บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓ - พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๕

[๑๑๙] ๒๙ ขณกิจฺโจ โลโก ขณกิจฺโจ โลโกติ ภิกฺขเว อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน ภาสติ โน จ โข โส ชานาติ ขณํ วา อกฺขณํ วา อฏฺฐิเม ภิกฺขเว อกฺขณา อสมยา พฺรหฺมจริยวาสาย กตเม อฏฺฐ อิธ ภิกฺขเว ตถาคโต จ โลเก อุปฺปนฺโน โหติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ วิชฺชา จรณสมฺปนฺโน สุคโต โลกวิทู อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควา ธมฺโม จ เทสิยติ อุปสมิโก ^๑- ปรินิพฺพานิโก สมฺโพธคามี สุคตปฺปเวทิโต อยญฺจ ปุคฺคโล นิรยํ อุปปนฺโน โหติ อยํ ภิกฺขเว ปฐโม อกฺขโณ อสมโย พฺรหฺมจริยวาสาย ฯ {๑๑๙.๑} ปุน จปรํ ภิกฺขเว ตถาคโต จ โลเก อุปฺปนฺโน โหติ ฯเปฯ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควา ธมฺโม จ เทสิยติ อุปสมิโก ปรินิพฺพานิโก สมฺโพธคามี สุคตปฺปเวทิโต อยญฺจ ปุคฺคโล ติรจฺฉานโยนึ อุปปนฺโน โหติ ฯเปฯ อยญฺจ ปุคฺคโล ปิตฺติวิสยํ อุปปนฺโน โหติ ฯเปฯ อยญฺจ ปุคฺคโล อญฺญตรํ ทีฆายุกํ เทวนิกายํ อุปปนฺโน โหติ ฯเปฯ อยญฺจ ปุคฺคโล ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ ปจฺจาชาโต โหติ โส จ โหติ อวิญฺญาตาเรสุ มิลกฺขูสุ ^๒- ยตฺถ นตฺถิ คติ ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนํ อุปาสกานํ อุปาสิกานํ ฯเปฯ อยญฺจ ปุคฺคโล มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ ปจฺจาชาโต โหติ โส จ โหติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. โอปสมิโก ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. มิลกฺเขสุ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก วิปรีตทสฺสโน นตฺถิ ทินฺนํ นตฺถิ ยิฏฺฐํ นตฺถิ หุตํ นตฺถิ สุกตทุกฺกฏานํ กมฺมานํ ผลํ วิปาโก นตฺถิ อยํ โลโก นตฺถิ ปโร โลโก นตฺถิ มาตา นตฺถิ ปิตา นตฺถิ สตฺตา โอปปาติกา นตฺถิ โลเก สมณพฺราหฺมณา สมฺมคฺคตา สมฺมาปฏิปนฺนา เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตีติ ฯเปฯ อยญฺจ ปุคฺคโล มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ ปจฺจาชาโต โหติ โส จ โหติ ทุปฺปญฺโญ ชโฬ เอฬมูโค น ปฏิพโล สุภาสิตทุพฺภาสิตสฺส อตฺถมญฺญาตุํ อยํ ภิกฺขเว สตฺตโม อกฺขโณ อสมโย พฺรหฺมจริยวาสาย ฯ {๑๑๙.๒} ปุน จปรํ ภิกฺขเว ตถาคโต จ โลเก อนุปฺปนฺโน โหติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ ฯเปฯ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควา ธมฺโม จ น เทสิยติ อุปสมิโก ปรินิพฺพานิโก สมฺโพธคามี สุคตปฺปเวทิโต อยญฺจ ปุคฺคโล มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ ปจฺจาชาโต โหติ โส จ โหติ ปญฺญวา อชโฬ อเนฬมูโค ปฏิพโล สุภาสิตทุพฺภาสิตสฺส อตฺถมญฺญาตุํ อยํ ภิกฺขเว อฏฺฐโม อกฺขโณ อสมโย พฺรหฺมจริยวาสาย ฯ อิเม โข ภิกฺขเว อฏฺฐ อกฺขณา อสมยา พฺรหฺมจริยวาสาย ฯ เอโก ^๑- จ โข ภิกฺขเว ขโณ จ สมโย จ พฺรหฺมจริยวาสาย กตโม เอโก อิธ ภิกฺขเว ตถาคโต โลเก อุปฺปนฺโน โหติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน สุคโต โลกวิทู อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควา ธมฺโม จ เทสิยติ อุปสมิโก ปรินิพฺพานิโก สมฺโพธคามี สุคตปฺปเวทิโต อยญฺจ ปุคฺคโล @เชิงอรรถ: ^๑ เอโกว ฯ มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ ปจฺจาชาโต โหติ โส จ โหติ ปญฺญวา อชโฬ อเนฬมูโค ปฏิพโล สุภาสิตทุพฺภาสิตสฺส อตฺถมญฺญาตุํ อยํ ภิกฺขเว เอโก ^๑- ขโณ จ สมโย จ พฺรหฺมจริยวาสายาติ ฯ มนุสฺสโลกํ ^๒- ลทฺธาน สทฺธมฺเม สุปฺปเวทิเต เย ขณํ นาธิคจฺฉนฺติ อตินาเมนฺติ เต ขณํ พหูหิ อกฺขณา วุตฺตา ปุคฺคลสฺสนฺตรายิกา ^๓- กทาจิ กรหจิ โลเก อุปฺปชฺชนฺติ ตถาคตา ตยิทํ สมฺมุขีภูตํ ยํ โลกสฺมึ สุทุลฺลภํ มนุสฺสปฏิลาโภ จ สทฺธมฺมสฺส จ เทสนา อลํ วายมิตุํ ตตฺถ อตฺถกาเมน ^๔- ชนฺตุนา กถํ วิชญฺญา สทฺธมฺมํ ขโณ โว ^๕- มา อุปชฺฌคา ขณาตีตา หิ โสจนฺติ นิรยมฺหิ สมปฺปิตา อิธ เจ น วิราเธติ สทฺธมฺมสฺส นิยามตํ วาณิโชว อตีตตฺโถ จิรตฺตนุตปิสฺสติ อวิชฺชานิวุโต โปโส สทฺธมฺมํ อปราธิโก ชาติมรณสํสารํ จิรํ ปจฺจานุโภสฺสติ เย จ ลทฺธา มนุสฺสตฺตํ สทฺธมฺเม สุปฺปเวทิเต อกํสุ สตฺถุ วจนํ กริสฺสนฺติ กโรนฺติ วา ขณํ ปจฺจวิทุํ โลเก พฺรหฺมจริยํ อนุตฺตรํ เย มคฺคํ ปฏิปชฺชึสุ ตถาคตปฺปเวทิตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เอโกว ฯ ^๒ ม. มนุสฺสลาภํ ฯ ^๓ ม. มคฺคสฺส อนฺตรายิกา ฯ ^๔ ม. อตฺตกาเมน ฯ @^๕ ม. เว ฯ เย สํวรา จกฺขุมตา เทสิตาทิจฺจพนฺธุนา เตสุ คุตฺโต สทา สโต วิหเรถ ^๑- อนวสฺสุโต สพฺเพ อนุสเย เฉตฺวา มารเธยฺยสรานุเค ^๒- เต เว ปารคตา ^๓- โลเก เย ปตฺตา อาสวกฺขยนฺติ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๓ หน้าที่ ๒๒๙-๒๓๒. http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=23&item=119&items=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=23&item=119&items=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=23&item=119&items=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=23&item=119&items=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=119 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=5569 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=5569 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_23