บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒ - พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๔

ตติโย สุภูติวคฺโค ปฐมํ สุภูติตฺเถราปทานํ (๒๑) [๒๓] |๒๓.๑| หิมวนฺตสฺส อวิทูเร นิสโภ นาม ปพฺพโต อสฺสโม สุกโต มยฺหํ ปณฺณสาลา สุมาปิตา ฯ |๒๓.๒| โกสิโย นาม นาเมน ชฏิโล อุคฺคตาปโน เอกายิโก ^๑- อทุติโย วสามิ นิสเภ ตทา ฯ |๒๓.๓| ผลมูลญฺจ ปณฺณญฺจ น ภุญฺชามิ อหํ ตทา ปวตฺตญฺจ สุปาตาหํ อุปชีวามิ ตาวเท ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เอกากิโย ฯ ยุ. เอกากิโก ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๕.

|๒๓.๔| นาหํ โกเปมิ อาชีวํ จชมาโนปิ ชีวิตํ อาราเธมิ สกํ จิตฺตํ วิวชฺเชมิ อเนสนํ ฯ |๒๓.๕| ราคูปสํหิตํ จิตฺตํ ยทา อุปฺปชฺชเต มม สยํว ปจฺจเวกฺขามิ เอกโก ^๑- ตํ ทเมมหํ ฯ |๒๓.๖| รชฺชสิ ^๒- รชนีเย จ โทสนีเย จ ทุสฺสเส มุยฺหเส โมหนีเย จ นิกฺขมสฺสุ วนา ตุวํ ฯ |๒๓.๗| วิสุทฺธานํ อยํ วาโส นิมฺมลานํ ตปสฺสินํ มา โข วิสุทฺธํ ทูเสสิ นิกฺขมสฺสุ วนา ตุวํ ฯ |๒๓.๘| อาคาริโก ภวิตฺวาน ทยา ยุตฺตํ ^๓- ลภิสฺสสิ อุโภปิ มา วิราเธสิ นิกฺขมสฺสุ วนา ตุวํ ฯ |๒๓.๙| ฉวาลาตํ ยถา กฏฺฐํ น กฺวจิ กิจฺจการกํ เนว คาเม อรญฺเญ วา น หิ ตํ กฏฺฐสมฺมตํ ฯ |๒๓.๑๐| ฉวาลาตูปโม ตฺวํสิ น คิหิ นปิ สญฺญโต อุภโต มุตฺตโก อชฺช นิกฺขมสฺสุ วนา ตุวํ ฯ |๒๓.๑๑| สิยา นุโข ตว เอตํ โก ปชานิ ^๔- หิ เต อิทํ สีฆํ ^๕- ธุรํ วหิสิ ^๖- เม โกสชฺชพหุลาย จ ฯ |๒๓.๑๒| ชิคุจฺฉิสฺสนฺติ ตํ วิญฺญู อสุจึ นาคริโก ยถา อากฑฺฒิตฺวาน อิสโย โจทยิสฺสนฺติ ตํ สทา ฯ |๒๓.๑๓| ตํ วิญฺญู ปวทิสฺสนฺติ สมติกฺกนฺตสาสนํ สํวาสํ อลภนฺโต หิ กถํ ชีวิหิสี ตุวํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เอกคฺโค ฯ ^๒ ม. รชฺชเส ฯ ^๓ ม. ปุตฺตํ ฯ ^๔ ม. ปชานาติ ฯ @^๕ ม. สทฺธาธรุํ ฯ ^๖ ยุ. ปาหิสิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๖.

|๒๓.๑๔| ติธปฺปภินฺนํ มาตงฺคํ กุญฺชรํ สฏฺฐิหายนํ พลินาโค อุปคนฺตฺวา ยูถา นีหรเต คชํ ฯ |๒๓.๑๕| ยูถา วินิสฺสโฏ สนฺโต สุขํ สาตํ น วินฺทติ ทุกฺขิโต วิมโน โหติ ปชฺฌายนฺโต ^๑- ปเวธติ ฯ |๒๓.๑๖| ตเถว ชฏิลา ตํปิ นีหริสฺสนฺติ ทุมฺมตึ เตหิ ตฺวํ นิสฺสโฏ สนฺโต สุขํ สาตํ น ลจฺฉสิ ฯ |๒๓.๑๗| ทิวา วา ยทิ วา รตฺตึ โสกสลฺลสมปฺปิโต ทยฺหสิ ปริฬาเหน คโช ยูถาว นิสฺสโฏ ฯ |๒๓.๑๘| ชาตรูปํ ยถา กุฏํ เนว ยายติ ^๒- กตฺถจิ ตถา สีลวิหีโน ตฺวํ น ยายิสฺสสิ ^๓- กตฺถจิ ฯ |๒๓.๑๙| อคาราวสมาโนปิ ^๔- กถํ ชีวิหิสี ตุวํ มตฺติกํ เปตฺติญฺจาปิ นตฺถิ เต นิหิตํ ธนํ ฯ |๒๓.๒๐| สกํ กมฺมํ กริตฺวาน คตฺเต เสทํ ปโมจยํ เอวํ ชีวิหิสี เคเห สาธุ เต ตํ น รุจฺจติ ฯ |๒๓.๒๑| เอวาหํ ตตฺถ วาเรมิ สงฺกิเลสคตํ มนํ นานาธมฺมกถํ กตฺวา ปาปา จิตฺตํ นิวารยึ ฯ |๒๓.๒๒| เอวํ เม วิหรนฺตสฺส อปฺปมาทวิหาริโน ตึสวสฺสสหสฺสานิ ปวเน เม อติกฺกมุํ ฯ |๒๓.๒๓| อปฺปมาเทน ^๕- มํ ทิสฺวา อุตฺตมตฺถํ คเวสกํ ปทุมุตฺตรสมฺพุทฺโธ อาคญฺฉิ มม สนฺติกํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. โอชฺฌายนฺโต ปธาวติ ฯ ^๒ ม. ฌายติ ฯ ^๓ ม. ฌายิสฺสติ ฯ @^๔ โป. อนาคารวสมาโนปิ ฯ ^๕ ม. ยุ. อปฺปมาทรตํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๗.

|๒๓.๒๔| ติมฺพรูสกวณฺณาโภ อปฺปเมยฺโย อนูปโม รูเปนาสทิโส พุทฺโธ อากาเส จงฺกมี ตทา ฯ |๒๓.๒๕| สุผุลฺโล สาลราชาว วิชฺชุวพฺภฆนนฺตเร ญาเณนาสทิโส พุทฺโธ อากาเส จงฺกมี ตทา ฯ |๒๓.๒๖| สีหราชาวสมฺภีโต คชราชาว ทปฺปิโต ^๑- อภีโต ^๒- พฺยคฺฆราชาว อากาเส จงฺกมี ตทา ฯ |๒๓.๒๗| สิงฺคินิกฺขสุวณฺณาโภ ขทิรงฺคารสนฺนิโภ มณิ ยถา โชติรโส อากาเส จงฺกมี ตทา ฯ |๒๓.๒๘| วิสุทฺธเกลาสสนฺนิโภ ปุณฺณมาเยว จนฺทิมา มชฺฌนฺติเกว ^๓- สุริโย อากาเส จงฺกมี ตทา ฯ |๒๓.๒๙| ทิสฺวา นเภ จงฺกมนฺตํ เอวํ จินฺเตสหํ ตทา เทโว นุโข อยํ สตฺโต อุทาหุ มนุโช อยํ ฯ |๒๓.๓๐| น เม สุโต ว ทิฏฺโฐ วา มหิยา เอทิโส นโร อปิ มนฺตปทํ อตฺถิ อยํ สตฺถา ภวิสฺสติ ฯ |๒๓.๓๑| เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน สกํ จิตฺตํ ปสาทยึ นานาปุปฺผญฺจ คนฺธญฺจ สนฺนิปาเตสหํ ตทา ฯ |๒๓.๓๒| ปุปฺผาสนํ ปญฺญาเปตฺวา สาธุจิตฺตํ มโนรมํ นรสารถินํ อคฺคํ อิทํ วจนมพฺรวึ ฯ |๒๓.๓๓| อิทํ เม อาสนํ วีร ปญฺญตฺตํ ตวนุจฺฉกํ ^๔- หาสยนฺโต มม จิตฺตํ นิสีท กุสุมาสเน ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ โป. ทมฺปิโต ฯ ^๒ ม. ยุ. ลาสิโต ฯ ^๓ ยุ. มชฺฌนฺติโก ฯ ^๔ ม. ยุ. ตวนุจฺฉวํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๘.

|๒๓.๓๔| นิสีทิ ตตฺถ ภควา อสมฺภีโตว เกสรี สตฺตรตฺตินฺทิวํ พุทฺโธ ปวเร กุสุมาสเน ฯ |๒๓.๓๕| นมสฺสมาโน อฏฺฐาสึ สตฺตรตฺตินฺทิวํ อหํ วุฏฺฐหิตฺวา สมาธิมฺหา สตฺถา โลเก อนุตฺตโร ฯ |๒๓.๓๖| มม กมฺมํ ปกิตฺเตนฺโต อิทํ วจนมพฺรวิ ภาเวหิ พุทฺธานุสฺสตึ ภาวนานํ อนุตฺตรํ ฯ |๒๓.๓๗| อิมํ สตึ ภาวยิตฺวา ปูรยิสฺสสิ มานสํ ตึสกปฺปสหสฺสานิ เทวโลเก รมิสฺสสิ ฯ |๒๓.๓๘| อสีติกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสสิ สหสฺสกฺขตฺตุํ จกฺกวตฺติ ราชา รฏฺเฐ ภวิสฺสสิ ฯ |๒๓.๓๙| ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ อนุโภสฺสสิ ตํ สพฺพํ พุทฺธานุสฺสติยา ผลํ ฯ |๒๓.๔๐| ภวาภเว สํสรนฺโต มหาโภคํ ลภิสฺสสิ โภเคหิ ^๑- โอนตา นตฺถิ พุทฺธานุสฺสติยา ผลํ ฯ |๒๓.๔๑| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๒๓.๔๒| อสีติโกฏึ ฉฑฺเฑตฺวา ทาสกมฺมกเร พหู โคตมสฺส ภควโต สาสเน ปพฺพชิสฺสสิ ฯ |๒๓.๔๓| อาราธยิตฺวาน สมฺพุทฺธํ โคตมํ สากฺยปุงฺควํ สุภูติ นาม นาเมน เหสฺสสิ ^๒- สตฺถุสาวโก ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. โภเค เต อูนตา นตฺถิ ฯ ^๒ โป. ม. เหสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๙.

|๒๓.๔๔| ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา ทกฺขิเณยฺยคณมฺหิ ^๑- ตํ ตถารณวิหาเร จ ทฺวีสุ อคฺคํ ^๒- ฐเปสฺสติ ฯ |๒๓.๔๕| อิทํ วตฺวาน สมฺพุทฺโธ ชลชุตฺตมนายโก นภํ อพฺภุคฺคมิ ธีโร หํสราชาว อมฺพเร ฯ |๒๓.๔๖| สาสิโต โลกนาเถน นมสฺสิตฺวา ตถาคตํ สทา ภาเวสึ ^๓- มุทิโต พุทฺธานุสฺสติมุตฺตมํ ฯ |๒๓.๔๗| เตน กมฺเมน สุกเตน เจตนาปณิธีหิ จ ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวตึสํ อคญฺฉหํ ฯ |๒๓.๔๘| อสีติกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ อการยึ สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชา จ จกฺกวตฺติ อโหสหํ ฯ |๒๓.๔๙| ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ อนุโภมิ สุสมฺปตฺตึ พุทฺธานุสฺสติยา ผลํ ฯ |๒๓.๕๐| ภวาภเว สํสรนฺโต มหาโภคํ ลภามหํ โภเค เม โอนตา นตฺถิ พุทฺธานุสฺสติยา ผลํ ฯ |๒๓.๕๑| สตสหสฺสิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ พุทฺธานุสฺสติยา ผลํ ฯ |๒๓.๕๒| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สุภูติ เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ สุภูติตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ โป. ม. ทกฺขิเณยฺยคุณมฺหิ ตํ ฯ ^๒ ม. อคฺเค ฯ ^๓ ม. ภาเวมิ ฯ