ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 13 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.3)

                        4. Ekabijisuttavannana
    [494] Catutthe tato mudutarehiti vipassanato nissakkam veditabbam.
Samattani hi panca indriyani arahattamaggassa vipassaninriyani nama honti,
tato mudutarani antaraparinibbayissa vipassanindriyani, tato mudutarani
upahaccaparinibbayissa, tato mudutarani asankharaparinibbayissa, tato mudutarani
sasankharaparinibbayissa, tato mudutarani uddhamsotaakanitthagamissa
vipassanindriyani nama. Idhapi purimanayeneva arahattamagge thatva panca nissakkani
niharitabbani.
    Yatha pana purimanayeneva 1- sakadagamimagge thatva tini nissakkani,
evamidha panca niharitabbani. Sakadagamimaggassa hi vipassanindriyehi mudutarani
sotapattimaggassa vipassanindriyani, sotapattimaggassa ca tehi
vipassanindriyehi mudutarani ekabijiadinam maggassa vipassanindriyani.
    Ettha ca ekabijitiadisu yo sotapanno hutva ekameva attabhavam
janetva arahattam papunati, ayam ekabiji nama. Yathaha "katamo ca puggalo
ekabiji, idhekacco puggalo tinnam samyojananam parikkhaya sotapanno hoti
avinipatadhammo niyato sambodhiparayano, so ekanneva manusakam bhavam sandhavitva
samsaritva dukkhassantam karoti, ayam vuccati puggalo ekabiji"ti. 2-
    Yo pana dve tayo bhave samsaritva dukkhassantam karoti, ayam kolankolo
nama. Yathaha "katamo ca puggalo kolankolo. Idhekacco puggalo tinnam
samyojananam parikkhaya sotapanno hoti avinipatadhammo niyato sambodhiparayano,
so dve va tini va kulani sandhavitva samsaritva dukkhassantam karoti, ayam
@Footnote: 1 cha.Ma. purimanaye              2 abhi.pu. 36/33/123
Vuccati puggalo kolankolo"ti. 1- Tattha kulaniti bhava veditabba. "dve va
tini va"ti idancettha desanamattameva, yava chatthabhava samsaranto pana
kolankolova hoti.
    Yassa sattakkhattum parama upapatti, atthamabhavannadiyati, ayam sattakkhattuparamo
nama. Yathaha "katamo ca puggalo sattakkhattuparamo. Idhekacco puggalo
tinnam samyojananam parikkhaya sotapanno hoti avinipatadhammo niyato
sambodhiparayano, so sattakkhattum deve ca manuse ca sandhavitva samsaritva
dukkhassantam karoti, ayam vuccati puggalo sattakkhattuparamo"ti. 1-
    Bhagavata gahitanamavaseneva cetani tesam thanani. 2- Ettakam hi thanam
gato ekabiji nama hoti, "ettakam kolankolo, ettakam sattakkhattuparamo"ti
bhagavata etesam namam gahitam. Niyamato pana "ayam ekabiji, ayam kolankolo, ayam
sattakkhattuparamo"ti natthi.
    Ko pana nesam ettakam 3- pabhedam niyametiti? keci pana thera "pubbahetu
Niyameti"ti vadanti, keci "pathamamaggo" , keci "upari tayo magga" , keci "tinnam
magganam vipassana"ti. Tattha "pubbahetu niyameti"ti vade pathamamaggassa
upanissayo kato nama hoti, upari tayo magga anupanissaya uppannati
vacanam apajjati. "pathamamaggo niyameti"ti vade upari tinnam magganam niratthakata
apajjati. "upari tayo magga niyamenti"ti vade pathamamagge anuppanneva
upari tayo magga uppannati apajjati. "tinnam magganam vipassana niyameti"ti
vado pana yujjati. Sace hi upari tinnam magganam vipassana balavati hoti,
ekabiji nama hoti, tato mandataraya kolankolo, tato mandataraya
sattakkhattuparamoti.
@Footnote: 1 abhi.pu. 36/31-2/122    2 cha.Ma. namani    3 cha.Ma. etam
    Ekacco hi sotapanno vattajjhasayo hoti vattabhirato, punappunam
vattasmimyeva vicarati sandissati. Anathapindikasetthi, visakha upasika,
cularathamaharatha devaputta, anekavanno devaputto, sakko devaraja, nagadatto
devaputtoti ime hi ettaka jana vattajjhasaya vattabhirata adito
patthaya chadevaloke sodhetva akanitthe thatva parinibbayissanti, ime idha
na gahita. Na kevalancime, yopi manussesuyeva sattakkhattum samsaritva arahattam
papunati, yopi devaloke nibbatto devesuyeva sattakkhattum aparaparam samsaritva
arahattam papunati, imepi idha na gahita. Kalena deve kalena manusse
samsaritva pana arahattam papunantova idha gahito. Tasma sattakkhattuparamoti
idam idhatthakavokinnasukkhavipassakassa namam kathitanti veditabbam.
    Dhammanusari saddhanusariti ettha pana imasmim sasane lokuttaradhammam
nibbattentassa dve dhurani dve sisani dve abhinivesa saddhadhuram pannadhuram
saddhabhiniveso pannabhinivesoti. Tattha yo bhikkhu "sace saddhaya sakka
nibbattetum, nibbattessami lokuttaramaggan"ti saddhadhuram katva sotapattimaggam
nibbatteti, so maggakkhane saddhanusari nama hoti. Phalakkhane pana
saddhavimutto nama hutva ekabiji kolankolo sattakkhattuparamoti tividho hoti, tattha
ekeko dukkhapatipadadivasena catubbidhabhavam apajjatiti saddhadhurena dvadasa
jana honti.
    Yo pana "sace pannaya sakka nibbattetum, nibbattessami lokuttaramaggan"ti
pannadhuram katva sotapattimaggam nibbatteti, so maggakkhane
dhammanusari nama hoti. Phalakkhane pana pannavimutto nama hutva
ekabijiadibhedena dvadasa bhedova hoti. Evam dve maggattha phalakkhane catuvisati
sotapanna hontiti.
    Tipitakatissatthero kira "tini pitakani sodhessami"ti paratiram gato, tam
eko kutumbiko catuhi paccayehi upatthasi, thero agamanakale "gacchami
upasika"ti aha. Kaham bhanteti. Amhakam acariyupajjhayanam santikanti. Na
sakka bhante maya gantum, bhaddantam pana nissaya maya sasanassa guno nato,
tumhakam parammukha kidisam bhikkhum upasankamamiti. Atha nam thero aha "yo bhikkhu
catuvisati sotapanne dvadasa sakadagami atthacattalisa anagami dvadasa
arahante dassetva dhammakatham kathetum sakkoti, evarupam bhikkhum upatthatum vattati"ti.
Imasmim sutte vipassana kathitati.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 13 page 313-316. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=6833&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=6833&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=391              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=5792              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=5454              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=5454              Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]