พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๕ สุตฺต. องฺ. (๔): สตฺตก-อฏฺฐก-นวกนิปาตา

     [๑๙๓]   ๑๐๓ เอกํ สมยํ ภควา โกสมฺพีสุ ๒- จาริกํ จรมาโน มหตา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สุจีมตา ฯ   ๒ ม. ยุ. โกสเลสุ ฯ
ภิกฺขุสงฺเฆน   สทฺธึ   เยน  อิจฺฉานงฺคลํ  นาม  โกสลานํ  พฺราหฺมณคาโม
ตทวสริ ตตฺร สุทํ ภควา อิจฺฉานงฺคเล วิหรติ อิจฺฉานงฺคลวนสณฺเฑ ฯ
     {๑๙๓.๑}   อสฺโสสุํ  โข  อิจฺฉานงฺคลกา  พฺราหฺมณคหปติกา  สมโณ
ขลุ  โภ  โคตโม  สกฺยปุตฺโต  สกฺยกุลา  ปพฺพชิโต อิจฺฉานงฺคลํ อนุปฺปตฺโต
อิจฺฉานงฺคเล    วิหรติ   อิจฺฉานงฺคลวนสณฺเฑ   ตํ   โข   ปน   ภวนฺตํ
โคตมํ   เอวํกลฺยาโณ   กิตฺติสทฺโท  อพฺภุคฺคโต  อิติปิ  โส  ภควา  อรหํ
สมฺมาสมฺพุทฺโธ   ฯเปฯ   สาธุ   โข   ปน   ตถารูปานํ  อรหตํ  ทสฺสนํ
โหตีติ    อถโข   อิจฺฉานงฺคลกา   พฺราหฺมณคหปติกา   ตสฺสา   รตฺติยา
อจฺจเยน   ปหูตํ   ขาทนียํ  โภชนียํ  อาทาย  เยน  อิจฺฉานงฺคลวนสณฺโฑ
เตนุปสงฺกมึสุ    อุปสงฺกมิตฺวา   พหิทฺวารโกฏฺฐเก   อฏฺฐํสุ   อุจฺจาสทฺทา
มหาสทฺทา ฯ
     {๑๙๓.๒}   เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา นาคิโต ภควโต อุปฏฺฐาโก
โหติ  ฯ  อถโข  ภควา  อายสฺมนฺตํ  นาคิตํ อามนฺเตสิ เก ปน เต นาคิต
อุจฺจาสทฺทา   มหาสทฺทา   เกวฏฺฏา  มญฺเญ  มจฺฉํ  วิโลเปนฺตีติ  ๑-  ฯ
เอเต    ภนฺเต    อิจฺฉานงฺคลกา   พฺราหฺมณคหปติกา   ปหูตํ   ขาทนียํ
โภชนียํ    อาทาย   พหิทฺวารโกฏฺฐเก   ฐิตา   ภควนฺตญฺเจว   อุทฺทิสฺส
ภิกฺขุสงฺฆญฺจาติ  ฯ  มา  ๒-  ตฺวํ  นาคิต  ยเสน สมาคม ๓- มา จ มยา
ยโส  โย  โข  นาคิต  น ยิมสฺส เนกฺขมฺมสุขสฺส ปวิเวกสุขสฺส อุปสมสุขสฺส
สมฺโพธสุขสฺส    นิกามลาภี    อสฺส   อกิจฺฉลาภี   อกสิรลาภี   ยสฺสาหํ
เนกฺขมฺมสุขสฺส   ฯเปฯ   นิกามลาภี   อสฺสํ  ๔-  อกิจฺฉลาภี  อกสิรลาภี
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มจฺฉวิโลเปติ ฯ ๒ ม. มาหํ ฯ ๓ ม. สมาคมํ ฯ ๔ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
@เอวมุปริปิ ฯ
โส   ตํ   มิฬฺหสุขํ   มิทฺธสุขํ   ลาภสกฺการสิโลกสุขํ   สาทิเยยฺยาติ   ฯ
อธิวาเสตุ   ทานิ  ภนฺเต  ภควา  อธิวาเสตุ  สุคโต  อธิวาสนกาโลทานิ
ภนฺเต  ภควโต  เยน  เยนปิ  ทานิ ภนฺเต ภควา คมิสฺสติ ตนฺนินฺนา จ ๑-
ภวิสฺสนฺติ   พฺราหฺมณคหปติกา   เนคมา   เจว  ชานปทา  จ  เสยฺยถาปิ
ภนฺเต   ถุลฺลผุสิตเก   เทเว   วสฺสนฺเต   ยถานินฺนํ  อุทกานิ  ปวตฺตนฺติ
เอวเมว  โข  ภนฺเต  เยน  เยนปิ  ทานิ ภควา คมิสฺสติ ตนฺนินฺนา จ ๑-
ภวิสฺสนฺติ   พฺราหฺมณคหปติกา   เนคมา   เจว   ชานปทา  จ  ตํ  กิสฺส
เหตุ   ตถา   หิ  ภนฺเต  ภควโต  สีลปญฺญาณนฺติ  มา  ๒-  ตฺวํ  นาคิต
ยเสน  สมาคม  ๓-  มา  จ  มยา  ยโส  โย  โข  นาคิต  น  ยิมสฺส
เนกฺขมฺมสุขสฺส  ฯเปฯ  นิกามลาภี  อสฺส  ฯเปฯ  ยสฺสาหํ  เนกฺขมฺมสุขสฺส
ฯเปฯ   สมฺโพธสุขสฺส   นิกามลาภี   อสฺสํ   ฯเปฯ   โส   ตํ  มิฬฺหสุขํ
มิทฺธสุขํ   ลาภสกฺการสิโลกสุขํ   สาทิเยยฺย   ฯ   เทวตาปิ  โข  นาคิต
เอกจฺจา    นยิมสฺส    เนกฺขมฺมสุขสฺส   ฯเปฯ   นิกามลาภินิโย   อสฺสุ
อกิจฺฉลาภินิโย    อกสิรลาภินิโย    ยสฺสาหํ    เนกฺขมฺมสุขสฺส    ฯเปฯ
นิกามลาภี   อสฺสํ   อกิจฺฉลาภี   อกสิรลาภี   ตุมฺหากมฺปิ   โข   นาคิต
สํคมฺม    สมาคมฺม   สงฺคณิกวิหารํ   อนุยุตฺตานํ   วิหรตํ   เอวํ   โหติ
นห   นูนเม   อายสฺมนฺโต  อิมสฺส  เนกฺขมฺมสุขสฺส  ฯเปฯ  นิกามลาภิโน
อสฺสุ   อกิจฺฉลาภิโน   อกสิรลาภิโน   ยสฺสาหํ   เนกฺขมฺมสุขสฺส   ฯเปฯ
นิกามลาภี   อสฺสํ  อกิจฺฉลาภี  อกสิรลาภี  ตถา  หิ  ปนเม  อายสฺมนฺโต
สํคมฺม สมาคมฺม สงฺคณิกวิหารํ อนุยุตฺตา วิหรนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. - ว  ฯ ๒ ม. มาหํ ฯ  ๓ ม. สมาคมํ ฯ
     {๑๙๓.๓}   อิธาหํ นาคิต ภิกฺขู ปสฺสามิ อญฺญมญฺญํ องฺคุลิปโฏทเกน ๑-
สญฺชคฺฆนฺเต   สํกีฬนฺเต   ตสฺส   มยฺหํ  นาคิต  เอวํ  โหติ  นห  นูนเม
อายสฺมนฺโต    อิมสฺส    เนกฺขมฺมสุขสฺส   ฯเปฯ   นิกามลาภิโน   อสฺสุ
อกิจฺฉลาภิโน     อกสิรลาภิโน     ยสฺสาหํ    เนกฺขมฺมสุขสฺส    ฯเปฯ
นิกามลาภี   อสฺสํ   ฯเปฯ   ตถา   หิ   ปนเม  อายสฺมนฺโต  อญฺญมญฺญํ
องฺคุลิปโฏทเกน ๑- สญฺชคฺฆนฺติ สํกีฬนฺติ ฯ
     {๑๙๓.๔}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต ภิกฺขู ปสฺสามิ ยาวทตฺถํ อุทราวเทหกํ
ภุญฺชิตฺวา   เสยฺยสุขํ  ปสฺสสุขํ  มิทฺธสุขํ  อนุยุตฺเต  วิหรนฺเต  ตสฺส  มยฺหํ
นาคิต  เอวํ  โหติ  นห  นูนเม  อายสฺมนฺโต อิมสฺส เนกฺขมฺมสุขสฺส ฯเปฯ
นิกามลาภิโน  อสฺสุ  อกิจฺฉลาภิโน  อกสิรลาภิโน  ยสฺสาหํ  เนกฺขมฺมสุขสฺส
ฯเปฯ  นิกามลาภี  อสฺสํ  ฯเปฯ  ตถา  หิ  ปนเม  อายสฺมนฺโต ยาวทตฺถํ
อุทราวเทหกํ ภุญฺชิตฺวา เสยฺยสุขํ ปสฺสสุขํ มิทฺธสุขํ อนุยุตฺตา วิหรนฺติ ฯ
     {๑๙๓.๕}   อิธาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ ปสฺสามิ คามนฺตวิหาเร ๒- สมาหิตํ
นิสินฺนํ  ตสฺส  มยฺหํ  นาคิต  เอวํ  โหติ  อิทานิ อิมํ อายสฺมนฺตํ อารามิโก
วา   อุปฏฺฐหิสฺสติ   สมณุทฺเทโส   วา  ตํ  ตมฺหา  สมาธิมฺหา  คมิสฺสตีติ
เตนาหํ นาคิต ตสฺส ภิกฺขุโน น อตฺตมโน โหมิ คามนฺตวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๖}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ  ปสฺสามิ อรญฺเญ จปลายมานํ
นิสินฺนํ   ตสฺส   มยฺหํ   นาคิต   เอวํ   โหติ  อิทานิ  อยมายสฺมา  อิมํ
นิทฺทากิลมถํ       ปฏิวิโนเทตฺวา      อรญฺญสญฺญํเยว      มนสิกริสฺสติ
@เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. องฺคุลิปโฏทเกหิ ฯ   ๒ ม. คามนฺตรวิหารึ ฯ
เอตฺตกนฺติ    เตนาหํ    นาคิต    ตสฺส    ภิกฺขุโน   อตฺตมโน   โหมิ
อรญฺญวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๗}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ  ปสฺสามิ  อารญฺญกํ  อรญฺเญ
อสมาหิตํ   นิสินฺนํ  ตสฺส  มยฺหํ  นาคิต  เอวํ  โหติ  อิทานิ  อยมายสฺมา
อสมาหิตํ   วา   จิตฺตํ   สมาทหิสฺสติ  สมาหิตํ  วา  จิตฺตํ  อนุรกฺขิสฺสตีติ
เตนาหํ นาคิต ตสฺส ภิกฺขุโน อตฺตมโน โหมิ อรญฺญวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๘}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ  ปสฺสามิ  อารญฺญกํ  อรญฺเญ
สมาหิตํ   นิสินฺนํ   ตสฺส  มยฺหํ  นาคิต  เอวํ  โหติ  อิทานิ  อยมายสฺมา
อวิมุตฺตํ  วา  จิตฺตํ  วิมุญฺจิสฺสติ  วิมุตฺตํ วา จิตฺตํ อนุรกฺขิสฺสตีติ เตนาหํ
นาคิต ตสฺส ภิกฺขุโน อตฺตมโน โหมิ อรญฺญวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๙}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ  ปสฺสามิ  คามนฺตวิหารึ ลาภึ
จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํ     ฯ     โส     ตํ
ลาภสกฺการสิโลกํ     นิกฺกามยมาโน     ริญฺจติ    ปฏิสลฺลานํ    ริญฺจติ
อรญฺญวนปตฺถานิ   ปนฺตานิ   เสนาสนานิ   คามนิคมราชธานึ   โอสริตฺวา
วาสํ   กปฺเปติ  ฯ  เตนาหํ  นาคิต  ตสฺส  ภิกฺขุโน  น  อตฺตมโน  โหมิ
คามนฺตวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๑๐}   อิธ  ปนาหํ  นาคิต  ภิกฺขุํ  ปสฺสามิ  อารญฺญกํ  ลาภึ
จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํ     ฯ     โส     ตํ
ลาภสกฺการสิโลกํ      ปฏิปณาเมตฺวา     น     ริญฺจติ     ปฏิสลฺลานํ
น    ริญฺจติ    อรญฺญวนปตฺถานิ   ปนฺตานิ   เสนาสนานิ   ฯ   เตนาหํ
นาคิต ตสฺส ภิกฺขุโน อตฺตมโน โหมิ อรญฺญวิหาเรน ฯ
     {๑๙๓.๑๑}   ยสฺมาหํ   นาคิต   สมเย   อทฺธานมคฺคปฏิปนฺโน  น
กิญฺจิ  ปสฺสามิ  ปุรโต  วา  ปจฺฉโต  วา  ผาสุ  เม  นาคิต ตสฺมึ สมเย
โหติ อนฺตมโส อุจฺจารปสฺสาวกมฺมสฺสาติ ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๓ หน้าที่ ๓๕๒-๓๕๗.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=23&A=7483&w=&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=23&A=7483&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=23&item=193&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=23&siri=159
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=193
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=6362
             The Pali Atthakatha in Roman :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=6362
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓
https://84000.org/tipitaka/read/?index_23
https://84000.org/tipitaka/english/?index_23