ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๕ สุตฺต. ม. มชฺฌิมปณฺณาสกํ

                      จูฬสกุลุทายิสุตฺตํ
     [๓๖๗]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ  สมยํ  ภควา  ราชคเห  วิหรติ
เวฬุวเน   กลนฺทกนิวาเป   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน  สกุลุทายิ
ปริพฺพาชโก     โมรนิวาเป    ปริพฺพาชการาเม    ปฏิวสติ    มหติยา
ปริพฺพาชกปริสาย   สทฺธึ  ฯ  อถ  โข  ภควา  ปุพฺพณฺหสมยํ  นิวาเสตฺวา
ปตฺตจีวรมาทาย   เยน   ราชคหํ   เตน  ๑-  ปิณฺฑาย  ปาวิสิ  ฯ  อถ
โข   ภควโต  เอตทโหสิ  อติปฺปโค  โข  ตาว  ราชคเห  ๒-  ปิณฺฑาย
จริตุํ   ยนฺนูนาหํ   เยน  โมรนิวาโป  ปริพฺพาชการาโม  เยน  สกุลุทายิ
ปริพฺพาชโก  เตนุปสงฺกเมยฺยนฺติ  ฯ  อถ  โข  ภควา  เยน  โมรนิวาโป
ปริพฺพาชการาโม เตนุปสงฺกมิ ฯ
     [๓๖๘]   เตน   โข   ปน   สมเยน   สกุลุทายิ   ปริพฺพาชโก
มหติยา    ปริพฺพาชกปริสาย    สทฺธึ    นิสินฺโน    โหติ   อุนฺนาทินิยา
อุจฺจาสทฺทมหาสทฺทาย      อเนกวิหิตํ      ติรจฺฉานกถํ      กเถนฺติยา
เสยฺยถีทํ   ราชกถํ   ฯเปฯ   อิติภวาภวกถํ  อิติ  วา  ฯ  อทฺทสา  โข
สกุลุทายิ   ปริพฺพาชโก   ภควนฺตํ   ทูรโตว   อาคจฺฉนฺตํ   ทิสฺวาน  สกํ
ปริสํ   สณฺฐเปสิ   อปฺปสทฺทา  โภนฺโต  โหนฺตุ  มา  โภนฺโต  สทฺทมกตฺถ
อยํ  สมโณ  โคตโม  อาคจฺฉติ  อปฺปสทฺทกาโม  โข  ปน  โส  อายสฺมา
อปฺปสทฺทสฺส    วณฺณวาที    อปฺเปวนาม    อปฺปสทฺทํ    ปริสํ   วิทิตฺวา
อุปสงฺกมิตพฺพํ   มญฺเญยฺยาติ   ฯ   อถ   โข   เต   ปริพฺพาชกา  ตุณฺหี
@เชิงอรรถ:  ยุ. เยน เตนาติ ปาฐา นตฺถิ ฯ    ยุ. ราชคหํ ฯ
อเหสุํ ฯ
     {๓๖๘.๑}   อถ   โข   ภควา   เยน   สกุลุทายิ   ปริพฺพาชโก
เตนุปสงฺกมิ   ฯ   อถ  โข  สกุลุทายิ  ปริพฺพาชโก  ภควนฺตํ  เอตทโวจ
เอตุ   โข   ภนฺเต  ภควา  สฺวาคตํ  ๑-  ภนฺเต  ภควโต  จิรสฺสํ  โข
ภนฺเต   ภควา   อิมํ   ปริยายมกาสิ  ยทิทํ  อิธาคมนาย  นิสีทตุ  ภนฺเต
ภควา   อิทมาสนํ   ปญฺญตฺตนฺติ  ฯ  นิสีทิ  ภควา  ปญฺญตฺเต  อาสเน  ฯ
สกุลุทายิปิ    โข    ปริพฺพาชโก    อญฺญตรํ   นีจํ   อาสนํ   คเหตฺวา
เอกมนฺตํ   นิสีทิ   ฯ   เอกมนฺตํ   นิสินฺนํ   โข   สกุลุทายึ  ปริพฺพาชกํ
ภควา   เอตทโวจ   กาย   นุตฺถ   อุทายิ  เอตรหิ  กถาย  สนฺนิสินฺนา
กา จ ปน โว อนฺตรากถา วิปฺปกตาติ ฯ
     [๓๖๙]   ติฏฺฐเตสา   ภนฺเต   กถา  ยาย  มยํ  เอตรหิ  กถาย
สนฺนิสินฺนา    เนสา    ภนฺเต    กถา    ภควโต   ทุลฺลภา   ภวิสฺสติ
ปจฺฉาปิ    สวนาย    ยทาหํ    ภนฺเต    อิมํ    ปริสํ   อนุปสงฺกนฺโต
โหมิ    อถายํ   ปริสา   อเนกวิหิตํ   ติรจฺฉานกถํ   กเถนฺตี   นิสินฺนา
โหติ   ยทา   จ   โข   อหํ   ภนฺเต   อิมํ  ปริสํ  อุปสงฺกนฺโต  โหมิ
อถายํ   ปริสา   มมํเยว  มุขํ  โอโลเกนฺตี  ๒-  นิสินฺนา  โหติ  ยนฺโน
สมโณ   โคตโม   อุทายิ   ธมฺมํ   ภาสิสฺสติ   ตนฺโน   โสสฺสามาติ  ฯ
ยทา   ปน  ภนฺเต  ภควา  อิมํ  ปริสํ  อุปสงฺกนฺโต  โหติ  อถ  จ  ๓-
อหญฺเจว  อยญฺจ  ปริสา ภควโต ๔- มุขํ โอโลเกนฺตี ๕- นิสินฺนา โหติ ๖-
ยนฺโน   ภควา   ธมฺมํ   ภาสิสฺสติ   ตนฺโน   โสสฺสามาติ   ฯ   เตนหิ
อุทายิ ตญฺเญเวตฺถ ปฏิภาตุ ยถา  มํ ปฏิภาเสยฺยาติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. สาคตํ ฯ   ยุ. อุลฺโลเกนฺตี ฯ    ยุ. จสทฺโท นตฺถิ ฯ    ยุ. ภควโตว ฯ
@ ยุ. อุลฺโลเกนฺตา  ยุ. โหม ฯ
     [๓๗๐]   ปุริมานิ    ภนฺเต    ทิวสานิ    ปุริมตรานิ   สพฺพญฺญู
สพฺพทสฺสาวี   อปริเสสํ   ญาณทสฺสนํ   ปฏิชานมาโน   จรโต   จ   เม
ติฏฺฐโต   จ   สุตฺตสฺส   จ   ชาครสฺส   จ   สตตํ   สมิตํ  ญาณทสฺสนํ
ปจฺจุปฏฺฐิตนฺติ    โส    มยา    ปุพฺพนฺตํ    อารพฺภ    ปญฺหํ    ปุฏฺโฐ
สมาโน    อญฺเญนญฺญํ    ปฏิจริ    พหิทฺธากถํ    อปนาเมสิ    โกปญฺจ
โทสญฺจ   อปฺปจฺจยญฺจ   ปาตฺวากาสิ   ตสฺส   มยฺหํ  ภนฺเต  ภควนฺตํเยว
อารพฺภ   สติ   ๑-   อุทปาทิ   อโห   นูน  ภควา  อโห  นูน  สุคโต
โย   อิเมสํ   ธมฺมานํ   กุสโลติ   ฯ   โก   ปเนโส  อุทายิ  สพฺพญฺญู
สพฺพทสฺสาวี    อปริเสสํ    ญาณทสฺสนํ    ปฏิชานมาโน    จรโต    จ
เม   ติฏฺฐโต   จ   สุตฺตสฺส  จ  ชาครสฺส  จ  สตตํ  สมิตํ  ญาณทสฺสนํ
ปจฺจุปฏฺฐิตนฺติ    โส    ตยา    ปุพฺพนฺตํ    อารพฺภ    ปญฺหํ    ปุฏฺโฐ
สมาโน    อญฺเญนญฺญํ    ปฏิจริ    พหิทฺธากถํ    อปนาเมสิ    โกปญฺจ
โทสญฺจ อปฺปจฺจยญฺจ ปาตฺวากาสีติ ฯ นิคนฺโถ ภนฺเต นาฏปุตฺโตติ ฯ
     [๓๗๑]   โย   โข  อุทายิ  อเนกวิหิตํ  ปุพฺเพนิวาสํ  อนุสฺสเรยฺย
เสยฺยถีทํ   เอกมฺปิ   ชาตึ   เทฺวปิ   ชาติโย   ฯเปฯ   อิติ   สาการํ
สอุทฺเทสํ   อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ  อนุสฺสเรยฺย  โส  วา  มํ  ปุพฺพนฺตํ
อารพฺภ   ปญฺหํ   ปุจฺเฉยฺย  ตํ  วาหํ  ปุพฺพนฺตํ  อารพฺภ  ปญฺหํ  ปุจฺเฉยฺยํ
โส   วา   เม   ปุพฺพนฺตํ   อารพฺภ   ปญฺหสฺส   เวยฺยากรเณน   จิตฺตํ
อาราเธยฺย   ตสฺส   วาหํ   ปุพฺพนฺตํ   อารพฺภ  ปญฺหสฺส  เวยฺยากรเณน
@เชิงอรรถ:  ยุ. ปีติ ฯ
จิตฺตํ อาราเธยฺยํ
     {๓๗๑.๑}   โย   ๑-   โข  อุทายิ  ทิพฺเพน  จกฺขุนา  วิสุทฺเธน
อติกฺกนฺตมานุสเกน   สตฺเต   ปสฺเสยฺย   จวมาเน   อุปปชฺชมาเน  หีเน
ปณีเต   สุวณฺเณ   ทุพฺพณฺเณ   สุคเต   ทุคฺคเต   ฯเปฯ   ยถากมฺมูปเค
สตฺเต   ปชาเนยฺย   โส   วา   มํ  อปรนฺตํ  อารพฺภ  ปญฺหํ  ปุจฺเฉยฺย
ตํ   วาหํ   อปรนฺตํ   อารพฺภ  ปญฺหํ  ปุจฺเฉยฺยํ  โส  วา  เม  อปรนฺตํ
อารพฺภ   ปญฺหสฺส   เวยฺยากรเณน   จิตฺตํ   อาราเธยฺย   ตสฺส   วาหํ
อปรนฺตํ อารพฺภ ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน จิตฺตํ อาราเธยฺยํ
     {๓๗๑.๒}  อปิจุทายิ  ติฏฺฐตุ  ปุพฺพนฺโต  ติฏฺฐตุ  อปรนฺโต ธมฺมนฺเต
เทเสสฺสามิ   อิมสฺมึ   สติ   อิทํ   โหติ   อิมสฺสุปฺปาทา  อิทํ  อุปฺปชฺชติ
อิมสฺมึ   อสติ   อิทํ   น   โหติ   อิมสฺส   นิโรธา  อิทํ  นิรุชฺฌตีติ  ฯ
อหญฺหิ    ภนฺเต    ยาวตกมฺปิ   เม   อิมินา   อตฺตภาเวน   ปจฺจนุภูตํ
ตมฺปิ   นปฺปโหมิ   อิติ   สาการํ   สอุทฺเทสํ   อนุสฺสริตุํ   กุโต  ปนาหํ
อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ    อนุสฺสริสฺสามิ   เสยฺยถีทํ   เอกมฺปิ   ชาตึ
เทฺวปิ   ชาติโย   ติสฺโสปิ   ชาติโย   ฯเปฯ   อิติ  สาการํ  สอุทฺเทสํ
อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสริสฺสามิ   เสยฺยถาปิ   ภควา   อหญฺหิ
ภนฺเต   เอตรหิ   ปํสุปิสาจกมฺปิ   น   ปสฺสามิ   กุโต  ปนาหํ  ทิพฺเพน
จกฺขุนา   วิสุทฺเธน   อติกฺกนฺตมานุสเกน   สตฺเต   ปสฺสิสฺสามิ  จวมาเน
อุปปชฺชมาเน    หีเน   ปณีเต   สุวณฺเณ   ทุพฺพณฺเณ   สุคเต   ทุคฺคเต
ฯเปฯ    ยถากมฺมูปเค    สตฺเต    ปชานิสฺสามิ    เสยฺยถาปิ   ภควา
ยมฺปน   มํ   ภนฺเต   ภควา   เอวมาห   อปิจุทายิ   ติฏฺฐตุ  ปุพฺพนฺโต
@เชิงอรรถ:  ยุ. โส ฯ
ติฏฺฐตุ   อปรนฺโต   ธมฺมนฺเต  ๑-  เทเสสฺสามิ  อิมสฺมึ  สติ  อิทํ  โหติ
อิมสฺสุปฺปาทา   อิทํ   อุปฺปชฺชติ   อิมสฺมึ   อสติ   อิทํ  น  โหติ  อิมสฺส
นิโรธา   อิทํ   นิรุชฺฌตีติ   ตญฺจ   ปน   เม   ภิยฺโยโส   มตฺตาย  น
ปกฺขายติ    อปฺเปวนาม   ภนฺเต   สเก   อาจริยเก   ภควโต   จิตฺตํ
อาราเธยฺยํ ปญฺหสฺส เวยฺยกรเณนาติ ฯ
     [๓๗๒]   กินฺติ   ปน   เต  อุทายิ  สเก  อาจริยเก  โหตีติ  ฯ
อมฺหากํ   ภนฺเต   สเก   อาจริยเก   เอวํ  โหติ  อยํ  ปรโม  วณฺโณ
อยํ  ปรโม  วณฺโณติ  ฯ  ยมฺปน  เต  ตํ  ๒-  อุทายิ  สเก  อาจริยเก
เอวํ   โหติ   อยํ   ปรโม   วณฺโณ   อยํ   ปรโม   วณฺโณติ   กตโม
ปน    โส   ปรโม   วณฺโณติ   ฯ   ยสฺมา   ภนฺเต   วณฺณา   อญฺโญ
วณฺโณ    อุตฺตริตโร    วา    ปณีตตโร   วา   นตฺถิ    โส   ปรโม
วณฺโณติ    ฯ   กตโม   ปน   โส   อุทายิ   วณฺโณ   ยสฺมา   วณฺณา
อญฺโญ   วณฺโณ   อุตฺตริตโร   วา   ปณีตตโร   วา  นตฺถีติ  ฯ  ยสฺมา
ภนฺเต    วณฺณา   อญฺโญ   วณฺโณ   อุตฺตริตโร   วา   ปณีตตโร   วา
นตฺถิ โส ปรโม วณฺโณติ ฯ
     [๓๗๓]   ทีฆาปิ  โข  เต  เอสา  อุทายิ  ผเรยฺย  ยสฺมา  ภนฺเต
วณฺณา    อญฺโญ    วณฺโณ   อุตฺตริตโร   วา   ปณีตตโร   วา   นตฺถิ
โส    ปรโม   วณฺโณติ   วเทสิ   ตญฺจ   วณฺณํ   น   ปญฺญาเปสิ   ฯ
เสยฺยถาปิ   อุทายิ   ปุริโส   เอวํ  วเทยฺย  อหํ  ยา  อิมสฺมึ  ชนปเท
ชนปทกลฺยาณี   ตํ   อิจฺฉามิ   ตํ   กาเมมีติ  ฯ  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. เตติ ปาโฐ นตฺถิ ฯ    ยุ. เอตํ ฯ
อมฺโภ    ปุริส   ยํ   ตฺวํ   ชนปทกลฺยาณึ   อิจฺฉสิ   กาเมสิ   ชานาสิ
ตํ   ชนปทกลฺยาณึ   ขตฺติยึ  ๑-  วา  พฺราหฺมณึ  วา  เวสฺสึ  วา  สุทฺทึ
วาติ   ฯ   อิติ   ปุฏฺโฐ   โนติ   วเทยฺย   ฯ  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ
อมฺโภ    ปุริส   ยํ   ตฺวํ   ชนปทกลฺยาณึ   อิจฺฉสิ   กาเมสิ   ชานาสิ
ตํ   ชนปทกลฺยาณึ   เอวํวณฺณา   ๒-   เอวํโคตฺตา   อิติ  วาติ  ฯเปฯ
ทีฆา  วา  รสฺสา  วา  มชฺฌิมา  ๓-  วา กาฬี วา สามา วา มงฺคุรจฺฉวี
วาติ   อมุกสฺมึ   นาม  คาเม  วา  นิคเม  วา  นคเร  วาติ  ฯ  อิติ
ปุฏฺโฐ  โนติ  วเทยฺย  ฯ  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ  อมฺโภ  ปุริส  ยํ  ตฺวํ
น   ชานาสิ   น   ปสฺสสิ   ตํ  ตฺวํ  อิจฺฉสิ  กาเมสีติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺโฐ
อามาติ วเทยฺย ฯ
     {๓๗๓.๑}   ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  นนุ  เอวํ  สนฺเต ตสฺส ปุริสสฺส
อปฺปาฏิหิรีกตํ   ๔-   ภาสิตํ   สมฺปชฺชตีติ  ฯ  อทฺธา  โข  ภนฺเต  เอวํ
สนฺเต    ตสฺส    ปุริสสฺส    อปฺปาฏิหิรีกตํ    ภาสิตํ   สมฺปชฺชตีติ   ฯ
เอวเมว   โข   ตฺวํ   อุทายิ   ยสฺมา   ภนฺเต  วณฺณา  อญฺโญ  วณฺโณ
อุตฺตริตโร   วา   ปณีตตโร   วา   นตฺถิ  โส  ปรโม  วณฺโณติ  วเทสิ
ตญฺจ   วณฺณํ   น   ปญฺญาเปสีติ   ฯ  เสยฺยถาปิ  ภนฺเต  มณิ  เวฬุริโย
สุโภ    โชติมา    อฏฺฐํโส    สุปริกมฺมกโต    ปณฺฑุกมฺพเล   นิกฺขิตฺโต
ภาสเตว   ตปเตว   วิโรจเตว  ๕-  เอวํวณฺโณ  อตฺตา  โหติ  อโรโค
ปรมฺมรณาติ ฯ
     [๓๗๔]   ตํ   กึ   มญฺญสิ   อุทายิ   โย   วา   มณิ  เวฬุริโย
@เชิงอรรถ:  ยุ. ขตฺติยี วา พฺราหฺมณี วา เวสฺสี วา สุทฺที วาติ ฯ     ยุ. เอวํนามา ฯ
@ สี. มชฺฌา วา ฯ    ยุ. อปฺปาฏิหีรกตํ ฯ    ม. อปฺปาฏิหิรกตํ ฯ
@สี. อปฺปาฏิหีริกํ ฯ      สี. ยุ. ภาสติ จ ตปติ จ วิโรจติ จ ฯ
สุโภ    โชติมา    อฏฺฐํโส    สุปริกมฺมกโต    ปณฺฑุกมฺพเล   นิกฺขิตฺโต
ภาสเตว   ตปเตว   วิโรจเตว   โย   วา   รตฺตนฺธการติมิสาย   กิมิ
ขชฺโชปนโก   อิเมสํ   อุภินฺนํ   วณฺณานํ   กตโม   วณฺโณ  อภิกฺกนฺตตโร
จ   ๑-   ปณีตตโร   จาติ  ฯ  ยฺวายํ  ภนฺเต  รตฺตนฺธการติมิสาย  กิมิ
ขชฺโชปนโก    อยํ    อิเมสํ    อุภินฺนํ    วณฺณานํ   อภิกฺกนฺตตโร   จ
ปณีตตโร จาติ ฯ
     [๓๗๕]   ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  โย  วา  รตฺตนฺธการติมิสาย  กิมิ
ขชฺโชปนโก    โย    วา    รตฺตนฺธการติมิสาย   เตลปฺปทีโป   อิเมสํ
อุภินฺนํ    วณฺณานํ    กตโม    วณฺโณ    อภิกฺกนฺตตโร   จ   ปณีตตโร
จาติ    ฯ    ยฺวายํ   ภนฺเต   รตฺตนฺธการติมิสาย   เตลปฺปทีโป   อยํ
อิเมสํ อุภินฺนํ วณฺณานํ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จาติ ฯ
     [๓๗๖]   ตํ   กึ   มญฺญสิ   อุทายิ  โย  วา  รตฺตนฺธการติมิสาย
เตลปฺปทีโป   โย   วา   รตฺตนฺธการติมิสาย   มหาอคฺคิกฺขนฺโธ   อิเมสํ
อุภินฺนํ    วณฺณานํ    กตโม    วณฺโณ    อภิกฺกนฺตตโร   จ   ปณีตตโร
จาติ   ฯ   ยฺวายํ   ภนฺเต   รตฺตนฺธการติมิสาย   มหาอคฺคิกฺขนฺโธ  อยํ
อิเมสํ อุภินฺนํ วณฺณานํ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จาติ ฯ
     [๓๗๗]   ตํ   กึ   มญฺญสิ   อุทายิ  โย  วา  รตฺตนฺธการติมิสาย
อคฺคิกฺขนฺโธ   ๒-   ยา  วา  รตฺติยา  ปจฺจูสสมยํ  วิทฺเธ  วิคตวลาหเก
เทเว    โอสธิตารกา    อิเมสํ    อุภินฺนํ   วณฺณานํ   กตโม   วณฺโณ
@เชิงอรรถ:  สี. อเนกฐาเนสุ วาติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ     ยุ. มหาอคฺคิกฺขนฺโธ ฯ
อภิกฺกนฺตตโร  จ  ปณีตตโร  จาติ  ฯ  ยายํ  ภนฺเต  รตฺติยา  ปจฺจูสสมยํ
วิทฺเธ    วิคตวลาหเก   เทเว   โอสธิตารกา   อยํ   อิเมสํ   อุภินฺนํ
วณฺณานํ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จาติ ฯ
     [๓๗๘]   ตํ   กึ   มญฺญสิ  อุทายิ  ยา  วา  รตฺติยา  ปจฺจูสสมยํ
วิทฺเธ   วิคตวลาหเก   เทเว   โอสธิตารกา   โย   วา  ตทหุโปสเถ
ปณฺณรเส    วิทฺเธ    วิคตวลาหเก    เทเว    อภิโท   อฑฺฒรตฺตสมยํ
จนฺโท    อิเมสํ    อุภินฺนํ    วณฺณานํ   กตโม   วณฺโณ   อภิกฺกนฺตตโร
จ    ปณีตตโร   จาติ   ฯ   ยฺวายํ   ภนฺเต   ตทหุโปสเถ   ปณฺณรเส
วิทฺเธ    วิคตวลาหเก   เทเว   อภิโท   อฑฺฒรตฺตสมยํ   จนฺโท   อยํ
อิเมสํ อุภินฺนํ วณฺณานํ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จาติ ฯ
     [๓๗๙]   ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  โย  วา  ตทหุโปสเถ  ปณฺณรเส
วิทฺเธ     วิคตวลาหเก    เทเว    อภิโท    อฑฺฒรตฺตสมยํ    จนฺโท
โย   วา   วสฺสานํ   ปจฺฉิเม  มาเส  สรทสมเย  วิทฺเธ  วิคตวลาหเก
เทเว    อภิโท    มชฺฌนฺติกสมยํ    สุริโย   อิเมสํ   อุภินฺนํ   วณฺณานํ
กตโม    วณฺโณ    อภิกฺกนฺตตโร   จ   ปณีตตโร   จาติ   ฯ   ยฺวายํ
ภนฺเต   วสฺสานํ   ปจฺฉิเม   มาเส   สรทสมเย   วิทฺเธ  วิคตวลาหเก
เทเว   อภิโท   มชฺฌนฺติกสมยํ   สุริโย   อยํ   อิเมสํ  อุภินฺนํ  วณฺณานํ
อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จาติ ฯ
     {๓๗๙.๑}   ตโต   โข   ๑-   เต   อุทายิ   พหู  หิ  พหุตรา
เทวา     เย     อิเมสํ     จนฺทิมสุริยานํ     อาภา     นานุโภนฺติ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อโต โขติ ทิสฺสติ ฯ สี. อถ โข ฯ
ตฺยาหํ    ปชานามิ   อถ   จ   ปนาหํ   น   วทามิ   ยสฺมา   วณฺณา
อญฺโญ   วณฺโณ   อุตฺตริตโร   วา   ปณีตตโร   วา   นตฺถีติ   อถ  จ
ปน   ตฺวํ   อุทายิ  ยฺวายํ  วณฺโณ  กิมินา  ขชฺโชปนเกน  นิหีนตโร  ๑-
จ   กิลิฏฺฐตโร   ๒-   จ   โส   ปรโม  วณฺโณติ  วเทสิ  ตญฺจ  วณฺณํ
น ปญฺญาเปสีติ ฯ อจฺฉิทํ ภควา กถํ อจฺฉิทํ สุคต ๓- กถนฺติ ฯ
     {๓๗๙.๒}   กึ  ปน  ตฺวํ อุทายิ เอวํ วเทสิ อจฺฉิทํ ภควา กถํ อจฺฉิทํ
สุคต  กถนฺติ  ฯ  อมฺหากํ  ภนฺเต  สเก  อาจริยเก เอวํ โหติ อยํ ปรโม
วณฺโณ  อยํ  ปรโม  วณฺโณติ  เต  มยํ  ภนฺเต  ภควตา  สเก อาจริยเก
สมนุยุญฺชิยมานา      สมนุคฺคาหิยมานา      สมนุภาสิยมานา     ริตฺตา
ตุจฺฉา อปรทฺธาติ ฯ
     [๓๘๐]   กึ  ปนุทายิ  อตฺถิ  เอกนฺตสุโข  โลโก  อตฺถิ  อาการวตี
ปฏิปทา   เอกนฺตสุขสฺส   โลกสฺส   สจฺฉิกิริยายาติ   ฯ  อมฺหากํ  ภนฺเต
สเก  อาจริยเก  เอวํ  โหติ  อตฺถิ  เอกนฺตสุโข  โลโก อตฺถิ อาการวตี
ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
     {๓๘๐.๑}   กตมา  ปน  สา อุทายิ อาการวตี ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส
โลกสฺส   สจฺฉิกิริยายาติ  ฯ  อิธ  ภนฺเต  เอกจฺโจ  ปาณาติปาตํ  ปหาย
ปาณาติปาตา    ปฏิวิรโต   โหติ   อทินฺนาทานํ   ปหาย   อทินฺนาทานา
ปฏิวิรโต   โหติ   กาเมสุ   มิจฺฉาจารํ   ปหาย   กาเมสุ  มิจฺฉาจารา
ปฏิวิรโต    โหติ    มุสาวาทํ   ปหาย   มุสาวาทา   ปฏิวิรโต   โหติ
อญฺญตรํ   วา   ปน   ตโปคุณํ  สมาทาย  วตฺตติ  อยํ  โข  สา  ภนฺเต
@เชิงอรรถ:  ยุ. หีนตโร ฯ   ยุ. ปติกิฏฺฐตโร ฯ   ยุ. สพฺพฏฺฐาเนสุ สุคโตติ ทิสฺสติ ฯ
อาการวตี ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
     [๓๘๑]   ตํ   กึ   มญฺญสิ   อุทายิ   ยสฺมึ   สมเย  ปาณาติปาตํ
ปหาย    ปาณาติปาตา    ปฏิวิรโต    โหติ   เอกนฺตสุขี   วา   ตสฺมึ
สมเย   อตฺตา  โหติ  สุขทุกฺขี  วาติ  ฯ  สุขทุกฺขี  ภนฺเตติ  ๑-  ฯ  ตํ
กึ   มญฺญสิ   อุทายิ   ยสฺมึ   สมเย  อทินฺนาทานํ  ปหาย  อทินฺนาทานา
ปฏิวิรโต   โหติ   เอกนฺตสุขี  วา  ตสฺมึ  สมเย  อตฺตา  โหติ  สุขทุกฺขี
วาติ   ฯ   สุขทุกฺขี   ภนฺเตติ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  ยสฺมึ  สมเย
กาเมสุ   มิจฺฉาจารํ   ปหาย   กาเมสุ   มิจฺฉาจารา   ปฏิวิรโต  โหติ
เอกนฺตสุขี   วา   ตสฺมึ   สมเย   อตฺตา   โหติ   สุขทุกฺขี   วาติ  ฯ
สุขทุกฺขี   ภนฺเตติ   ฯ   ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  ยสฺมึ  สมเย  มุสาวาทํ
ปหาย   มุสาวาทา   ปฏิวิรโต   โหติ   เอกนฺตสุขี   วา  ตสฺมึ  สมเย
อตฺตา โหติ สุขทุกฺขี วาติ ฯ สุขทุกฺขี ภนฺเตติ ฯ
     {๓๘๑.๑}   ตํ  กึ  มญฺญสิ  อุทายิ  ยสฺมึ  สมเย  อญฺญตรํ  ตโปคุณํ
สมาทาย   วตฺตติ  เอกนฺตสุขี  วา  ตสฺมึ  สมเย  อตฺตา  โหติ  สุขทุกฺขี
วาติ  ฯ  สุขทุกฺขี  ภนฺเตติ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ อุทายิ อปิ นุ โข โวกิณฺณ-
สุขทุกฺขํ  ปฏิปทํ  อาคมฺม  เอกนฺตสุขสฺส  โลกสฺส สจฺฉิกิริยา โหตีติ ๒- ฯ
อจฺฉิทํ ภควา กถํ อจฺฉิทํ สุคต กถนฺติ ฯ
     {๓๘๑.๒}   กึ  ปน  ตฺวํ อุทายิ เอวํ วเทสิ อจฺฉิทํ ภควา กถํ อจฺฉิทํ
สุคต   กถนฺติ  ฯ  อมฺหากํ  ภนฺเต  สเก  อาจริยเก  เอวํ  โหติ  อตฺถิ
เอกนฺตสุโข    โลโก    อตฺถิ    อาการวตี    ปฏิปทา   เอกนฺตสุขสฺส
@เชิงอรรถ:  ยุ. สพฺพฏฺฐาเนสุ อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ    ม. สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
โลกสฺส  สจฺฉิกิริยายาติ  ฯ  เต  มยํ  ภนฺเต  ภควตา  สเก  อาจริยเก
สมนุยุญฺชิยมานา    สมนุคฺคาหิยมานา   สมนุภาสิยมานา   ริตฺตา   ตุจฺฉา
อปรทฺธาปิ
     {๓๘๑.๓}   กึ   ปน   ภนฺเต   อตฺถิ  เอกนฺตสุโข  โลโก  อตฺถิ
อาการวตี   ปฏิปทา   เอกนฺตสุขสฺส   โลกสฺส  สจฺฉิกิริยายาติ  ฯ  อตฺถิ
โข  อุทายิ  เอกนฺตสุโข  โลโก  อตฺถิ  อาการวตี  ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส
โลกสฺส   สจฺฉิกิริยายาติ   ฯ   กตมา   ปน   สา   ภนฺเต  อาการวตี
ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
     [๓๘๒]   อิธุทายิ   ภิกฺขุ  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   วิตกฺกวิจารานํ   วูปสมา   ฯเปฯ   ทุติยํ   ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ    ปีติยา    จ   วิราคา   ฯเปฯ   ตติยํ   ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   อยํ   โข   สา   อุทายิ   อาการวตี   ปฏิปทา
เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
     {๓๘๒.๑}   กินฺนุ   ๑-   โข   สา  ภนฺเต  อาการวตี  ปฏิปทา
เอกนฺตสุขสฺส    โลกสฺส    สจฺฉิกิริยาย    สจฺฉิกโต    หิสฺส    ภนฺเต
เอตฺตาวตา   เอกนฺตสุโข   โลโก   โหตีติ   ฯ   น   ขฺวสฺส   อุทายิ
เอตฺตาวตา    เอกนฺตสุโข    โลโก    สจฺฉิกโต    โหติ   อาการวตี
เตฺวว สา ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
     [๓๘๓]   เอวํ  วุตฺเต  สกุลุทายิสฺส  ปริพฺพาชกสฺส  ปริสา อุนฺนาทินี
อุจฺจาสทฺทมหาสทฺทา    อโหสิ    เอตฺถ    มยํ   อนสฺสาม   สาจริยกา
เอตฺถ   มยํ   อนสฺสาม   สาจริยกา   น  มยํ  อิโต  ภิยฺโย  อุตฺตริตรํ
ปชานามาติ   ฯ   อถ   โข   สกุลุทายิ  ปริพฺพาชโก  เต  ปริพฺพาชเก
@เชิงอรรถ:  ยุ. น โข สา ฯ
อปฺปสทฺเท   กตฺวา   ภควนฺตํ   เอตทโวจ   กิตฺตาวตา   ปนสฺส  ภนฺเต
เอกนฺตสุโข โลโก สจฺฉิกโต โหตีติ ฯ
     [๓๘๔]   อิธุทายิ   ภิกฺขุ   สุขสฺส   จ   ปหานา  ฯเปฯ  จตุตฺถํ
ฌานํ    อุปสมฺปชฺช    วิหรติ    ยาวตา   เทวตา   เอกนฺตสุขํ   โลกํ
อุปปนฺนา    ตาหิ    เทวตาหิ    สทฺธึ   สนฺติฏฺฐติ   สลฺลปติ   สากจฺฉํ
สมาปชฺชติ   เอตฺตาวตา   ขฺวสฺส  อุทายิ  เอกนฺตสุโข  โลโก  สจฺฉิกโต
โหตีติ ฯ
     {๓๘๔.๑}   เอตสฺส  นูน ภนฺเต เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยาเหตุ
ภิกฺขู  ภควติ  พฺรหฺมจริยํ  จรนฺตีติ  ฯ  น โข อุทายิ เอตสฺส เอกนฺตสุขสฺส
โลกสฺส  สจฺฉิกิริยาเหตุ  ภิกฺขู  มยิ  พฺรหฺมจริยํ  จรนฺติ  อตฺถิ  โข อุทายิ
อญฺเญว  ธมฺมา  อุตฺตริตรา  จ  ปณีตตรา  จ  เยสํ  สจฺฉิกิริยาเหตุ ภิกฺขู
มยิ  พฺรหฺมจริยํ  จรนฺตีติ  ฯ  กตเม  ปน  เต  ภนฺเต  ธมฺมา อุตฺตริตรา
จ ปณีตตรา จ เยสํ สจฺฉิกิริยาเหตุ ภิกฺขู ภควติ พฺรหฺมจริยํ จรนฺตีติ ฯ
     [๓๘๕]   อิธุทายิ  ตถาคโต  โลเก  อุปฺปชฺชติ  อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ
วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน     สุคโต    โลกวิทู    อนุตฺตโร    ปุริสทมฺมสารถิ
สตฺถา   เทวมนุสฺสานํ  พุทฺโธ  ภควา  ฯเปฯ  โส  อิเม  ปญฺจ  นีวรเณ
ปหาย   เจตโส   อุปกฺกิเลเส  ปญฺญาย  ทุพฺพลีกรเณ  วิวิจฺเจว  กาเมหิ
ฯเปฯ   ปฐมํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ  อยมฺปิ  โข  อุทายิ  ธมฺโม
อุตฺตริตโร  จ  ปณีตตโร  จ  ยสฺส  สจฺฉิกิริยาเหตุ  ภิกฺขู  มยิ พฺรหฺมจริยํ
จรนฺติ ฯ
     {๓๘๕.๑}   ปุน    จปรํ    อุทายิ    [๑]-    วิตกฺกวิจารานํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. เอตฺถนฺตเร ภิกฺขูติ ทิสฺสติ ฯ
วูปสมา   ฯเปฯ   ทุติยํ   ฌานํ  ...  ตติยํ  ฌานํ  ...  จตุตฺถํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   อยมฺปิ   โข   อุทายิ   ธมฺโม   อุตฺตริตโร   จ
ปณีตตโร จ ยสฺส สจฺฉิกิริยาเหตุ ภิกฺขู มยิ พฺรหฺมจริยํ จรนฺติ ฯ
     [๓๘๖]   โส  เอวํ  สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ
วิคตูปกฺกิเลเส    มุทุภูเต    กมฺมนิเย    ฐิเต   อาเนญฺชปฺปตฺเต   ๑-
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณาย    จิตฺตํ    อภินินฺนาเมติ    โส    อเนกวิหิตํ
ปุพฺเพนิวาสํ  อนุสฺสรติ  เสยฺยถีทํ  เอกมฺปิ  ชาตึ  เทฺวปิ  ชาติโย  ฯเปฯ
อิติ   สาการํ   สอุทฺเทสํ   อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ  อยมฺปิ
โข   อุทายิ  ธมฺโม  อุตฺตริตโร  จ  ปณีตตโร  จ  ยสฺส  สจฺฉิกิริยาเหตุ
ภิกฺขู มยิ พฺรหฺมจริยํ จรนฺติ ฯ
     {๓๘๖.๑}   โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ
วิคตูปกฺกิเลเส   มุทุภูเต   กมฺมนิเย   ฐิเต   อาเนญฺชปฺปตฺเต   สตฺตานํ
จุตูปปาตญาณาย   จิตฺตํ   อภินินฺนาเมติ  โส  ทิพฺเพน  จกฺขุนา  วิสุทฺเธน
อติกฺกนฺตมานุสเกน  สตฺเต  ปสฺสติ  จวมาเน  อุปปชฺชมาเน  หีเน  ปณีเต
สุวณฺเณ  ทุพฺพณฺเณ  สุคเต  ทุคฺคเต  ฯเปฯ  ยถากมฺมูปเค สตฺเต ปชานาติ
อยมฺปิ  โข  อุทายิ  ธมฺโม  อุตฺตริตโร จ ปณีตตโร จ ยสฺส สจฺฉิกิริยาเหตุ
ภิกฺขู มยิ พฺรหฺมจริยํ จรนฺติ ฯ
     {๓๘๖.๒}   โส   เอวํ  สมาหิเต  จิตฺเต  ปริสุทฺเธ  ปริโยทาเต
อนงฺคเณ       วิคตูปกฺกิเลเส      มุทุภูเต      กมฺมนิเย      ฐิเต
อาเนญฺชปฺปตฺเต          อาสวานํ         ขยญาณาย         จิตฺตํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. สพฺพตฺถ อาเนชฺชปฺปตฺเตติ ทิสฺสติ ฯ
อภินินฺนาเมติ    โส    อิทํ    ทุกฺขนฺติ    ยถาภูตํ    ปชานาติ    อยํ
ทุกฺขสมุทโยติ   ฯเปฯ   อยํ  ทุกฺขนิโรโธติ  ฯเปฯ  อยํ  ทุกฺขนิโรธคามินี
ปฏิปทาติ     ยถาภูตํ     ปชานาติ     อิเม     อาสวาติ    ยถาภูตํ
ปชานาติ     อยํ    อาสวสมุทโยติ    ฯเปฯ    อยํ    อาสวนิโรโธติ
ฯเปฯ    อยํ   อาสวนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   ยถาภูตํ   ปชานาติ   ฯ
ตสฺส   เอวํ   ชานโต   เอวํ   ปสฺสโต   กามาสวาปิ   จิตฺตํ  วิมุจฺจติ
ภวาสวาปิ   จิตฺตํ   วิมุจฺจติ   อวิชฺชาสวาปิ   จิตฺตํ   วิมุจฺจติ  วิมุตฺตสฺมึ
วิมุตฺตมิติ   ญาณํ   โหติ   ขีณา   ชาติ   วุสิตํ  พฺรหฺมจริยํ  กตํ  กรณียํ
นาปรํ  อิตฺถตฺตายาติ  ปชานาติ  อยํ  โข  อุทายิ  ธมฺโม  อุตฺตริตโร  จ
ปณีตตโร   จ   ยสฺส  สจฺฉิกิริยาเหตุ  ภิกฺขู  มยิ  พฺรหฺมจริยํ  จรนฺติ  ฯ
อิเม  โข  อุทายิ  ธมฺมา  อุตฺตริตรา  จ ปณีตตรา จ เยสํ สจฺฉิกิริยาเหตุ
ภิกฺขู มยิ พฺรหฺมจริยํ จรนฺตีติ ฯ
     [๓๘๗]   เอวํ  วุตฺเต  สกุลุทายิ  ปริพฺพาชโก  ภควนฺตํ  เอตทโวจ
อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   เสยฺยถาปิ   ภนฺเต   นิกฺกุชฺชิตํ
วา   อุกฺกุชฺเชยฺย   ปฏิจฺฉนฺนํ   วา   วิวเรยฺย   มูฬฺหสฺส   วา   มคฺคํ
อาจิกฺเขยฺย    อนฺธกาเร    วา   เตลปชฺโชตํ   ธาเรยฺย   จกฺขุมนฺโต
รูปานิ   ทกฺขนฺตีติ   ๑-   เอวเมว   ภควตา   อเนกปริยาเยน  ธมฺโม
ปกาสิโต    เอสาหํ    ภนฺเต    ภควนฺตํ    สรณํ   คจฺฉามิ   ธมฺมญฺจ
ภิกฺขุสงฺฆญฺจ     ลเภยฺยาหํ    ภนฺเต    ภควโต    สนฺติเก    ปพฺพชฺชํ
ลเภยฺยํ อุปสมฺปทนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. ทกฺขินฺตีติ ฯ
     [๓๘๘]   เอวํ  วุตฺเต  สกุลุทายิสฺส  ปริพฺพาชกสฺส  ปริสา สกุลุทายึ
ปริพฺพาชกํ   เอตทโวจ   มา   ภวํ  อุทายิ  สมเณ  โคตเม  พฺรหฺมจริยํ
จริ  มา  ภวํ  อุทายิ  อาจริโย  หุตฺวา  อนฺเตวาสีวาสํ  วสิ  เสยฺยถาปิ
นาม    อุทกมณิโก    หุตฺวา    อุทฺเทกนิโก   อสฺส   เอวํ   สมฺปทมิทํ
โภโต  อุทายิสฺส  ภวิสฺสติ  มา  ภวํ  อุทายิ  สมเณ  โคตเม  พฺรหฺมจริยํ
จริ มา ภวํ อุทายิ อาจริโย หุตฺวา อนฺเตวาสีวาสํ วสีติ ฯ
     อิติ    หิทํ    สกุลุทายิสฺส    ปริพฺพาชกสฺส    ปริสา   สกุลุทายึ
ปริพฺพาชกํ อนฺตรายมกาสิ ภควติ พฺรหฺมจริเยติ ฯ
                จูฬสกุลุทายิสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ นวมํ ฯ
                      -----------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๓๕๒-๓๖๖. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=7229&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=7229&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=13&item=367&items=22              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=13&siri=29              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=367              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=4966              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=4966              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ https://84000.org/tipitaka/read/?index_13 https://84000.org/tipitaka/english/?index_13

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]