ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 13 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 5 : Sutta. Ma. Ma.

                     Upalivadasuttam 1-
     [62]   Evamme   sutam   ekam  samayam  bhagava  nalandayam  viharati
pavarikambavane   .   tena   kho   pana   samayena  nigantho  nataputto
nalandayam   pativasati   mahatiya   niganthaparisaya   saddhim   .   atha   kho
dighatapassi    nigantho    nalandayam    pindaya    caritva    pacchabhattam
pindapatapatikkanto   yena   pavarikambavanam   yena   bhagava  tenupasankami
upasankamitva   bhagavata   saddhim   sammodi   sammodaniyam   katham   saraniyam
vitisaretva   ekamantam   atthasi   .   ekamantam  thitam  kho  dighatapassim
nigantham    bhagava    etadavoca   samvijjanti   kho   dighatapassi   asanani
sace   akankhasi  nisidati  .  evam  vutte  dighatapassi  nigantho  annataram
nicam asanam gahetva ekamantam nisidi.
     [63]  Ekamantam  nisinnam  kho  dighatapassim  nigantham  bhagava etadavoca
kati   pana   tapassi   nigantho   nataputto  kammani  pannapeti  papassa
kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa  pavattiyati  .  na  kho  avuso
gotama     acinnam     niganthassa     nataputtassa     kammam    kammanti
pannapetum    dandam    dandanti    kho    avuso    gotama    acinnam
niganthassa nataputtassa pannapetunti.
     {63.1}    Kati   pana   tapassi   nigantho   nataputto   dandani
pannapeti       papassa       kammassa       kiriyaya       papassa
kammassa     pavattiyati     .     tini     2-     avuso    gotama
@Footnote: 1 Ma. upalisuttam .  2 Ma. Yu. tini kho avuso.
Nigantho     nataputto    dandani    pannapeti    papassa    kammassa
kiriyaya    papassa    kammassa   pavattiya   1-   seyyathidam   kayadandam
vacidandam manodandanti.
     {63.2}   Kim   pana   tapassi  annadeva  kayadandam  annam  vacidandam
annam   manodandanti   .   annadeva   avuso   gotama  kayadandam  annam
vacidandam   annam   manodandanti   .   imesam  pana  tapassi  tinnam  dandanam
evam   pativibhattanam  evam  pativisitthanam  katamam  dandam  nigantho  nataputto
mahasavajjataram   pannapeti   2-   papassa   kammassa  kiriyaya  papassa
kammassa   pavattiya   yadi   va  kayadandam  yadi  va  vacidandam  yadi  va
manodandanti.
     {63.3}  Imesam  kho avuso gotama tinnam dandanam evam pativibhattanam
evam    pativisitthanam   kayadandam   nigantho   nataputto   mahasavajjataram
pannapeti   papassa   kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa  pavattiya
no    tatha    vacidandam   no   tatha   manodandanti   .   kayadandanti
tapassi  vadesi  .  kayadandanti  avuso  gotama  vadami  .  kayadandanti
tapassi  vadesi  .  kayadandanti  avuso  gotama  vadami  .  kayadandanti
tapassi  vadesi  .  kayadandanti  avuso  gotama  vadamiti . Itiha bhagava
dighatapassim nigantham imasmim kathavatthusmim yavatatiyakam 3- patitthapesi.
     [64]   Evam   vutte   dighatapassi   nigantho  bhagavantam  etadavoca
tvam   panavuso   gotama   kati   dandani   pannapesi  papassa  kammassa
@Footnote: 1 Ma. pavattiyati .  2 Ma. pannapeti .  3 Ma. yavatatiyakampi.
Kiriyaya papassa kammassa pavattiyati.
     {64.1}   Na   kho   tapassi  acinnam  tathagatassa  dandam  dandanti
pannapetum    kammam    kammanti    kho    tapassi   acinnam   tathagatassa
pannapetunti   .   tvam   panavuso   gotama   kati  kammani  pannapesi
papassa kammassa kiriyaya papassa kammassa pavattiyati.
     {64.2}   Tini   kho   aham  tapassi  kammani  pannapemi  papassa
kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa   pavattiya   seyyathidam  kayakammam
vacikammam   manokammanti   .   kim   panavuso  gotama  annadeva  kayakammam
annam   vacikammam   annam   manokammanti   .   annadeva  tapassi  kayakammam
annam   vacikammam   annam  manokammanti  .  imesam  panavuso  gotama  tinnam
kammanam  evam  pativibhattanam  evam  pativisitthanam  katamam kammam mahasavajjataram
pannapesi   papassa   kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa  pavattiya
yadi va kayakammam yadi va vacikammam yadi va manokammanti.
     {64.3}  Imesam  kho  aham  tapassi  tinnam kammanam evam pativibhattanam
evam    pativisitthanam   manokammam   mahasavajjataram   pannapemi   papassa
kammassa  kiriyaya  papassa  kammassa  pavattiya  no  tatha  kayakammam  no
tatha vacikammanti.
     {64.4}  Manokammanti  avuso  gotama  vadesi  .  mano  kammanti
tapassi   vadami   .pe.   manokammanti   avuso   gotama   vadesi  .
Manokammanti    tapassi    vadamiti    .    itiha    dighatapassi   nigantho
bhagavantam      imasmim     kathavatthusmim     yavatatiyakam     patitthapetva
Utthayasana yena nigantho nataputto tenupasankami.
     [65]  Tena  kho  pana  samayena  nigantho  nataputto  mahatiya 1-
gihiparisaya   saddhim   nisinno   hoti  balakiniya  2-  upalippamukhaya .
Addasa    kho    nigantho    nataputto   dighatapassim   nigantham   duratova
agacchantam    disvana    dighatapassim   nigantham   etadavoca   handa   kuto
nu  tvam  tapassi  agacchasi  divadivassati  .  ito  hi  kho  aham  bhante
agacchami   samanassa   gotamassa   santikati   .  ahu  pana  te  tapassi
samanena   gotamena   saddhim  kocideva  kathasallapoti  .  ahu  kho  me
bhante   samanena  gotamena  saddhim  kocideva  kathasallapoti  .  yathakatham
pana  te  tapassi  ahu  samanena  gotamena saddhim kocideva kathasallapoti.
Atha  kho  dighatapassi  nigantho  yavatako  ahosi bhagavata saddhim kathasallapo
tam   sabbam  niganthassa  nataputtassa  arocesi  .  evam  vutte  nigantho
nataputto   dighatapassim  nigantham  etadavoca  sadhu  sadhu  tapassi  yatha  tam
sutavata  savakena  sammadeva  satthu  sasanam  ajanantena  evameva  3-
dighatapassina   niganthena   samanassa   gotamassa   byakatam   kinhi   sobhati
chavo   manodando   imassa   evam   olarikassa  kayadandassa  upanidhaya
atha   kho   kayadandova    mahasavajjataro   papassa  kammassa  kiriyaya
papassa kammassa pavattiya no tatha vacidando no tatha manodandoti.
@Footnote: 1 Yu. mahatiya mahatiya .  2 Ma. parisaya .  3 Yu. evamevam.
     [66]  Evam  vutte  upali  gahapati  nigantham  nataputtam  etadavoca
sadhu   sadhu   bhante  dighatapassi  yatha  tam  sutavata  savakena  sammadeva
satthu   sasanam   ajanantena   evameva   1-   bhadantena  dighatapassina
samanassa    gotamassa    byakatam    kinhi    sobhati   chavo   manodando
imassa    evam    olarikassa    kayadandassa    upanidhaya   atha   kho
kayadandova    mahasavajjataro   papassa   kammassa   kiriyaya   papassa
kammassa   pavattiya   no   tatha   vacidando   no   tatha   manodando
handa   caham   bhante   gacchami  samanassa  gotamassa  imasmim  kathavatthusmim
vadam   aropessami   sace   me  samano  gotamo  tatha  patitthahissati
yatha bhadantena tapassina patitthapitam
     {66.1}  seyyathapi  nama  balava  puriso dighalomikam elakam lomesu
gahetva    akaddheyya    parikaddheyya    samparikaddheyya   evamevaham
samanam     gotamam     vadena    vadam    akaddhissami    parikaddhissami
samparikaddhissami  seyyathapi  nama  balava  puriso  sondikakammakaro 2-
mahantam   sondikakilanjam   3-   gambhire   udakarahade  pakkhipitva  kanne
gahetva    akaddheyya    parikaddheyya    samparikaddheyya   evamevaham
samanam     gotamam     vadena    vadam    akaddhissami    parikaddhissami
samparikaddhissami
     {66.2}    seyyathapi   nama   balava   puriso   sondikadhutto
thalam   4-   kanne  gahetva  odhuneyya  niddhuneyya  nippotheyya  5-
evamevaham   samanam   gotamam   vadena   vadam  odhunissami  niddhunissami
@Footnote: 1 Ma. Yu. evamevam .  2 Po. sondikakammam karonto. Ma. Yu. balava sondikakammakaro.
@3 Po. sondikam kilanjam .  4 Po. Yu. valam .  5 Yu. nicchadeyya.
Nippothessami 1-
     {66.3}  seyyathapi  nama  kunjaro  satthihayano  gambhiram pokkharanim
ogahetva   sanadhovikam   nama   kilitajatam   kilati  evamevaham  samanam
gotamam  sanadhovikam  2-  manne  kilitajatam  kilissami  handa  caham  bhante
gacchami  samanassa  gotamassa  imasmim  kathavatthusmim  vadam aropessamiti.
Gaccha   tvam   gahapati   samanassa   gotamassa   imasmim   kathavatthusmim  vadam
aropehi   aham   va   gahapati   samanassa  gotamassa  vadam  aropeyyam
dighatapassi va nigantho tvam vati.
     [67]   Evam   vutte   dighatapassi   nigantho   nigantham   nataputtam
etadavoca  na  kho  me  tam  bhante  ruccati  yam  upali  gahapati  samanassa
gotamassa   vadam   aropeyya   samano   hi   bhante  gotamo  mayavi
avattanim     mayam     janati     yaya     annatitthiyanam    savake
avattetiti   .   atthanam   kho   etam  tapassi  anavakaso  yam  upali
gahapati     samanassa    gotamassa    savakattam    upagaccheyya    thananca
kho    etam    vijjati    yam   samano   gotamo   upalissa   gahapatissa
savakattam    upagaccheyya    gaccha    tvam   gahapati   samanassa   gotamassa
imasmim   kathavatthusmim   vadam  aropehi  aham  va  3-  gahapati  samanassa
gotamassa vadam aropeyyam dighatapassi va nigantho tvam vati.
     {67.1}   Dutiyampi   kho   dighatapassi   nigantho  nigantham  nataputtam
etadavoca  na  kho me tam bhante ruccati yam upali gahapati samanassa gotamassa
@Footnote: 1 Yu. nicachadessami .  2 Po. sanadhovikanneva. manneti padam natthi.
@3 Ma. Yu. aham va hi.
Vadam   aropeyya   samano   hi   bhante   gotamo  mayavi  avattanim
mayam    janati    yaya    annatitthiyanam   savake   avattetiti  .
Atthanam   kho   etam   tapassi   anavakaso  yam  upali  gahapati  samanassa
gotamassa    savakattam    upagaccheyya    thananca   kho   etam   vijjati
yam    samano   gotamo   upalissa   gahapatissa   savakattam   upagaccheyya
gaccha   tvam   gahapati   samanassa   gotamassa   imasmim   kathavatthusmim  vadam
aropehi   aham   va   gahapati   samanassa  gotamassa  vadam  aropeyyam
dighatapassi va nigantho tvam vati.
     {67.2}   Tatiyampi   kho   dighatapassi   nigantho  nigantham  nataputtam
etadavoca  na  kho  me  tam  bhante  ruccati  yam  upali  gahapati  samanassa
gotamassa   vadam   aropeyya   samano   hi   bhante  gotamo  mayavi
avattanim   mayam  janati  yaya  annatitthiyanam  savake  avattetiti .
Atthanam   kho   etam   tapassi   anavakaso  yam  upali  gahapati  samanassa
gotamassa  savakattam  upagaccheyya  thananca  kho  etam  vijjati  yam  samano
gotamo   upalissa  gahapatissa  savakattam  upagaccheyya  gaccha  tvam  gahapati
samanassa    gotamassa    imasmim   kathavatthusmim   vadam   aropehi   aham
va   1-   gahapati   samanassa   gotamassa   vadam  aropeyyam  dighatapassi
va nigantho tvam vati.
     [68]  Evam  bhanteti  kho  upali  gahapati  niganthassa  nataputtassa
patissutva   utthayasana   nigantham   nataputtam   abhivadetva   padakkhinam
@Footnote: 1 Ma. Yu. aham va hi.
Katva   yena   pavarikambavanam  yena  bhagava  tenupasankami  upasankamitva
bhagavantam   abhivadetva   ekamantam   nisidi   .  ekamantam  nisinno  kho
upali    gahapati   bhagavantam   etadavoca   agama   nu   khvidha   bhante
dighatapassi   niganthoti  .  agama  khvidha  gahapati  dighatapassi  niganthoti .
Ahu   1-   pana   te   bhante  dighatapassina  niganthena  saddhim  kocideva
kathasallapoti   .   ahu   kho   me   gahapati   dighatapassina  niganthena
saddhim   kocideva   kathasallapoti   .   yathakatham  pana  te  bhante  ahu
dighatapassina niganthena saddhim kocideva kathasallapoti.
     {68.1}  Atha  kho  bhagava  yavatako  ahosi dighatapassina niganthena
saddhim  kathasallapo  tam  sabbam  upalissa  gahapatissa  arocesiti  2- .
Evam   vutte   upali  gahapati  bhagavantam  etadavoca  sadhu  sadhu  bhante
dighatapassi   3-   yatha   tam  sutavata  savakena  sammadeva  satthu  sasanam
ajanantena   evameva   4-  dighatapassina  niganthena  bhagavato  byakatam
kinhi   sobhati  chavo  manodando  imassa  evam  olarikassa  kayadandassa
upanidhaya   atha   kho   kayadandova   mahasavajjataro  papassa  kammassa
kiriyaya   papassa   kammassa  pavattiya  no  tatha  vacidando  no  tatha
manodandoti   .  sace  kho  tvam  gahapati  sacce  patitthaya  manteyyasi
siya   no   ettha   kathasallapoti  .  sacce  aham  bhante  patitthaya
mantessami hotu no ettha kathasallapoti.
     [69]   Tam   kim  mannasi  gahapati  idhassa  5-  nigantho  abadhiko
@Footnote: 1 Ma. ahu kho pana .  2 Yu. iti saddo natthi .  3 Yu. tapassi.
@4 Ma. Yu. evammevam .  5 Ma. idhassa.
Dukkhito      balhagilano      sitodakapatikkhitto      unhodakapatisevi
so   sitodakam   alabhamano   kalam   kareyya   imassa  1-  pana  gahapati
nigantho    nataputto    katthupapattim   pannapetiti   .   atthi   bhante
manosatta nama deva tattha so uppajjati 2-
     {69.1}  tam  kissa  hetu  asu  3-  hi  bhante manopatibaddho kalam
karotiti  .  gahapati  gahapati  4-  manasikarohi  5-  manasikaritva  kho  tvam
gahapati  byakarohi  na  kho  te  sandhiyati  purimena  va  pacchimam pacchimena
va  purimam  bhasita  kho  pana  te  gahapati esa vaca sacce aham bhante
patitthaya  mantessami  6-  hotu  no  ettha  kathasallapoti. Kincapi
bhante  bhagava  evamaha  atha  kho  kayadandova  mahasavajjataro papassa
kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa   pavattiya  no  tatha  vacidando
no tatha manodandoti.
     [70]  Tam  kim  mannasi  gahapati idhassa nigantho 7- catuyamasamvarasamvuto
sabbavarivarito     sabbavariyutto     sabbavaridhuto     sabbavariphuttho
so    abhikkamanto    patikkamanto    bahu   khuddake   pane   sanghatam
apadeti    imassa    pana   gahapati   nigantho   nataputto   kim   8-
vipakam   pannapetiti   .   asancetanikam   bhante   nigantho   nataputto
no   mahasavajjam   pannapetiti   .   sace  pana  gahapati  cetetiti .
Mahasavajjam    bhante    hotiti   .   cetanam   pana   gahapati   nigantho
nataputto kismim pannapetiti. Manodandasmim pana bhanteti.
@Footnote: 1 Ma. idhassa .  2 Po. upapajjati .  3 Ma. amu hi .  4 Ma. dutiyalapanam natthi.
@5 Yu. ayam patho natthi .  6 Ma. manteyyami.
@7 Ma. etthantare nataputtoti dissati .  8 Ma. Yu. kam vipakam.
     {70.1}   Gahapati   gahapati   manasikarohi  manasikaritva  kho  gahapati
byakarohi   na  kho  te  sandhiyati  purimena  va  pacchimam  pacchimena  va
purimam  bhasita  kho  pana  te  gahapati  esa  vaca  sacce  aham bhante
patitthaya   mantessami   hotu  no  ettha  kathasallapoti  .  kincapi
bhante   bhagava   evamaha   atha   kho   kayadandova   mahasavajjataro
papassa   kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa   pavattiya  no  tatha
vacidando no tatha manodandoti.
     {70.2}  Tam  kim  mannasi  gahapati  ayam nalanda iddha ceva phita ca
bahujana   akinnamanussati   .   evam   1-   bhante   ayam   nalanda
iddha   ceva   phita  ca  bahujana  akinnamanussati  .  tam  kim  mannesi
gahapati   idha   puriso   agaccheyya   ukkhittasiko  so  evam  vadeyya
aham   yavatika   imissa   nalandaya   pana   te   ekena  khanena
ekena   muhuttena   ekammamsakhalam   2-   ekammamsapunjam   karissamiti .
Tam   kim  mannasi  gahapati  pahoti  nu  kho  so  puriso  yavatika  imissa
nalandaya  pana  te  ekena  khanena  ekena  muhuttena  ekammamsakhalam
ekammamsapunjam   katunti   .   dasapi  3-  bhante  purisa  visampi  bhante
purisa   timsampi   bhante  purisa  cattalisampi  bhante  purisa  pannasampi
bhante   purisa   nappahonti   yavatika   imissa   nalandaya   pana
te   ekena   khanena   ekena   muhuttena  ekammamsakhalam  ekammamsapunjam
katum   kinhi   sobhati   eko   chavo   purisoti   .   tam   kim  mannasi
@Footnote: 1 Ma. evam ...manussati ime patha natthi .  2 Yu. ekamamsakhalam .  3 Ma. dasampi.
Gahapati    idhagaccheyya    samano    va    brahmano   va   iddhima
cetovasippatto   so   evam   vadeyya   aham   imam   nalandam  ekena
manopadosena bhasmam karissamiti.
     {70.3}  Tam kim mannasi gahapati pahoti nu kho so samano va brahmano
va  iddhima  cetovasippatto  imam  nalandam  ekena  manopadosena bhasmam
katunti  .  dasapi  bhante  1-  nalanda  visampi  bhante nalanda timsampi
bhante   nalanda   cattalisampi   bhante   nalanda  pannasampi  bhante
nalanda  pahoti  so  samano  va brahmano va iddhima cetovasippatto
imam  nalandam  2-  ekena  manopadosena  bhasmam  katum kinhi sobhati eka
chava nalandati.
     {70.4}   Gahapati  3-  gahapati  manasikarohi  namasikaritva  kho  tvam
gahapati  byakarohi  na  kho  te  sandhiyati  purimena  va  pacchimam pacchimena
va  purimam  bhasita  kho  pana  te  gahapati esa vaca sacce aham bhante
patitthaya   mantessami   4-   hotu   no   ettha  kathasallapoti .
Kincapi  bhante  bhagava  evamaha  atha  kho  kayadandova mahasavajjataro
papassa   kammassa   kiriyaya   papassa   kammassa   pavattiya  no  tatha
vacidando no tatha manodandoti.
     {70.5}   Tam   kim   mannasi   gahapati   sutante   dandakirannam  5-
kalingarannam     6-    mejjharannam    7-    matangarannam    arannam
arannabhutanti   .   evam   bhante   sutam   me  dandakirannam  kalingarannam
mejjharannam       matangarannam      arannam      arannabhutanti     .
@Footnote: 1 Ma. idheva ekalapanameva atthi .  2 Ma. Yu. imam nalandanti dve patha natthi.
@3 Ma. tenahi gahapati. dutiyalapanam natthi .  4 Ma. manteyyami .  5 Yu. dandakarannam.
@6 Ma. kalingarannam .  7 Ma. majjharannam.
Tam   kim   mannasi   gahapati   kinti   te  sutam  kena  1-  tam  dandakirannam
kalingarannam    mejjharannam   matangarannam   arannam   arannabhutanti  .
Sutam   metam   bhante   isinam  manopadosena  tam  dandakirannam  kalingarannam
mejjharannam matangarannam arannam arannabhutanti.
     {70.6}  Gahapati  2-  gahapati  3-  manasikarohi manasikaritva kho tvam
gahapati  byakarohi  na  kho  te  sandhiyati  purimena  va  pacchimam pacchimena
va  purimam  bhasita  kho  pana  te  gahapati esa vaca sacce aham bhante
patitthaya mantessami 4- hotu no ettha kathasallapoti.
     [71]  Purimenaham  5- bhante opammena bhagavato attamano abhiraddho
apicaham    imani    bhagavato   vicittani   panhapatibhanani   sotukamo
evaham    bhagavantam    paccanikatabbam    avamannissam    abhikkantam   bhante
abhikkantam   bhante   seyyathapi   bhante   nikkujjitam   va   ukkujjeyya
paticchannam   va   vivareyya  mulhassa  va  maggam  acikkheyya  andhakare
va  telapajjotam  dhareyya  cakkhumanto  rupani dakkhantiti 6- evameva 7-
bhagavata   anekapariyayena   dhammo   pakasito  esaham  bhante  bhagavantam
saranam   gacchami   dhammanca   bhikkhusanghanca   upasakam   mam  bhagava  dharetu
ajjatagge panupetam saranangatanti 8-.
     [72]  Anuviccakaram  kho  gahapati  karohi  anuviccakaro tumhadisanam
@Footnote: 1 Ma. sutam .  2 Ma. tenahi gahapati .  3 Ma. dutiyalapanam natthi.
@4 Ma. manteyyami .  5 Yu. purimenevahanti dissati. Ma. purimenavaham.
@6 Yu. dakkhintiti .  7 Yu. evamevam .  8 Si. saranagatam.
Disanam  natamanussanam  sadhu  hotiti  .  iminapaham  1-  bhante  bhagavato
bhiyyoso   mattaya   attamano   abhiraddho   yam   mam   bhagava  evamaha
anuviccakaram  kho  gahapati  karohi  anuviccakaro  tumhadisanam natamanussanam
sadhu   hotiti   mam  hi  bhante  annatitthiya  savakam  labhitva  kevalakappam
nalandam    patakam    parihareyyum   upali   amhakam   gahapati   savakattam
upagatoti   atha  ca  pana  mam  bhagava  evamaha  anuviccakaram  kho  gahapati
karohi   anuviccakaro  hi  2-  tumhadisanam  natamanussanam  sadhu  hotiti
esaham   bhante  dutiyampi  bhagavantam  saranam  gacchami  dhammanca  bhikkhusanghanca
upasakam mam bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranangatanti.
     [73]  Digharattam  kho  te  gahapati  niganthanam  opanabhutam  kulam  3-
yena   tesam   4-  upagatanam  pindapatam  5-  databbam  manneyyasiti .
Iminapaham   bhante   bhagavato   bhiyyoso   mattaya  attamano  abhiraddho
yam   mam   bhagava   evamaha   digharattam   kho   te   gahapati   niganthanam
opanabhutam   kulam   6-   yena  tesam  7-  upagatanam  pindapatam  databbam
manneyyasiti    sutam    metam    bhante    samano   gotamo   evamaha
mayhameva    danam    databbam    nannesam   danam   databbam   mayhameva
savakanam    danam    databbam    nannesam   savakanam   danam   databbam
mayhameva    dinnam    mahapphalam    nannesam   dinnam   mahapphalam   mayhameva
@Footnote: 1 Si. iminapaham .  2 Yu. hisaddo natthi .  3-6 Po. kulamyeva. yenati
@pathapadam natthi .  4-7 Ma. Yu. nesam .  5 Si. yu pindakam.
Savakanam    dinnam   mahapphalam   nannesam   savakanam   dinnam   mahapphalanti
atha   ca   pana  mam  bhagava  niganthesupi  dane  samadapeti  apica  bhante
mayamettha    kalam    janissama   esaham   bhante   tatiyampi   bhagavantam
saranam   gacchami   dhammanca   bhikkhusanghanca   upasakam   mam  bhagava  dharetu
ajjatagge panupetam saranangatanti.
     [74]   Atha  kho  bhagava  upalissa  gahapatissa  anupubbikatham  kathesi
seyyathidam    danakatham    silakatham   saggakatham   kamanam   adinavam   okaram
sankilesam   nekkhamme   anisamsam   pakasesi   .  yada  bhagava  annasi
upalim     gahapatim    kallacittam    muducittam    vinivaranacittam    udaggacittam
pasannacittam    atha    ya    buddhanam    samukkamsika   dhammadesana   tam
pakasesi   dukkham   samudayam   nirodham   maggam   .  seyyathapi  nama  suddham
vattham   apagatakalakam   sammadeva   rajanam   patigganheyya   evameva   1-
upalissa    gahapatissa   tasmimyeva   asane   virajam   vitamalam   dhammacakkhum
udapadi    yankinci    samudayadhammam    sabbantam   nirodhadhammanti   .   atha
kho  upali  gahapati  ditthadhammo  pattadhammo  viditadhammo  pariyogalhadhammo
tinnavicikiccho      vigatakathamkatho      vesarajjappatto      aparapaccayo
satthu   sasane  bhagavantam  etadavoca  handa  cadani  mayam  bhante  gacchama
bahukicca    mayam    bahukaraniyati   .   yassadani   tvam   gahapati   kalam
mannasiti.
     [75]   Atha   kho   upali  gahapati  bhagavato  bhasitam  abhinanditva
@Footnote: 1 Yu. evamevam.
Anumoditva   utthayasana   bhagavantam   abhivadetva   padakkhinam   katva
yena   sakam   nivesanam   tenupasankami  upasankamitva  dovarikam  amantesi
ajjatagge   samma   dovarika   avarami   dvaram   niganthanam   niganthinam
anavatam   dvaram   bhagavato   savakanam  1-  bhikkhunam  bhikkhuninam  upasakanam
upasikanam    sace   koci   nigantho   agacchati   tamenam   tvam   evam
vadeyyasi   tittha   bhante   ma   pavisi   ajjatagge   upali  gahapati
samanassa    gotamassa   savakattam   upagato   avatam   dvaram   niganthanam
niganthinam    anavatam    dvaram    bhagavato   savakanam   bhikkhunam   bhikkhuninam
upasakanam  upasikanam  sace  te  2-  bhante  pindakena attho ettheva
tittha  ettheva  te  3-  aharissantiti  .  evam bhanteti kho dovariko
upalissa gahapatissa paccassosi.
     [76]   Assosi   kho   dighatapassi   nigantho  upali  kira  gahapati
samanassa   gotamassa   savakattam   upagatoti   .   atha   kho   dighatapassi
nigantho    yena    nigantho    nataputto   tenupasankami   upasankamitva
nigantham   nataputtam   etadavoca   sutam   4-   metam  bhante  upali  kira
gahapati   samanassa   gotamassa   savakattam   upagatoti   .   atthanam  kho
etam   tapassi   anavakaso   yam   upali   gahapati   samanassa   gotamassa
savakattam    upagaccheyya   thananca   kho   etam   vijjati   yam   samano
gotamo   upalissa   gahapatissa   savakattam   upagaccheyyati  .  dutiyampi
kho   dighatapassi   nigantho   nigantham   nataputtam   etadavoca   sutam  metam
@Footnote: 1 Ma. Yu. savakananti natthi .  2-3 Ma. vo .  4 Ma. sutametam.
Bhante    upali    kira    gahapati    samanassa    gotamassa    savakattam
upagatoti   .   atthanam   kho   etam   tapassi   anavakaso  yam  upali
gahapati    samanassa   gotamassa   savakattam   upagaccheyya   thananca   kho
etam   vijjati   yam   samano   gotamo   upalissa   gahapatissa  savakattam
upagaccheyyati.
     {76.1}  Tatiyampi kho dighatapassi nigantho nigantham nataputtam etadavoca
sutam   metam   bhante   upali  kira  gahapati  samanassa  gotamassa  savakattam
upagatoti  .  atthanam  kho  etam  tapassi  anavakaso  yam  upali  gahapati
samanassa   gotamassa   savakattam  upagaccheyya  thananca  kho  etam  vijjati
yam   samano   gotamo   upalissa   gahapatissa   savakattam  upagaccheyyati
handaham  bhante  gacchami  yava  janami  yadi  va  upali gahapati samanassa
gotamassa  savakattam  upagato  yadi  va  noti  .  gaccha  1-  tvam tapassi
janahi  yadi  va  upali  gahapati  samanassa  gotamassa  savakattam  upagato
yadi va noti.
     [77]   Atha   kho  dighatapassi  nigantho  yena  upalissa  gahapatissa
nivesanam    tenupasankami    .    addasa   kho   dovariko   dighatapassim
nigantham   duratova   agacchantam   disvana   dighatapassim   nigantham  etadavoca
tittha    bhante   ma   pavisi   ajjatagge   upali   gahapati   samanassa
gotamassa    savakattam   upagato   avatam   dvaram   niganthanam   niganthinam
anavatam    dvaram   bhagavato   savakanam   bhikkhunam   bhikkhuninam   upasakanam
@Footnote: 1 Po. saccam.
Upasikanam   sace   te   bhante   pindakena   attho   ettheva  tittha
ettheva   te   aharissantiti  .  na  me  avuso  pindakena  atthoti
vatva   tato   patinivattitva   yena   nigantho  nataputto  tenupasankami
upasankamitva   nigantham   nataputtam   etadavoca   saccamyeva   kho  bhante
yam   upali   gahapati   samanassa   gotamassa   savakattam   upagato   etam
kho  te  aham  bhante  nalattham  na  kho  me  tam  1-  bhante  ruccati yam
upali   gahapati   samanassa   gotamassa   vadam   aropeyya   samano  hi
bhante   gotamo  mayavi  avattanim  mayam  janati  yaya  annatitthiyanam
savake  avattetiti  avatto  kho  te  bhante  upali  gahapati samanena
gotamena  avattaniya  mayayati  .  atthanam  kho  etam  2- dighatapassi
anavakaso  yam  upali  gahapati  samanassa  gotamassa  savakattam  upagaccheyya
thananca   kho   etam   vijjati  yam  samano  gotamo  upalissa  gahapatissa
savakattam upagaccheyyati.
     {77.1}  Dutiyampi  kho  3-  dighatapassi  nigantho  nigantham  nataputtam
etadavoca  saccamyeva  kho  bhante  yam  upali  gahapati  samanassa  gotamassa
savakattam  upagato  etam  kho  te  aham  bhante nalattham na kho me bhante
ruccati   yam   upali   gahapati   samanassa   gotamassa   vadam  aropeyya
samano   hi   bhante   gotamo  mayavi  avattanim  mayam  janati  yaya
annatitthiyanam    savake   avattetiti   avatto   kho   te   bhante
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi .  2 Yu. Ma. dighaiti na dissati.
@3 Po. Yu. dutiyampi kho...tatiyampi kho dighatapassiti dissati.
Upali    gahapati    samanena   gotamena   avattaniya   mayayati  .
Atthanam   kho   etam   tapassi   anavakaso  yam  upali  gahapati  samanassa
gotamassa  savakattam  upagaccheyya  thananca  kho  etam  vijjati  yam  samano
gotamo   upalissa  gahapatissa  savakattam  upagaccheyya  1-  [2]-  handa
caham   tapassi  gacchami  yava  3-  samamyeva  janami  yadi  va  upali
gahapati samanassa gotamassa savakattam upagato yadi va noti.
     [78]   Atha   kho   nigantho   nataputto  mahatiya  niganthaparisaya
saddhim   yena   upalissa   gahapatissa   nivesanam  tenupasankami  .  addasa
kho    dovariko   nigantham   nataputtam   duratova   agacchantam   disvana
nigantham   nataputtam   etadavoca   tittha   bhante  ma  pavisi  ajjatagge
upali    gahapati    samanassa    gotamassa   savakattam   upagato   avatam
dvaram    niganthanam    niganthinam   anavatam   dvaram   bhagavato   savakanam
bhikkhunam   bhikkhuninam   upasakanam   upasikanam  sace  te  bhante  pindakena
attho ettheva tittha ettheva te aharissantiti.
     {78.1}  Tenahi  samma  dovarika  yena  upali gahapati tenupasankama
upasankamitva   upalim   gahapatim   evam  vadehi  nigantho  4-  nataputto
mahatiya    niganthaparisaya   saddhim   bahidvarakotthake   thito   so   te
dassanakamoti  .  evam  bhanteti  kho  dovariko  niganthassa  nataputtassa
patissutva   yena   upali   gahapati   tenupasankami  upasankamitva  upalim
gahapatim   etadavoca   nigantho  bhante  nataputto  mahatiya  niganthaparisaya
@Footnote: 1 Ma. upagaccheyyati .  2 Ma. Yu. tatiyampi kho dighatapassi .pe. upagaccheyya.
@3 Ma. yava caham .  4 Ma. nigantho bhante.
Saddhim bahidvarakotthake thito so te dassanakamoti.
     {78.2}  Tenahi  samma  dovarika  majjhimaya dvarasalaya asanani
pannapesiti  1-  .  evam  bhanteti  kho  dovariko  upalissa gahapatissa
patissutva   majjhimaya   dvarasalaya   asanani   pannapetva   yena
upali   gahapati   tenupasankami   upasankamitva  upalim  gahapatim  etadavoca
pannattani   kho   bhante   majjhimaya  dvarasalaya  asanani  yassadani
kalam  mannasiti  .  atha  kho  upali  gahapati  yena  majjhima  dvarasala
tenupasankami    upasankamitva   yam   tattha   asanam   agganca   setthanca
uttamanca   panitanca   tattha   samam  2-  nisiditva  dovarikam  amantesi
tenahi    samma   dovarika   yena   nigantho   nataputto   tenupasankami
upasankamitva   nigantham   nataputtam   evam  vadehi  upali  bhante  gahapati
evamaha  pavisa  kira bhante sace akankhasiti. Evam bhanteti kho dovariko
upalissa   gahapatissa  patissutva  yena  nigantho  nataputto  tenupasankami
upasankamitva   nigantham   nataputtam   etadavoca   upali   bhante  gahapati
evamaha  pavisa  kira  bhante sace akankhasiti. Atha kho nigantho nataputto
mahatiya niganthaparisaya saddhim yena majjhima dvarasala tenupasankami.
     [79]  Atha  kho  upali  gahapati  yam  sudam  pubbe  3- yato passati
nataputtam   4-   duratova   agacchantam   disvana   tato   paccuggantva
yam    tattha    asanam    agganca   setthanca   uttamanca   panitanca   tam
@Footnote: 1 Ma. pannapehiti .  2 Yu. samanti natthi .  3 Ma. pubbeva .  4 Ma. nigantham
@nataputtam.
Uttarasangena   sammajjitva   1-  pariggahetva  nisidapeti  sodani  yam
tattha    asanam    agganca    setthanca    uttamanca    panitanca   tattha
samam   nisiditva   nigantham   nataputtam  etadavoca  samvijjanti  kho  bhante
gahapati  2-  asanani  sace  akankhasi  nisidati  .  evam vutte nigantho
nataputto    upalim    gahapatim   etadavoca   ummattosi   tvam   gahapati
dattosi    tvam    gahapati    gacchamaham    bhante    samanassa   gotamassa
vadam  aropessamiti  gantvana  mahatasi  3-  vadasanghatena  patimukko
agato   seyyathapi   gahapati   puriso   andaharako  gantva  ubbhatehi
andehi   agaccheyya  seyyatha  va  pana  gahapati  puriso  akkhikaharako
gantva   ubbhatehi   akkhihi   4-   agaccheyya   evameva   kho  tvam
gahapati   gacchamaham   bhante   samanassa   gotamassa  vadam  aropessamiti
gantva   mahatasi   vadasanghatena   patimukko   agato  avatto  5-
khosi tvam gahapati samanena gotamena avattaniya mayayati.
     [80]   Bhaddika   bhante   avattani   maya   kalyani   bhante
avattani    maya    piya    me    bhante   natisalohita   imaya
avattaniya    avatteyyum    piyanampi   me   assa   natisalohitanam
digharattam    hitaya   sukhaya   sabbe   cepi   bhante   khattiya   imaya
avattaniya     avatteyyum    sabbesanampissa    khattiyanam    digharattam
hitaya   sukhaya   sabbe   cepi   bhante   brahmana   .pe.  vessa
.pe.    sudda   imaya   avattaniya   avatteyyum   sabbesanampissa
@Footnote: 1 Yu. pamajjitva. Ma. sammajjitva .  2 Ma. ayam patho natthi .  3 Ma. mahatapi.
@4 Ma. akkhehi .  5 Ma. avattosi kho.
Suddanam   digharattam   hitaya  sukhaya  sadevako  1-  cepi  bhante  loko
samarako   sabrahmako   sassamanabrahmani   paja   sadevamanussa   imaya
avattaniya   avatteyya  2-  sadevakassapissa  3-  lokassa  samarakassa
sabrahmakassa    sassamanabrahmaniya    pajaya    sadevamanussaya   digharattam
hitaya  sukhayati  4-  tenahi  bhante upamam te karissami upamayapidhekacce
vinnu purisa bhasitassa attham jananti 5-.
     [81]    Bhutapubbam    bhante   annatarassa   brahmanassa   jinnassa
vuddhassa   mahallakassa   dahara   6-   manavika  pajapati  ahosi  gabbhini
upavijanna   .   atha   kho   bhante   sa   manavika   tam   brahmanam
etadavoca   gaccha   tvam   brahmana   apana   makkatacchapakam   kinitva
anehi   yo   me  kumarakassa  kilapanako  bhavissatiti  .  evam  vutte
bhante   7-   so  brahmano  tam  manavikam  etadavoca  agamehi  tava
bhoti   yava   vijayasi   sace   tvam  bhoti  kumarakam  vijayissasi  tassa
te   aham   apana   makkatacchapakam   kinitva   anissami   yo   te
kumarakassa   kilapanako   bhavissati   sace   pana   tvam   bhoti   kumarikam
vijayissasi    tassa    te    aham   apana   makkatacchapikam   kinitva
anissami   ya   te   kumarikaya   kilapanika  bhavissatiti  .  dutiyampi
kho   bhante   sa   manavika   tam   brahmanam   etadavoca  gaccha  tvam
brahmana    apana    makkatacchapakam    kinitva   anehi   yo   me
kumarakassa   kilapanako   bhavissatiti   .   dutiyampi   kho   bhante   so
@Footnote: 1 Ma. sadevakopi ce .  2 Ma. avatteyyum .  3 Ma. pissati natthi.
@4 Yu. itisaddo natthi .  5 Yu. ajananti .  6 Ma. daharimanavika.
@7 Ma. bhanteti alapanapadam natthi.
Brahmano   tam   manavikam   etadavoca   agamehi   tava   bhoti  yava
vijayasi   sace   tvam   bhoti   kumarakam   vijayissasi   tassa  te  aham
apana   makkatacchapakam   kinitva   anissami   yo   te   kumarakassa
kilapanako   bhavissati   sace   pana   tvam   bhoti   kumarikam   vijayissasi
tassa   te   aham   apana   makkatacchapikam   kinitva  anissami  ya
te kumarikaya kilapanika bhavissatiti.
     {81.1}  Tatiyampi  kho  bhante sa manavika tam brahmanam etadavoca
gaccha   tvam   brahmana   apana   makkatacchapadam  kinitva  anehi  yo
me  kumarakassa  kilapanako  bhavissatiti  .  atha  kho bhante so brahmano
tassa   manavikaya   saratto   patibaddhacitto   apana   makkatacchapakam
kinitva  anetva  tam  manavikam etadavoca ayam te bhoti maya 1- apana
makkatacchapako   kinitva   anito   yo   te   kumarakassa  kilapanako
bhavissatiti  .  evam  vutte  bhante  sa  manavika tam brahmanam etadavoca
gaccha   tvam   brahmana   imam   makkatacchapakam   adaya  yena  rattapani
rajakaputto   tenupasankami   2-  upasankamitva  rattapanim  rajakaputtam  evam
vadehi   icchamaham   samma   rattapani   imam   makkatacchapakam  pitavalepanam
nama rangajatam rajitam 3- akottitapaccakottitam ubhatobhagavimatthanti.
     {81.2}   Atha   kho  bhante  so  brahmano  tassa  manavikaya
saratto     patibaddhacitto    4-    makkatacchapakam    adaya    yena
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi .  2 Yu. tenupasankama .  3 Si. Yu. ranjitam.
@4 Yu. tanti dissati.
Rattapani   rajakaputto   tenupasankami   upasankamitva  rattapanim  rajakaputtam
etadavoca     icchamaham     samma    rattapani    imam    makkatacchapakam
pitavalepanam     nama     rangajatam     rajitam    akottitapaccakottitam
ubhatobhagavimatthanti.
     {81.3}  Evam  vutte  bhante  rattapani  rajakaputto  tam brahmanam
etadavoca  ayam  kho  te  bhante  makkatacchapako  rangakkhamo  hi kho no
akottanakkhamo  no  vimajjanakkhamoti  .  evameva  kho  bhante  balanam
niganthanam   vado   rangakkhamo   hi   kho  balanam  no  panditanam  no
anuyogakkhamo   no  vimajjanakkhamo  .  atha  kho  bhante  so  brahmano
aparena   samayena   navam   dussayugam  adaya  yena  rattapani  rajakaputto
tenupasankami     upasankamitva     rattapanim     rajakaputtam    etadavoca
icchamaham   samma   rattapani   imam   navam   dussayugam   pitavalepanam  nama
rangajatam rajitam akottitapaccakottitam ubhatobhagavimatthanti.
     {81.4}  Evam  vutte  bhante  rattapani  rajakaputto 1- brahmanam
etadavoca   idam   kho   te   bhante   navam   dussayugam   rangakkhamanceva
akottanakkhamanca    vimajjanakkhamancati    .    evameva   kho   bhante
tassa   bhagavato   vado   arahato   sammasambuddhassa   rangakkhamo  ceva
panditanam   no   balanam   anuyogakkhamo   ca   vimajjanakkhamo  cati .
Sarajika   kho   tam   gahapati   parisa   evam   janati  upali  gahapati
niganthassa nataputtassa savakoti kassa tam gahapati savakam dharemati.
@Footnote: 1 Ma. Yu. tam.
     [82]   Evam   vutte   upali   gahapati   utthayasana   ekamsam
uttarasangam    karitva   yena   bhagava   tenanjalimpanametva   nigantham
nataputtam etadavoca tenahi bhante sunohi yassaham savako 1-
     {82.1}  dhirassa  vigatamohassa  2-  pabhinnakhilassa  3-  vijitavijayassa
anighassa    susamacittassa   buddhasilassa   sadhupannassa   vesamantarassa   4-
vimalassa     bhagavato    tassa    savakohamasmi    akathamkathissa    tusitassa
vantalokamisassa    muditassa   katasamanassa   manujassa   antimasarirassa   5-
narassa     anopamassa     virajassa    bhagavato    tassa    savakohamasmi
asamsayassa    kusalassa    6-    venayikassa    sarathivarassa    anuttarassa
ruciradhammassa    nikkankhassa    pabhasakarassa    7-   manacchidassa   virassa
bhagavato    tassa    savakohamasmi    nisabhassa   appameyyassa   gambhirassa
monappattassa   khemankarassa   vedassa  8-  dhammatthassa  susamvutattassa  9-
sangatigassa    muttassa    bhagavato    tassa    savakohamasmi    nagassa
pantasenassa    khinasannojanassa   muttassa   patimantakassa   monassa   10-
pannadhajassa    vitaragassa    dantassa    nippapancassa    bhagavato    tassa
savakohamasmi   isisattamassa   akuhassa   tevijjassa   brahmasattassa  11-
nhatakassa    padakassa    12-    passaddhassa   viditavedassa   purindadassa
sakkassa    bhagavato    tassa    savakohamasmi    ariyassa    bhavitattassa
pattipattassa     veyyakaranassa     satimato     vipassissa    anabhinatassa
no     apanatassa     anejassa     vasippattassa     bhagavato    tassa
@Footnote: 1 Ma. savakoti .  2 Po. vitamohassa .  3 Ma. bhinnakhilassa.
@4 Si. Yu. vessantarassa. 5 Ma. Yu. antimasarirassa .  6 Si. kalassa.
@7 Ma. pabhasakassa. 8 Si. Ma. devassa. 9 Ma. Yu. samvutattassa.
@10 Yu. dhonassa .  11 Ma. Yu. brahmapattassa. 12 Po. padakaranassa.
Savakohamasmi     sammaggatassa     jhayissa    ananugatantarassa    suddhassa
asitassa    appabhitassa    1-    pavivittassa    aggappattassa    tinnassa
tarayantassa    bhagavato    tassa    savakohamasmi   santassa   bhuripannassa
mahapannassa     vitalobhassa     tathagatassa    sugatassa    appatipuggalassa
asamassa     visaradassa    nipunassa    bhagavato    tassa    savakohamasmi
tanhacchidassa    2-    buddhassa   vitadhumassa   anupalittassa   ahuneyyassa
yakkhassa    uttamapuggalassa   atulassa   mahato   yasaggappattassa   bhagavato
tassa savakohamasmiti.
     [83]   Kada   sannulha   pana   te   gahapati   ime   samanassa
gotamassa   vannati   .  seyyathapi  bhante  nanapupphanam  mahapuppharasi
tamenam  dakkho  malakaro  va  malakarantevasi  va  vicitramalam 3-
gantheyya  evameva  kho  bhante  so  bhagava  anekavanno anekasatavanno
ko hi bhante vannarahassa vannam na karissatiti.
     Atha   kho   niganthassa  nataputtassa  bhagavato  sakkaram  asahamanassa
tattheva unham lohitam mukhato ugganchiti.
                 Upalivadasuttam nitthitam chattham.
                      ----------
@Footnote: 1 Yu. appahinassa .  2 Ma. tanhacchindissa.
@3 Ma. vicittam malam. Yu. vicitram.



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 13 page 54-78. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=1082&modeTY=2              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=1082&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=13&item=62&items=22              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=13&siri=6              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=62              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=975              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=975              Contents of The Tipitaka Volume 13 https://84000.org/tipitaka/read/?index_13 https://84000.org/tipitaka/english/?index_13

First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]