บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ - พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙

หน้าที่ ๔๙๙.

๕ สมฺภวชาตกํ [๒๓๕๒] รชฺชญฺจ ปฏิปนฺนสฺมา อาธิปจฺจํ สุจีรต มหนฺตํ ^๑- ปตฺตุมิจฺฉามิ วิเชตุํ ปฐวึ อิมํ ฯ ธมฺเมน โน อธมฺเมน อธมฺโม เม น รุจฺจติ กิจฺโจว ธมฺโม จริโต รญฺโญ โหติ สุจีรต ฯ อิธ เจวานินฺทิตา เยน เปจฺจ เยน อนินฺทิตา ยสํ เทวมนุสฺเสสุ เยน ปปฺโปมุ พฺราหฺมณ ฯ โยหํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ กตฺตุมิจฺฉามิ พฺราหฺมณ ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ [๒๓๕๓] นาญฺญตฺร วิธุรา ราช ตทกฺขาตุมรหติ ยํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ กตฺตุมิจฺฉสิ ขตฺติย ฯ [๒๓๕๔] เอหิ โข ปหิโต คจฺฉ วิธุรสฺส อุปนฺติกํ นิกฺขญฺจิมํ ^๒- สุวณฺณสฺส หรํ คจฺฉ สุจีรต อภิหารํ อิมํ ทชฺช ^๓- อตฺถธมฺมานุสิฏฺฐิยา ฯ [๒๓๕๕] สฺวาธิปฺปาคา ภารทฺวาโช วิธุรสฺส อุปนฺติกํ ตมทฺทส มหาพฺรหฺมา อสมานํ สเก ฆเร ฯ [๒๓๕๖] รญฺโญหํ ปหิโต ทูโต โกรพฺยสฺส ยสสฺสิโน อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺเฉสิ อิจฺจพฺรวิ ยุธิฏฺฐิโล ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ วิธุรกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ [๒๓๕๗] คงฺคํ เม ปิทหิสฺสนฺติ น ตํ สกฺโกมิ พฺราหฺมณ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มหตฺตํ ฯ ^๒ สี. นิกฺขํ รตฺต... ฯ ยุ. นิกฺขมิมํ ฯ ^๓ ม. ทชฺชา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๐.

อปิเธตุํ มหาสินฺธุํ ตํ กถํ โส ภวิสฺสติ น เต สกฺโกมิ อกฺขาตุํ อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิโต ฯ ภทฺรกาโร จ เม ปุตฺโต โอรโส มม อตฺรโช ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ คนฺตฺวา ปุจฺฉสฺสุ พฺราหฺมณ ฯ [๒๓๕๘] สฺวาธิปฺปาคา ภารทฺวาโช ภทฺรการสฺส สนฺติกํ ^๑- ตมทฺทส มหาพฺรหฺมา นิสินฺนํ สมฺหิ เวสฺมนิ ฯ [๒๓๕๙] รญฺโญหํ ปหิโต ทูโต โกรพฺยสฺส ยสสฺสิโน อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺเฉสิ อิจฺจพฺรวิ ยุธิฏฺฐิโล ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ ภทฺรการ ปพฺรูหิ ^๒- เม ฯ [๒๓๖๐] มํสกาชํ ^๓- อวหาย โคธํ อนุปตามหํ น เต สกฺโกมิ อกฺขาตุํ อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิโต ฯ สญฺชโย ^๔- นาม เม ภาตา กนิฏฺโฐ เม สุจีรต ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ คนฺตฺวา ปุจฺฉสฺสุ พฺราหฺมณ ฯ [๒๓๖๑] สฺวาธิปฺปาคา ภารทฺวาโช สญฺชยสฺส อุปนฺติกํ ตมทฺทส มหาพฺรหฺมา นิสินฺนํ สมฺหิ ปริสติ ^๕- ฯ [๒๓๖๒] รญฺโญหํ ปหิโต ทูโต โกรพฺยสฺส ยสสฺสิโน อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺเฉสิ อิจฺจพฺรวิ ยุธิฏฺฐิโล ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ สญฺชยกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ [๒๓๖๓] สทา มํ คิลเต มจฺจุ สายํ ปาโต สุจีรต น เต สกฺโกมิ อกฺขาตุํ อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิโต ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ภทฺรการสฺสุปนฺติกํ ฯ ^๒ สี. ยุ. พฺรวีหิ ฯ ^๓ ยุ. มํสกาจํ ฯ ^๔ ม. @สญฺจโย ฯ ^๕ ม. เวสฺมนิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๑.

สมฺภโว นาม เม ภาตา กนิฏฺโฐ เม สุจีรต ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ คนฺตฺวา ปุจฺฉสฺสุ พฺราหฺมณ ฯ [๒๓๖๔] อพฺภูโต วต โภ ธมฺโม นายํ อสฺมาก รุจฺจติ ตโย ชนา ปิตาปุตฺตา เต ^๑- สุ ปญฺญาย โน วิทู ฯ น ตํ สกฺโกถ อกฺขาตุํ อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิตา กถํ นุ ทหโร ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิโต ฯ [๒๓๖๕] มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ ^๒- อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ ยถาปิ จนฺโท วิมโล คจฺฉํ อากาสธาตุยา สพฺเพ ตารคเณ โลเก อาภาย อติโรจติ ฯ เอวมฺปิ ทหรูเปโต ปญฺญาโยเคน สมฺภโว มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ ยถาปิ รมฺมโก มาโส คิมฺหานํ โหติ พฺราหฺมณ อเตวญฺเญหิ มาเสหิ ทุมปุปฺเผหิ โสภติ ฯ เอวมฺปิ ทหรูเปโต ปญฺญาโยเคน สมฺภโว มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ ยถาปิ หิมวา พฺรเหฺม ปพฺพโต คนฺธมาทโน นานารุกฺเขหิ สญฺฉนฺโน มหาภูตคณาลโย @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เตสุ ฯ ^๒ ม. อุญฺญาสิ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๒.

โอสเธหิ จ ทิพฺเพหิ ทิสา ภาติ ปวาติ จ ฯ เอวมฺปิ ทหรูเปโต ปญฺญาโยเคน สมฺภโว มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ ยถาปิ ปาวโก พฺรเหฺม อจฺจิมาลี ยสสฺสิมา ชลมาโน วเน คจฺเฉ ^๑- อนโล กณฺหวตฺตนี ฯ ฆตาสโน ธูมเกตุ อุตฺตมาเหวนนฺทโห นิสฺสิเว ^๒- ปพฺพตคฺคสฺมึ พหุเตโช วิโรจติ ฯ เอวมฺปิ ทหรูเปโต ปญฺญาโยเคน สมฺภโว มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ ชเวน ภทฺรํ ชานนฺติ พลิพทฺธญฺจ ^๓- วาหิเย โทเหน เธนุํ ชานนฺติ ภาสมานญฺจ ปณฺฑิตํ ฯ เอวมฺปิ ทหรูเปโต ปญฺญาโยเคน สมฺภโว มา นํ ทหโรติ มญฺญาสิ อปุจฺฉิตฺวาน สมฺภวํ ปุจฺฉิตฺวา สมฺภวํ ชญฺญา อตฺถํ ธมฺมญฺจ พฺราหฺมณ ฯ [๒๓๖๖] สฺวาธิปฺปาคา ภารทฺวาโช สมฺภวสฺส อุปนฺติกํ ตมทฺทส มหาพฺรหฺมา กีฬมานํ พหีปุเร ฯ [๒๓๖๗] รญฺโญหํ ปหิโต ทูโต โกรพฺยสฺส ยสสฺสิโน อตฺถํ ธมฺมญฺจ ปุจฺเฉสิ อิจฺจพฺรวิ ยุธิฏฺฐิโล @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. จรํ กจฺเฉ ฯ ^๒ ม. นิสีเถ ฯ ^๓ ม. พลิพทฺทญฺจ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๓.

ตํ ตฺวํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ สมฺภวกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ [๒๓๖๘] ตคฺฆ เต อหมกฺขิสฺสํ ยถาปิ กุสโล ตถา ราชา จ โข ตํ ชานาติ ยทิ กาหติ วา น วา ฯ [๒๓๖๙] อชฺช สุเวติ สํเสยฺย รญฺญา ปุฏฺโฐ สุจีรต มา กตฺวา อวสี ราชา อตฺเถ ชาเต ยุธิฏฺฐิโล อชฺฌตฺตญฺเญว สํเสยฺย รญฺญา ปุฏฺโฐ สุจีรต กุมฺมคฺคํ น นิเวเสยฺย ยถา มุโฬฺห อเจตโส ฯ อตฺตานํ นาติวตฺเตยฺย อธมฺมํ น สมาจเร อติตฺเถ นปฺปตาเรยฺย อนตฺเถ น ยุโต สิยา ฯ โย จ เอตานิ ฐานานิ กตฺตุํ ชานาติ ขตฺติโย สทา โส วฑฺฒเต ราชา สุกฺกปกฺเขว จนฺทิมา ฯ ญาตีนญฺจ ปิโย โหติ มิตฺเตสุ จ วิโรจติ กายสฺส เภทา สปฺปญฺโญ สคฺคํ โส อุปปชฺชตีติ ฯ สมฺภวชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ---------

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๔๙๙-๕๐๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=10288&w=&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=10288&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=27&item=2352&items=18 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=27&siri=515 ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2352 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=5256 The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=5256 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ https://84000.org/tipitaka/read/?index_27 https://84000.org/tipitaka/english/?index_27