ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๕ สุตฺต. ม. มชฺฌิมปณฺณาสกํ

                         สุภสุตฺตํ
     [๗๐๙]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ  สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน   อนาถปิณฺฑิกสฺส   อาราเม   ฯ   เตน   โข   ปน  สมเยน
สุโภ    มาณโว    โตเทยฺยปุตฺโต    สาวตฺถิยํ    ปฏิวสติ   อญฺญตรสฺส
คหปติสฺส    นิเวสเน   เกนจิเทว   กรณีเยน   ฯ   อถ   โข   สุโภ
มาณโว    โตเทยฺยปุตฺโต   ยสฺส   คหปติสฺส   นิเวสเน   ปฏิวสติ   ตํ
คหปตึ   เอตทโวจ   สุตเมตํ   คหปติ   อวิวิตฺตา   สาวตฺถี  อรหนฺเตหิ
กํ  ๑-  นุ  ขฺวชฺช  สมณํ  วา  พฺราหฺมณํ  วา  ปยิรุปาเสยฺยามาติ ฯ อยํ
ภนฺเต   ภควา   สาวตฺถิยํ   วิหรติ  เชตวเน  อนาถปิณฺฑิกสฺส  อาราเม
ตํ ภนฺเต ภควนฺตํ ปยิรุปาสสฺสูติ ฯ
     [๗๑๐]   อถ  โข  สุโภ  มาณโว  โตเทยฺยปุตฺโต  ตสฺส  คหปติสฺส
ปฏิสฺสุตฺวา    เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา   ภควตา
สทฺธึ   สมฺโมทิ   สมฺโมทนียํ   กถํ   สาราณียํ   วีติสาเรตฺวา  เอกมนฺตํ
นิสีทิ   ฯ   เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   สุโภ   มาณโว  โตเทยฺยปุตฺโต
ภควนฺตํ   เอตทโวจ   พฺราหฺมณา   โภ   โคตม   เอวมาหํสุ   คหฏฺโฐ
อาราธโก    โหติ   ญายํ   ธมฺมํ   กุสลํ   น   ปพฺพชิโต   อาราธโก
โหติ ญายํ ธมฺมํ กุสลนฺติ อิธ ภวํ โคตโม กิมาหาติ ฯ
     {๗๑๐.๑}  วิภชวาโท  โข  อหเมตฺถ มาณว นาหเมตฺถ เอกํสวาโท
คิหิสฺส  วาหํ  มาณว  ปพฺพชิตสฺส  วา มิจฺฉาปฏิปตฺตึ [๒]- วณฺเณมิ คิหี วา
@เชิงอรรถ:  ยุ. กนฺนุ ฯ  ยุ. เอตฺถนฺตเร นสทฺโท ทิสฺสติ ฯ
หิ   มาณว   ปพฺพชิโต   วา   มิจฺฉาปฏิปนฺโน   มิจฺฉาปฏิปตฺตาธิกรณเหตุ
น  อาราธโก  โหติ  ญายํ  ธมฺมํ  กุสลํ  คิหิสฺส  วาหํ  มาณว ปพฺพชิตสฺส
วา   สมฺมาปฏิปตฺตึ   วณฺเณมิ   คิหี   วา   หิ   มาณว  ปพฺพชิโต  วา
สมฺมาปฏิปนฺโน      สมฺมาปฏิปตฺตาธิกรณเหตุ      อาราธโก      โหติ
ญายํ ธมฺมํ กุสลนฺติ ฯ
     [๗๑๑]   พฺราหฺมณา  โภ  โคตม  เอวมาหํสุ  มหตฺถมิทํ  มหากิจฺจํ
มหาธิกรณํ     มหาสมารมฺภํ     ฆราวาสกมฺมฏฺฐานํ    มหปฺผลํ    โหติ
อปฺปตฺถมิทํ     อปฺปกิจฺจํ     อปฺปาธิกรณํ    อปฺปสมารมฺภํ    ปพฺพชฺชา-
กมฺมฏฺฐานํ อปฺปปฺผลํ โหตีติ อิธ ภวํ โคตโม กิมาหาติ ฯ
     {๗๑๑.๑}  เอตฺถปิ โข อหํ มาณว วิภชวาโท นาหเมตฺถ เอกํสวาโท
อตฺถิ   มาณว   กมฺมฏฺฐานํ   มหตฺถํ  มหากิจฺจํ  มหาธิกรณํ  มหาสมารมฺภํ
วิปชฺชมานํ   อปฺปปฺผลํ  โหติ  อตฺถิ  มาณว  กมฺมฏฺฐานํ  มหตฺถํ  มหากิจฺจํ
มหาธิกรณํ   มหาสมารมฺภํ   สมฺปชฺชมานํ   มหปฺผลํ   โหติ  อตฺถิ  มาณว
กมฺมฏฺฐานํ   อปฺปตฺถํ   อปฺปกิจฺจํ   อปฺปาธิกรณํ  อปฺปสมารมฺภํ  วิปชฺชมานํ
อปฺปปฺผลํ  โหติ  อตฺถิ  มาณว  กมฺมฏฺฐานํ  อปฺปตฺถํ  อปฺปกิจฺจํ อปฺปาธิกรณํ
อปฺปสมารมฺภํ สมฺปชฺชมานํ มหปฺผลํ โหติ ฯ
     [๗๑๒]   กตมํ  ๑-  มาณว  กมฺมฏฺฐานํ  มหตฺถํ มหากิจฺจํ มหาธิกรณํ
มหาสมารมฺภํ   วิปชฺชมานํ  อปฺปปฺผลํ  โหติ  กสิ  โข  มาณว  กมฺมฏฺฐานํ
มหตฺถํ      มหากิจฺจํ      มหาธิกรณํ     มหาสมารมฺภํ     วิปชฺชมานํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. กตมญฺจ ฯ
อปฺปปฺผลํ   โหติ   ฯ   กตมญฺจ   มาณว   กมฺมฏฺฐานํ  มหตฺถํ  มหากิจฺจํ
มหาธิกรณํ    มหาสมารมฺภํ    สมฺปชฺชมานํ    มหปฺผลํ   โหติ   กสิเยว
โข   มาณว   กมฺมฏฺฐานํ   มหตฺถํ   มหากิจฺจํ  มหาธิกรณํ  มหาสมารมฺภํ
สมฺปชฺชมานํ    มหปฺผลํ    โหติ    ฯ    กตมญฺจ   มาณว   กมฺมฏฺฐานํ
อปฺปตฺถํ   อปฺปกิจฺจํ   อปฺปาธิกรณํ   อปฺปสมารมฺภํ   วิปชฺชมานํ  อปฺปปฺผลํ
โหติ   วนิชฺชา  โข  มาณว  กมฺมฏฺฐานํ  อปฺปตฺถํ  อปฺปกิจฺจํ  อปฺปาธิกรณํ
อปฺปสมารมฺภํ    วิปชฺชมานํ    อปฺปปฺผลํ   โหติ   ฯ   กตมญฺจ   มาณว
กมฺมฏฺฐานํ     อปฺปตฺถํ     อปฺปกิจฺจํ     อปฺปาธิกรณํ     อปฺปสมารมฺภํ
สมฺปชฺชมานํ   มหปฺผลํ   โหติ   วนิชฺชาเยว   โข   มาณว   กมฺมฏฺฐานํ
อปฺปตฺถํ     อปฺปกิจฺจํ     อปฺปาธิกรณํ     อปฺปสมารมฺภํ    สมฺปชฺชมานํ
มหปฺผลํ โหติ ฯ
     [๗๑๓]   เสยฺยถาปิ   มาณว   กสิกมฺมฏฺฐานํ   มหตฺถํ   มหากิจฺจํ
มหาธิกรณํ    มหาสมารมฺภํ    วิปชฺชมานํ   อปฺปปฺผลํ   โหติ   เอวเมว
โข    มาณว    ฆราวาสกมฺมฏฺฐานํ    มหตฺถํ    มหากิจฺจํ   มหาธิกรณํ
มหาสมารมฺภํ   วิปชฺชมานํ   อปฺปปฺผลํ   โหติ   ฯ   เสยฺยถาปิ   มาณว
กสิเยว    กมฺมฏฺฐานํ    มหตฺถํ   มหากิจฺจํ   มหาธิกรณํ   มหาสมารมฺภํ
สมฺปชฺชมานํ   มหปฺผลํ   โหติ  เอวเมว  โข  มาณว  ฆราวาสกมฺมฏฺฐานํ
มหตฺถํ      มหากิจฺจํ     มหาธิกรณํ     มหาสมารมฺภํ     สมฺปชฺชมานํ
มหปฺผลํ   โหติ   ฯ   เสยฺยถาปิ   มาณว   วนิชฺชากมฺมฏฺฐานํ   อปฺปตฺถํ
อปฺปกิจฺจํ    อปฺปาธิกรณํ   อปฺปสมารมฺภํ   วิปชฺชมานํ   อปฺปปฺผลํ   โหติ
เอวเมว    โข    มาณว    ปพฺพชฺชากมฺมฏฺฐานํ    อปฺปตฺถํ   อปฺปกิจฺจํ
อปฺปาธิกรณํ   อปฺปสมารมฺภํ   วิปชฺชมานํ  อปฺปปฺผลํ  โหติ  ฯ  เสยฺยถาปิ
มาณว    วนิชฺชาเยว    กมฺมฏฺฐานํ   อปฺปตฺถํ   อปฺปกิจฺจํ   อปฺปาธิกรณํ
อปฺปสมารมฺภํ   สมฺปชฺชมานํ   มหปฺผลํ   โหติ   เอวเมว   โข   มาณว
ปพฺพชฺชากมฺมฏฺฐานํ    อปฺปตฺถํ    อปฺปกิจฺจํ   อปฺปาธิกรณํ   อปฺปสมารมฺภํ
สมฺปชฺชมานํ มหปฺผลํ โหตีติ ฯ
     [๗๑๔]   พฺราหฺมณา   โภ   โคตม   ปญฺจ   ธมฺเม   ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนายาติ   ฯ   เย   เต   มาณว
พฺราหฺมณา    ปญฺจ   ธมฺเม   ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส
อาราธนาย   สเจ   เต   อครุ  สาธุ  เต  ปญฺจ  ธมฺเม  อิมสฺมึ  ๑-
ปริสติ  ๒-  ภาสสฺสูติ  ฯ  น  โข  ๓-  โภ  โคตม ครุ ยตฺถสฺสุ ภวนฺโต
วา นิสินฺนา ภวนฺตรูปา วาติ ฯ เตนหิ มาณว ภาสสฺสูติ ฯ
     [๗๑๕]   สจฺจํ   โข   โภ   โคตม   พฺราหฺมณา   ปฐมํ   ธมฺมํ
ปญฺญเปนฺติ    ปุญฺญสฺส    กิริยาย    กุสลสฺส   อาราธนาย   ตปํ   โข
โภ   โคตม   พฺราหฺมณา   ทุติยํ   ธมฺมํ   ปญฺญเปนฺติ  ปุญฺญสฺส  กิริยาย
กุสลสฺส    อาราธนาย    พฺรหฺมจริยํ   โข   โภ   โคตม   พฺราหฺมณา
ตติยํ    ธมฺมํ   ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนาย
อชฺเฌนํ   โข   โภ   โคตม   พฺราหฺมณา   จตุตฺถํ   ธมฺมํ   ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนาย   จาคํ   โข   โภ   โคตม
@เชิงอรรถ:  อิมิสฺสนฺติ ปาเฐน ภวิตพฺพํ ฯ  ยุ. ปริสตึ ฯ  ยุ. น โข เม ฯ
พฺราหฺมณา    ปญฺจมํ   ธมฺมํ   ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส
อาราธนาย   พฺราหฺมณา   โภ   โคตม  อิเม  ปญฺจ  ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส กิริยาย กุสลสฺส อาราธนายาติ อิธ ภวํ โคตโม กิมาหาติ ฯ
     [๗๑๖]   กึ  ปน  มาณว  อตฺถิ  โกจิ  พฺราหฺมณานํ เอกพฺราหฺมโณปิ
โย   เอวมาห   อหํ   อิเมสํ   ปญฺจนฺนํ   ธมฺมานํ   สยํ  ๑-  อภิญฺญา
สจฺฉิกตฺวา  วิปากํ  ปเวเทมีติ  ฯ  โน  หิทํ  โภ  โคตม ฯ กึ ปน มาณว
อตฺถิ   โกจิ   พฺราหฺมณานํ   เอกาจริโยปิ   เอกาจริยปาจริโยปิ   ยาว
สตฺตมา   อาจริยมหยุคา   โย  เอวมาห  อหํ  อิเมสํ  ปญฺจนฺนํ  ธมฺมานํ
สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  วิปากํ  ปเวเทมีติ  ฯ  โน  หิทํ  โภ โคตม ฯ
กึ   ปน   มาณว   เยปิ   เต   พฺราหฺมณานํ  ปุพฺพกา  อิสโย  มนฺตานํ
กตฺตาโร   มนฺตานํ   ปวตฺตาโร   เยสมิทํ   เอตรหิ   พฺราหฺมณานํ  ๒-
โปราณํ    มนฺตปทํ   คีตํ   ปวุตฺตํ   สมิหิตํ   ตทนุคายนฺติ   ตทนุภาสนฺติ
ภาสิตมนุภาสนฺติ    วาจิตมนุวาเจนฺติ    เสยฺยถีทํ    อฏฺฐโก    วามโก
วามเทโว   เวสฺสามิตฺโต   ยมตคฺคิ   องฺคีรโส  ภารทฺวาโช  วาเสฏฺโฐ
กสฺสโป   ภคุ   เตปิ   เอวมาหํสุ   มยํ   อิเมสํ  ปญฺจนฺนํ  [๓]-  สยํ
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา วิปากํ ปเวเทมาติ ฯ โน หิทํ โภ โคตม ฯ
     [๗๑๗]   อิติ  กิร  มาณว  นตฺถิ  โกจิ พฺราหฺมณานํ เอกพฺราหฺมโณปิ
โย     เอวมาห     อหํ     อิเมสํ     ปญฺจนฺนํ    ธมฺมานํ     สยํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. สยนฺติ นตฺถิ ฯ  ยุ. พฺราหฺมณาติ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. เอตฺถนฺตเร ธมฺมานนฺติ
@ทิสฺสติ ฯ
อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา   วิปากํ   ปเวเทมีติ   นตฺถิ   โกจิ   พฺราหฺมณานํ
เอกาจริโยปิ   เอกาจริยปาจริโยปิ   ยาว  สตฺตมา  อาจริยมหยุคา  โย
เอวมาห   อหํ   อิเมสํ   ปญฺจนฺนํ   ธมฺมานํ   สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา
วิปากํ   ปเวเทมีติ   เยปิ   เต  พฺราหฺมณานํ  ปุพฺพกา  อิสโย  มนฺตานํ
กตฺตาโร   มนฺตานํ   ปวตฺตาโร  เยสมิทํ  เอตรหิ  พฺราหฺมณานํ  โปราณํ
มนฺตปทํ   คีตํ  ปวุตฺตํ  สมิหิตํ  ตทนุคายนฺติ  ตทนุภาสนฺติ  ภาสิตมนุภาสนฺติ
วาจิตมนุวาเจนฺติ   เสยฺยถีทํ  อฏฺฐโก  วามโก  วามเทโว  เวสฺสามิตฺโต
ยมตคฺคิ  องฺคีรโส  ภารทฺวาโช  วาเสฏฺโฐ กสฺสโป ภคุ เตปิ น เอวมาหํสุ
มยํ อิเมสํ ปญฺจนฺนํ ธมฺมานํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา วิปากํ ปเวเทมาติ
     {๗๑๗.๑}   เสยฺยถาปิ  มาณว  อนฺธเวณิ  ปรํปราสํสตฺตา  ปุริโมปิ
น   ปสฺสติ   มชฺฌิโมปิ  น  ปสฺสติ  ปจฺฉิโมปิ  น  ปสฺสติ  เอวเมว  โข
มาณว     อนฺธเวณูปมํ    มญฺเญ    พฺราหฺมณานํ    ภาสิตํ    สมฺปชฺชติ
ปุริโมปิ น ปสฺสติ มชฺฌิโมปิ น ปสฺสติ ปจฺฉิโมปิ น ปสฺสตีติ ฯ
     [๗๑๘]   เอวํ  วุตฺเต  สุโภ  มาณโว  โตเทยฺยปุตฺโต  ภควโต ๑-
อนฺธเวณูปมฺเมน   วุจฺจมาโน   กุปิโต  อนตฺตมโน  ภควนฺตํเยว  ขุํเสนฺโต
ภควนฺตํเยว    วมฺเภนฺโต    ภควนฺตํเยว   วทมาโน   สมโณ   โคตโม
ปาปิโต   ๒-   ภวิสฺสตีติ   ภควนฺตํ  เอตทโวจ  พฺราหฺมโณ  ๓-  โคตม
โปกฺขรสาติ   โอปมญฺโญ   สุภควนิโก   เอวมาห   เอวเมว   โข  ๔-
ปนิเม   เก  สมณพฺราหฺมณา  อุตฺตรึ  มนุสฺสธมฺมา  อลมริยญาณทสฺสนวิเสสํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ภควตา ฯ ๒. ยุ. ปาปิโก ฯ  ยุ. พฺราหฺมโณ โภ ฯ  ยุ. โขติ นตฺถิ ฯ
ปฏิชานนฺติ    เตสมิทํ    ภาสิตํ    หสฺสกํเยว    สมฺปชฺชติ   นามกํเยว
สมฺปชฺชติ   ริตฺตกํเยว   สมฺปชฺชติ   ตุจฺฉกํเยว  สมฺปชฺชติ  กถํ  หิ  นาม
มนุสฺสภูโต       อุตฺตรึ       มนุสฺสธมฺมา      อลมริยญาณทสฺสนวิเสสํ
ญสฺสติ วา ทกฺขิติ ๑- วา สจฺฉิ วา กริสฺสตีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชตีติ ฯ
     {๗๑๘.๑}   กึ   ปน  มาณว  พฺราหฺมโณ  โปกฺขรสาติ  โอปมญฺโญ
สุภควนิโก    สพฺเพสํเยว   สมณพฺราหฺมณานํ   เจตสา   เจโต   ปริจฺจ
ปชานาตีติ   ฯ  สกายปิ  หิ  โภ  โคตม  ปุณฺณิกาย  ทาสิยา  พฺราหฺมโณ
โปกฺขรสาติ   โอปมญฺโญ   สุภควนิโก   [๒]-   เจตสา  เจโต  ปริจฺจ
ปชานาติ   กุโต   ปน   สพฺเพสํเยว   สมณพฺราหฺมณานํ  เจตสา  เจโต
ปริจฺจ ปชานิสฺสตีติ ฯ
     [๗๑๙]   เสยฺยถาปิ  มาณว  ชจฺจนฺโธ  ปุริโส  โส ๓- น ปสฺเสยฺย
กณฺหสุกฺกานิ   รูปานิ   น   ปสฺเสยฺย   นีลกานิ   รูปานิ   น  ปสฺเสยฺย
ปีตกานิ   รูปานิ   น   ปสฺเสยฺย   โลหิตกานิ   รูปานิ   น   ปสฺเสยฺย
มญฺเชฏฺฐกานิ    รูปานิ    น    ปสฺเสยฺย   สมวิสมานิ   น   ปสฺเสยฺย
ตารกรูปานิ   น   ปสฺเสยฺย   จนฺทิมสุริเย   โส   เอวํ  วเทยฺย  นตฺถิ
กณฺหสุกฺกานิ    รูปานิ    นตฺถิ   กณฺหสุกฺกานํ   รูปานํ   ทสฺสาวี   นตฺถิ
นีลกานิ   รูปานิ   นตฺถิ   นีลกานํ   รูปานํ   ทสฺสาวี   นตฺถิ   ปีตกานิ
รูปานิ   นตฺถิ   ปีตกานํ   รูปานํ   ทสฺสาวี   นตฺถิ   โลหิตกานิ  รูปานิ
นตฺถิ    โลหิตกานํ    รูปานํ   ทสฺสาวี   นตฺถิ   มญฺเชฏฺฐกานิ   รูปานิ
นตฺถิ   มญฺเชฏฺฐกานํ   รูปานํ  ทสฺสาวี  นตฺถิ  สมวิสมํ  นตฺถิ  สมวิสมสฺส
@เชิงอรรถ:  ยุ. ทกฺขิสฺสติ ฯ  ยุ. เอตฺถนฺตเร นสทฺโท ทิสฺสติ ฯ  ยุ. โสติ นตฺถิ ฯ
ทสฺสาวี     นตฺถิ     ตารกรูปานิ     นตฺถิ    ตารกรูปานํ    ทสฺสาวี
นตฺถิ    จนฺทิมสุริยา    นตฺถิ    จนฺทิมสุริยานํ   ทสฺสาวี   อหเมตํ   น
ชานามิ   อหเมตํ  น  ปสฺสามิ  ตสฺมา  ตํ  ๑-  นตฺถีติ  สมฺมา  นุ  โข
โส มาณว วทมาโน วเทยฺยาติ ฯ
     {๗๑๙.๑}   โน  หิทํ  โภ  โคตม  อตฺถิ  กณฺหสุกฺกานิ  รูปานิ อตฺถิ
กณฺหสุกฺกานํ   รูปานํ   ทสฺสาวี   อตฺถิ   นีลกานิ  รูปานิ  อตฺถิ  นีลกานํ
รูปานํ   ทสฺสาวี  อตฺถิ  ปีตกานิ  รูปานิ  อตฺถิ  ปีตกานํ  รูปานํ  ทสฺสาวี
อตฺถิ   โลหิตกานิ   รูปานิ   อตฺถิ   โลหิตกานํ   รูปานํ  ทสฺสาวี  อตฺถิ
มญฺเชฏฺฐกานิ   รูปานิ   อตฺถิ   มญฺเชฏฺฐกานํ   รูปานํ   ทสฺสาวี   อตฺถิ
สมวิสมํ    อตฺถิ    สมวิสมสฺส    ทสฺสาวี   อตฺถิ   ตารกรูปานิ   อตฺถิ
ตารกรูปานํ    ทสฺสาวี    อตฺถิ    จนฺทิมสุริยา    อตฺถิ   จนฺทิมสุริยานํ
ทสฺสาวี   อหเมตํ   น   ชานามิ  อหเมตํ  น  ปสฺสามิ  ตสฺมา  ตํ  ๒-
นตฺถีติ น หิ ๓- โภ โคตม สมฺมา วทมาโน วเทยฺยาติ ฯ
     {๗๑๙.๒}  เอวเมว  โข  มาณว พฺราหฺมโณ โปกฺขรสาติ โอปมญฺโญ
สุภควนิโก  อนฺโธ  อจกฺขุโก  โส  วต  อุตฺตรึ  มนุสฺสธมฺมา อลมริยญาณ-
ทสฺสนวิเสสํ   ญสฺสติ   วา   ทกฺขิติ   วา  สจฺฉิ  วา  กริสฺสตีติ  เนตํ
ฐานํ วิชฺชติ ฯ
     [๗๒๐]   ตํ  กึ  มญฺญสิ  มาณว  เย  ปน  ๔-  เต  โกสลิกา ๕-
พฺราหฺมณมหาสาลา     เสยฺยถีทํ     จงฺกี     พฺราหฺมโณ     ตารุกฺโข
พฺราหฺมโณ     โปกฺขรสาติ     พฺราหฺมโณ     ชาณุสฺโสณิ    พฺราหฺมโณ
ปิตา   วา   เต   โตเทยฺโย   กตมา   เนสํ   เสยฺยา  ยํ  วา  เต
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ยุ. ตนฺติ นตฺถิ ฯ  ยุ. น หิ โส โภ ฯ  ยุ. ปน สทฺโท นตฺถิ ฯ  ยุ.
@โกสลกา ฯ
สํมุจฺฉา  ๑-  วาจํ  ภาเสยฺยุํ  ยํ  วา  อสํมุจฺฉาติ  ๒-  ฯ  สํมุจฺฉา โภ
โคตม  ฯ  กตมา  เตสํ  เสยฺยา  ยํ  วา  เต  มนฺตา วาจํ ภาเสยฺยุํ ยํ
วา  อมนฺตาติ  ฯ  มนฺตา  โภ  โคตม  ฯ กตมา เตสํ เสยฺยา ๓- ยํ วา
เต  ปฏิสงฺขาย  วาจํ  ภาเสยฺยุํ  ยํ  วา  อปฺปฏิสงฺขายาติ  ฯ ปฏิสงฺขาย
โภ  โคตม  ฯ  กตมา  เตสํ  เสยฺยา  ๔-  ยํ  วา เต อตฺถสญฺหิตํ วาจํ
ภาเสยฺยุํ ยํ วา อนตฺถสญฺหิตนฺติ ฯ อตฺถสญฺหิตํ โภ โคตม ฯ
     [๗๒๑]   ตํ   กึ  มญฺญสิ  มาณว  ยทิ  เอวํ  สนฺเต  พฺราหฺมเณน
โปกฺขรสาตินา   โอปมญฺเญน   สุภควนิเกน   สํมุจฺฉา   วาจา   ภาสิตา
อสํมุจฺฉาติ  ๕-  ฯ  สํมุจฺฉา  โภ  โคตม ฯ มนฺตา วาจา ภาสิตา อมนฺตา
วาจาติ  ๖-  ฯ  อมนฺตา  โภ  โคตม  ฯ  ปฏิสงฺขาย ภาสิตา ๗- วาจา
อปฺปฏิสงฺขายาติ   ๘-   ฯ   อปฺปฏิสงฺขาย  โภ  โคตม  ฯ  อตฺถสญฺหิตา
วาจา ภาสิตา อนตฺถสญฺหิตาติ ๙- ฯ อนตฺถสญฺหิตา โภ โคตม ฯ
     [๗๒๒]   ปญฺจ  โข  อิเม  มาณว  นีวรณา กตเม ปญฺจ กามจฺฉนฺท-
นีวรณํ      พฺยาปาทนีวรณํ      ถีนมิทฺธนีวรณํ     อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจนีวรณํ
วิจิกิจฺฉานีวรณํ  อิเม  โข  มาณว  ปญฺจ  นีวรณา  ฯ  อิเมหิ  โข มาณว
ปญฺจหิ    นีวรเณหิ   พฺราหฺมโณ   โปกฺขรสาติ   โอปมญฺโญ   สุภควนิโก
อาวุโต  ๑๐-  นิวุโต  โอผุโต  ปริโยนทฺโธ  โส  วต อุตฺตรึ มนุสฺสธมฺมา
อลมริยญาณทสฺสนวิเสสํ   ญสฺสติ   วา  ทกฺขิติ  วา  สจฺฉิ  วา  กริสฺสตีติ
เนตํ ฐานํ วิชฺชติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. สมฺมุสา ฯ  ยุ. อสมฺมุสา ฯ ๓-๔ ยุ. เสยฺโย ฯ  ยุ. อสมฺมุสา วาติ ฯ
@ ยุ. อมนฺตา วาติ ฯ  ยุ. วาจา ภาสิตา ฯ  ยุ. อปฺปฏิสงฺขาย วาติ ฯ  ยุ.
@อนตฺถสญฺหิตา วาติ ฯ ๑๐ ยุ. อาวโฏ ฯ
     [๗๒๓]   ปญฺจ   โข   อิเม   มาณว   กามคุณา   กตเม  ปญฺจ
จกฺขุวิญฺเญยฺยา   รูปา   อิฏฺฐา   กนฺตา  มนาปา  ปิยรูปา  กามูปสญฺหิตา
รชนียา   โสตวิญฺเญยฺยา   สทฺทา   ...   ฆานวิญฺเญยฺยา  คนฺธา  ...
ชิวฺหาวิญฺเญยฺยา      รสา     ...     กายวิญฺเญยฺยา     โผฏฺฐพฺพา
อิฏฺฐา    กนฺตา    มนาปา   ปิยรูปา   กามูปสญฺหิตา   รชนียา   อิเม
โข  มาณว  ปญฺจ  กามคุณา  ฯ  อิเมหิ  โข  มาณว  ปญฺจหิ  กามคุเณหิ
พฺราหฺมโณ   โปกฺขรสาติ   โอปมญฺโญ   สุภควนิโก  คธิโต  ๑-  มุจฺฉิโต
อชฺฌาปนฺโน       อนาทีนวทสฺสาวี       อนิสฺสรณปญฺโญ      ปริภุญฺชติ
โส    วต    อุตฺตรึ    มนุสฺสธมฺมา    อลมริยญาณทสฺสนวิเสสํ   ญสฺสติ
วา ทกฺขิติ วา สจฺฉิ วา กริสฺสตีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติ ฯ
     [๗๒๔]   ตํ   กึ  มญฺญสิ  มาณว  ยํ  วา  ติณกฏฺฐุปาทานํ  ปฏิจฺจ
อคฺคึ    ชาเลยฺย   ยํ   วา   นิสฺสฏฺฐติณกฏฺฐุปาทานํ   อคฺคึ   ชาเลยฺย
กตโม  นุ  โข  อสฺส  อคฺคิ  อจฺจิมา  เจว  ๔-  วณฺณิมา  จ  ปภสฺสโร
จาติ   ฯ   สเจ   ตํ   โภ  โคตม  ฐานํ  นิสฺสฏฺฐติณกฏฺฐุปาทานํ  อคฺคึ
ชลิตุํ   ๓-   สฺวาสฺส  อคฺคิ  อจฺจิมา  เจว  ๒-  วณฺณิมา  จ  ปภสฺสโร
จาติ   ฯ   อฏฺฐานํ   โข   เอตํ   มาณว   อนวกาโส   ยํ  นิสฺสฏฺฐ-
ติณกฏฺฐุปาทานํ    อคฺคึ    ชาเลยฺย   อญฺญตฺร   อิทฺธิมตา   เสยฺยถาปิ
มาณว    ติณกฏฺฐุปาทานํ    ปฏิจฺจ    อคฺคิ   ชลติ   ตถูปมาหํ   มาณว
อิมํ   ปีตึ   วทามิ   ยายํ  ปีติ  ปญฺจ  กามคุเณ  ปฏิจฺจ  ฯ  เสยฺยถาปิ
มาณว     นิสฺสฏฺฐติณกฏฺฐุปาทาโน    ๕-    อคฺคิ    ชลติ    ตถูปมาหํ
@เชิงอรรถ:  ยุ.คถิโต ฯ ๒-๔ ยุ.เอวสทฺโท นตฺถิ ฯ  ยุ.ชาลิตุํ ฯ  ยุ. ...ปาทานํ ปฏิจฺจ ฯ
มาณว   อิมํ   ปีตึ   วทามิ   ยายํ   ปีติ  อญฺญเตฺรว  กาเมหิ  อญฺญตฺร
อกุสเลหิ ธมฺเมหิ
     {๗๒๔.๑}   กตมา    จ   มาณว   ปีติ   อญฺญเตฺรว   กาเมหิ
อญฺญตฺร   อกุสเลหิ   ธมฺเมหิ   อิธ   มาณว   ภิกฺขุ  วิวิจฺเจว  กาเมหิ
วิวิจฺจ   อกุสเลหิ   ธมฺเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ   ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
อยมฺปิ   โข   มาณว   ปีติ   อญฺญเตฺรว   กาเมหิ   อญฺญตฺร  อกุสเลหิ
ธมฺเมหิ  ฯ  ปุน  จปรํ  มาณว  [๑]- วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา ฯเปฯ ทุติยํ
ฌานํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   อยมฺปิ   โข   มาณว   ปีติ   อญฺญเตฺรว
กาเมหิ อญฺญตฺร อกุสเลหิ ธมฺเมหิ ฯ
     [๗๒๕]   เย   เต  มาณว  พฺราหฺมณา  ปญฺจ  ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนาย   กเมตฺถ   พฺราหฺมณา  ธมฺมํ
มหปฺผลตรํ   ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส   กิริยาย  กุสลสฺส  อาราธนายาติ  ฯ
เยเม   โภ   โคตม   พฺราหฺมณา   ปญฺจ   ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ  ปุญฺญสฺส
กิริยาย   กุสลสฺส  อาราธนาย  จาคเมตฺถ  พฺราหฺมณา  ธมฺมํ  มหปฺผลตรํ
ปญฺญเปนฺติ ปุญฺญสฺส กิริยาย กุสลสฺส อาราธนายาติ ฯ
     [๗๒๖]   ตํ   กึ   มญฺญสิ   มาณว  อิธ  อญฺญตรสฺส  พฺราหฺมณสฺส
มหายญฺโญ   ปจฺจุปฏฺฐิโต   อสฺส  ฯ  อถ  เทฺว  พฺราหฺมณา  อาคจฺเฉยฺยุํ
อิตฺถนฺนามสฺส   พฺราหฺมณสฺส   มหายญฺญํ   อนุภวิสฺสามาติ   ฯ  ตตฺร  ๒-
เอกสฺส   พฺราหฺมณสฺส   เอวมสฺส   อโห  วตาหเมว  ลเภยฺยํ  ภตฺตคฺเค
อคฺคาสนํ   อคฺโคทกํ   อคฺคปิณฺฑํ   น   อญฺเญ  ๓-  พฺราหฺมณา  ลเภยฺยุํ
ภตฺตคฺเค   อคฺคาสนํ   อคฺโคทกํ   อคฺคปิณฺฑนฺติ   ฯ   ฐานํ  โข  ปเนตํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. เอตฺถนฺตเร ภิกฺขูติ ทิสฺสติ ฯ  ยุ. ตตฺเถว ตสฺส ฯ  ยุ. น อญฺโญ
@พฺราหฺมโณ ลเภยฺย ฯ
มาณว    วิชฺชติ    ยํ    อญฺโญ    พฺราหฺมโณ    ลเภยฺย    ภตฺตคฺเค
อคฺคาสนํ    อคฺโคทกํ    อคฺคปิณฺฑํ    น    โส   พฺราหฺมโณ   ลเภยฺย
ภตฺตคฺเค    อคฺคาสนํ    อคฺโคทกํ    อคฺคปิณฺฑํ    ฯ    อญฺเญ    ๑-
พฺราหฺมณา    ลภนฺติ    ภตฺตคฺเค    อคฺคาสนํ    อคฺโคทกํ    อคฺคปิณฺฑํ
นาหํ    ลภามิ    ภตฺตคฺเค   อคฺคาสนํ   อคฺโคทกํ   อคฺคปิณฺฑนฺติ   อิติ
โส   กุปิโต   ๒-   อนตฺตมโน   อิมสฺส   ปน   มาณว  พฺราหฺมณา  กึ
วิปากํ   ปญฺญเปนฺตีติ   ฯ   น   เขฺวตฺถ  โภ  โคตม  พฺราหฺมณา  เอวํ
ทานํ   เทนฺติ   อิมินา  ๓-  จ  โว  กุปิโต  อนตฺตมโนติ  อถ  เขฺวตฺถ
พฺราหฺมณา   อนุกมฺปชาติกํเยว   ทานํ   เทนฺตีติ   ฯ  เอวํ  สนฺเต  โข
มาณว   พฺราหฺมณานํ   อิทํ   ฉฏฺฐํ   ปุญฺญกิริยาวตฺถุํ   ๔-   โหติ  ยทิทํ
อนุกมฺปชาติกนฺติ   ๕-   ฯ  เอวํ  สนฺเต  โภ  โคตม  พฺราหฺมณานํ  อิทํ
ฉฏฺฐํ ปุญฺญกิริยาวตฺถุํ ๖- โหติ ยทิทํ อนุกมฺปชาติกนฺติ ๗- ฯ
     [๗๒๗]   เย   เต  มาณว  พฺราหฺมณา  ปญฺจ  ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนาย   เอเต   ๘-   กตฺถ  พหุลํ
สมนุปสฺสสีติ  ฯ  เยเม  โภ  โคตม  พฺราหฺมณา  ปญฺจ  ธมฺเม ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส    กิริยาย    กุสลสฺส    อาราธนาย   อิมาหํ   ปญฺจ   ธมฺเม
ปพฺพชิเตสุ   พหุลํ   สมนุปสฺสามิ   อปฺปํ   คหฏฺเฐสุ   คหฏฺโฐ   หิ  โภ
โคตม    มหตฺโถ    มหากิจฺโจ    มหาธิกรโณ    มหาสมารมฺโภ    น
สตตํ   สมิตํ   สจฺจวาที   โหติ   ปพฺพชิโต   โข   ปน   โภ   โคตม
อปฺปตฺโถ    อปฺปกิจฺโจ    อปฺปาธิกรโณ   อปฺปสมารมฺโภ   สตตํ   สมิตํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อญฺโญ พฺราหฺมโณ ลภติ ฯ  ยุ. กุปิโต โหติ ฯ  ยุ. อิมินา ปโร
@กุปิโต โหตุ ฯ ๔-๖ ยุ. .. วตฺถุ ฯ ๕-๗ ยุ. อนุกมฺปาชาติกนฺติ
@ ยุ. อิเม ตวํ ปญฺจ... *-
@* เชิงอรรถไม่ครบ
สจฺจวาที    โหติ   คหฏฺโฐ   หิ   โภ   โคตม   มหตฺโถ   มหากิจฺโจ
มหาธิกรโณ   มหาสมารมฺโภ   น   สตตํ   สมิตํ   ตปสฺสี   โหติ  ...
พฺรหฺมจารี   โหติ   ...   สชฺฌายพหุโล  โหติ  ...  จาคพหุโล  โหติ
ปพฺพชิโต   โข   ปน   โภ  โคตม  อปฺปตฺโถ  อปฺปกิจฺโจ  อปฺปาธิกรโณ
อปฺปสมารมฺโภ    สตตํ    สมิตํ    ตปสฺสี    โหติ   ...   พฺรหฺมจารี
โหติ  ...  สชฺฌายพหุโล  โหติ  ...  จาคพหุโล  โหติ  ฯ  เยเม โภ
โคตม   พฺราหฺมณา   ๑-   ปญฺจ   ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ  ปุญฺญสฺส  กิริยาย
กุสลสฺส    อาราธนาย    อิมาหํ    ปญฺจ   ธมฺเม   ปพฺพชิเตสุ   พหุลํ
สมนุปสฺสามิ อปฺปํ คหฏฺเฐสูติ ฯ
     [๗๒๘]   เย   เต  มาณว  พฺราหฺมณา  ปญฺจ  ธมฺเม  ปญฺญเปนฺติ
ปุญฺญสฺส   กิริยาย   กุสลสฺส  อาราธนาย  จิตฺตสฺสาหํ  เอเต  ปริกฺขาเร
วทามิ   ยทิทํ   จิตฺตํ   อเวรํ   อพฺยาปชฺฌํ   ตสฺส   ภาวนาย  ฯ  อิธ
มาณว   ภิกฺขุ   สจฺจวาที   โหติ   โส   สจฺจวาทิมฺหีติ  ลภติ  อตฺถเวทํ
ลภติ    ธมฺมเวทํ   ลภติ   ธมฺมูปสญฺหิตํ   ปามุชฺชํ   ยนฺตํ   กุสลูปสญฺหิตํ
ปามุชฺชํ   จิตฺตสฺสาหํ   เอตํ   ปริกฺขารํ   วทามิ   ยทิทํ   จิตฺตํ  อเวรํ
อพฺยาปชฺฌํ   ตสฺส  ภาวนาย  ฯ  อิธ  มาณว  ภิกฺขุ  ตปสฺสี  โหติ  ...
พฺรหฺมจารี  โหติ  ...  สชฺฌายพหุโล  โหติ  ...  จาคพหุโล  โหติ โส
จาคพหุโลมฺหีติ   ลภติ   อตฺถเวทํ   ลภติ   ธมฺมเวทํ  ลภติ  ธมฺมูปสญฺหิตํ
ปามุชฺชํ   ยนฺตํ   กุสลูปสญฺหิตํ   ปามุชฺชํ   จิตฺตสฺสาหํ   เอตํ   ปริกฺขารํ
วทามิ    ยทิทํ    จิตฺตํ    อเวรํ   อพฺยาปชฺฌํ   ตสฺส   ภาวนาย   ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. สมณพฺราหฺมณา ฯ
เย   เต   มาณว   พฺราหฺมณา   ปญฺจ   ธมฺเม   ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส
กิริยาย   กุสลสฺส   อาราธนาย   จิตฺตสฺสาหํ  เอเต  ปริกฺขาเร  วทามิ
ยทิทํ   จิตฺตํ   อเวรํ   อพฺยาปชฺฌํ  ตสฺส  ภาวนายาติ  ฯ  เอวํ  วุตฺเต
สุโภ   มาณโว   โตเทยฺยปุตฺโต   ภควนฺตํ   เอตทโวจ  สุตํ  เมตํ  โภ
โคตม สมโณ โคตโม พฺรหฺมานํ สหพฺยตาย มคฺคํ ปชานาตีติ ๑- ฯ
     [๗๒๙]   ตํ   กึ   มญฺญสิ  มาณว  อาสนฺเน  อิโต  นฬการคาโม
นยิโต  ทูเร  นฬการคาโมติ  ฯ  เอวํ  โภ  โคตม  ๒-  อาสนฺเน อิโต
นฬการคาโม   นยิโต   ทูเร  นฬการคาโมติ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ  มาณว
อิธ  ๓-  ขฺวสฺส  ปุริโส  นฬการคาเม  ชาตวฑฺโฒ  ตเมนํ นฬการคามโต
ตาวเทว   อปสกฺกํ  ๔-  นฬการคามสฺส  มคฺคํ  ปุจฺเฉยฺย  สิยา  นุ  โข
มาณว    ตสฺส   ปุริสสฺส   นฬการคาเม   ชาตวฑฺฒสฺส   นฬการคามสฺส
มคฺคํ   ปุฏฺฐสฺส   ทนฺธายิตตฺตํ   วา   วิตฺถายิตตฺตํ   วาติ  ฯ  โน  หิทํ
โภ   โคตม  ตํ  กิสฺส  เหตุ  อสฺส  ๕-  หิ  โภ  โคตม  ปุริสสฺส  ๖-
นฬการคาเม    ชาตวฑฺฒสฺส    สพฺพาเนว    นฬการคามสฺส    มคฺคานิ
สุวิทิตานีติ  ฯ  สิยา  น  ๗-  โข  มาณว  ตสฺส  ปุริสสฺส  นฬการคาเม
ชาตวฑฺฒสฺส    นฬการคามสฺส    มคฺคํ    ปุฏฺฐสฺส    ทนฺธายิตตฺตํ   วา
วิตฺถายิตตฺตํ  วา  น  เตฺวว  ตถาคตสฺส  พฺรหฺมโลกํ  วา พฺรหฺมโลกคามินึ
วา  ปฏิปทํ  ปุฏฺฐสฺส  ทนฺธายิตตฺตํ  วา  วิตฺถายิตตฺตํ  วา  พฺรหฺมานญฺจาหํ
มาณว        ปชานามิ        พฺรหฺมโลกญฺจ       พฺรหฺมโลกคามินิญฺจ
ปฏิปทํ     ยถาปฏิปนฺโน     จ     พฺรหฺมโลกํ     อุปปนฺโน     ตญฺจ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ชานาตีติ ฯ  ยุ. โคตมาติ นตฺถิ ฯ  ยุ. อิธสฺส ฯ  ยุ. อวสฏํ ฯ
@ ยุ. อมุ ฯ  ยุ. ปุริโส นฬการคาเม ชาตวทฺโธ ตสฺส ฯ  ยุ. นุ ฯ
ปชานามีติ   ฯ   สุตํ   เมตํ   โภ   โคตม  สมโณ  โคตโม  พฺรหฺมานํ
สหพฺยตาย   มคฺคํ   เทเสตีติ   สาธุ   เม   ภวํ   โคตโม   พฺรหฺมานํ
สหพฺยตาย    มคฺคํ   เทเสตูติ   ฯ   เตนหิ   มาณว   สุณาหิ   สาธุกํ
มนสิกโรหิ    ภาสิสฺสามีติ    ฯ   เอวํ   โภติ   โข   สุโภ   มาณโว
โตเทยฺยปุตฺโต ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ
     [๗๓๐]   ภควา   เอตทโวจ   กตโม   จ   มาณว   พฺรหฺมานํ
สหพฺยตาย    มคฺโค   อิธ   มาณว   ภิกฺขุ   เมตฺตาสหคเตน   เจตสา
เอกํ   ทิสํ   ผริตฺวา   วิหรติ   ตถา  ทุติยํ  ตถา  ตติยํ  ตถา  จตุตฺถํ
อิติ    อุทฺธมโธ    ติริยํ    สพฺพธิ    สพฺพตฺถตาย    ๑-   สพฺพาวนฺตํ
โลกํ    เมตฺตาสหคเตน   เจตสา   วิปุเลน   มหคฺคเตน   อปฺปมาเณน
อเวเรน   อพฺยาปชฺเฌน   ผริตฺวา  วิหรติ  เอวํ  ภาวิตาย  โข  มาณว
เมตฺตาย   เจโตวิมุตฺติยา   ยํ   ปมาณกตํ   กมฺมํ  น  ตํ  ตตฺราวสิสฺสติ
น  ตํ  ตตฺราวติฏฺฐติ  เสยฺยถาปิ  มาณว  พลวา  สงฺขธโม อปฺปกสิเรเนว
จาตุทฺทิสา    วิญฺญาเปยฺย   เอวเมว   โข   มาณว   เอวํ   ภาวิตาย
เมตฺตาย   เจโตวิมุตฺติยา   ยํ   ปมาณกตํ   กมฺมํ  น  ตํ  ตตฺราวสิสฺสติ
น   ตํ   ตตฺราวติฏฺฐติ   อยมฺปิ   โข   มาณว   พฺรหฺมานํ   สหพฺยตาย
มคฺโค   ฯ   ปุน   จปรํ   มาณว  ภิกฺขุ  กรุณาสหคเตน  เจตสา  ...
มุทิตาสหคเตน   เจตสา   ...   อุเปกฺขาสหคเตน  เจตสา  เอกํ  ทิสํ
ผริตฺวา  วิหรติ  ตถา  ทุติยํ  ตถา  ตติยํ  ตถา จตุตฺถํ อิติ อุทฺธมโธ ติริยํ
สพฺพธิ   สพฺพตฺถตาย   ๒-  สพฺพาวนฺตํ  โลกํ  อุเปกฺขาสหคเตน  เจตสา
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ยุ. สพฺพตฺตตาย ฯ
วิปุเลน   มหคฺคเตน   อปฺปมาเณน   อเวเรน   อพฺยาปชฺเฌน   ผริตฺวา
วิหรติ   เอวํ   ภาวิตาย   โข   มาณว  อุเปกฺขาย  เจโตวิมุตฺติยา  ยํ
ปมาณกตํ    กมฺมํ    น    ตํ   ตตฺราวสิสฺสติ   น   ตํ   ตตฺราวติฏฺฐติ
เสยฺยถาปิ    มาณว    พลวา   สงฺขธโม   อปฺปกสิเรเนว   จาตุทฺทิสา
วิญฺญาเปยฺย    เอวเมว   โข   มาณว   เอวํ   ภาวิตาย   อุเปกฺขาย
เจโตวิมุตฺติยา   ยํ   ปมาณกตํ   กมฺมํ   น   ตํ   ตตฺราวสิสฺสติ  น  ตํ
ตตฺราวติฏฺฐติ อยมฺปิ โข มาณว พฺรหฺมานํ สหพฺยตาย มคฺโคติ ฯ
     [๗๓๑]   เอวํ   วุตฺเต   สุโภ  มาณโว  โตเทยฺยปุตฺโต  ภควนฺตํ
เอตทโวจ   อภิกฺกนฺตํ   โภ   โคตม  อภิกฺกนฺตํ  โภ  โคตม  เสยฺยถาปิ
โภ   โคตม   นิกฺกุชฺชิตํ   วา   อุกฺกุชฺเชยฺย   ปฏิจฺฉนฺนํ  วา  วิวเรยฺย
มูฬฺหสฺส  วา  มคฺคํ  อาจิกฺเขยฺย  อนฺธกาเร  วา  เตลปชฺโชตํ  ธาเรยฺย
จกฺขุมนฺโต  รูปานิ  ทกฺขนฺตีติ  ๑-  เอวเมว  โภตา ๒- โคตเมน อเนก-
ปริยาเยน   ธมฺโม   ปกาสิโต  เอสาหํ  ภวนฺตํ  โคตมํ  สรณํ  คจฺฉามิ
ธมฺมญฺจ   ภิกฺขุสงฺฆญฺจ   อุปาสกํ   มํ  ภวํ  โคตโม  ธาเรตุ  อชฺชตคฺเค
ปาณุเปตํ   สรณงฺคตํ  หนฺท  จทานิ  มยํ  โภ  โคตม  คจฺฉาม  พหุกิจฺจา
มยํ  พหุกรณียาติ  ฯ  ยสฺสทานิ  ตฺวํ  มาณว  กาลํ  มญฺญสีติ  ฯ  อถ โข
สุโภ   มาณโว   โตเทยฺยปุตฺโต   ภควโต   ภาสิตํ  อภินนฺทิตฺวา  [๓]-
อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ
     [๗๓๒]   เตน  โข  ปน  สมเยน ชาณุสฺโสณิ พฺราหฺมโณ สพฺพเสเตน
วลวาภิรเถน    สาวตฺถิยา   นิยฺยาติ   ทิวาทิวสฺส   ฯ   อทฺทสา   โข
@เชิงอรรถ:  ยุ. ทกฺขินฺตีติ ฯ  ยุ. โภโต ฯ  ยุ. เอตฺถนฺตเร อนุโมทิตฺวาติ ทิสฺสติ ฯ
ชาณุสฺโสณิ     พฺราหฺมโณ    สุภํ    มาณวํ    โตเทยฺยปุตฺตํ    ทูรโตว
อาคจฺฉนฺตํ   ทิสฺวาน   สุภํ  มาณวํ  โตเทยฺยปุตฺตํ  เอตทโวจ  หนฺท  ๑-
ภวํ  ภารทฺวาโช  อาคจฺฉิ  ๒-  ทิวาทิวสฺสาติ  ฯ  อิโต  หิ  โข อหํ โภ
อาคจฺฉามิ   สมณสฺส   โคตมสฺส   สนฺติกาติ   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญสิ  ภวํ
ภารทฺวาโช   สมณสฺส   โคตมสฺส   ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ   ปณฺฑิโต   มญฺเญติ
โก   จาหมฺโภ  โก  จ  สมณสฺส  โคตมสฺส  ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ  ชานิสฺสามิ
โสปิ   นูนสฺส   ตาทิโสว   โย   สมณสฺส   โคตมสฺส   ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ
ชาเนยฺยาติ   ฯ   อุฬาราย   ขลุ   ภวํ   ภารทฺวาโช   สมณํ   โคตมํ
ปสํสาย   ปสํสตีติ  ฯ  โก  จาหมฺโภ  โก  จ  สมณํ  โคตมํ  ปสํสิสฺสามิ
ปสตฺถปฺปสตฺโถ  จ  ๓-  ภวํ  โคตโม  เสฏฺโฐ  เทวมนุสฺสานํ  เย  จิเม
โภ    พฺราหฺมณา    ปญฺจ    ธมฺเม    ปญฺญเปนฺติ   ปุญฺญสฺส   กิริยาย
กุสลสฺส  อาราธนาย  จิตฺตสฺเสว  ๔-  สมโณ  โคตโม  เอเต ปริกฺขาเร
วเทติ ยทิทํ จิตฺตํ อเวรํ อพฺยาปชฺฌํ ตสฺส ภาวนายาติ ฯ
     [๗๓๓]   เอวํ    วุตฺเต   ชาณุสฺโสณิ   พฺราหฺมโณ   สพฺพเสตา
วลวาภิรถา   โอโรหิตฺวา   เอกํสํ   อุตฺตราสงฺคํ  กริตฺวา  เยน  ภควา
เตนญฺชลิมฺปณาเมตฺวา   อุทานํ   อุทาเนสิ   ลาภา   รญฺโญ   ปเสนทิสฺส
โกสลสฺส    สุลทฺธํ    [๕]-    รญฺโญ   ปเสนทิสฺส   โกสลสฺส   ยสฺส
วิชิเต ตถาคโต วิหรติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธติ ฯ
                   สุภสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ นวมํ ฯ
                        ------
@เชิงอรรถ:  ยุ. หนฺท กุโต นุ ฯ  ยุ. อาคจฺฉติ ฯ  ยุ. จ โส ภวํ ฯ  ยุ. จิตฺตสฺส
@เต สมโณ โคตโม ปริกฺขาเร วทติ ฯ  ยุ. เอตฺถนฺตเร ลาภาติ ทิสฺสติ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๖๕๐-๖๖๖. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=13289&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=13289&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=13&item=709&items=25              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=13&siri=49              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=709              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=7993              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=7993              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ https://84000.org/tipitaka/read/?index_13 https://84000.org/tipitaka/english/?index_13

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]