459 ควรเจริญโพชฌงค์ไหนเวลาใด
ปัญหา ในบรรดาโพชฌงค์ทั้ง ๗ โพชฌงค์ชนิดไหนควรเจริญในเวลาใด
?
พุทธดำรัสตอบ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย มีสมัยใดจิตหดหู่ สมัยนั้นมิใช่เวลาเหมาะสมเพื่อเจริญปัสสัทธิสัมโพชฌงค์
สมาธิสัมโพชฌงค์ และอุเบกขาสัมโพชฌงค์ เพราะเหตุไร เพราะจิตหดหู่
จิตที่หดหู่นั้นยากที่จะให้ตั้งขึ้นได้ด้วยธรรมเหล่านั้น
เปรียบเหมือนบุรุษต้องการที่จะก่อไฟดวงน้อยให้ลุกโพลงเขาจึงใส่หญ้าสด
โคมัยสด ไม้สด พ่นน้ำและโรยฝุ่นลงในไฟนั้น บุรุษนั้นจะสามารถก่อไฟน้อยให้ลุกโพลงได้หรือหนอ
?...
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย มีสมัยใดจิตหดหู่ สมัยนั้นเป็นเวลาเหมาะสมเพื่อเจริญธัมมวิจยสัมโพชฌงค์
วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ เพราะเหตุไร เพราะจิตหดหู่
จิตที่หดหู่นั้นให้ตั้งขึ้นง่ายด้วยธรรมเหล่านั้น เปรียบเหมือนบุรุษต้องการที่จะก่อไฟดวงน้อยให้ลุกโพลงขึ้น
เขาจึงใส่หญ้าแห้ง ไม้แห้ง เอาปากเป่า และไม่โรยฝุ่นลงในไฟนั้น
บุรุษนั้นจะสามารถก่อไฟดวงน้อยให้ลุกโพลงได้หรือหนอ?...
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สมัยใดจิตฟุ้งซ่าน สมัยนั้นมิใช่เหมาะสมเพื่อเจริญธัมมวิจยสัมโพชฌงค์
วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ เพราะเหตุไร เพราะจิตฟุ้งซ่าน
จิตที่ฟุ้งซ่านนั้นยากที่จะให้สงบได้ด้วยธรรมเหล่านั้น เปรียบเหมือนบุรุษต้องการที่จะดับไฟกองใหญ่
เขาจึงใส่หญ้าแห้ง โคมัยแห้ง ไม้แห้ง เอาปากเป่า และไม่โรยฝุ่นลงในไฟนั้น
บุรุษนั้นจะ ดับไฟกองใหญ่ได้หรือหนอ?...
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สมัยใดจิตฟุ้งซ่าน สมัยนั้นเป็นเวลาเหมาะสมสำหรับเจริญปัสสัทธิสัมโพชฌงค์
สมาธิสัมโพชฌงค์ และอุเบกขาสัมโพชฌงค์ เพราะจิตฟุ้งซ่าน
นั้นอาจให้สงบได้ด้วยธรรมเหล่านี้ เปรียบเหมือนบุรุษต้องการที่จะดับไฟกองใหญ่
เขาจึงใส่หญ้าสด ลงในกองไฟใหญ่นั้น....
อัคคิสูตร มหา. สํ. (๕๖๙-๕๗๒)
ตบ. ๑๙ : ๑๕๖-๑๕๘ ตท. ๑๙ : ๑๕๖-๑๕๗
ตอ. K.S. ๕ : ๙๕-๙๘
<หน้าก่อน<<<
สารบัญ >>>หน้าถัดไป>
::
อธิบายอักษรย่อแหล่งอ้างอิง ::
:: ค้นหาความหมายของศัพท์ จากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ::