ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

                      timsakakandavannana
       timsa nissaggiya dhamma ye vutta samitavina
       tesam dani karissami apubbapadavannanam.
     {459} Tena samayena buddho bhagava vesaliyam viharati gotamake
cetiye tena kho pana samayena bhagavata bhikkhunam ticivaram anunnatam
hotiti civaranti antaravasako uttarasango sanghatiti idam civarattayam
paribhunjitum anunnatam hoti. Yattha panetam anunnatam yada ca
anunnatam yena ca karanena anunnatam tam sabbam civarakkhandhake
jivakavatthusmim agatameva. Anneneva ticivarena gamam pavisantiti
yena vihare acchanti nahananca otaranti tato annena.
Evam divase divase nava civarani dharenti. {460} Uppannam hotiti idam
anuppannattiya dvaram dadamanam patilabhavasena uppannam hoti
no nipphattivasena. Ayasmato sariputtassa datukamo hotiti
ayasma kira anando bhagavantam thapetva anno evarupo
gunavisittho puggalo natthiti sariputtassa 1- gunabahumanena
ayasmantam sariputtam mamayati. So sadapi manapam civaram
labhitva rajitva kappabindum katva therasseva deti. Purebhatte
panitam yagukhajjakam va pindapatam va labhitva therasseva
@Footnote: 1. ayasmatoti visesanena bhavitababam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page157.

Deti. Pacchabhatte madhuphanitadini labhitvapi therasseva deti. Upatthakakulehi darake nikkhametva pabbajetva therassa santike upajjham gahapetva sayam anussavanakammam karoti. Ayasmapi sariputto pitukattabbakiccam nama jetthaputtassa bharo tasma yam maya bhagavato kattabbam kiccam sabbantam anando karoti aham anandam nissaya appossukko viharitum labhamiti ayasmanatam anandam ativiya mamayati. Sopi manapam civaram labhitva anandattherasseva detiti sabbam purimasadisameva. Evam gunabahumanena mamayanto tada uppannampi tam civaram ayasmato sariputtassa datukamo hotiti veditabbo. Navamam va bhagava divasam dasamam vati ettha pana sace bhaveyya katham thero janatiti. Bahuhi karanehi janati. Sariputtatthero kira janapadacarikam pakkamanto anandattheram apucchitvava pakkamati aham ettakena nama kalena agamissami etthantare bhagavantam ma pamajjiti. Sacepi sammukha na apucchati bhikkhum pesetvapi apucchitvava gacchati. Sace annattha vassam vasati ye ca pathamataram bhikkhu agacchanti te evam pahinati mama vacanena bhagavato pade sirasa vandatha anandassa ca arogyam pucchitva mam asukadivase nama agamissatiti vadethati. Sada ca yathaparicchinnadivaseyeva eti. Apicayasma anando anumanenapi janati ettake divase bhagavata viyogam sahanto adhivasento ayasma sariputto vasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page158.

Ito dani patthaya asukam nama divasam na atikkamissati addha agamissati yesam yesam hi panna mahati tesam tesam bhagavati pemam ca garavo ca maha hotiti imina nayenapi janati. Evam bahuhi karanehi janati. Tenaha navamam va bhagava divasam dasamam vati. Evam vutte yasma idam sikkhapadam pannattivajjam na lokavajjam tasma ayasmata anandena vuttadivasameva paricchedam karonto athakho bhagava .pe. Dharetunti. Athanena therena addhamaso va maso va uddittho abhavissa sopi bhagavata anunnato assa. {462-463} Nitthitacivarasminti yenakenaci nitthanena nitthite civarasmim. Yasma panetam civaram karanenapi nitthitam hoti nasanadihipi tasmassa padabhajane atthamattameva dassetum bhikkhuna civaram katam va hotiti adi vuttam. Tattha katanti sucikammapariyosanena katam. Sucikammapariyosanam nama yankinci suciya kattabbam pasavattaganthikavatta- pariyosanam katva suciya patisamanam. Natthanti coradihi hatam. Etampi hi karanapalibodhasseva nitthitatta nitthitanti vuccati. Vinatthanti upacikadihi khaditam. Daddhanti aggina daddham. Civarasa va upacchinnati asukasmim nama kule civaram labhissamiti ya civarasa uppanna hoti sa va upacchinna. Etesampi hi karanapalibodhasseva nitthitatta nitthitabhavo veditabbo. Ubbhatasmim kathineti kathine ca ubbhatasmim. Etena dutiyassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page159.

Palibodhassa abhavam dasseti. Tam pana kathinam yasma atthasu matikasu ekaya antarubbharena va uddhariyati tenassa niddese atthannam matikananti adi vuttam. Tattha atthima bhikkhave matika kathinassa ubabharaya pakkamanantika nitthanantika sannitthanantika nasanantika savanantika asavacchedika simatikkantika sahubbharati evam attha matikayo kathinakkhandhake 1- agata. Antarubbharopi sunatu me bhante sangho yadi sanghassa pattakallam sangho kathinam uddhareyya esa natti sunatu me bhante sangho sangho kathinam uddharati yassayasmato khamati kathinassa ubbharo so tunhassa yassa nakkhamati so bhaseyya ubbhatam sanghena kathinam khamati sanghassa tasma tunhi evametam dharayamiti evam bhikkhunivibhange 2- agato. Tattha yam vattabbam tam sabbam agatatthaneyeva vannayissama. Idha pana vuccamane palipi aharitabba hoti atthopi vattabbo vuttopi na ca suvinneyyo hoti atthane vuttataya. Dasahaparamanti dasa ahani paramo paricchedo assati dasahaparamo. Tam dasahaparamam kalam dharetabbanti attho. Padabhajane pana atthamattameva dassetum dasahaparamata dharetabbanti vuttam. Idam hi vuttam hoti dasahaparamanti ettha ya dasahaparamata dasahaparamabhavoti. Ayamattho ettako kalo yava natikkamati tava dharetabbanti. Adhitthitavikappitesu apariyapannatta atirekam civaranti atirekacivaram. Tenevassa padabhajane @Footnote: 1. vi. mahavagga. 5/139. 2. vi. bhikkhunivibhanga. 3/145 tattheva kathinassa @uddharoti likhitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page160.

Vuttam anadhitthitam avikappitanti. Channam civaranam annataranti khomam kappasikam koseyyam kambalam sanam bhanganti 1- imesam channam civaranam annataram. Etena civarassa jatim dassetva idani pamanam dassetum vikappanupagam pacchimanti aha. Tassa pamanam dighato dve vidatthiyo tiriyam vidatthi. Tatrayam pali anujanami bhikkhave ayamena atthangulam sugatangulena caturangulam vitthatam pacchimam civaram vikappetunti 2-. Tam atikkamayato nissaggiyam pacittiyanti tam yathavuttajatippamanam civaram dasahaparamam kalam atikkamayato etthantare yatha atirekacivaram na hoti tatha akubbato nissaggiyam pacittiyam. Tanca civaram nissaggiyam hoti pacittiyapatti cassa hotiti attho. Athava nissajjanam nissaggiyam. Pubbabhage kattabbassa vinayakammassetam namam. Nissaggiyamassa atthiti nissaggiyamicceva. Kintam. Pacittiyam. Tam atikkamayato nissaggiyavinayakammam pacittiyam hotiti ayamettha attho. Padabhajane pana pathamam tava atthavikappam dassetum tam atikkamayato nissaggiyam hotiti matikam thapetva ekadase arunuggamane nissaggiyam hoti nissajjitabbanti vuttam. Puna yassa ca nissajjitabbam yatha ca nissajajitabbam tam dassetum sanghassa vatiadi vuttam. Tattha ekadase arunggamaneti ettha yam divasam civaram uppannam tassa yo aruno so uppannadivasam nissito tasma civaruppadadivasena saddhim ekadase arunuggamane nissaggiyam hotiti veditabbam. Sacepi @Footnote: 1. vi. mahavagga. 5/193. 2. vi. mahavagga. 5/219.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page161.

Bahuni ekajjham bandhitva va vethetva va thapitani ekava apatti. Abaddha vethitesu vatthugananaya apattiyo. Nissajjitva apatti desetabbati katham desetabba. Yatha khandhake vuttam. Kathanca tattha vuttam. Evam vuttam tena bhikkhave bhikkhuna sangham upasankamitva ekamsam uttarasangam karitva vuddhanam bhikkhunam pade vanditva ukkutikam nisiditva anjalim paggahetva evamassa vacaniyo aham bhante itthannamam apattim apanno tam patidesemiti 1-. Idha pana sace ekam civaram hoti ekam nissaggiyam pacittiyanti vattabbam. Sace dve dveti vattabbam. Sace bahuni sambahulati vattabbam. Nissajjanepi sace ekam yatha palimeva idam me bhante civaranti vattabbam. Sace dve va bahuni va imani me bhante civarani dasahatikkantani nissaggiyani imanaham sanghassa nissajjamiti vattabbam. Palim vattum asakkontena annathapi vattabbam. Byattena bhikkhuna patibalena apatti patiggahetabbati khandhake vuttanayeneva patiggahetabba. Evanhi tattha vuttam byattena bhikkhuna patibalena sangho napetabbo sunatu me bhante sangho ayam itthannamo bhikkhu apattim sarati vivarati uttanikaroti deseti yadi sanghassa pattakallam aham itthannamassa bhikkhuno apattim patigganheyyanti 2-. Tena vattabbo passasiti 3-. Ama passamiti 4-. Ayatim samvareyyasiti 5-. Sadhu sutthu samvarissamiti. Dvisu pana sambahulasu va purimanayeneva vacanabhedo natabbo. @Footnote: 1-2-3-4-5. vi. cullavagga 6/370.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page162.

Civaradanepi sangho imam civaram imani civarani vatthuvasena vacanabhedo veditabbo. Ganassa ca puggalassa ca nissajjanepi eseva nayo. Apattidesanapatiggahanesu panettha ayam pali tena bhikkhave bhikkhuna sambahule bhikkhu upasankamitva ekamsam uttarasangam karitva vuddhanam bhikkhunam pade vanditva ukkutikam nisiditva anjalim paggahetva evamassu vacaniya aham bhante itthannamam apattim apanno tam patidesemiti 1-. Byattena bhikkhuna patibalena te bhikkhu napetabba sunantu me ayasmanta ayam itthannamo bhikkhu apattim sarati vivarati uttanikaroti deseti yadayasmantanam pattakallam aham itthannamassa bhikkhuno apattim patigganheyyanti 2-. Tena vattabbo passasiti 3-. Ama passamiti 4-. Ayatim samvareyyasiti 5-. Tena bhikkhuna ekam bhikkhum upasankamitva ekamsam uttarasangam karitva ukkutikam nisiditva anjalim paggahetva evamassa vacaniyo aham avuso itthannamam apattim apanno tam patidesemiti 6-. Tena vattabbo passasiti 7-. Ama passamiti 8-. Ayatim samvareyyasiti 9-. Tattha purimanayeneva apattiya namaggahananca vacanabhedo ca veditabbo. Yatha ca ganassa nissajjane evam dvinnam nissajjanepi pali veditabba. Yadi hi viseso bhaveyya yatheva anujanami bhikkhave tinnam parisuddhiuposatham katum evanca pana bhikkhave katabbo byattena bhikkhuna patibalena te bhikkhu napetabbati 10- adina nayena tinnam parisuddhiuposatham vatva puna anujanami @Footnote: 1-2-3-4-5. vi. cullavagga 6/369-370. 6-7-8-9. vi. cuslavagga. 6/358-369. @10. vi. mahavagga. 4/243.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page163.

Bhikkhave dvinnam parisuddhiuposatham katum evanca pana bhikkhave katabbo therena bhikkhuna ekamsam uttarasanganti 1- adina nayena visumyeva dvinnam parisuddhiuposatho vutto evam idhapi visum palim vadeyya. Yasma pana natthi tasma avatva gatoti ganassa vutta paliyevettha pali. Apattiggahane pana ayam viseso yatha ganassa nissajjitva apattiya desiyamanaya apattipatiggahako bhikkhu nattim thapeti evam atthapetva dvisu annatarena yatha ekapuggalo patigganhati evam apatti patiggahetabba. Dvinnam hi nattitthapana nama natthi. Yadi hi siya dvinnam parisuddhiuposatham visum na vadeyya. Nissatthacivaradanepi yatha imam civaram ayasmato dammiti eko vadati evam imam civaram ayasmato demati vattum vattati. Ito garukatarani hi nattidutiyakammanipi apaloketva katabbaniti vuttani atthi. Tesam etam anulomam. Nissatthacivaram pana databbameva adatum na labbhati. Vinayakammamattam hetam. Na tam tena sanghassa va ganassa va puggalassa va dinnameva hotiti. {468} Dasahatikkante atikkantasanniti dasaham atikkante civare atikkantam idanti evamsanni. Dasahe va atikkante atikkanto dasahoti evamsanni. Nissaggiyam pacittiyanti na idha sanna rakkhati yopi evamsanni tassapi tam civaram nissaggiyam pacittiyapatti cassa nissaggiyavinayakammam va pacittiyanti ubhopi atthavikappa @Footnote: 1. vi. mahavagga 4/243-244.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page164.

Yujjanti. Esa nayo sabbattha. Avissajjite vissajjitasanniti kassaci adinne aparicatte paricattam mayati evamsanni. Anatthe natthasanniti attano civarena saddhim bahuni annesam civarani ekato thapitani cora haranti. Tatreso attano civare anatthe natthasanni hoti. Esa nayo avinatthadisupi. Avilutteti ettha pana gabbham bhinditva pasayhavaharavasena avilutteti veditabbam. Anissajjitva paribhunjati apatti dukkatassati sakim nivattham va sakim parutam va kayato amocetva divasampi vicarati ekava apatti. Tam mocetva nivaseti va parupati va payoge payoge dukkatam. Dunnivattham va dupparutam va santhapentassa anapatti. Annassa santakam paribhunjatopi anapatti. Annena katam patilabhitva paribhunjatiti adivacanam cettha sadhakam. Anatikkante atikkantasannino vematikassa ca dukkatam paribhogam sandhaya vuttam. {469} Anapatti antodasaham adhittheti vikappetiti ettha pana adhitthanupagam vikappanupagam ca veditabbam. Tatrayam pali athakho bhikkhunam etadahosi yani tani bhagavata anunnatani ticivaranti va vassikasatikati va nisidananti va paccattharananti va kandupaticchaditi va mukhapunchanacolakanti va parikkharacolakanti va sabbani tani adhitthatabbani nukho udahu vikappetabbaniti 1-. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami bhikkhave ticivaram adhitthatum na vikappetum vassikasatikam vassanassa catummasam adhitthatum tato param vikappetum @Footnote: 1. mahavagga. 5/218.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page165.

Nisidanam adhitthatum na vikappetum paccattharanam adhitthatum na vikappetum kandupaticchadim yava abadha adhitthatum tato param vikappetum mukhapunchanacolam adhitthatum na vikappetum parikkharacolam adhitthatum na vikappetunti 1-. Tattha ticivaram adhitthahantena rajitva kappabindum datva pamanayuttameva adhitthatabbam. Tassa pamanam ukkatthaparicchedena sugatacivarato unakam vattati. Lamakaparicchedena ca sanghatiya ca uttarasangassa ca dighato mutthipancakam tiriyato mutthitikam pamanam vattati. Antaravasako dighato mutthipancako tiriyam dvihatthopi vattati. Nivasanena parupanenapi hi sakka nabhim paticchadetunti. Vuttappamanato pana atirekam ca unakam ca parikkharacolanti adhitthatabbam. Tattha yasma dve civarassa adhitthanani kayena va adhittheti vacaya va adhitthetiti vuttam tasma puranasanghatim imam sanghatim paccuddharamiti paccuddharitva navasanghatim hatthena gahetva va sariravayave thapetva va imam sanghatim adhitthamiti cittena abhogam katva kayavikaram karontena kayena adhitthatabba. Idam kayena adhitthanam. Tam yenakenaci sariravayavena aphusantassa na vattati. Vacaya adhitthane pana vacibhedam katva vacaya adhitthatabba. Tatra duvidham adhitthanam. Sace hatthapase hoti imam sanghatim adhitthamiti vaca bhinditabba. Atha antogabbhe va uparipasade va samantavihare va hoti @Footnote: 1. vi. mahavagga 5/218-219.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page166.

Thapitatthanam sallakkhetva etam sanghatim adhitthamiti vaca bhinditabba. Esa nayo uttarasange antaravasake ca. Namamattameva hi viseso. Tasma sabbani sanghatim uttarasangam antaravasakanti evam attano nameneva adhitthatabbani. Sace adhitthahitva thapitavatthehi sanghatiadini karoti nitthite rajane ca kappeti ca imam paccuddharamiti paccuddharitva puna adhitthatabbani. Adhitthitena pana saddhim mahantatarameva dutiyapatam va khandam va samsibbantena puna adhitthatabbam. Same va khuddake va adhitthanakiccam natthi. Ticivaram pana parikkharacolam adhitthatum vattati na vattatiti. Mahapadumatthero kiraha ticivaram ticivarameva adhitthatabbam sace parikkharacoladhitthanam labheyya uddositasikkhapade pariharo niratthako bhaveyyati. Evam vutte kira avasesa bhikkhu ahamsu parikkharacolampi bhagavata adhitthatabbanti vuttam tasma vattatiti. Mahapaccariyampi vuttam parikkharacolam nama patekkam nidhanamukhametam ticivaram parikkharacolanti adhitthahitva paribhunjitum vattatiti. Uddositasikkhapade pana ticivaram adhitthahitva pariharantassa pariharo vuttoti. Ubhatovibhangabhanako punnavalikavasi mahatissattheropi kira aha pubbe mayam mahatheranam assumha arannavasino bhikkhu rukkhasusiradisu civaram thapetva padhanam padahanatthaya gacchanti samantavihare dhammassavanatthaya gatanam ca nesam suriye utthite samanera va daharabhikkhu va pattacivaram gahetva gacchanti tasma

--------------------------------------------------------------------------------------------- page167.

Sukhaparibhogattham ticivaram parikkharacolam adhitthatum vattatiti. Mahapaccariyampi vuttam pubbe arannika bhikkhu abaddhasimayam duppariharanti ticivaram parikkharacolameva adhitthahitva paribhunjimsuti. Vassikasatika anatirittappamana namam gahetva vuttanayeneva cattaro vassike mase adhitthatabba tato param paccuddharitva vikappetabba. Vannabhedamattarattapi cesa vattati. Dve pana na vattanti. Nisidanam vuttanayena adhitthatabbameva tanca kho pamanayuttam ekameva. Dve na vattanti. Paccattharanampi adhitthatabbameva. Tam pana mahantampi vattati ekampi vattati bahunipi vattanti. Nilampi pitakampi sadasampi pupphadasampiti sabbappakaram vattati. Sakim adhitthitam adhitthitameva hoti. Kandupaticchadi yava abadho atthi tava pamanika adhitthatabba. Abadhe vupasante paccuddharitva vikappetabba. Ekava vattati. Mukhapunchanacolam adhitthatabbameva. Yava ekam dhoviyati tava annam paribhogatthaya icchitabbanti dvepi vattanti. Apare pana thera nidhanamukhametam bahunipi vattantiti vadanti. Parikkharacole ganana nama natthi yattakam icchati tattakam adhitthatabbameva. Thavikapi parissavanampi vikappanupagapacchimacivarappamanam parikkharacolanti adhitthatabbameva. Bahunipi ekato katva imani civarani parikkharacolani adhitthamiti adhitthatumpi vattatiyeva. Bhesajjanavakammamatapituadinam atthaya thapentenapi adhitthatabbameva. Mahapaccariyam pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page168.

Apattiti vuttam. Mancabhisi pithakabhisi bimbohanam pavaro kojavo cati etesu pana senasanaparikkharatthaya dinnapaccattharanesu ca adhitthanakiccam natthiyeva. Adhitthitacivaram pana paribhunjato katham adhitthanam vijahatiti. Annassa danena acchinditva gahanena vissasaggahena hinayavattanena sikkhapaccakkhanena kalakiriyaya lingaparivattanena paccuddharanena chiddabhavenati imehi navahi karanehi vijahati. Tattha purimehi atthahi sabbacivarani adhitthanam vijahanti. Chiddabhavena pana ticivarasseva sabbatthakathasu adhitthanavijahanam vuttam. Tanca nakhapitthippamanakena chiddena. Tattha nakhapitthippamanam kanitthangulinakhavasena veditabbam. Chiddanca vinividdhameva. Chiddassa hi abbhantare ekatantu cepi acchinno hoti rakkhati. Tattha sanghatiya ca uttarasangassa ca dighantato vidatthippamanassa tiriyantato atthangulappamanassa padesassa orato chiddam adhitthanam bhindati. Antaravasakassa pana dighantato vidatthippamanasseva tiriyantato caturangulappamanassa padesassa orato chiddam adhitthanam bhindati. Parato na bhindati. Tasma jate chidde tam civaram atirekacivaratthane titthati sucikammam katva puna adhitthatabbam. Mahasumatthero panaha pamanacivarassa yattha katthaci chiddam adhitthanam bhindati mahantassa ca pamanato bahi chindam 1- adhitthanam @Footnote: 1. chiddo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page169.

Na bhindati anto jatam 1- bhindatiti. Karaviyatissatthero aha khuddakam mahantam nappamanam dve civarani parupantassa vamahatthe sangharitva thapitatthane chiddam adhitthanam na bhindati orabhage bhindati antaravasakassapi ovattikam karontena sangharitatthane chiddam na bhindati tato oram bhindatiti. Andhakatthakathayam pana ticivare mahasumattheravadam pamanam katva uttarimpi idam vuttam pacchimappamanam adhitthanam rakkhatiti parikkharacole dighaso 2- atthangule sugatangulena tiriyam caturangule yattha katthaci chiddam adhitthanam vijahati mahante cole tato parena chiddam adhitthanam na vijahati esa nayo sabbesu adhitthatabbakesu civaresuti. Tattha yasma sabbesampi adhitthatabbakacivaranam vikappanupagapacchimappamanato unakam annam pacchimappamanam nama natthi. Yam hi nisidanakandupaticchadivassikasatikanam pamanam vuttam tam ukkattham tato uttarim patisiddhatta na pacchimam tato hettha apatisiddhatta. Ticivarassapi sugatacivarappamanato unakattam ukkatthappamanameva. Pacchimam pana visum sutte vuttam natthi. Mukhapunchanapaccattharanaparikkharacolanam ukkatthaparicchedo natthiyeva. Vikappanupagapacchimena pana paricchedo vutto. Tasma yam tava andhakatthakathayam pacchimappamanam adhitthanam rakkhatiti vatva tattha parikkharacolasseva sugatangulena atthangulacaturangulapacchimappamanam dassetva itaresam ca ticivaradinam @Footnote: 1. jato. 2. dighato.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page170.

Mutthipancakadibhedam pacchimappamanam sandhaya esa nayo sabbesu adhitthatabbakesu civaresuti vuttam tam na sameti. Karaviyatissattheravadepi dighantatoyeva chiddam dassitam tiriyantato na dassitam tasma so aparicchinno. Mahasumattheravade pamanacivarassa yattha katthaci chiddam adhitthanam bhindati mahantassa pamanato bahi chiddam adhitthanam na bhindatiti vuttam. Idam pana na vuttam idam nama pamanacivaram ito uttarim mahantam civaranti. Apicettha ticivaradinam mutthipancakadibhedam pacchimappamananti adhippetam tattha yadi pacchimappamanato bahi chiddam adhitthanam na bhindeyya ukkatthapattassapi majjhimapattassa va omakappamanato bahi chiddam adhitthanam na bhindeyya na ca na bhindati tasma ayampi vado aparicchinno. Yo panayam sabbappathamo atthakathavado ayamettha pamanam. Kasma. Paricchedasabbhavato. Ticivarassa hi pacchimappamanam ca chiddappamanam ca chiddappadesappamanam ca sabbaatthakathasuyeva paricchinditva vuttam. Tasma sveva vado pamanam. Addha hi so bhagavato adhippayam anugantva vutto. Itaresu pana neva paricchedo atthi na pubbaparam sametiti. Yo pana dubbalatthane pathamam aggalam datva paccha dubbalatthanam bhinditva apaneti adhitthanam na bhijjati. Mandalaparivattanepi eseva nayo. Dupatassa ekasmim patale chidde va jate galite va adhitthanam na bhijjati. Khuddakam civaram mahantam karoti mahantam va khuddakam karoti adhitthanam na bhijjati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page171.

Ubho kotiyo majjhe karonto sace pathamam chinditva paccha ghateti adhitthanam bhijjati. Atha ghatetva paccha chindati na bhijjati. Rajakehi dhovapetva setam karapentassapi adhitthanam adhitthanamevati. Ayam tava antodasaham adhittheti vikappetiti ettha adhitthane vinicchayo. Vikappane pana dve vikappana sammukha vikappana ca parammukha vikappana ca. Katham sammukha vikappana hotiti. Civaranam ekabahubhavam sannihitasannihitabhavanca natva imam civaranti va imani civaraniti va etam civaranti va etani civaraniti va vatva tuyham vikappemiti vattabbam. Ayameka sammukha vikappana. Ettavata nidhetum vattati. Paribhunjitum va vissajjetum va adhitthatum va na vattati. Mayham santakam mayham santakani paribhunja va vissajjehi va yathapaccayam va karohiti evam pana vutte paccuddharo nama hoti tato pabhuti paribhogadayopi vattanti. Aparo nayo. Tatheva civaranam ekabahubhavam sannihitasannihitabhavanca natva tasseva bhikkhuno santike imam civaranti va imani civaraniti va etam civaranti va etani civaraniti va vatva pancasu sahadhammikesu annatarassa attana abhirucitassa yassa kassaci namam gahetva tissassa bhikkhuno vikappemiti va tissaya bhikkhuniya tissaya sikkhamanaya tissassa samanerassa tissaya samaneriya vikappemiti va vattabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page172.

Ayam aparapi sammukha vikappana. Ettavata nidhetum vattati. Paribhogadisu pana ekampi na vattati. Tena pana bhikkhuna tissassa bhikkhuno santakam .pe. Tissaya samaneriya santakam paribhunja va vissajjehi va yathapaccayam va karohiti vutte paccuddharo nama hoti tato pabhuti paribhogadayopi vattanti. Katham parammukha vikappana hotiti. Civaranam tatheva ekabahubhavam sannihitasannihitabhavam ca natva imam civaranti va imani civaraniti va etam civaranti va etani civaraniti va vatva tuyham vikappanatthaya dammiti vattabbam. Tena vattabbo ko te mitto va sandittho va sambhatto vati. Tato itarena purimanayeneva tisso bhikkhuti va .pe. Tissa samaneriti va vattabbam. Puna tena bhikkhuna aham tissassa bhikkhuno dammiti va .pe. Tissaya samaneriya dammiti va vattabbam. Ayam parammukha vikappana. Ettavata nidhetum vattati. Paribhogadisu pana ekampi na vattati. Tena pana bhikkhuna dutiyasammukha vikappanayam vuttanayeneva itthannamassa santakam paribhunja va vissajjehi va yathapaccayam va karohiti vutte paccuddharo nama hoti tato pabhuti paribhogadayopi vattanti. Dvinnampi vikappananam kim nanakaranam. Sammukha vikappanaya sayam vikappetva parena paccuddharapeti parammukha vikappanaya pareneva vikappapetva pareneva paccuddharapeti idamettha nanakaranam. Sace pana yassa vikappeti so pannattikovido na hoti na janati paccuddharitum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page173.

Tam civaram gahetva annassa byattassa santikam gantva puna vikappetva paccuddharapetabbam. Vikappitavikappana namesa vattati. Ayam vikappetiti imasmim pade vinicchayo. Anujanami bhikkhave ticivaram adhitthatum na vikappetunti 1- adivacanato ca idam vikappetiti avisesena vuttavacanam viruddham viya dissati na ca viruddham tathagata bhasanti tasma evamassa attho veditabbo ticivaram ticivarasankhepena pariharato adhitthatumeva anujanami na vikappetum vassikasatikam pana catummasato param vikappetumeva na adhitthatum 2- evanca sati yo ticivare ekena civarena vippavasitukamo hoti tassa civaradhitthanam paccuddharitva vippavasasukhattham vikappanaya okaso dinno hoti dasahatikkame anapattiti 3-. Etena upayena sabbattha vikappanaya apatisiddhabhavo veditabboti. Vissajjetiti annassa deti katham pana dinnam hoti katham ca gahitam. Idam tuyham demi dadami dajjami onojemi pariccajami vissajjamiti va itthannamassa demi .pe. Nissajjamiti va vadati sammukhapi parammukhapi dinnameva hoti. Tuyham ganhahiti vutte mayham ganhamiti vadati sudinnam sugahitanca. Tava santakam karohi tava santakam hotu tava santakam karissasiti vutte mama santakam karomi mama santakam hotu mama santakam karissamiti vadati duddinnam @Footnote: 1. vi. mahavagga. 5/218. 2. ito param itisaddo icchitabbo. 3. idha @itisaddo atireko pannayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page174.

Duggahitanca. Neva datum janati na itaro gahetum. Sace pana tava santakam karohiti vutte sadhu bhante mayham ganhamiti ganhati duddinnam sugahitam. Sace pana eko ganhahiti vadati itaro na ganhamiti vadati puna so dinnam maya tuyham ganhahiti vadati itaropi na mayham imina atthoti vadati tato purimopi maya dinnanti dasaham atikkameti pacchimopi maya patikkhittanti kassa apatti na kassa apatti. Na kassaci yassa pana ruccati tena adhitthahitva paribhunjitabbam. Yo pana adhitthane vematiko tena kim katabbam. Vematikabhavam arocetva sace anadhitthitam bhavissati evam me kappiyam hotiti vatva vuttanayeneva nissajjitabbam. Na hi evam janapetva vinayakammam karontassa musavado hoti. Keci pana ekena bhikkhuna vissasam gahetva puna dinnam vattatiti vadanti. Tam na yujjati. Na hi tassetam vinayakammam. Napi tam ettakena annam vatthu hoti. Nassatiti adi uttanatthameva. Yo na dadeyya apatti dukkatassati ettha mayham dinnam iminati imaya sannaya na dentassa dukkatam. Tassa santakabhavam pana natva lesena acchindanto bhandam agghapetva karetabboti. Samutthanadisu idam sikkhapadam kathinasamutthanam nama kayavacato ca samutthati kayavacacittato ca anadhitthanena ca avikappanena ca apajjanato akiriya sannaya na muccati ajanantopi apajjatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page175.

Nosannavimokkham acittakam pannattivajjam kayakammam vacikammam ticittam tivedananti. Samantapasadikaya vinayasamvannanaya pathamakathinasikkhapadavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 156-175. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=3262&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=3262&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]