บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
10. Tiracchanakathasuttavannana [1080] Dasame anekavihitanti anekavidham. Tiracchanakathanti aniyyanikatta saggamokkhamagganam tiracchanabhutam katham. Rajakathantiadisu rajanam arabbha "mahasammato mandhata dhammasoko evam mahanubhavo"tiadina nayena pavattakatha rajakatha. Esa nayo corakathadisu. Tesu "asuko raja abhirupo dassaniyo"tiadina nayena gehasitakathava tiracchanakatha hoti. "sopi nama evam mahanubhavo khayam gato vayam gato"ti evam pavatta pana kammatthanabhave titthati. Coresupi "muladevo evam mahanubhavo meghamalo evam mahanubhavo"ti tesam kammam paticca ahosura gehasitakathava tiracchanakatha. Yuddhepi bharatayuddhadisu "asukena asuko evam marito evam viddho"ti kamassadavaseneva katha tiracchanakatha, "tepi nama khayam gata"ti evam pavatta pana sabbattha kammatthanameva hoti. Apica annadisu "evam vannavantam gandhavantam rasavantam phassasampannam khadimha bhunjimha pivimha paribhunjimha"ti kamassadavasena kathetum na vattati. Satthakam pana katva "pubbe evam vannadisampannam annam panam vattham yanam 1- sayanam malam gandham vilepanam silavantanam adamha, cetiye pujam akarimha"ti kathetum vattati. @Footnote: 1 cha.Ma. yananti patho na dissati Natikathadisupi "amhakam nataka sura samattha"ti va, "pubbe mayam evam vicitrehi yanehi vicarimha"ti va assadavasena vattum na vattati. Satthakam pana katva "tepi no nataka khayam gata"ti va, "pubbe mayam evarupa upahana samghassa adamha"ti va kathetabba. Gamakathadisupi sunivitthadunnivittha- subhikkhadubbhikkhadivasena va "asukagamavasino sura samattha"ti va evam assadavasena vattum na vattati, satthakam pana katva "saddha pasanna"ti va, "khayam gata vayam gata"ti tam 1- vattum vattati. Nigamanagarajanapadakathasupi eseva nayo. Itthikathapi vannasanthanadini paticca assadavasena vattum na vattati, "saddha pasanna khayam gata"ti evameva vattati. Surakathapi "nandimitto nama yodho suro ahosi"ti assadavasena vattum na vattati, "saddho pasanno ahosi, khayam gato"ti evameva vattati. Surakathatipi patho. Sapi cesa surakatha "evarupa nama sura pita ratijanani hoti"ti assadavaseneva na vattati, adinavavaseneva 2- pana "ummattakasamvattanika"tiadina nayena vattati. Visikhakathapi "asukavisikha sunivittha dunnivittha"ti va, "asukavisikhaya vasino sura samattha"ti va assadavaseneva vattum na vattati, "saddha pasanna khayam gata"ti iccevam vattati. Kumbhatthanakathati kumbhatthanakatha 3- udakatitthakatha vuccati, kumbhadasikatha va. Sapi "pasadika naccitum gayitum cheka"ti assadavasena na vattati, "saddha pasanna"tiadina nayeneva vattati. Pubbapetakathati atitanatikatha. Tattha vattamananatikathasadisova vinicchayo. Nanattakathati purimapacchimakathahi vimutta avasesa nanasabhava niratthakakatha. Lokakkhayikati "ayam loko kena nimmito, asukena nama nimmito, kako @Footnote: 1 cha.Ma. khayam gatati va 2 cha.Ma. adinavavasena 3 cha.Ma. ayam patho na dissati Seto atthinam setatta, balaka ratta lohitassa rattatta"ti evamadika lokayatavitandasallapakatha. Samuddakkhayika nama "kasma samuddo sagaro, 1- sagaradevena khatatta 2- sagaro, khato meti hatthamuddaya niveditatta samuddo"ti evamadika niratthakasamuddakkhayikakatha. Iti bhavo iti abhavoti yam va tam va niratthakakaranam vatva pavattitakatha itibhavabhavakatha. Ettha ca bhavoti sassatam, abhavoti ucchedam. Bhavoti vuddhi, abhavoti hani. Bhavoti kamasukham, abhavoti attakilamatho. Iti imaya chabbidhaya itibhavabhavakathaya saddhim battimsa tiracchanakatha nama honti. Sesam sabbattha uttanamevati. Pathamo vaggo. ---------The Pali Atthakatha in Roman Book 13 page 376-378. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=8185&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=8185&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i= เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A= พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A= The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A= Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]