ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

                      7. Mahacattarisakasuttavannana
     [136] Evamme sutanti mahacattarisakasuttam. Tattha ariyanti  niddosam
lokuttaram, niddosam hi "ariyan"ti vuccati. Sammasamadhinti maggasamadhim.
Saupanisanti sappaccayam. Saparikkharanti saparivaram.
@Footnote: 1 cha.Ma....byamankoti     2 Si. sidarissayam, ka. pasidarissayam
     Parikkhatati parivarita. Sammaditthi pubbangama hotiti duvidha
sammaditthi pubbangama hoti purecarika vipassanasammaditthi ca maggasammaditthi
ca. Vipassanasammaditthi tebhumakasankhare aniccadivasena parivimamsati,
maggasammaditthi pana parivimamsanapariyosane bhumiladdham vattam samugghatayamana
vupasamayamana situdakaghatasahassam matthake asincamana viya uppajjati. Yatha
hi khettam kurumano kassako pathamam arannarukkhe chindati, paccha aggim
deti, so aggam pathamam chinne rukkhe anavasese jhapeti, evameva
vipassanasammaditthi pathamam aniccadivasena sankhare vimamsati, maggasammaditthi taya
vimamsanattham sankhare puna appavattivasena samugghatayamana uppajjati, sa
duvidhapi idha adhippeta.
     Micchaditthiti pajanatiti micchaditthim aniccam dukkham anattati
lakkhanapativedhena arammanato pajanati, sammaditthim kiccato asammohato
pajanati. Sassa hoti sammaditthiti sa evam pajanana assa sammaditthi
nama hoti.
     Dvayam vadamiti dvayam vadami, dvikotthasam 1- vadamiti attho.
Punnabhagiyati punnakotthasabhuta. Upadhivepakkati upadhisankhatassa vipakassa
dayika.
     Panna pannindriyantiadisu vibhajitva vibhajitva amatadvaram pannapeti
dassetiti panna. Tasmim atthe indattam 2- karotiti pannindariyam. Avijjaya
na kampatiti pannabalam. Bojjhangappatta hutva catusaccadhammam 3- vicinatiti
dhammavicayasambojjhango. Maggasampattiya pasattha sobhana ditthiti sammaditthi.
Ariyamaggassa anganti maggangam. Soti so bhikkhu. Pahanayati pajahanatthaya.
Upasampadayati patilabhatthaya. Sammavayamoti niyyaniko kusalavayamo.
Satoti satiya samannagato hutva. Anuparidhavanti anuparivattantiti sahajata
ca purejata ca hutva parivarenti. Ettha hi sammavayamo ca sammasati
@Footnote: 1 cha.Ma. duvidha...      2 ka. indattham          3 cha.Ma....dhamme
Ca lokuttarasammaditthim sahajata parivarenti rajanam viya ekarathe thita
asiggahachattaggaha. Vipassanasammaditthi pana purejata hutva parivareti
rathassa purato pattikadayo viya. Dutiyapabbato patthaya pana sammasankappadinam
tayopi sahajataparivarava hontiti veditabba.
      [137] Micchasankappoti pajanatiti micchasankappam aniccam dukkham
anattati tilakkhanapativedhena 1- arammanato pajanati, sammasankappam kiccato
asammohato pajanati. Ito paresupi 2- sammavacadisupi evameva yojana
veditabba. Kamasankappadayo dvedhavitakkasutte 3- vuttayeva.
     Takkotiadisu takkanavasena takko. Sveva ca upasaggena ca padam
vaddhetva vitakkoti vutto, sveva sankappanavasena sankapPo. Ekaggo 4-
hutva arammane appetiti appana. Upasaggena pana padam vaddhetva
byappanati vuttam. Cetaso abhiniropanati cittassa abhiniropana. Vitakkasmim
hi sativitakko arammane cittam abhiniropeti, vitakke pana asati attanoyeva
dhammataya cittam arammanam abhiruhati jatisampanno abhinnatapuriso  viya
rajageham. Anabhinnatassa hi patiharena va dovarikena va attho hoti,
abhinnatam jatisampannam sabbe rajarajamahamatta janantiti attanova
dhammataya nikkhamati ceva pavisati ca, evam sampadamidam veditabbam. Vacam
sankharotiti vacisankharo. Ettha ca lokiyavitakko vacam sankharoti, na
lokuttaro. Kincapi na sankharoti, vacisankharotveva ca panassa namam hoti.
Sammasankappam anuparidhavantiti lokuttarasammasankappam parivarenti. Ettha ca
tayopi nekkhammasankappadayo pubbabhage nanacittesu labbhanti, maggakkhane
pana tinnampi kamasankappadinanca padacchedam samugghatam karonto maggangam
purayamano ekova sammasankappo uppajjitva nekkhammasankappadivasena tini
namani labhati. Parato sammavacadisupi eseva nayo.
@Footnote: 1 cha.Ma. lakkhanapativedhena     2 cha.Ma. aparesu   3 Ma.mu. 12/206/176   4 ka. ekato
     [138] Musavada veramanitiadisupi viratipi cetanapi vattati.
Aratitiadisu vaciduccaritehi araka ramatiti arati. Vina tehi ramatiti
virati. Tato tato patinivattava hutva tehi vina ramatiti pativirati.
Upasaggavasena va padam vaddhitam, sabbamidam oramanabhavasseva adhivacanam. Veram
manati vinasetiti veramani. Idampi oramanasseva vevacanam.
     [139] Panatipata veramanitiadisupi cetana viratiti ubhayampi
vattatiyeva.
     [140] Kuhanatiadisu tividhena kuhanavatthuna lokam etaya kuhayanti
vimhapayantiti kuhana. Labhasakkaratthika hutva etaya lapantiti lapana.
Nimittam silametesanti nemittika, tesam bhavo nemittikata. Nippeso
silametesanti nippesika, tesam bhavo nippesikata. Labhena labham nijigisanti
magganti pariyesantiti labhena labham nijigisana, tesam bhavo labhena labham
nijigisanata. Ayamettha sankhepo, vittharena paneta kuhanadika visuddhimagge
silaniddeseyeva palinca atthakathanca aharitva pakasita. Micchaajivassa
pahanayati ettha na kevalam paliyam agatova micchajivo, ajivahetu pana
pavattita panatipatadayo satta kammapathacetanapi micchaajivova. Tasamyeva
sattannam cetananam padacchedam samugghatam kurumana maggangam purayamana
uppanna virati sammaajivo nama.
     [141] Sammaditthissati maggasammaditthiyam thitassa puggalassa.
Sammasankappo pahotiti maggasammasankappo pahoti, phalasammaditthissapi
phalasammasankappo pahotiti evam sabbapadesu attho veditabbo. Sammananassa 1-
sammavimuttiti ettha pana maggasamamasamadhimhi thitassa maggapaccavekkhanam
sammananam pahoti, phalasammasamadhimhi thitassa phalapaccavekkhanam sammananam
pahoti. Maggapaccavekkhanasammanane 2- ca thitassa maggasammavimutti pahoti,
phalapaccavekkhanasammanane 3- thitassa phalasammavimutti pahotiti attho ettha ca
@Footnote: 1 Si., ka. sammananam    2 ka. maggapaccavekkhane    3 ka. phalapaccavekkhananane
Thapetva attha phalangani sammananam paccavekkhanam katva sammavimuttiphalam
katum vattatiti vuttam.
     [142] Sammaditthissa bhikkhave micchaditthi nijjinna hotitiadisu
avasesanikayabhanaka phalam kathitanti vadanti, majjhimabhanaka pana dasannam
nijjaravatthunam agatatthane 1- maggo kathitoti vadanti. Tattha 2- dassanatthena
sammaditthi veditabba, viditakaranatthena sammananam. Tadadhimuttatthena 3-
sammavimutti.
     Visati kusalapakkhati sammaditthiadayo dasa, "sammaditthipaccaya ca
aneke kusala dhamma"tiadina nayena vutta dasati evam visati kusalapakkha
honti. Visati akusalapakkhati "micchaditthi nijjinna hoti"tiadina
nayena vutta micchaditthiadayo dasa, "ye ca micchaditthipaccaya aneke
papaka"tiadina vutta dasa cati evam visati akusalapakkha veditabba.
Mahacattarisakoti mahavipakadanena mahantanam kusalapakkhikananceva
akusalapakkhikananca cattarisaya dhammanam pakasitatta mahacattarisakoti.
     Imasmim ca pana sutte panca sammaditthiyo kathita vipassanasammaditthi
kammassakatasammaditthi maggasammaditthi phalasammaditthi paccavekkhanasammaditthiti.
4- Tattha "micchaditthim micchaditthi"ti pajanati"tiadina nayena vutta
vipassanasammaditthi nama. "atthi dinnan"tiadina nayena vutta kammassakata
sammaditthi nama. "sammaditthissa bhikkhave sammasankappo pahoti"ti ettha
pana maggasammaditthi phalasammaditthiti dvepi kathita. "sammananam hoti"ti
ettha pana paccavekkhanasammaditthi kathitati veditabba.
     [143] Sammaditthinceva bhavam garahatiti micchaditthi namayam sobhanati
vadantopi sammaditthi namayam na sobhanati vadantopi sammaditthim garahati
nama. Ukkalati 5- ukkalajanapadavasino. Vassabhannati vasso ca bhanno
@Footnote: 1 ka. agatatthanam   2 Ma. tassa     3 Ma. tadavimuttatthena
@4 cha.Ma. paccavekkhanasammaditthi, evamuparipi    5 cha.Ma. okkalati
Cati 1- dve jana. Ahetuvadati natthi hetu natthi paccayo sattanam
visuddhiyati evamadivadino. Akiriyavadati karoto na kariyati papanti evam
kiriyapatikkhepavadino. Natthikavadati natthi dinnantiadivadino. Te imesu
tisupi dassanesu okkantaniyama ahesum. Katham panetesam niyamo hotiti. Yo
hi evarupam laddhim gahetva rattitthanadivatthane nisinno sajjhayati vimamsati,
tassa "natthi hetu natthi paccayo, karoto na kariyati papam, natthi dinnam,
kayassa bheda ucchijjati"ti tasmim arammane micchasati santitthati, cittam
ekaggam hoti, javanani javanti. Pathamajavane satekiccho hoti, tatha dutiyadisu.
Sattame buddhanampi atekiccho anivatti aritthakantakasadiso hoti.
     Tattha koci ekam dassanam okkamati, koci dve, koci tinipi,
niyatamicchaditthikova hoti, patto saggamaggavarananceva mokkhamaggavarananca
abhabbo tassa attabhavassa anantaram saggampi gantum, pageva mokkham,
vattakhanu namesa satto pathavigopako, yebhuyyena evarupassa bhavato vutthanam
natthi. Vassabhannapi edisa ahesum. Nindabyarosauparambhabhayati attano
nindabhayena ghattanabhayena upavadabhayena cati attho. Sesam sabbattha
uttanamevati.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                    mahacattarisakasuttavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 92-97. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=2368&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=2368&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=252              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=3724              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=3580              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=3580              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]