ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext book chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 13 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.3)

                    10. Catutthaamakadhannapeyyalavagga
                       1. Khettavatthusuttavannana
    [1161] Ajelakadisu khettavatthupariyosanesu kappiyakappiyanayo vinayavasena
upaparikkhitabbo. Tattha khettam nama yasmim pubbannam ruhati. Vatthu nama yasmim
aparannam ruhati. Yattha va ubhayam ruhati, tam khettam. Tadatthaya akatabhumibhago
vatthu. Khettavatthusisena cettha vapitalakadinipi sangahitaneva.
                      2-3. Kayavikkayasuttadivannana
    [1162-63] Kayavikkayati kaya ca vikkaya ca. Duteyyam vuccati dutakammam
gihinam pannam va sasanam va gahetva tattha tattha gamanam, pahinagamanam vuccati
gharagharam pesitassa khuddakagamanam, anuyogo nama tadubhayakaranam. Tasma
duteyyapahinagamananuyogati evamettha attho veditabbo.
                        4. Tulakutasuttavannana
    [1164] Tulakutadisu kutanti vancanam. Tattha tulakutam tava rupakutam
angakutam 1- gahanakutam paticchannakutanti catubbidham hoti. Tattha rupakutam nama dve
tula samarupa katva ganhanto mahatiya ganhati, dadanto khuddikaya deti.
Angakutam 1- nama ganhanto pacchabhage hatthena tulam akkamati, dadanto
pubbabhage. Gahanakutam nama ganhanto mule rajjum ganhati, dadanto agge.
@Footnote: 1 Si. kamsakutam
Paticchannakutam nama tulam susiram katva anto ayacunnam pakkhipitva ganhanto
tam pacchabhage karoti, dadanto aggabhage. 1-
    Kamso vuccati suvannapati, taya vancanam kamsakutam. Katham? ekam suvannapatim
katva anna dve tisso lohapatiyo suvannavanna karonti. Tato janapadam
gantva kincideva addhakulam pavisitva "suvannabhajanani kinatha"ti vatva
agghe pucchite samagghataram datukama honti, tato tehi "katham imesam suvannabhavo
janitabbo"ti vutte "vimamsitva ganhatha"ti suvannapatim pasane ghamsitva
sabbapatiyo datva gacchanti.
    Manakutam hadayabhedasikhabhedarajjubhedavasena tividham hoti. Tattha hadayabhedo
sappiteladiminanakale labbhati. Tani hi ganhanto hettha chiddena manena
"sanikam asinca"ti vatva antobhajane bahum paggharapetva ganhati, dadanto
chindam pidhaya sigham puritva deti. Sikhabhedo tilatanduladiminanakale labbhati.
Tani hi ganhanto sanikam sikham ussapetva ganhati, dadanto vegena sikham
bhindanto deti. Rajjubhedo khettavatthuminanakale labbhati. Lanjam alabhanta hi
khettam amahantam mahantam katva minanti.
                        5. Ukkotanasuttavannana
    [1165] Ukkotanadisu ukkotananti samike assamike katum lanjaggahanam.
Vancananti tehi tehi upayehi paresam vancanam. Tatridamekam vatthu:- eko kira
luddako miganca migapotakanca gahetva agacchati. Tameko dhutto "kim bho migo
agghati, kim migapotako"ti aha. "migo dve kahapane, migapotako ekan"ti
ca vutte kahapanam datva migapotakam gahetva thokam gantva nivatto "na me
bho migapotakena attho, migam me dehi"ti aha. Tenahi dve kahapane dehiti.
@Footnote: 1 Si. pubbabhage
Nanu bho maya pathamam eko kahapano dinnoti. Ama dinnoti. Imampi migapotakam
ganha, evam so ca kahapano, ayanca kahapanagghanako migapotakoti dve
kahapana bhavissantiti. So "karanam vadati"ti sallakkhetva migapotakam gahetva
migam adasiti.
    Nikatiti yogavasena va mayavasena va apamangam pamanganti amanim maninti,
asuvannam suvannanti katva patirupakena vancanam. Saciyogoti kutilayogo,
etesamyeva ukkotanadinametam namam. Tasma ukkotanasaciyoga vancanasaciyoga
nikatisaciyogati evamettha attho datthabbo. Keci annam dassetva annassa
parivattanam saciyogoti vadanti, tam pana vancaneneva sangahitam.
                     6-11. Chedanasuttadivannana 1-
    [1166-1171] Chedanadisu chedananti hatthacchedanadi. Vadhoti maranam.
Bandhoti rajjubandhanadihi bandhanam. Viparamosoti himaviparamoso gumbaviparamosoti
duvidho. Yam himapatasamaye himena paticchanna hutva maggapatipannam janam musanti,
ayam himaviparamoso. Yam gumbadipaticchanna musanti, ayam gumbaviparamoso.
    Alopo vuccati gamanigamadinam vilopakaranam. Sahasakaroti sahasakiriya,
geham pavisitva manussanam ure sattham thapetva icchitabhandaggahanam. Evameva
tasma chedanavadhabandhanaviparamosaalopasahasakara pativirata. Sesam sabbattha
uttanatthamevati.
                    Amakadhannapeyyalavannana nitthita.
                 Iti saratthappakasiniya samyuttanikayatthakathaya
                      mahavaravaggavannana nitthita.
                         ---------------
@Footnote: 1 pali. chedanadisutta...
                             Nigamanakatha
ettavata hi:-
              bahukarassa yatinam vipassanacaranipunabuddhinam
              samyuttavaranikayassa atthasamvannanam katum.
              Saddhammassa ciratthiti masisamanena ya maya
              nipuna atthakatha araddha saratthapakasini nama.
              Sa hi mahaatthakathaya saramadaya nitthita esa
              atthasattatimattaya paliya bhanavarehi.
              Ekunasatthimatto visuddhimaggopi bhanavarehi
              atthappakasanatthaya agamanam kato yasma.
              Tasma tena sahayam atthakatha bhanavaragananaya
              thokena aparipuram sattatimsasatam hoti.
              Sattatimsadhikasataparimanam bhanavarato evam
              samayam pakasayantim mahaviharadhivasinam.
              Mulatthakathasaram adaya maya imam karontesa
              yam punnamupacitam tena hotu sabbo sukhi loko.
              Etissa karanattham therena bhadantajotipalena
              sucisilena subhasitassa pakasayantananena.
              Sasanavibhutikamena yacamanena mam subhagunena
              yam samadhigatam punnam tenapi jano sukhi bhavatuti.
    Paramavisuddhisaddhabuddhiviriyappatimanditena silacarajjavamaddavadiguna-
samudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogahanasamatthena pannaveyyattiyasamannagatena
tipitakapariyattippabhede satthakathe satthusasane appatihatananappabhavena
mahaveyyakaranena karanasampattijanitasukhaviniggatamadhurodaravacanalavannayuttena
yuttamuttavadina vadivarena mahakavina pabhinnapatisambhidaparivare
chalabhinnadippabhedagunappatimandite uttarimanussadhamme supatitthitabuddhinam
theravamsappadipanam theranam mahaviharavasinam vamsalankarabhutena vipulavisuddhabuddhina
buddhaghosoti garuhi gahitanamadheyyena therena kata ayam saratthappakasini
nama samyuttanikayatthakatha:-
              tava titthatu lokasmim     lokanittharanesinam
              dassenti kulaputtanam     nayam silavisuddhiya.
              Yava buddhoti namampi    suddhacittassa tadino
              lokamhi lokajetthassa    pavattati mahesinoti.
                  Mahavaravaggasamyuttanikayatthakatha nitthita.
                         Saratthappakasini nama
                 samyuttanikayatthakatha sabbakarena nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 13 page 390-394. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=8478&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=8478&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=              Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

first pageprevious pagedispage pageNumbernext book chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]