรณํ   ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺตํ   อุปฺปาเทสิ   ฯ   ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  จิตฺตุปฺปาเทติ  ฯ  เตน  โข
ปน    สมเยน   อญฺญตโร   ปิณฺฑจาริโก   ภิกฺขุ   มหคฺฆํ   อุตฺตรตฺถรณํ
ปสฺสิตฺวา   เถยฺยจิตฺโต   อามสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺสาติ    ฯเปฯ    เถยฺยจิตฺโต    ผนฺทาเปสิ   ฯเปฯ
อนาปตฺติ    ภิกฺขุ    ปาราชิกสฺส    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯเปฯ
เถยฺยจิตฺโต   ฐานา   จาเวสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๓๐]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ทิวา  ภณฺฑํ
ปสฺสิตฺวา   นิมิตฺตํ   อกาสิ  รตฺตึ  อวหริสฺสามีติ  ฯ  โส  ตํ  มญฺญมาโน
ตํ   อวหริ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ
อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯเปฯ   ตํ   มญฺญมาโน  อญฺญํ  อวหริ  ฯเปฯ
อญฺญํ    มญฺญมาโน    ตํ   อวหริ   ฯเปฯ   อญฺญํ   มญฺญมาโน   อญฺญํ
อวหริ   ฯเปฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ
อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ
ทิวา    ภณฺฑํ   ปสฺสิตฺวา   นิมิตฺตํ   อกาสิ   รตฺตึ   อวหริสฺสามีติ   ฯ
โส  ตํ  ๑-  มญฺญมาโน  อตฺตโน  ภณฺฑํ  อวหริ  ฯ  ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๓๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญสฺส  ภณฺฑํ
หรนฺโต   สีเส   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺสาติ   ฯเปฯ   เถยฺยจิตฺโต   ผนฺทาเปสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺสาติ  ฯเปฯ
เถยฺยจิตฺโต   ขนฺธํ   โอโรเปสิ   ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อญฺญํ ฯ
ปาราชิกนฺติ    ฯเปฯ    ขนฺเธ   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสิ   ฯเปฯ
เถยฺยจิตฺโต   ผนฺทาเปสิ   ฯเปฯ   เถยฺยจิตฺโต  กฏึ  โอโรเปสิ  ฯเปฯ
กฏิยา   ภารํ   เถยฺยจิตฺโต   อามสิ   ฯเปฯ   เถยฺยจิตฺโต  ผนฺทาเปสิ
ฯเปฯ  เถยฺยจิตฺโต  หตฺเถน  อคฺคเหสิ  ฯเปฯ  หตฺเถ  ภารํ เถยฺยจิตฺโต
ภูมิยํ   นิกฺขิปิ  ฯเปฯ  เถยฺยจิตฺโต  ภูมิโต  อคฺคเหสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๓๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ อชฺโฌกาเส จีวรํ
ปตฺถริตฺวา   วิหารํ   ปาวิสิ   ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มายิทํ  จีวรํ  นสฺสีติ
ปฏิสาเมสิ   ฯ   โส   นิกฺขมิตฺวา   ตํ   ภิกฺขุํ   ปุจฺฉิ   อาวุโส  มยฺหํ
จีวรํ   เกน   อวหฏนฺติ   ฯ   โส  เอวมาห  มยา  อวหฏนฺติ  ฯ  โส
ตํ   อาทิยิ   อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
กึจิตฺโต   ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  นิรุตฺติปโถ  อหํ  ภควาติ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
นิรุตฺติปเถติ ฯ
     {๑๓๒.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ปีเฐ  จีวรํ
นิกฺขิปิตฺวา   ฯเปฯ   ปีเฐ   นิสีทนํ   นิกฺขิปิตฺวา   ฯเปฯ   เหฏฺฐาปีเฐ
ปตฺตํ   นิกฺขิปิตฺวา   วิหารํ   ปาวิสิ   ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มายํ  ปตฺโต
นสฺสีติ   ปฏิสาเมสิ   ฯ   โส   นิกฺขมิตฺวา   ตํ   ภิกฺขุํ  ปุจฺฉิ  อาวุโส
มยฺหํ   ปตฺโต   เกน  อวหโฏติ  ฯ  โส  เอวมาห  มยา  อวหโฏติ  ฯ
โส   ตํ   อาทิยิ  อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ นิรุตฺติปเถติ ฯ
     {๑๓๒.๒}   เตน    โข    ปน   สมเยน   อญฺญตรา   ภิกฺขุนี
วติยา    จีวรํ   ปตฺถริตฺวา   วิหารํ   ปาวิสิ   ฯ   อญฺญตรา   ภิกฺขุนี
มายิทํ   จีวรํ   นสฺสีติ   ปฏิสาเมสิ   ฯ   สา   นิกฺขมิตฺวา  ตํ  ภิกฺขุนึ
ปุจฺฉิ   อยฺเย   มยฺหํ   จีวรํ  เกน  อวหฏนฺติ  ฯ  สา  เอวมาห  มยา
อวหฏนฺติ   ฯ   สา   ตํ  อาทิยิ  อสฺสมณีสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺสา  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯ   อถโข   สา   ภิกฺขุนี   ภิกฺขุนีนํ  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ
ภิกฺขุนิโย   ภิกฺขูนํ   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ  ฯ  ภิกฺขู  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว นิรุตฺติปเถติ ฯ
     [๑๓๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  วาตมณฺฑลิกาย
อุกฺขิตฺตํ   สาฏกํ   ปสฺสิตฺวา  สามิกานํ  ทสฺสามีติ  อคฺคเหสิ  ฯ  สามิกา
ตํ  ภิกฺขุํ  โจเทสุํ  อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  อเถยฺยจิตฺโต  อหํ  ภควาติ  ฯ  อนาปตฺติ ภิกฺขุ
อเถยฺยจิตฺตสฺสาติ ฯ
     {๑๓๓.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ วาตมณฺฑลิกาย
อุกฺขิตฺตํ   เวฐนํ   ปุเร   สามิกา  ปสฺสนฺตีติ  เถยฺยจิตฺโต  อคฺคเหสิ  ฯ
สามิกา  ตํ  ภิกฺขุํ  โจเทสุํ  อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  เถยฺยจิตฺโต  อหํ ภควาติ ฯ อาปตฺตึ ตฺวํ
ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๓๔]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ  สุสานํ
คนฺตฺวา   อภินฺเน   สรีเร   ปํสุกูลํ   อคฺคเหสิ   ฯ   ตสฺมึ  จ  สรีเร
เปโต   อธิวตฺโถ   โหติ  ฯ  อถโข  โส  เปโต  ตํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ
มา   ภนฺเต   มยฺหํ   สาฏกํ   อคฺคเหสีติ   ฯ  โส  ภิกฺขุ  อนาทิยนฺโต
อคฺคเหสิ  ๑-  ฯ  อถโข  ตํ  สรีรํ  อุฏฺฐหิตฺวา  ตสฺส  ภิกฺขุโน  ปิฏฺฐิโต
ปิฏฺฐิโต   อนุพนฺธิ   ฯ   อถโข   โส   ภิกฺขุ  วิหารํ  ปวิสิตฺวา  ทฺวารํ
ถเกสิ   ฯ   อถโข   ตํ   สรีรํ   ตตฺเถว   ปริปติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ    ฯเปฯ    อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   น   จ   ภิกฺขเว
อภินฺเน    สรีเร    ปํสุกูลํ    คเหตพฺพํ    โย    คเณฺหยฺย   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๓๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส จีวเร
ภาชิยมาเน   เถยฺยจิตฺโต  กุสํ  สงฺกาเมตฺวา  จีวรํ  อคฺคเหสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๓๖]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อายสฺมา  อานนฺโท  ชนฺตาฆเร
อญฺญตรสฺส   ภิกฺขุโน   อนฺตรวาสกํ   อตฺตโน   มญฺญมาโน  นิวาเสสิ  ฯ
อถโข   โส   ภิกฺขุ   อายสฺมนฺตํ   อานนฺทํ  เอตทโวจ  กิสฺส  เม  ตฺวํ
อาวุโส  อานนฺท  อนฺตรวาสกํ  นิวาเสสีติ  ฯ  สกสญฺญี  อหํ  อาวุโสติ ฯ
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว สกสญฺญิสฺสาติ ฯ
     [๑๓๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู คิชฺฌกูฏา ปพฺพตา
โอโรหนฺตา   สีหวิฆาสํ   ปสฺสิตฺวา   ปจาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ  เตสํ
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ   ฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขเว   สีหวิฆาเสติ   ฯ   เตน   โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  ภิกฺขู
คิชฺฌกูฏา    ปพฺพตา    โอโรหนฺตา    พฺยคฺฆวิฆาสํ   ปสฺสิตฺวา   ฯเปฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อคมาสิ ฯ
ทีปิวิฆาสํ     ปสฺสิตฺวา    ฯเปฯ    ตรจฺฉวิฆาสํ    ปสฺสิตฺวา    ฯเปฯ
โกกวิฆาสํ    ปสฺสิตฺวา   ปจาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ติรจฺฉานคตปริคฺคเหติ ฯ
     [๑๓๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ สงฺฆสฺส โอทเน
ภาชิยมาเน   อปรสฺส   ภาคํ   เทหีติ   อมูลกํ   อคฺคเหสิ   ฯ   ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
สมฺปชานมุสาวาเท    ปาจิตฺติยสฺสาติ   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน
อญฺญตโร   ภิกฺขุ   สงฺฆสฺส   ขาทนีเย   ภาชิยมาเน   ฯเปฯ   สงฺฆสฺส
ปูเว   ภาชิยมาเน   ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   อุจฺฉุมฺหิ   ภาชิยมาเน   ฯเปฯ
สงฺฆสฺส    ติมฺพรูสเก   ภาชิยมาเน   อปรสฺส   ภาคํ   เทหีติ   อมูลกํ
อคฺคเหสิ    ฯ    ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สมฺปชานมุสาวาเท ปาจิตฺติยสฺสาติ ฯ
     [๑๓๙]   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ทุพฺภิกฺเข โอทนิยฆรํ
ปวิสิตฺวา   ปตฺตปูรํ   โอทนํ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน
โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ทุพฺภิกฺเข   สูนฆรํ   ปวิสิตฺวา
ปตฺตปูรํ   มํสํ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ   เตน   โข  ปน
สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ทุพฺภิกฺเข   ปูวฆรํ  ปวิสิตฺวา  ปตฺตปูรํ  ปูวํ
เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯเปฯ   ปตฺตปูรา  สกฺขลิโย  เถยฺยจิตฺโต  อวหริ
ฯเปฯ   ปตฺตปูเร   โมทเก   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๔๐]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ทิวา ปริกฺขารํ
ปสฺสิตฺวา   นิมิตฺตํ   อกาสิ  รตฺตึ  อวหริสฺสามีติ  ฯ  โส  ตํ  มญฺญมาโน
ตํ   อวหริ   ฯเปฯ   ตํ   มญฺญมาโน   อญฺญํ   อวหริ   ฯเปฯ   อญฺญํ
มญฺญมาโน   ตํ   อวหริ   ฯเปฯ   อญฺญํ   มญฺญมาโน  อญฺญํ  อวหริ  ฯ
ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ทิวา
ปริกฺขารํ   ปสฺสิตฺวา   นิมิตฺตํ   อกาสิ   รตฺตึ   อวหริสฺสามีติ   ฯ  โส
ตํ   ๑-   มญฺญมาโน   อตฺตโน   ปริกฺขารํ   อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๔๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ปีเฐ ๒- ถวิกํ
ปสฺสิตฺวา    อิโต   คณฺหนฺโต   ปาราชิโก   ภวิสฺสามีติ   สห   ปีฐเกน
สงฺกาเมตฺวา   อคฺคเหสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๔๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส  ภิสึ
เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๔๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  จีวรวํเส จีวรํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อญฺญํ ฯ  ยุ. ม. ปีเฐ ฐปิตํ ฯ
เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๔๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  วิหาเร  จีวรํ
อวหริตฺวา   อิโต   นิกฺขมนฺโต   ปาราชิโก   ภวิสฺสามีติ   วิหารา   น
นิกฺขมิ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ  ฯ  นิกฺขเมยฺย  วา  โส
ภิกฺขเว โมฆปุริโส น วา นิกฺขเมยฺย อาปตฺติ ปาราชิกสฺสาติ ฯ
     [๑๔๕]   เตน โข ปน สมเยน เทฺว ภิกฺขู สหายกา โหนฺติ เอโก ๑-
คามํ   ปิณฺฑาย   ปาวิสิ   ทุติโย   ๒-  สงฺฆสฺส  ขาทนีเย  ภาชิยมาเน
สหายกสฺส   ภาคํ   คเหตฺวา   ตสฺส   วิสฺสาสนฺโต   ปริภุญฺชิ   ฯ  โส
ชานิตฺวา   ตํ   โจเทสิ   อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ   กึจิตฺโต   ตฺวํ   ภิกฺขูติ   ฯ   วิสฺสาสคาโห   อหํ  ภควาติ  ฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ วิสฺสาสคาเหติ ฯ
     [๑๔๖]   เตน   โข   ปน   สมเยน  สมฺพหุลา  ภิกฺขู  จีวรกมฺมํ
กโรนฺติ  ฯ  สงฺฆสฺส  ขาทนีเย  ภาชิยมาเน  สพฺเพสํ  ปฏิวิสา อาหริตฺวา
อุปนิกฺขิตฺตา    โหนฺติ    ฯ    อญฺญตโร   ภิกฺขุ   อญฺญตรสฺส   ภิกฺขุโน
ปฏิวิสํ   อตฺตโน   มญฺญมาโน   ปริภุญฺชิ  ฯ  โส  ชานิตฺวา  ตํ  โจเทสิ
อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ
ภิกฺขุ สกสญฺญิสฺสาติ ๓- ฯ
     {๑๔๖.๑}    เตน    โข    ปน    สมเยน   สมฺพหุลา   ภิกฺขู
@เชิงอรรถ:  ยุ. เอโก ภิกฺขุ ฯ  สพฺพตฺถ ทุติโย ภิกฺขูติ อาคตํ ฯ  ยุ.
@ม. สสญฺญิสฺสาติ ฯ
จีวรกมฺมํ   กโรนฺติ   ฯ   สงฺฆสฺส   ขาทนีเย   ภาชิยมาเน  อญฺญตรสฺส
ภิกฺขุโน   ปตฺเตน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  ปฏิวิโส  อาหริตฺวา  อุปนิกฺขิตฺโต
โหติ   ฯ   ปตฺตสามิโก   ภิกฺขุ   อตฺตโน  มญฺญมาโน  ปริภุญฺชิ  ฯ  โส
ชานิตฺวา    ตํ    โจเทสิ   อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ สกสญฺญิสฺสาติ ฯ
     [๑๔๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อมฺพโจรกา  อมฺพํ  ปาเตตฺวา
ภณฺฑิกํ  อาทาย  อคมํสุ  ฯ  สามิกา  เต  โจรเก  อนุพนฺธึสุ  ฯ โจรกา
สามิเก    ปสฺสิตฺวา    ภณฺฑิกํ   ปาเตตฺวา   ปลายึสุ   ฯ   ภิกฺขู   ตํ
ปํสุกูลสญฺญิโน   ปฏิคฺคหาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ   สามิกา   เต   ภิกฺขู
โจเทสุํ   อสฺสมณาตฺถ   ตุเมฺหติ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต
เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ   ฯ  กึจิตฺตา  ตุเมฺห  ภิกฺขเวติ  ฯ  ปํสุกูลสญฺญิโน
มยํ ภควาติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     {๑๔๗.๑}   เตน โข ปน สมเยน ชมฺพุโจรกา ฯเปฯ ลพุชโจรกา ฯเปฯ
ปนสโจรกา ฯเปฯ ตาลปกฺกโจรกา ฯเปฯ อุจฺฉุโจรกา ฯเปฯ ติมฺพรูสกโจรกา
ติมฺพรูสเก  อุจฺจินิตฺวา  ภณฺฑิกํ  อาทาย  อคมํสุ  ฯ  สามิกา  เต โจรเก
อนุพนฺธึสุ  ฯ  โจรกา  สามิเก  ปสฺสิตฺวา  ภณฺฑิกํ  ปาเตตฺวา  ปลายึสุ ฯ
ภิกฺขู  ตํ  ปํสุกูลสญฺญิโน  ปฏิคฺคหาเปตฺวา  ปริภุญฺชึสุ  ฯ  สามิกา เต ภิกฺขู
โจเทสุํ  อสฺสมณาตฺถ  ตุเมฺหติ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ
ภิกฺขเว ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     [๑๔๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อมฺพโจรกา  อมฺพํ  ปาเตตฺวา
ภณฺฑิกํ   อาทาย   อคมํสุ   ฯ   สามิกา   เต   โจรเก  อนุพนฺธึสุ  ฯ
โจรกา  สามิเก  ปสฺสิตฺวา  ภณฺฑิกํ  ปาเตตฺวา  ปลายึสุ  ฯ  ภิกฺขู  ปุเร
สามิกา   ปสฺสนฺตีติ   เถยฺยจิตฺตา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ   สามิกา  เต  ภิกฺขู
โจเทสุํ   อสฺสมณาตฺถ   ตุเมฺหติ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๑๔๘.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน ชมฺพุโจรกา ฯเปฯ ลพุชโจรกา
ฯเปฯ  ปนสโจรกา  ฯเปฯ  ตาลปกฺกโจรกา  ฯเปฯ  อุจฺฉุโจรกา  ฯเปฯ
ติมฺพรูสกโจรกา   ติมฺพรูสเก   อุจฺจินิตฺวา   ภณฺฑิกํ   อาทาย  อคมํสุ  ฯ
สามิกา  เต  โจรเก  อนุพนฺธึสุ  ฯ  โจรกา  สามิเก  ปสฺสิตฺวา  ภณฺฑิกํ
ปาเตตฺวา   ปลายึสุ   ฯ   ภิกฺขู  ปุเร  สามิกา  ปสฺสนฺตีติ  เถยฺยจิตฺตา
ปริภุญฺชึสุ  ฯ  สามิกา  เต  ภิกฺขู  โจเทสุํ  อสฺสมณาตฺถ  ตุเมฺหติ ฯ เตสํ
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๔๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส  อมฺพํ
เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   ชมฺพุํ   ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  ลพุชํ
ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   ปนสํ   ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   ตาลปกฺกํ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส
อุจฺฉุํ   ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   ติมฺพรูสกํ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๐]   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ปุปฺผารามํ คนฺตฺวา
โอจิตํ   ปุปฺผํ   ปญฺจมาสคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน
โข    ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ปุปฺผารามํ   คนฺตฺวา   ปุปฺผํ
โอจินิตฺวา   ปญฺจมาสคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ คามกํ คจฺฉนฺโต
อญฺญตรํ    ภิกฺขุํ    เอตทโวจ   อาวุโส   ตุยฺหํ   อุปฏฺฐากกุลํ   วุตฺโต
วชฺเชมีติ   ฯ   โส   คนฺตฺวา   เอกํ   สาฏกํ  อาหราเปตฺวา  อตฺตนา
ปริภุญฺชิ   ฯ   โส  ชานิตฺวา  ตํ  โจเทสิ  อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส  น  จ  ภิกฺขเว
วุตฺโต วชฺเชมีติ วตฺตพฺโพ โย วเทยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๑๕๑.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คามกํ คจฺฉติ ฯ
อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ตํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   อาวุโส  มยฺหํ  อุปฏฺฐากกุลํ
วุตฺโต   วชฺเชหีติ   ฯ   โส   คนฺตฺวา  ยุคสาฏกํ  อาหราเปตฺวา  เอกํ
อตฺตนา   ปริภุญฺชิ   เอกํ   ตสฺส   ภิกฺขุโน   อทาสิ  ฯ  โส  ชานิตฺวา
ตํ   โจเทสิ   อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   น   จ   ภิกฺขเว   วุตฺโต   วชฺเชหีติ
วตฺตพฺโพ โย วเทยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๑๕๑.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คามกํ คจฺฉนฺโต
อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  อาวุโส  ตุยฺหํ  อุปฏฺฐากกุลํ วุตฺโต วชฺเชมีติ ฯ
โสปิ  เอวมาห  วุตฺโต  วชฺเชหีติ  ฯ  โส  คนฺตฺวา อาฬฺหกํ สปฺปึ ตุลํ คุฬํ
โทณํ   ตณฺฑุลํ   อาหราเปตฺวา  อตฺตนา  ปริภุญฺชิ  ฯ  โส  ชานิตฺวา  ตํ
โจเทสิ    อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   น   จ   ภิกฺขเว   วุตฺโต   วชฺเชมีติ
วตฺตพฺโพ    น    จ    วุตฺโต   วชฺเชหีติ   วตฺตพฺโพ   โย   วเทยฺย
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๕๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปุริโส  มหคฺฆํ  มณึ
อาทาย   อญฺญตเรน   ภิกฺขุนา   สทฺธึ   อทฺธานมคฺคปฏิปนฺโน   โหติ  ฯ
อถโข   โส   ปุริโส  สุงฺกฏฺฐานํ  ปสฺสิตฺวา  ตสฺส  ภิกฺขุโน  อชานนฺตสฺส
ถวิกาย    มณึ   ปกฺขิปิตฺวา   สุงฺกฏฺฐานํ   อติกฺกมิตฺวา   อคฺคเหสิ   ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  นาหํ  ภควา
ชานามีติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อชานนฺตสฺสาติ ฯ
     {๑๕๒.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปุริโส  มหคฺฆํ มณึ
อาทาย   อญฺญตเรน   ภิกฺขุนา   สทฺธึ   อทฺธานมคฺคปฏิปนฺโน   โหติ  ฯ
อถโข   โส  ปุริโส  สุงฺกฏฺฐานํ  ปสฺสิตฺวา  คิลานาลยํ  กริตฺวา  อตฺตโน
ภณฺฑิกํ   ตสฺส   ภิกฺขุโน   อทาสิ   ฯ   อถโข  โส  ปุริโส  สุงฺกฏฺฐานํ
อติกฺกมิตฺวา   ตํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ  อาหร  เม  ภนฺเต  ภณฺฑิกํ  นาหํ
อกลฺลโกติ   ฯ   กิสฺส  ปน  ตฺวํ  อาวุโส  เอวรูปํ  อกาสีติ  ฯ  อถโข
โส   ปุริโส   ตสฺส   ภิกฺขุโน  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   กึจิตฺโต   ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  นาหํ  ภควา  ชานามีติ  ฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขุ  อชานนฺตสฺสาติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร
ภิกฺขุ    สตฺเถน    สทฺธึ   อทฺธานมคฺคปฏิปนฺโน   โหติ   ฯ   อญฺญตโร
ปุริโส    ตํ   ภิกฺขุํ   อามิเสน   อุปลาเปตฺวา   สุงฺกฏฺฐานํ   ปสฺสิตฺวา
มหคฺฆํ   มณึ   ตสฺส   ภิกฺขุโน   อทาสิ   อิมํ   ภนฺเต  มณึ  สุงฺกฏฺฐานํ
อติกฺกาเมหีติ  ฯ  อถโข  โส  ภิกฺขุ  ตํ  มณึ  สุงฺกฏฺฐานํ  อติกฺกาเมสิ ฯ
ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ ปาเส พทฺธํ สูกรํ
การุญฺเญน   มุญฺจิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ
ภิกฺขูติ   ฯ   การุญฺญาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
การุญฺญาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๑๕๓.๑}   เตน    โข    ปน    สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ
ปาเส   พทฺธํ   สูกรํ   ปุเร  สามิกา  ปสฺสนฺตีติ  เถยฺยจิตฺโต  มุญฺจิ  ฯ
ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๑๕๓.๒}   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ปาเส
พทฺธํ   มิคํ   การุญฺเญน   มุญฺจิ   ฯเปฯ   ปาเส   พทฺธํ   มิคํ   ปุเร
สามิกา   ปสฺสนฺตีติ   เถยฺยจิตฺโต   มุญฺจิ  ฯเปฯ  กุมิเน  พทฺเธ  มจฺเฉ
การุญฺเญน   มุญฺจิ   ฯเปฯ   กุมิเน   พทฺเธ   มจฺเฉ   ปุเร   สามิกา
ปสฺสนฺตีติ   เถยฺยจิตฺโต   มุญฺจิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ยาเน  ภณฺฑํ
ปสฺสิตฺวา    อิโต    คณฺหนฺโต    ปาราชิโก    ภวิสฺสามีติ   อกฺกมิตฺวา
ปวฏฺเฏตฺวา   อคฺคเหสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ กุลเลน อุกฺขิตฺตํ
มํสเปสึ   สามิกานํ  ทสฺสามีติ  อคฺคเหสิ  ฯ  สามิกา  ตํ  ภิกฺขุํ  โจเทสุํ
อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อเถยฺยจิตฺตสฺสาติ ฯ
     {๑๕๕.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ กุลเลน อุกฺขิตฺตํ
มํสเปสึ  ปุเร  สามิกา  ปสฺสนฺตีติ  เถยฺยจิตฺโต  อคฺคเหสิ  ฯ  สามิกา ตํ
ภิกฺขุํ  โจเทสุํ  อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๖]   เตน  โข  ปน สมเยน มนุสฺสา อุลุมฺปํ พนฺธิตฺวา อจิรวติยา
นทิยา  โอสาเรนฺติ  ฯ  พนฺธเน  ฉินฺเน  กฏฺฐานิ  วิปฺปกิณฺณานิ  อคมํสุ ฯ
ภิกฺขู  ปํสุกูลสญฺญิโน  อุตฺตาเรสุํ  ฯ  สามิกา เต ภิกฺขู โจเทสุํ อสฺสมณาตฺถ
ตุเมฺหติ ฯ เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     {๑๕๖.๑}   เตน โข ปน สมเยน มนุสฺสา อุลุมฺปํ พนฺธิตฺวา อจิรวติยา
นทิยา  โอสาเรนฺติ  ฯ  พนฺธเน  ฉินฺเน  กฏฺฐานิ  วิปฺปกิณฺณานิ  อคมํสุ ฯ
ภิกฺขู  ปุเร  สามิกา  ปสฺสนฺตีติ เถยฺยจิตฺตา อุตฺตาเรสุํ ฯ สามิกา เต ภิกฺขู
โจเทสุํ  อสฺสมณาตฺถ  ตุเมฺหติ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ อาปตฺตึ
ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร โคปาลโก รุกฺเข สาฏกํ
อาลคฺเคตฺวา    อุจฺจารํ   อคมาสิ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ปํสุกูลสญฺญี
อคฺคเหสิ  ฯ  อถโข  โส  โคปาลโก ตํ ภิกฺขุํ โจเทสิ อสฺสมโณสิ ตฺวนฺติ ฯ
ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     [๑๕๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน นทึ ตรนฺตสฺส
รชกานํ  หตฺถโต  มุตฺตํ  สาฏกํ  ปาเท  ลคฺคํ  โหติ ฯ โส ภิกฺขุ สามิกานํ
ทสฺสามีติ  อคฺคเหสิ  ฯ  สามิกา  ตํ  ภิกฺขุํ  โจเทสุํ  อสฺสมโณสิ ตฺวนฺติ ฯ
ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อเถยฺยจิตฺตสฺสาติ ฯ
     {๑๕๘.๑}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  นทึ
ตรนฺตสฺส   รชกานํ  หตฺถโต  มุตฺตํ  สาฏกํ  ปาเท  ลคฺคํ  โหติ  ฯ  โส
ภิกฺขุ   ปุเร  สามิกา  ปสฺสนฺตีติ  เถยฺยจิตฺโต  อคฺคเหสิ  ฯ  สามิกา  ตํ
ภิกฺขุํ   โจเทสุํ   อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๕๙]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สปฺปิกุมฺภึ
ปสฺสิตฺวา   โถกํ   โถกํ   ปริภุญฺชิ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๖๐]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา ภิกฺขู สํวิทหิตฺวา อคมํสุ
ภณฺฑํ   อวหริสฺสามาติ   ฯ   เอโก   ภณฺฑํ  อวหริ  ฯ  เต  เอวมาหํสุ
น  มยํ  ปาราชิกา  โย  อวหโฏ  โส  ปาราชิโกติ  ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ   ฯ   อาปตฺตึ   ตุเมฺห   ภิกฺขเว  อาปนฺนา  ปาราชิกนฺติ  ฯ
เตน   โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  ภิกฺขู  สํวิทหิตฺวา  ภณฺฑํ  อวหริตฺวา
ภาเชสุํ   ฯ   เตหิ  ภาชิยมาเน  เอกเมกสฺส  ปฏิวิโส  น  ปญฺจมาสโก
ปูริ   ฯ   เต  เอวมาหํสุ  น  มยํ  ปาราชิกาติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อาปตฺตึ ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๖๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ สาวตฺถิยํ ทุพฺภิกฺเข
อาปณิกสฺส   ตณฺฑุลมุฏฺฐึ   เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ   อาปตฺตึ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน
สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   สาวตฺถิยํ   ทุพฺภิกฺเข  อาปณิกสฺส  มุคฺคมุฏฺฐึ
ฯเปฯ   มาสมุฏฺฐึ   ฯเปฯ   ติลมุฏฺฐึ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๖๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สาวตฺถิยํ อนฺธวเน โจรกา คาวึ
หนฺตฺวา   มํสํ   ขาทิตฺวา   เสสกํ   ปฏิสาเมตฺวา   อคมํสุ   ฯ   ภิกฺขู
ปํสุกูลสญฺญิโน   ปฏิคฺคหาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ   โจรกา   เต   ภิกฺขู
โจเทสุํ   อสฺสมณาตฺถ   ตุเมฺหติ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     {๑๖๒.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน สาวตฺถิยํ อนฺธวเน โจรกา สูกรํ
หนฺตฺวา  มํสํ  ขาทิตฺวา  เสสกํ  ปฏิสาเมตฺวา  อคมํสุ  ฯ  ภิกฺขู  ปํสุกูล-
สญฺญิโน   ปฏิคฺคหาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ  ฯ  โจรกา  เต  ภิกฺขู  โจเทสุํ
อสฺสมณาตฺถ  ตุเมฺหติ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว
ปํสุกูลสญฺญิสฺสาติ ฯ
     [๑๖๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ติณกฺเขตฺตํ คนฺตฺวา
ลุตํ   ติณํ   ปญฺจมาสคฺฆนกํ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๖๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ติณกฺเขตฺตํ คนฺตฺวา
ติณํ   ลายิตฺวา   ปญฺจมาสคฺฆนกํ  เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๖๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อาคนฺตุกา  ภิกฺขู  สงฺฆสฺส อมฺพํ
ภาชาเปตฺวา   ปริภุญฺชึสุ   ฯ   อาวาสิกา   ภิกฺขู   เต  ภิกฺขู  โจเทสุํ
อสฺสมณาตฺถ   ตุเมฺหติ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ  ฯ  กึจิตฺตา  ตุเมฺห  ภิกฺขเวติ  ฯ ปริโภคตฺถาย มยํ ภควาติ ฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปริโภคตฺถายาติ ฯ
     {๑๖๕.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อาคนฺตุกา ภิกฺขู สงฺฆสฺส ชมฺพุํ
ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  ลพุชํ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  ปนสํ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  ตาลปกฺกํ
ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  อุจฺฉุํ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส ติมฺพรูสกํ ภาชาเปตฺวา ปริภุญฺชึสุ ฯ
อาวาสิกา   ภิกฺขู   เต   ภิกฺขู   โจเทสุํ   อสฺสมณาตฺถ   ตุเมฺหติ   ฯ
เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปริโภคตฺถายาติ ฯ
     [๑๖๖]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อมฺพปาลกา  ภิกฺขูนํ  อมฺพผลํ
เทนฺติ  ฯ  ภิกฺขู  โคเปตุํ  อิเม  อิสฺสรา  นยิเม  ทาตุนฺติ กุกฺกุจฺจายนฺตา
น  ปฏิคฺคณฺหนฺติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  อนาปตฺติ ภิกฺขเว
โคปกสฺส   ทาเนติ   ฯ   เตน  โข  ปน  สมเยน  ชมฺพุปาลกา  ฯเปฯ
ลพุชปาลกา    ฯเปฯ   ปนสปาลกา   ฯเปฯ   ตาลปกฺกปาลกา   ฯเปฯ
อุจฺฉุปาลกา   ฯเปฯ   ติมฺพรูสกปาลกา   ภิกฺขูนํ   ติมฺพรูสเก  เทนฺติ  ฯ
ภิกฺขู   โคเปตุํ   อิเม   อิสฺสรา   นยิเม   ทาตุนฺติ  กุกฺกุจฺจายนฺตา  น
ปฏิคฺคณฺหนฺติ   ฯ   ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว
โคปกสฺส ทาเนติ ฯ
     [๑๖๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส  ทารุํ
ตาวกาลิกํ   หริตฺวา   อตฺตโน   วิหารสฺส  กุฑฺฑํ  อุปตฺถมฺเภสิ  ฯ  ภิกฺขู
ตํ   ภิกฺขุํ   โจเทสุํ   อสฺสมโณสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ
ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  ตาวกาลิโก
อหํ ภควาติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ตาวกาลิเกติ ฯ
     [๑๖๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส  อุทกํ
เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  มตฺติกํ  เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯเปฯ
สงฺฆสฺส   มุญฺชกติณํ  ๑-  เถยฺยจิตฺโต  อวหริ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๑๖๘.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ สงฺฆสฺส มุญฺชกติณํ
เถยฺยจิตฺโต  ฌาเปสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๑๖๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  สงฺฆสฺส  มญฺจํ
เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ
ภิกฺขุ   อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร
ภิกฺขุ   สงฺฆสฺส   ปีฐํ   ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  ภิสึ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  พิมฺโพหนํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ปุญฺชกิตํ ติณํ ฯ
ฯเปฯ   สงฺฆสฺส   กวาฏํ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส  อาโลกสนฺธึ  ฯเปฯ  สงฺฆสฺส
โคปานสึ   เถยฺยจิตฺโต   อวหริ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๑๗๐]   เตน   โข  ปน  สมเยน  ภิกฺขู  อญฺญตรสฺส  อุปาสกสฺส
วิหารปริโภคํ    เสนาสนํ    อญฺญตฺร    ปริภุญฺชนฺติ   ฯ   อถโข   โส
อุปาสโก    อุชฺฌายติ   ขียติ   วิปาเจติ   กถํ   หิ   นาม   ภทฺทนฺตา
อญฺญตฺร   ปริโภคํ   อญฺญตฺร   ปริภุญฺชิสฺสนฺตีติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ   ฯ   น  ภิกฺขเว  อญฺญตฺร  ปริโภโค  อญฺญตฺร  ปริภุญฺชิตพฺโพ
โย ปริภุญฺเชยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๑๗๐.๑}   เตน  โข ปน สมเยน ภิกฺขู อุโปสถคฺคํปิ ๑- สนฺนิสชฺชมฺปิ
หริตุํ  กุกฺกุจฺจายนฺตา  ฉมายํ  นิสีทนฺติ  ฯ  คตฺตานิปิ  จีวรานิปิ  ปํสุกิตานิ
โหนฺติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว ตาวกาลิกํ
หริตุนฺติ ฯ
     [๑๗๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  จมฺปายํ  ถุลฺลนนฺทาย  ภิกฺขุนิยา
อนฺเตวาสี    ภิกฺขุนี    ถุลฺลนนฺทาย   ภิกฺขุนิยา   อุปฏฺฐากกุลํ   คนฺตฺวา
อยฺยา   อิจฺฉติ   เตกฏุลฺลยาคุํ   ปาตุนฺติ  ปจาเปตฺวา  หริตฺวา  อตฺตนา
ปริภุญฺชิ   ฯ   สา  ชานิตฺวา  ตํ  โจเทสิ  อสฺสมณีสิ  ตฺวนฺติ  ฯ  ตสฺสา
กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  อถโข  สา  ภิกฺขุนี  ภิกฺขุนีนํ  เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ
ภิกฺขุนิโย   ภิกฺขูนํ   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ  ฯ  ภิกฺขู  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว  ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สมฺปชานมุสาวาเท
@เชิงอรรถ:  รา. อุโปสถคฺเคปิ ฯ
ปาจิตฺติยสฺสาติ ฯ
     {๑๗๑.๑}   เตน     โข     ปน     สมเยน     ราชคเห
ถุลฺลนนฺทาย    ภิกฺขุนิยา   อนฺเตวาสี   ภิกฺขุนี   ถุลฺลนนฺทาย   ภิกฺขุนิยา
อุปฏฺฐากกุลํ   คนฺตฺวา   อยฺยา  อิจฺฉติ  มธุโคฬกํ  ขาทิตุนฺติ  ปจาเปตฺวา
หริตฺวา   อตฺตนา   ปริภุญฺชิ   ฯ  สา  ชานิตฺวา  ตํ  โจเทสิ  อสฺสมณีสิ
ตฺวนฺติ    ฯ   ตสฺสา   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ สมฺปชานมุสาวาเท ปาจิตฺติยสฺสาติ ฯ
     [๑๗๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  เวสาลิยํ  อายสฺมโต  อชฺชุกสฺส
อุปฏฺฐากสฺส   คหปติโน   เทฺว  ทารกา  โหนฺติ  ปุตฺโต  จ  ภาคิเนยฺโย
จ   ฯ  อถโข  โส  คหปติ  อายสฺมนฺตํ  อชฺชุกํ  เอตทโวจ  อิมํ  ภนฺเต
โอกาสํ   โย   อิเมสํ   ทฺวินฺนํ  ทารกานํ  สทฺโธ  โหติ  ปสนฺโน  ตสฺส
อาจิกฺเขยฺยาสีติ ฯ โส กาลมกาสิ ๑- ฯ
     {๑๗๒.๑}   เตน  โข ปน สมเยน ตสฺส คหปติโน ภาคิเนยฺโย สทฺโธ
โหติ ปสนฺโน ฯ อถโข อายสฺมา อชฺชุโก ตํ โอกาสํ ตสฺส ทารกสฺส อาจิกฺขิ ฯ
โส  เตน  สาปเตยฺเยน  กุฏุมฺพญฺจ  สณฺฐเปสิ  ทานญฺจ ปฏฺฐเปสิ ฯ อถโข
ตสฺส  คหปติโน  ปุตฺโต  อายสฺมนฺตํ  อานนฺทํ  เอตทโวจ โก นุ โข ภนฺเต
อานนฺท  ปิตุโน  ทายชฺโช  ปุตฺโต  วา  ภาคิเนยฺโย  วาติ  ฯ ปุตฺโต โข
อาวุโส  ปิตุโน  ๒-  ทายชฺโชติ  ฯ  อยํ  ภนฺเต  อยฺโย อชฺชุโก อมฺหากํ
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ อยมตฺโถ น ทิสฺสติ ฯ อมฺหากมฺปน
@โปตฺถเก รามญฺญโปตฺถเก จ ปญฺญายเตว ฯ  มาตาปิตูนนฺติปิ
@ปาโฐ ฯ
สาปเตยฺยํ   อมฺหากํ   เมถุนกสฺส   อาจิกฺขีติ   ฯ   อสฺสมโณ   อาวุโส
อายสฺมา   อชฺชุโกติ  ฯ  อถโข  อายสฺมา  อชฺชุโก  อายสฺมนฺตํ  อานนฺทํ
เอตทโวจ เทหิ เม อาวุโส อานนฺท วินิจฺฉยนฺติ ฯ
     {๑๗๒.๒}   เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุปาลิ อายสฺมโต อชฺชุกสฺส
ปกฺโข  โหติ  ฯ  อถโข อายสฺมา อุปาลิ อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ เอตทโวจ โย
นุ  โข อาวุโส อานนฺท สามิเกน อิมํ โอกาสํ อิตฺถนฺนามสฺส อาจิกฺขาหีติ ๑-
วุตฺโต  ตสฺส  อาจิกฺขติ  กึ  โส  อาปชฺชตีติ  ฯ  น  โส ๒- ภนฺเต กิญฺจิ
อาปชฺชติ    อนฺตมโส   ทุกฺกฏมตฺตมฺปีติ   ฯ   อยํ   อาวุโส   อายสฺมา
อชฺชุโก   สามิเกน   อิมํ   โอกาสํ   อิตฺถนฺนามสฺส  อาจิกฺขาหีติ  วุตฺโต
ตสฺส อาจิกฺขิ อนาปตฺติ อาวุโส อายสฺมโต อชฺชุกสฺสาติ ฯ
     [๑๗๓]   เตน  โข  ปน สมเยน พาราณสิยํ อายสฺมโต ปิลินฺทวจฺฉสฺส
อุปฏฺฐากกุลํ  โจเรหิ  อุปทฺทุตํ  โหติ  เทฺว  จ  ทารกา  นีตา  โหนฺติ ฯ
อถโข  อายสฺมา  ปิลินฺทวจฺโฉ  เต  ทารเก  อิทฺธิยา อาเนตฺวา ปาสาเท
ฐเปสิ   ฯ   มนุสฺสา  เต  ทารเก  ปสฺสิตฺวา  อยฺยสฺสายํ  ปิลินฺทวจฺฉสฺส
อิทฺธานุภาโวติ    อายสฺมนฺเต    ปิลินฺทวจฺเฉ    อภิปฺปสีทึสุ   ฯ   ภิกฺขู
อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   กถํ  หิ  นาม  อายสฺมา  ปิลินฺทวจฺโฉ
โจเรหิ  นีเต  ทารเก  อาเนสฺสตีติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขเว อิทฺธิมนฺตสฺส อิทฺธิวิสเยติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อาจิกฺขาติ ฯ  เตสุ ทฺวีสุปิ โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ
@นตฺถิ ฯ
     [๑๗๔]   เตน  โข  ปน สมเยน เทฺว ภิกฺขู สหายกา โหนฺติ ปณฺฑโก
จ  กปิโล  จ  ฯ  เอโก  คามเก  วิหรติ  เอโก  โกสมฺพิยํ  ฯ  อถโข
ตสฺส    ภิกฺขุโน   คามกา   โกสมฺพึ   คจฺฉนฺตสฺส   อนฺตรามคฺเค   นทึ
ตรนฺตสฺส  สูกริกานํ  หตฺถโต  มุตฺตา  เมทวฏฺฏิ  ปาเท  ลคฺคา  โหติ  ฯ
โส   ภิกฺขุ   สามิกานํ   ทสฺสามีติ   อคฺคเหสิ   ฯ   สามิกา  ตํ  ภิกฺขุํ
โจเทสุํ   อสฺสมโณสิ   ตฺวนฺติ   ฯ   ตํ   อุตฺติณฺณํ  อญฺญตรา  โคปาลิกา
ปสฺสิตฺวา   เอตทโวจ   เอหิ  ภนฺเต  เมถุนํ  ธมฺมํ  ปฏิเสวาติ  ฯ  โส
ปกติยาปาหํ   อสฺสมโณติ   ตสฺสา   เมถุนํ   ธมฺมํ  ปฏิเสวิตฺวา  โกสมฺพึ
คนฺตฺวา   ภิกฺขูนํ   เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ฯ  ภิกฺขู  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ   ฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขเว  อทินฺนาทาเน  ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ
เมถุนํ ธมฺมํ สมาโยเค ปาราชิกสฺสาติ ฯ
     [๑๗๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สาคลายํ  อายสฺมโต  ทฬฺหิกสฺส
สทฺธิวิหาริโก   ภิกฺขุ   อนภิรติยา  ปีฬิโต  อาปณิกสฺส  เวฐนํ  อวหริตฺวา
อายสฺมนฺตํ   ทฬฺหิกํ  เอตทโวจ  อสฺสมโณ  อหํ  ภนฺเต  วิพฺภมิสฺสามีติ  ฯ
กึ  ตยา  อาวุโส  กตนฺติ  ฯ  อาปณิกสฺส  เวฐนํ  คณฺหามิ ภนฺเตติ ๑- ฯ
อาหราเปตฺวา   อคฺฆาเปสิ   ฯ   ตํ   อคฺฆาเปนฺตํ  น  ปญฺจมาสกํ  ๒-
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ อิมสฺส อตฺถสฺส วิสทิสตา โหติ ฯ ตตฺถ หิ
@โส เอตมตฺถํ อาโรเจสีติ วุตฺตํ ฯ อมฺหากมฺปน โปตฺถเก รามญฺญโปตฺถเก
@จ อีทิโสเยวตฺโถ ปญฺญายติ ฯ  ยุ. ปญฺจมาสเก ฯ
@ม. ปญฺจมาสโก ฯ
อคฺฆติ   ฯ   อนาปตฺติ   อาวุโส  ปาราชิกสฺสาติ  ธมฺมึ  กถํ  อกาสิ  ฯ
โส ภิกฺขุ อภิรมีติ ฯ
                             ทุติยปาราชิกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                    ----------
                              ตติยปาราชิกกณฺฑํ
     [๑๗๖]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  เวสาลิยํ  วิหรติ มหาวเน
กูฏาคารสาลายํ  ฯ  เตน  โข  ปน สมเยน ภควา ภิกฺขูนํ อเนกปริยาเยน
อสุภกถํ   กเถติ   อสุภาย   วณฺณํ   ภาสติ  อสุภภาวนาย  วณฺณํ  ภาสติ
อาทิสฺส   อาทิสฺส   อสุภสมาปตฺติยา   วณฺณํ   ภาสติ  ฯ  อถโข  ภควา
ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   อิจฺฉามหํ   ภิกฺขเว   อทฺธมาสํ   ปฏิสลฺลียิตุํ   นมฺหิ
เกนจิ   อุปสงฺกมิตพฺโพ   อญฺญตฺร   เอเกน   ปิณฺฑปาตนีหารเกนาติ   ฯ
เอวํ   ภนฺเตติ   โข   เต  ภิกฺขู  ภควโต  ปฏิสฺสุณิตฺวา  นาสฺสุธ  โกจิ
ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ อญฺญตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกน ฯ
     {๑๗๖.๑}   ภิกฺขู  ภควา โข อเนกปริยาเยน อสุภกถํ กเถติ อสุภาย
วณฺณํ  ภาสติ  อสุภภาวนาย  วณฺณํ  ภาสติ อาทิสฺส อาทิสฺส อสุภสมาปตฺติยา
วณฺณํ   ภาสตีติ   เต  ๑-  อเนกาการโวการํ  อสุภภาวนานุโยคมนุยุตฺตา
วิหรนฺติ  ฯ  เต  สเกน  กาเยน  อฏฺฏิยนฺติ หรายนฺติ ชิคุจฺฉนฺติ เสยฺยถาปิ
นาม   อิตฺถี   วา   ปุริโส   วา   ทหโร   ยุวา  มณฺฑนกชาติโก  สีสํ
นหาโต    อหิกุณเปน   วา   กุกฺกุรกุณเปน   วา   มนุสฺสกุณเปน   วา
กณฺเฐ  อาลคฺเคน  ๒-  อฏฺฏิเยยฺย  หราเยยฺย  ชิคุจฺเฉยฺย  เอวเมว เต
ภิกฺขู   สเกน   กาเยน   อฏฺฏิยนฺตา   หรายนฺตา  ชิคุจฺฉนฺตา  อตฺตนาปิ
อตฺตานํ    ชีวิตา    โวโรเปนฺติ    อญฺญมญฺญํปิ    ชีวิตา   โวโรเปนฺติ
@เชิงอรรถ:  อติเรกปาเฐน ภวิตพฺพํ  ยุ. ม. อาสตฺเตน ฯ รา. อาสฏฺเฐน ฯ
มิคลณฺฑิกํปิ   สมณกุตฺตกํ   อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ  วเทนฺติ  ๑-  สาธุ  โน
อาวุโส   ชีวิตา   โวโรเปหิ  อิทํ  เต  ปตฺตจีวรํ  ภวิสฺสตีติ  ฯ  อถโข
มิคลณฺฑิโก    สมณกุตฺตโก    ปตฺตจีวเรหิ    ภโฏ    สมฺพหุเล    ภิกฺขู
ชีวิตา   โวโรเปตฺวา  โลหิตกํ  ๒-  อสึ  อาทาย  เยน  วคฺคุมุทา  นที
เตนุปสงฺกมิ ฯ
     {๑๗๖.๒}   อถโข    มิคลณฺฑิกสฺส    สมณกุตฺตกสฺส    โลหีตกํ
ตํ   ๓-   อสึ  โธวนฺตสฺส  อหุเทว  กุกฺกุจฺจํ  อหุ  วิปฺปฏิสาโร  อลาภา
วต  เม  น  วต  เม  ลาภา  ทุลฺลทฺธํ  วต  เม  น  วต  เม  สุลทฺธํ
พหุํ   วต   มยา   อปุญฺญํ   ปสุตํ  โยหํ  ภิกฺขู  สีลวนฺเต  กลฺยาณธมฺเม
ชีวิตา   โวโรเปสินฺติ   ฯ   อถโข   อญฺญตรา   มารกายิกา   เทวตา
อภิชฺชมาเน    อุทเก   อาคนฺตฺวา   มิคลณฺฑิกํ   สมณกุตฺตกํ   เอตทโวจ
สาธุ   สาธุ   สปฺปุริส   ลาภา   เต   สปฺปุริส   สุลทฺธํ  เต  สปฺปุริส
พหุํ   ตยา   สปฺปุริส   ปุญฺญํ   ปสุตํ   ยํ   ตฺวํ  อติณฺเณ  ตาเรสีติ  ฯ
อถโข   มิคลณฺฑิโก   สมณกุตฺตโก   ลาภา   กิร  เม  สุลทฺธํ  กิร  เม
พหุํ   กิร   มยา   ปุญฺญํ   ปสุตํ  อติณฺเณ  กิราหํ  ตาเรมีติ  ติณฺหํ  ๔-
อสึ   อาทาย   วิหาเรน   วิหารํ   ปริเวเณน   ปริเวณํ  อุปสงฺกมิตฺวา
เอวํ   วเทติ   โก   อติณฺโณ  กํ  ตาเรมีติ  ฯ  ตตฺถ  เย  เต  ภิกฺขู
อวีตราคา   เตสํ   ตสฺมึ   สมเย   โหติเยว   ภยํ   โหติ   ฉมฺภิตตฺตํ
โหติ  โลมหํโส  ฯ  เย  ปน  เต  ภิกฺขู  วีตราคา  เตสํ ตสฺมึ สมเย น
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. วทนฺติ ฯ  ยุ. ม. โลหิตคตํ ฯ  เตสุ โปตฺถเกสุ
@นตฺถิ อยํ ปาโฐ ฯ  ยุ. ม. รา. ติกฺขํ ฯ
โหติ   ภยํ   น   โหติ   ฉมฺภิตตฺตํ   น   โหติ   โลมหํโส  ฯ  อถโข
มิคลณฺฑิโก   สมณกุตฺตโก  เอกํปิ  ภิกฺขุํ  เอกาเหเนว  ชีวิตา  โวโรเปสิ
เทฺวปิ   ภิกฺขู   เอกาเหน  ชีวิตา  โวโรเปสิ  ตโยปิ  ภิกฺขู  เอกาเหน
ชีวิตา   โวโรเปสิ   จตฺตาโรปิ   ภิกฺขู   เอกาเหน  ชีวิตา  โวโรเปสิ
ปญฺจปิ   ภิกฺขู   เอกาเหน   ชีวิตา   โวโรเปสิ   ฯเปฯ   ทสปิ  ภิกฺขู
เอกาเหน  ชีวิตา  โวโรเปสิ  วีสํปิ ๑- ภิกฺขู เอกาเหน ชีวิตา โวโรเปสิ
ตึสํปิ  ภิกฺขู  เอกาเหน  ชีวิตา  โวโรเปสิ จตฺตาฬีสํปิ ๒- ภิกฺขู เอกาเหน
ชีวิตา   โวโรเปสิ   ปญฺญาสํปิ   ภิกฺขู   เอกาเหน   ชีวิตา  โวโรเปสิ
สฏฺฐึปิ ภิกฺขู เอกาเหน ชีวิตา โวโรเปสิ ฯ
     [๑๗๗]   อถโข  ภควา  ตสฺส  อทฺธมาสสฺส  อจฺจเยน  ปฏิสลฺลานา
วุฏฺฐิโต   อายสฺมนฺตํ   อานนฺทํ  อามนฺเตสิ  กินฺนุ  โข  อานนฺท  ตนุภูโต
วิย  ภิกฺขุสงฺโฆติ  ฯ  ตถา  หิ  ปน  ภนฺเต ภควา ภิกฺขูนํ อเนกปริยาเยน
อสุภกถํ   กเถติ   อสุภาย   วณฺณํ   ภาสติ  อสุภภาวนาย  วณฺณํ  ภาสติ
อาทิสฺส   อาทิสฺส   อสุภสมาปตฺติยา   วณฺณํ   ภาสติ   เต   จ  ภนฺเต
ภิกฺขู   ภควา   โข   อเนกปริยาเยน   อสุภกถํ  กเถติ  อสุภาย  วณฺณํ
ภาสติ     อสุภภาวนาย     วณฺณํ     ภาสติ     อาทิสฺส     อาทิสฺส
อสุภสมาปตฺติยา      วณฺณํ     ภาสตีติ    อเนกาการโวการํ    อสุภ-
ภาวนานุโยคมนุยุตฺตา    วิหรนฺติ    เต   สเกน   กาเยน   อฏฺฏิยนฺติ
หรายนฺติ  ชิคุจฺฉนฺติ  เสยฺยถาปิ  นาม  อิตฺถี  วา  ปุริโส วา ทหโร ยุวา
@เชิงอรรถ:  ยุ. วีสตึ ฯ ม. รา. วีสติปิ ฯ  ยุ. จตฺตารีสํปิ ฯ
มณฺฑนกชาติโก   สีสํ   นหาโต   อหิกุณเปน   วา   กุกฺกุรกุณเปน   วา
มนุสฺสกุณเปน  วา  กณฺเฐ  อาลคฺเคน  อฏฺฏิเยยฺย  หราเยยฺย  ชิคุจฺเฉยฺย
เอวเมว  เต  ภิกฺขู  สเกน  กาเยน  อฏฺฏิยนฺตา  หรายนฺตา  ชิคุจฺฉนฺตา
อตฺตนาปิ   อตฺตานํ  ชีวิตา  โวโรเปนฺติ  อญฺญมญฺญํปิ  ชีวิตา  โวโรเปนฺติ
มิคลณฺฑิกํปิ    สมณกุตฺตกํ   อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ   วเทนฺติ   สาธุ   โน
อาวุโส  ชีวิตา  โวโรเปหิ  อิทํ  เต  ปตฺตจีวรํ  ภวิสฺสตีติ  อถโข ภนฺเต
มิคลณฺฑิโก   สมณกุตฺตโก   ปตฺตจีวเรหิ   ภโฏ  เอกํปิ  ภิกฺขุํ  เอกาเหน
ชีวิตา  โวโรเปสิ  ฯเปฯ  สฏฺฐึปิ  ภิกฺขู เอกาเหน ชีวิตา โวโรเปสิ สาธุ
ภนฺเต   ภควา   อญฺญํ   ปริยายํ  อาจิกฺขตุ  ยถายํ  ภิกฺขุสงฺโฆ  อญฺญาย
สณฺฐเหยฺยาติ   ฯ   เตนหานนฺท   ยาวติกา   ภิกฺขู  เวสาลึ  อุปนิสฺสาย
วิหรนฺติ   เต  สพฺเพ  อุปฏฺฐานสาลายํ  สนฺนิปาเตหีติ  ฯ  เอวํ  ภนฺเตติ
โข  อายสฺมา  อานนฺโท  ภควโต  ปฏิสฺสุณิตฺวา  ยาวติกา  ภิกฺขู  เวสาลึ
อุปนิสฺสาย    วิหรนฺติ   เต   สพฺเพ   อุปฏฺฐานสาลายํ   สนฺนิปาเตตฺวา
เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา  ภควนฺตํ  เอตทโวจ  สนฺนิปติโต
ภนฺเต ภิกฺขุสงฺโฆ ยสฺสิทานิ ภนฺเต ภควา กาลํ มญฺญตีติ ฯ
     [๑๗๘]   อถโข   ภควา   เยน   อุปฏฺฐานสาลา   เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ปญฺญตฺเต   อาสเน   นิสีทิ   ฯ   นิสชฺช   โข   ภควา
ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   อยํปิ   โข   ภิกฺขเว  อานาปานสฺสติสมาธิ  ภาวิโต
พหุลีกโต   สนฺโต   เจว  ปณีโต  จ  อเสจนโก  จ  สุโข  จ  วิหาโร
อุปฺปนฺนุปฺปนฺเน   จ   ปาปเก   อกุสเล   ธมฺเม  ฐานโส  อนฺตรธาเปติ
วูปสเมติ  เสยฺยถาปิ  ภิกฺขเว  คิมฺหานํ  ปจฺฉิเม  มาเส  อูหตํ  รโชชลฺลํ
ตเมนํ   มหาอกาลเมโฆ   ฐานโส   อนฺตรธาเปติ   วูปสเมติ  เอวเมว
โข   ภิกฺขเว   อานาปานสฺสติสมาธิ   ภาวิโต   พหุลีกโต  สนฺโต  เจว
ปณีโต   จ   อเสจนโก   จ   สุโข   จ   วิหาโร  อุปฺปนฺนุปฺปนฺเน  จ
ปาปเก    อกุสเล   ธมฺเม   ฐานโส   อนฺตรธาเปติ   วูปสเมติ   กถํ
ภาวิโต   จ   ภิกฺขเว   อานาปานสฺสติสมาธิ   กถํ   พหุลีกโต   สนฺโต
เจว   ปณีโต   จ   อเสจนโก   จ  สุโข  จ  วิหาโร  อุปฺปนฺนุปฺปนฺเน
จ ปาปเก อกุสเล ธมฺเม ฐานโส อนฺตรธาเปติ วูปสเมติ
     {๑๗๘.๑}   อิธ  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  อรญฺญคโต  วา  รุกฺขมูลคโต  วา
สุญฺญาคารคโต   วา   นิสีทติ   ปลฺลงฺกํ  อาภุชิตฺวา  อุชุํ  กายํ  ปณิธาย
ปริมุขํ สตึ อุปฏฺฐเปตฺวา โส สโต ว อสฺสสติ สโต ปสฺสสติ
     {๑๗๘.๒}   ทีฆํ  วา  อสฺสสนฺโต  ทีฆํ  อสฺสสามีติ ปชานาติ ทีฆํ วา
ปสฺสสนฺโต   ทีฆํ   ปสฺสสามีติ   ปชานาติ   รสฺสํ  วา  อสฺสสนฺโต  รสฺสํ
อสฺสสามีติ ปชานาติ รสฺสํ วา ปสฺสสนฺโต รสฺสํ ปสฺสสามีติ ปชานาติ
     {๑๗๘.๓}   สพฺพกายปฏิสํเวที   อสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ  สพฺพกาย-
ปฏิสํเวที   ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ  ปสฺสมฺภยํ  กายสงฺขารํ  อสฺสสิสฺสามีติ
สิกฺขติ    ปสฺสมฺภยํ   กายสงฺขารํ   ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   ปีติปฏิสํเวที
อสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   ปีติปฏิสํเวที  ปสฺสสิสฺสามีติ  สิกฺขติ  สุขปฏิสํเวที
อสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ สุขปฏิสํเวที ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ จิตฺตสงฺขารปฏิสํเวที
อสฺสสิสฺสามีติ    สิกฺขติ    จิตฺตสงฺขารปฏิสํเวที    ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ
ปสฺสมฺภยํ   จิตฺตสงฺขารํ   อสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   ปสฺสมฺภยํ  จิตฺตสงฺขารํ
ปสฺสสิสฺสามีติ     สิกฺขติ     จิตฺตปฏิสํเวที     อสฺสสิสฺสามีติ     สิกฺขติ
จิตฺตปฏิสํเวที ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ
     {๑๗๘.๔}   อภิปฺปโมทยํ  จิตฺตํ  อสฺสสิสฺสามีติ  สิกฺขติ  อภิปฺปโมทยํ
จิตฺตํ   ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   สมาทหํ   จิตฺตํ   อสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ
สมาทหํ   จิตฺตํ   ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   วิโมจยํ   จิตฺตํ  อสฺสสิสฺสามีติ
สิกฺขติ วิโมจยํ จิตฺตํ ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ
     {๑๗๘.๕}   อนิจฺจานุปสฺสี   อสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ   อนิจฺจานุปสฺสี
ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ  วิราคานุปสฺสี  อสฺสสิสฺสามีติ  สิกฺขติ  วิราคานุปสฺสี
ปสฺสสิสฺสามีติ   สิกฺขติ  นิโรธานุปสฺสี  อสฺสสิสฺสามีติ  สิกฺขติ  นิโรธานุปสฺสี
ปสฺสสิสฺสามีติ     สิกฺขติ    ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสี    อสฺสสิสฺสามีติ    สิกฺขติ
ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสี ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ
     {๑๗๘.๖}   เอวํ ภาวิโต โข ภิกฺขเว อานาปานสฺสติสมาธิ เอวํ พหุลีกโต
สนฺโต เจว ปณีโต จ อเสจนโก จ สุโข จ วิหาโร อุปฺปนฺนุปฺปนฺเน จ ปาปเก
อกุสเล ธมฺเม ฐานโส อนฺตรธาเปติ วูปสเมตีติ ฯ
     [๑๗๙]   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ
สนฺนิปาตาเปตฺวา   ภิกฺขู   ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ภิกฺขเว  ภิกฺขู  อตฺตนาปิ
อตฺตานํ    ชีวิตา    โวโรเปนฺติ    อญฺญมญฺญํปิ    ชีวิตา   โวโรเปนฺติ
มิคลณฺฑิกํปิ    สมณกุตฺตกํ   อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ   วเทนฺติ   สาธุ   โน
อาวุโส   ชีวิตา   โวโรเปหิ   อิทํ  เต  ปตฺตจีวรํ  ภวิสฺสตีติ  ฯ  สจฺจํ
ภควาติ   ฯ   วิครหิ  พุทฺโธ  ภควา  อนนุจฺฉวิกํ  ภิกฺขเว  เตสํ  ภิกฺขูนํ
อนนุโลมิกํ    อปฺปฏิรูปํ    อสฺสามณกํ    อกปฺปิยํ    อกรณียํ   กถํ   หิ
นาม   เต   ภิกฺขเว   ภิกฺขู  อตฺตนาปิ  อตฺตานํ  ชีวิตา  โวโรเปสฺสนฺติ
อญฺญมญฺญํปิ     ชีวิตา     โวโรเปสฺสนฺติ     มิคลณฺฑิกํปิ     สมณกุตฺตกํ
อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ   วกฺขนฺติ   สาธุ  โน  อาวุโส  ชีวิตา  โวโรเปหิ
อิทํ   เต   ปตฺตจีวรํ   ภวิสฺสตีติ   เนตํ   ภิกฺขเว   อปฺปสนฺนานํ   วา
ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๑๗๙.๑}   โย  ปน  ภิกฺขุ  สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปยฺย
สตฺถหารกํ วาสฺส ปริเยเสยฺย อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     {๑๗๙.๒}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
     [๑๘๐]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  อุปาสโก  คิลาโน
โหติ   ฯ   ตสฺส   ปชาปตี   อภิรูปา   โหติ  ทสฺสนียา  ปาสาทิกา  ฯ
ฉพฺพคฺคิยา   ภิกฺขู   ตสฺสา   อิตฺถิยา   ปฏิพทฺธจิตฺตา  โหนฺติ  ฯ  อถโข
ฉพฺพคฺคิยานํ   ภิกฺขูนํ   เอตทโหสิ   สเจ   โข  โส  อาวุโส  อุปาสโก
ชีวิสฺสติ   น   มยํ   ตํ   อิตฺถึ   ลภิสฺสาม   หนฺท  มยํ  อาวุโส  ตสฺส
อุปาสกสฺส    มรณวณฺณํ   สํวณฺเณมาติ   ฯ   อถโข   ฉพฺพคฺคิยา   ภิกฺขู
เยน    โส    อุปาสโก   เตนุปสงฺกมึสุ   อุปสงฺกมิตฺวา   ตํ   อุปาสกํ
เอตทโวจุํ   ตฺวํ   โขสิ   อุปาสก  กตกลฺยาโณ  กตกุสโล  กตภีรุตฺตาโณ
อกตปาโป    อกตลุทฺโธ    อกตกิพฺพิโส   กตํ   ตยา   กลฺยาณํ   อกตํ
ตยา   ปาปํ   กึ   ตุยฺหิมินา   ปาปเกน   ทุชฺชีวิเตน   มตนฺเต  ชีวิตา
เสยฺโย  อิโต  ตฺวํ  กาลกโต  กายสฺส  เภทา  ปรํ  มรณา  สุคตึ  สคฺคํ
โลกํ    อุปปชฺชิสฺสสิ   ตตฺถ   ทิพฺเพหิ   ปญฺจหิ   กามคุเณหิ   สมปฺปิโต
สมงฺคิภูโต ปริจาเรสฺสสีติ ฯ
     {๑๘๐.๑}   อถโข  โส  อุปาสโก  สจฺจํ  โข  อยฺยา อาหํสุ อหญฺหิ
กตกลฺยาโณ     กตกุสโล     กตภีรุตฺตาโณ    อกตปาโป    อกตลุทฺโธ
อกตกิพฺพิโส   กตํ   มยา   กลฺยาณํ   อกตํ   มยา  ปาปํ  กึ  มยฺหิมินา
ปาปเกน   ทุชฺชีวิเตน   มตํ  เม  ชีวิตา  เสยฺโย  อิโต  อหํ  กาลกโต
กายสฺส   เภทา   ปรํ   มรณา  สุคตึ  สคฺคํ  โลกํ  อุปปชฺชิสฺสามิ  ตตฺถ
ทิพฺเพหิ   ปญฺจหิ   กามคุเณหิ  สมปฺปิโต  สมงฺคิภูโต  ปริจาเรสฺสามีติ  ฯ
โส   อสปฺปายานิ   เจว   โภชนานิ  ภุญฺชิ  อสปฺปายานิ  จ  ขาทนียานิ
ขาทิ  อสปฺปายานิ  จ  สายนียานิ  สายิ  อสปฺปายานิ  จ  ปานานิ ปิวิ ฯ
ตสฺส  อสปฺปายานิ  เจว  โภชนานิ  ภุญฺชโต  อสปฺปายานิ  จ  ขาทนียานิ
ขาทโต   อสปฺปายานิ  จ  สายนียานิ  สายโต  อสปฺปายานิ  จ  ปานานิ
ปิวโต  ขโร  อาพาโธ  อุปฺปชฺชิ  ฯ  โส เตเนว อาพาเธน กาลมกาสิ ฯ
ตสฺส   ปชาปตี   อุชฺฌายติ   ขียติ   วิปาเจติ   อลชฺชิโน  อิเม  สมณา
สกฺยปุตฺติยา    ทุสฺสีลา   มุสาวาทิโน   อิเม   หิ   นาม   ธมฺมจาริโน
สมจาริโน    พฺรหฺมจาริโน    สจฺจวาทิโน    สีลวนฺโต    กลฺยาณธมฺมา
ปฏิชานิสฺสนฺติ    นตฺถิ    อิเมสํ    สามญฺญํ   นตฺถิ   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ
นฏฺฐํ    อิเมสํ    สามญฺญํ   นฏฺฐํ   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ   กุโต   อิเมสํ
สามญฺญํ    กุโต    อิเมสํ    พฺรหฺมญฺญํ    อปคตา    อิเม   สามญฺญา
อปคตา    อิเม    พฺรหฺมญฺญา    อิเม    เม    สามิกสฺส   มรณวณฺณํ
สํวณฺเณสุํ   อิเมหิ   เม   สามิโก   มาริโตติ   ฯ   อญฺเญปิ   มนุสฺสา
อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   อลชฺชิโน   อิเม  สมณา  สกฺยปุตฺติยา
ทุสฺสีลา    มุสาวาทิโน    อิเม   หิ   นาม   ธมฺมจาริโน   สมจาริโน
พฺรหฺมจาริโน    สจฺจวาทิโน    สีลวนฺโต   กลฺยาณธมฺมา   ปฏิชานิสฺสนฺติ
นตฺถิ    อิเมสํ    สามญฺญํ   นตฺถิ   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ   นฏฺฐํ   อิเมสํ
สามญฺญํ    นฏฺฐํ   อิเมสํ   พฺรหฺมญฺญํ   กุโต   อิเมสํ   สามญฺญํ   กุโต
อิเมสํ    พฺรหฺมญฺญํ    อปคตา    อิเม    สามญฺญา    อปคตา   อิเม
พฺรหฺมญฺญา     อิเม     อุปาสกสฺส    มรณวณฺณํ    สํวณฺเณสุํ    อิเมหิ
อุปาสโก  มาริโตติ  ฯ  อสฺโสสุํ  โข  ภิกฺขู  เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ
ขียนฺตานํ    วิปาเจนฺตานํ   ฯ   เย   เต   ภิกฺขู   อปฺปิจฺฉา   ฯเปฯ
เต    อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   กถํ   หิ   นาม   ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู อุปาสกสฺส มรณวณฺณํ สํวณฺเณสฺสนฺตีติ ฯ
     {๑๘๐.๒}   อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร
ตุเมฺห  ภิกฺขเว  อุปาสกสฺส  มรณวณฺณํ  สํวณฺเณถาติ  ฯ  สจฺจํ  ภควาติ ฯ
วิครหิ   พุทฺโธ   ภควา   อนนุจฺฉวิกํ   โมฆปุริสา  อนนุโลมิกํ  อปฺปฏิรูปํ
อสฺสามณกํ   อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม   ตุเมฺห   โมฆปุริสา
อุปาสกสฺส    มรณวณฺณํ   สํวณฺเณสฺสถ   เนตํ   โมฆปุริสา   อปฺปสนฺนานํ
วา    ปสาทาย    ฯเปฯ   เอวญฺจ   ปน   ภิกฺขเว   อิมํ   สิกฺขาปทํ
อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๑๘๐.๓}   โย  ปน  ภิกฺขุ  สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปยฺย
สตฺถหารกํ  วาสฺส  ปริเยเสยฺย  มรณวณฺณํ  วา  สํวณฺเณยฺย  มรณาย  วา
สมาทเปยฺย   อมฺโภ  ปุริส  กึ  ตุยฺหิมินา  ปาปเกน  ทุชฺชีวิเตน  มตนฺเต
ชีวิตา   เสยฺโยติ  อิติจิตฺตมโน  จิตฺตสงฺกปฺโป  อเนกปริยาเยน  มรณวณฺณํ
วา สํวณฺเณยฺย มรณาย วา สมาทเปยฺย อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     [๑๘๑]   โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ
อธิปฺเปโต  ภิกฺขูติ  ฯ  สญฺจิจฺจาติ ชานนฺโต สญฺชานนฺโต เจจฺจ อภิวิตริตฺวา
วีติกฺกโม  ฯ  มนุสฺสวิคฺคโห  นาม  ยํ มาตุกุจฺฉิสฺมึ ปฐมํ จิตฺตํ อุปฺปนฺนํ ปฐมํ
วิญฺญาณํ  ปาตุภูตํ  ยาว มรณกาลา เอตฺถนฺตเร เอโส มนุสฺสวิคฺคโห นาม ฯ
ชีวิตา  โวโรเปยฺยาติ  ชีวิตินฺทฺริยํ อุปจฺฉินฺทติ อุปโรเธติ สนฺตตึ วิโกเปติ ฯ
สตฺถหารกํ  วาสฺส ปริเยเสยฺยาติ อสึ วา สตฺตึ วา เภณฺฑึ วา สูลํ วา ลคุฬํ
วา ปาสาณํ วา สตฺถํ วา วิสํ วา รชฺชุํ วา ฯ
     [๑๘๒]   มรณวณฺณํ   วา  สํวณฺเณยฺยาติ  ชีวิเต  อาทีนวํ  ทสฺเสติ
มรเณ วณฺณํ ภณติ ฯ
     [๑๘๓]   มรณาย  วา  สมาทเปยฺยาติ สตฺถํ วา อาหร วิสํ วา ขาท
รชฺชุยา วา อุพฺพนฺธิตฺวา กาลํ กโรหีติ ฯ
     [๑๘๔]   อมฺโภ  ปุริสาติ  อาลปนาธิวจนเมตํ  อมฺโภ ปุริสาติ ๑-
@เชิงอรรถ:  เตสุ วุตฺตโปตฺถเกสุ อิทํ วจนํ น ปญฺญายติ ฯ
กึ   ตุยฺหิมินา   ปาปเกน  ทุชฺชีวิเตน  มตนฺเต  ชีวิตา  เสยฺโยติ  ปาปกํ
นาม    ชีวิตํ   อฑฺฒานํ   ชีวิตํ   อุปาทาย   ทลิทฺทานํ   ชีวีตํ   ปาปกํ
สธนานํ   ชีวิตํ   อุปาทาย   อธนานํ   ชีวิตํ   ปาปกํ   เทวานํ   ชีวิตํ
อุปาทาย   มนุสฺสานํ   ชีวิตํ   ปาปกํ   ฯ  ทุชฺชีวิตํ  นาม  หตฺถจฺฉินฺนสฺส
ปาทจฺฉินฺนสฺส      หตฺถปาทจฺฉินฺนสฺส     กณฺณจฺฉินฺนสฺส     นาสจฺฉินฺนสฺส
กณฺณนาสจฺฉินฺนสฺส   ฯ   กึ  อิมินา  จ  ปาปเกน  อิมินา  จ  ทุชฺชีวิเตน
มตนฺเต   ชีวิตา   เสยฺโยติ   ฯ   อิติจิตฺตมโนติ   ยํ   จิตฺตํ  ตํ  มโน
ยํ    มโน   ตํ   จิตฺตํ   ฯ   จิตฺตสงฺกปฺโปติ   มรณสญฺญี   มรณเจตโน
มรณาธิปฺปาโย   ฯ   อเนกปริยาเยนาติ   อุจฺจาวเจหิ   อากาเรหิ   ฯ
มรณวณฺณํ    วา    สํวณฺเณยฺยาติ   ชีวิเต   อาทีนวํ   ทสฺเสติ   มรเณ
วณฺณํ   ภณติ   อิโต   ตฺวํ   กาลกโต   กายสฺส   เภทา   ปรํ  มรณา
สุคตึ   สคฺคํ   โลกํ   อุปปชฺชิสฺสสิ   ตตฺถ   ทิพฺเพหิ  ปญฺจหิ  กามคุเณหิ
สมปฺปิโต สมงฺคิภูโต ปริจาเรสฺสสีติ ฯ
     [๑๘๕]   มรณาย   วา   สมาทเปยฺยาติ  สตฺถํ  วา  อาหร  วิสํ
วา   ขาท   รชฺชุยา   วา   อุพฺพนฺธิตฺวา   กาลํ  กโรหิ  โสพฺเภ  วา
นรเก วา ปปาเต วา ปปตาติ ฯ
     [๑๘๖]   อยมฺปีติ  ปุริเม  อุปาทาย  วุจฺจติ  ฯ  ปาราชิโก  โหตีติ
เสยฺยถาปิ    นาม   ปุถุสิลา   เทฺวธา   ภินฺนา   อปฺปฏิสนฺธิกา   โหติ
เอวเมว   ภิกฺขุ   สญฺจิจฺจ  มนุสฺสวิคฺคหํ  ชีวิตา  โวโรเปตฺวา  อสฺสมโณ
โหติ   อสกฺยปุตฺติโย   เตน   วุจฺจติ  ปาราชิโก  โหตีติ  ฯ  อสํวาโสติ
สํวาโส   นาม   เอกกมฺมํ   เอกุทฺเทโส   สมสิกฺขาตา  เอโส  สํวาโส
นาม ฯ โส เตน สทฺธึ นตฺถิ เตน วุจฺจติ อสํวาโสติ ฯ
     [๑๘๗]   สามํ  อธิฏฺฐาย  ทูเตน  ทูตปรมฺปราย  วิสกฺกิเยน  ทูเตน
คตปจฺจาคเตน     ทูเตน    อรโห    รโหสญฺญี    รโห    อรโหสญฺญี
อรโห    อรโหสญฺญี   รโห   รโหสญฺญี   กาเยน   สํวณฺเณติ   วาจาย
สํวณฺเณติ   กาเยน   วาจาย   สํวณฺเณติ   ทูเตน   สํวณฺเณติ   เลขาย
สํวณฺเณติ    โอปาตํ    อปสฺเสนํ    อุปนิกฺขิปนํ    เภสชฺชํ   รูปูปหาโร
สทฺทูปหาโร    คนฺธูปหาโร   รสูปหาโร   โผฏฺฐพฺพูปหาโร   ธมฺมูปหาโร
อาจิกฺขนา อนุสาสนี สงฺเกตกมฺมํ นิมิตฺตกมฺมนฺติ ฯ
     [๑๘๘]   สามนฺติ   สยํ  หนติ  กาเยน  วา  กายปฏิพทฺเธน  วา
นิสฺสคฺคิเยน   วา   ฯ   อธิฏฺฐายาติ   อธิฏฺฐหิตฺวา   อาณาเปติ   เอวํ
วิชฺฌ เอวํ ปหร เอวํ ฆาเตหีติ ฯ
     [๑๘๙]   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามํ  ชีวิตา  โวโรเปหีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ   มญฺญมาโน  ตํ  ชีวิตา  โวโรเปติ
อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส   ฯ  ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามํ
ชีวิตา   โวโรเปหีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   ตํ   มญฺญมาโน
อญฺญํ    ชีวิตา   โวโรเปติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ   วธกสฺส   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯ    ภิกฺขุ    ภิกฺขุํ    อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา
โวโรเปหีติ    อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   อญฺญํ   มญฺญมาโน   ตํ
ชีวิตา   โวโรเปติ   อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส   ฯ   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ
อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา   โวโรเปหีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ
โส    อญฺญํ    มญฺญมาโน    อญฺญํ    ชีวิตา    โวโรเปติ   มูลฏฺฐสฺส
อนาปตฺติ วธกสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๐]   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามสฺส  ปาวท อิตฺถนฺนาโม
อิตฺถนฺนามสฺส   ปาวทตุ   อิตฺถนฺนาโม   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา  โวโรเปตูติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  อิตรสฺส  อาโรเจติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
วธโก  ปฏิคฺคณฺหาติ  มูลฏฺฐสฺส  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  โส  ตํ  ชีวิตา
โวโรเปติ   อาปตฺติ   สพฺเพสํ  ปาราชิกสฺส  ฯ  ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ
อิตฺถนฺนามสฺส     ปาวท     อิตฺถนฺนาโม     อิตฺถนฺนามสฺส     ปาวทตุ
อิตฺถนฺนาโม   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา   โวโรเปตูติ   อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
โส   อญฺญํ   อาณาเปติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  วธโก  ปฏิคฺคณฺหาติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  ตํ  ชีวิตา  โวโรเปติ  มูลฏฺฐสฺส  อนาปตฺติ
อาณาปกสฺส จ วธกสฺส จ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๑]   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามํ  ชีวิตา  โวโรเปหีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  โส  คนฺตฺวา  ปุน  ปจฺจาคจฺฉติ  นาหํ  สกฺโกมิ
ตํ   ชีวิตา   โวโรเปตุนฺติ   ฯ   โส   ปุน  อาณาเปติ  ยทา  สกฺโกสิ
ตทา   ตํ   ชีวิตา  โวโรเปหีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  ตํ  ชีวิตา
โวโรเปติ อาปตฺติ อุภินฺนํ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๒]   ภิกฺขุ  ภิกฺขุํ  อาณาเปติ  อิตฺถนฺนามํ  ชีวิตา  โวโรเปหีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ  โส  ตํ  อาณาเปตฺวา  วิปฺปฏิสารี  น  สาเวติ
มา   ฆาเตหีติ   ฯ   โส   ตํ   ชีวิตา   โวโรเปติ   อาปตฺติ  อุภินฺนํ
ปาราชิกสฺส    ฯ    ภิกฺขุ    ภิกฺขุํ    อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา
โวโรเปหีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   โส   อาณาเปตฺวา  วิปฺปฏิสารี
สาเวติ   มา   ฆาเตหีติ   ฯ   โส  อาณตฺโต  อหํ  ตยาติ  ตํ  ชีวิตา
โวโรเปติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ   วธกสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ
ภิกฺขุ   ภิกฺขุํ   อาณาเปติ   อิตฺถนฺนามํ   ชีวิตา   โวโรเปหีติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส  ฯ  โส  อาณาเปตฺวา  วิปฺปฏิสารี  สาเวติ  มา  ฆาเตหีติ  ฯ
โส สาธูติ โอรมติ อุภินฺนํ อนาปตฺติ ฯ
     [๑๙๓]   อรโห   รโหสญฺญี   อุลฺลปติ   อโห  อิตฺถนฺนาโม  หโต
อสฺสาติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   รโห   อรโหสญฺญี   อุลฺลปติ  อโห
อิตฺถนฺนาโม   หโต   อสฺสาติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  อรโห  อรโหสญฺญี
อุลฺลปติ      อโห     อิตฺถนฺนาโม     หโต     อสฺสาติ     อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส    ฯ    รโห    รโหสญฺญี    อุลฺลปติ    อโห   อิตฺถนฺนาโม
หโต อสฺสาติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๑๙๔]   กาเยน   สํวณฺเณติ  นาม  กาเยน  วิการํ  กโรติ  โย
เอวํ   มรติ  โส  ธนํ  วา  ลภติ  ยสํ  วา  ลภติ  สคฺคํ  วา  คจฺฉตีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตาย   สํวณฺณนาย   มริสฺสามีติ  ทุกฺขํ  เวทนํ
อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ  มรติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
วาจาย   สํวณฺเณติ   นาม   วาจาย   ภณติ   โย   เอวํ   มรติ  โส
ธนํ   วา   ลภติ   ยสํ   วา   ลภติ   สคฺคํ   วา   คจฺฉตีติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตาย   สํวณฺณนาย  มริสฺสามีติ  ทุกฺขํ  เวทนํ  อุปฺปาเทติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  กาเยน
วาจาย   สํวณฺเณติ   นาม   กาเยน   จ   วิการํ  กโรติ  วาจาย  จ
ภณติ   โย   เอวํ   มรติ   โส   ธนํ   วา   ลภติ   ยสํ  วา  ลภติ
สคฺคํ    วา    คจฺฉตีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตาย   สํวณฺณนาย
มริสฺสามีติ    ทุกฺขํ    เวทนํ   อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ
มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๕]   ทูเตน  สํวณฺเณติ  นาม  ทูตสฺส  สาสนํ  อาโรเจติ  โย
เอวํ   มรติ  โส  ธนํ  วา  ลภติ  ยสํ  วา  ลภติ  สคฺคํ  วา  คจฺฉตีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ทูตสฺส  สาสนํ  สุตฺวา  มริสฺสามีติ  ทุกฺขํ  เวทนํ
อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ  มรติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
เลขาย   สํวณฺเณติ   นาม   เลขํ   ฉินฺทติ   โย   เอวํ   มรติ   โส
ธนํ   วา   ลภติ   ยสํ   วา  ลภติ  สคฺคํ  วา  คจฺฉตีติ  อกฺขรกฺขราย
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เลขํ   ปสฺสิตฺวา   มริสฺสามีติ   ทุกฺขํ  เวทนํ
อุปฺปาเทติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๖]   โอปาตํ  นาม  มนุสฺสํ  อุทฺทิสฺส  โอปาตํ  ขนติ  ปปติตฺวา
มริสฺสตีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ๑-  ฯ  ปปติเต  ทุกฺขา  เวทนา อุปฺปชฺชติ
@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ ยุโรปิยโปตฺถเก มนุสฺโส ตสฺมึ ปปติ อาปตฺติ
@ทุกฺกฏสฺสาติ อตฺโถ วุตฺโต ฯ โส ปน สพฺพโปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  อโนทิสฺส
โอปาตํ   ขนติ   โย  โกจิ  ปปติตฺวา  มริสฺสตีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
มนุสฺโส    ตสฺมึ   ปปตติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ปปติเต   ทุกฺขา
เวทนา    อุปฺปชฺชติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ   มรติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส   ฯ   ยกฺโข   วา   เปโต   วา  ติรจฺฉานคตมนุสฺสวิคฺคโห
วา   ตสฺมึ   ปปตติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ปปติเต  ทุกฺขา  เวทนา
อุปฺปชฺชติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
ติรจฺฉานคโต    ตสฺมึ    ปปตติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ปปติเต
ทุกฺขา   เวทนา   อุปฺปชฺชติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   มรติ  อาปตฺติ
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๑๙๗]   อปสฺเสนํ   นาม  อปสฺเสเน  สตฺถํ  วา  ฐเปติ  วิเสน
วา   มกฺเขติ   ทุพฺพลํ  วา  กโรติ  โสพฺเภ  วา  นรเก  วา  ปปาเต
วา   ฐเปติ   อิมินา   ๑-  ปปติตฺวา  มริสฺสตีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
สตฺเถน   วา   วิเสน   วา  ปปติเตน  วา  ทุกฺขา  เวทนา  อุปฺปชฺชติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๘]   อุปนิกฺขิปนํ   นาม   อสึ   วา  สตฺตึ  วา  เภณฺฑึ  วา
สูลํ  ๒-  วา  ลคุฬํ  วา  ปาสาณํ  วา  สตฺถํ  วา  วิสํ  วา  รชฺชุํ วา
อุปนิกฺขิปติ    อิมินา    มริสฺสตีติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ   เตน
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยโปตฺถเก อยมฺปิ ปาโฐ น ปญฺญายติ ฯ  เตสุ
@วุตฺตโปตฺถเกสุ อยมฺปิ ปาโฐ น ปญฺญายเตว ฯ
มริสฺสามีติ    ทุกฺขํ    เวทนํ   อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ
มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๑๙๙]   เภสชฺชํ  นาม  สปฺปึ  วา  นวนีตํ  วา  เตลํ  วา  มธุํ
วา    ผาณิตํ    วา    เทติ    อิมํ   สายิตฺวา   มริสฺสตีติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส    ฯ   ตํ   สายิเต   ทุกฺขา   เวทนา   อุปฺปชฺชติ   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๒๐๐]   รูปูปหาโร   นาม   อมนาปิกํ   รูปํ  อุปสํหรติ  ภยานกํ
เภรวํ   อิมํ   ปสฺสิตฺวา   อุตฺตสิตฺวา   มริสฺสตีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ตํ   ปสฺสิตฺวา   อุตฺตสติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส  ฯ  มนาปิกํ  รูปํ  อุปสํหรติ  เปมนิยํ  ๑-  หทยงฺคมํ ๒- อิมํ
ปสฺสิตฺวา   อลาภเกน   สุสฺสิตฺวา   มริสฺสตีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
ตํ   ปสฺสิตฺวา   อลาภเกน   สุสฺสติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ  มรติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๐.๑}   สทฺทูปหาโร    นาม   อมนาปิกํ   สทฺทํ   อุปสํหรติ
ภยานกํ    เภรวํ    อิมํ    สุตฺวา    อุตฺตสิตฺวา   มริสฺสตีติ   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส    ฯ    ตํ    สุตฺวา   อุตฺตสติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ
มรติ   อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ  มนาปิกํ  สทฺทํ  อุปสํหรติ  เปมนิยํ  ๓-
หทยงฺคมํ   ๔-   อิมํ   สุตฺวา  อลาภเกน  สุสฺสิตฺวา  มริสฺสตีติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตํ  สุตฺวา  อลาภเกน  สุสฺสติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ อิเม เทฺว ปาฐา ตีสุปิ โปตฺถเกสุ น ทิสฺสนฺติ ฯ ๓-๔ อิธ ปน
@ฐาเน ตาทิสา วา ปาฐา ตตฺถาปิ ทิสฺสนฺติ ฯ
มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๐.๒}   คนฺธูปหาโร  นาม  อมนาปิกํ  คนฺธํ  อุปสํหรติ  เชคุจฺฉํ
ปาฏิกุลฺยํ   อิมํ   ฆายิตฺวา   เชคุจฺฉตา  ปาฏิกุลฺยตา  มริสฺสตีติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตํ   ฆายิเต   เชคุจฺฉตา  ปาฏิกุลฺยตา  ทุกฺขา  เวทนา
อุปฺปชฺชติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ฯ
มนาปิกํ    คนฺธํ    อุปสํหรติ   อิมํ   ฆายิตฺวา   อลาภเกน   สุสฺสิตฺวา
มริสฺสตีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตํ   ฆายิตฺวา  อลาภเกน  สุสฺสติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ ฯ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๐.๓}   รสูปหาโร    นาม    อมนาปิกํ    รสํ   อุปสํหรติ
เชคุจฺฉํ     ปาฏิกุลฺยํ    อิมํ    สายิตฺวา    เชคุจฺฉตา    ปาฏิกุลฺยตา
มริสฺสตีติ    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ฯ    ตํ    สายิเต    เชคุจฺฉตา
ปาฏิกุลฺยตา   ทุกฺขา   เวทนา   อุปฺปชฺชติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ
มรติ    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส   ฯ   มนาปิกํ   รสํ   อุปสํหรติ   อิมํ
สายิตฺวา   อลาภเกน   สุสฺสิตฺวา   มริสฺสตีติ  อาปตฺติ  ทุกฺกฏสฺส  ฯ  ตํ
สายิตฺวา   อลาภเกน   สุสฺสติ  อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺส  ฯ  มรติ  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๐.๔}   โผฏฺฐพฺพูปหาโร    นาม    อมนาปิกํ    โผฏฺฐพฺพํ
อุปสํหรติ    ทุกฺขสมฺผสฺสํ    ขรสมฺผสฺสํ    อิมินา    ผุฏฺโฐ    มริสฺสตีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เตน   ผุฏฺฐสฺส   ทุกฺขา   เวทนา  อุปฺปชฺชติ
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส  ฯ  มนาปิกํ
โผฏฺฐพฺพํ     อุปสํหรติ    สุขสมฺผสฺสํ    มุทุสมฺผสฺสํ    อิมินา    ผุฏฺโฐ
อลาภเกน    สุสฺสิตฺวา    มริสฺสตีติ    อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เตน
ผุฏฺโฐ    อลาภเกน    สุสฺสติ    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯ   มรติ
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๐.๕}   ธมฺมูปหาโร     นาม     เนรยิกสฺส     นิรยกถํ
กเถติ   อิมํ   สุตฺวา   อุตฺตสิตฺวา   มริสฺสตีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส  ฯ
ตํ    สุตฺวา    อุตฺตสติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ   มรติ   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ฯ    กลฺยาณกมฺมสฺส    สคฺคกถํ   กเถติ   อิมํ   สุตฺวา
อธิมุตฺโต   มริสฺสตีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตํ   สุตฺวา  อธิมุตฺโต
มริสฺสามีติ    ทุกฺขํ    เวทนํ   อุปฺปาเทติ   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯ
มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๒๐๑]   อาจิกฺขนา   นาม   ปุฏฺโฐ   ภณติ   เอวํ  มรสฺสุ  โย
เอวํ   มรติ  โส  ธนํ  วา  ลภติ  ยสํ  วา  ลภติ  สคฺคํ  วา  คจฺฉตีติ
อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตาย   อาจิกฺขนาย  มริสฺสามีติ  ทุกฺขํ  เวทนํ
อุปฺปาเทติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๑.๑}   อนุสาสนี  นาม อปุฏฺโฐ ภณติ เอวํ มรสฺสุ โย เอวํ มรติ
โส   ธนํ   วา   ลภติ   ยสํ  วา  ลภติ  สคฺคํ  วา  คจฺฉตีติ  อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯ   ตาย  อนุสาสนิยา  มริสฺสามีติ  ทุกฺขํ  เวทนํ  อุปฺปาเทติ
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯ มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๒๐๒]   สงฺเกตกมฺมํ   นาม   สงฺเกตํ   กโรติ   ปุเรภตฺตํ  วา
ปจฺฉาภตฺตํ   วา   รตฺตึ   วา  ทิวา  วา  เตน  สงฺเกเตน  ตํ  ชีวิตา
โวโรเปหีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ   เตน   สงฺเกเตน   ตํ  ชีวิตา
โวโรเปติ   อาปตฺติ   อุภินฺนํ   ปาราชิกสฺส  ฯ  ตํ  สงฺเกตํ  ปุเร  วา
ปจฺฉา   วา   ตํ   ชีวิตา   โวโรเปติ   มูลฏฺฐสฺส   อนาปตฺติ  วธกสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     {๒๐๒.๑}   นิมิตฺตกมฺมํ     นาม    นิมิตฺตํ    กโรติ    อกฺขึ
วา   นิกฺขนิสฺสามิ   ภมุกํ   วา   อุกฺขิปิสฺสามิ   สีสํ   วา  อุกฺขิปิสฺสามิ
เตน   นิมิตฺเตน   ตํ   ชีวิตา   โวโรเปหีติ   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ฯ
เตน  นิมิตฺเตน  ตํ  ชีวิตา  โวโรเปติ  อาปตฺติ  อุภินฺนํ  ปาราชิกสฺส  ฯ
ตํ   นิมิตฺตํ   ปุเร   วา  ปจฺฉา  วา  ตํ  ชีวิตา  โวโรเปติ  มูลฏฺฐสฺส
อนาปตฺติ วธกสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
     [๒๐๓]   อนาปตฺติ   อสญฺจิจฺจ   อชานนฺตสฺส   นมรณาธิปฺปายสฺส
อุมฺมตฺตกสฺส ขิตฺตจิตฺตสฺส ๑- เวทนฏฺฏสฺส ๒- อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
            มนุสฺสวิคฺคหปาราชิกมฺหิ ปฐมภาณวารํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๐๔]   สํวณฺณนา นิสีทนฺโต          มุสโลทุกฺขเลน จ
           วุฑฺฒปพฺพชิตา สนฺโต            ลคฺคํ มํสํ วิเสนปิ ๓-
           ตโย จ วตฺถุกมฺเมหิ                อิฏฺฐกาหิปเร ตโย
           วาสี โคปานสี เจว                  อฏฺฏโกตรณํ ปติ
           เสทนตฺถุญฺจ สมฺพาโห            นหาปนาพฺภญฺชเนน จ
           อุฏฺฐาเปนฺโต นิปาเตนฺโต         อนฺนปาเนน มารณํ
           ชารคพฺโภ สปตฺตี จ                มาตาปุตฺตํ อุโภ วธิ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ อิเม เทฺว ปาฐา ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ น ทิสฺสนฺติ ฯ
@ วุฑฺฒปพฺพชิตาภิสนฺโน อคฺคํ วิมํสนา วิสนฺติ เตสุ โปตฺถเกสุ
@อาคตํ ฯ
           อุโภ น มิยฺยเร มทฺทา              ตาปํ วญฺฌา วิชายินี
           ปโตทํ นิคฺคเห ยกฺโข               วาฬยกฺขญฺจ ปาหิณิ
           ตํ มญฺญมาโน ปหริ                สคฺคญฺจ นิรยํ ภเณ
           อาฬวิยา ตโย รุกฺขา               ทาเยหิ อปเร ตโย
           มา กิลเมสิ น ตุยฺหํ                 ตกฺกํ โสจิรเกน ๑- จาติ ฯ
     [๒๐๕]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตสฺส    ภิกฺขู    การุญฺเญน    มรณวณฺณํ   สํวณฺเณสุํ   ฯ   โส   ภิกฺขุ
กาลมกาสิ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  กจฺจิ  นุ  โข  มยํ  ปาราชิกํ
อาปตฺตึ    อาปนฺนาติ   ฯ   อถโข   เต   ภิกฺขู   ภควโต   เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อาปตฺตึ ตุเมฺห ภิกฺขเว อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๒๐๖]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปิณฺฑจาริโก  ภิกฺขุ
ปีฐเก  ปิโลติกาย  ปฏิจฺฉนฺนํ  ทารกํ  นิสีทนฺโต  โอตฺถริตฺวา  มาเรสิ  ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   กจฺจิ   นุ   โข   อหํ   ปาราชิกํ   อาปตฺตึ
อาปนฺโนติ   ฯ   อถโข   โส  ภิกฺขุ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ
อนาปตฺติ    ภิกฺขุ    ปาราชิกสฺส   น   จ   ภิกฺขเว   อปฺปฏิเวกฺขิตฺวา
อาสเน นิสีทิตพฺพํ โย นิสีเทยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๐๗]   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ภตฺตคฺเค อนฺตรฆเร
อาสนํ  ปญฺญาเปนฺโต  มุสเล  อุสฺสิเต  เอกํ  มุสลํ  อคฺคเหสิ  ฯ  ทุติโย
มุสโล    ปริปติตฺวา   อญฺญตรสฺส   ทารกสฺส   มตฺถเก   อวตฺถาสิ   ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ตกฺกสุวีรเกน ฯ รา. ตกฺกํ โสวิรเกน ฯ
โส   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ
ภิกฺขูติ  ฯ  อสญฺจิจฺโจ  อหํ  ภควาติ  ฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  อสญฺจิจฺจาติ ฯ
เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ภตฺตคฺเค  อนฺตรฆเร  อาสนํ
ปญฺญาเปนฺโต   อุทุกฺขลภณฺฑิกํ   อกฺกมิตฺวา   ปวฏฺเฏสิ   อญฺญตรํ   ทารกํ
โอตฺถริตฺวา   มาเรสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อสญฺจิจฺจาติ ฯ
     [๒๐๘]   เตน   โข  ปน  สมเยน  ปิตาปตฺตา  ภิกฺขูสุ  ปพฺพชิตา
โหนฺติ   ฯ   กาเล  อาโรจิเต  ปุตฺโต  ปิตรํ  เอตทโวจ  คจฺฉ  ภนฺเต
สงฺโฆ   ตํ  ปฏิมาเนตีติ  ปิฏฺฐิยํ  คเหตฺวา  ปณาเมสิ  ฯ  โส  ปปติตฺวา
กาลมกาสิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ
นาหํ ภควา มรณาธิปฺปาโยติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๐๘.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  ปิตาปุตฺตา  ภิกฺขูสุ  ปพฺพชิตา
โหนฺติ  ฯ  กาเล  อาโรจิเต  ปุตฺโต  ปิตรํ เอตทโวจ คจฺฉ ภนฺเต สงฺโฆ
ตํ   ปฏิมาเนตีติ   มรณาธิปฺปาโย   ปิฏฺฐยํ  คเหตฺวา  ปณาเมสิ  ฯ  โส
ปปติตฺวา   กาลมกาสิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ
ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๐๘.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน  ปิตาปุตฺตา  ภิกฺขูสุ  ปพฺพชิตา
โหนฺติ  ฯ  กาเล  อาโรจิเต  ปุตฺโต  ปิตรํ เอตทโวจ คจฺฉ ภนฺเต สงฺโฆ
ตํ   ปฏิมาเนตีติ   มรณาธิปฺปาโย   ปิฏฺฐิยํ  คเหตฺวา  ปณาเมสิ  ฯ  โส
ปปติตฺวา  น  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๐๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  ภุญฺชนฺตสฺส
มํสํ   กณฺเฐ   วิลคฺคํ  โหติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ตสฺส  ภิกฺขุโน  คีวายํ
ปหารํ  อทาสิ  ฯ  สโลหิตํ  มํสํ  ปติ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ
เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  ภุญฺชนฺตสฺส  มํสํ  กณฺเฐ
วิลคฺคํ  โหติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มรณาธิปฺปาโย  ตสฺส  ภิกฺขุโน  คีวายํ
ปหารํ  อทาสิ  ฯ  สโลหิตํ  มํสํ  ปติ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๐๙.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน ภุญฺชนฺตสฺส
มํสํ   กณฺเฐ   วิลคฺคํ   โหติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มรณาธิปฺปาโย  ตสฺส
ภิกฺขุโน คีวายํ ปหารํ อทาสิ ฯ สโลหิตํ มํสํ ปติ ฯ โส ภิกฺขุ น กาลมกาสิ ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๐]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปิณฺฑจาริโก  ภิกฺขุ
วิสคตํ   ปิณฺฑปาตํ   ลภิตฺวา   ปฏิกฺกมนํ   หริตฺวา   ภิกฺขูนํ   อคฺคการิกํ
อทาสิ  ฯ  เต  ภิกฺขู  กาลมกํสุ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ กึจิตฺโต
ตฺวํ ภิกฺขูติ ฯ นาหํ ภควา ชานามีติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อชานนฺตสฺสาติ ฯ
     {๒๑๐.๑}   เตน    โข    ปน    สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ
วีมํสาธิปฺปาโย   อญฺญตรสฺส   ภิกฺขุโน   วิสํ   อทาสิ   ฯ   โส   ภิกฺขุ
กาลมกาสิ    ฯ    ตสฺส    กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   กึจิตฺโต   ตฺวํ
ภิกฺขูติ    ฯ    วีมํสาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อาฬวิกา  ๑-  ภิกฺขู วิหารวตฺถุํ
กโรนฺติ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   เหฏฺฐา   หุตฺวา  สิลํ  อุจฺจาเรสิ  ฯ
อุปริเมน   ภิกฺขุนา   ทุคฺคหิตา   สิลา   เหฏฺฐิมสฺส   ภิกฺขุโน   มตฺถเก
อวตฺถาสิ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อสญฺจิจฺจาติ ฯ
     {๒๑๑.๑}   เตน โข ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู วิหารวตฺถุํ กโรนฺติ ฯ
อญฺญตโร   ภิกฺขุ   เหฏฺฐา   หุตฺวา  สิลํ  อุจฺจาเรสิ  ฯ  อุปริโม  ภิกฺขุ
มรณาธิปฺปาโย   เหฏฺฐิมสฺส  ภิกฺขุโน  มตฺถเก  สิลํ  มุญฺจิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๑๑.๒}   เตน โข ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู วิหารวตฺถุํ กโรนฺติ ฯ
อญฺญตโร   ภิกฺขุ   เหฏฺฐา   หุตฺวา  สิลํ  อุจฺจาเรสิ  ฯ  อุปริโม  ภิกฺขุ
มรณาธิปฺปาโย   เหฏฺฐิมสฺส  ภิกฺขุโน  มตฺถเก  สิลํ  มุญฺจิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
น   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯ   เตน   โข  ปน  สมเยน
อาฬวิกา    ภิกฺขู    วิหารสฺส    กุฑฺฑํ    อุฏฺฐาเปนฺติ   ฯ   อญฺญตโร
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อาฬวกา ฯ
ภิกฺขุ   เหฏฺฐา   หุตฺวา   อิฏฺฐกํ   อุจฺจาเรสิ   ฯ   อุปริเมน  ภิกฺขุนา
ทุคฺคหิตา   อิฏฺฐกา   เหฏฺฐิมสฺส   ภิกฺขุโน   มตฺถเก  อวตฺถาสิ  ฯ  โส
ภิกฺขุ    กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อสญฺจิจฺจาติ ฯ
     {๒๑๑.๓}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อาฬวิกา ภิกฺขู วิหารสฺส กุฑฺฑํ
อุฏฺฐาเปนฺติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เหฏฺฐา  หุตฺวา  อิฏฺฐกํ  อุจฺจาเรสิ  ฯ
อุปริโม   ภิกฺขุ   มรณาธิปฺปาโย   เหฏฺฐิมสฺส   ภิกฺขุโน  มตฺถเก  อิฏฺฐกํ
มุญฺจิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส  ภิกฺขุ น กาลมกาสิ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ    อนาปตฺติ   ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๑.๔}   เตน  โข ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺติ ฯ
อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เหฏฺฐา  หุตฺวา  วาสึ  อุจฺจาเรสิ  ฯ  อุปริเมน ภิกฺขุนา
ทุคฺคหิตา   วาสี  เหฏฺฐิมสฺส  ภิกฺขุโน  มตฺถเก  อวตฺถาสิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อสญฺจิจฺจาติ ฯ
     {๒๑๑.๕}   เตน  โข ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺติ ฯ
อญฺญตโร   ภิกฺขุ   เหฏฺฐา  หุตฺวา  วาสึ  อุจฺจาเรสิ  ฯ  อุปริโม  ภิกฺขุ
มรณาธิปฺปาโย  เหฏฺฐิมสฺส  ภิกฺขุโน  มตฺถเก  วาสึ  มุญฺจิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส  ภิกฺขุ  น  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯ
เตน  โข  ปน  สมเยน  อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺติ ฯ อญฺญตโร ภิกฺขุ
เหฏฺฐา   หุตฺวา  โคปานสึ  อุจฺจาเรสิ  ฯ  อุปริเมน  ภิกฺขุนา  ทุคฺคหิตา
โคปานสี   เหฏฺฐิมสฺส   ภิกฺขุโน   มตฺถเก   อวตฺถาสิ   ฯ   โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ    ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
อสญฺจิจฺจาติ ฯ
     {๒๑๑.๖}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อาฬวิกา  ภิกฺขู  นวกมฺมํ
กโรนฺติ   ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เหฏฺฐา  หุตฺวา  โคปานสึ  อุจฺจาเรสิ  ฯ
อุปริโม    ภิกฺขุ    มรณาธิปฺปาโย    เหฏฺฐิมสฺส    ภิกฺขุโน    มตฺถเก
โคปานสึ   มุญฺจิ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส  ภิกฺขุ  น
กาลมกาสิ    ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๑.๗}   เตน  โข  ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺตา
อฏฺฏกํ  พนฺธนฺติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  อาวุโส
อตฺร  ฐิโต  พนฺธาหีติ  ฯ โส ตตฺร ฐิโต พนฺธนฺโต ปริปติตฺวา กาลมกาสิ ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  นาหํ  ภควา
มรณาธิปฺปาโยติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๑.๘}   เตน  โข  ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺตา
อฏฺฏกํ   พนฺธนฺติ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ  มรณาธิปฺปาโย  อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ
เอตทโวจ  อาวุโส  อตฺร  ฐิโต  พนฺธาหีติ  ฯ  โส  ตตฺร ฐิโต พนฺธนฺโต
ปริปติตฺวา   กาลมกาสิ   ฯเปฯ   ปริปติตฺวา   น  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ    ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ วิหารํ ฉาเทตฺวา
โอตรติ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   ตํ   ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  อาวุโส  อิโต
โอตราหีติ   ฯ  โส  เตน  โอตรนฺโต  ปริปติตฺวา  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๒.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ วิหารํ ฉาเทตฺวา
โอตรติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มรณาธิปฺปาโย  ตํ  ภิกฺขุํ เอตทโวจ อาวุโส
อิโต  โอตราหีติ  ฯ  โส  เตน  โอตรนฺโต  ปริปติตฺวา กาลมกาสิ ฯเปฯ
ปริปติตฺวา   น  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๓]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อนภิรติยา
ปีฬิโต   คิชฺฌกูฏํ   อภิรูหิตฺวา   ปปาเต   ปปตนฺโต   อญฺญตรํ  วิลีวการํ
โอตฺถริตฺวา   มาเรสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส  น  จ  ภิกฺขเว  อตฺตานํ  ปาเตตพฺพํ  โย  ปาเตยฺย
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๒๑๓.๑}   เตน   โข  ปน  สมเยน  ฉพฺพคฺคิยา  ภิกฺขู  คิชฺฌกูฏํ
ปพฺพตํ   อภิรูหิตฺวา   ทวาย   สิลํ   ปวิชฺฌึสุ   ฯ   สา   ๑-  อญฺญตรํ
โคปาลกํ   โอตฺถริตฺวา   มาเรสิ   ๒-   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   ปาราชิกสฺส   น   จ   ภิกฺขเว   ทวาย
สิลา ปวิชฺฌิตพฺพา โย ปวิชฺเฌยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๑๔]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
@เชิงอรรถ:  ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ รามญฺญโปตฺถเก
@ปน สิลาติ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. ม. มาเรสุํ ฯ
โหติ   ฯ   ตํ   ภิกฺขู   เสเทสุํ   ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๑}   เตน  โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ ตํ
ภิกฺขู  มรณาธิปฺปายา  เสเทสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ ฯเปฯ โส ภิกฺขุ
น   กาลมกาสิ   ฯ   เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน สีสาภิตาโป
โหติ  ฯ  ตสฺส  ภิกฺขู  นตฺถุํ  อทํสุ ฯ โส ภิกฺขุ กาลมกาสิ ฯ เตสํ กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขเว  นมรณาธิปฺปายสฺสาติ  ฯ  เตน  โข
ปน   สมเยน  อญฺญตรสฺส  ภิกฺขุโน  สีสาภิตาโป   โหติ  ฯ  ตสฺส  ภิกฺขู
มรณาธิปฺปายา  นตฺถุํ  อทํสุ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ ฯ ฯเปฯ โส ภิกฺขุ
น   กาลมกาสิ   ฯ   เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๓}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  สมฺพาเหสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ  เตน  โข  ปน
สมเยน    อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  มรณาธิปฺปายา
สมฺพาเหสุํ  ฯ   โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส ภิกฺขุ น กาลมกาสิ ฯ
เตสํ    กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ     ถุลฺลจฺจยสฺสาติ     ฯ     เตน    โข    ปน    สมเยน
อญฺญตโร   ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  นหาเปสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขเว
นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๔}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  มรณาธิปฺปายา  นหาเปสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ
ฯเปฯ   โส   ภิกฺขุ   น  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ    ภิกฺขเว    ปาราชิกสฺส    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺสาติ    ฯ
เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ   ตํ  ภิกฺขู
เตเลน   อพฺภญฺชึสุ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ   ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ     ฯเปฯ    อนาปตฺติ    ภิกฺขเว    นมรณาธิปฺปายสฺสาติ    ฯ
เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู
มรณาธิปฺปายา   เตเลน   อพฺภญฺชึสุ   ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯเปฯ
โส   ภิกฺขุ  น  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขเว ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๕}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  อุฏฺฐาเปสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ  เตน  โข  ปน
สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  มรณาธิปฺปายา
อุฏฺฐาเปสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ กาลมกาสิ ฯเปฯ โส ภิกฺขุ น กาลมกาสิ ฯ เตสํ
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๖}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  นิปาเตสุํ  ฯ  โส ภิกฺขุ กาลมกาสิ ฯ เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ
อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน
อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  มรณาธิปฺปายา นิปาเตสุํ ฯ
โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ   ฯเปฯ   โส  ภิกฺขุ  น  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯ   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ  ฯ  ตสฺส  ภิกฺขู  อนฺนํ  อทํสุ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๔.๗}   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ   ฯ   ตสฺส   ภิกฺขู   มรณาธิปฺปายา   อนฺนํ  อทํสุ  ฯ  โส  ภิกฺขุ
กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส  ภิกฺขุ  น  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ  ถุลฺลจฺจยสฺสาติ  ฯ
เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตสฺส
ภิกฺขู   ปานํ   อทํสุ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ   เตน
โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตสฺส  ภิกฺขู
มรณาธิปฺปายา    ปานํ   อทํสุ   ฯ   โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ   ฯเปฯ
โส   ภิกฺขุ  น  กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขเว ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๕]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรา  อิตฺถี  ปวุตฺถปติกา
ชาเรน   คพฺภินี   โหติ   ฯ   สา   กุลูปกํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  อิงฺฆยฺย
คพฺภปาตนํ   ชานาหีติ   ฯ  สุฏฺฐุ  ภคินีติ  ตสฺสา  คพฺภปาตนํ  อทาสิ  ฯ
ทารโก   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ
ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๑๕.๑}   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ปุริสสฺส  เทฺว
ปชาปติโย   โหนฺติ   เอกา   วญฺฌา  เอกา  วิชายินี  ฯ  วญฺฌา  อิตฺถี
กุลูปกํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ  สเจ  สา  ภนฺเต  วิชายิสฺสติ สพฺพสฺส กุฏุมฺพสฺส
อิสฺสรา  ภวิสฺสติ  อิงฺฆยฺย  ตสฺสา  คพฺภปาตนํ  ชานาหีติ  ฯ  สุฏฺฐุ ภคินีติ
ตสฺสา   คพฺภปาตนํ   อทาสิ   ฯ   ทารโก   กาลมกาสิ  ฯ  มาตา  น
กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๑๕.๒}   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรสฺส  ปุริสสฺส  เทฺว
ปชาปติโย   โหนฺติ   เอกา   วญฺฌา  เอกา  วิชายินี  ฯ  วญฺฌา  อิตฺถี
กุลูปกํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   สเจ   สา   ภนฺเต   วิชายิสฺสติ  สพฺพสฺส
กุฏุมฺพสฺส   อิสฺสรา   ภวิสฺสติ  อิงฺฆยฺย  ตสฺสา  คพฺภปาตนํ  ชานาหีติ  ฯ
สุฏฺฐุ   ภคินีติ   ตสฺสา   คพฺภปาตนํ   อทาสิ  ฯ  มาตา  กาลมกาสิ  ฯ
ทารโก   น   กาลมกาสิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺสาติ   ฯ    เตน   โข  ปน
สมเยน    อญฺญตรสฺส    ปุริสสฺส   เทฺว   ปชาปติโย   โหนฺติ   เอกา
วญฺฌา   เอกา   วิชายินี   ฯ   วญฺฌา  อิตฺถี  กุลูปกํ  ภิกฺขุํ  เอตทโวจ
สเจ   สา   ภนฺเต   วิชายิสฺสติ   สพฺพสฺส  กุฏุมฺพสฺส  อิสฺสรา  ภวิสฺสติ
อิงฺฆยฺย   ตสฺสา   คพฺภปาตนํ   ชานาหีติ   ฯ   สุฏฺฐุ   ภคินีติ   ตสฺสา
คพฺภปาตนํ   อทาสิ  ฯ  อุโภ  กาลมกํสุ  ฯเปฯ  อุโภ  น  กาลมกํสุ  ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส  อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๕.๓}   เตน    โข    ปน   สมเยน   อญฺญตรา   คพฺภินี
อิตฺถี   กุลูปกํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   อิงฺฆยฺย   คพฺภปาตนํ  ชานาหีติ  ฯ
เตนหิ   ภคินิ   มทฺทสฺสูติ   ฯ  สา  มทฺทิตฺวา  คพฺภํ  ปาเตสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๑๕.๔}   เตน  โข ปน สมเยน อญฺญตรา คพฺภินี อิตฺถี กุลูปกํ ภิกฺขุํ
เอตทโวจ  อิงฺฆยฺย  คพฺภปาตนํ  ชานาหีติ  ฯ  เตนหิ  ภคินิ  ตาเปหีติ ฯ
สา  ตาเปตฺวา  คพฺภํ  ปาเตสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อาปตฺตึ
ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาปนฺโน  ปาราชิกนฺติ  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตรา
วญฺฌา   อิตฺถี   กุลูปกํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   อิงฺฆยฺย  เภสชฺชํ  ชานาหิ
เยนาหํ  วิชาเยยฺยนฺติ  ฯ  สุฏฺฐุ  ภคินีติ  ตสฺสา  เภสชฺชํ  อทาสิ  ฯ สา
กาลมกาสิ   ฯ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๒๑๕.๕}   เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรา วิชายินี อิตฺถี กุลูปกํ ภิกฺขุํ
เอตทโวจ  อิงฺฆยฺย เภสชฺชํ ชานาหิ เยนาหํ น วิชาเยยฺยนฺติ ฯ สุฏฺฐุ ภคินีติ
ตสฺสา  เภสชฺชํ  อทาสิ  ฯ  สา  กาลมกาสิ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๑๖]   เตน  โข  ปน  สมเยน  ฉพฺพคฺคิยา  ภิกฺขู  สตฺตรสวคฺคิยํ
ภิกฺขุํ  องฺคุลิปโตทเกน  หาเสสุํ  ฯ  โส  ภิกฺขุ อุตฺตสนฺโต ๑- อนสฺสาสโก
กาลมกาสิ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสาติ ๒- ฯ
     [๒๑๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สตฺตรสวคฺคิยา  ภิกฺขู  ฉพฺพคฺคิยํ
ภิกฺขุํ  กมฺมํ  กริสฺสามาติ  โอตฺถริตฺวา  มาเรสุํ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสาติ ๓- ฯ
     [๒๑๘]   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภูตเวชฺชโก  ภิกฺขุ
ยกฺขํ   ชีวิตา   โวโรเปสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๑๙]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ
วาฬยกฺขํ   วิหารํ  ปาเหสิ  ฯ  ตํ  ยกฺขา  ชีวิตา  โวโรเปสุํ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๙.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ มรณาธิปฺปาโย
อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ  วาฬยกฺขํ  วิหารํ  ปาเหสิ ฯ ตํ ยกฺขา ชีวิตา โวโรเปสุํ ฯ
ฯเปฯ  ตํ  ยกฺขา  น  ชีวิตา  โวโรเปสุํ  ฯ  ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๙.๒}   เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ วาฬกนฺตารํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อุตฺตนฺโต ฯ ๒-๓ ยุ. ม. อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปาราชิกสฺสาติ ฯ
ปาเหสิ   ฯ   ตํ  วาฬา  ชีวิตา  โวโรเปสุํ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๙.๓}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ มรณาธิปฺปาโย
อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ  วาฬกนฺตารํ  ปาเหสิ  ฯ ตํ วาฬา ชีวิตา โวโรเปสุํ ฯเปฯ
ตํ   วาฬา   ชีวิตา   น  โวโรเปสุํ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๑๙.๔}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ
โจรกนฺตารํ  ปาเหสิ  ฯ ตํ โจรา ชีวิตา โวโรเปสุํ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๑๙.๕}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ มรณาธิปฺปาโย
อญฺญตรํ   ภิกฺขุํ  โจรกนฺตารํ  ปาเหสิ  ฯ  ตํ  โจรา  ชีวิตา  โวโรเปสุํ
ฯเปฯ  ตํ  โจรา  น ชีวิตา โวโรเปสุํ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯ อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๒๐]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ตํ  มญฺญมาโน
ตํ   ชีวิตา  โวโรเปสิ  ฯ  ตํ  มญฺญมาโน  อญฺญํ  ชีวิตา  โวโรเปสิ  ฯ
อญฺญํ    มญฺญมาโน   ตํ   ชีวิตา   โวโรเปสิ   ฯ   อญฺญํ   มญฺญมาโน
อญฺญํ   ชีวิตา   โวโรเปสิ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๒๒๑]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อมนุสฺเสน
คหิโต   โหติ   ฯ   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ตสฺส  ภิกฺขุโน  ปหารํ  อทาสิ  ฯ
โส   ภิกฺขุ   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๒๑.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อมนุสฺเสน
คหิโต  โหติ  ฯ  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  มรณาธิปฺปาโย  ตสฺส  ภิกฺขุโน  ปหารํ
อทาสิ  ฯ  โส  ภิกฺขุ  กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส ภิกฺขุ น กาลมกาสิ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๒๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  กลฺยาณกมฺมสฺส
สคฺคกถํ   กเถสิ   ฯ   โส   อธิมุตฺโต   กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ    ฯเปฯ    อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   นมรณาธิปฺปายสฺสาติ   ฯ   เตน
โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   มรณาธิปฺปาโย  กลฺยาณกมฺมสฺส
สคฺคกถํ   กเถสิ   ฯ  โส  อธิมุตฺโต  กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส  อธิมุตฺโต
น   กาลมกาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๒๒.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  เนรยิกสฺส
นิรยกถํ  กเถสิ  ฯ  โส  อุตฺตสิตฺวา  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๒๒.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร ภิกฺขุ มรณาธิปฺปาโย
เนรยิกสฺส  นิรยกถํ  กเถสิ  ฯ  โส  อุตฺตสิตฺวา  กาลมกาสิ  ฯเปฯ  โส
อุตฺตสิตฺวา   น  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๒๓]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อาฬวิกา  ภิกฺขู  นวกมฺมํ
กโรนฺตา    รุกฺขํ    ฉินฺทนฺติ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   อญฺญตรํ   ภิกฺขุํ
เอตทโวจ   อาวุโส  อตฺร  ฐิโต  ฉินฺทาหีติ  ฯ  ตํ  ตตฺร  ฐิตํ  ฉินฺทนฺตํ
รุกฺโข  โอตฺถริตฺวา  มาเรสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ อนาปตฺติ
ภิกฺขุ นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๒๓.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อาฬวิกา ภิกฺขู นวกมฺมํ กโรนฺตา
รุกฺขํ   ฉินฺทนฺติ   ฯ   อญฺญตโร   ภิกฺขุ   มรณาธิปฺปาโย  อญฺญตรํ  ภิกฺขุํ
เอตทโวจ  อาวุโส  อตฺร  ฐิโต  ฉินฺทาหีติ  ฯ ตํ ตตฺร ฐิตํ ฉินฺทนฺตํ รุกฺโข
โอตฺถริตฺวา  มาเรสิ  ฯเปฯ  รุกฺโข  โอตฺถริตฺวา  น  มาเรสิ  ฯ  ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ    อโหสิ    ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๒๔]   เตน  โข  ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ทายํ อาลิมฺเปสุํ ฯ
มนุสฺสา   ทฑฺฒา  กาลมกํสุ  ฯ  เตสํ  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขเว นมรณาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๒๔.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู มรณาธิปฺปายา
ทายํ  อาลิมฺเปสุํ  ฯ  มนุสฺสา  ทฑฺฒา  กาลมกํสุ  ฯเปฯ  มนุสฺสา  ทฑฺฒา
น  กาลมกํสุ  ฯ  เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๒๕]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อาฆาตนํ
คนฺตฺวา   โจรฆาตกํ   เอตทโวจ   อาวุโส   มายิมํ   กิลเมสิ  เอเกน
ปหาเรน   ชีวิตา   โวโรเปหีติ   ฯ  สุฏฺฐุ  ภนฺเตติ  เอเกน  ปหาเรน
ชีวิตา   โวโรเปสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อาปตฺตึ  ตฺวํ
ภิกฺขุ   อาปนฺโน   ปาราชิกนฺติ   ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร
ภิกฺขุ    อาฆาตนํ   คนฺตฺวา   โจรฆาตํ   เอตทโวจ   อาวุโส   มายิมํ
กิลเมสิ   เอเกน   ปหาเรน  ชีวิตา  โวโรเปหีติ  ฯ  โส  นาหํ  ตุยฺหํ
วจนํ   กริสฺสามีติ   ตํ   ชีวิตา   โวโรเปสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ
ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๒๖]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปุริโส  กุลฆเร  ๑-
หตฺถปาทจฺฉินฺโน    ญาตเกหิ    สมฺปริกิณฺโณ    โหติ    ฯ    อญฺญตโร
ภิกฺขุ   เต   มนุสฺเส   เอตทโวจ  อาวุโส  อิจฺฉถ  อิมสฺส  มรณนฺติ  ฯ
อาม   ภนฺเต   อิจฺฉามาติ   ฯ   เตนหิ  ตกฺกํ  ปาเยถาติ  ฯ  เต  ตํ
ตกฺกํ   ปาเยสุํ   ฯ  โส  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๒๖.๑}   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ปุริโส  กุลฆเร
หตฺถปาทจฺฉินฺโน    ญาตเกหิ    สมฺปริกิณฺโณ    โหติ    ฯ    อญฺญตรา
ภิกฺขุนี   เต   มนุสฺเส  เอตทโวจ  อาวุโส  อิจฺฉถ  อิมสฺส  มรณนฺติ  ฯ
อามยฺเย  อิจฺฉามาติ  ฯ  เตนหิ  โลณโสจิรกํ  ๒-  ปาเยถาติ  ฯ เต ตํ
โลณโสจิรกํ  ปาเยสุํ  ฯ  โส  กาลมกาสิ  ฯ  ตสฺสา  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯ
อถโข  สา  ภิกฺขุนี  ภิกฺขุนีนํ  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  ภิกฺขุนิโย  ภิกฺขูนํ
เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  ภิกฺขู  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ ฯ อาปตฺตึ
สา ภิกฺขเว ภิกฺขุนี อาปนฺนา ปาราชิกนฺติ ฯ
                            ตติยปาราชิกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                  ------------
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ญาติฆเร ฯ ๒-๓ ยุ. ม. โลณสุจีรกํ ฯ
                            จตุตฺถปาราชิกกณฺฑํ
     [๒๒๗]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  เวสาลิยํ  วิหรติ มหาวเน
กูฏาคารสาลายํ   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน  สมฺพหุลา  สนฺทิฏฺฐา
สมฺภตฺตา   ภิกฺขู   วคฺคุมุทาย   นทิยา  ตีเร  วสฺสํ  อุปคจฺฉึสุ  ฯ  เตน
โข   ปน   สมเยน   วชฺชี   ทุพฺภิกฺขา   โหติ   ทฺวีหิติกา   เสตฏฺฐิกา
สลากาวุตฺตา   น  สุกรา  อุญฺเฉน  ปคฺคเหน  ยาเปตุํ  ฯ  อถโข  เตสํ
ภิกฺขูนํ   เอตทโหสิ  เอตรหิ  โข  วชฺชี  ทุพฺภิกฺขา  ทฺวีหิติกา  เสตฏฺฐิกา
สลากาวุตฺตา   น   สุกรา   อุญฺเฉน  ปคฺคเหน  ยาเปตุํ  เกน  นุ  โข
มยํ   อุปาเยน   สมคฺคา   สมฺโมทมานา   อวิวทมานา   ผาสุกํ   วสฺสํ
วเสยฺยาม น จ ปิณฺฑเกน กิลเมยฺยามาติ ฯ
     {๒๒๗.๑}   เอกจฺเจ  เอวมาหํสุ  หนฺท  มยํ  อาวุโส คิหีนํ กมฺมนฺตํ
อธิฏฺเฐม   เอวนฺเต   อมฺหากํ   ทาตุํ   มญฺญิสฺสนฺติ  เอวํ  มยํ  สมคฺคา
สมฺโมทมานา   อวิวทมานา   ผาสุกํ   วสฺสํ  วสิสฺสาม  น  จ  ปิณฺฑเกน
กิลมิสฺสามาติ  ฯ  เอกจฺเจ  เอวมาหํสุ  อลํ  อาวุโส  กึ  คิหีนํ  กมฺมนฺตํ
อธิฏฺฐิเตน  หนฺท  มยํ  อาวุโส  คิหีนํ  ทูเตยฺยํ  หราม  เอวนฺเต อมฺหากํ
ทาตุํ  มญฺญิสฺสนฺติ  เอวํ  มยํ  สมคฺคา  สมฺโมทมานา  อวิวทมานา  ผาสุกํ
วสฺสํ  วสิสฺสาม  น  จ  ปิณฺฑเกน กิลมิสฺสามาติ ฯ เอกจฺเจ เอวมาหํสุ อลํ
อาวุโส  กึ  คิหีนํ  กมฺมนฺตํ  อธิฏฺฐิเตน  กึ  คิหีนํ ทูเตยฺยํ หเฏน ๑- หนฺท
@เชิงอรรถ:  หรเณนาติปิ ปาโฐ ฯ
มยํ     อาวุโส    คิหีนํ    อญฺญมญฺญสฺส    อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส    วณฺณํ
ภาสิสฺสาม   อสุโก   ภิกฺขุ   ปฐมสฺส   ฌานสฺส   ลาภี   อสุโก   ภิกฺขุ
ทุติยสฺส    ฌานสฺส   ลาภี   อสุโก   ภิกฺขุ   ตติยสฺส   ฌานสฺส   ลาภี
อสุโก   ภิกฺขุ   จตุตฺถสฺส   ฌานสฺส   ลาภี   อสุโก  ภิกฺขุ  โสตาปนฺโน
อสุโก   ภิกฺขุ   สกทาคามี   อสุโก   ภิกฺขุ   อนาคามี   อสุโก   ภิกฺขุ
อรหา   อสุโก   ภิกฺขุ   เตวิชฺโช   อสุโก  ภิกฺขุ  ฉฬภิญฺโญติ  เอวนฺเต
อมฺหากํ    ทาตุํ    มญฺญิสฺสนฺติ    เอวํ   มยํ   สมคฺคา   สมฺโมทมานา
อวิวทมานา  ผาสุกํ  วสฺสํ  วสิสฺสาม  น  จ  ปิณฺฑเกน  กิลมิสฺสามาติ  ฯ
เอโสเยว   โข   อาวุโส   เสยฺโย   โย  อมฺหากํ  คิหีนํ  อญฺญมญฺญสฺส
อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺโณ ภาสิโตติ ฯ
     {๒๒๗.๒}   อถโข  เต  ภิกฺขู  คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส
วณฺณํ  ภาสึสุ  อสุโก  ภิกฺขุ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  ลาภี  ฯเปฯ  อสุโก ภิกฺขุ
จตุตฺถสฺส  ฌานสฺส  ลาภี  อสุโก  ภิกฺขุ  โสตาปนฺโน  ฯเปฯ  อสุโก ภิกฺขุ
ฉฬภิญฺโญติ  ฯ  อถโข  เต  มนุสฺสา  ลาภา  วต โน สุลทฺธํ วต โน เยสํ
โน  เอวรูปา  ภิกฺขู  วสฺสํ  อุปคตา  น  วต  โน  อิโต ปุพฺเพ เอวรูปา
ภิกฺขู   วสฺสํ   อุปคตา   ยถยิเม   ภิกฺขู   สีลวนฺโต  กลฺยาณธมฺมาติ  ฯ
เต  ๑-๒-  ตาทิสานิ  โภชนานิ  อตฺตนา  ภุญฺชนฺติ  น  มาตาปิตูนํ
เทนฺติ   น   ปุตฺตทารสฺส   เทนฺติ   น  ทาสกมฺมกรโปริสสฺส  เทนฺติ  น
มิตฺตามจฺจานํ    เทนฺติ    น    ญาติสาโลหิตานํ    เทนฺติ    ยาทิสานิ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ สพฺพตฺถ วาเรสุ อาคโต ฯ
ภิกฺขูนํ    เทนฺติ   น   ตาทิสานิ   ขาทนียานิ   อตฺตนา   ขาทนฺติ   น
มาตาปิตูนํ   เทนฺติ   ฯเปฯ   น   ญาติสาโลหิตานํ   เทนฺติ   ยาทิสานิ
ภิกฺขูนํ   เทนฺติ   น   ๑-   ตาทิสานิ  สายนียานิ  อตฺตนา  สายนฺติ  น
มาตาปิตูนํ   เทนฺติ   ฯเปฯ   น   ญาติสาโลหิตานํ   เทนฺติ   ยาทิสานิ
ภิกฺขูนํ  เทนฺติ  น  ๒-  ตาทิสานิ  ปานานิ  อตฺตนา  ปิวนฺติ น มาตาปิตูนํ
เทนฺติ     น     ปุตฺตทารสฺส     เทนฺติ    น    ทาสกมฺมกรโปริสสฺส
เทนฺติ    น    มิตฺตามจฺจานํ    เทนฺติ   น   ญาติสาโลหิตานํ   เทนฺติ
ยาทิสานิ   ภิกฺขูนํ   เทนฺติ   ฯ   อถโข  เต  ภิกฺขู  วณฺณวนฺโต  อเหสุํ
ปีนินฺทฺริยา ปสนฺนมุขวณฺณา วิปฺปสนฺนจฺฉวิวณฺณา ฯ
     {๒๒๗.๓}   อาจิณฺณํ  โข  ปเนตํ  วสฺสํ  วุตฺถานํ  ภิกฺขูนํ  ภควนฺตํ
ทสฺสนาย  อุปสงฺกมิตุํ  ฯ  อถโข  เต  ภิกฺขู  วสฺสํ  วุตฺถา เตมาสจฺจเยน
เสนาสนํ   สํสาเมตฺวา   ปตฺตจีวรมาทาย  เยน  เวสาลี  เตน  ปกฺกมึสุ
อนุปุพฺเพน  จาริกํ  ๓-  จรมานา  ๔-  เยน  เวสาลี เยน มหาวนํ เยน
กูฏาคารสาลา   เยน   ภควา   เตนุปสงฺกมึสุ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทึสุ ฯ
     [๒๒๘]   เตน  โข  ปน  สมเยน  ทิสาสุ  วสฺสํ  วุตฺถา ภิกฺขู กิสา
โหนฺติ    ลูขา   ทุพฺพณฺณา   อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตา   ธมนิสนฺถตคตฺตา   ฯ
วคฺคุมุทาตีริยา  ปน  ภิกฺขู  วณฺณวนฺโต  โหนฺติ  ปีนินฺทฺริยา  ปสนฺนมุขวณฺณา
@เชิงอรรถ: ๑-๒ อยมฺปน เอเกกสฺมึ วาเร เอเกโกเยว ปากโฏ ฯ ๓-๔ ตีสุปิ
@โปตฺถเกสุ อิทํ ปาฐทฺวยํ น ปญฺญายติ ฯ
วิปฺปสนฺนจฺฉวิวณฺณา     ฯ     อาจิณฺณํ     โข     ปเนตํ     พุทฺธานํ
ภควนฺตานํ    อาคนฺตุเกหิ    ภิกฺขูหิ   สทฺธึ   ปฏิสมฺโมทิตุํ   ฯ   อถโข
ภควา    วคฺคุมุทาตีริเย   ภิกฺขู   เอตทโวจ   กจฺจิ   ภิกฺขเว   ขมนียํ
กจฺจิ   ยาปนียํ   กจฺจิ   สมคฺคา   สมฺโมทมานา   อวิวทมานา   ผาสุกํ
วสฺสํ   วสิตฺถ   น   จ   ปิณฺฑเกน   กิลมิตฺถาติ   ฯ   ขมนียํ   ภควา
ยาปนียํ   ภควา   สมคฺคา   จ  มยํ  ภนฺเต  สมฺโมทมานา  อวิวทมานา
ผาสุกํ   วสฺสํ   วสิมฺหา   น   จ  ปิณฺฑเกน  กิลมิมฺหาติ  ฯ  ชานนฺตาปิ
ตถาคตา   ปุจฺฉนฺติ   ชานนฺตาปิ   น   ปุจฺฉนฺติ  กาลํ  วิทิตฺวา  ปุจฺฉนฺติ
กาลํ   วิทิตฺวา   น   ปุจฺฉนฺติ   อตฺถสญฺหิตํ   ตถาคตา   ปุจฺฉนฺติ   โน
อนตฺถสญฺหิตํ   อนตฺถสญฺหิเต   เสตุฆาโต   ตถาคตานํ   ฯ  ทฺวีหากาเรหิ
พุทฺธา    ภควนฺโต    ภิกฺขู    ปฏิปุจฺฉนฺติ    ธมฺมํ    วา   เทสิสฺสาม
สาวกานํ    วา    สิกฺขาปทํ   ปญฺญาเปสฺสามาติ   ฯ   อถโข   ภควา
วคฺคุมุทาตีริเย   ภิกฺขู   เอตทโวจ   ยถา   กถํ   ปน  ตุเมฺห  ภิกฺขเว
สมคฺคา   สมฺโมทมานา   อวิวทมานา   ผาสุกํ   วสฺสํ   วสิตฺถ   น  จ
ปิณฺฑเกน   กิลมิตฺถาติ   ฯ   อถโข   เต   ภิกฺขู   ภควโต   เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ กจฺจิ ปน โว ภิกฺขเว ภูตนฺติ ฯ อภูตํ ภควาติ ฯ
     [๒๒๙]   วิครหิ  พุทฺโธ  ภควา  อนนุจฺฉวิกํ  โมฆปุริสา  อนนุโลมิกํ
อปฺปฏิรูปํ    อสฺสามณกํ   อกปฺปิยํ   อกรณียํ   กถํ   หิ   นาม   ตุเมฺห
โมฆปุริสา     อุทรสฺส     การณา    คิหีนํ    อญฺญมญฺญสฺส    อุตฺตริ-
มนุสฺสธมฺมสฺส   วณฺณํ   ภาสิสฺสถ   วรํ   ตุเมฺหหิ   โมฆปุริสา  ติเณฺหน
โควิกนฺตเนน   ๑-   กุจฺฉิปริกนฺโต   น  เตฺวว  อุทรสฺส  การณา  คิหีนํ
อญฺญมญฺญสฺส     อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส    วณฺโณ    ภาสิโต    ตํ    กิสฺส
เหตุ   ตโตนิทานํ   หิ   โมฆปุริสา   มรณํ   วา  นิคจฺเฉยฺย  มรณมตฺตํ
วา   ทุกฺขํ   น   เตฺวว   ตปฺปจฺจยา   กายสฺส   เภทา   ปรํ  มรณา
อปายํ    ทุคฺคตึ    วนิปาตํ   นิรยํ   อุปปชฺเชยฺย   อิโตนิทานญฺจ   โข
โมฆปุริสา   กายสฺส   เภทา   ปรํ   มรณา   อปายํ   ทุคฺคตึ  วินิปาตํ
นิรยํ   อุปปชฺเชยฺย   เนตํ   โมฆปุริสา   อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย
ปสนฺนานํ   วา   ภิยฺโยภาวาย   ฯเปฯ   วิครหิตฺวา  ธมฺมึ  กถํ  กตฺวา
ภิกฺขู อามนฺเตสิ ฯ
     [๒๓๐]   ปญฺจิเม  ภิกฺขเว  มหาโจรา  สนฺโต  สํวิชฺชมานา  โลกสฺมึ ฯ
กตเม   ปญฺจ   ฯ   อิธ  ภิกฺขเว  เอกจฺจสฺส  มหาโจรสฺส  เอวํ  โหติ
กุทาสฺสุ  นามาหํ  สเตน  วา  สหสฺเสน  วา  ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ
อาหิณฺฑิสฺสามิ   หนนฺโต   ฆาเตนฺโต   ฉินฺทนฺโต   เฉทาเปนฺโต  ปจนฺโต
ปจาเปนฺโตติ  ฯ  โส  อปเรน  สมเยน  สเตน วา สหสฺเสน วา ปริวุโต
คามนิคมราชธานีสุ     อาหิณฺฑติ     หนนฺโต    ฆาเตนฺโต    ฉินฺทนฺโต
เฉทาเปนฺโต  ปจนฺโต  ปจาเปนฺโต  ฯ  เอวเมว โข ภิกฺขเว อิเธกจฺจสฺส
ปาปภิกฺขุโน   เอวํ   โหติ   กุทาสฺสุ   นามาหํ   สเตน  วา  สหสฺเสน
วา   ปริวุโต   คามนิคมราชธานีสุ   จาริกํ  จริสฺสามิ  สกฺกโต  ครุกโต
มานิโต    ปูชิโต    อปจิโต    คหฏฺฐานญฺเจว    ปพฺพชิตานญฺจ   ลาภี
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โควิกตฺตเนน ฯ
จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานนฺติ       ฯ       โส
อปเรน  สมเยน  สเตน  วา  สหสฺเสน  วา  ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ
จาริกํ  จรติ  สกฺกโต  ครุกโต  มานิโต  ปูชิโต  อปจิโต  คหฏฺฐานญฺเจว
ปพฺพชิตานญฺจ       ลาภี       จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺช-
ปริกฺขารานํ   ฯ  อยํ  ภิกฺขเว  ปฐโม  มหาโจโร  สนฺโต  สํวิชฺชมาโน
โลกสฺมึ ฯ
     {๒๓๐.๑}   ปุน  จปรํ  ภิกฺขเว อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ ตถาคตปฺปเวทิตํ
ธมฺมวินยํ   ปริยาปุณิตฺวา   อตฺตโน  หทติ  ๑-  ฯ  อยํ  ภิกฺขเว  ทุติโย
มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ
     {๒๓๐.๒}   ปุน  จปรํ ภิกฺขเว อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ สุทฺธํ พฺรหฺมจารึ
ปริสุทฺธํ  พฺรหฺมจริยํ  จรนฺตํ  อมูลเกน  อพฺรหฺมจริเยน  อนุทฺธํเสติ  ฯ อยํ
ภิกฺขเว ตติโย  มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ
     {๒๓๐.๓}   ปุน จปรํ ภิกฺขเว อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ ยานิ ตานิ สงฺฆสฺส
ครุภณฺฑานิ   ครุปริกฺขารานิ   เสยฺยถีทํ   อาราโม  อารามวตฺถุ  วิหาโร
วิหารวตฺถุ   มญฺโจ   ปีฐํ   ภิสี   พิมฺโพหนํ   โลหกุมฺภี  โลหภาณกํ  ๒-
โลหวารโก   โลหกฏาหํ   วาสี  ผรสุ  กุฐารี  กุทฺทาโล  นิขาทนํ  วลฺลี
เวฬุ   มุญฺชํ   ปพฺพชํ   ติณํ  มตฺติกา  ทารุภณฺฑํ  มตฺติกาภณฺฑํ  เตหิ  คิหี
สงฺคณฺหาติ   อุปลาเปติ   ฯ   อยํ  ภิกฺขเว  จตุตฺโถ  มหาโจโร  สนฺโต
สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ
     {๒๓๐.๔}   สเทวเก ภิกฺขเว โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา
ปชาย สเทวมนุสฺสาย อยํ อคฺโค มหาโจโร โย อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. หรติ ฯ  ยุ. ม. โลหภาณโก ฯ
อุลฺลปติ    ตํ    กิสฺส   เหตุ   เถยฺยาย   โว   ภิกฺขเว   รฏฺฐปิณฺโฑ
ภุตฺโตติ ฯ
                 อญฺญถา สนฺตมตฺตานํ          อญฺญถา โย ปเวทเย
                 นิกจฺจ กิตวสฺเสว                  ภุตฺตํ เถยฺเยน ตสฺส ตํ ฯ
                 กาสาวกณฺฐา พหโว             ปาปธมฺมา อสญฺญตา
                 ปาปา ปาเปหิ กมฺเมหิ           นิรยนฺเต อุปปชฺชเร ฯ
                 เสยฺโย อโยคุโฬ ภุตฺโต        ตตฺโต อคฺคิสิขูปโม
                 ยญฺเจ ภุญฺเชยฺย ทุสฺสีโล       รฏฺฐปิณฺฑํ อสญฺญโตติ ฯ
     [๒๓๑]   อถโข   ภควา  วคฺคุมุทาตีริเย   ภิกฺขู  อเนกปริยาเยน
วิครหิตฺวา   ทุพฺภรตาย   ทุปฺโปสตาย   ฯเปฯ   เอวญฺจ   ปน  ภิกฺขเว
อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๒๓๑.๑}   โย  ปน  ภิกฺขุ  อนภิชานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตูปนายิกํ
อลมริยญาณทสฺสนํ สมุทาจเรยฺย อิติ ชานามิ อิติ ปสฺสามีติ ตโต อปเรน สมเยน
สมนุคฺคาหิยมาโน  วา  อสมนุคฺคาหิยมาโน วา อาปนฺโน วิสุทฺธาเปกฺโข ๑-
เอวํ  วเทยฺย  อชานเมวํ  อาวุโส อวจํ ชานามิ อปสฺสํ ปสฺสามิ ตุจฺฉํ มุสา
วิลปินฺติ อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ ฯ
     {๒๓๑.๒}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
     [๒๓๒]   เตน  โข  ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐสญฺญิโน
อปตฺเต     ปตฺตสญฺญิโน     อนธิคเต     อธิคตสญฺญิโน     อสจฺฉิกเต
@เชิงอรรถ:  วิสุทฺธาเปโขติปิ ปาโฐ ฯ
สจฺฉิกตสญฺญิโน    อธิมาเนน    อญฺญํ   พฺยากรึสุ   ฯ   เตสํ   อปเรน
สมเยน   ราคายปิ   จิตฺตํ   นมติ   โทสายปิ   จิตฺตํ   นมติ  โมหายปิ
จิตฺตํ   นมติ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ภควตา  สิกฺขาปทํ  ปญฺญตฺตํ
มยญฺจมฺหา    อทิฏฺเฐ   ทิฏฺฐสญฺญิโน   อปตฺเต   ปตฺตสญฺญิโน   อนธิคเต
อธิคตสญฺญิโน     อสจฺฉิกเต     สจฺฉิกตสญฺญิโน     อธิมาเนน    อญฺญํ
พฺยากริมฺหา   กจฺจิ   นุ   โข   มยํ  ปาราชิกํ  อาปตฺตึ  อาปนฺนาติ  ฯ
เต   ๑-   อายสฺมโต   อานนฺทสฺส  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  อายสฺมา
อานนฺโท  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  โหนฺติเยวานนฺท  ๒-  ภิกฺขู
อทิฏฺเฐ   ทิฏฺฐสญฺญิโน   อปตฺเต   ปตฺตสญฺญิโน   อนธิคเต  อธิคตสญฺญิโน
อสจฺฉิกเต     สจฺฉิกตสญฺญิโน     อธิมาเนน     อญฺญํ     พฺยากโรนฺติ
ตญฺจ   โข   เอตํ  อพฺโพหาริกนฺติ  ฯ  อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน
เอตสฺมึ   ปกรเณ  ธมฺมึ  กถํ  กตฺวา  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  ฯเปฯ  เอวญฺจ
ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๒๓๒.๑}   โย  ปน  ภิกฺขุ  อนภิชานํ  อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตูปนายิกํ
อลมริยญาณทสฺสนํ  สมุทาจเรยฺย  อิติ  ชานามิ  อิติ ปสฺสามีติ ตโต อปเรน
สมเยน   สมนุคฺคาหิยมาโน   วา   อสมนุคฺคาหิยมาโน   วา   อาปนฺโน
วิสุทฺธาเปกฺโข  เอวํ  วเทยฺย  อชานเมวํ  อาวุโส  อวจํ  ชานามิ อปสฺสํ
ปสฺสามิ   ตุจฺฉํ   มุสา   วิลปินฺติ  อญฺญตฺร  อธิมานา  อยมฺปิ  ปาราชิโก
โหติ อสํวาโสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ น โหติ ฯ  ยุ. ม. เหเต อานนฺท ฯ
     [๒๓๓]   โย   ปนาติ  โย  ยาทิโส  ฯเปฯ  ภิกฺขูติ  ฯเปฯ  อยํ
อิมสฺมึ   อตฺเถ   อธิปฺเปโต   ภิกฺขูติ   ฯ   อนภิชานนฺติ   อสนฺตํ  อภูตํ
อสํวิชฺชมานํ    อชานนฺโต    อปสฺสนฺโต   อตฺตนิ   กุสลํ   ธมฺมํ   อตฺถิ
เม   กุสลา   ๑-  ธมฺมาติ  ฯ  อุตฺตริมนุสฺสธมฺโม  นาม  ฌานํ  วิโมกฺขํ
สมาธิ      สมาปตฺติ     ญาณทสฺสนํ     มคฺคภาวนา     ผลสจฺฉิกิริยา
กิเลสปฺปหานํ     วินีวรณตา    จิตฺตสฺส    สุญฺญาคาเร    อภิรติ    ฯ
อตฺตูปนายิกนฺติ   เต   วา   กุสเล   ธมฺเม   อตฺตนิ  อุปเนติ  อตฺตานํ
วา   เตสุ   กุสเลสุ  ธมฺเมสุ  อุปเนติ  ฯ  ญาณนฺติ  ติสฺโส  วิชฺชา  ฯ
ทสฺสนนฺติ  ยํ  ญาณํ  ตํ  ทสฺสนํ  ยํ  ทสฺสนํ  ตํ  ญาณํ  ฯ สมุทาจเรยฺยาติ
อาโรเจยฺย   อิตฺถิยา   วา   ปุริสสฺส   วา  คหฏฺฐสฺส  วา  ปพฺพชิตสฺส
วา  ฯ  อิติ  ชานามิ  อิติ  ปสฺสามีติ  ชานามหํ  เอเต  ธมฺเม ปสฺสามหํ
เอเต   ธมฺเม  อตฺถิ  จ  เม  เอเต  ธมฺมา  อหญฺจ  เอเตสุ  ธมฺเมสุ
สนฺทิสฺสามีติ ฯ
     [๒๓๔]   ตโต  อปเรน  สมเยนาติ  ยสฺมึ  ขเณ  สมุทาจิณฺณํ  โหติ
ตํ   ขณํ   ตํ   ลยํ   ตํ   มุหุตฺตํ  วีติวตฺเต  ฯ  สมนุคฺคาหิยมาโนติ  ยํ
วตฺถุํ    ปฏิญฺญาตํ    โหติ    ตสฺมึ    วตฺถุสฺมึ   สมนุคฺคาหิยมาโน   กึ
เต   อธิคตํ   กินฺติ  เต  อธิคตํ  กทา  เต  อธิคตํ  กตฺถ  เต  อธิคตํ
กตเม   เต   กิเลสา   ปหีนา   กตเมสํ   ตฺวํ   ธมฺมานํ   ลาภีติ  ฯ
อสมนุคฺคาหิยมาโนติ   น   เกนจิ   วุจฺจมาโน  ฯ  อาปนฺโนติ  ปาปิจฺโฉ
@เชิงอรรถ:  ตีสุปิ โปตฺถเกสุ เอกวจนนิทฺเทโส กโต ฯ
อิจฺฉาปกโต    อสนฺตํ   อภูตํ   อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อุลฺลปิตฺวา   ปาราชิกํ
อาปตฺตึ   อาปนฺโน   โหติ   ฯ   วิสุทฺธาเปกฺโขติ  คิหี  วา  โหตุกาโม
อุปาสโก   วา   โหตุกาโม   อารามิโก   วา   โหตุกาโม  สามเณโร
วา   โหตุกาโม   ฯ   อชานเมวํ   อาวุโส   อวจํ   ชานามิ   อปสฺสํ
ปสฺสามีติ   นาหํ  เอเต  ธมฺเม  ชานามิ  นาหํ  เอเต  ธมฺเม  ปสฺสามิ
นตฺถิ  จ  เม  เอเต  ธมฺมา  น  จาหํ  เอเตสุ  ธมฺเมสุ สนฺทิสฺสามีติ ฯ
ตุจฺฉํ    มุสา   วิลปินฺติ   ตุจฺฉกํ   มยา   ภณิตํ   มุสา   มยา   ภณิตํ
อภูตํ   มยา   ภณิตํ   อสนฺตํ   มยา   ภณิตํ   ๑-   อชานนฺเตน  มยา
ภณิตํ ฯ อญฺญตฺร อธิมานาติ ฐเปตฺวา อธิมานํ ฯ
     [๒๓๕]   อยมฺปีติ  ปุริเม  อุปาทาย  วุจฺจติ  ฯ  ปาราชิโก  โหตีติ
เสยฺยถาปิ    นาม   ตาโล   มตฺถกจฺฉินฺโน   อภพฺโพ   ปุน   วิรุฬฺหิยา
เอวเมว   ภิกฺขุ   ปาปิจฺโฉ  อิจฺฉาปกโต  อสนฺตํ  อภูตํ  อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ
อุลฺลปิตฺวา   อสฺสมโณ   โหติ   อสกฺยปุตฺติโย   เตน  วุจฺจติ  ปาราชิโก
โหตีติ  ฯ  อสํวาโสติ  สํวาโส  นาม  เอกกมฺมํ  เอกุทฺเทโส สมสิกฺขาตา
เอโส สํวาโส นาม ฯ โส เตน สทฺธึ นตฺถิ เตน วุจฺจติ อสํวาโสติ ฯ
     [๒๓๖]   อุตฺตริมนุสฺสธมฺโม  นาม  ฌานํ  วิโมกฺขํ  สมาธิ  สมาปตฺติ
ญาณทสฺสนํ    มคฺคภาวนา    ผลสจฺฉิกิริยา    กิเลสปฺปหานํ   วินีวรณตา
จิตฺตสฺส    สุญฺญาคาเร    อภิรติ   ฯ   ฌานนฺติ   ปฐมํ   ฌานํ   ทุติยํ
@เชิงอรรถ:  อิทํ ปาฐตฺตยํ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ น ปญฺญายติ ฯ
ฌานํ   ตติยํ   ฌานํ   จตุตฺถํ   ฌานํ  ฯ  วิโมกฺโขติ  สุญฺญโต  วิโมกฺโข
อนิมิตฺโต    วิโมกฺโข   อปฺปณิหิโต   วิโมกฺโข   ฯ   สมาธีติ   สุญฺญโต
สมาธิ    อนิมิตฺโต    สมาธิ    อปฺปณิหิโต    สมาธิ   ฯ   สมาปตฺตีติ
สุญฺญตา   สมาปตฺติ   อนิมิตฺตา   สมาปตฺติ   อปฺปณิหิตา   สมาปตฺติ   ฯ
ญาณนฺติ   ติสฺโส   วิชฺชา   ฯ   มคฺคภาวนาติ   จตฺตาโร   สติปฏฺฐานา
จตฺตาโร   สมฺมปฺปธานา   จตฺตาโร   อิทฺธิปาทา   ปญฺจินฺทฺริยานิ   ปญฺจ
พลานิ   สตฺต  โพชฺฌงฺคา  อริโย  อฏฺฐงฺคิโก  มคฺโค  ฯ  ผลสจฺฉิกิริยาติ
โสตาปตฺติผลสฺส   สจฺฉิกิริยา   สกทาคามิผลสฺส   สจฺฉิกิริยา   อนาคามิ-
ผลสฺส   สจฺฉิกิริยา   อรหตฺตผลสฺส   สจฺฉิกิริยา   ฯ   กิเลสปฺปหานนฺติ
ราคสฺส   ปหานํ   โทสสฺส   ปหานํ   โมหสฺส   ปหานํ   ฯ  วินีวรณตา
จิตฺตสฺสาติ   ราคา   จิตฺตํ  วินีวรณตา  โทสา  จิตฺตํ  วินีวรณตา  โมหา
จิตฺตํ    วินีวรณตา    ฯ    สุญฺญาคาเร   อภิรตีติ   ปฐเมน   ฌาเนน
สุญฺญาคาเร   อภิรติ   ทุติเยน   ฌาเนน   สุญฺญาคาเร  อภิรติ  ตติเยน
ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ จตุตฺเถน ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ ฯ
     [๒๓๗]   ตีหากาเรหิ   ปฐมํ   ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ   มุสา
ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ
มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๓๗.๑}   จตูหากาเรหิ     ปฐมํ     ฌานํ     สมาปชฺชินฺติ
สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส
โหติ     มุสา     ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ
ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๓๗.๒}   ปญฺจหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ
     {๒๓๗.๓}   ฉหากาเรหิ   ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๓๗.๔}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๓๘]   ตีหากาเรหิ   ปฐมํ   ฌานํ  สมาปชฺชามีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๓๘.๑}   จตูหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชามีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส  ปุพฺเพ วสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส
โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๓๘.๒}   ปญฺจหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ   มุสา   มยา
ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ
     {๒๓๘.๓}   ฉหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชามีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๓๘.๔}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๓๙]   ตีหากาเรหิ   ปฐมํ   ฌานํ   สมาปนฺโนติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ   มุสา
ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ
มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๓๙.๑}   จตูหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปนฺโนติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๓๙.๒}   ปญฺจหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ   วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ  ภณนฺตสฺส
โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ  วินิธาย
ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ
     {๒๓๙.๓}   ฉหากาเรหิ   ปฐมํ  ฌานํ  สมาปนฺโนติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๓๙.๔}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปนฺโนติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๔๐]   ตีหากาเรหิ   ปฐมสฺส  ฌานสฺส  ลาภิมฺหีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๔๐.๑}   จตูหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๔๐.๒}   ปญฺจหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  ลาภิมฺหีติ สมฺปชาน-
มุสา   ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ   วสฺส  โหติ  มุสา
ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ
มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ
     {๒๔๐.๓}   ฉหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  ลาภิมฺหีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส   โหติ   มุสา
ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ   มุสา
มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๔๐.๔}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๔๑]   ตีหากาเรหิ   ปฐมสฺส   ฌานสฺส  วสิมฺหีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๔๑.๑}   จตูหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  วสิมฺหีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๔๑.๒}   ปญฺจหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ
     {๒๔๑.๓}   ฉหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  วสิมฺหีติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๔๑.๔}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส  วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๔๒]   ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สจฺฉิกตํ  มยาติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๔๒.๑}   จตูหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ ฯ
     {๒๔๒.๒}   ปญฺจหากาเรหิ    ปฐมํ    ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ
สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส
โหติ   มุสา   ภณิสฺสนฺติ  ภณนฺตสฺส  โหติ  มุสา  ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ
มุสา  มยา  ภณิตนฺติ  วินิธาย  ทิฏฺฐึ  วินิธาย  ขนฺตึ ฯ  ฉหากาเรหิ ปฐมํ
ฌานํ     สจฺฉิกตํ     มยาติ     สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ    มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส
โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ  วินิธาย
ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ
     {๒๔๒.๓}   สตฺตหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ  ภณิตสฺส  โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ
วินิธาย  ทิฏฺฐึ  วินิธาย  ขนฺตึ  วินิธาย  รุจึ วินิธาย ภาวํ (ยถา อิทํ ปฐมํ
ฌานํ วิตฺถาริตํ เอวํ สพฺพํปิ วิตฺถาเรตพฺพํ ๑- ฯ)
     [๒๔๓]   ตีหากาเรหิ  ทุติยํ  ฌานํ  ตติยํ ฌานํ จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   จตุตฺถสฺส   ฌานสฺส   ลาภิมฺหิ  วสิมฺหิ  จตุตฺถํ
ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส
ปุพฺเพ   วสฺส   โหติ   มุสา  ภณิสฺสนฺติ  ภณนฺตสฺส  โหติ  มุสา  ภณามีติ
ภณิตสฺส   โหติ   มุสา   มยา   ภณิตนฺติ  วินิธาย  ทิฏฺฐึ  วินิธาย  ขนฺตึ
วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     [๒๔๔]   ตีหากาเรหิ  สุญฺญตํ  วิโมกฺขํ  อนิมิตฺตํ  วิโมกฺขํ  อปฺปณิหิตํ
วิโมกฺขํ      สมาปชฺชึ     สมาปชฺชามิ     สมาปนฺโน     อปฺปณิหิตสฺส
วิโมกฺขสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   อปฺปณิหิโต   วิโมกฺโข  สจฺฉิกโต  มยาติ
@เชิงอรรถ:  อิทํ วจนํ ยุโรปิยโปตฺถเก อิตเรสํ ฌานานํ โอสานวาเร ฐปิตํ อมฺหากมฺปน
@โปตฺถเก มรมฺมรามญฺญโปตฺถเกสุ จ อิธ ฐปิตนฺติ ทฏฺฐพฺพํ ฯ
สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๔๕]   ตีหากาเรหิ   สุญฺญตํ  สมาธึ  อนิมิตฺตํ  สมาธึ  อปฺปณิหิตํ
สมาธึ    สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   อปฺปณิหิตสฺส   สมาธิสฺส
ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   อปฺปณิหิโต   สมาธิ   สจฺฉิกโต  มยาติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๔๖]   ตีหากาเรหิ   สุญฺญตํ   สมาปตฺตึ   อนิมิตฺตํ   สมาปตฺตึ
อปฺปณิหิตํ   สมาปตฺตึ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน  อปฺปณิหิตาย
สมาปตฺติยา    ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ    อปฺปณิหิตา    สมาปตฺติ   สจฺฉิกตา
มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๔๗]   ตีหากาเรหิ ติสฺโส วิชฺชา สมาปชฺชึ สมาปชฺชามิ  สมาปนฺโน
ติสฺสนฺนํ   วิชฺชานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ติสฺโส  วิชฺชา  สจฺฉิกตา  มยาติ
สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๔๘]   ตีหากาเรหิ  จตฺตาโร  สติปฏฺฐาเน จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน
จตฺตาโร    อิทฺธิปาเท    สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   จตุนฺนํ
อิทฺธิปาทานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   จตฺตาโร  อิทฺธิปาทา  สจฺฉิกตา  มยาติ
สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๔๙]   ตีหากาเรหิ   ปญฺจินฺทฺริยานิ   ปญฺจ   พลานิ   สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ    สมาปนฺโน   ปญฺจนฺนํ   พลานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปญฺจ
พลานิ    สจฺฉิกตานิ    มยาติ    สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๐]   ตีหากาเรหิ   สตฺต   โพชฺฌงฺเค  สมาปชฺชึ  สมาปชฺชามิ
สมาปนฺโน   สตฺตนฺนํ   โพชฺฌงฺคานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ  สตฺต  โพชฺฌงฺคา
สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๑]   ตีหากาเรหิ  อริยํ  อฏฺฐงฺคิกํ  มคฺคํ  สมาปชฺชึ สมาปชฺชามิ
สมาปนฺโน     อริยสฺส    อฏฺฐงฺคิกสฺส    มคฺคสฺส    ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ
อริโย   อฏฺฐงฺคิโก   มคฺโค   สจฺฉิกโต  มยาติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๒]   ตีหากาเรหิ   โสตาปตฺติผลํ   สกทาคามิผลํ  อนาคามิผลํ
อรหตฺตผลํ   ๑-   สมาปชฺชึ  สมาปชฺชามิ  สมาปนฺโน  อรหตฺตผลสฺส  ๒-
ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ   อรหตฺตผลํ   ๓-   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๓]   ตีหากาเรหิ  ราโค  เม  จตฺโต  ราโค เม วนฺโต ราโค
เม   มุตฺโต  ราโค  เม  ปหีโน  ราโค  เม  ปฏินิสฺสฏฺโฐ  ราโค  เม
อุกฺเขฏิโต    ราโค    เม    สมุกฺเขฏิโตติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ  ตีหากาเรหิ  โทโส  เม  จตฺโต  ฯเปฯ
โมโห   เม   จตฺโต   วนฺโต   มุตฺโต  ปหีโน  ปฏินิสฺสฏฺโฐ  อุกฺเขฏิโต
สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๔]   ตีหากาเรหิ  ราคา  เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ  โทสา เม จิตฺตํ
วินีวรณํ    โมหา   เม   จิตฺตํ   วินีวรณนฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
@เชิงอรรถ: ๑-๓ ยุ. ม. อรหตฺตํ ฯ  อรหตฺตสฺส ฯ
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   ปุพฺเพ   วสฺส   โหติ  มุสา  ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ   มุสา   มยา
ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
                                สุทฺธิกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๕๕]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  ทุติยญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส  ทุติยสฺส  จ  ฌานสฺส
ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ
สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ
ปฐมญฺจ   ฌานํ   ตติยญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน
ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส   ตติยสฺส  จ  ฌานสฺส  ลาภิมฺหิ  วสิมฺหิ  ปฐมญฺจ
ฌานํ    ตติยญฺจ    ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ  ฌานํ  จตุตฺถญฺจ
ฌานํ    สมาปชฺชึ    สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส
จตุตฺถสฺส   จ   ฌานสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  จตุตฺถญฺจ
ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส  อาปตฺติ  ปาราชิกสฺส
ฯเปฯ
     [๒๕๖]   ตีหากาเรหิ    ปฐมญฺจ    ฌานํ   สุญฺญตญฺจ   วิโมกฺขํ
ปฐมญฺจ    ฌานํ   อนิมิตฺตญฺจ   วิโมกฺขํ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   อปฺปณิหิตญฺจ
วิโมกฺขํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส
อปฺปณิหิตสฺส    จ    วิโมกฺขสฺส    ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ
อปฺปณิหิโต   จ   วิโมกฺโข   สจฺฉิกโต   มยาติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๗]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ  ฌานํ  สุญฺญตญฺจ  สมาธึ  ปฐมญฺจ
ฌานํ   อนิมิตฺตญฺจ  สมาธึ  ปฐมญฺจ  ฌานํ  อปฺปณิหิตญฺจ  สมาธึ  สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ    สมาปนฺโน    ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส   อปฺปณิหิตสฺส   จ
สมาธิสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   อปฺปณิหิโต   จ  สมาธิ
สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๘]   ตีหากาเรหิ    ปฐมญฺจ   ฌานํ   สุญฺญตญฺจ   สมาปตฺตึ
ปฐมญฺจ   ฌานํ   อนิมิตฺตญฺจ   สมาปตฺตึ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   อปฺปณิหิตญฺจ
สมาปตฺตึ     สมาปชฺชึ     สมาปชฺชามิ    สมาปนฺโน    ปฐมสฺส    จ
ฌานสฺส    อปฺปณิหิตาย   จ   สมาปตฺติยา   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ
ฌานํ    อปฺปณิหิตา   จ   สมาปตฺติ   สจฺฉิกตา   มยาติ   สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๕๙]   ตีหากาเรหิ  ปฐมญฺจ  ฌานํ  ติสฺโส  จ  วิชฺชา  สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส   ติสฺสนฺนญฺจ  วิชฺชานํ
ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ    ปฐมญฺจ   ฌานํ   ติสฺโส   จ   วิชฺชา   สจฺฉิกตา
มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๐]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ  ฌานํ  จตฺตาโร  จ  สติปฏฺฐาเน
ปฐมญฺจ   ฌานํ   จตฺตาโร   จ  สมฺมปฺปธาเน  ปฐมญฺจ  ฌานํ  จตฺตาโร
จ    อิทฺธิปาเท    สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ
ฌานสฺส    จตุนฺนญฺจ   อิทฺธิปาทานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ
จตฺตาโร   จ   อิทฺธิปาทา   สจฺฉิกตา   มยาติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๑]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   ปญฺจ   จ   อินฺทฺริยานิ
ปฐมญฺจ   ฌานํ   ปญฺจ   จ   พลานิ  สมาปชฺชึ  สมาปชฺชามิ  สมาปนฺโน
ปฐมสฺส    จ    ฌานสฺส    ปญฺจนฺนญฺจ    พลานํ    ลาภิมฺหิ    วสิมฺหิ
ปฐมญฺจ   ฌานํ   ปญฺจ   จ   พลานิ   สจฺฉิกตานิ  มยาติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๒]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   สตฺต   จ   โพชฺฌงฺเค
สมาปชฺชึ     สมาปชฺชามิ     สมาปนฺโน     ปฐมสฺส    จ    ฌานสฺส
สตฺตนฺนญฺจ   โพชฺฌงฺคานํ   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  สตฺต  จ
โพชฺฌงฺคา    สจฺฉิกตา    มยาติ    สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๓]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  อริยญฺจ  อฏฺฐงฺคิกํ  มคฺคํ
สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส   อริยสฺส
จ   อฏฺฐงฺคิกสฺส   มคฺคสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  อริโย
จ   อฏฺฐงฺคิโก   มคฺโค   สจฺฉิกโต   มยาติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๔]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ  โสตาปตฺติผลญฺจ  ปฐมญฺจ
ฌานํ    สกทาคามิผลญฺจ    ปฐมญฺจ    ฌานํ   อนาคามิผลญฺจ   ปฐมญฺจ
ฌานํ   อรหตฺตผลญฺจ   ๑-   สมาปชฺชึ  สมาปชฺชามิ  สมาปนฺโน  ปฐมสฺส
จ   ฌานสฺส   อรหตฺตผลสฺส   ๒-   จ  ลาภิมฺหิ  วสิมฺหิ  ปฐมญฺจ  ฌานํ
อรหตฺตผลญฺจ    สจฺฉิกตํ    มยาติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๕]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ
สมาปนฺโน   ราโค   จ   เม  จตฺโต  ฯเปฯ  ปฐมญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชึ
ฯเปฯ   โทโส   จ   เม   จตฺโต   ฯเปฯ   ปฐมญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชึ
ฯเปฯ   โมโห   จ   เม   จตฺโต  วนฺโต  มุตฺโต  ปหีโน  ปฏินิสฺสฏฺโฐ
อุกฺเขฏิโต     สมุกฺเขฏิโตติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
     [๒๖๖]   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ
สมาปนฺโน   ราคา   จ   เม   จิตฺตํ   วินีวรณํ  โทสา  จ  เม  จิตฺตํ
วินีวรณํ   โมหา   จ   เม   จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ    มุสา   ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ   ภณิตสฺส   โหติ   มุสา   มยา
ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
                              ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ยํ อิธ อรหตฺตผลนฺติ จ อรหตฺตผลสฺสาติ จ ทิสฺสติ ตํ
@ยุโรปิยมรมฺมโปตฺถเกสุ อรหตฺตนฺติ จ อรหตฺตสฺสาติ จ ทิสฺสตีติ
@สพฺพตฺถ ญาตพฺพํ ฯ
     [๒๖๗]   ตีหากาเรหิ   ทุติยญฺจ   ฌานํ  ตติยญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ทุติยสฺส   จ   ฌานสฺส  ตติยสฺส  จ  ฌานสฺส
ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   ตติยญฺจ   ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ
สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ
ทุติยญฺจ   ฌานํ   จตุตฺถญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ  สมาปนฺโน
ทุติยสฺส    จ    ฌานสฺส   จตุตฺถสฺส   จ   ฌานสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ
ทุติยญฺจ    ฌานํ    จตุตฺถญฺจ   ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ฯเปฯ    ตีหากาเรหิ   ทุติยญฺจ
ฌานํ    สุญฺญตญฺจ    วิโมกฺขํ    ทุติยญฺจ   ฌานํ   อนิมิตฺตญฺจ   วิโมกฺขํ
ทุติยญฺจ    ฌานํ    อปฺปณิหิตญฺจ   วิโมกฺขํ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   สุญฺญตญฺจ
สมาธึ   ทุติยญฺจ   ฌานํ  อนิมิตฺตญฺจ  สมาธึ  ทุติยญฺจ  ฌานํ  อปฺปณิหิตญฺจ
สมาธึ    ทุติยญฺจ    ฌานํ    สุญฺญตญฺจ    สมาปตฺตึ    ทุติยญฺจ   ฌานํ
อนิมิตฺตญฺจ   สมาปตฺตึ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   *-   อปฺปณิหิตญฺจ   สมาปตฺตึ
ทุติยญฺจ   ฌานํ   ติสฺโส   จ   วิชฺชา   ทุติยญฺจ   ฌานํ   จตฺตาโร  จ
สติปฏฺฐาเน   ทุติยญฺจ   ฌานํ   จตฺตาโร   จ   สมฺมปฺปธาเน   ทุติยญฺจ
ฌานํ   จตฺตาโร   จ   อิทฺธิปาเท  ทุติยญฺจ  ฌานํ  ปญฺจ  จ  อินฺทฺริยานิ
ทุติยญฺจ    ฌานํ    สตฺต   จ   โพชฺฌงฺเค   ทุติยญฺจ   ฌานํ   อริยญฺจ
อฏฺฐงฺคิกํ    มคฺคํ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   โสตาปตฺติผลญฺจ   ทุติยญฺจ   ฌานํ
สกทาคามิผลญฺจ    ทุติยญฺจ    ฌานํ    อนาคามิผลญฺจ   ทุติยญฺจ   ฌานํ
อรหตฺตผลญฺจ   สมาปชฺชึ   ฯเปฯ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   ราโค
@เชิงอรรถ: * มีการแก้ไขคำ ญานํ เป็น ฌานํ
จ   เม   จตฺโต   ฯเปฯ   โทโส  จ  เม  จตฺโต  ฯเปฯ  โมโห  จ
เม  จตฺโต  วนฺโต  มุตฺโต  ปหีโน  ปฏินิสฺสฏฺโฐ  อุกฺเขฏิโต  สมุกฺเขฏิโต
ฯเปฯ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   ราคา   จ   เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ
ทุติยญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   โทสา   จ   เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ  ทุติยญฺจ
ฌานํ   สมาปชฺชึ   โมหา   จ   เม   จิตฺตํ   วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ฯเปฯ    ตีหากาเรหิ   ทุติยญฺจ
ฌานํ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ทุติยสฺส
จ    ฌานสฺส    ปฐมสฺส    จ   ฌานสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   ทุติยญฺจ
ฌานํ    ปฐมญฺจ    ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
                              พทฺธจกฺกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
         เอวํ เอเกกํ มูลํ กาตูน พทฺธจกฺกํ ปริวตฺตกํ กตฺตพฺพํ ฯ
                                  อิทํ สงฺขิตฺตํ ๑- ฯ
     [๒๖๘]   ตีหากาเรหิ   โมหา   จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ  ปฐมญฺจ
ฌานํ   สมาปชฺชึ   สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   โมหา   จ   เม   จิตฺตํ
วินีวรณํ   ปฐมสฺส   จ   ฌานสฺส   ลาภิมฺหิ   วสิมฺหิ   โมหา   จ  เม
จิตฺตํ    วินีวรณํ    ปฐมญฺจ    ฌานํ   สจฺฉิกตํ   มยาติ   สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   โมหา   จ
เม    จิตฺตํ    วินีวรณํ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   ตติยญฺจ   ฌานํ   จตุตฺถญฺจ
@เชิงอรรถ:  อิทํ ปาฐทฺวยํ ยุโรปิยโปตฺถเกเยว น ทิสฺสติ ฯ
ฌานํ     สุญฺญตญฺจ    วิโมกฺขํ    อนิมิตฺตญฺจ    วิโมกฺขํ    อปฺปณิหิตญฺจ
วิโมกฺขํ     สุญฺญตญฺจ    สมาธึ    อนิมิตฺตญฺจ    สมาธึ    อปฺปณิหิตญฺจ
สมาธึ    สุญฺญตญฺจ    สมาปตฺตึ    อนิมิตฺตญฺจ   สมาปตฺตึ   อปฺปณิหิตญฺจ
สมาปตฺตึ   ติสฺโส   จ   วิชฺชา   จตฺตาโร   จ  สติปฏฺฐาเน  จตฺตาโร
จ   สมฺมปฺปธาเน   จตฺตาโร   จ   อิทฺธิปาเท   ปญฺจ   จ  อินฺทฺริยานิ
ปญฺจ   จ   พลานิ   สตฺต   จ   โพชฺฌงฺเค   อริยญฺจ  อฏฺฐงฺคิกํ  มคฺคํ
โสตาปตฺติผลญฺจ     สกทาคามิผลญฺจ     อนาคามิผลญฺจ    อรหตฺตผลญฺจ
สมาปชฺชึ  ฯเปฯ  ราโค  จ  เม จตฺโต ฯเปฯ โทโส จ เม จตฺโต ฯเปฯ
โมโห   จ  เม  จตฺโต  วนฺโต  มุตฺโต  ปหีโน  ปฏินิสฺสฏฺโฐ  อุกฺเขฏิโต
สมุกฺเขฏิโต  ราคา  จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ  โทสา  จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ
โมหา   จ   เม   จิตฺตํ   วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส  อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส ฯเปฯ
                        เอกมูลกํ สงฺขิตฺตํ ๑- นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๖๙]   ทุมูลกมฺปิ   ติมูลกมฺปิ  จตุมูลกมฺปิ  ปญฺจมูลกมฺปิ  ฉมูลกมฺปิ
สตฺตมูลกมฺปิ    อฏฺฐมูลกมฺปิ   นวมูลกมฺปิ   ทสมูลกมฺปิ   ยถา   เอกมูลกํ
วิตฺถาริตํ เอวเมว วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
                                 อิทํ สพฺพมูลกํ ฯ
     [๒๗๐]   ตีหากาเรหิ   ฯเปฯ   สตฺตหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ
ทุติยญฺจ    ฌานํ    ตติยญฺจ    ฌานํ    จตุตฺถญฺจ    ฌานํ    สุญฺญตญฺจ
@เชิงอรรถ:  ยุ. โปตฺถเก น ปญฺญายติ ฯ
วิโมกฺขํ    อนิมิตฺตญฺจ    วิโมกฺขํ    อปฺปณิหิตญฺจ    วิโมกฺขํ   สุญฺญตญฺจ
สมาธึ     อนิมิตฺตญฺจ     สมาธึ    อปฺปณิหิตญฺจ    สมาธึ    สุญฺญตญฺจ
สมาปตฺตึ    อนิมิตฺตญฺจ    สมาปตฺตึ    อปฺปณิหิตญฺจ   สมาปตฺตึ   ติสฺโส
จ   วิชฺชา   จตฺตาโร   จ   สติปฏฺฐาเน   จตฺตาโร  จ  สมฺมปฺปธาเน
จตฺตาโร   จ   อิทฺธิปาเท   ปญฺจ   จ   อินฺทฺริยานิ   ปญฺจ  จ  พลานิ
สตฺต    จ   โพชฺฌงฺเค   อริยญฺจ   อฏฺฐงฺคิกํ   มคฺคํ   โสตาปตฺติผลญฺจ
สกทาคามิผลญฺจ       อนาคามิผลญฺจ      อรหตฺตผลญฺจ      สมาปชฺชึ
สมาปชฺชามิ   สมาปนฺโน   ฯเปฯ   ราโค   จ   เม   จตฺโต   ฯเปฯ
โทโส  จ  เม  จตฺโต  ฯเปฯ  โมโห  จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน
ปฏินิสฺสฏฺโฐ   อุกฺเขฏิโต   สมุกฺเขฏิโต   ราคา  จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ
โทสา   จ   เม   จิตฺตํ   วินีวรณํ   โมหา  จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ
สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส
โหติ   มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส
โหติ  มุสา  มยา  ภณิตนฺติ  วินิธาย  ทิฏฺฐึ  วินิธาย  ขนฺตึ  วินิธาย  รุจึ
วินิธาย ภาวํ ฯ
                              สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                            สุทฺธิกวารกถา นิฏฺฐิตา ๑-@เชิงอรรถ:  อิทํ ปาฐทฺวยํ สพฺพโปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
     [๒๗๑]   ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  วตฺตุกาโม  ทุติยํ
ฌานํ     สมาปชฺชินฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส
     {๒๗๑.๑}   ฯเปฯ  ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม
ตติยํ    ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    น    ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ปฐมํ   ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   วตฺตุกาโม   จตุตฺถํ
ฌานํ     สมาปชฺชินฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ ปาราชิกสฺส น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส
     {๒๗๑.๒}   ฯเปฯ  ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม
สุญฺญตํ   วิโมกฺขํ   อนิมิตฺตํ   วิโมกฺขํ  อปฺปณิหิตํ  วิโมกฺขํ  สุญฺญตํ  สมาธึ
อนิมิตฺตํ   สมาธึ  อปฺปณิหิตํ  สมาธึ  สุญฺญตํ  สมาปตฺตึ  อนิมิตฺตํ  สมาปตฺตึ
อปฺปณิหิตํ   สมาปตฺตึ   ติสฺโส   วิชฺชา  จตฺตาโร  สติปฏฺฐาเน  จตฺตาโร
สมฺมปฺปธาเน   จตฺตาโร   อิทฺธิปาเท  ปญฺจินฺทฺริยานิ  ปญฺจ  พลานิ  สตฺต
โพชฺฌงฺเค    อริยํ    อฏฺฐงฺคิกํ    มคฺคํ   โสตาปตฺติผลํ   สกทาคามิผลํ
อนาคามิผลํ     อรหตฺตผลํ    สมาปชฺชินฺติ    สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  วตฺตุกาโม
ราโค   เม   จตฺโต   ฯเปฯ  โทโส  เม  จตฺโต  ฯเปฯ  โมโห  เม
จตฺโต   วนฺโต   มุตฺโต   ปหีโน  ปฏินิสฺสฏฺโฐ  อุกฺเขฏิโต  สมุกฺเขฏิโตติ
สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส
น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
     {๒๗๑.๓}   ตีหากาเรหิ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ราคา
เม  จิตฺตํ  วินีวรณํ  โทสา  เม  จิตฺตํ วินีวรณํ โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ
สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส
น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ปุพฺเพ  วสฺส  โหติ  มุสา
ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ
มุสา    มยา    ภณิตนฺติ   วินิธาย   ทิฏฺฐึ   วินิธาย   ขนฺตึ   วินิธาย
รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
          วตฺถุนิสฺสารกสฺส นิกฺเขปปทสฺส ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํ ๑- ฯ
     [๒๗๒]   ตีหากาเรหิ  ทุติยํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  วตฺตุกาโม  ตติยํ
ฌานํ     สมาปชฺชินฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    น    ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ทุติยํ   ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   วตฺตุกาโม   โมหา
เม    จิตฺตํ    วินีวรณนฺติ    สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    น    ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ทุติยํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  วตฺตุกาโม  ปฐมํ  ฌานํ
สมาปชฺชินฺติ     สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ
@เชิงอรรถ:  ยุ. วตฺตุวิสารกสฺส เอกมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํ ฯ ม. วตฺถุวิสารกสฺส
@ขณฺฑจกฺกํ ฯ
ปาราชิกสฺส น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
              วตฺถุนิสฺสารกสฺส ๑- เอกมูลกํ ๒- พทฺธจกฺกํ ๓- ฯ
                               มูลํ ๔- สงฺขิตฺตํ ฯ
     [๒๗๓]   ตีหากาเรหิ   โมหา  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  วตฺตุกาโม
ปฐมํ    ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ    ปาราชิกสฺส    น    ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส
ฯเปฯ  ตีหากาเรหิ  โมหา  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  วตฺตุกาโม โทสา เม
จิตฺตํ   วินีวรณนฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
                วตฺถุนิสฺสารกสฺส เอกมูลกํ สงฺขิตฺตํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๒๗๔]   ตีหากาเรหิ  ปฐมญฺจ  ฌานํ  ทุติยญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ
วตฺตุกาโม    ตติยญฺจ    ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ   ทุติยญฺจ   ฌานํ
สมาปชฺชินฺติ   วตฺตุกาโม   โมหา   เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา
@เชิงอรรถ:  ยมิธ วตฺถุนิสฺสารกสฺสาติ ตํ ยุโรปิยโปตฺถเก วตฺตุวิสารกสฺสาติ
@มรมฺมโปตฺถเก วตฺถุวิสารกสฺสาติ รามญฺญโปตฺถเก วตฺถุนิสฺสารกสฺสาติ
@ทิสฺสตีติ สพฺพตฺถ ญาตพฺพํ ฯ  ยุ. ม. รา.เอกมูลกสฺส ฯ ๓-๔ ยุ.
@ม. พทฺธจกฺกมูลํ สงฺขิตฺตํ ฯ
ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
                    วตฺถุนิสฺสารกสฺส ทุมูลกํ ขณฺฑจกฺกํ ฯ
     [๒๗๕]   ตีหากาเรหิ  ทุติยญฺจ  ฌานํ  ตติยญฺจ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ
วตฺตุกาโม    จตุตฺถํ    ฌานํ    สมาปชฺชินฺติ   สมฺปชานมุสา   ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส    ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ทุติยญฺจ   ฌานํ   ตติยญฺจ   ฌานํ
สมาปชฺชินฺติ   วตฺตุกาโม   โมหา   เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   ทุติยญฺจ   ฌานํ  ตติยญฺจ
ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   วตฺตุกาโม  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชินฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
                   วตฺถุนิสฺสารกสฺส ทุมูลกํ พทฺธจกฺกํ ฯ
     [๒๗๖]   ตีหากาเรหิ  โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ โมหา จ เม จิตฺตํ
วินีวรณนฺติ    วตฺตุกาโม    ปฐมํ    ฌานํ   สมาปชฺชินฺติ   สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ   โทสา   จ   เม  จิตฺตํ
วินีวรณํ  โมหา  จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  วตฺตุกาโม  ราคา  เม จิตฺตํ
วินีวรณนฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ
ปาราชิกสฺส น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ฯเปฯ
                วตฺถุนิสฺสารกสฺส ทุมูลกํ สงฺขิตฺตํ นิฏฺฐิตํ ๑- ฯ
     [๒๗๗]   ติมูลกํปิ   จตุมูลกํปิ   ปญฺจมูลกํปิ   ฉมูลกํปิ   สตฺตมูลกํปิ
อฏฺฐมูลกํปิ    นวมูลกํปิ    ทสมูลกํปิ    กาตพฺพํ    ยถา   นิกฺขิตฺตปทานํ
เอเกกมูลกํปิ   กเถตพฺพํ   ฯ   ยถา   เอกมูลกํ   วิตฺถาริตํ   เอวเมว
วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
                               อิทํ สพฺพมูลกํ ฯ
     [๒๗๘]   ตีหากาเรหิ   ฯเปฯ   สตฺตหากาเรหิ   ปฐมญฺจ   ฌานํ
ทุติยญฺจ   ฌานํ   ตติยญฺจ   ฌานํ   จตุตฺถญฺจ   ฌานํ  สุญฺญตญฺจ  วิโมกฺขํ
อนิมิตฺตญฺจ    วิโมกฺขํ    อปฺปณิหิตญฺจ    วิโมกฺขํ    สุญฺญตญฺจ    สมาธึ
อนิมิตฺตญฺจ    สมาธึ    อปฺปณิหิตญฺจ    สมาธึ    สุญฺญตญฺจ    สมาปตฺตึ
อนิมิตฺตญฺจ    สมาปตฺตึ   อปฺปณิหิตญฺจ   สมาปตฺตึ   ติสฺโส   จ   วิชฺชา
จตฺตาโร   จ   สติปฏฺฐาเน   จตฺตาโร  จ  สมฺมปฺปธาเน  จตฺตาโร  จ
อิทฺธิปาเท  ปญฺจ  จ  อินฺทฺริยานิ  ปญฺจ  จ  พลานิ  สตฺต  จ  โพชฺฌงฺเค
อริยญฺจ     อฏฺฐงฺคิกํ     มคฺคํ     โสตาปตฺติผลญฺจ    สกทาคามิผลญฺจ
อนาคามิผลญฺจ     อรหตฺตผลญฺจ     สมาปชฺชึ     ราโค    จ    เม
จตฺโต   ฯเปฯ   โทโส   จ   เม   จตฺโต   ฯเปฯ   โมโห  จ  เม
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ ทุมูลกํ น วิภชิตํ ฯ เอกมูลกโต ปฏฺฐาย
@ทุมูลกมฺปิ ติมูลกมฺปิ ฯเปฯ ทสมูลกมฺปิ เอวเมว กาตพฺพํ ฯ
@อิทํ สพฺพมูลกนฺติ เอตฺตกเมว ตตฺถ ลิขิตํ ฯ
จตฺโต   วนฺโต   มุตฺโต   ปหีโน   ปฏินิสฺสฏฺโฐ  อุกฺเขฏิโต  สมุกฺเขฏิโต
ราคา   จ   เม   จิตฺตํ   วินีวรณํ   โทสา  จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ
วตฺตุกาโม   โมหา   จ  เม  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ปาราชิกสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ    มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส
โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ   มุสา   มยา   ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ๑- ฯ
                  วตฺถุนิสฺสารกสฺส จกฺกเปยฺยาลํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                          วตฺตุกามวารกถา นิฏฺฐิตา ฯ
     [๒๗๙]   ตีหากาเรหิ   โย  เต  วิหาเร  วสิ  โส  ภิกฺขุ  ปฐมํ
ฌานํ   สมาปชฺชิ   สมาปชฺชติ   สมาปนฺโน  โส  ภิกฺขุ  ปฐมสฺส  ฌานสฺส
ลาภี   วสี   เตน   ภิกฺขุนา   ปฐมํ   ฌานํ   สจฺฉิกตนฺติ  สมฺปชานมุสา
ภณนฺตสฺส   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส
อาปตฺติ     ทุกฺกฏสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ    มุสา    ภณิสฺสนฺติ
ภณนฺตสฺส     โหติ     มุสา     ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ    มุสา
มยา ภณิตนฺติ ฯ
     {๒๗๙.๑}   จตูหากาเรหิ  ปญฺจหากาเรหิ ฉหากาเรหิ สตฺตหากาเรหิ
โย   เต   วิหาเร  วสิ  โส  ภิกฺขุ  ปฐมํ  ฌานํ  สมาปชฺชิ  สมาปชฺชติ
สมาปนฺโน    โส    ภิกฺขุ    ปฐมสฺส    ฌานสฺส   ลาภี   วสี   เตน
ภิกฺขุนา     ปฐมํ     ฌานํ    สจฺฉิกตนฺติ    สมฺปชานมุสา    ภณนฺตสฺส
@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ ยุ. โปตฺถเก วตฺตุวิสารกสฺส สพฺพมูลกนฺติปิ อตฺถิ ฯ
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส    ปุพฺเพ    วสฺส    โหติ    มุสา    ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส
โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ   มุสา   มยา   ภณิตนฺติ
วินิธาย ทิฏฺฐึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     {๒๗๙.๒}   ตีหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ ทุติยํ ฌานํ ตติยํ
ฌานํ   จตุตฺถํ   ฌานํ   สุญฺญตํ   วิโมกฺขํ   อนิมิตฺตํ   วิโมกฺขํ  อปฺปณิหิตํ
วิโมกฺขํ    สุญฺญตํ    สมาธึ    อนิมิตฺตํ    สมาธึ    อปฺปณิหิตํ   สมาธึ
สุญฺญตํ   สมาปตฺตึ   อนิมิตฺตํ   สมาปตฺตึ   อปฺปณิหิตํ   สมาปตฺตึ   ติสฺโส
วิชฺชา  จตฺตาโร  สติปฏฺฐาเน  จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน จตฺตาโร อิทฺธิปาเท
ปญฺจินฺทฺริยานิ    ปญฺจ    พลานิ   สตฺต   โพชฺฌงฺเค   อริยํ   อฏฺฐงฺคิกํ
มคฺคํ   โสตาปตฺติผลํ   สกทาคามิผลํ   อนาคามิผลํ  อรหตฺตผลํ  สมาปชฺชิ
สมาปชฺชติ   สมาปนฺโน   โส   ภิกฺขุ   อรหตฺตผลสฺส   ลาภี  วสี  เตน
ภิกฺขุนา      อรหตฺตผลํ     สจฺฉิกตนฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ  โย  เต  วิหาเร  วสิ  ตสฺส  ภิกฺขุโน
ราโค  จตฺโต  ฯเปฯ  โทโส  จตฺโต  ฯเปฯ  โมโห จตฺโต วนฺโต มุตฺโต
ปหีโน   ปฏินิสฺสฏฺโฐ   อุกฺเขฏิโต  สมุกฺเขฏิโตติ  สมฺปชานมุสา  ภณนฺตสฺส
ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ   ถุลฺลจฺจยสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส   ฯเปฯ   ตีหากาเรหิ  โย  เต  วิหาเร  วสิ  ตสฺส  ภิกฺขุโน
ราคา   จิตฺตํ  วินีวรณํ  โทสา  จิตฺตํ  วินีวรณํ  โมหา  จิตฺตํ  วินีวรณนฺติ
สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ    ถุลฺลจฺจยสฺส
น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ปุพฺเพ   วสฺส   โหติ  มุสา
ภณิสฺสนฺติ    ภณนฺตสฺส    โหติ    มุสา    ภณามีติ    ภณิตสฺส    โหติ
มุสา    มยา    ภณิตนฺติ   วินิธาย   ทิฏฺฐึ   วินิธาย   ขนฺตึ   วินิธาย
รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
     {๒๗๙.๓}   ตีหากาเรหิ  โย  เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร
ปฐมํ   ฌานํ   ทุติยํ   ฌานํ   ตติยํ   ฌานํ   จตุตฺถํ   ฌานํ   สมาปชฺชิ
สมาปชฺชติ     สมาปนฺโน     โส    ภิกฺขุ    สุญฺญาคาเร    จตุตฺถสฺส
ฌานสฺส    ลาภี   วสี   เตน   ภิกฺขุนา   สุญฺญาคาเร   จตุตฺถํ   ฌานํ
สจฺฉิกตนฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส     น    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ    ทุกฺกฏสฺส    ปุพฺเพ
วสฺส    โหติ    มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ
ภณิตสฺส    โหติ    มุสา   มยา   ภณิตนฺติ   วินิธาย   ทิฏฺฐึ   วินิธาย
ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ๑-@เชิงอรรถ:  อิโต ปรํ เตสุ เตสุ โปตฺถเกสุ นานตฺตํ โหติ ฯ ตตฺถ อมฺหากํ
@โปตฺถเก ตาว ปณฺณรสปิ คมนานิ เอวํ กาตพฺพานีติ ปญฺญายติ ฯ
@ยุ. ม. โปตฺถเกสุ เปยฺยาลปณฺณรสคมนานิ เอวเมว วิตฺถาเรตพฺพานีติ ฯ
@รามญฺญโปตฺถเก ปน น กิญฺจิ ทิสฺสติ ฯ ตํ ยุตฺตํ ฯ กสฺมา ฯ
@ตพฺพณฺณนายํ โย เต วิหาเร วสีติ วาเรน สทฺธึ เปยฺยาลปณฺณรสกสฺส
@ทสฺสิตตฺตา ฯ อิทํ ปน รามญฺญโปตฺถกํ อนุวตฺติตฺวา โสธิตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ
     [๒๘๐]   ตีหากาเรหิ  โย  เต  จีวรํ  ปริภุญฺชิ  โย  เต ปิณฺฑปาตํ
ปริภุญฺชิ  โย  เต  เสนาสนํ  ปริภุญฺชิ  โย เต คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ
ปริภุญฺชิ  เยน  เต  วิหาโร  ปริภุตฺโต  เยน  เต จีวรํ ปริภุตฺตํ เยน เต
ปิณฺฑปาโต   ปริภุตฺโต   เยน   เต   เสนาสนํ   ปริภุตฺตํ   เยน   เต
คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาโร    ปริภุตฺโต    ยํ   ตฺวํ   อาคมฺม   วิหารํ
อทาสิ    จีวรํ    อทาสิ    ปิณฺฑปาตํ    อทาสิ    เสนาสนํ    อทาสิ
คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ     อทาสิ     โส     ภิกฺขุ    สุญฺญาคาเร
ปฐมํ   ฌานํ   ทุติยํ   ฌานํ   ตติยํ   ฌานํ   จตุตฺถํ   ฌานํ   สมาปชฺชิ
สมาปชฺชติ     สมาปนฺโน     โส    ภิกฺขุ    สุญฺญาคาเร    จตุตฺถสฺส
ฌานสฺส   ลาภี    วสี   เตน   ภิกฺขุนา   สุญฺญาคาเร   จตุตฺถํ   ฌานํ
สจฺฉิกตนฺติ     สมฺปชานมุสา     ภณนฺตสฺส    ปฏิวิชานนฺตสฺส    อาปตฺติ
ถุลฺลจฺจยสฺส   น   ปฏิวิชานนฺตสฺส   อาปตฺติ   ทุกฺกฏสฺส   ปุพฺเพ   วสฺส
โหติ   มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส
โหติ   มุสา   มยา   ภณิตนฺติ   วินิธาย  ทิฏฺฐึ  วินิธาย  ขนฺตึ  วินิธาย
รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ
                        เปยฺยาลปณฺณรสกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                   ปจฺจยปฏิสํยุตฺตวารกถา ๑- นิฏฺฐิตา ฯ
     [๒๘๑]   อนาปตฺติ   อธิมาเนน  อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺส  อุมฺมตฺตกสฺส
ขิตฺตจิตฺตสฺส เวทนฏฺฏสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
@เชิงอรรถ:  รา. ปจฺจยปฏิสํยุตฺตกถา ฯ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ ปน น กิญฺจิ ทิสฺสติ ฯ
     [๒๘๒]   อธิมาเน ๑- อรญฺญมฺหิ        ปิณฺโฑปชฺฌาริยาปโถ
                 สญฺโญชนา รโห ธมฺมา        วิหาโร ปจฺจุปฏฺฐิโต
                              น ทุกฺกรํ วิริยมโถปิ มจฺจุโน
                              ภายาวุโส วิปฺปฏิสาริ สมฺมา
                              วิริเยน โยเคน อราธนาย
                              อถ เวทนาย อธิวาสนา ทุเว
                 พฺราหฺมเณ ปญฺจ วตฺถูนิ       อญฺญํ พฺยากรณา ตโย
                 อคาราวรณา กามา             รติ จาปิ อปกฺกมิ ๒-
                              อฏฺฐิ เปสี อุโภ คาวฆาตกา
                              ปิณฺโฑ สากุณิโก นิจฺฉโวรพฺภิ
                              อสิ จ สูกริโก สตฺติ มาควิ
                              อุสุ จ การณิโก สูจิ สารถิ
                              โย จ สิพฺพิยติ สูจโก หิ โส
                              อณฺฑภาริ อหู คามกูฏโก
                              กูเป นิมุคฺโค หิ โส ปารทาริโก
                              คูถขาที อหู ทุฏฺฐพฺราหฺมโณ
                              นิจฺฉวิตฺถี อติจารินี อหู
                              มงฺคุลิตฺถี อหู อิกฺขณิตฺถิกา
@เชิงอรรถ:  ยุ. อธิมาเนน ฯ  ยุ. รติยา ปน ปกฺกมิ ฯ
                              โอกิลินี สปตฺติงฺคาโรกิริ
                              สีสจฺฉินฺโน อหู โจรฆาตโก
                              ภิกฺขุ ภิกฺขุนี สิกฺขมานา
                              สามเณโร อถ สามเณริกา
                              กสฺสปสฺส วินยสฺมึ ปพฺพชฺชา
                              ปาปกมฺมํ เต อกรึสุ ตาวเท
                 ตโปทา ราชคเห ยุทฺธํ           นาคาโนคาหเนน จ
                 โสภิโต อรหํ ภิกฺขุ                ปญฺจกปฺปสตํ สเรติ ฯ
     [๒๘๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ อธิมาเนน อญฺญํ
พฺยากาสิ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ภควตา   สิกฺขาปทํ  ปญฺญตฺตํ
กจฺจิ  นุ  โข  อหํ  ปาราชิกํ  อาปตฺตึ  อาปนฺโนติ  ฯ  อถโข  โส ภิกฺขุ
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อธิมาเนนาติ ฯ
     [๒๘๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ ปณิธาย อรญฺเญ
วิหรติ  เอวํ  มํ  ชโน  สมฺภาเวสฺสตีติ  ฯ  ตํ  ชโน  สมฺภาเวสิ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ  อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส  น  จ  ภิกฺขเว
ปณิธาย อรญฺเญ วตฺถพฺพํ โย วเสยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๒๘๔.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ปณิธาย ปิณฺฑาย
จรติ  เอวํ  มํ  ชโน สมฺภาเวสฺสตีติ ฯ ตํ ชโน สมฺภาเวสิ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขุ  ปาราชิกสฺส  น  จ  ภิกฺขเว  ปณิธาย
ปิณฺฑาย จริตพฺพํ โย จเรยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๘๕]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรํ
ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   เย   อาวุโส   อมฺหากํ  อุปชฺฌายสฺส  สทฺธิวิหาริกา
สพฺเพ  ว  อรหนฺโตติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสิ  ฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  อุลฺลปนาธิปฺปาโย อหํ ภควาติ ฯ
อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๘๕.๑}   เตน   โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรํ
ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   เย   อาวุโส   อมฺหากํ  อุปชฺฌายสฺส  อนฺเตวาสิกา
สพฺเพ   ว   มหิทฺธิกา   มหานุภาวาติ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ
ภควโต    เอตมตฺถํ    อาโรเจสิ    ฯ   กึจิตฺโต   ตฺวํ   ภิกฺขูติ   ฯ
อุลฺลปนาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๘๖]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ปณิธาย
จงฺกมติ  ๑-  เอวํ  มํ  ชโน  สมฺภาเวสฺสตีติ  ฯ  ตํ  ชโน สมฺภาเวสิ ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ    ปาราชิกสฺส    น   จ   ภิกฺขเว   ปณิธาย   จงฺกมิตพฺพํ   โย
จงฺกเมยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๒๘๖.๑}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  ปณิธาย
ติฏฺฐติ    ฯเปฯ    ปณิธาย   นิสีทติ   ๒-   ฯเปฯ   ปณิธาย   เสยฺยํ
กปฺเปติ  ๓-  เอวํ  มํ  ชโน  สมฺภาเวสฺสตีติ  ฯ  ตํ  ชโน สมฺภาเวสิ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. จงฺกมิ ฯ  ยุ. ม. นิสีทิ ฯ  สพฺพตฺถ กปฺเปสีติ ทิสฺสติ ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส  น  จ  ภิกฺขเว  ปณิธาย  เสยฺยา  กปฺเปตพฺพา  ๑-
โย กปฺเปยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๘๗]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรสฺส
ภิกฺขุโน    อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ    อุลฺลปติ   ฯ   โสปิ   เอวมาห   มยฺหํปิ
อาวุโส    สญฺโญชนา    ปหีนาติ    ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯ
ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ   ภิกฺขุ  อาปนฺโน
ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๒๘๘]   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  รโหคโต
อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อุลฺลปติ   ฯ   ปรจิตฺตวิทู  ภิกฺขุ  ตํ  ภิกฺขุํ  อปสาเทสิ
มา   อาวุโส   เอวรูปํ   อภณิ   นตฺเถโส  ตุยฺหนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     {๒๘๘.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ รโหคโต อุตฺตริ-
มนุสฺสธมฺมํ  อุลฺลปติ  ฯ  เทวตา  ตํ  ภิกฺขุํ อปสาเทสิ มา ภนฺเต เอวรูปํ
อภณิ  นตฺเถโส  ตุยฺหนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสิ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ
     [๒๘๙]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรํ
อุปาสกํ   เอตทโวจ   โย   อาวุโส   ตุยฺหํ  วิหาเร  วสติ  โส  ภิกฺขุ
@เชิงอรรถ:  สพฺพตฺถ เสยฺยํ กปฺเปตพฺพนฺติ ทิสฺสติ ฯ
อรหาติ  ฯ  โส  จ  ภิกฺขุ  ๑-  ตสฺส  วิหาเร  วสติ  ฯ  ตสฺส กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ   ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ
อุลฺลปนาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ   ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     {๒๘๙.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรํ อุปาสกํ
เอตทโวจ  ยํ  ตฺวํ  อาวุโส  ภิกฺขุํ   อุปฏฺฐาสิ ๒- จีวรปิณฺฑปาตเสนาสน-
คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาเรน  โส  ภิกฺขุ  อรหาติ  ฯ  โส  จ  ตํ ภิกฺขุํ
อุปฏฺฐาติ    ๓-   จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาเรน   ฯ
ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ กึจิตฺโต ตฺวํ
ภิกฺขูติ  ฯ  อุลฺลปนาธิปฺปาโย  อหํ  ภควาติ  ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส
อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๙๐]   เตน   โข   ปน   สมเยน   อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ   ฯ   ตํ   ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  อตฺถายสฺมโต  อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ  ฯ
นาวุโส    ทุกฺกรํ   อญฺญํ   พฺยากาตุนฺติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ
เย   โข   เต   ภควโต   สาวกา   เต   เอวํ   วเทยฺยุํ  อหญฺจมฺหิ
น    ภควโต   สาวโก   กจฺจิ   นุ   โข   อหํ   ปาราชิกํ   อาปตฺตึ
อาปนฺโนติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ฯ   กึจิตฺโต   ตฺวํ
ภิกฺขูติ   ฯ   อนุลฺลปนาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ  ภิกฺขุ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ น ปญฺญายติ ฯ  ยุ. ม. อุปฏฺเฐสิ ฯ
@ ยุ. ม. อุปฏฺเฐติ ฯ
อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ๑- ฯ
     {๒๙๐.๑}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ   ฯ   ตํ   ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  อตฺถายสฺมโต  อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ  ฯ
อาราธนีโย   โข  อาวุโส  ธมฺโม  อารทฺธวิริเยนาติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๒}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  มา  โข  อาวุโส  ภายีติ  ฯ นาหํ อาวุโส มจฺจุโน
ภายามีติ    ฯ    ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ   ภิกฺขุ
อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๓}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  มา  โข  อาวุโส ภายีติ ฯ โย นูนาวุโส วิปฺปฏิสารี
อสฺส   โส   ภาเยยฺยาติ   ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๔}   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  คิลาโน
โหติ   ฯ   ตํ   ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  อตฺถายสฺมโต  อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ  ฯ
อาราธนีโย    โข    อาวุโส   ธมฺโม   สมฺมาปยุตฺเตนาติ   ฯ   ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๕}   เตน     โข     ปน     สมเยน     อญฺญตโร
@เชิงอรรถ:  อิโต ปุเร ยุโรปิยโปตฺถเก เอกํ วตฺถุ อติเรกํ โหติ ฯ ตตฺถ
@หิ วุตฺตํ เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ ตํ
@ภิกฺขู เอตทโวจุํ อตฺถายสฺมโต อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ ฯ น อาวุโส
@ทุกฺกรํ อาราเธตุนฺติ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ
@ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ ตํ สพฺเพสุ โปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
ภิกฺขุ    คิลาโน    โหติ   ฯ   ตํ   ภิกฺขู   เอตทโวจุํ   อตฺถายสฺมโต
อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ     ฯ     อาราธนีโย    โข    อาวุโส    ธมฺโม
อารทฺธวิริเยนาติ    ฯ    ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ   อนาปตฺติ
ภิกฺขุ    อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ    ฯ    เตน    โข    ปน   สมเยน
อญฺญตโร   ภิกฺขุ  คิลาโน  โหติ  ฯ  ตํ  ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  อตฺถายสฺมโต
อุตฺตริมนุสฺสธมฺโมติ  ฯ  อาราธนีโย  โข  อาวุโส ธมฺโม ยุตฺตโยเคนาติ ฯ
ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๖}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ    ภิกฺขู   เอตทโวจุํ   กจฺจาวุโส   ขมนียํ   กจฺจิ   ยาปนียนฺติ   ฯ
นาวุโส  สกฺกา  เยน  วา  เตน  วา  อธิวาเสตุนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ
อโหสิ ฯเปฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๐.๗}   เตน  โข  ปน  สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ ฯ
ตํ  ภิกฺขู  เอตทโวจุํ  กจฺจาวุโส  ขมนียํ กจฺจิ ยาปนียนฺติ ฯ นาวุโส สกฺกา
ปุถุชฺชเนน   อธิวาเสตุนฺติ   ฯ   ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  ฯเปฯ  ภควโต
เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  อุลฺลปนาธิปฺปาโย อหํ
ภควาติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ ปาราชิกสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสาติ ฯ
     [๒๙๑]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  พฺราหฺมโณ  ภิกฺขู
นิมนฺเตตฺวา    เอตทโวจ   อายนฺตุ   โภนฺโต   อรหนฺโตติ   ฯ   เตสํ
กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   มยญฺจมฺหา   น   อรหนฺโต   ๑-  อยญฺจ  พฺราหฺมโณ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อนรหนฺโต ฯ
อเมฺห  อรหนฺตวาเทน  สมุทาจรติ  กถํ  นุ  โข อเมฺหหิ ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ ฯ
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปสาทภญฺเญติ ฯ
     {๒๙๑.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  พฺราหฺมโณ  ภิกฺขู
นิมนฺเตตฺวา    เอตทโวจ    นิสีทนฺตุ    โภนฺโต    อรหนฺโตติ   ฯเปฯ
ภุญฺชนฺตุ   โภนฺโต   อรหนฺโตติ   ฯเปฯ   ตปฺเปนฺตุ  โภนฺโต  อรหนฺโตติ
ฯเปฯ   คจฺฉนฺตุ   โภนฺโต   อรหนฺโตติ   ฯ   เตสํ   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ
มยญฺจมฺหา   น   อรหนฺโต   อยญฺจ   พฺราหฺมโณ  อเมฺห  อรหนฺตวาเทน
สมุทาจรติ    กถํ   นุ   โข   อเมฺหหิ   ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ   ฯ   ภควโต
เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขเว ปสาทภญฺเญติ ฯ
     [๒๙๒]   เตน   โข   ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรสฺส
ภิกฺขุโน    อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ    อุลฺลปติ   ฯ   โสปิ   เอวมาห   มยฺหํปิ
อาวุโส    อาสวา    ปหีนาติ   ฯ   ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   ฯเปฯ
อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๙๒.๑}   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตโร  ภิกฺขุ  อญฺญตรสฺส
ภิกฺขุโน   อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ  อุลฺลปติ  ฯ  โสปิ  เอวมาห  มยฺหํปิ  อาวุโส
เอเต  ธมฺมา  สํวิชฺชนฺตีติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสิ ฯ อาปตฺตึ ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     {๒๙๒.๒}   เตน  โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน
อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ  อุลฺลปติ  ฯ  โสปิ เอวมาห อหํปิ อาวุโส เอเตสุ ธมฺเมสุ
สนฺทิสฺสามีติ ฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อาปตฺตึ
ตฺวํ ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๒๙๓]   เตน  โข  ปน  สมเยน  อญฺญตรํ ภิกฺขุํ ญาตกา เอตทโวจุํ
เอหิ  ภนฺเต  อคารํ  อชฺฌาวสาติ  ฯ  อภพฺโพ โข อาวุโส มาทิโส อคารํ
อชฺฌาวสิตุนฺติ  ฯ  ตสฺส  กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ
กึจิตฺโต  ตฺวํ  ภิกฺขูติ  ฯ  อนุลฺลปนาธิปฺปาโย  อหํ  ภควาติ  ฯ  อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๓.๑}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตรํ ภิกฺขุํ ญาตกา เอตทโวจุํ
เอหิ  ภนฺเต  กาเม  ปริภุญฺชาติ  ฯ  อาวฏา  เม  อาวุโส  กามาติ  ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  กึจิตฺโต
ตฺวํ   ภิกฺขูติ   ฯ   อนุลฺลปนาธิปฺปาโย   อหํ   ภควาติ   ฯ   อนาปตฺติ
ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     {๒๙๓.๒}   เตน  โข  ปน สมเยน อญฺญตรํ ภิกฺขุํ ญาตกา เอตทโวจุํ
อภิรมสิ  ภนฺเตติ  ฯ  อภิรโต  อหํ  อาวุโส  ปรมาย  อภิรติยาติ ฯ ตสฺส
กุกฺกุจฺจํ  อโหสิ  เย  โข  เต ภควโต สาวกา เต เอวํ วเทยฺยุํ อหญฺจมฺหิ
น  ภควโต  สาวโก  กจฺจิ  นุ  โข  อหํ  ปาราชิกํ อาปตฺตึ อาปนฺโนติ ฯ
ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ กึจิตฺโต ตฺวํ ภิกฺขูติ ฯ อนุลฺลปนาธิปฺปาโย
อหํ ภควาติ ฯ อนาปตฺติ ภิกฺขุ อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺสาติ ฯ
     [๒๙๔]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สมฺพหุลา  ภิกฺขู  กติกํ  กตฺวา
อญฺญตรสฺมึ    อาวาเส    วสฺสํ   อุปคจฺฉึสุ   โย   อิมมฺหา   อาวาสา
ปฐมํ   ปกฺกมิสฺสติ   ตํ   มยํ   อรหาติ   ชานิสฺสามาติ   ฯ   อญฺญตโร
ภิกฺขุ   มํ  อรหาติ  ชานนฺตูติ  ตมฺหา  อาวาสา  ปฐมํ  ปกฺกามิ  ๑-  ฯ
ตสฺส   กุกฺกุจฺจํ   อโหสิ   กจฺจิ   นุ   โข   อหํ   ปาราชิกํ   อาปตฺตึ
อาปนฺโนติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสิ   ฯ   อาปตฺตึ   ตฺวํ
ภิกฺขุ อาปนฺโน ปาราชิกนฺติ ฯ
     [๒๙๕]   เตน  ๒-  สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน
กลนฺทกนิวาเป   ฯ   เตน   โข   ปน  สมเยน  อายสฺมา  จ  ลกฺขโณ
อายสฺมา    จ   มหาโมคฺคลฺลาโน   คิชฺฌกูเฏ   ปพฺพเต   วิหรนฺติ   ฯ
อถโข     อายสฺมา    มหาโมคฺคลฺลาโน    ปุพฺพณฺหสมยํ    นิวาเสตฺวา
ปตฺตจีวรมาทาย    เยนายสฺมา    ลกฺขโณ   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
อายสฺมนฺตํ    ลกฺขณํ    เอตทโวจ    อายามาวุโส    ลกฺขณ   ราชคหํ
ปิณฺฑาย   ปวิสิสฺสามาติ   ฯ   เอวมาวุโสติ   โข   อายสฺมา   ลกฺขโณ
อายสฺมโต    มหาโมคฺคลฺลานสฺส    ปจฺจสฺโสสิ   ฯ   อถโข   อายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน     คิชฺฌกูฏา    ปพฺพตา    โอโรหนฺโต    อญฺญตรสฺมึ
ปเทเส   สิตํ   ปาตฺวากาสิ   ฯ  อถโข  อายสฺมา  ลกฺขโณ  อายสฺมนฺตํ
มหาโมคฺคลฺลานํ   เอตทโวจ   โก   นุ   โข  อาวุโส  มหาโมคฺคลฺลาน
เหตุ   โก   ปจฺจโย  สิตสฺส  ปาตุกมฺมายาติ  ฯ  อกาโล  โข  อาวุโส
ลกฺขณ   เอตสฺส  ปณฺหสฺส  พฺยากรณาย  ๓-  ภควโต  มํ  สนฺติเก  เอตํ
ปณฺหํ   ปุจฺฉาติ   ฯ   อถโข   อายสฺมา   จ   ลกฺขโณ   อายสฺมา  จ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. ปกฺกมิ ฯ  ยุ. รา. เตน โข ปน ฯ  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ
@อยํ  ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ
มหาโมคฺคลฺลาโน     ราชคเห     ปิณฺฑาย     จริตฺวา     ปจฺฉาภตฺตํ
ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตา   เยน   ภควา  เตนุปสงฺกมึสุ  อุปสงฺกมิตฺวา  ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทึสุ  ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข  อายสฺมา
ลกฺขโณ     อายสฺมนฺตํ     มหาโมคฺคลฺลานํ    เอตทโวจ    อิธายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน     คิชฺฌกูฏา    ปพฺพตา    โอโรหนฺโต    อญฺญตรสฺมึ
ปเทเส  สิตํ  ปาตฺวากาสิ  โก  นุ  โข  อาวุโส  โมคฺคลฺลาน  เหตุ โก
ปจฺจโย    สิตสฺส    ปาตุกมฺมายาติ   ฯ   อิธาหํ   อาวุโส   คิชฺฌกูฏา
ปพฺพตา   โอโรหนฺโต   อทฺทสํ   อฏฺฐิกสงฺขลิกํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตเมนํ
คิชฺฌาปิ  กงฺกาปิ  ๑-  กุลลาปิ  อนุปติตฺวา  อนุปติตฺวา ผาสุฬนฺตริกาหิ ๒-
วิตุเทนฺติ  วิตจฺเฉนฺติ  ๓-  วิราเชนฺติ  ๔-  สฺวาสฺสุทํ ๕- อฏฺฏสฺสรํ กโรติ
ตสฺส   มยฺหํ   อาวุโส  เอตทโหสิ  อจฺฉริยํ  วต  โภ  อพฺภูตํ  วต  โภ
เอวรูโปปิ   นาม   สตฺโต   ภวิสฺสติ  เอวรูโปปิ  นาม  ยกฺโข  ภวิสฺสติ
เอวรูโปปิ  นาม  เปโต  ภวิสฺสติ  ๖-  เอวรูโปปิ นาม อตฺตภาวปฏิลาโภ
ภวิสฺสตีติ   ฯ   ภิกฺขู   อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ  วิปาเจนฺติ  อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ
อายสฺมา    มหาโมคฺคลฺลาโน   อุลฺลปตีติ   ฯ   อถโข   ภควา   ภิกฺขู
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. กากาปิ ฯ  ม. ผาสุฬนฺตริกาทีหิ ฯ ๓-๔ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ
@อิทํ ปาฐทฺวยํ น ทิสฺสติ ฯ  ตพฺพณฺณนายํ สาสุทนฺติ อาคตํ ฯ ตตฺถ หิ
@วุตฺตํ สาสุทํ อฏฺฏสฺสรํ กโรตีติ เอตฺถ สุทนฺติ นิปาโต ฯ สา
@อฏฺฐิกสงฺขลิกา อฏฺฏสฺสรํ อาตุรสฺสรํ กโรตีติ อตฺโถ ฯ  เอวรูโปปิ
@นาม เปโต ภวิสฺสตีติ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ น ทิสฺสติ ฯ
อามนฺเตสิ    จกฺขุภูตา   วต   ภิกฺขเว   สาวกา   วิหรนฺติ   ญาณภูตา
วต   ภิกฺขเว   สาวกา   วิหรนฺติ   ยตฺร   หิ  นาม  สาวโก  เอวรูปํ
ญสฺสติ   วา   ทกฺขติ   วา   สกฺขึ  วา  กริสฺสติ  ปุพฺเพ  ว  เม  โส
ภิกฺขเว   สตฺโต   ทิฏฺโฐ   อโหสิ   อปิจาหํ   น   พฺยากาสึ  อหญฺเจตํ
พฺยากเรยฺยํ   ปเร   จ   เม  น  สทฺทเหยฺยุํ  เย  เม  น  สทฺทเหยฺยุํ
เตสนฺตํ   อสฺส   ทีฆรตฺตํ   อหิตาย   ทุกฺขาย   เอโส  ภิกฺขเว  สตฺโต
อิมสฺมึเยว   ราชคเห  โคฆาตโก  อโหสิ  โส  ตสฺส  กมฺมสฺส  วิปาเกน
พหูนิ    วสฺสานิ    พหูนิ    วสฺสสตานิ    พหูนิ   วสฺสสหสฺสานิ   พหูนิ
วสฺสสตสหสฺสานิ   นิรเย   ปจิตฺวา   ตสฺเสว   กมฺมสฺส  วิปากาวเสเสน
เอวรูปํ   อตฺตภาวปฏิลาภํ   ปฏิสํเวเทติ   สจฺจํ   ภิกฺขเว  โมคฺคลฺลาโน
อาห อนาปตฺติ ภิกฺขเว โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
มํสเปสึ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตเมนํ  คิชฺฌาปิ  กงฺกาปิ  กุลลาปิ  อนุปติตฺวา
อนุปติตฺวา  วิตุเทนฺติ  ๑-  วิตจฺเฉนฺติ  วิราเชนฺติ  ๒- สฺวาสฺสุทํ อฏฺฏสฺสรํ
กโรติ ฯเปฯ เอโส ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห โคฆาตโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๒}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
มํสปิณฺฑํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตเมนํ  คิชฺฌาปิ  กงฺกาปิ  กุลลาปิ  อนุปติตฺวา
อนุปติตฺวา    วิตุเทนฺติ   วิตจฺเฉนฺติ   วิราเชนฺติ   สฺวาสฺสุทํ   อฏฺฏสฺสรํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ยุ. ม. วิภเชนฺติ ฯ อิโต
@ปรํ ปจฺฉิมํ ปาฐทฺวยญฺเญว ตตฺถ ทิสฺสติ โน ปุริโม ปาโฐ ฯ
กโรติ   ฯเปฯ  เอโส  ภิกฺขเว  สตฺโต  อิมสฺมึเยว  ราชคเห  สากุณิโก
อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๓}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
นิจฺฉวึ   ปุริสํ   เวหาสํ   คจฺฉนฺตํ   ตเมนํ   คิชฺฌาปิ  กงฺกาปิ  กุลลาปิ
อนุปติตฺวา   อนุปติตฺวา   วิตุเทนฺติ   วิตจฺเฉนฺติ   วิราเชนฺติ   สฺวาสฺสุทํ
อฏฺฏสฺสรํ   กโรติ  ฯเปฯ  เอโส  ภิกฺขเว  สตฺโต  อิมสฺมึเยว  ราชคเห
โอรพฺภิโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๔}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
อสิโลมํ  ปุริสํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส  เต  อสี  อุปฺปติตฺวา  อุปฺปติตฺวา
ตสฺเสว   กาเย   นิปตนฺติ   สฺวาสฺสุทํ  อฏฺฏสฺสรํ  กโรติ  ฯเปฯ  เอโส
ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห สูกริโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๕}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
สตฺติโลมํ  ปุริสํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส ตา สตฺติโย อุปฺปติตฺวา อุปฺปติตฺวา
ตสฺเสว  กาเย  นิปตนฺติ  สฺวาสฺสุทํ  อฏฺฏสฺสรํ กโรติ ฯเปฯ เอโส ภิกฺขเว
สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห มาควิโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๖}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
อุสุโลมํ  ปุริสํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส  เต  อุสู  อุปฺปติตฺวา  อุปฺปติตฺวา
ตสฺเสว   กาเย   นิปตนฺติ   สฺวาสฺสุทํ  อฏฺฏสฺสรํ  กโรติ  ฯเปฯ  เอโส
ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห การณิโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๗}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
สูจิโลมํ  ปุริสํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส  ตา  สูจิโย อุปฺปติตฺวา อุปฺปติตฺวา
ตสฺเสว    กาเย    นิปตนฺติ    สฺวาสฺสุทํ   อฏฺฏสฺสรํ   กโรติ   ฯเปฯ
เอโส ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห สารถิ อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๘}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
สูจิโลมํ  ปุริสํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส  ตา  สูจิโย สีเส ปวิสิตฺวา มุขโต
นิกฺขมนฺติ   มุเข   ปวิสิตฺวา  อุรโต  นิกฺขมนฺติ  อุเร  ปวิสิตฺวา  อุทรโต
นิกฺขมนฺติ   อุทเร   ปวิสิตฺวา  อูรูหิ  นิกฺขมนฺติ  อูรูสุ  ปวิสิตฺวา  ชงฺฆาหิ
นิกฺขมนฺติ   ชงฺฆาสุ   ปวิสิตฺวา   ปาเทหิ  นิกฺขมนฺติ  สฺวาสฺสุทํ  อฏฺฏสฺสรํ
กโรติ    ฯเปฯ    เอโส    ภิกฺขเว   สตฺโต   อิมสฺมึเยว   ราชคเห
สูจิโก ๑- อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๙}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต อทฺทสํ
กุมฺภณฺฑํ   ปุริสํ   เวหาสํ   คจฺฉนฺตํ   โส   ๒-   คจฺฉนฺโตปิ   เต  ว
อณฺเฑ   ขนฺเธ   โอโรเปตฺวา   คจฺฉนฺติ  นิสีทนฺโตปิ  เตเสฺวว  อณฺเฑสุ
นิสีทติ   ตเมนํ   คิชฺฌาปิ   กงฺกาปิ   กุลลาปิ   อนุปติตฺวา   อนุปติตฺวา
วิตุเทนฺติ   วิตจฺเฉนฺติ   วิราเชนฺติ   สฺวาสฺสุทํ  อฏฺฏสฺสรํ  กโรติ  ฯเปฯ
เอโส ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว ราชคเห คามกูโฏ อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑๐}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา โอโรหนฺโต อทฺทสํ
ปุริสํ  คูถกูเป  สสีสกํ  นิมุคฺคํ  ฯเปฯ  เอโส  ภิกฺขเว  สตฺโต อิมสฺมึเยว
ราชคเห ปรทาริโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑๑}   อิธาหํ   อาวุโส   คิชฺฌกูฏา   ปพฺพตา  โอโรหนฺโต
อทฺทสํ    ปุริสํ    คูถกูเป    สสีสกํ   นิมุคฺคํ   อุโภหิ   หตฺเถหิ   คูถํ
ขาทนฺตํ    ฯเปฯ    เอโส   ภิกฺขเว   สตฺโต   อิมสฺมึเยว   ราชคเห
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. สูจโก ฯ  ยุ. ส. ฯ
ทุฏฺฐพฺราหฺมโณ    อโหสิ   โส   กสฺสปสฺส   สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส   ปาวจเน
ภิกฺขุสงฺฆํ   ภตฺเตน   นิมนฺเตตฺวา   โทณิยา   คูถสฺส  ปูราเปตฺวา  กาลํ
อาโรจาเปตฺวา  เอตทโวจ  อิโต  ๑-  โภนฺโต  ยาวทตฺถํ  ภุญฺชนฺตุ เจว
หรนฺตุ   จาติ   โส   ตสฺส   กมฺมสฺส   วิปาเกน  พหูนิ  วสฺสานิ  พหูนิ
วสฺสสตานิ    พหูนิ    วสฺสสหสฺสานิ    พหูนิ   วสฺสสตสหสฺสานิ   นิรเย
ปจิตฺวา   ตสฺเสว   กมฺมสฺส   วิปากาวเสเสน  เอวรูปํ  อตฺตภาวปฏิลาภํ
ปฏิสํเวเทติ   สจฺจํ   ภิกฺขเว   โมคฺคลฺลาโน   อาห  อนาปตฺติ  ภิกฺขเว
โมคฺคลฺลานสฺสาติ    ฯเปฯ    อิธาหํ    อาวุโส    คิชฺฌกูฏา   ปพฺพตา
โอโรหนฺโต   อทฺทสํ   นิจฺฉวึ   อิตฺถึ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตึ  ตเมนํ  คิชฺฌาปิ
กงฺกาปิ  กุลลาปิ  อนุปติตฺวา  อนุปติตฺวา  วิตุเทนฺติ  วิตจฺเฉนฺติ วิราเชนฺติ
สาสฺสุทํ   อฏฺฏสฺสรํ  กโรติ  เอสา  ภิกฺขเว  อิตฺถี  อิมสฺมึเยว  ราชคเห
อติจารินี   อโหสิ  ฯเปฯ  สจฺจํ  ภิกฺขเว  โมคฺคลฺลาโน  อาห  อนาปตฺติ
ภิกฺขเว โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯ
     {๒๙๕.๑๒}   อิธาหํ อาวุโส คิชฺฌกูฏา ปพฺพตา โอโรหนฺโต อทฺทสํ อิตฺถึ
ทุคฺคนฺธํ   มงฺคุลึ   เวหาสํ   คจฺฉนฺตึ  ตเมนํ  คิชฺฌาปิ  กงฺกาปิ  กุลลาปิ
อนุปติตฺวา  อนุปติตฺวา  วิตุเทนฺติ  วิตจฺเฉนฺติ  วิราเชนฺติ สาสฺสุทํ อฏฺฏสฺสรํ
กโรติ ฯเปฯ เอสา ภิกฺขเว อิตฺถี อิมสฺมึเยว ราชคเห อิกฺขณิกา อโหสิ ฯเปฯ
อิธาหํ   อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา  โอโรหนฺโต  อทฺทสํ  อิตฺถึ  อุปฺปกฺกํ
โอกิลินึ  โอกิรณึ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตึ  สาสฺสุทํ อฏฺฏสฺสรํ กโรติ ฯเปฯ เอสา
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อโห ฯ
ภิกฺขเว   อิตฺถี   กาลิงฺคสฺส   รญฺโญ   อคฺคมเหสี   อโหสิ   ๑-   สา
อิสฺสาปกตา สปตฺตึ องฺคารกฏาเหน โอกิริ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑๓}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา โอโรหนฺโต อทฺทสํ
อสีสกพนฺธํ  เวหาสํ  คจฺฉนฺตํ  ตสฺส  อุเร อกฺขีนิ เจว โหนฺติ มุขญฺจ ตเมนํ
คิชฺฌาปิ   กงฺกาปิ  กุลลาปิ  อนุปติตฺวา  อนุปติตฺวา  วิตุเทนฺติ  วิตจฺเฉนฺติ
วิราเชนฺติ สฺวาสฺสุทํ อฏฺฏสฺสรํ กโรติ ฯเปฯ เอโส ภิกฺขเว สตฺโต อิมสฺมึเยว
ราชคเห ทามริโก ๒- นาม โจรฆาตโก อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑๔}   อิธาหํ  อาวุโส  คิชฺฌกูฏา  ปพฺพตา โอโรหนฺโต อทฺทสํ
ภิกฺขุํ  เวหาสํ คจฺฉนฺตํ ตสฺส สงฺฆาฏิปิ อาทิตฺตา สมฺปชฺชลิตา สญฺโชติภูตา ๓-
ปตฺโตปิ   อาทิตฺโต  สมฺปชฺชลิโต  สญฺโชติภูโต  ๔-  กายพนฺธนํปิ  อาทิตฺตํ
สมฺปชฺชลิตํ  สญฺโชติภูตํ  ๕-  กาโยปิ  อาทิตฺโต  สมฺปชฺชลิโต  สญฺโชติภูโต
สฺวาสฺสุทํ   อฏฺฏสฺสรํ   กโรติ   ฯเปฯ  เอโส  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  กสฺสปสฺส
สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ปาวจเน ปาปภิกฺขุ อโหสิ ฯเปฯ
     {๒๙๕.๑๕}   อิธาหํ   อาวุโส   คิชฺฌกูฏา   ปพฺพตา  โอโรหนฺโต
อทฺทสํ   ภิกฺขุนึ   ฯเปฯ   อทฺทสํ   สิกฺขมานํ   อทฺทสํ  สามเณรํ  อทฺทสํ
สามเณรึ     เวหาสํ     คจฺฉนฺตึ     ตสฺสา    สงฺฆาฏิปิ    อาทิตฺตา
สมฺปชฺชลิตา     สญฺโชติภูตา     ปตฺโตปิ     อาทิตฺโต     สมฺปชฺชลิโต
สญฺโชติภูโต   กายพนฺธนํปิ   อาทิตฺตํ   สมฺปชฺชลิตํ   สญฺโชติภูตํ   กาโยปิ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ยุ. ม. หาริโก ฯ
@๓-๔-๕ ยมิธ สญฺโชติภูตา สญฺโชติภูโต สญฺโชติภูตนฺติ ลิขิยติ
@ตํ กตฺถจิ สชฺโชติภูตา สชฺโชติภูโต สชฺโชติภูตนฺติ ฯ
อาทิตฺโต    สมฺปชฺชลิโต    สญฺโชติภูโต    สาสฺสุทํ   อฏฺฏสฺสรํ   กโรติ
ตสฺส   มยฺหํ   อาวุโส  เอตทโหสิ  อจฺฉริยํ  วต  โภ  อพฺภูตํ  วต  โภ
เอวรูโปปิ   นาม   สตฺโต   ภวิสฺสติ  เอวรูโปปิ  นาม  ยกฺโข  ภวิสฺสติ
เอวรูโปปิ   นาม   เปโต  ภวิสฺสติ  เอวรูโปปิ  นาม  อตฺตภาวปฏิลาโภ
ภวิสฺสตีติ   ฯ   ภิกฺขู   อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ  วิปาเจนฺติ  อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ
อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อุลฺลปตีติ ฯ
     {๒๙๕.๑๖}   อถโข  ภควา  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ จกฺขุภูตา วต ภิกฺขเว
สาวกา  วิหรนฺติ  ญาณภูตา  วต  ภิกฺขเว  สาวกา  วิหรนฺติ ยตฺร หิ นาม
สาวโก  เอวรูปํ  ญสฺสติ  วา  ทกฺขติ  วา สกฺขึ วา กริสฺสติ ปุพฺเพ ว เม
สา  ภิกฺขเว  สามเณรี  ทิฏฺฐา  อโหสิ  อปิจาหํ  น  พฺยากาสึ  อหญฺเจตํ
พฺยากเรยฺยํ  ปเร  จ  เม  น  สทฺทเหยฺยุํ  เย เม น สทฺทเหยฺยุํ เตสนฺตํ
อสฺส   ทีฆรตฺตํ   อหิตาย  ทุกฺขาย  เอสา  ภิกฺขเว  สามเณรี  กสฺสปสฺส
สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส   ปาวจเน   ปาปสามเณรี   อโหสิ  สา  ตสฺส  กมฺมสฺส
วิปาเกน   พหูนิ   วสฺสานิ  พหูนิ  วสฺสสตานิ  พหูนิ  วสฺสสหสฺสานิ  พหูนิ
วสฺสสตสหสฺสานิ   นิรเย   ปจิตฺวา   ตสฺเสว   กมฺมสฺส  วิปากาวเสเสน
เอวรูปํ   อตฺตภาวปฏิลาภํ   ปฏิสํเวเทติ   สจฺจํ   ภิกฺขเว  โมคฺคลฺลาโน
อาห อนาปตฺติ ภิกฺขเว โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯ
     [๒๙๖]   อถโข   อายสฺมา   มหาโมคฺคลฺลาโน  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ
ยตายํ   อาวุโส   ตโปทา   สนฺทติ   โส   ทโห  อจฺโฉทโก  สีโตทโก
สาโตทโก   เสโตทโก  สุปติตฺโถ  รมณีโย  ปหูตมจฺฉกจฺฉโป  จกฺกมตฺตานิ
จ   ปทุมานิ   ปุปฺผนฺติ   อถ   จ  ปนายํ  ตโปทา  กุถิตา  สนฺทตีติ  ฯ
ภิกฺขู    อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   กถํ   หิ   นาม   อายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน   เอวํ   วกฺขติ   ยตายํ   อาวุโส   ตโปทา   สนฺทติ
โส   ทโห   อจฺโฉทโก   สีโตทโก   สาโตทโก   เสโตทโก  สุปติตฺโถ
รมณีโย   ปหูตมจฺฉกจฺฉโป   จกฺกมตฺตานิ   จ   ปทุมานิ   ปุปฺผนฺติ   อถ
จ    ปนายํ   ตโปทา   กุถิตา   สนฺทตีติ   อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน   อุลฺลปตีติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ  ฯ
ยตายํ   ภิกฺขเว   ตโปทา   สนฺทติ   โส   ทโห  อจฺโฉทโก  สีโตทโก
สาโตทโก   เสโตทโก  สุปติตฺโถ  รมณีโย  ปหูตมจฺฉกจฺฉโป  จกฺกมตฺตานิ
จ   ปทุมานิ   ปุปฺผนฺติ   อปิจายํ  ภิกฺขเว  ตโปทา  ทฺวินฺนํ  มหานิรยานํ
อนฺตริกาย    อาคจฺฉติ    เตนายํ    ตโปทา   กุถิตา   สนฺทติ   สจฺจํ
ภิกฺขเว โมคฺคลฺลาโน อาห อนาปตฺติ ภิกฺขเว โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯ
     [๒๙๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร
ลิจฺฉวีหิ   สทฺธึ   สงฺคาเมนฺโต   ปภคฺโค  โหติ  ฯ  อถ  ราชา  ปจฺฉา
เสนํ  สงฺกฑฺฒิตฺวา  ลิจฺฉวิโย  ๑-  ปราเชสิ  ฯ  สงฺคาเม  จ นนฺทิ จรติ
รญฺญา  ลิจฺฉวิโย  ๒-  ปภคฺคาติ  ฯ  อถโข  อายสฺมา  มหาโมคฺคลฺลาโน
ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   ราชา   อาวุโส   ลิจฺฉวีหิ   ปภคฺโค  สงฺคาเม  จ
นนฺทิ   จรติ   รญฺญา  ลิจฺฉวิโย  ปภคฺคาติ  ฯ  ภิกฺขู  อุชฺฌายนฺติ  ขียนฺติ
วิปาเจนฺติ   กถํ   หิ   นาม  อายสฺมา  มหาโมคฺคลฺลาโน  เอวํ  วกฺขติ
@เชิงอรรถ:  ลิจฺฉวี วา ลิจฺฉวิโน วาติ อมฺหากํ ขนฺติ ฯ  ยุ. ม. ลิจฺฉวี ฯ
ราชา   อาวุโส   ลิจฺฉวีหิ   ปภคฺโค  สงฺคาเม  จ  นนฺทิ  จรติ  รญฺญา
ลิจฺฉวิโย    ปภคฺคาติ    อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อายสฺมา   มหาโมคฺคลฺลาโน
อุลฺลปตีติ   ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  ปฐมํ  ภิกฺขเว  ราชา
ลิจฺฉวีหิ   ปภคฺโค   อถ   ราชา   ปจฺฉา  เสนํ  สงฺกฑฺฒิตฺวา  ลิจฺฉวิโย
ปราเชสิ   สจฺจํ   ภิกฺขเว   โมคฺคลฺลาโน   อาห   อนาปตฺติ   ภิกฺขเว
โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯ
     [๒๙๘]   อถโข   อายสฺมา   มหาโมคฺคลฺลาโน  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ
อิธาหํ  อาวุโส  สปฺปินิกาย  นทิยา  ตีเร  อาเนญฺชํ ๑- สมาธึ สมาปนฺโน
นาคานํ   โอคยฺห  อุตฺตรนฺตานํ  โกญฺจํ  กโรนฺตานํ  สทฺทํ  อสฺโสสินฺติ  ฯ
ภิกฺขู    อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   กถํ   หิ   นาม   อายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน   เอวํ   วกฺขติ   อิธาหํ   อาวุโส  สปฺปินิกาย  นทิยา
ตีเร   อาเนญฺชํ   สมาธึ   สมาปนฺโน   นาคานํ   โอคยฺห  อุตฺตรนฺตานํ
โกญฺจํ    กโรนฺตานํ    สทฺทํ   อสฺโสสินฺติ   อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อายสฺมา
มหาโมคฺคลฺลาโน   อุลฺลปตีติ   ฯ   ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ  ฯ
อตฺเถโส   ภิกฺขเว   สมาธิ   โส   จ  โข  อปริสุทฺโธ  สจฺจํ  ภิกฺขเว
โมคฺคลฺลาโน อาห อนาปตฺติ ภิกฺขเว โมคฺคลฺลานสฺสาติ ฯ
     [๒๙๙]   อถโข  อายสฺมา  โสภิโต  ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  อหํ อาวุโส
ปญฺจ    กปฺปสตานิ    อนุสฺสรามีติ    ฯ    ภิกฺขู   อุชฺฌายนฺติ   ขียนฺติ
วิปาเจนฺติ   กถํ   หิ   นาม   อายสฺมา   โสภิโต   เอวํ  วกฺขติ  อหํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ม. อานญฺชํ ฯ
อาวุโส   ปญฺจ   กปฺปสตานิ   อนุสฺสรามีติ   อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ   อายสฺมา
โสภิโต  อุลฺลปตีติ  ฯ  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ ฯ อตฺเถสา ภิกฺขเว
โสภิตสฺส  สา  จ  โข  เอกาเยว  ชาติ  สจฺจํ  ภิกฺขเว  โสภิโต  อาห
อนาปตฺติ ภิกฺขเว โสภิตสฺสาติ ฯ
                          จตุตฺถปาราชิกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                 -------------
     [๓๐๐]   อุทฺทิฏฺฐา  โข  อายสฺมนฺโต  จตฺตาโร  ปาราชิกา  ธมฺมา
เยสํ   ภิกฺขุ  อญฺญตรํ  วา  อญฺญตรํ  วา  อาปชฺชิตฺวา  น  ลภติ  ภิกฺขูหิ
สทฺธึ  สํวาสํ  ยถา  ปุเร  ตถา  ปจฺฉา  ปาราชิโก  โหติ  อสํวาโส  ฯ
ตตฺถายสฺมนฺเต   ปุจฺฉามิ   กจฺจิตฺถ  ปริสุทฺธา  ทุติยมฺปิ  ปุจฺฉามิ  กจฺจิตฺถ
ปริสุทฺธา   ตติยมฺปิ   ปุจฺฉามิ   กจฺจิตฺถ  ปริสุทฺธา  ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต
ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ
                           ปาราชิกกณฺฑํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                ----------------
                                 ตสฺสุทฺทานํ ฯ
                เมถุนาทินฺนทานญฺจ       มนุสฺสวิคฺคหุตฺตริ
                ปาราชิกานิ จตฺตาริ         เฉชฺชวตฺถู อสํสยาติ ฯ
                                 --------------



             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๑-๒๒๐. http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=1&item=1&items=657&modeTY=2              อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=1&item=1&items=657&modeTY=2&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=1&item=1&items=655&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=1&item=1&items=655&modeTY=2              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=1&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=1&A=1              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :