บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
3. Yamakasuttavannana [85] Tatiye ditthigatanti sace hissa evam bhaveyya "sankhara uppajjanti ceva nirujjhanti ca, sankharappavattameva appavattam hoti"ti, ditthigatam nama na bhaveyya, sasanavacarikam nanam bhaveyya. Yasma panassa "satto ucchijjati vinassati"ti ahosi, tasma ditthigatam nama jatam. Thamasa paramasati ditthithamena ceva ditthiparamasena ca. Yenayasma sariputtoti yatha nama paccante kupite tam vupasametum asakkonta rajapurisa senapatissa va ranno va santikam gacchanti, evam ditthigatavasena @Footnote: 1 Si. natthi Tasmim there kupite tam vupasametum asakkonta te bhikkhu yena dhammarajassa dhammasenapati ayasma sariputto, tenupasankamimsu. Evam khvahanti 1- tesam bhikkhunam santike viya therassa sammukha paggayha vattum asakkonto olambantena hadayena "evam khvahan"ti aha. Tam kim mannasi avusoti idam thero tassa vacanam sutva "nayam attano laddhiyam dosam passati, dhammadesanayassa tam pakatam karissami"ti cintetva tiparivattadesanam desetum arabhi. Tam kim mannasi avuso yamaka, rupam tathagatoti idam kasma araddham? Anuyogavattam dapanattham. Tiparivattadesanavasanasmim hi thero sotapanno jato. Atha nam anuyogavattam dapetum "tam kim mannasi"tiadimaha. Tathagatoti satto. Rupam vedana sanna sankhara vinnananti ime pancakkhandhe sampindetva "tathagato"ti samanupassiti pucchati. Ettha ca te avusoti idam therassa anuyoge bhummam. Idam vuttam hoti:- ettha ca te ettake thane dittheva dhamme saccato thirato satte anupalabbhiyamaneti. Sace tam avusoti idametam annam byakarapetukamo pucchati. Yam dukkham tam niruddhanti yam dukkham, tadeva niruddham, anno satto nirujjhanako nama natthi, evam byakareyyanti attho. Etasseva atthassati etassa pathamamaggassa. Bhiyyoso mattaya nanayati atirekappamanassa nanassa atthaya, sahavipassanakanam upari ca tinnam magganam avibhavatthayati attho. Arakkhasampannoti antoarakkhena ceva bahiarakkhena ca samannagato. Ayogakkhemakamoti catuhi yogehi khemabhavam anicchanto. Pasayhati pasayhitva abhibhavitva. Anupakhajjati anupavisitva. Pubbutthayitiadisu duratova agacchantam disva asanato pathamataram vutthatiti pubbutthayi. Tassa asanam datva tasmim nisinne paccha nipatati @Footnote: 1 cha.Ma. evam byakhoti, evamuparipi Nisidatiti pacchanipati. Patova vutthaya "ettaka kasitum gacchatha, ettaka vapitun"ti va sabbapathamam vutthatiti pubbutthayi. Sayam sabbesu attano attano vasanatthanam gatesu gehassa samantato arakkham samvidhaya dvarani thaketva sabbapaccha nipajjananatopi pacchanipati. "kim karomi ayyaputta, kim karomi ayyaputta"ti mukham olokento kim karam patisavetiti kimkarapatissavi. Manapam caratiti manapacari. Piyam vadatiti piyavadi. Mittatopi nam saddaheyyati mitto me ayanti saddaheyya. Vissasam apajjeyyati ekato panabhojanadim karonto vissasiko bhaveyya. Samvissatthoti sutthu vissattho. Evameva khoti ettha idam opammasamsandanam:- balagahapatiputto viya hi vattasannissitakale assutava balaputhujjano, 1- vadhakapaccamitto viya abaladubbala pancakkhandha, vadhakapaccamittassa "balagahapatiputtam upatthahissami"ti upagatakalo viya patisandhikkhane upagata pancakkhandha, tassa hi "na me ayam sahayo, vadhakapaccatthiko ayan"ti ajananakalo viya vattanissitaputhujjanassa pancakkhandhe "na ime mayhan"ti aggahetva "mama rupam, mama vedana, mama sanna, mama sankhara mama vinnanan"ti gahitakalo, vadhakapaccatthikassa "mitto me ayan"ti gahetva sakkarakaranakalo viya "mama ime"ti gahetva pancannam khandhanam nhapanabhojanadihi 2- sakkarakaranakalo, "ativiya samvissattho 3- me ayan"ti natva sakkaram karontasseva asina sisacchindanam viya vissatthassa balaputhujjanassa tikhinehi bhijjamanehi khandhehi jivitapariyadanam veditabbam. Upetiti upagacchati. Upadiyatiti ganhati. Adhitthatiti adhititthati. Atta meti ayam me attati. Sutava ca kho avuso ariyasavakoti yatha pana pandito @Footnote: 1 cha.Ma. puthujjano 2 Si. panabhojanadihi 3 cha.Ma. ativissattho Gahapatiputto evam upagatam paccatthikam "paccatthiko me ayan"ti natva appamatto tani tani kammani karetva anattham pariharati, attham papunati, evam sutava ariyasavakopi "na rupam attato samanupassati"tiadina nayena pancakkhandhe ahanti va mamanti va aggahetva "paccatthika me ete"ti natva rupasattakaarupasattakadivasena vipassanaya yojetvava tatonidanam dukkham parivajjetva aggaphalam arahattam papunati. Sesamettha uttanameva. Tatiyam.The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 338-341. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=7477&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=7477&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=343 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=3793 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=3492 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=3492 Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]