ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๐ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๒): ปญฺญาส-มหานิปาตชาตกํ

                                      ๘ มหานารทกสฺสปชาตกํ
     [๘๓๔]        |๘๓๔.๑|   อหุ ราชา วิเทหานํ    องฺคติ นาม ขตฺติโย
                       ปหุตโยคฺโค ธนิมา            อนนฺตพลโปริโส ฯ
                       |๘๓๔.๒|   โส จ ปณฺณรเส ๒- รตฺตึ    ปุริเม ยาเม อนาคเต
                       จาตุมาสา โกมุทิยา          อมจฺเจ สนฺนิปาตยิ ฯ
                       |๘๓๔.๓|   ปณฺฑิเต สุตสมฺปนฺเน        มิตปุพฺเพ วิจกฺขเณ
                       วิชยญฺจ สุนามญฺจ           เสนาปตึ อลาตกํ ฯ
                       |๘๓๔.๔|   ตมนุปุจฺฉิ เวเทโห             ปจฺเจกํ พฺรูถ สํ รุจึ
                       จาตุมาสา โกมุทชฺช          ชุณฺหํ พฺยปหตํ ตมํ
                       กายชฺช รติยา รตฺตึ            วิหเรมุ อิมํ อุตุํ ฯ
     [๘๓๕]        |๘๓๕.๑|   ตโต เสนาปติ รญฺโญ อลาโต เอตทพฺรวิ
                       หฏฺฐํ โยคฺคํ พลํ สพฺพํ       เสนํ สนฺนาหยามเส ฯ
                       |๘๓๕.๒|   นิยฺยาม เทว ยุทฺธาย        อนนฺตพลโปริสา
                       เย เต วสํ น อายนฺติ         วสํ อุปนียามเส ๓- ฯ
                       เอสา มยฺหํ สกา ทิฏฺฐิ       อชิตํ โอชิยามเส ๔-
                       รมสฺสุ เทว ยุทฺธาย           เอตํ จิตฺตมตํ มม
@เชิงอรรถ:  ม. นนฺทึ ปเวสิ นครํ ฯ     ม. ปนฺนรสึ ฯ      ม. อุปนยามเส ฯ
@ ม. โอชินามเส ฯ
     [๘๓๖]        |๘๓๖.๑|   อลาตสฺส วโจ สุตฺวา   สุนาโม เอตทพฺรวิ
                       สพฺเพ ตุยฺหํ มหาราช          อมิตฺตา วสมาคตา ฯ
                       |๘๓๖.๒|   นิกฺขิตฺตสตฺถา ปจฺจตฺตา ๑-  นิวาตมนุวตฺตเร
                       อุตฺตโม อุสฺสโว อชฺช           น ยุทฺธํ มม รุจฺจติ ฯ
                       |๘๓๖.๓|   อนฺนปานญฺจ ขชฺชญฺจ        ขิปฺปํ อภิหรนฺตุ เต
                       รมสฺสุ เทว กาเมหิ              นจฺจคีเตสุ วาทิเต ๒- ฯ
     [๘๓๗]        |๘๓๗.๑|   สุนามสฺส วโจ สุตฺวา  วิชโย เอตทพฺรวิ
                       สพฺเพ กามา มหาราช        นิจฺจํ ตว อุปฏฺฐิตา ฯ
                       |๘๓๗.๒|   น เหเต ทุลฺลภา เทว          ตว กาเมหิ โมทิตุํ
                       สทาปิ กามา ลพฺภนฺติ ๓-   เนตํ จิตฺตมตํ มม ฯ
                       |๘๓๗.๓|   สมณํ พฺราหฺมณํ วาปิ        อุปาเสมุ พหุสฺสุตํ
                       โย นชฺช วินเย กงฺขํ            อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ
     [๘๓๘]        |๘๓๘.๑|   วิชยสฺส วโจ สุตฺวา     ราชา องฺคติมพฺรวิ
                       ยถา วิชโย ภณติ              มยฺหํ เปตํว รุจฺจติ ฯ
                       |๘๓๘.๒|   สมณํ พฺราหฺมณํ วาปิ         อุปาเสมุ พหุสฺสุตํ
                       โย นชฺช วินเย กงฺขํ             อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ
                       |๘๓๘.๓|   สพฺเพว สนฺตา กโรถ มตึ     กํ อุปาเสมุ ปณฺฑิตํ
                       โย ๔- นชฺช วินเย กงฺขํ        อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ
     [๘๓๙]        |๘๓๙.๑|   เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา  อลาโต เอตทพฺรวิ
@เชิงอรรถ:  ม. ปจฺจตฺถา ฯ    ม. นจฺจคีเต สุวาทิเต ฯ    ม. สุลภา ฯ   สี ยุ. โก ฯ
                       อตฺถายํ มิคทายสฺมึ            อเจโล ธีรสมฺมโต ฯ
                       |๘๓๙.๒|   คุโณ กสฺสปโคตฺตายํ          สุโต จิตฺรกถี คณี
                       ตํ เทว ปยิรุปาเสมุ              โส โน กงฺขํ วิเนสฺสติ ฯ
     [๘๔๐]        อลาตสฺส วโจ สุตฺวา                 ราชา โจเทสิ สารถึ
                       มิคทายํ คมิสฺสาม                    ยุตฺตํ ยานํ อิธานย ฯ
     [๘๔๑]        |๘๔๑.๑|   ตสฺส ยานํ อโยเชสุํ     ทนฺตํ รูปิยปกฺขรํ ฯ
                       สุกฺกมฏฺฐปริวารํ                ปณฺฑรํ โทสินา มุขํ ฯ
                       |๘๔๑.๒|   ตตฺราสุํ กุมุทายุตฺตา         จตฺตาโร สินฺธวา หยา
                       อนิลูปมสมุปฺปาตา           สุทนฺตา สุวณฺณมาลิโน ฯ
                       |๘๔๑.๓|   เสตจฺฉตฺตํ เสตรโถ            เสตสฺสา เสตวีชนี
                       เวเทโห สหมจฺเจหิ            นียํ จนฺโทว โสภติ ฯ
                       |๘๔๑.๔|   ตมนุยายึสุ พหโว             อินฺทิขคฺคธรา ๑- พลี
                       อสฺสปิฏฺฐิคตา วีรา            นรา นรวราธิปํ ฯ
                       |๘๔๑.๕|   โส มุหุตฺตํว ยายิตฺวา         ยานา โอรุยฺห ขตฺติโย
                       เวเทโห สหมจฺเจหิ            ปตฺติ คุณมุปาคมิ ฯ
                       |๘๔๑.๖|   เยปิ ตตฺถ ตทา อาสุํ          พฺราหฺมณิพฺภา สมาคตา
                       น เต อปนยิ ราชา             อกตํ ภูมิมาคเต ฯ
     [๘๔๒]        |๘๔๒.๑|   ตโต โส มุทุกา ภิสิยา มุทุจิตฺตกสนฺถเต
                       มุทุปจฺจตฺถเต ราชา           เอกมนฺตํ อุปาวิสิ ฯ
                       |๘๔๒.๒|   นิสชฺช ราชา สมฺโมทิ          กถํ สาราณิยํ ตโต
@เชิงอรรถ:  สี. อินฺทขคฺคธรา ฯ ยุ. อิฏฺฐิขคฺคธรา ฯ
                       กจฺจิ ยาปนียํ ภนฺเต          วาตานมวิยตฺตตา ฯ
                       |๘๔๒.๓|   กจฺจิ อกสิรา วุตฺติ              ลภสิ ปิณฺฑิยาปนํ ๑-
                       อปฺปาพาโธ ๒- จสิ กจฺจิ    จกฺขุ น ปริหายติ ฯ
   [๘๔๓]        |๘๔๓.๑|   ตํ คุโณ ปฏิสมฺโมทิ    เวเทหํ วินเย รตํ
                       ยาปนียํ มหาราช              สพฺพเมตํ ตทูภยํ ฯ
                       |๘๔๓.๒|   กจฺจิ ตุยฺหํปิ เวเทห           ปจฺจนฺตา น พลียเร
                       กจฺจิ อโรคํ โยคฺคนฺเต        กจฺจิ วหติ วาหนํ
                       กจฺจิ เต พฺยาธิโย นตฺถิ      สรีรสฺสุปตาปิยา ๓- ฯ
   [๘๔๔]        |๘๔๔.๑|   ปฏิสมฺโมทิโต ราชา   ตโต ปุจฺฉิ อนนฺตรา
                       อตฺถํ ธมฺมญฺจ ญายญฺจ     ธมฺมกาโม รเถสโภ ฯ
                       |๘๔๔.๒|   กถํ ธมฺมญฺจเร มจฺโจ         มาตาปิตูสุ กสฺสป
                       กถญฺจเร อาจริเย             ปุตฺตทาเร กถญฺจเร ฯ
                       |๘๔๔.๓|   กถญฺจเรยฺย วุฑฺเฒสุ        กถํ สมณพฺราหฺมเณ
                       กถญฺจ พลกายสฺมึ           กถํ ชนปเท จเร ฯ
                       |๘๔๔.๔|   กถํ ธมฺมญฺจริตฺวาน           เปจฺจ ๔- คจฺฉนฺติ สุคฺคตึ
                       กถญฺเจเก อธมฺมฏฺฐา       ปตนฺติ นิรยํ อโธ ฯ
     [๘๔๕]        |๘๔๕.๑|   เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา  กสฺสโป เอตทพฺรวิ
                       สุโณหิ เม มหาราช    สจฺจํ อวิตถํ ปทํ ฯ
                       |๘๔๕.๒|   นตฺถิ ธมฺมจริตสฺส              ผลํ กลฺยาณปาปกํ
@เชิงอรรถ:  ม. ปิณฺฑยาปนํ ฯ      ม. อปาพาโธ ฯ     สี. ยุ. สรีรสฺสุปตาปิกา ฯ
@ ม. มจฺจา ฯ
                       นตฺถิ เทว ปรโลโก ๑-       โก ตโต หิ อิธาคโต ฯ
                       |๘๔๕.๓|   นตฺถิ เทว ปิตโร วา            กุโต มาตา กุโต ปิตา
                       นตฺถิ อาจริโย นาม          อทนฺตํ โก ทเมสฺสติ ฯ
                       |๘๔๕.๔|   สมตุลฺยานิ ภูตานิ             นตฺถิ เชฏฺฐาปจายิกา
                       นตฺถิ พลํ วิริยํ วา             กุโต อุฏฺฐานโปริโส ๒- ฯ
                       |๘๔๕.๕|   นิยตานิ หิ ภูตานิ              ยถา โคฏวิโส ตถา
                       ลทฺเธยฺยํ ลภเต มจฺโจ        ตตฺถ ทานผลํ กุโต ฯ
                       |๘๔๕.๖|   นตฺถิ ทานผลํ เทว             อวโส เทววีริโย
                       พาเลหิ ทานํ ปญฺญตฺตํ     ปณฺฑิเตหิ ปฏิจฺฉิตํ
                       อวสา เทนฺติ ธีรานํ           พาลา ปณฺฑิตมานิโน ฯ
     [๘๔๖]        |๘๔๖.๑|   สตฺติเม สสฺสตา กายา    อจฺเฉชฺชา อวิโกปิโน
                       เตโช ปฐวี อาโป จ             วาโย สุขทุกฺขญฺจิเม ฯ
                       |๘๔๖.๒|   ชีเว จ สตฺติเม กายา           เยสํ เฉตฺตา น วิชฺชติ
                       นตฺถิ หนฺตา ว เฉตฺตา วา    หญฺญเร วาปิ โกจินํ ๓- ฯ
                       |๘๔๖.๓|   อนฺตเรเยว ๔- กายานํ        สตฺถานิ วีติวตฺตเร
                       โย จายํ ๕- สิรมาทาย        ปเรสํ นิสิตาสินา
                       น โส ฉินฺทติ เต กาเย         ตตฺถ ปาปผลํ กุโต ฯ
                       |๘๔๖.๔|   จุลฺลาสีติมหากปฺเป           สพฺเพ สุชฺฌนฺติ สํสรํ
                       อนาคเต ตมฺหิ กาเล          สญฺญโตปิ น สุชฺฌติ ฯ
                       |๘๔๖.๕|   จริตฺวาปิ พหุํ ภทฺรํ             เนว สุชฺฌนฺติ นาคเต
@เชิงอรรถ:  ม. ปโร โลโก ฯ     ม. -โปริสํ ฯ       ม. หญฺเญ เยวาปิ โกจิ นํ ฯ
@ ม. อนฺตเรเนว ฯ       ม. จาปิ ฯ
                       ปาปญฺเจปิ พหุํ กตฺวา         ตํ ขณํ นาติวตฺตเร ฯ
                       |๘๔๖.๖|   อนุปุพฺเพน โน สุทฺธิ           กปฺปานํ จุลฺลาสีติยา
                       นิยตึ นาติวตฺตาม              เวลนฺตมิว สาคโร ฯ
     [๘๔๗]        |๘๔๗.๑|   กสฺสปสฺส วโจ สุตฺวา  อลาโต เอตทพฺรวิ
                       ยถา ภทนฺโต ภณติ           มยฺหเมตํว รุจฺจติ ฯ
                       |๘๔๗.๒|   อหํปิ ปุริมํ ชาตึ                 สเร สํสริตตฺตโน
                       ปิงฺคโล นามหํ อาสึ          ลุทฺโท โคฆาตโก ปุเร ฯ
                       |๘๔๗.๓|   พาราณสิยํ ผีตายํ              พหุํ ปาปํ กตํ มยา
                       พหู มยา หตา ปาณา        มหึสา สูกรา อชา ฯ
                       |๘๔๗.๔|   ตโต จุตาหํ อิธ ชาโต          อิทฺเธ เสนาปติกุเล
                       นตฺถิ นูน ผลํ ปาเป ๑-       โยหํ ๒- น นิรยํ คโต ฯ
     [๘๔๘]        |๘๔๘.๑|   อเถตฺถ วีชโก นาม     ทาโส อาสิ ปฏชฺชรี ๓-
                       อุโปสถํ อุปวสนฺโต            คุณสนฺติกุปาคมิ ฯ
                       |๘๔๘.๒|   กสฺสปสฺส วโจ สุตฺวา         อลาตสฺส จ ภาสิตํ
                       ปสฺสสนฺโต มุหุํ อุณฺหํ         รุทํ อสฺสูนิ วตฺตยิ ฯ
     [๘๔๙]        ตมนุปุจฺฉิ เวเทโห                    กิมตฺถํ สมฺม โรทสิ
                       กินฺเต สุตํ วา ทิฏฺฐํ วา               กึ มํ เวเทสิ เวทนํ ฯ
     [๘๕๐]        |๘๕๐.๑|   เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา  วีชโก เอตทพฺรวิ
                       นตฺถิ เม เวทนา ทุกฺขา      มหาราช สุโณหิ เม ฯ
                       |๘๕๐.๒|   อหํปิ ปุริมํ ชาตึ                 สรามิ สุขมตฺตโน
@เชิงอรรถ:  ม. ปาปํ ฯ     สี. ยุ. โสหํ ฯ     ม. ปฏจฺจรี ฯ
                       สาเกตาหํ ปุเร อาสึ           ภาวเสฏฺฐี คุเณ รโต ฯ
                       |๘๕๐.๓|   สมฺมโต พฺราหฺมณิพฺภานํ   สํวิภาครโต สุจิ
                       น จาปิ ปาปกํ กมฺมํ           สรามิ กตมตฺตโน ฯ
                       |๘๕๐.๔|   ตโต จุตาหํ เวเทห             อิธ ชาโต ทุริตฺถิยา
                       คพฺภมฺหิ กุมฺภทาสิยา        ยโต ชาโต สุทุคฺคโต ฯ
                       |๘๕๐.๕|   เอวมฺปิ ทุคฺคโต สนฺโต       สมจริยมธิฏฺฐิโต
                       อุปฑฺฒภาคํ ภตฺตสฺส         ททามิ โย เม อิจฺฉติ ฯ
                       |๘๕๐.๖|   จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ           สทา อุปวสามหํ
                       น จาปิ ปาเณ หึสามิ         เถยฺยญฺจาปิ วิวชฺชยึ ฯ
                       |๘๕๐.๗|   สพฺพเมว หิ นูเนตํ            สุจิณฺณํ ภวติ นิปฺผลํ
                       นิรตฺถํ มญฺญิทํ สีลํ           อลาโต ภาสตี ยถา ฯ
                       |๘๕๐.๘|   กลิเมว นูน คณฺหามิ         อสิปฺโป ธุตฺตโก ยถา
                       กฏํ อลาโต คณฺหาติ         กิตโว สิกฺขิโต ยถา ฯ
                       |๘๕๐.๙|   ทฺวารํ นปฺปฏิปสฺสามิ        เยน คจฺฉามิ สุคฺคตึ
                       ตสฺมา ราช ปโรทามิ         สุตฺวา กสฺสปภาสิตํ ฯ
     [๘๕๑]        |๘๕๑.๑|   วีชกสฺส วโจ สุตฺวา    ราชา องฺคติมพฺรวิ
                       นตฺถิ ทฺวารํ สุคติยา           นิยตํ ๑- กงฺข วีชก ฯ
                       |๘๕๑.๒|   สุขํ วา ยทิ วา ทุกฺขํ           นิยตํ ๒- กิร ลพฺภติ
                       สํสารสุทฺธิ สพฺเพสํ            มา ตุริโต ๓- อนาคเต ฯ
                       |๘๕๑.๓|   อหมฺปิ ปุพฺเพ กลฺยาโณ     พฺราหฺมณิพฺเภสุ ปาวโฏ ๔-
@เชิงอรรถ:  ม. นิยตึ ฯ     ม. นิยติยา ฯ    ม. ตุริตฺโถ ฯ     ม. พฺยาวโฏ ฯ
                       โวหารมนุสาสนฺโต                 รติหีโน ตทนฺตรา ฯ
     [๘๕๒]        ปุนปิ ภนฺเต ทกฺเขมุ                 สงฺคติ เจ ภวิสฺสติ ฯ
                       อิทํ วตฺวาน เวเทโห                 ปจฺจคา สนฺนิเวสนํ ฯ
     [๘๕๓]        |๘๕๓.๑|   ตโต รตฺยา วิวสเน     อุปฏฺฐานมฺปิ องฺคติ
                       อมจฺเจ สนฺนิปาเตตฺวา        อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ
                       |๘๕๓.๒|   จนฺทเก เม วิมานสฺมึ          สทา กาเม วิเธนฺตุ เม
                       มา มุปคจฺฉุํ ๑- อตฺเถสุ      คุยฺหปฺปกาสิเยสุ จ ฯ
                       |๘๕๓.๓|   วิชโย จ สุนาโม จ             เสนาปติ อลาตโก
                       เอเต อตฺเถ นิสีทนฺตุ          โวหารกุสลา ตโย ฯ
                       |๘๕๓.๔|   อิทํ วตฺวาน เวเทโห           กาเมว พหุ มญฺญถ
                       น จาปิ พฺราหฺมณิพฺเภสุ      อตฺเถ กิสฺมิญฺจิ ปาวโฏ ๒- ฯ
     [๘๕๔]        |๘๕๔.๑|   ตโต เทฺวสตฺตรตฺตสฺส เวเทหสฺสตฺรชา ปิยา
                       ราชกญฺญา รุจา ๓- นาม    ธาติมาตรมพฺรวิ ฯ
                       |๘๕๔.๒|   อลงฺกโรถ มํ อมฺม              สขิโย จ อลงฺกโรนฺตุ เม
                       สุเว ปณฺณรโส ทิโพฺย         คจฺฉํ ปิตุสฺส สนฺติเก ๔- ฯ
                       |๘๕๔.๓|   ตสฺสา มาลฺยํ อภิหรึสุ       จนฺทนญฺจ มหารหํ
                       มณิสงฺขมุตฺตารตนํ           นานารตฺเต จ อมฺพเร ฯ
                       |๘๕๔.๔|   ตญฺจ โสวณฺณมเย ปีเฐ     นิสินฺนํ พหุกิตฺถิโย
                       ปริกีริย อโสภึสุ ๕-           รุจํ รุจิรวณฺณินึ ฯ
     [๘๕๕]        |๘๕๕.๑|   สา จ สขีมชฺฌคตา    สพฺพาภรณภูสิตา
@เชิงอรรถ:  ม. มา อุปคจฺฉ ฯ     ม. พฺยาวโฏ ฯ    สี. ยุ. รุชา ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
@ ม. อิสฺสรสนฺติเก ฯ    ปโสภึสุ ฯ
                       สเตริตา ๑- อพฺภมิว          จนฺทกํ ปาวิสี รุจา ฯ
                       |๘๕๕.๒|   อุปสงฺกมิตฺวา เวเทหํ          วนฺทิตฺวา วินเย รตํ
                       สุวณฺณขจิเต ๒- ปีเฐ          เอกมนฺตํ อุปาวิสิ ฯ
     [๘๕๖]        |๘๕๖.๑|   ตญฺจ ทิสฺวาน เวเทโห อจฺฉรานํว สงฺคมํ
                       รุจํ สขิมชฺฌคตํ                 อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ
                       |๘๕๖.๒|   กจฺจิ รมสิ ปาสาเท            อนฺโต โปกฺขรณึ ปติ
                       กจฺจิ พหุวิธํ ขชฺชํ               สทา อภิหรนฺติ เต ฯ
                       |๘๕๖.๓|   กจฺจิ พหุวิธํ มาลฺยํ             โอจินิตฺวา กุมาริโย
                       ฆรเก กโรถ ปจฺเจกํ            ขิฑฺฑา รติรตา อหุ ๓- ฯ
                       |๘๕๖.๔|   เกน วา วิกลํ ตุยฺหํ            กึ ขิปฺปํ อาหรนฺตุ เต
                       มโน กรสฺสุ กุฏฺฏมุขี ๔-     อปิ จนฺทสมํ ๕- หิ เต ฯ
     [๘๕๗]        |๘๕๗.๑|   เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา  รุจา ปิตรมพฺรวิ
                       สพฺพเมตํ มหาราช           ลพฺภติสฺสรสนฺติเก ฯ
                       |๘๕๗.๒|   สุเว ปณฺณรโส ทิโพฺย         สหสฺสํ อาหรนฺตุ เม
                       ยถา ทินฺนญฺจ ทสฺสามิ       ทานํ สพฺพวณีสฺวหํ ฯ
     [๘๕๘]        |๘๕๘.๑|   รุจาย วจนํ สุตฺวา      ราชา องฺคติมพฺรวิ
                       พหุํ วินาสิตํ วิตฺตํ               นิรตฺถํ อผลํ ตยา ฯ
                       |๘๕๘.๒|   อุโปสเถ วสํ นิจฺจํ             อนฺนปานํ น ภุญฺชสิ
                       นิยเตตํ อภุตฺตพฺพํ            นตฺถิ ปุญฺญํ อภุญฺชโต
                       |๘๕๘.๓|   วิชโกปิ หิ สุตฺวาน             ตทา กสฺสปภาสิตํ
@เชิงอรรถ:  ม. สเตรตา ฯ     สี. ยุ. สุวณฺณวิกเต ฯ     ม. มุหุํ ฯ     ม. กุฑฺฑมุขี ฯ
@ ม. จนฺทสมมฺหิปิ ฯ
                       ปสฺสสนฺโต มุหุํ อุณฺหํ        รุทํ อสฺสูนิ วตฺตยิ ฯ
                       |๘๕๘.๔|   ยาว รุเจ ชีวมานา ๑-        มา ภตฺตมปนามยิ
                       นตฺถิ ภทฺเท ปโร โลโก       กึ นิรตฺถํ วิหญฺญสิ ฯ
     [๘๕๙]        |๘๕๙.๑|   เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา  รุจา รุจิรวณฺณินี
                       ชานํ ปุพฺพาปรํ ธมฺมํ         ปิตรํ เอตทพฺรวิ ฯ
                       |๘๕๙.๒|   สุตเมว ปุเร อาสิ               ปจฺจกฺขํ ๒- ทิฏฺฐมิทํ มยา
                       พาลูปเสวี โย โหติ            พาโลว สมปชฺชถ ฯ
                       |๘๕๙.๓|   มุโฬฺห หิ มุฬฺหมาคมฺม      ภิยฺโย โมหํ นิคจฺฉติ
                       ปฏิรูปํ อลาเตน                วีชเกน จ มุยฺหิตุํ ฯ
     [๘๖๐]        |๘๖๐.๑|   ตฺวญฺจ เทวาสิ สปฺปญฺโญ     ธีโร อตฺถสฺส โกวิโท
                       กถํ พาเลหิ สทิโส               หีนทิฏฺฐิมุปาคมิ ฯ
                       |๘๖๐.๒|   สเจ หิ สํสารปเถน สุชฺฌติ
                       นิรตฺถิยา ปพฺพชฺชา คุณสฺส
                       กีโฏว อคฺคึ ชลิตํ อปาปตํ
                       อาปชฺชติ โมหมุโฬฺห ๓- นคฺคภาวํ ฯ
                       |๘๖๐.๓|   สํสารสุทฺธีติ ปุเร นิวิฏฺฐา
                       กมฺมํ วิทูเสนฺติ พหู อชานํ
                       ปุพฺเพ กลิ ทุคฺคหิโตว อตฺโถ ๔-
                       ทุมฺโมจโย พลิสา อมฺพุโชว ฯ
     [๘๖๑]        |๘๖๑.๑|   อุปมนฺเต กริสฺสามิ     มหาราช ตวตฺถิยา
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. ชีวสิโน ฯ    ม. สกฺขิ ฯ     สี. ยุ. โมมุโห ฯ    กลี ทุคฺคหิตา
@วนตฺถาติปิ ฯ
                       อุปมายปิเธกจฺเจ         อตฺถํ ชานนฺติ ปณฺฑิตา ฯ
                       |๘๖๑.๒|   วาณิชานํ ยถา นาวา    อปฺปมาณภารา ครุ
                       อติภารํ สมาทาย         อณฺณเว อวสีทติ ฯ
                       |๘๖๑.๓|   เอวเมว นโร ปาปํ          โถกํ โถกมฺปิ อาจินํ
                       อติภารํ สมาทาย          นิรเย อวสีทติ ฯ
                       |๘๖๑.๔|   น ตาว ภาโร ปริปูโร      อลาตสฺส มหีปติ
                       อาจินาติ จ ตํ ปาปํ        เยน คจฺฉติ ทุคฺคตึ ฯ
                       |๘๖๑.๕|   ปุพฺเพวสฺส กตํ ปุญฺญํ    อลาตสฺส มหีปติ
                       ตสฺเสว เทว นิสฺสนฺโท    ยญฺเจโส ลภเต สุขํ ฯ
                       |๘๖๑.๖|   ขียเตวสฺส ตํ ปุญฺญํ        ตถาหิ อคุเณ รโต
                       อุชุมคฺคํ อวหาย            กุมฺมคฺคํ อนุธาวติ ฯ
                       |๘๖๑.๗|   ตุลา ยถา ปคฺคหิตา       โอหิเต ตุลมณฺฑเล
                       อุนฺนเมติ ตุลาสีสํ          ภาเร โอโรปิเต สติ ฯ
                       |๘๖๑.๘|   เอวเมว นโร ปุญฺญํ        โถกํ โถกมฺปิ อาจินํ
                       สคฺคาติมาโน ทาโสว     วีชโก สาตเว รโต ฯ
                       |๘๖๑.๙|   ยมชฺช วีชโก ทาโส       ทุกฺขํ ปสฺสติ อตฺตนิ
                       ปุพฺเพวสฺส กตํ ปาปํ     ตเมโส ปฏิเสวติ ฯ
                       |๘๖๑.๑๐|   ขียเตวสฺส ตํ ปาปํ         ตถาหิ วินเย รโต
                       กสฺสปญฺจ สมาปชฺช     มาเหวุปฺปถมาคมา ฯ
     [๘๖๒]        |๘๖๒.๑|   ยํ ยํ หิ ราช ภชติ         สนฺตํ วา ยทิวา อสํ
                       สีลวนฺตํ วิสีลํ วา        วสํ ตสฺเสว คจฺฉติ ฯ
                       |๘๖๒.๒|   ยาทิสํ กุรุเต มิตฺตํ         ยาทิสญฺจูปเสวติ
                       โสปิ ตาทิสโก โหติ       สหวาโส หิ ตาทิโส ฯ
                       |๘๖๒.๓|   เสวมาโน เสวมานํ         สํผุฏฺโฐ สํผุสํ ปรํ
                       สโร ทุฏฺโฐ กลาปํว        อลิตฺตมุปลิมฺปติ
                       อุปเลปภยา ธีโร            เนว ปาปสขา สิยา ฯ
                       |๘๖๒.๔|   ปูติมจฺฉํ กุสคฺเคน          โย นโร อุปนยฺหติ
                       กุสาปิ ปูตี วายนฺติ         เอวํ พาลูปเสวนา ฯ
                       |๘๖๒.๕|   ตครญฺจ ปลาเสน           โย นโร อุปนยฺหติ
                       ปตฺตาปิ สุรภี วายนฺติ       เอวํ ธีรูปเสวนา ฯ
                       |๘๖๒.๖|   ตสฺมา ปตฺตปุฏสฺเสว        ญตฺวา สมฺปากมตฺตโน
                       อสนฺเต นูปเสเวยฺย           สนฺเต เสเวยฺย ปณฺฑิโต
                       อสนฺโต นิรยํ เนนฺติ           สนฺโต ปาเปนฺติ สุคตึ ฯ
     [๘๖๓]        |๘๖๓.๑|   อหมฺปิ ชาติโย สตฺต    สเร สํสริตตฺตโน
                       อนาคเตปิ สตฺเตว       ยา คมิสฺสํ อิโต จุตา ฯ
                       |๘๖๓.๒|   ยา เม สา สตฺตมี ชาติ    อหุ ปุพฺเพ ชนาธิป
                       กมฺมารปุตฺโต มคเธสุ     อหุ ราชคเห ปุเร ฯ
                       |๘๖๓.๓|   ปาปํ สหายมาคมฺม        พหุ ปาปํ กตํ มยา
                       ปรทารสฺส เหเฐนฺตา       จริมฺหา อมรา วิย ฯ
                       |๘๖๓.๔|   ตํ กมฺมํ นิหิตํ อฏฺฐา         ภสฺมาจฺฉนฺโนว ปาวโก
                       อถ อญฺเญหิ กมฺเมหิ        อชายึ วํสภูมิยํ ฯ
                       |๘๖๓.๕|   โกสมฺพิยํ เสฏฺฐิกุเล          อิทฺเธ ผีเต มหทฺธเน
                       เอกปุตฺโต มหาราช           นิจฺจํ สกฺกตปูชิโต ฯ
                       |๘๖๓.๖|   ตตฺถ มิตฺตํ อเสวิสฺสํ          สหายํ สาตเว รตํ
                       ปณฺฑิตํ สุตสมฺปนฺนํ          โส มํ อตฺเถ นิเวสยิ ฯ
                       |๘๖๓.๗|   จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ          พหุํ รตฺติมุปาวิสึ
                       ตํ กมฺมํ นิหิตํ อฏฺฐา         นิธีว อุทกนฺติเก ฯ
                       |๘๖๓.๘|   อถ ปาปานํ กมฺมานํ        ยเมตํ มคเธ กตํ
                       ผลํ ปริยาคตํ ๑- ปจฺฉา    ภุตฺวา ทุฏฺฐวิสํ ยถา ฯ
                       |๘๖๓.๙|   ตโต จุตาหํ เวเทห           โรรุเว นิรเย จิรํ
                       สกมฺมุนา อปจิสฺสํ          ตํ สรํ น สุขํ ลเภ ฯ
                       |๘๖๓.๑๐|   พหุวสฺสคเณ ตตฺถ          เขปยิตฺวา พหุํ ทุกฺขํ
                       ภินฺนาคเต ๒- อหุ ราช    ฉกโล ๓- อุทฺธตปฺผโล ฯ
     [๘๖๔]        |๘๖๔.๑|   สาตปุตฺตา มยา วุฬฺหา ปิฏฺฐิยา จ รเถน จ
                       ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท  ปรทารคมนสฺส เม ฯ
                       |๘๖๔.๒|   ตโต จุตาหํ เวเทห          กปิ อาสึ พฺรหาวเน
                       นิลุญฺจิตผโลเยว            ยูถเปน ปคพฺภินา
                       ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท  ปรทารคมนสฺส เม ฯ
                       |๘๖๔.๓|   ตโต จุตาหํ เวเทห         ทสนฺเนสุ ปสุ อหุํ
@เชิงอรรถ:  ม. ปริยาค มํ ฯ    สี. ยุ. เภณฺณากเต ฯ      ม. ฉคโล ฯ
                       นิลุญฺจิโต ชโว ภโทฺร       โยคฺคํ วุฬฺหํ จิรํ มยา
                       ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท  ปรทารคมนสฺส เม ฯ
                       |๘๖๔.๔|   ตโต จุตาหํ เวเทห          วชฺชีสุ กุลมาคมา
                       เนวิตฺถี น ปุมา อาสึ        มนุสฺสตฺเต สุทุลฺลเภ
                       ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท     ปรทารคมนสฺส เม ฯ
                       |๘๖๔.๕|   ตโต จุตาหํ เวเทห           อชายึ นนฺทเน วเน
                       ภวเน ตาวตึสาหํ             อจฺฉรา กามวณฺณินี ฯ
                       |๘๖๔.๖|   วิจิตฺรวตฺถาภรณา           อามุตฺตมณิกุณฺฑลา
                       กุสลา นจฺจคีตสฺส           สกฺกสฺส ปริจาริกา ฯ
                       |๘๖๔.๗|   ตตฺถ ฐิตาหํ เวเทห         สรามิ ชาติโย อิมา
                       อนาคเตปิ สตฺเตว          ยา คมิสฺสํ อิโต จุตา ฯ
                       |๘๖๔.๘|   ปริยาคตนฺตํ กุสลํ            ยํ เม โกสมฺพิยํ กตํ
                       เทเว เจว มนุสฺเส จ          สนฺธาวิสฺสํ อิโต จุตา ฯ
                       |๘๖๔.๙|   สตฺต ชจฺจา ๑- มหาราช  นิจฺจํ สกฺกตปูชิตา
                       อิตฺถีภาวา ๒- น มุจฺจิสฺสํ ฉฏฺฐาว คติโย ๓- อิมา ฯ
                       |๘๖๔.๑๐|   สตฺตมี จ คติ เทว          เทวปุตฺโต มหิทฺธิโก
                       ปุมา เทโว ภวิสฺสามิ      เทวกายสฺมิมุตฺตโม ฯ
                       |๘๖๔.๑๑|   อชฺชาปิ สนฺตานมยํ       มาลํ คนฺเถนฺติ นนฺทเน
                       เทวปุตฺโต ชโว นาม       โย เม มาลํ ปฏิจฺฉติ ฯ
                       |๘๖๔.๑๒|   มุหุตฺโต วิย โส ทิโพฺย     อิธ วสฺสานิ โสฬส
@เชิงอรรถ:  ม. ชจฺโจ ฯ   ม. ถีภาวา ฯ    ม. ฉฏฺฐา นิคติโย ฯ
                       รตฺตินฺทิโว จ โส ทิโพฺย    มานุสึ สรโทสตํ ฯ
                       |๘๖๔.๑๓|   อิติ กมฺมานิ อเนฺวนฺติ    อสงฺเขยฺยาปิ ชาติโย
                       กลฺยาณํ ยทิ วา ปาปํ     น หิ กมฺมํ วินสฺสติ ๑- ฯ
     [๘๖๕]        |๘๖๕.๑|   โย อิจฺเฉ ปุริโส โหตุํ     ชาตึ ชาตึ ปุนปฺปุนํ
                       ปรทารํ วิวชฺเชยฺย         โธตปาโทว กทฺทมํ ฯ
                       |๘๖๕.๒|   ยา อิจฺเฉ ปุริโส โหตุํ      ชาตึ ชาตึ ปุนปฺปุนํ
                       สามิกํ อปจาเยยฺย        อินฺทํว ปริจาริกา ฯ
                       |๘๖๕.๓|   โย อิจฺเฉ ทิพฺพโภคญฺจ ทิพฺพมายุํ ยสํ สุขํ
                       ปาปานิ ปริวชฺเชตฺวา   ติวิธํ ธมฺมมาจเร ฯ
                       |๘๖๕.๔|   กาเยน วาจา มนสา   อปฺปมตฺโต วิจกฺขโณ
                       อตฺตโน โหติ อตฺถาย อิตฺถี วา ยทิวา ปุมา ฯ
                       |๘๖๕.๕|   เยเกจิเม มนุชา ชีวโลเก
                       ยสสฺสิโน สพฺพสมนฺตโภคา
                       อสํสยํ เตหิ ปุเร สุจิณฺณํ
                       กมฺมสฺสกาเส ปุถุ สพฺพสตฺตา ฯ
                       |๘๖๕.๖|   อิงฺฆานุจินฺเตสิ สยมฺปิ เทว
                       กุโตนิทานา เต อิมา ชนินฺท
                       ยา เต อิมา อจฺฉรสนฺนิกาสา
                       อลงฺกตา กาญฺจนชาลฉนฺนา ฯ
                       อิจฺเจวํ ปิตรํ กญฺญา      รุจา โตเสสิ องฺคตึ
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. ปนสสติ ฯ
                       มุฬฺหสฺส มคฺคมาจิกฺขิ    ธมฺมมกฺขาสิ สุพฺพตา ฯ
     [๘๖๖]        |๘๖๖.๑|   อถาคมา พฺรหฺมโลกา  นารโท มานุสึ ปถํ
                       ชมฺพูทีปํ อเวกฺขนฺโต     อทฺทส ๑- ราชานมงฺคตึ ฯ
                       |๘๖๖.๒|   ตโต ปติฏฺฐ ปาสาเท    เวเทหสฺส ปุรกฺขโต ๒-
                       ตญฺจ ทิสฺวา อนุปฺปตฺตํ รุจา อิสิมวนฺทถ ฯ
     [๘๖๗]        |๘๖๗.๑|   อถาสนมฺหา โอรุยฺห    ราชา พฺยมฺหิตมานโส ๓-
                       นารทํ ปริปุจฺฉนฺโต     อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ
                       |๘๖๗.๒|   กุโต นุ อาคจฺฉสิ เทววณฺณี
                       โอภาสยํ สพฺพทิสา ๔- จนฺทิมา ว
                       อกฺขาหิ เม ปุจฺฉิโต นามโคตฺตํ
                       กถนฺนุ ชานนฺติ มนุสฺสโลเก ฯ
     [๘๖๘]        อหญฺหิ เทวโต อิทานิ เอมิ
                       โอภาสยํ สพฺพทิสา ๔- จนฺทิมา ว
                       อกฺขามิ เต ปุจฺฉิโต นามโคตฺตํ
                       ชานนฺติ มํ นารโท กสฺสโป จาติ ฯ
     [๘๖๙]        อจฺฉริยรูปํ ๕- ตว ยาทิสญฺจ
                       เวหายสํ คจฺฉสิ ติฏฺฐสิ จ
                       ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ
                       อถ เกน วณฺเณน ตวายมิทฺธิ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. อทฺทา ฯ     ม. ปุรตฺถโต ฯ    ม. พฺยถิตมานโส ฯ   สี. ยุ. สํวรึ ฯ
@ ม. อจฺเฉรรูปํ ฯ
     [๘๗๐]        สจฺจญฺจ ธมฺโม จ ทโม จ จาโค
                       คุณา มเมเต ปกตา ปุราณา
                       เตเหว ธมฺเมหิ สุเสวิเตหิ
                       มโนชโว เยนกามํ คโตสฺมิ ฯ
     [๘๗๑]        อจฺฉริยมาจิกฺขสิ ๑- ปุญฺญสิทฺธึ
                       สเจ หิ ๒- เอวํ ยถา ตฺวํ วเทสิ
                       ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ
                       ปุฏฺโฐ จ เม สาธุ วิยากโรหิ ฯ
     [๘๗๒]        ปุจฺฉสฺสุ มํ ราช ตเวส อตฺโถ
                       ยํ สํสยํ กุรุเต ภูมิปาล
                       อหนฺตํ นิสฺสํสยตํ คเมมิ
                       นเยหิ ญาเยหิ จ เหตุภิ จ ฯ
     [๘๗๓]        ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ
                       ปุฏฺโฐ จ เม นารท มา มุสา ภณิ
                       อตฺถิ นุ เทวา ปิตโร นุ อตฺถิ
                       โลโก ปโร อตฺถิ ชโน ยมาห ฯ
     [๘๗๔]        อตฺเถว เทวา ปิตโร จ อตฺถิ
                       โลโก ปโร อตฺถิ ชโน ยมาห
                       กาเมสุ คิทฺธา จ นรา ปมุฬฺหา
                       โลกํ ปรํ น วิทู โมหยุตฺตา ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. อจฺเฉร- ฯ    ม. สเจ หิ เอเตหิ ยถา วเทสิ ฯ
     [๘๗๕]        อตฺถีติ เจ นารท สทฺทหาสิ
                       นิเวสนํ ปรโลเก มตานํ
                       อิเธว เม ปญฺจสตานิ เทหิ
                       ทสฺสามิ เต ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๗๖]        |๘๗๖.๑|   ทชฺเชมุ โข ปญฺจสตานิ โภโต
                       ชญฺญามุ เจ สีลวนฺตํ วทญฺญุํ
                       ลุทฺทนฺตํ โภนฺตํ นิรเย วสนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
                       |๘๗๖.๒|   อิเธว โย โหติ อธมฺมสีโล ๑-
                       ปาปาจาโร อลโส ลุทฺทกมฺโม
                       น ปณฺฑิตา ตสฺมึ อิณํ ททนฺติ
                       น หิ อาคโม โหติ ตถาวิธมฺหา ฯ
                       |๘๗๖.๓|   ทกฺขญฺจ โปสํ มนุชา วิทิตฺวา
                       อุฏฺฐานกํ สีลวนฺตํ วทญฺญุํ
                       สยเมว โภเคหิ นิมนฺตยนฺติ
                       กมฺมํ กริตฺวา ปุนมาหเรสิ ฯ
     [๘๗๗]        อิโต จุโต ๒- ทกฺขสิ ตตฺถ ราช
                       กาโกลสงฺเฆหิ วิกสฺสมานํ ๓-
                       ตํ ขชฺชมานํ นิรเย วสนฺตํ
                       กาเกหิ คิชฺเฌหิ จ โสณเกหิ ๔-
@เชิงอรรถ:  ยุ. อกมฺมสีโล ฯ    สี. ยุ. คโต ฯ    สี. ยุ. กาโกฬสงฺเฆหิปิ กฑฺฒมานํ ฯ
@ ม. เสนเกหิ ฯ
                       สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๗๘]        อนฺธตมํ ตตฺถ น จนฺทสุริยา
                       นิรโย สทา ตุมุโล โฆรรูโป
                       สา เนว รตฺติ น ทิวา ปญฺญายติ
                       ตถาวิเธ โก วิจเร ธนตฺถิโก ฯ
     [๘๗๙]        |๘๗๙.๑|   สวโล จ สาโม จ ทุเว สุวาณา
                       ปวฑฺฒกายา พลิโน มหนฺตา
                       ขาทนฺติ ทนฺเตหิ อโยมเยหิ
                       อิโต ปนุณฺณํ ปรโลเก ปตนฺตํ ๑- ฯ
                       |๘๗๙.๒|   ตํ ขชฺชมานํ นิรเย วสนฺตํ
                       ลุทฺเทหิ วาเฬหิ อฆมฺมิเคหิ
                       สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๐]        |๘๘๐.๑|   อุสูหิ สตฺตีหิ [๒]- สุนิสฺสิตาหิ
                       หนนฺติ วิชฺฌนฺติ จ ปจฺจามิตฺตา
                       กาลูปกาลา นิรยมฺหิ โฆเร
                       ปุพฺเพ นรํ ทุกฺกฏกมฺมการึ ฯ
                       |๘๘๐.๒|   ตํ หญฺญมานํ นิรเย วชนฺตํ
                       กุจฺฉิสฺมึ ปสฺสสฺมึ วิปฺผาลิตูทรํ
@เชิงอรรถ:  ม. ปรโลกปตฺตํ ฯ      ม. จ ฯ
                       สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๑]        |๘๘๑.๑|   สตฺตี อุสู โตมรภิณฺฑิวาลา
                       วิวิธาวุธํ วสฺสติ ตตฺถ เทโว
                       ปตนฺติ องฺคารมิวจฺจิมนฺโต
                       สีลาสนี วสฺสติ ลุทฺทกมฺเม ฯ
                       |๘๘๑.๒|   อุโณฺห จ วาโต นิรยมฺหิ ทุสฺสโห
                       น ตมฺหิ สุขํ ลภติ ๑- อิตฺตรํปิ
                       ตนฺตํ วิธาวนฺตมเลนมาตุรํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๒]        สนฺธาวมานํปิ ๒- รเถสุ ยุตฺตํ
                       สญฺโชติภูตํ ปฐวึ กมนฺตํ
                       ปโตทลฏฺฐีหิ สุโจทยนฺตํ ๓-
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๓]        ตมารุหนฺตํ ขุรสญฺจิตํ คิรึ
                       วิภึสนํ ปชฺชลิตํ ภยานกํ
                       สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๔]        ตมารุหนฺตํ ปพฺพตสนฺนิกาสํ
                       องฺคารราสึ ชลิตํ ภยานกํ
@เชิงอรรถ:  ม. ลพฺภติ ฯ     สี. ยุ. สนฺธาวมานํ ตํ ฯ    สี. ยุ. สุโจทิยนฺตํ ฯ
                       สนฺทฑฺฒคตฺตํ ๑- กปณํ รุทนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๕]        |๘๘๕.๑|   อพฺภกูฏสมา อุจฺจา    กณฺฏกาหิ จิตา ๒- ทุมา
                       อโยมเยหิ ติกฺเขหิ      นรโลหิตปายิภิ ฯ
                       |๘๘๕.๒|   ตมารุหนฺติ นาริโย       นรา จ ปรทารคู
                       โจทิตา สตฺติหตฺเถหิ     ยมนิทฺเทสการิภิ ฯ
                       |๘๘๕.๓|   ตมารุหนฺตํ นิรเย          สิมฺพลึ รุหิรมกฺขิตํ
                       วิททฺธกายํ ๓- วิตจํ       อาตุรํ คาฬฺหเวทนํ ฯ
                       |๘๘๕.๔|   ปสฺสสนฺตํ มุหุํ อุณฺหํ      ปุพฺพกมฺมาปราธิกํ
                       ทุมฺมคฺเค วิตจํ คตฺตํ      โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ
     [๘๘๖]        |๘๘๖.๑|   อพฺภกูฏสมา อุจฺจา     อสิปตฺตจิตา ทุมา
                       อโยมเยหิ ติกฺเขหิ        นรโลหิตปายิภิ ฯ
                       |๘๘๖.๒|   ตมารุหนฺตํ อสิปตฺตปาทปํ
                       อสีหิ ติกฺเขหิ จ ฉิชฺชมานํ
                       สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ
                       โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ
     [๘๘๗]        ตโต นิกฺขนฺตมตฺตนฺตํ    อสิปตฺตนิรยา ๔- ทุมา ๕-
                       สมฺปติตํ เวตรณึ          โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ
     [๘๘๘]        |๘๘๘.๑|   ขรา ขาโรทกา ตตฺตา   ทุคฺคา เวตรณี นที
                       อโยโปกฺขรสญฺฉนฺนา  ติกฺขปตฺเตหิ สนฺทติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. สุทฑฺฒคตฺตํ ฯ   ม. กณฺฏกนิจิตา ฯ   ม. วิทฑฺฒกายํ ฯ   ม. อสิปตฺตาจิตา ฯ
@ สี. ยุ. ทุขา ฯ
                       |๘๘๘.๒|   ตตฺถ สญฺฉินฺนคตฺตนฺตํ   วุยฺหนฺตํ รุหิรมกฺขิตํ
                       เวตรญฺเญ อนาลมฺเพ   โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ
     [๘๘๙]        |๘๘๙.๑|   เวธามิ รุกฺโข วิย ฉิชฺชมาโน
                       ทิสํ น ชานามิ ปมุฬฺหสญฺโญ
                       ภยานุตปฺปามิ มหาว ๑- เม ภยา
                       สุตฺวาน คาถา ๒- ตว ภาสิตา อิเส ฯ
                       |๘๘๙.๒|   อาทิตฺเต วาริมชฺฌํ ว   ทีปํโวเฆริวณฺณเว ๓-
                       อนฺธกาเรว ปชฺโชโต     ตฺวนฺโนสิ สรณํ อิเส ฯ
                       |๘๘๙.๓|   อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ อนุสาส มํ อิเส
                       อตีตมทฺธา อปราธิตํ มยา
                       อาจิกฺข เม นารท สุทฺธิมคฺคํ
                       ยถา อหํ โน นิรยํ ปเตยฺยํ ฯ
     [๘๙๐]        |๘๙๐.๑|   ยถา อหุ ธตรฏฺโฐ            เวสฺสามิตฺโต จ อฏฺฐโก
                       ยมทตฺติ ๔- อุสินฺนโร(สิวิราชา ๕-)  ปริจาริกา ๖- สมณพฺราหฺมณานํ
                       |๘๙๐.๒|   เอเต จญฺเญ จ ราชาโน    เย สคฺควิสยํ ๗- คตา ฯ
                       อธมฺมํ ปริวชฺเชตฺวา          ธมฺมญฺจร มหีปติ
                       |๘๙๐.๓|   อนฺนหตฺถา จ เต พฺยเมฺห  โฆสยนฺตุ ปุเร ตว ฯ
                       โก ฉาโต โก จ ตสิโต        โก มาลํ โก วิเลปนํ
                       นานารตฺตานํ วตฺถานํ      โก นคฺโค ปริทหิสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. มหา จ ฯ     ม. กถา ฯ    ม. ทีปํโวเฆ มหณฺณเว ฯ    สี. ยมตคฺคิ ฯ
@ม. ยามตคฺคิ ฯ     ม. อุสินฺทโร จาปิ สิวี จ ราชา ฯ    ม. ปริจารกา ฯ
@ สี. ยุ. สกฺกวิสยํ ฯ
                       |๘๙๐.๔|   โก ปนฺเถ ฉตฺตมาเทติ ๑-   ปาทุกา จ มุทู สุภา
                       อิติ สายญฺจ ปาโต จ     โฆสยนฺตุ ปุเร ตว ฯ
                       |๘๙๐.๕|   ชิณฺณํ โปสํ ควสฺสญฺจ    มาสฺสุ ยุญฺช ยถา ปุเร
                       ปริหารญฺจ ทชฺชาสิ       อธิการกโต พลี ฯ
     [๘๙๑]        |๘๙๑.๑|   กาโย เต รถสญฺญาโต  มโนสารถิโก ลหุ
                       อวิหึสาสาริตกฺโข         สํวิภาคปฏิจฺฉโท ฯ
                       |๘๙๑.๒|   ปาทสญฺญมเนมิโย     หตฺถสญฺญมปกฺขโร
                       กุจฺฉิสญฺญมนพฺภนฺโต  วาจาสญฺญมกูชโน ฯ
                       |๘๙๑.๓|   สจฺจวากฺยสมตฺตงฺโค    อเปสุญฺญสุสญฺญโต
                       คิราสขิลเนลงฺโค         มิตภาณิสิเลสิโต ฯ
                       |๘๙๑.๔|   สทฺธาโลภสุสงฺขาโร      นิวาตญฺชลิกุพฺพโร
                       อถทฺธตานตีสาโก        สีลสํวรนทฺธโน ฯ
                       |๘๙๑.๕|   อกฺโกธนมนุคฺฆาฏี      ธมฺมปณฺฑรฉตฺตโก
                       พาหุสจฺจมุปาลมฺโพ ๒-  ฐิติจิตฺตมุปาธิโย ฯ
                       |๘๙๑.๖|   กาลญฺญุตาจิตฺตสาโร    เวสารชฺชติทณฺฑโก
                       นิวาตวุตฺติโยตฺตงฺโค ๓- อนติมานยุโค ลหุ ฯ
                       |๘๙๑.๗|   อลีนจิตฺตสนฺถาโร          วุฑฺฒิเสวิรโชหโต ๔-
                       สติ ปโตโท ธีรสฺส          ธิติ โยโค จ รสฺมิโย ฯ
                       |๘๙๑.๘|   มโน ทนฺตํ ปถํ เนติ        สมทนฺเตหิ วาชิภิ ๕-
@เชิงอรรถ:  ม. ฉตฺตมาเนติ ฯ    ม. ...มปาลมฺโพ ฯ    ม. ...โยตฺตโก ฯ    วุฑฺฒิเสวี
@รโชหโตติปิ ฯ      วาหิภีติปิ ปาโฐ ฯ
                       อิจฺฉา โลโภ จ กุมฺมคฺโค   อุชุมคฺโค จ สญฺญโม ฯ
                       |๘๙๑.๙|   รูเป สทฺเท รเส คนฺเธ       วาหนสฺส ปธาวโต
                       ปญฺญา อาโกฏนี ราช     ตตฺถ อตฺตาว สารถิ ฯ
                       |๘๙๑.๑๐|   สเจ เอเตน ยาเนน        สมจริยา ทฬฺหา ธิติ
                       สพฺพกามทุโห ราช       น ชาตุ นิรยํ วเชติ ฯ
     [๘๙๒]        |๘๙๒.๑|   อลาโต เทวทตฺโตสิ      สุนาโม อาสิ ภทฺทชิ
                       วิชโย สารีปุตฺโตสิ        โมคฺคลฺลาโนสิ วีชโก ฯ
                       |๘๙๒.๒|   สุนกฺขตฺโต ลิจฺฉวิปุตฺโต  คุโณ อาสิ อเจลโก
                       อานนฺโท สา รุจา อาสิ  ยา ราชานํ ปสาทยิ ฯ
                       |๘๙๒.๓|   อุรุเวลกสฺสโป ราชา      ปาปทิฏฺฐิ ตทา อหุ
                       มหาพฺรหฺมา โพธิสตฺโต เอวํ ธาเรถ ชาตกนฺติ ฯ
                                     มหานารทกสฺสปชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ
                                                ---------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๙๒-๓๑๕. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=28&A=6105&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=28&A=6105&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=28&item=834&items=59              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=28&siri=20              ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=834              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=44&A=2853              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=44&A=2853              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ https://84000.org/tipitaka/read/?index_28 https://84000.org/tipitaka/english/?index_28

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]