ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ ภาษาบาลี อักษรไทย พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๓ อภิ. ธาตุกถา เจว ปุคฺคลปญฺญตฺติ จ

                                        ทุกนิทฺเทโส
     [๕๘]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  โกธโน ฯ ตตฺถ กตโม โกโธ โย โกโธ
กุชฺฌนา   กุชฺฌิตตฺตํ   โทโส   ทูสนา   ทูสิตตฺตํ   พฺยาปตฺติ  พฺยาปชฺชนา
พฺยาปชฺชิตตฺตํ   วิโรโธ   ปฏิวิโรโธ   จณฺฑิกฺกํ   อสุโรโป   อนตฺตมนตา
จิตฺตสฺส  อยํ  วุจฺจติ  โกโธ  ฯ  ยสฺส  ปุคฺคลสฺส  อยํ  โกโธ  อปฺปหีโน
อยํ  วุจฺจติ  ปุคฺคโล  โกธโน  ฯ กตโม จ ปุคฺคโล อุปนาหี ฯ ตตฺถ กตโม
อุปนาโห    ปุพฺพกาลํ   โกโธ   อปรกาลํ   อุปนาโห   โย   เอวรูโป
อุปนาโห    อุปนหนา    อุปนาหิตตฺตํ    อฏฺฐปนา    ฐปนา   สณฺฐปนา
อนุสํสนฺทนา     อนุปฺปพนฺธนา    ทฬฺหีกมฺมํ    โกธสฺส    อยํ    วุจฺจติ
อุปนาโห   ฯ   ยสฺส   ปุคฺคลสฺส  อยํ  อุปนาโห  อปฺปหีโน  อยํ  วุจฺจติ
ปุคฺคโล อุปนาหี ฯ
     [๕๙]   กตโม   จ  ปุคฺคโล  มกฺขี  ฯ  ตตฺถ  กตโม  มกฺโข  โย
มกฺโข   มกฺขายนา   มกฺขายิตตฺตํ   นิฏฺฐุริยํ   นิฏฺฐุริยกมฺมํ   อยํ  วุจฺจติ
มกฺโข   ฯ   ยสฺส   ปุคฺคลสฺส   อยํ   มกฺโข   อปฺปหีโน   อยํ  วุจฺจติ
ปุคฺคโล มกฺขี ฯ
     {๕๙.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  ปลาสี  ฯ  ตตฺถ  กตโม  ปลาโส
โย   ปลาโส   ปลาสายนา   ปลาสายิตตฺตํ   ปลาสาหาโร  วิวาทฏฺฐานํ
ยุคคฺคาโห   อปฺปฏินิสฺสคฺโค   อยํ   วุจฺจติ  ปลาโส  ฯ  ยสฺส  ปุคฺคลสฺส
อยํ ปลาโส อปฺปหีโน อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล ปลาสี ฯ
     [๖๐]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   อิสฺสุกี   ฯ  ตตฺถ  กตมา  อิสฺสา
ยา     ปรลาภสกฺการครุการมานนวนฺทนปูชนาสุ     อิสฺสา    อิสฺสายนา
อิสฺสายิตตฺตํ   อุสูยา   อุสูยนา   อุสูยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   อิสฺสา   ฯ
ยสฺส    ปุคฺคลสฺส    อยํ   อิสฺสา   อปฺปหีนา   อยํ   วุจฺจติ   ปุคฺคโล
อิสฺสุกี ฯ
     {๖๐.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  มจฺฉรี  ฯ  ตตฺถ กตมํ มจฺฉริยํ ปญฺจ
มจฺฉริยานิ    อาวาสมจฺฉริยํ    กุลมจฺฉริยํ    ลาภมจฺฉริยํ   วณฺณมจฺฉริยํ
ธมฺมมจฺฉริยํ   ยํ   เอวรูปํ  มจฺเฉรํ  มจฺฉรายนา  มจฺฉรายิตตฺตํ  เววิจฺฉํ
กทริยํ   กฏุกญฺจุกตา   อคฺคหิตตฺตํ   จิตฺตสฺส   อิทํ   วุจฺจติ  มจฺฉริยํ  ฯ
ยสฺส ปุคฺคลสฺส อิทํ มจฺฉริยํ อปฺปหีนํ อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล มจฺฉรี ฯ
     [๖๑]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   สโถ   ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สาเถยฺยํ
อิเธกจฺโจ   ปุคฺคโล   สโถ   โหติ   ปริสโถ   ยํ   ตตฺถ  สถํ  สถตา
สาเถยฺยํ    กกฺขฬตา   กกฺขฬิยํ   ปริกฺขตตา   ปริกฺขติยํ   อิทํ   วุจฺจติ
สาเถยฺยํ   ฯ   ยสฺส   ปุคฺคลสฺส   อิทํ  สาเถยฺยํ  อปฺปหีนํ  อยํ  วุจฺจติ
ปุคฺคโล สโถ ฯ
     {๖๑.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  มายาวี  ฯ  ตตฺถ  กตมา  มายา
อิเธกจฺโจ  ปุคฺคโล  กาเยน  ทุจฺจริตํ  จริตฺวา  วาจาย  ทุจฺจริตํ จริตฺวา
มนสา   ทุจฺจริตํ   จริตฺวา  ตสฺส  ปฏิจฺฉาทนเหตุ  ปาปิกํ  อิจฺฉํ  ปณิทหติ
มา   มํ   ชญฺญาติ   อิจฺฉติ   มา   มํ   ชญฺญาติ   สงฺกปฺปติ   มา  มํ
ชญฺญาติ   วาจํ   ภาสติ   มา   มํ   ชญฺญาติ   กาเยน  ปรกฺกมติ  ยา
เอวรูปา   มายา   มายาวิตา   อจฺจาสรา   วญฺจนา   นิกติ   วิกีรณา
ปริหรณา    คุหนา    ปริคุหนา   ฉาทนา   ปริจฺฉาทนา   อนุตฺตานีกมฺมํ
อนาวิกมฺมํ   โวจฺฉาทนา   ปาปกิริยา   อยํ   วุจฺจติ   มายา  ฯ  ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อยํ มายา อปฺปหีนา อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล มายาวี ฯ
     [๖๒]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   อหิริโก   ฯ  ตตฺถ  กตมํ  อหิริกํ
ยํ   น   หิริยติ   หิริยิตพฺเพน  น  หิริยติ  ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ
สมาปตฺติยา   อิทํ   วุจฺจติ   อหิริกํ   ฯ  อิมินา  อหิริเกน  สมนฺนาคโต
ปุคฺคโล   อหิริโก   ฯ  กตโม  จ  ปุคฺคโล  อโนตฺตปฺปี  ฯ  ตตฺถ  กตมํ
อโนตฺตปฺปํ    ยํ    น   โอตฺตปฺปติ   โอตฺตปฺปิตพฺเพน   น   โอตฺตปฺปติ
ปาปกานํ   อกุสลานํ   ธมฺมานํ  สมาปตฺติยา  อิทํ  วุจฺจติ  อโนตฺตปฺปํ  ฯ
อิมินา อโนตฺตปฺเปน สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อโนตฺตปฺปี ฯ
     [๖๓]   กตโม    จ    ปุคฺคโล   ทุพฺพโจ   ฯ   ตตฺถ   กตมา
โทวจสฺสตา  สหธมฺมิเก  วุจฺจมาเน  โทวจสฺสายํ  โทวจสฺสิยํ  โทวจสฺสตา
วิปฺปฏิกูลคาหิตา    วิปจฺจนีกสาตตา   อนาทริยํ   อนาทรตา   อคารวตา
อปฺปฏิสฺสวตา   อยํ   วุจฺจติ   โทวจสฺสตา   ฯ   อิมาย   โทวจสฺสตาย
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ทุพฺพโจ ฯ
     {๖๓.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล ปาปมิตฺโต ฯ ตตฺถ กตมา ปาปมิตฺตตา
เย   เต   ปุคฺคลา  อสฺสทฺธา  ทุสฺสีลา  อปฺปสฺสุตา  มจฺฉริโน  ทุปฺปญฺญา
ยา  เตสํ  เสวนา  นิเสวนา  สํเสวนา  ภชนา  สมฺภชนา  ภตฺติ สมฺภตฺติ
สมฺปวงฺกตา    อยํ   วุจฺจติ   ปาปมิตฺตตา   ฯ   อิมาย   ปาปมิตฺตตาย
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ปาปมิตฺโต ฯ
     [๖๔]   กตโม   จ   ปุคฺคโล  อินฺทฺริเยสุ  อคุตฺตทฺวาโร  ฯ  ตตฺถ
กตมา   อินฺทฺริเยสุ   อคุตฺตทฺวารตา   อิเธกจฺโจ   จกฺขุนา  รูปํ  ทิสฺวา
นิมิตฺตคฺคาหี    โหติ    อนุพฺยญฺชนคฺคาหี    ยตฺวาธิกรณเมนํ   จกฺขุนฺทฺริยํ
อสํวุตํ    วิหรนฺตํ    อภิชฺฌาโทมนสฺสา    ปาปกา    อกุสลา    ธมฺมา
อนฺวาสฺสเวยฺยุํ   ตสฺส   สํวราย   น   ปฏิปชฺชติ  น  รกฺขติ  จกฺขุนฺทฺริยํ
จกฺขุนฺทฺริเย   น   สํวรํ   อาปชฺชติ   ฯ  โสเตน  สทฺทํ  สุตฺวา  ฯเปฯ
ฆาเนน  คนฺธํ  ฆายิตฺวา  ฯเปฯ  ชิวฺหาย  รสํ  สายิตฺวา  ฯเปฯ กาเยน
โผฏฺฐพฺพํ    ผุสิตฺวา    ฯเปฯ   มนสา   ธมฺมํ   วิญฺญาย   นิมิตฺตคฺคาหี
โหติ   อนุพฺยญฺชนคฺคาหี   ยตฺวาธิกรณเมนํ   มนินฺทฺริยํ   อสํวุตํ   วิหรนฺตํ
อภิชฺฌาโทมนสฺสา    ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา   อนฺวาสฺสเวยฺยุํ   ตสฺส
สํวราย   น   ปฏิปชฺชติ   น   รกฺขติ   มนินฺทฺริยํ  มนินฺทฺริเย  น  สํวรํ
อาปชฺชติ   ยา   อิเมสํ  ฉนฺนํ  อินฺทฺริยานํ  อคุตฺติ  อโคปนา  อนารกฺโข
อสํวโร   อยํ  วุจฺจติ  อินฺทฺริเยสุ  อคุตฺตทฺวารตา  ฯ  อิมาย  อินฺทฺริเยสุ
อคุตฺตทฺวารตาย สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อินฺทฺริเยสุ อคุตฺตทฺวาโร ฯ
     {๖๔.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  โภชเน  อมตฺตญฺญู  ฯ  ตตฺถ กตมา
โภชเน    อมตฺตญฺญุตา   อิเธกจฺโจ   อปฺปฏิสงฺขา   อโยนิโส   อาหารํ
อาหาเรติ   ทวาย  มทาย  มณฺฑนาย  วิภูสนาย  ยา  ตตฺถ  อสนฺตุฏฺฐิตา
อมตฺตญฺญุตา  อปฺปฏิสงฺขา  โภชเน  อยํ  วุจฺจติ  โภชเน  อมตฺตญฺญุตา  ฯ
อิมาย โภชเน อมตฺตญฺญุตาย สมนฺนาคโต ปุคฺคโล โภชเน อมตฺตญฺญู ฯ
     [๖๕]   กตโม   จ  ปุคฺคโล  มุฏฺฐสฺสติ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  มุฏฺฐสจฺจํ
ยา    อสฺสติ   อนนุสฺสติ   อปฺปฏิสฺสติ   อสฺสติ   อสรณตา   อธารณตา
ปิลาปนตา   สมฺมุสนตา   อิทํ  วุจฺจติ  มุฏฺฐสจฺจํ  ฯ  อิมินา  มุฏฺฐสจฺเจน
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล มุฏฺฐสฺสติ ฯ
     {๖๕.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อสมฺปชาโน ฯ ตตฺถ กตมํ อสมฺปชญฺญํ
ยํ   อญฺญาณํ   อทสฺสนํ   อนภิสมโย  อนนุโพโธ  อสมฺโพโธ  อปฺปฏิเวโธ
อสงฺคาหนา      อปริโยคาหนา      อสมเปกฺขนา      อปจฺจเวกฺขนา
อปจฺจกฺขกมฺมํ   ทุมฺเมชฺฌํ   พาลฺยํ  อสมฺปชญฺญํ  โมโห  ปโมโห  สมฺโมโห
อวิชฺชา    อวิชฺโชโฆ   อวิชฺชาโยโค   อวิชฺชานุสโย   อวิชฺชาปริยุฏฺฐานํ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   อิทํ   วุจฺจติ   อสมฺปชญฺญํ  ฯ  อิมินา
อสมฺปชญฺเญน สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อสมฺปชาโน ฯ
     [๖๖]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  สีลวิปนฺโน  ฯ  ตตฺถ  กตมา  สีลวิปตฺติ
กายิโก    วีติกฺกโม   วาจสิโก   วีติกฺกโม   กายิกวาจสิโก   วีติกฺกโม
อยํ    วุจฺจติ   สีลวิปตฺติ   สพฺพมฺปิ   ทุสฺสีลฺยํ   สีลวิปตฺติ   ฯ   อิมาย
สีลวิปตฺติยา สมนฺนาคโต ปุคฺคโล สีลวิปนฺโน ฯ
     {๖๖.๑}   กตโม   จ   ปุคฺคโล   ทิฏฺฐิวิปนฺโน  ฯ  ตตฺถ  กตมา
ทิฏฺฐิวิปตฺติ   นตฺถิ  ทินฺนํ  นตฺถิ  ยิฏฺฐํ  นตฺถิ  หุตํ  นตฺถิ  สุกฏทุกฺกฏานํ
กมฺมานํ  ผลวิปาโก  นตฺถิ  อยํ  โลโก  นตฺถิ  ปโร  โลโก  นตฺถิ มาตา
นตฺถิ   ปิตา   นตฺถิ   สตฺตา  โอปปาติกา  นตฺถิ  โลเก  สมณพฺราหฺมณา
สมฺมคฺคตา   สมฺมาปฏิปนฺนา   เย   อิมญฺจ   โลกํ   ปรญฺจ   โลกํ  สยํ
อภิญฺญา    สจฺฉิกตฺวา   ปเวเทนฺตีติ   ยา   เอวรูปา   ทิฏฺฐิ   ทิฏฺฐิคตํ
ทิฏฺฐิคหนํ        ทิฏฺฐิกนฺตาโร       ทิฏฺฐิวิสูกายิกํ       ทิฏฺฐิวิปฺผนฺทิตํ
ทิฏฺฐิสญฺโญชนํ      คาโห     ปฏิคฺคาโห     อภินิเวโส     ปรามาโส
กุมฺมคฺโค    มิจฺฉาปโถ    มิจฺฉตฺตํ   ติตฺถายตนํ   วิปริเยสคฺคาโห   อยํ
วุจฺจติ    ทิฏฺฐิวิปตฺติ    สพฺพาปิ   มิจฺฉาทิฏฺฐิ   ทิฏฺฐิวิปตฺติ   ฯ   อิมาย
ทิฏฺฐิวิปตฺติยา สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ทิฏฺฐิวิปนฺโน ฯ
     [๖๗]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อชฺฌตฺตสญฺโญชโน  ฯ  ยสฺส  ปุคฺคลสฺส
ปญฺจ     โอรมฺภาคิยานิ    สญฺโญชนานิ    อปฺปหีนานิ    อยํ    วุจฺจติ
ปุคฺคโล อชฺฌตฺตสญฺโญชโน ฯ
     {๖๗.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  พหิทฺธาสญฺโญชโน  ฯ ยสฺส ปุคฺคลสฺส
ปญฺจุทฺธมฺภาคิยานิ    สญฺโญชนานิ    อปฺปหีนานิ   อยํ   วุจฺจติ   ปุคฺคโล
พหิทฺธาสญฺโญชโน ฯ
     [๖๘]   กตโม  จ ปุคฺคโล อกฺโกธโน ฯ ตตฺถ กตโม โกโธ โย โกโธ
กุชฺฌนา   กูชฺฌิตตฺตํ   โทโส   ทูสนา   ทูสิตตฺตํ   พฺยาปตฺติ  พฺยาปชฺชนา
พฺยาปชฺชิตตฺตํ   วิโรโธ   ปฏิวิโรโธ   จณฺฑิกฺกํ   อสุโรโป   อนตฺตมนตา
จิตฺตสฺส   อยํ   วุจฺจติ   โกโธ   ฯ   ยสฺส   ปุคฺคลสฺส   อยํ   โกโธ
ปหีโน อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อกฺโกธโน ฯ
     {๖๘.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อนุปนาหี  ฯ  ตตฺถ กตโม อุปนาโห
ปุพฺพกาลํ    โกโธ   อปรกาลํ   อุปนาโห   โย   เอวรูโป   อุปนาโห
อุปนหนา    อุปนาหิตตฺตํ    อฏฺฐปนา   ฐปนา   สณฺฐปนา   อนุสํสนฺทนา
อนุปฺปพนฺธนา   ทฬฺหีกมฺมํ   โกธสฺส   อยํ   วุจฺจติ   อุปนาโห  ฯ  ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อยํ อุปนาโห ปหีโน อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อนุปนาหี ฯ
     [๖๙]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   อมกฺขี   ฯ  ตตฺถ  กตโม  มกฺโข
โย    มกฺโข   มกฺขายนา   มกฺขายิตตฺตํ   นิฏฺฐุริยํ   นิฏฺฐุริยกมฺมํ   อยํ
วุจฺจติ    มกฺโข   ฯ   ยสฺส   ปุคฺคลสฺส   อยํ   มกฺโข   ปหีโน   อยํ
วุจฺจติ ปุคฺคโล อมกฺขี ฯ
     {๖๙.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อปลาสี  ฯ ตตฺถ กตโม ปลาโส โย
ปลาโส    ปลาสายนา    ปลาสายิตตฺตํ    ปลาสาหาโร    วิวาทฏฺฐานํ
ยุคคฺคาโห   อปฺปฏินิสฺสคฺโค   อยํ   วุจฺจติ  ปลาโส  ฯ  ยสฺส  ปุคฺคลสฺส
อยํ ปลาโส ปหีโน อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อปลาสี ฯ
     [๗๐]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อนิสฺสุกี  ฯ  ตตฺถ  กตมา  อิสฺสา  ยา
ปรลาภสกฺการครุการมานนวนฺทนปูชนาสุ        อิสฺสา        อิสฺสายนา
อิสฺสายิตตฺตํ   อุสูยา   อุสูยนา  อุสูยิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  อิสฺสา  ฯ  ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อยํ อิสฺสา ปหีนา อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อนิสฺสุกี ฯ
     {๗๐.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อมจฺฉรี  ฯ ตตฺถ กตมํ มจฺฉริยํ ปญฺจ
มจฺฉริยานิ    อาวาสมจฺฉริยํ    กุลมจฺฉริยํ    ลาภมจฺฉริยํ   วณฺณมจฺฉริยํ
ธมฺมมจฺฉริยํ  ยํ  เอวรูปํ  มจฺเฉรํ มจฺฉรายนา มจฺฉรายิตตฺตํ เววิจฺฉํ กทริยํ
กฏุกญฺจุกตา   อคฺคหิตตฺตํ   จิตฺตสฺส   อิทํ   วุจฺจติ   มจฺฉริยํ   ฯ  ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อิทํ มจฺฉริยํ ปหีนํ อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อมจฺฉรี ฯ
     [๗๑]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อสโถ ฯ ตตฺถ กตมํ สาเถยฺยํ อิเธกจฺโจ
ปุคฺคโล  สโถ  โหติ  ปริสโถ  ยํ  ตตฺถ  สถํ  สถตา  สาเถยฺยํ กกฺขฬตา
กกฺขฬิยํ   ปริกฺขตตา   ปริกฺขติยํ   อิทํ   วุจฺจติ   สาเถยฺยํ   ฯ   ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อิทํ สาเถยฺยํ ปหีนํ อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อสโถ ฯ
     {๗๑.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อมายาวี  ฯ  ตตฺถ  กตมา  มายา
อิเธกจฺโจ  ปุคฺคโล  กาเยน  ทุจฺจริตํ  จริตฺวา  วาจาย  ทุจฺจริตํ จริตฺวา
มนสา    ทุจฺจริตํ    จริตฺวา    ตสฺส   ปฏิจฺฉาทนเหตุ   ปาปิกํ   อิจฺฉํ
ปณิทหติ   มา   มํ   ชญฺญาติ   อิจฺฉติ  มา  มํ  ชญฺญาติ  สงฺกปฺปติ  มา
มํ   ชญฺญาติ   วาจํ   ภาสติ  มา  มํ  ชญฺญาติ  กาเยน  ปรกฺกมติ  ยา
เอวรูปา   มายา   มายาวิตา   อจฺจาสรา   วญฺจนา   นิกติ   วิกีรณา
ปริหรณา    คุหนา    ปริคุหนา   ฉาทนา   ปริจฺฉาทนา   อนุตฺตานีกมฺมํ
อนาวิกมฺมํ   โวจฺฉาทนา   ปาปกิริยา   อยํ   วุจฺจติ   มายา  ฯ  ยสฺส
ปุคฺคลสฺส อยํ มายา ปหีนา อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล อมายาวี ฯ
     [๗๒]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  หิริมา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  หิริยํ  หิริยติ
หิริยิตพฺเพน   หิริยติ   ปาปกานํ   อกุสลานํ   ธมฺมานํ  สมาปตฺติยา  อยํ
วุจฺจติ หิริ ฯ อิมาย หิริยา สมนฺนาคโต ปุคฺคโล หิริมา ฯ
     {๗๒.๑}   กตโม    จ    ปุคฺคโล    โอตฺตปฺปี    ฯ    ตตฺถ
กตมํ       โอตฺตปฺปํ       ยํ       โอตฺตปฺปติ      โอตฺตปฺปิตพฺเพน
โอตฺตปฺปติ      ปาปกานํ      อกุสลานํ      ธมฺมานํ     สมาปตฺติยา
อิทํ   วุจฺจติ   โอตฺตปฺปํ   ฯ  อิมินา  โอตฺตปฺเปน  สมนฺนาคโต  ปุคฺคโล
โอตฺตปฺปี ฯ
     [๗๓]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  สุวโจ  ฯ  ตตฺถ  กตมา  โสวจสฺสตา
สหธมฺมิเก     วุจฺจมาเน     โสวจสฺสายํ    โสวจสฺสิยํ    โสวจสฺสตา
อปฺปฏิกูลคาหิตา    อวิปจฺจนีกสาตตา    สาทริยํ   สาทรตา   สคารวตา
สปฺปฏิสฺสวตา   อยํ   วุจฺจติ   โสวจสฺสตา   ฯ   อิมาย   โสวจสฺสตาย
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล สุวโจ ฯ
     {๗๓.๑}   กตโม   จ   ปุคฺคโล  กลฺยาณมิตฺโต  ฯ  ตตฺถ  กตมา
กลฺยาณมิตฺตตา    เย    เต   ปุคฺคลา   สทฺธา   สีลวนฺโต   พหุสฺสุตา
จาควนฺโต   ปญฺญวนฺโต  ยา  เตสํ  เสวนา  นิเสวนา  สํเสวนา  ภชนา
สมฺภชนา   ภตฺติ   สมฺภตฺติ  สมฺปวงฺกตา  อยํ  วุจฺจติ  กลฺยาณมิตฺตตา  ฯ
อิมาย กลฺยาณมิตฺตตาย สมนฺนาคโต ปุคฺคโล กลฺยาณมิตฺโต ฯ
     [๗๔]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   อินฺทฺริเยสุ  คุตฺตทฺวาโร  ฯ  ตตฺถ
กตมา   อินฺทฺริเยสุ   คุตฺตทฺวารตา   อิเธกจฺโจ   จกฺขุนา   รูปํ  ทิสฺวา
น   นิมิตฺตคฺคาหี   โหติ   นานุพฺยญฺชนคฺคาหี  ยตฺวาธิกรณเมนํ  จกฺขุนฺทฺริยํ
อสํวุตํ    วิหรนฺตํ    อภิชฺฌาโทมนสฺสา    ปาปกา    อกุสลา    ธมฺมา
อนฺวาสฺสเวยฺยุํ    ตสฺส    สํวราย    ปฏิปชฺชติ    รกฺขติ    จกฺขุนฺทฺริยํ
จกฺขุนฺทฺริเย   สํวรํ   อาปชฺชติ   โสเตน  สทฺทํ  สุตฺวา  ฯเปฯ  ฆาเนน
คนฺธํ   ฆายิตฺวา   ฯเปฯ   ชิวฺหาย   รสํ   สายิตฺวา   ฯเปฯ  กาเยน
โผฏฺฐพฺพํ   ผุสิตฺวา   ฯเปฯ   มนสา   ธมฺมํ   วิญฺญาย  น  นิมิตฺตคฺคาหี
โหติ     นานุพฺยญฺชนคฺคาหี     ยตฺวาธิกรณเมนํ     มนินฺทฺริยํ    อสํวุตํ
วิหรนฺตํ   อภิชฺฌาโทมนสฺสา   ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา  อนฺวาสฺสเวยฺยุํ
ตสฺส   สํวราย  ปฏิปชฺชติ  รกฺขติ  มนินฺทฺริยํ  มนินฺทฺริเย  สํวรํ  อาปชฺชติ
ยา   อิเมสํ   ฉนฺนํ   อินฺทฺริยานํ  คุตฺติ  โคปนา  อารกฺโข  สํวโร  อยํ
วุจฺจติ   อินฺทฺริเยสุ  คุตฺตทฺวารตา  ฯ  อิมาย  อินฺทฺริเยสุ  คุตฺตทฺวารตาย
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวาโร ฯ
     {๗๔.๑}   กตโม  จ ปุคฺคโล โภชเน มตฺตญฺญู ฯ ตตฺถ กตมา โภชเน
มตฺตญฺญุตา   อิเธกจฺโจ   ปฏิสงฺขา   โยนิโส  อาหารํ  อาหาเรติ  เนว
ทวาย  น  มทาย  น  มณฺฑนาย  น  วิภูสนาย  ยาวเทว  อิมสฺส กายสฺส
ฐิติยา   ยาปนาย   วิหึสุปรติยา   พฺรหฺมจริยานุคฺคหาย   อิติ   ปุราณญฺจ
เวทนํ   ปฏิหงฺขามิ  นวญฺจ  เวทนํ  น  อุปฺปาเทสฺสามิ  ยาตฺรา  จ  เม
ภวิสฺสติ   อนวชฺชตา   จ   ผาสุวิหาโร   จาติ   ยา  ตตฺถ  สนฺตุฏฺฐิตา
มตฺตญฺญุตา   ปฏิสงฺขา   โภชเน   อยํ   วุจฺจติ  โภชเน  มตฺตญฺญุตา  ฯ
อิมาย โภชเน มตฺตญฺญุตาย สมนฺนาคโต ปุคฺคโล โภชเน มตฺตญฺญู ฯ
     [๗๕]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  อุปฏฺฐิตสฺสติ  ฯ  ตตฺถ  กตมา  สติ ยา
สติ  อนุสฺสติ  ปฏิสฺสติ  สติ  สรณตา  ธารณตา  อปิลาปนตา  อสมฺมุสนตา
สตินฺทฺริยํ   สติพลํ   สมฺมาสติ   อยํ   วุจฺจติ   สติ   ฯ  อิมาย  สติยา
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อุปฏฺฐิตสฺสติ ฯ
     {๗๕.๑}   กตโม  จ  ปุคฺคโล  สมฺปชาโน  ฯ  ตตฺถ กตมํ สมฺปชญฺญํ
ยา  ปญฺญา  ปชานนา  วิจโย  ปวิจโย  ธมฺมวิจโย  สลฺลกฺขณา อุปลกฺขณา
ปจฺจุปลกฺขณา     ปณฺฑิจฺจํ    โกสลฺลํ    เนปุญฺญํ    เวภพฺยา    จินฺตา
อุปปริกฺขา        ภูรี       เมธา       ปริณายิกา       วิปสฺสนา
สมฺปชญฺญํ    ปโตโท    ปญฺญา    ปญฺญินฺทฺริยํ    ปญฺญาพลํ    ปญฺญาสตฺถํ
ปญฺญาปาสาโท     ปญฺญาอาโลโก     ปญฺญาโอภาโส     ปญฺญาปชฺโชโต
ปญฺญารตนํ   อโมโห   ธมฺมวิจโย  สมฺมาทิฏฺฐิ  อิทํ  วุจฺจติ  สมฺปชญฺญํ  ฯ
อิมินา สมฺปชญฺเญน สมนฺนาคโต ปุคฺคโล สมฺปชาโน ฯ
     [๗๖]   กตโม  จ  ปุคฺคโล  สีลสมฺปนฺโน  ฯ  ตตฺถ กตมา สีลสมฺปทา
กายิโก   อวีติกฺกโม   วาจสิโก   อวีติกฺกโม  กายิกวาจสิโก  อวีติกฺกโม
อยํ   วุจฺจติ   สีลสมฺปทา  ฯ  สพฺโพปิ  สีลสํวโร  สีลสมฺปทา  ฯ  อิมาย
สีลสมฺปทาย สมนฺนาคโต ปุคฺคโล สีลสมฺปนฺโน ฯ
     {๗๖.๑}   กตโม   จ   ปุคฺคโล  ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน  ฯ  ตตฺถ  กตมา
ทิฏฺฐิสมฺปทา   อิตฺถิ  ทินฺนํ  อตฺถิ  ยิฏฺฐํ  อตฺถิ  หุตํ  อตฺถิ  สุกฏทุกฺกฏานํ
กมฺมานํ  ผลวิปาโก  อตฺถิ  อยํ  โลโก  อตฺถิ  ปโร  โลโก  อตฺถิ มาตา
อตฺถิ   ปิตา   อตฺถิ   สตฺตา  โอปปาติกา  อตฺถิ  โลเก  สมณพฺราหฺมณา
สมฺมคฺคตา   สมฺมาปฏิปนฺนา   เย   อิมญฺจ   โลกํ   ปรญฺจ   โลกํ  สยํ
อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา   ปเวเทนฺตีติ   ยา   เอวรูปา   ปญฺญา  ปชานนา
ฯเปฯ   อโมโห   ธมฺมวิจโย   สมฺมาทิฏฺฐิ  อยํ  วุจฺจติ  ทิฏฺฐิสมฺปทา  ฯ
สพฺพาปิ     สมฺมาทิฏฺฐิ    ทิฏฺฐิสมฺปทา    ฯ    อิมาย    ทิฏฺฐิสมฺปทาย
สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ฯ
     [๗๗]   กตเม  เทฺว  ปุคฺคลา  ทุลฺลภา  โลกสฺมึ  โย  จ  ปุพฺพการี
โย จ กตญฺญู กตเวที อิเม เทฺว ปุคฺคลา ทุลฺลภา โลกสฺมึ ฯ
     [๗๘]   กตเม   เทฺว   ปุคฺคลา  ทุตฺตปฺปยา  โย  จ  ลทฺธํ  ลทฺธํ
นิกฺขิปติ โย จ ลทฺธํ วิสชฺเชติ อิเม เทฺว ปุคฺคลา ทุตฺตปฺปยา ฯ
     [๗๙]   กตเม  เทฺว  ปุคฺคลา  สุตปฺปยา  โย  จ  ลทฺธํ  ลทฺธํ  น
นิกฺขิปติ โย จ ลทฺธํ ลทฺธํ น วิสชฺเชติ อิเม เทฺว ปุคฺคลา สุตปฺปยา ฯ
     [๘๐]   กตเมสํ   ทฺวินฺนํ   ปุคฺคลานํ   อาสวา   วฑฺฒนฺติ  โย  จ
นกุกฺกุจฺจายิตพฺพํ   กุกฺกุจฺจายติ   โย   กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ   น   กุกฺกุจฺจายติ
อิเมสํ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ ฯ
     [๘๑]   กตเมสํ   ทฺวินฺนํ   ปุคฺคลานํ   อาสวา   น  วฑฺฒนฺติ  โย
จ    นกุกฺกุจฺจายิตพฺพํ    น    กุกฺกุจฺจายติ   โย   จ   กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ
กุกฺกุจฺจายติ อิเมสํ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ ฯ
     [๘๒]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   หีนาธิมุตฺโต   อิเธกจฺโจ  ปุคฺคโล
ทุสฺสีโล   โหติ   ปาปธมฺโม   โส   อญฺญํ   ทุสฺสีลํ   ปาปธมฺมํ   เสวติ
ภชติ   ปยิรุปาสติ   อยํ   วุจฺจติ   ปุคฺคโล   หีนาธิมุตฺโต   ฯ   กตโม
จ    ปุคฺคโล    ปณีตาธิมุตฺโต    อิเธกจฺโจ   ปุคฺคโล   สีลวา   โหติ
กลฺยาณธมฺโม    โส    อญฺญํ    สีลวนฺตํ   กลฺยาณธมฺมํ   เสวติ   ภชติ
ปยิรุปาสติ อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล ปณีตาธิมุตฺโต ฯ
     [๘๓]   กตโม   จ   ปุคฺคโล   ติตฺโต   ปจฺเจกสมฺพุทฺธา  เย  จ
ตถาคตสฺส   สาวกา   อรหนฺโต   ติตฺตา   สมฺมาสมฺพุทฺโธ   ติตฺโต   จ
ตปฺเปตา จ ฯ
                                      ทุกนิทฺเทโส นิฏฺฐิโต ฯ
                                             ------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้าที่ ๑๕๐-๑๖๑. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=2967&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=2967&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=36.2&item=58&items=26              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=36&siri=28              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=573              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=1375              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=1375              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ https://84000.org/tipitaka/read/?index_36 https://84000.org/tipitaka/english/?index_36

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]