ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 14 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.1)

page418.

16. Ekadhammapali 1. Pathamavaggavannana [296] Ekadhammapaliyam ekadhammoti ekasabhavo. Ekantanibbidayati ekantena vatte nibbindanatthaya ukkanthanatthaya. Viragayati vatte virajjanatthaya, ragadinam va kilesanam virajjanaya vigamaya. Nirodhayati ragadinam nirodhaya appavattikaranatthaya, vattassa 1- va nirujjhanatthaya. Upasamayati kilesavupasamatthaya. 2- Abhinnayati aniccadivasena lakkhanattayam aropetva abhijananatthaya. Sambodhayati catunnam saccanam bujjhanatthaya, "bodhi vuccati catusu maggesu nanan"ti 3- evam vuttassa va catumaggananassa pativijjhanatthaya. Nibbanayati apaccayanibbanassa sacchikaranatthaya. Iti bhagava imehi sattahi padehi buddhanussatikammatthanassa vannam kathesi. Kasma? mahajanassa ussahajananattham visakantakavanijo viya attano panditataya. 4- Visakantakavanijo nama gulavanijo vuccati. So kira vanijo khandasakkaradini 5- sakatenadaya paccantagamam gantva "visakantakam ganhatha, visakantakam ganhatha"ti ugghosesi. Tam sutva gamika "visam nama kakkhalam 6- ghoram. Yo nam khadati, so marati. Kantakampi vijjhitva mareti, ubhopete kakkhala, ko ettha anisamso"ti gehadvarani thakesum, darake ca palapesum. Tam disva vanijo "avoharakusala ime gamika, handa ne upayena ganhapessami"ti 7- "atimadhuram ganhatha, atisadhum ganhatha, gulam phanitam sakkaram samaggham labbhati, kutamasakakutakahapanadihipi 8- labbhati"ti ugghosesi. Tam sutva gamika hatthapahattha vaggavagga gantva tam 9- bahumpi mulam datva aggahesum. @Footnote: 1 cha.Ma. vattasseva 2 cha.Ma. kilesavupasamanatthaya @3 khu.Ma. 29/891/558 sariputtasuttaniddesa, @khu.cu. 30/667/321 khaggavisanasuttaniddesa 4 Si. paniyassa, cha. paniyassa @5 Si.,cha. gulaphanitakhandasakkaradini, Ma. gulavanijo khandasakkaradini 6 cha.Ma. kakkhalam @7 cha.Ma. gahapemiti 8 cha.Ma. kutamasakutakahapanadihi vapi 9 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page419.

Tattha visakantakavanijassa "visakantakam ganhatha"ti ugghosanam viya bhagavato buddhanussatikammatthanakathanam, visakantake vannam kathetva tassa gahanatthaya mahajanassa ussahakaranam viya imehi sattahi padehi buddhanussatikammatthanassa vannabhananena tattha mahajanassa ussahakaranam. Katamo ekadhammoti kathetukamyatapuccha. 1- Buddhanussatiti buddham arabbha uppanna anussati, buddhagunarammanaya satiya etam adhivacanam. 1- Tam panetam buddhanussatikammatthanam duvidham hoti cittasampahamsanatthanceva vipassanatthanca. Katham? yada hi asubharammane asubhasannam 2- bhaventassa bhikkhuno cittuppado upahannati ukkanthati nirassado hoti vithim na patipajjati, kutagono viya ito cito ca dhavati. 3- Tasmim khane esa mulakammatthanam pahaya "itipi so bhagava"tiadina nayena tathagatassa lokiyalokuttaragune anussarati. Tasseva 4- buddham anussarantassa cittuppado pasidati, vinivaranako 5- hoti. So tam cittam evam dametva puna mulakammatthanamyeva manasikaroti. Katham? yatha nama balava puriso kutagarakannikatthaya maharukkham chindanto sakhapalasacchedanamatteneva 6- pharasudharaya vipannaya maharukkham chinditum asakkontopi dhuranikkhepam akatvava kammarasalam gantva tikhinam pharasum karapetva puna tam chindeyya. Evam sampadamidam veditabbam. 7- Evam 8- buddhanussativasena cittam paridametva puna mulakammatthanam manasikaronto asubharammanam pathamajjhanam nibbattetva jhanangani sammasitva ariyabhumim okkamati. Evam tava cittasampahamsanattham hoti. Yada panesa buddhanussatim anussaritva "ko ayam itipi so bhagavatiadina nayena anussari, itthi nu kho puriso nu kho devamanussamarabrahmanam annataro nu kho"ti parigganhanto "na annopi, 9- satisampayuttam pana cittameva anussari"ti @Footnote: 1-1 ka. buddhanussatiti buddham arabbha uppannaya etam adhivacanam @2 Ma. asubharammane subhasannam, cha. asubharammanesu annataram 3 cha.Ma. vidhavati @4 cha.Ma. tassevam 5 cha.Ma. vinivarano 6 Si..... chedanamatteyeva 7 cha.Ma. datthabbam @8 cha.Ma. so evam 9 Si. nanno koci, cha.Ma. anno koci

--------------------------------------------------------------------------------------------- page420.

Disva "tam kho panetam cittam khandhato vinnanakkhandho hoti, tena sampayutta vedana vedanakkhandho, tena sampayutta sanna sannakkhandho, sahajata phassadayo sankharakkhandhoti ime cattaro arupakkhandha honti"ti arupanca vavatthapetva tassa nissayam pariyesanto hadayavatthum disva tassa nissayani cattari mahabhutani, tani upadaya pavattani sesaupadarupani ca pariggahetva "sabbampetam rupam 1- rupakkhandho"ti vavatthapetva "idanca rupam purimanca arupan"ti sankhepato ruparupabhedato pancakkhandhesu 2- puna "sankhepato pancapete khandha dukkhasaccan"ti dukkhasaccam vavatthapetva "tassa ca bhavika 3- tanha samudayasaccam, tassa 4- nirodho nirodhasaccam, nirodhapajanana patipada maggasaccan"ti evam pubbabhage cattari 5- saccani vavatthapetva patipatiya ariyabhumim okkamati. Tada sabbam imam 6- kammatthanam vipassanattham nama hoti. Ayam khotiadisu 7- appanavaro vuttanayeneva veditabbo. [297] Dhammanussatiadisupi eseva nayo. Ayam panettha vacanattho:- dhammam arabbha uppanna anussati 8- dhammanussati, svakkhatadidhammagunarammanaya 9- satiya etam adhivacanam. Samgham arabbha uppanna anussati samghanussati, supatipannatadisamghaguna- rammanaya satiya etam adhivacanam. Silam arabbha uppanna anussati silanussati, akhandatadisilagunarammanaya satiya etam adhivacanam. Cagam arabbha uppanna anussati caganussati, muttacagatadicagagunarammanaya satiya etam adhivacanam. Devata arabbha uppanna anussati devatanussati, devatam 10- sakkhitthane thapetva attano saddharammanaya 11- satiya etam adhivacanam. Anapane arabbha uppanna sati anapanassati, assasapassasanimittarammanaya satiya etam adhivacanam. Maranam arabbha uppanna sati maranassati, jivitindriyupacchedarammanaya satiya etam adhivacanam. Kesadibhedam rupakayam gata, kaye va gatati kayagata, kayagata ca sa sati @Footnote: 1 ka. sabbametam 2 cha.Ma. ruparupam, pabhedato pancakkhandhe 3 cha.Ma. tassa pabhavika @4 cha.Ma. tassa 5 cha.Ma. cattari ca 6 cha.Ma. tadassa idam 7 cha.Ma. adi 8 Ma. sati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page421.

Cati kayagatasatiti vattabbe rassam akatva kayagatasatiti vutta. Kesadikaya kotthasanimittarammanaya satiya etam adhivacanam. Upasamam arabbha uppanna anussati upasamanussati, sabbadukkhupasamarammanaya satiya etam adhivacanam. Duvidho va upasamo accantupasamo ca khayupasamo ca. Tattha accantupasamo nama nibbanam, khayupasamo nama maggo. Evametam duvidhampi upasamam anussarantassa uppanna sati upasamanussatiti ayamettha attho. Iti imesu dasasu kammatthanesu anapanassati maranassati kayagatasatiti imani tini vipassanatthaneva honti, sesani satta cittasampahamsanatthanipi vipassanatthanipi 1- hontiti. Pathamavaggavannana. -------------- @Footnote: 1 Si.,cha.Ma. ayam patho na dissati


             The Pali Atthakatha in Roman Book 14 page 418-421. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=14&A=9994&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=14&A=9994&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=179              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=867              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=797              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=797              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]