ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

                          5. Salayatanavagga
                     1. Anathapindikovadasuttavannana
     [383] Evamme sutanti anathapindikovadasuttam. Tattha balhagilanoti
adhimattagilano maranaseyyam upagato. Amantesiti gahapatissa kira yava pada
vahimsu, tava divase sakim va dvikkhattum va tikkhattum va buddhupatthanam akhandam
akasi. Yattakam cassa satthu upatthanam ahosi, tattakamyeva mahatheranam. So
ajja gamanapadassa pacchinnatta anutthanaseyyam upagato sasanam pesetukamo
annataram purisam amantesi. Tenupasankamiti bhagavantam apucchitva
suriyatthangamanavelaya upasankami.
     [384] Patikkamantiti osakkanti, tanuka bhavanti. Abhikkamantiti
abhivaddhanti ottharanti, balavatiyo honti.
     Abhikkamosanam pannayati no patikkamoti yasmim hi samaye maranantika
vedana uppajjati, uparivate jalitaggi  viya hoti, yava usma na pariyadiyati,
tava mahatapi  upakkamena na sakka vupasametum, usmaya pana pariyadinnaya
vupasamati.
     [385] Athayasma  sariputto cintesi "ayam mahasetthissa vedana
maranantika, na sakka patibahitum, avasesa katha niratthaka, dhammakathamassa
kathessami"ti. Atha nam tam kathento tasma tihatiadimaha. Tattha tasmati
yasma cakkhum tihi gahehi ganhanto uppannam maranantikam vedanam patibahitum
samattho nama natthi, tasma. Na cakkhum upadiyissamiti cakkhum tihi gahehi  na
ganhissami. Na ca me cakkhunissitanti 1- vinnanancapi  me cakkhunissitam na
bhavissati. Na rupanti hettha ayatanarupam kathitam, imasmim thane sabbampi
kamabhavarupam kathento evamaha.
@Footnote: 1 cha.Ma. cakkhunissitam vinnananti
     [386] Na idhalokanti vasanatthanam va ghasacchadanam va na
upadiyissamiti attho. Idam hi paccayesu aparitassanattham kathitam. Na paralokanti
ettha pana manussalokam thapetva sesa paraloka nama. Idam "asukadevaloke
nibbattitva asukatthane bhavissami, idam nama khadissami bhunjissami
nivasessami parupissami"ti evarupaya paritassanaya pahanattham vuttam. Tampi na
upadiyissami, na ca me tannissitam vinnanam bhavissatiti evam tihi gahehi
parimocetva thero desanam arahattanikutena nitthapesi.
     [387] Oliyasiti attano sampattim disva arammanesu bajjhasi
alliyasiti. Iti ayasma anando "ayampi nama gahapati evam saddho pasanno
maranabhayassa bhayati, anno ko na bhayissati"ti mannamano tassa galham
katva ovadam dento evamaha. Na ca me evarupi dhammikatha sutapubbati
ayam upasako "satthu santikapi me evarupi dhammakatha na sutapubba"ti vadati,
kim sattha evarupim sukhumam gambhirakatham na kathetiti. No  na katheti, evam pana cha
ajjhattikani ayatanani cha bahirani cha vinnanakaye cha phassakaye cha
vedanakaye cha dhatuyo pancakkhandhe cattaro arupe idhalokaparalokam dassetva
ditthasutamutavinnatavasena arahatte pakkhipitva kathitakatha etena na sutapubba,
tasma evam vadati.
     Apicayam upasako danadhimutto danabhirato buddhanam santikam gacchanto
tucchahattho na gatapubbo. Purebhattam gacchanto yagukhajjakadini gahapetva
gacchati, pacchabhattam sappimadhuphanitadini. Tasmim asati valikam gahapetva
gandhakutiparivene okirapeti, danam datva silam rakkhitva geham gato.
Bodhisattagatiko kiresa upasako, tasma bhagava catuvisati samvaccharani upasakassa
yebhuyyena danakathameva kathesi "upasaka idam danam nama bodhisattanam gatamaggo,
mayhampi gatamaggo, maya satasahassakappadhikani cattari asankhyeyyani danam
dinnam, tvam me gatamaggameva anugacchasi"ti. Dhammasenapatiadayo mahasavakapi
Attano attano santikam agatakale danakathamevassa kathenti. Tenevaha
na kho gahapati gihinam odatavasananam evarupi dhammikatha patibhatiti. Idam
vuttam hoti:- gahapati gihinam nama khettavatthuhirannadasidasaputtabhariyadisu tibbo
alayo tibbam nikantipariyutthanam, tesam "ettha alayo na katabbo, nikanti
na katabba"ti katha na patibhati na ruccatiti.
     Yena bhagava tenupasankamiti kasma upasankami? tusitabhavane kirassa
Nibbattamattakasseva tigavutappamanam suvannakkhandham viya vijjotamanam attabhavam
uyyanavimanadisampattim ca disva "mahati ayam mayham sampatti, kim nu kho me
manussapathe kammam katan"ti olokento tisu ratanesu adhikaram disva cintesi
"pamadatthanamidam devattam nama, imaya hi me sampattiya modamanassa
satisammosopi siya, handaham gantva mama jetavanassa ceva bhikkhusamghassa ca
tathagatassa ca ariyamaggassa ca sariputtattherassa ca vannam kathetva tato
agantva sampattim anubhavissami"ti. So tatha akasi. Tam dassetum atha kho
anathapindikotiadi vuttam.
     Tattha isisamghanisevitanti bhikkhusamghanisevitam. Evam pathamagathaya jetavanassa
vannam kathetva idani ariyamaggassa vannam kathento kammam vijja catiadimaha.
Tattha kammanti maggacetana. Vijjati maggapanna. Dhammoti samadhipakkhiko
dhammo. Silam jivitamuttamanti sile patitthitassa jivitam uttamanti dasseti. Atha va
vijjati ditthisankapPo. Dhammoti vayamasatisamadhayo. Silanti vacakammantajiva.
Jivitamuttamanti etasmim  sile patitthitassa jivitam nama uttamam. Etena macca
sujjhantiti etena atthangikena maggena satta visujjhanti.
     Tasmati yasma maggena sujjhanti, na gottadhanehi, tasma. Yoniso
vicine dhammanti upayena samadhipakkhiyadhammam vicineyya. Evam tattha visujjhatiti
evam tasmim ariyamagge visujjhati. Atha va yoniso vicine dhammanti upayena
pancakkhandhadhammam vicineyya. Evam tattha visujjhatiti evam tesu catusu saccesu
visujjhati.
     Idani sariputtattherassa vannam kathento sariputtovatiadimaha.
Tattha sariputtovati avadharanavacanam. Etehi pannadihi sariputtova seyyoti
vadati. Upasamenati kilesaupasamena. Parangatoti nibbanam gato. Yo koci
nibbanam patto bhikkhu, so etavaparamo siya, na therena uttaritaro nama
atthiti vadati. Sesam sabbattha uttanamevati.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                   anathapindikovadasuttavannana nitthita.
                       -------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 234-237. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=5954&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=5954&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=720              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=9311              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=9280              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=9280              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]