ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

                  4. Bakkulattheracchariyabbhutasuttavannana 1-
     [209] Evamme sutanti bakkulattheracchariyabbhutasuttam. Tattha bakkuloti
yatha dvavisati dvattimsatiadimhi vattabbe bavisati battimsatiadini
vuccanti, evameva dvikuloti dvakkuloti va 2- vattabbe bakkuloti vuttam. Tassa
hi therassa dve kulani ahesum.
     So kira devaloka cavitva kosambinagare nama mahasetthikule
nibbatto. Tamenam pancame divase sesam nhapetva gangakilam akamsu.
Dhatiya 3- darakam udake nimmujjanummujjanavasena kilapentiya eko maccho
darakam disva "bhakkho me ayan"ti mannamano mukham vivaritva upagato,
dhati 4- darakam chaddetva palata, maccho tam gili, punnava satto dukkham
na papuni, sayanagabbham pavisitva nipanno viya ahosi. Maccho darakassa
tejena tattakapalam 5- gilitva dayhamano viya vegena timsayojanamaggam 6- gantva
baranasinagaravasino macchabandhassa jalam pavisi, mahamaccha nama jale
baddha pahariyamana 7- maranti. Ayam pana darakassa tejena jalato
nihatamattova mato. Macchabandha ca mahantam maccham labhitva phaletva
vikkinanti, tam pana darakassa anubhavena aphaletva sakalameva kajena
haritva sahassena demati vadanta nagare vicarimsu. Koci na ganhati.
     Tasmim pana nagare aputtakam asitikotivibhavam setthikulam atthi. Tassa
dvaramulam patva "kim gahetva detha"ti vutta kahapananti ahamsu. Tehi
kahapanam datva gahito, setthibhariyapi annesu divasesu macche na kelayati,
tam divasam pana maccham phalake thapetva sayameva phalesi, macchanca nama
kucchito phalenti, sa pana pitthito phalenti macchakucchiyam suvannavannam
darakam disva "macchakucchiyam me putto laddho"ti nadam naditva darakam
@Footnote: 1 cha.Ma. bakulasutta...  2 cha.Ma. dvakkuloti vati patho na dissati    3 Ma. dhatisu
@4 Ma. dhatiyo         5 Si. tattaphalam, cha.Ma. tattakapallam      6 Ma. tiyojanamattampi
@7 Si. mariyamana, pahariyamanava (?)
Adaya samikassa santikam agamasi. Setthi tavadeva bherim carapetva darakam
adaya ranno santikam gantva "macchakucchiyam me deva darako laddho, kim
karomi"ti aha. Punnava esa, yo macchakucchiyam arogo vasi, posehi nanti.
     Assosi kho itaram kulam "baranasiyam kira ekam setthikulam macchakucchiyam
darakam labhati"ti, te tattha agamamsu. Athassa mata darakam alankaritva
kilapiyamanam disvava "manapo vatayam darako"ti gantva pavattim acikkhi.
Itara mayham puttotiadimaha. Kahante laddhoti. Macchakucchiyanti. No tuyham
putto, mayham puttoti. Kaham te laddhoti. Maya dasa mase kucchiya dharito,
atha nam nadiya kilapiyamanam maccho giliti. Tuyaham putto annena macchena
gilito bhavissati, ayam pana maya macchakucchiyam laddhoti ubhopi rajakulam agamamsu.
Raja aha "ayam dasa mase kucchiya dharitatta amata katum na sakka,
maccham ganhantapi vakkayakanadini 1- bahi katva ganhanta nama natthiti
macchakucchiyam laddhatta ayampi amata katum na sakka, darako ubhinnampi
kulanam dayado hotu, ubhopi nam jaggatha"ti ubhopi jaggimsu.
     Vinnutam pattassa dvisupi nagaresu pasadam karetva natakani
paccupatthapesum. Ekekasmim nagare cattaro mase vasati, ekasmim nagare
cattaro mase vutthassa sanghatanavaya mandapam karetva tattha nam saddhim
natakahi aropenti, so sampattim anubhavamano itaram nagaram gacchati. Tam
nagaravasino natakani upaddhamaggam agamamsu. Te paccuggantva tam parivaretva
attano pasadam nayanti. Itarani natakani nivattitva attano nagarameva
gacchanti. Tattha cattaro mase vasitva teneva niyamena puna itaram nagaram
gacchati. Evamassa sampattim anubhavantassa asiti vassani paripunnani.
    Atha bhagava carikam caramano baranasim sampatto, 2- so bhagavato
santike dhammam sutva patiladdhasaddho pabbajito. Pabbajitva sattahameva
@Footnote: 1 Ma. vikkayakinadini            2 cha.Ma. patto
Puthujjano ahosi, atthame pana so 1- saha patisambhidahi arahattam papuni. 2-
Evamassa dve kulani ahesum. Tasma "bakkulo"ti sankham agamasiti.
     Puranagihisahayoti pubbe gihikale sahayo. Ayampi dighayukova theram
pabbajitam passitum gacchanto asitime vasse gato. Methuno dhammoti balo
naggasamanako balapuccham pucchati, na sasanavacanam, idani therena dinnanaye
thito imehi pana teti pucchi.
     [210] Yampayasmatiadini padani sabbavaresu dhammasangahakattherehi
niyametva thapitani. Tattha sanna uppannamattava, vitakko kammapathabhedakoti.
Thero panaha "kasma visum karotha, ubhayampetam kammapathabhedakameva"ti.
     [211] Gahapaticivaranti vassavasikacivaram. Satthenati pipphalikena. 3-
Suciyati sucim gahetva sibbitabhavam na saramiti attho. Kathine civaranti
kathinacivaram, kathinacivarampi hi vassavasikagatikameva. Tasma tattha sibbeta
.pe. Nabhijanamiti aha.
     Ettakam panassa kalam gahapaticivaram asadiyantassa chindanasibbanadini
akarontassa kuto civaram uppajjatiti. Dvihi nagarehi. Thero hi mahayasassi,
tassa puttadhitaro nattapanattaka sukhumasatakehi civarani karetva rajapetva
samugge pakkhipitva pahinanti. Therassa nhanakale nhanakotthake thapenti.
Thero tani nivaseti ceva parupati ca, puranacivarani sampattapabbajitanam
deti. Thero tani nivasetva ca parupitva ca navakammam na karoti, kinci
ayuhanakammam natthi. Phalasamapattim appetva nisidati. Catusu masesu
pattesu lomakilitthani honti, athassa puna teneva niyamena pahinitva denti.
Addhamase addhamase parivattatitipi vadantiyeva.
     Anacchariyancetam therassa mahapunnassa mahabhinnassa 4- satasahassakappe
puritaparamissa, asokadhammaranno kulupako nigrodhatthero divasassa tikkhattum
@Footnote: 1 Ma. anulomabalam  2 cha.Ma. papuniti  3 cha.Ma. pipphalakena  4 Ma. mahaviriyassa
Civaram parivattesi. Tassa hi ticivaram hatthikkhandhe thapetva pancahi ca
gandhasamuggasatehi pancahi ca malasamuggasatehi saddhim patova ahariyittha, tatha diva
ceva sayanca. Raja kira divasassa tikkhattum satake parivattento "therassa
civaram nitan"ti pucchitva "ama nitan"ti sutvava parivattesi. Theropi na
bhandikam bandhitva thapesi, sampattasabrahmacarinam adasi. Tada kira
sakalajambudipe 1- bhikkhusamghassa yebhuyyena nigrodhasseva santakam civaram ahosi.
     Aho vata mam koci nimanteyyati kim pana cittassa anuppadanam
bhariyam, uppannassa pahananti. Cittam nama lahukaparivattam, tasma anuppadanam
bhariyam, upnappahanampi bhariyameva. Antaraghareti mahasakuludayisutte 2-
indakhilato patthaya antaragharam nama, idha nimbodakapatanatthanam adhippetam.
Kuto panassa bhikkha uppajjitthati. Thero dvisu nagaresu abhinnato, gehadvaram
agatassevassa pattam gahetva nanarasabhojanassa puretva denti. So
laddhatthanato nivattati, bhattakiccakaranatthanam panassa nibaddhameva ahosi.
Anubyanjanasoti therena kira rupe nimittam gahetva matugamo na olokitapubbo.
Matugamassa dhammanti matugamassa chappancavacahi dhammam desetum vattati, panham
putthena gathasahassampi vattum vattatiyeva. Thero pana kappiyameva na akasi.
Yebhuyyena hi kulupakattheranametam kammam hoti. Bhikkhunupassayanti bhikkhuniupassayam.
Tam pana gilanapucchakena gantum vattati, thero pana kappiyameva na akasi.
Esa nayo sabbattha. Cunnenati kosambhacunnadina. Gattaparikammeti
sarirasambahanakamme. Vicaritati payojayita. Gadduhanamattanti gavim thane
gahetva ekam khirabindum duhanakalamattampi.
     Kena pana karanena thero nirabadho ahosi. Padumuttare kira
bhagavati satasahassabhikkhuparivare carikam caramane himavati visarukkha pupphimsu.
Bhikkhusatasahassanampi tinapupphakarogo uppajjati, thero tasmim samaye iddhima
tapaso hoti, so akasena gacchanto bhikkhusamgham  disva otaritva rogam
@Footnote: 1 cha.Ma. jambudipe          2 Ma.Ma. 13/237-259/212-233
Pucchitva himavantato osadham aharitva adasi. Upasinghanamatteneva rogo
vupasami. Kassapasammasambuddhakalepi pathamavappadivase vappam thapetva bhikkhusamghassa
paribhogam aggisalam ceva vaccakutim ca karetva bhikkhusamghassa bhesajjavattam
nibandhi, 1- imina kammena nirabadho ahosi. Ukkatthanesajjiko panesa
ukkattharannako ca, tasma "nabhijanami apassenakam apassayita"tiadimaha.
     Saranoti sakileso. Anna udapaditi anupasampannassa annam
byakatum na vattati, thero kasma byakasi? na thero aham arahati aha,
anna udapaditi panaha. Apica thero arahati pakato, tasma evamaha.
     [212] Pabbajjanti thero sayam neva pabbajesi na upasampadesi,
annehi pana bhikkhuhi evam karapesi. Avapuranam adayati kuncikam gahetva.
     Nisinnakova parinibbayiti aham 2- dharamanopi  na annassa bhikkhussa
bharo ahosim, parinibbutassapi me sariram bhikkhusamghassa palibodho ma ahositi
tejodhatum samapajjitva parinibbayi. Sarirato jala utthahi, chavimamsalohitam
sappi viya jhayamanam parikkhayam gatam, sumanamakulasadisa dhatuyova avasesimsu. 3- Sesam
sabbattha pakatameva. Idam pana suttam dutiyasangahe sangitanti.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                 bakkulattheracchariyabbhutasuttavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 138-142. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=3514&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=3514&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=380              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=5282              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=5101              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=5101              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]