490 วิธีรู้ภูมิเสขะ-อเสขะของตน
ปัญหา วิธีผู้ตั้งอยู่ในเสขภูมิ และอเสขภูมิ จะพึงรู้ว่าตนเองเป็นพระเสขะและพระอเสขะมีหรือไม่
?
พุทธดำรัสตอบ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปริยายวิธีที่ภิกษุผู้เป็นเสขะอาศัยแล้ว
ตั้งอยู่ในเสขภูมิ ย่อมรู้ว่าเราเป็นพระเสขะ คืออย่างไร
? ภิกษุผู้เป็นเสขะในธรรมวินัยนี้ ย่อมรู้ชัดตามความเป็นจริงว่า
นี้ทุกข์ นี้เหตุแห่งทุกข์ นี้ความดับทุกข์ นี้ทางปฏิบัติเพื่อความดับทุกข์
ปริยายวิธีนี้แล ภิกษุผู้เสขะอาศัยแล้ว ย่อมรู้ชัดว่าเราเป็นพระเสขะ...
อีกประการหนึ่ง.... พระเสขะย่อมรู้ชัดอย่างนี้ว่าสมณะหรือพราหมณ์อื่นภายนอกจากศาสนานี้
ซึ่งจะแสดงธรรมที่จริงแท้แน่นอนเหมือนพระผู้มีพระภาคเป็นไม่มี...ปริยายวิธีนี้แลภิกษุผู้เสขะอาศัยแล้ว...
ย่อมรู้ชัดว่าเราเป็นพระเสขะ...
อีกประการหนึ่ง.... พระเสขะย่อมรู้ชัดซึ่งอินทรีย์ ๕....
ย่อมรู้ชัดว่าอินทรีย์ ๕ นั้น มีอะไรเป็นคติ มีอะไรเป็นอย่างยิ่ง
มีอะไรเป็นผล มีอะไรเป็นที่สุด แต่ยังไม่ถูกต้องด้วยนามกายอยู่
และยังไม่เห็นแจ้งแทงตลอดด้วยปัญญา.... ปริยายวิธีนี้แล
ภิกษุผู้เป็นเสขะอาศัยแล้ว... ย่อมรู้ว่าเราเป็นพระเสขะ
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ปริยายวิธีที่ภิกษุผู้เป็นอเสขะอาศัยแล้ว...
ย่อมรู้ว่าเราเป็นพระอเสขะ คืออย่างไร? ภิกษุผู้เป็นอเสขะในธรรมวินัยนี้
ย่อมรู้ชัดซึ่ง อินทรีย์ ๕...ย่อมรู้ว่าอินทรีย์ ๕ มีสิ่งใดเป็นคติ...
มีอะไรเป็นที่สุด ย่อมถูกต้องสิ่งนั้นด้วยนามกายอยู่ทั้งเห็นแจ้งแทงตลอดด้วยปัญญา....
ปริยายวิธีนี้แลที่ภิกษุผู้อเสขะอาศัยแล้ว ย่อมรู้ว่าเราเป็นพระอเสขะ
อีกประการหนึ่ง....ภิกษุผู้อเสขะย่อมรู้ชัดซึ่งอินทรีย์
๖ คือ ตา จมูก ลิ้น กาย ใจ รู้ชัดว่าอินทรีย์ ๖ เหล่านี้
จักดับไปหมดสิ้นโดยประการทั้งปวง ไม่มีส่วนเหลือ และอินทรีย์
๖ เหล่าอื่น จักไม่เกิดขึ้นในภพใหม่ๆ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ปริยายแม้นี้แล ภิกษุผู้อเสขะอาศัยแล้ว... ย่อมรู้ชัดว่าเราเป็นพระอเสขะ
เสขสูตร มหา. สํ. (๑๐๓๓-๑๐๓๗ )
ตบ. ๑๙ : ๓๐๓-๓๐๕ ตท. ๑๙ : ๒๘๕-๒๘๗
ตอ. K.S. ๕ : ๒๐๔-๒๐๖
<หน้าก่อน<<<
สารบัญ >>>หน้าถัดไป>
::
อธิบายอักษรย่อแหล่งอ้างอิง ::
:: ค้นหาความหมายของศัพท์ จากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ::