พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๔
ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑

มันทารวปุปผิยวรรคที่ ๓๗
มันทารวิยเถราปทานที่ ๑ (๓๖๑)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกมนทารพ
             [๓๖๓] 	เรา (แปลงเพศ) เป็นมาณพ ชื่อมงคล จากภพดุสิตมาในมนุษย์โลกนี้
                          ถือเอาดอกมนทารพมากั้นแดดลมไว้เหนือพระเศียรแห่งพระพุทธเจ้า พระ
                          นามว่าวิปัสสี ผู้แสวงหาคุณใหญ่ ประทับนั่งสมาธิอยู่ เรากั้นอยู่ตลอด
                          ๗ วันแล้ว กลับมาสู่เทวโลก ในกัลปที่ ๙๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชา
                          พระพุทธเจ้าใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลยนี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา
                          คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำ
                          ให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระมันทารวิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ มันทารวิยเถราปทาน.
กักการุปุปผิยเถราปทานที่ ๒ (๓๖๒)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกฟักทิพย์
             [๓๖๔] 	เราจากเทวโลกชั้นยามามาในมนุษยโลกนี้ เพื่อมาเฝ้าพระพุทธเจ้าพระนามว่า
                          โคดม ผู้เป็นพระโอรสของพระเจ้าสิริสุทโธทนะ ได้ถือเอาดอกฟักทิพย์
                          มาบูชาแด่พระพุทธเจ้า ในกัลปที่ ๙๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระพุทธเจ้า
                          ด้วยดอกไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธ-
                          บูชา คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖
                          เราทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระกักการุปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ กักการุปุปผิยเถราปทาน.
ภิสมุฬาลทายกเถราปทานที่ ๓ (๓๖๓)
ว่าด้วยผลแห่งการถวายเหง้ามันและรากบัว
             [๓๖๕] 	พระสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่าผุสสะ ทรงรู้จบธรรมทั้งปวง ผู้ใคร่ในวิเวก
                          มีพระปัญญา เสด็จมาในสำนักของเรา เรายังจิตให้เลื่อมใสในพระองค์
                          ชินเจ้า ผู้ประกอบด้วยพระมหากรุณา ได้ถือเอาเหง้ามันและรากบัวมาถวาย
                          แด่พระพุทธเจ้า ผู้ประเสริฐสุด ในกัลปที่ ๙๒ แต่กัลปนี้ เราได้ถวาย
                          เหง้ามันและรากบัวใดในกาลนั้น ด้วยทานนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็น
                          ผลแห่งการถวายเหง้ามันและรากบัว คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔
                          วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้
                          ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระภิสมุฬาลทายกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ ภิสมุฬาลทายกเถราปทาน.
เกสรปุปผิยเถราปทานที่ ๔ (๓๖๔)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกบัว ๓ ดอก
             [๓๖๖] 	ในกาลนั้น เราเป็นวิทยาธรอยู่ที่ภูเขาหิมวันต์ ได้พบพระพุทธเจ้า ผู้ปราศ-
                          จากกิเลสธุลี มียศมาก กำลังเสด็จจงกรมอยู่ ในกาลนั้น เราวางดอกบัว
                          ๓ ดอกไว้บนศีรษะ แล้วเข้าไปเฝ้าพระสัมพุทธเจ้า พระนามว่าเวสสภู แล้ว
                          ได้บูชา ในกัลปที่ ๓๑ แต่กัลปนี้ เราได้ทำกรรมใด ในกาลนั้น ด้วย
                          กรรมนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา คุณวิเศษเหล่านี้
                          คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว
                          พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระเกสรปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ เกสรปุปผิยเถราปทาน.
อังโกลปุปผิยเถราปทานที่ ๕ (๓๖๕)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกปรู
             [๓๖๗] 	ในกาลนั้น พระสัมพุทธเจ้าพระนามว่าปทุม ประทับอยู่ที่ภูเขาจิตกูฏ เรา
                          ได้เห็นพระสยัมภูพุทธเจ้าพระองค์นั้นแล้วจึงเข้าไปเฝ้า ขณะนั้น เราได้
                          เห็นต้นปรูมีดอกบาน จึงเลือกเก็บแล้ว เอาเข้ามาบูชาพระชินสัมพุทธเจ้า
                          พระนามว่าปทุม ในกัลปที่ ๓๑ แต่กัลปนี้ เราได้ทำกรรมใด ในกาลนั้น
                          ด้วยกรรมนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา คุณวิเศษเหล่านี้
                          คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว
                          พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระอังโกลปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ อังโกลปุปผิยเถราปทาน.
กทัมพปุปผิยเถราปทานที่ ๖ (๓๖๖)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกกระทุ่ม
             [๓๖๘] 	เรานั่งอยู่ในปราสาทอันประเสริฐ ได้เห็นพระสัมพุทธเจ้าผู้มีพระฉวีวรรณ
                          ดังทอง เช่นกับทองคำอันมีค่า มีพระลักษณะอันประเสริฐ ๓๒ ประการ
                          เป็นนายกของโลก เสด็จในระหว่างตลาด เราจึงถือเอาดอกกระทุ่มไปบูชา
                          พระพุทธเจ้า พระนามว่าวิปัสสี กัลปที่ ๙๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระพุทธเจ้า
                          ด้วยดอกไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธ-
                          บูชา คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖
                          เราทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระกทัมพปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ กทัมพปุปผิยเถราปทาน.
อุททาลกปุปผิยเถราปทานที่ ๗ (๓๖๗)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกคูน
             [๓๖๙] 	ในกาลนั้น พระสัมพุทธเจ้าพระนามว่าสุชาตะ ประทับอยู่ใกล้ฝั่งแม่น้ำ
                          คงคา เราได้ถือเอาดอกคูนไปบูชาพระองค์ผู้ไม่แพ้อะไรๆ ในกัลปที่ ๓๑
                          แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระพุทธเจ้าด้วยดอกไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่
                          รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔
                          วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้
                          ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระอุททาลกปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ อุททาลกปุปผิยเถราปทาน.
เอกจัมปกปุปผิยเถราปทานที่ ๘ (๓๖๘)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกจำปา
             [๓๗๐] 	ก็พระสัมพุทธเจ้าผู้สงบระงับ อาศัยอยู่ในระหว่างภูเขา เราถือเอาดอก
                          จำปาดอกหนึ่ง เข้าไปหาท่านผู้สูงสุดกว่านระ มีจิตเลื่อมใสโสมนัส ประ
                          คองด้วยมือทั้งสอง บูชาพระปัจเจกพุทธเจ้าผู้เป็นมุนีอันอุดม ไม่แพ้อะไรๆ
                          ในกัลปที่ ๓๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระปัจเจกพุทธเจ้าด้วยดอกไม้ใด
                          ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา คุณวิเศษ
                          เหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัด
                          แล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระเอกจัมปกปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ เอกจัมปกปุปผิยเถราปทาน.
ติมิรปุปผิยเถราปทานที่ ๙ (๓๖๙)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกดีหมี
             [๓๗๑] 	เราเที่ยวไปตามกระแสน้ำใกล้ฝั่งแม่น้ำจันทภาคา ได้เห็นพระปัจเจกพุทธเจ้า
                          ปราศจากกิเลสธุลี เหมือนพระยารังมีดอกบาน เรามีจิตเลื่อมใสโสมนัส
                          ถือเอาดอกดีหมีมาโปรยลงเหนือศีรษะ บูชาพระปัจเจกพุทธเจ้าผู้เป็นมุนี
                          อันอุดม ในกัลปที่ ๙๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระปัจเจกพุทธเจ้าด้วยดอก
                          ไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธบูชา
                          คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ เรา
                          ทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระติมิรปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ ติมิรปุปผิยเถราปทาน.
สลฬปุปผิยเถราปทานที่ ๑๐ (๓๗๐)
ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกช้างน้าว
             [๓๗๒] 	ในกาลนั้น เราเป็นกินนรอยู่ที่ใกล้ฝั่งแม่น้ำจันทภาคา ครั้งนั้น เราได้เห็น
                          พระพุทธเจ้าผู้ประเสริฐกว่านระเสด็จจงกรมอยู่ เราได้เลือกเก็บดอกไม้ช้าง
                          น้าวมาถวายแด่พระพุทธเจ้าผู้ประเสริฐสุด พระมหาวีรเจ้าทรงสูดกลิ่นดอก
                          ช้างน้าวมีกลิ่นหอมดังดอกไม้ทิพย์ เมื่อขณะที่เราดูอยู่นั้น พระมหาวีรสัม-
                          พุทธเจ้าพระนามว่าวิปัสสี ผู้เป็นนายกของโลก ทรงรับแล้ว ทรงสูดกลิ่น
                          เรามีจิตเลื่อมใสโสมนัส ถวายบังคมพระองค์ผู้อุดมกว่าสัตว์ ประนมกร
                          อัญชลีแล้ว กลับขึ้นสู่ภูเขาอีก ในกัลปที่ ๙๑ แต่กัลปนี้ เราได้บูชาพระ
                          พุทธเจ้าด้วยดอกไม้ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผล
                          แห่งพุทธบูชา คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และ
                          อภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว พระพุทธศาสนาเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
             ทราบว่า ท่านพระสลฬปุปผิยเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้แล.
จบ สลฬปุปผิยเถราปทาน.
-----------------------------------------------------
รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
                          ๑. มันทารวิยปุปผิยเถราปทาน	๒. กักการุปุปผิยเถราปทาน
                          ๓. ภิสมุฬาลทายกเถราปทาน	๔. เกสรปุปผิยเถราปทาน
                          ๕. อังโกลปุปผิยเถราปทาน 	๖. กทัมพปุปผิยเถราปทาน
                          ๗. อุททาลกปุปผิยเถราปทาน	๘. เอกจัมปกปุปผิยเถราปทาน
                          ๙. ติมิรปุปผิยเถราปทาน	๑๐. สลฬปุปผิยเถราปทาน
และมีคาถา ๔๐ คาถา.
จบ มันทรวปุปผิยวรรคที่ ๓๗.
-----------------------------------------------------

             เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๒ บรรทัดที่ ๗๔๒๕-๗๕๔๗ หน้าที่ ๓๔๒-๓๔๗.
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=7425&Z=7547&pagebreak=0
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2]
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/m_siri.php?B=32&siri=363
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=363
             ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
[363-372] https://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=32&item=363&items=10
             The Pali Tipitaka in Roman :-
[363-372] https://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=32&item=363&items=10
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_32
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/tha-ap363/en/walters