ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๖ สุตฺต. ม. อุปริปณฺณาสกํ

                      นนฺทโกวาทสุตฺตํ
     [๗๖๖]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ  สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน   อนาถปิณฺฑิกสฺส   อาราเม  ฯ  อถ  โข  มหาปชาปตี  โคตมี
ปญฺจมตฺเตหิ     ภิกฺขุนีสเตหิ    สทฺธึ    เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  อฏฺฐาสิ  ฯ  เอกมนฺตํ
ฐิตา   โข   มหาปชาปตี   โคตมี  ภควนฺตํ  เอตทโวจ  โอวทตุ  ภนฺเต
ภควา   ภิกฺขุนิโย   อนุสาสตุ   ภนฺเต  ภควา  ภิกฺขุนิโย  กโรตุ  ภนฺเต
ภควา ภิกฺขุนีนํ ธมฺมิกถนฺติ ฯ
     [๗๖๗]   เตน  โข  ปน  สมเยน  เถรา  ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย โอวทนฺติ
ปริยาเยน   ฯ   อายสฺมา  ปน  นนฺทโก  น  อิจฺฉติ  ภิกฺขุนิโย  โอวทิตุํ
ปริยาเยน   ฯ  อถ  โข  ภควา  อายสฺมนฺตํ  อานนฺทํ  อามนฺเตสิ  กสฺส
นุ  โข  อานนฺท  อชฺช  ปริยาโย  ภิกฺขุนิโย  โอวทิตุํ ปริยาเยนาติ ๑- ฯ
สพฺเพเหว   ภนฺเต   กโต   ปริยาโย   ภิกฺขุนิโย   โอวทิตุํ  ปริยาเยน
อยํ    ภนฺเต   อายสฺมา   นนฺทโก   น   อิจฺฉติ   ภิกฺขุนิโย   โอวทิตุํ
ปริยาเยนาติ ฯ
     {๗๖๗.๑}   อถ  โข  ภควา  อายสฺมนฺตํ  นนฺทกํ  อามนฺเตสิ โอวท
นนฺทก   ภิกฺขุนิโย   อนุสาส   นนฺทก   ภิกฺขุนิโย  กโรหิ  ตฺวํ  พฺราหฺมณ
ภิกฺขุนีนํ   ธมฺมิกถนฺติ  ฯ  เอวมฺภนฺเตติ  โข  อายสฺมา  นนฺทโก  ภควโต
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. อิโต ปรํ นนฺทกสฺส ภนฺเต ปริยาโย ภิกฺขุนิโย โอวทิตุํ ปริยาเยนาติ วจนํ
@ทิสฺสติ ฯ
ปฏิสฺสุตฺวา    ปุพฺพณฺหสมยํ    นิวาเสตฺวา    ปตฺตจีวรมาทาย    สาวตฺถึ
ปิณฺฑาย    ปาวิสิ    ฯ    สาวตฺถิยํ    ปิณฺฑาย   จริตฺวา   ปจฺฉาภตฺตํ
ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต  อตฺตทุติโย  ๑-  เยน  ราชการาโม  เตนุปสงฺกมิ  ฯ
อทฺทสาสุํ  ๒-  โข  ตา  ภิกฺขุนิโย  อายสฺมนฺตํ  นนฺทกํ ทูรโตว อาคจฺฉนฺตํ
ทิสฺวาน    อาสนํ    ปญฺญาเปสุํ    อุทกญฺจ   ปาทานํ   อุปฏฺฐเปสุํ   ฯ
นิสีทิ   โข   อายสฺมา   นนฺทโก   ปญฺญตฺเต   อาสเน   นิสชฺช  ปาเท
ปกฺขาเลสิ   ฯ   ตาปิ  โข  ภิกฺขุนิโย  อายสฺมนฺตํ  นนฺทกํ  อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺตํ นิสีทึสุ ฯ
     [๗๖๘]   เอกมนฺตํ  นิสินฺนา  โข  ตา  ภิกฺขุนิโย  อายสฺมา นนฺทโก
เอตทโวจ   ปฏิปุจฺฉกถา   โข   ภคินิโย   ภวิสฺสติ   ตตฺถ  อาชานนฺตีติ
อาชานามาติสฺส    วจนียํ    น    อาชานนฺตีติ    น   อาชานามาติสฺส
วจนียํ   ยสฺสา   วา   ปนสฺส   กงฺขา  วา  วิมติ  วา  อหเมว  ตตฺถ
ปฏิปุจฺฉิตพฺโพ   อิทํ   ภนฺเต   กถํ   อิมสฺส   กฺวตฺโถติ  ฯ  เอตฺตเกนปิ
มยํ   ภนฺเต   อยฺยสฺส   นนฺทกสฺส   อตฺตมนา   อภินนฺทาม  ๓-  ยนฺโน
อยฺโย นนฺทโก ปวาเรตีติ ฯ
     [๗๖๙]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   จกฺขุ   นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ
วาติ  ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ
ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ   ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ  นุ  ตํ
สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม  อตฺตาติ  ฯ  โน
@เชิงอรรถ:  โป. อทุติโย ฯ   โป. ม. อทฺทสํสุ ฯ   สี. อภิรทฺธา ฯ
เหตํ   ภนฺเต   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญถ  ภคินิโย  โสตํ  นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ
วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ฆานํ  นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ  วาติ  ฯ
อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ชิวฺหา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา  วาติ  ฯ  อนิจฺจา
ภนฺเต   ฯเปฯ   กาโย   นิจฺโจ   วา   อนิจฺโจ   วาติ   ฯ  อนิจฺโจ
ภนฺเต  ฯเปฯ  มโน  นิจฺโจ  วา  อนิจฺโจ  วาติ  ฯ  อนิจฺโจ  ภนฺเต ฯ
ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ  ทุกฺขํ  ภนฺเต  ฯ ยมฺปนานิจฺจํ
ทุกฺขํ    วิปริณามธมฺมํ    กลฺลํ    นุ    ตํ    สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม
เอโสหมสฺมิ   เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส
เหตุ   ฯ   ปุพฺเพว   โน  เหตํ  ภนฺเต  ยถาภูตํ  สมฺมปฺปญฺญาย  สุทิฏฺฐํ
อิติปิ   เม   ฉ   อชฺฌตฺติกา   อายตนา   อนิจฺจาติ   ฯ   สาธุ  สาธุ
ภคินิโย    เอวํ    เหตํ    ภคินิโย    โหติ   อริยสาวกสฺส   ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๗๐]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย  รูปา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา
วาติ  ฯ  อนิจฺจา  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ ฯ
ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ   ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ  นุ  ตํ
สมนุปสฺสิตุํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ
ภนฺเต   ฯ   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   สทฺทา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา
วาติ  ฯ  อนิจฺจา  ภนฺเต  ฯเปฯ  คนฺธา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา  วาติ ฯ
อนิจฺจา   ภนฺเต  ฯเปฯ  รสา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา  วาติ  ฯ  อนิจฺจา
ภนฺเต   ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพา   นิจฺจา   วา  อนิจฺจา  วาติ  ฯ  อนิจฺจา
ภนฺเต   ฯเปฯ   ธมฺมา   นิจฺจา   วา   อนิจฺจา   วาติ   ฯ  อนิจฺจา
ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ  ทุกฺขํ  ภนฺเต  ฯ
ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ   นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ  เอตํ
มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ
กิสฺส   เหตุ   ฯ   ปุพฺเพว   โน  เหตํ  ภนฺเต  ยถาภูตํ  สมฺมปฺปญฺญาย
สุทิฏฺฐํ   อิติปิ   เม   ฉ  พาหิรา  อายตนา  อนิจฺจาติ  ฯ  สาธุ  สาธุ
ภคินิโย    เอวํ    เหตํ    ภคินิโย    โหติ   อริยสาวกสฺส   ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๗๑]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   จกฺขุวิญฺญาณํ   นิจฺจํ   วา
อนิจฺจํ   วาติ   ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ
วาติ   ฯ   ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วิปริณามธมฺมํ  กลฺลํ
นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ
โน    เหตํ    ภนฺเต   ฯ   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   โสตวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ฆานวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯเปฯ  ชิวฺหาวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  กายวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  มโนวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ
วา   ตํ   สุขํ   วาติ   ฯ   ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ   ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ
วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ   นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ
เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ กิสฺส เหตุ ฯ ปุพฺเพว
โน   เหตํ   ภนฺเต   ยถาภูตํ   สมฺมปฺปญฺญาย   สุทิฏฺฐํ   อิติปิ  เม  ฉ
วิญฺญาณกายา    อนิจฺจาติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ
ภคินิโย โหติ อริยสาวกสฺส ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๗๒]   เสยฺยถาปิ   ภคินิโย   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต  เตลมฺปิ
อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    วฏฺฏิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   อจฺจิปิ
อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา   อาภาปิ   อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา   ฯ  โย
นุ   โข   ภคินิโย   เอวํ   วเทยฺย   อมุสฺส   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต
เตลมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    วฏฺฏิปิ   อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา
อจฺจิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   ยา   จ   ขฺวสฺส   อาภา   สา
นิจฺจา    ธุวา   สสฺสตา   อวิปริณามธมฺมาติ   สมฺมา   นุ   โข   โส
ภคินิโย   วทมาโน   วเทยฺยาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส
เหตุ   ฯ   อมุสฺส   หิ  ภนฺเต  เตลปฺปทีปสฺส  ฌายโต  เตลมฺปิ  อนิจฺจํ
วิปริณามธมฺมํ    วฏฺฏิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   อจฺจิปิ   อนิจฺจา
วิปริณามธมฺมา ปเควสฺส อาภา อนิจฺจา วิปริณามธมฺมาติ ฯ
     [๗๗๓]   เอวเมว  โข  ภคินิโย  โย นุ โข [๑]- เอวํ วเทยฺย ฉ
โข   เม   อชฺฌตฺติกา   อายตนา   อนิจฺจา   ยญฺจ   โข   อชฺฌตฺติเก
อายตเน  ปฏิจฺจ  ปฏิสํเวเทมิ  สุขํ  วา  ทุกฺขํ  วา  อทุกฺขมสุขํ  วา  ตํ
นิจฺจํ   ธุวํ   สสฺสตํ   อวิปริณามธมฺมนฺติ   สมฺมา  นุ  โข  โส  ภคินิโย
วทมาโน   วเทยฺยาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ
@เชิงอรรถ:  โป. เอตฺถนฺตเร ภคินิโยติ ทิสฺสติ ฯ
ตชฺชํ   ตชฺชํ   ภนฺเต  ปจฺจยํ  ปฏิจฺจ  ตชฺชา  ตชฺชา  เวทนา  อุปฺปชฺชติ
ตชฺชสฺส  ตชฺชสฺส  ปจฺจยสฺส  นิโรธา  ตชฺชา  ตชฺชา  เวทนา นิรุชฺฌตีติ ฯ
สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย   โหติ   อริยสาวกสฺส
ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๗๔]   เสยฺยถาปิ  ภคินิโย  มหโต  รุกฺขสฺส  ติฏฺฐโต  สารวโต
มูลมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    ขนฺโธปิ   อนิจฺโจ   วิปริณามธมฺโม
สาขาปลาสมฺปิ      อนิจฺจํ      วิปริณามธมฺมํ     ฉายาปิ     อนิจฺจา
วิปริณามธมฺมา  ฯ  โย  นุ  โข  ภคินิโย  เอวํ  วเทยฺย  อมุสฺส  มหโต
รุกฺขสฺส   ติฏฺฐโต   สารวโต   มูลมฺปิ   อนิจฺจํ   วิปริณามธมฺมํ  ขนฺโธปิ
อนิจฺโจ     วิปริณามธมฺโม    สาขาปลาสมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ
ยา   จ   ขฺวสฺส  ฉายา  สา  นิจฺจา  ธุวา  สสฺสตา  อวิปริณามธมฺมาติ
สมฺมา   นุ   โข   โส   ภคินิโย  วทมาโน  วเทยฺยาติ  ฯ  โน  เหตํ
ภนฺเต   ฯ   ตํ   กิสฺส   เหตุ  ฯ  อมุสฺส  หิ  ภนฺเต  มหโต  รุกฺขสฺส
ติฏฺฐโต   สารวโต   มูลมฺปิ   อนิจฺจํ   วิปริณามธมฺมํ   ขนฺโธปิ  อนิจฺโจ
วิปริณามธมฺโม    สาขาปลาสมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    ปเควสฺส
ฉายา อนิจฺจา วิปริณามธมฺมาติ ฯ
     [๗๗๕]   เอวเมว  โข  ภคินิโย  โย  นุ  โข  เอวํ  วเทยฺย  ฉ
โข  เม  พาหิรา  อายตนา  อนิจฺจา  [๑]-  ยญฺจ โข พาหิเร อายตเน
ปฏิจฺจ   ปฏิสํเวเทมิ   สุขํ   วา  ทุกฺขํ  วา  อทุกฺขมสุขํ  วา  ตํ  นิจฺจํ
ธุวํ    สสฺสตํ    อวิปริณามธมฺมนฺติ   สมฺมา   นุ   โข   โส   ภคินิโย
@เชิงอรรถ:  ยุ. วิปริณามธมฺมา ฯ
วทมาโน  วเทยฺยาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ ฯ ตชฺชํ
ตชฺชํ   ภนฺเต   ปจฺจยํ   ปฏิจฺจ   ตชฺชา   ตชฺชา   เวทนา   อุปฺปชฺชติ
ตชฺชสฺส    ตชฺชสฺส    ปจฺจยสฺส    นิโรธา   ตชฺชา   ตชฺชา   เวทนา
นิรุชฺฌตีติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย  โหติ
อริยสาวกสฺส ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๗๖]   เสยฺยถาปิ  ภคินิโย ทกฺโข โคฆาตโก วา โคฆาตกนฺเตวาสี
วา    คาวึ    วธิตฺวา    ติเณฺหน   โควิกนฺตเนน   คาวึ   วิกนฺเตยฺย
อนุปหจฺจ   อนฺตรํ   มํสกายํ   อนุปหจฺจ   พาหิรํ   จมฺมกายํ  ยํ  ยเทว
ตตฺถ   อนฺตรา   วิลิมํสํ   อนฺตรา   นหารู  อนฺตรา  พนฺธนํ  ตํ  ตเทว
ติเณฺหน    โควิกนฺตเนน    สญฺฉินฺเทยฺย    สงฺกนฺเตยฺย   สมฺปริกนฺเตยฺย
สญฺฉินฺทิตฺวา   สงฺกนฺติตฺวา   สมฺปริกนฺติตฺวา   วิธุนิตฺวา  พาหิรํ  จมฺมกายํ
เตเนว  จมฺเมน  ตํ  คาวึ  ปฏิจฺฉาเทตฺวา  เอวํ  วเทยฺย ตเถวายํ คาวี
สํยุตฺตา   อิมินา   จมฺเมนาติ   สมฺมา  นุ  โข  โส  ภคินิโย  วทมาโน
วเทยฺยาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อสุ หิ ภนฺเต ทกฺโข
โคฆาตโก    วา   โคฆาตกนฺเตวาสี   วา   คาวึ   วธิตฺวา   ติเณฺหน
โควิกนฺตเนน     คาวึ    วิกนฺเตยฺย    อนุปหจฺจ    อนฺตรํ    มํสกายํ
อนุปหจฺจ    พาหิรํ   จมฺมกายํ   ยํ   ยเทว   ตตฺถ   อนฺตรา   วิลิมํสํ
อนฺตรา   นหารู   อนฺตรา   พนฺธนํ   ตํ  ตเทว  ติเณฺหน  โควิกนฺตเนน
สญฺฉินฺเทยฺย       สงฺกนฺเตยฺย       สมฺปริกนฺเตยฺย       สญฺฉินฺทิตฺวา
สงฺกนฺติตฺวา      สมฺปริกนฺติตฺวา     วิธุนิตฺวา     พาหิรํ     จมฺมกายํ
เตเนว  จมฺเมน  ตํ  คาวึ  ปฏิจฺฉาเทตฺวา  กิญฺจาปิ  โส  เอวํ  วเทยฺย
ตเถวายํ   คาวี   สํยุตฺตา   อิมินา   จมฺเมนาติ   อถ  โข  สา  คาวี
วิสํยุตฺตา เตเนว จมฺเมน ๑- ฯ
     [๗๗๗]   อุปมา  โข  เม  อยํ ภคินิโย กตา อตฺถสฺส วิญฺญาปนาย ฯ
อยเมเวตฺถ   อตฺโถ   ฯ   อนฺตโร   มํสกาโยติ  โข  ภคินิโย  ฉนฺเนตํ
อชฺฌตฺติกานํ     อายตนานํ    อธิวจนํ    ฯ    พาหิโร    จมฺมกาโยติ
โข   ภคินิโย   ฉนฺเนตํ   พาหิรานํ   อายตนานํ   อธิวจนํ  ฯ  อนฺตรา
วิลิมํสํ   อนฺตรา  นหารู  อนฺตรา  พนฺธนฺติ  โข  ภคินิโย  นนฺทิราคสฺเสตํ
อธิวจนํ    ฯ    ติณฺหํ    โควิกนฺตนนฺติ    โข    ภคินิโย   อริยาเยตํ
ปญฺญาย   อธิวจนํ   ยายํ   อริยา   ปญฺญา   อนฺตรา   กิเลสํ  อนฺตรา
สญฺโญชนํ อนฺตรา พนฺธนํ สญฺฉินฺทติ สงฺกนฺตติ สมฺปริกนฺตติ ฯ
     [๗๗๘]   สตฺต  โข  ๒-  อิเม  ภคินิโย โพชฺฌงฺคา เยสํ ภาวิตตฺตา
พหุลีกตตฺตา   ภิกฺขุ   อาสวานํ  ขยา  อนาสวํ  เจโตวิมุตฺตึ  ปญฺญาวิมุตฺตึ
ทิฏฺเฐว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ฯ  กตเม
สตฺต   ฯ   อิธ   ภคินิโย   ภิกฺขุ  สติสมฺโพชฺฌงฺคํ  ภาเวติ  วิเวกนิสฺสิตํ
วิราคนิสฺสิตํ     นิโรธนิสฺสิตํ     โวสฺสคฺคปริณามึ    ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺคํ
ภาเวติ    ...    วิริยสมฺโพชฺฌงฺคํ    ภาเวติ   ...   ปีติสมฺโพชฺฌงฺคํ
ภาเวติ   ...   ปสฺสทฺธิสมฺโพชฺฌงฺคํ   ภาเวติ   ...  สมาธิสมฺโพชฺฌงฺคํ
ภาเวติ     ...     อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺคํ     ภาเวติ     วิเวกนิสฺสิตํ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. จมฺเมนาติ ฯ  โป. ม. สตฺต โข ปนิเม ฯ
วิราคนิสฺสิตํ   นิโรธนิสฺสิตํ   โวสฺสคฺคปริณามึ   ฯ   อิเม   โข  ภคินิโย
สตฺต   โพชฺฌงฺคา   เยสํ   ภาวิตตฺตา   พหุลีกตตฺตา   ภิกฺขุ   อาสวานํ
ขยา    อนาสวํ    เจโตวิมุตฺตึ   ปญฺญาวิมุตฺตึ   ทิฏฺเฐว   ธมฺเม   สยํ
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรตีติ ฯ
     [๗๗๙]   อถ   โข   อายสฺมา   นนฺทโก  ตา  ภิกฺขุนิโย  อิมินา
โอวาเทน    โอวทิตฺวา   อุยฺโยเชสิ   คจฺฉถ   ภคินิโย   กาโลติ   ฯ
อถ   โข   ตา   ภิกฺขุนิโย   อายสฺมโต  นนฺทกสฺส  ภาสิตํ  อภินนฺทิตฺวา
อนุโมทิตฺวา   อุฏฺฐายาสนา   อายสฺมนฺตํ   นนฺทกํ  อภิวาเทตฺวา  ปทกฺขิณํ
กตฺวา     เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมึสุ    อุปสงฺกมิตฺวา    ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  อฏฺฐํสุ  ฯ  เอกมนฺตํ  ฐิตา  โข  ตา  ภิกฺขุนิโย
ภควา   เอตทโวจ   คจฺฉถ   ภิกฺขุนิโย   กาโลติ   ฯ   อถ  โข  ตา
ภิกฺขุนิโย ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกมึสุ ฯ
     [๗๘๐]   อถ   โข  ภควา  อจิรปกฺกนฺตาสุ  ตาสุ  ภิกฺขุนีสุ  ภิกฺขู
อามนฺเตสิ   เสยฺยถาปิ   ภิกฺขเว   ตทหุโปสเถ   จาตุทฺทเส   น  โหติ
พหุโน   ชนสฺส   กงฺขา  วา  วิมติ  วา  อูโน  นุ  โข  จนฺโท  ปุณฺโณ
นุ   โข   จนฺโทติ   อถ   โข   อูโน  จนฺโท  เตฺวว  โหติ  เอวเมว
โข  ภิกฺขเว  ตา  [๑]-  นนฺทกสฺส  ธมฺมเทสนาย  อตฺตมนา เจว โหนฺติ
โน   จ   โข   ปริปุณฺณสงฺกปฺปาติ   ฯ   อถ   โข  ภควา  อายสฺมนฺตํ
นนฺทกํ    อามนฺเตสิ   เตนหิ   ตฺวํ   นนฺทก   เสฺวปิ   ตา   ภิกฺขุนิโย
เตเนโววาเทน    โอวเทยฺยาสีติ   ฯ   เอวมฺภนฺเตติ   โข   อายสฺมา
@เชิงอรรถ:  โป. ม. ยุ. ตา ภิกฺขุนิโย ฯ
นนฺทโก ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ
     [๗๘๑]   อถ  โข  อายสฺมา  นนฺทโก  ตสฺสา  รตฺติยา  อจฺจเยน
ปุพฺพณฺหสมยํ   นิวาเสตฺวา   ปตฺตจีวรมาทาย   สาวตฺถิยํ  ปิณฺฑาย  [๑]-
จริตฺวา   ปจฺฉาภตฺตํ  ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต  อตฺตทุติโย  เยน  ราชการาโม
เตนุปสงฺกมิ   ฯ   อทฺทสาสุํ   ๒-   โข   ตา   ภิกฺขุนิโย   อายสฺมนฺตํ
นนฺทกํ   ทูรโตว   อาคจฺฉนฺตํ   ฯ  ทิสฺวาน  อาสนํ  ปญฺญาเปสุํ  อุทกญฺจ
ปาทานํ   อุปฏฺฐเปสุํ   ฯ   นิสีทิ   โข   อายสฺมา   นนฺทโก  ปญฺญตฺเต
อาสเน   ฯ   นิสชฺช   ปาเท   ปกฺขาเลสิ   ฯ   ตาปิ  โข  ภิกฺขุนิโย
อายสฺมนฺตํ นนฺทกํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทึสุ ฯ
     [๗๘๒]   เอกมนฺตํ  นิสินฺนา  โข  ตา  ภิกฺขุนิโย  อายสฺมา นนฺทโก
เอตทโวจ   ปฏิปุจฺฉกถา   โข   ภคินิโย   ภวิสฺสติ   ตตฺถ  อาชานนฺตีติ
อาชานามาติสฺส    วจนียํ    น    อาชานนฺตีติ    น   อาชานามาติสฺส
วจนียํ   ยสฺสา   วา   ปนสฺส   กงฺขา  วา  วิมติ  วา  อหเมว  ตตฺถ
ปฏิปุจฺฉิตพฺโพ   อิทํ   ภนฺเต   กถํ   อิมสฺส   กฺวตฺโถติ  ฯ  เอตฺตเกนปิ
มยํ    ภนฺเต    อยฺยสฺส    นนฺทกสฺส   อตฺตมนา   อภินนฺทาม   ยนฺโน
อยฺโย นนฺทโก ปวาเรตีติ ฯ
     [๗๘๓]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   จกฺขุ   นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ
วาติ  ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ
ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ   ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ  นุ  ตํ
สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม  อตฺตาติ  ฯ  โน
@เชิงอรรถ:  ปิณฺฑาย ปาวิสิ: สาวตฺถิยํ ปิณฺฑายาติ นฏฺฐา ภเวยฺยุํ ฯ   โป. ม. อทฺทสํสุ ฯ
เหตํ   ภนฺเต   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญถ  ภคินิโย  โสตํ  นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ
วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ฆานํ  นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ  วาติ  ฯ
อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ชิวฺหา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา  วาติ  ฯ  อนิจฺจา
ภนฺเต   ฯเปฯ   กาโย   นิจฺโจ   วา   อนิจฺโจ   วาติ   ฯ  อนิจฺโจ
ภนฺเต   ฯเปฯ   มโน   นิจฺโจ   วา   อนิจฺโจ   วาติ   ฯ   อนิจฺโจ
ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ  ทุกฺขํ  ภนฺเต  ฯ
ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ   นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ  เอตํ
มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ
กิสฺส   เหตุ   ฯ   ปุพฺเพว   โน  เหตํ  ภนฺเต  ยถาภูตํ  สมฺมปฺปญฺญาย
สุทิฏฺฐํ   อิติปิ   เม   ฉ   อชฺฌตฺติกา   อายตนา   อนิจฺจาติ  ฯ  สาธุ
สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย   โหติ  อริยสาวกสฺส  ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๘๔]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย  รูปา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา
วาติ  ฯ  อนิจฺจา  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ ฯ
ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ   ยมฺปนานิจฺจํ   ทุกฺขํ   วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ  นุ  ตํ
สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม  อตฺตาติ  ฯ  โน
เหตํ   ภนฺเต   ฯ   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   สทฺทา   นิจฺจา  วา
อนิจฺจา   วาติ   ฯ   อนิจฺจา   ภนฺเต   ฯเปฯ   คนฺธา   นิจฺจา  วา
อนิจฺจา   วาติ  ฯ  อนิจฺจา  ภนฺเต  ฯเปฯ  รสา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา
วาติ   ฯ   อนิจฺจา   ภนฺเต   ฯเปฯ  โผฏฺฐพฺพา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา
วาติ  ฯ  อนิจฺจา  ภนฺเต  ฯเปฯ  ธมฺมา  นิจฺจา  วา  อนิจฺจา  วาติ ฯ
อนิจฺจา   ภนฺเต   ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ  วาติ  ฯ  ทุกฺขํ
ภนฺเต    ฯ    ยมฺปนานิจฺจํ    ทุกฺขํ    วิปริณามธมฺมํ   กลฺลํ   นุ   ตํ
สมนุปสฺสิตุํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ  โน  เหตํ
ภนฺเต   ฯ   ตํ   กิสฺส  เหตุ  ฯ  ปุพฺเพว  โน  เหตํ  ภนฺเต  ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺญาย     สุทิฏฺฐํ    อิติปิ    เม    ฉ    พาหิรา    อายตนา
อนิจฺจาติ  ฯ  สาธุ  สาธุ  ภคินิโย  เอวํ เหตํ ภคินิโย โหติ อริยสาวกสฺส
ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๘๕]   ตํ   กึ   มญฺญถ   ภคินิโย   จกฺขุวิญฺญาณํ   นิจฺจํ   วา
อนิจฺจํ   วาติ   ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา  ตํ  สุขํ
วาติ   ฯ   ทุกฺขํ   ภนฺเต   ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วิปริณามธมฺมํ  กลฺลํ
นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  ฯ
โน   เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  ปุพฺเพว  โน  เหตํ  ภนฺเต
ยถาภูตํ    สมฺมปฺปญฺญาย    สุทิฏฺฐํ    อิติปิ    เม   ฉ   วิญฺญาณกายา
อนิจฺจาติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย  โหติ
อริยสาวกสฺส    ยถาภูตํ    สมฺมปฺปญฺญาย    ปสฺสโต   ฯ   โสตวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  ฆานวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯเปฯ  ชิวฺหาวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  กายวิญฺญาณํ
นิจฺจํ   วา   อนิจฺจํ   วาติ   ฯ   อนิจฺจํ   ภนฺเต  ฯเปฯ  มโนวิญฺญาณํ
นิจฺจํ  วา  อนิจฺจํ  วาติ  ฯ  อนิจฺจํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วา
ตํ   สุขํ   วาติ  ฯ  ทุกฺขํ  ภนฺเต  ฯ  ยมฺปนานิจฺจํ  ทุกฺขํ  วิปริณามธมฺมํ
กลฺลํ    นุ   ตํ   สมนุปสฺสิตุํ   เอตํ   มม   เอโสหสฺมิ   เอโส   เม
อตฺตาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  ปุพฺเพว  โน
เหตํ    ภนฺเต    ยถาภูตํ    สมฺมปฺปญฺญาย   สุทิฏฺฐํ   อิติปิ   เม   ฉ
วิญฺญาณกายา    อนิจฺจาติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ
ภคินิโย โหติ อริยสาวกสฺส ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๘๖]   เสยฺยถาปิ   ภคินิโย   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต  เตลมฺปิ
อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    วฏฺฏิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   อจฺจิปิ
อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา   อาภาปิ  อนิจฺจา  วิปริณามธมฺมา  ฯ  โย  นุ
โข   ภคินิโย   เอวํ   วเทยฺย  อมุสฺส  เตลปฺปทีปสฺส  ฌายโต  เตลมฺปิ
อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    วฏฺฏิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   อจฺจิปิ
อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา   ยา   จ   ขฺวสฺส  อาภา  สา  นิจฺจา  ธุวา
สสฺสตา   อวิปริณามธมฺมาติ   สมฺมา   นุ   โข  โส  ภคินิโย  วทมาโน
วเทยฺยาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อมุสฺส  หิ
ภนฺเต    เตลปฺปทีปสฺส    ฌายโต    เตลมฺปิ    อนิจฺจํ   วิปริณามธมฺมํ
วฏฺฏิปิ    อนิจฺจา    วิปริณามธมฺมา   อจฺจิปิ   อนิจฺจา   วิปริณามธมฺมา
ปเควสฺส อาภา อนิจฺจา วิปริณามธมฺมาติ ฯ
     [๗๘๗]   เอวเมว  โข  ภคินิโย  โย  นุ  โข  เอวํ  วเทยฺย  ฉ
โข   เม   อชฺฌตฺติกา   อายตนา   อนิจฺจา  ยญฺจ  โข  ฉ  อชฺฌตฺติเก
อายตเน   ปฏิจฺจ   ปฏิสํเวเทมิ   สุขํ  วา  ทุกฺขํ  วา  อทุกฺขมสุขํ  วา
ตํ   นิจฺจํ  ธุวํ  สสฺสตํ  อวิปริณามธมฺมนฺติ  สมฺมา  นุ  โข  โส  ภคินิโย
วทมาโน   วเทยฺยาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ
ตชฺชํ   ตชฺชํ   ภนฺเต  ปจฺจยํ  ปฏิจฺจ  ตชฺชา  ตชฺชา  เวทนา  อุปฺปชฺชติ
ตชฺชสฺส    ตชฺชสฺส    ปจฺจยสฺส    นิโรธา   ตชฺชา   ตชฺชา   เวทนา
นิรุชฺฌตีติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย  โหติ
อริยสาวกสฺส ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๘๘]   เสยฺยถาปิ  ภคินิโย  มหโต  รุกฺขสฺส  ติฏฺฐโต  สารวโต
มูลมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ    ขนฺโธปิ   อนิจฺโจ   วิปริณามธมฺโม
สาขาปลาสมฺปิ  อนิจฺจํ  วิปริณามธมฺมํ  ฉายาปิ  อนิจฺจา  วิปริณามธมฺมา ฯ
โย     นุ    โข    ภคินิโย    เอวํ    วเทยฺย    อมุสฺส    มหโต
รุกฺขสฺส   ติฏฺฐโต   สารวโต   มูลมฺปิ   อนิจฺจํ   วิปริณามธมฺมํ  ขนฺโธปิ
อนิจฺโจ     วิปริณามธมฺโม    สาขาปลาสมฺปิ    อนิจฺจํ    วิปริณามธมฺมํ
ยา   จ   ขฺวสฺส  ฉายา  สา  นิจฺจา  ธุวา  สสฺสตา  อวิปริณามธมฺมาติ
สมฺมา  นุ  โข  โส  ภคินิโย  วทมาโน  วเทยฺยาติ ฯ โน เหตํ ภนฺเต ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ   อมุสฺส   หิ   ภนฺเต  มหโต  รุกฺขสฺส  ติฏฺฐโต
สารวโต  มูลมฺปิ  อนิจฺจํ  วิปริณามธมฺมํ  ขนฺโธปิ  อนิจฺโจ  วิปริณามธมฺโม
สาขาปลาสมฺปิ      อนิจฺจํ      วิปริณามธมฺมํ     ปเควสฺส     ฉายา
อนิจฺจา วิปริณามธมฺมาติ ฯ
     [๗๘๙]   เอวเมว  โข  ภคินิโย  โย  นุ  โข  เอวํ  วเทยฺย  ฉ
โข   เม   พาหิรา   อายตนา  อนิจฺจา  ยญฺจ  โข  พาหิเร  อายตเน
ปฏิจฺจ   ปฏิสํเวเทมิ   สุขํ   วา  ทุกฺขํ  วา  อทุกฺขมสุขํ  วา  ตํ  นิจฺจํ
ธุวํ    สสฺสตํ    อวิปริณามธมฺมนฺติ   สมฺมา   นุ   โข   โส   ภคินิโย
วทมาโน   วเทยฺยาติ   ฯ   โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ
ตชฺชํ   ตชฺชํ   ภนฺเต  ปจฺจยํ  ปฏิจฺจ  ตชฺชา  ตชฺชา  เวทนา  อุปฺปชฺชติ
ตชฺชสฺส    ตชฺชสฺส    ปจฺจสฺส    นิโรธา    ตชฺชา   ตชฺชา   เวทนา
นิรุชฺฌตีติ   ฯ   สาธุ   สาธุ   ภคินิโย   เอวํ   เหตํ   ภคินิโย  โหติ
อริยสาวกสฺส ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ฯ
     [๗๙๐]   เสยฺยถาปิ  ภคินิโย ทกฺโข โคฆาตโก วา โคฆาตกนฺเตวาสี
วา   คาวึ  วธิตฺวา  ติเณฺหน  โควิกนฺตเนน  คาวึ  วิกนฺเตยฺย  อนูปหจฺจ
อนฺตรํ   มํสกายํ  อนูปหจฺจ  พาหิรํ  จมฺมกายํ  ยํ  ยเทว  ตตฺถ  อนฺตรา
วิลิมํสํ    อนฺตรา    นหารู   อนฺตรา   พนฺธนํ   ตํ   ตเทว   ติเณฺหน
โควิกนฺตเนน    สญฺฉินฺเทยฺย    สงฺกนฺเตยฺย    [๑]-    สมฺปริกนฺเตยฺย
สญฺฉินฺทิตฺวา   สงฺกนฺติตฺวา   [๒]-   สมฺปริกนฺติตฺวา   วิธุนิตฺวา   พาหิรํ
จมฺมกายํ   เตเนว   จมฺเมน   ตํ  คาวึ  ปฏิจฺฉาเทตฺวา  เอวํ  วเทยฺย
ตเถวายํ   คาวี   สํยุตฺตา   อิมินา   จมฺเมนาติ   สมฺมา  นุ  โข  โส
ภคินิโย  วทมาโน  วเทยฺยาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเต  ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ
อมุ   หิ   ภนฺเต  ทกฺโข  โคฆาตโก  วา  โคฆาตกนฺเตวาสี  วา  คาวึ
วธิตฺวา   ติเณฺหน   โควิกนฺตเนน   คาวึ   วิกนฺเตยฺย  อนูปหจฺจ  อนฺตรํ
มํสกายํ   อนูปหจฺจ   พาหิรํ  มํสกายํ  ยํ  ยเทว  ตตฺถ  อนฺตรา  วิลิมํสํ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. เอตฺถนฺตเร สมฺปกนฺเตยฺย สมฺปกนฺติตฺวาติ ทิสฺสนฺติ ฯ
อนฺตรา   นหารู   อนฺตรา   พนฺธนํ   ตํ  ตเทว  ติเณฺหน  โควิกนฺตเนน
คาวึ     สญฺฉินฺเทยฺย     สงฺกนฺเตยฺย    สมฺปริกนฺเตยฺย    สญฺฉินฺทิตฺวา
สงฺกนฺติตฺวา    สมฺปริกนฺติตฺวา   วิธุนิตฺวา   พาหิรํ   จมฺมกายํ   เตเนว
จมฺเมน  ตํ  คาวึ  ปฏิจฺฉาเทตฺวา  กิญฺจาปิ  โส  เอวํ  วเทยฺย ตเถวายํ
คาวี   สํยุตฺตา   อิมินา   จมฺเมนาติ   อถ   โข  สา  คาวี  วิสํยุตฺตา
เตเนว จมฺเมน ฯ
     [๗๙๑]   อุปมา  โข  เม  อยํ ภคินิโย กตา อตฺถสฺส วิญฺญาปนาย ฯ
อยเมเวตฺถ   อตฺโถ   ฯ   อนฺตโร   มํสกาโยติ  โข  ภคินิโย  ฉนฺเนตํ
อชฺฌตฺติกานํ    อายตนานํ   อธิวจนํ   ฯ   พาหิโร   จมฺมกาโยติ   โข
ภคินิโย   ฉนฺเนตํ   พาหิรานํ   อายตนานํ  อธิวจนํ  ฯ  อนฺตรา  วิลิมํสํ
อนฺตรา   นหารู   อนฺตรา   พนฺธนนฺติ   โข   ภคินิโย   นนฺทิราคสฺเสตํ
อธิวจนํ   ฯ   ติณฺหํ   โควิกนฺตนนฺติ   โข  ภคินิโย  อริยาเยตํ  ปญฺญาย
อธิวจนํ   ยายํ   อริยา   ปญฺญา   อนฺตรา   กิเลสํ  อนฺตรา  สญฺโญชนํ
อนฺตรา พนฺธนํ สญฺฉินฺทติ สงฺกนฺตติ สมฺปริกนฺตติ ฯ
     [๗๙๒]   สตฺต  โข  อิเม  ภคินิโย  โพชฺฌงฺคา  เยสํ  ภาวิตตฺตา
พหุลีกตตฺตา   ภิกฺขุ   อาสวานํ  ขยา  อนาสวํ  เจโตวิมุตฺตึ  ปญฺญาวิมุตฺตึ
ทิฏฺเฐว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ฯ  กตเม
สตฺต   ฯ   อิธ   ภคินิโย   ภิกฺขุ  สติสมฺโพชฺฌงฺคํ  ภาเวติ  วิเวกนิสฺสิตํ
วิราคนิสฺสิตํ     นิโรธนิสฺสิตํ     โวสฺสคฺคปริณามึ    ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺคํ
ภาเวติ  ...  วิริยสมฺโพชฺฌงฺคํ  ภาเวติ ... ปีติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ ...
ปสฺสทฺธิสมฺโพชฺฌงฺคํ   ภาเวติ   ...   สมาธิสมฺโพชฺฌงฺคํ   ภาเวติ  ...
อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺคํ   ภาเวติ   วิเวกนิสฺสิตํ   วิราคนิสฺสิตํ   นิโรธนิสฺสิตํ
โวสฺสคฺคปริณามึ   ฯ   อิเม   โข   ภคินิโย   สตฺต   โพชฺฌงฺคา  เยสํ
ภาวิตตฺตา   พหุลีกตตฺตา   ภิกฺขุ   อาสวานํ  ขยา  อนาสวํ  เจโตวิมุตฺตึ
ปญฺญาวิมุตฺตึ   ทิฏฺเฐว   ธมฺเม   สยํ   อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหรตีติ ฯ
     [๗๙๓]   อถ   โข   อายสฺมา   นนฺทโก  ตา  ภิกฺขุนิโย  อิมินา
โอวาเทน    โอวทิตฺวา   อุยฺโยเชสิ   คจฺฉถ   ภคินิโย   กาโลติ   ฯ
อถ   โข   ตา   ภิกฺขุนิโย   อายสฺมโต  นนฺทกสฺส  ภาสิตํ  อภินนฺทิตฺวา
อนุโมทิตฺวา   อุฏฺฐายาสนา   อายสฺมนฺตํ   นนฺทกํ  อภิวาเทตฺวา  ปทกฺขิณํ
กตฺวา     เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมึสุ    อุปสงฺกมิตฺวา    ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  อฏฺฐํสุ  ฯ  เอกมนฺตํ  ฐิตา  โข  ตา  ภิกฺขุนิโย
ภควา   เอตทโวจ   คจฺฉถ   ภิกฺขุนิโย   กาโลติ   ฯ   อถ  โข  ตา
ภิกฺขุนิโย ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกมึสุ ฯ
     [๗๙๔]   อถ   โข  ภควา  อจิรปกฺกนฺตาสุ  ตาสุ  ภิกฺขุนีสุ  ภิกฺขู
อามนฺเตสิ   เสยฺยถาปิ   ภิกฺขเว   ตทหุโปสเถ   ปณฺณรเส   น   โหติ
พหุโน   ชนสฺส   กงฺขา  วา  วิมติ  วา  อูโน  นุ  โข  จนฺโท  ปุณฺโณ
นุ   โข   จนฺโทติ   อถ   โข  ปุณฺโณ  จนฺโท  เตฺวว  โหติ  เอวเมว
โข    ภิกฺขเว   ตา   ภิกฺขุนิโย   นนฺทกสฺส   ธมฺมเทสนาย   อตฺตมนา
เจว   ปริปุณฺณสงฺกปฺปา   จ   ฯ   ตาสํ  ภิกฺขเว  ปญฺจนฺนํ  ภิกฺขุนีสตานํ
ยา   ปจฺฉิมิกา   ภิกฺขุนี   สา  ๑-  โสตาปนฺนา  อวินิปาตธมฺมา  นิยตา
สมฺโพธิปรายนาติ ฯ
     อิทมโวจ    ภควา    อตฺตมนา   เต   ภิกฺขู   ภควโต   ภาสิตํ
อภินนฺทุนฺติ ฯ
                นนฺทโกวาทสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ จตุตฺถํ ฯ
                      -----------
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. ยา ปจฺฉิมิกา ภิกฺขุนิโย ตา โสตาปนฺนา ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๔๘๖-๕๐๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=9712&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=9712&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=14&item=766&items=29              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=14&siri=46              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=766              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=6232              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=6232              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ https://84000.org/tipitaka/read/?index_14 https://84000.org/tipitaka/english/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]