ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 27 : PALI ROMAN Iti.A. (paramatthadi.)

                       8. Pathamanakuhanasuttavannana
      [35] Atthame nayidanti ettha naiti patisedhe nipato, tassa
"vussati"ti imina sambandho, yakaro padasandhikaro. Idamsaddo "ekamidaham
bhikkhave samayam ukkatthayam viharami subhagavane salarajamule"tiadisu 1- nipatamattam.
"idam kho tam bhikkhave appamattakam oramattakam silamattakan"tiadisu 2- yathavutte
asannapaccakkhe agato.
               "idam hi tam jetavanam        isisamghanisevitam
                avuttham dhammarajena      pitisanjananam mama"ti 3-
adisu vakkhamane asannapaccakkhe. Idhapi vakkhamaneyeva asannapaccakkhe
datthabbo.
      Brahmacariyasaddo:-
                    "kinte vatam kim pana brahmacariyam
                    kissa sucinnassa ayam vipako
                    iddhi juti balaviriyupapatti
                    idanca te naga mahavimanam.
@Footnote: 1 Ma.mu. 12/501/442   2 di.Si. 9/27/12     3 sam.sa. 15/48/37

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

Ahanca bhariya ca manussaloke saddha ubho danapati ahumha opanabhutam me gharam tadasi santappita samanabrahmana ca. Tam me vatam tam pana brahmacariyam tassa sucinnassa ayam vipako iddhi juti balaviriyupapatti idam ca me dhira mahavimanan"ti 1- imasmim punnakajatake dane agato. "kena pani kamadado kena pani madhussavo kena te brahmacariyena punnam panimhi ijjhati. Tena pani kamadado tena pani madhussavo tena me brahmacariyena punnam panimhi ijjhati"ti 2- imasmim ankurapetavatthusmim veyyavacce. "idam kho tam bhikkhave tittiriyam nama brahmacariyam ahosi"ti 3- imasmim tittirajatake pancasikkhapadasile. "tam kho pana pancasikha brahmacariyam neva nibbidaya na viragaya .pe. Yavadeva brahmalokupapattiya"ti 4- imasmim mahagovindasutte brahmavihare. "pare abrahmacarino bhavissanti, mayamettha brahmacarino bhavissama"ti 5- sallekhasutte methunaviratiyam. "mayanca bhariya natikkamama amhe ca bhariya natikkamanti annatra tahi brahmacariyam carama tasma hi amham dahara na miyyare"ti 6- @Footnote: 1 khu.ja. 28/1595/299 (sya) 2 khu.peta. 26/277/183 3 vi.cula. 7/311/82 @4 di.maha. 10/329/214 5 Ma.mu. 12/83/56 6 khu.ja. 27/1415/289 (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

Mahadhammapalajatake sadarasantose. "abhijanami kho panaham sariputta caturangasamannagatam brahmacariyam carita, tapassi sudam homi"ti 1- lomahamsasutte viriye. "hinena brahmacariyena khattiye upapajjati majjhimena ca devattam uttamena visujjhati"ti 2- nimijatake attadamanavasena kate atthangikauposathe. "idam kho pana pancasikha brahmacariyam ekantanibbidaya viragaya .pe. Ayameva ariyo atthangiko maggo"ti mahagovindasutteyeva ariyamagge. "tayidam brahmacariyam iddhanceva phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitan"ti 3- pasadikasutte sikkhattayasangahe sakalasmim sasane. Idhapi ariyamagge sasane ca vattati. Vussatiti vasiyati, cariyatiti attho. Janakuhanatthanti "aho ayyo silava vattasampanno appicacho santuttho mahiddhiko mahanubhavo"tiadina janassa sattalokassa vimhapanattham. Janalapanatthanti "evarupassa nama ayyassa dinnam mahapphalam bhavissati"ti pasannacittehi "kenattho, kim ahariyatu"ti manussehi vadapanattham. Labhasakkarasilokanisamsatthanti yavayam "akankheyya ce bhikkhave bhikkhu `labhi assam civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharanan'ti, silesvevassa paripurakari"ti 4- silanisamsabhavena vutto catupaccayalabho, yo ca catunnam paccayanam sakkaccadanasankhato adarabahumanagarukaranasankhato ca sakkaro, yo ca "silasampanno bahussuto sutadharo araddhaviriyo"tiadina nayena uggatabhutighosasankhato siloko brahmacariyam carantanam ditthadhammiko anisamso, tadattham. Iti mam jano @Footnote: 1 Ma.mu. 12/155/119 2 khu.ja. 27/1186/249-250 @3 di.pa. 11/175/108 4 Ma.mu. 12/65/43

--------------------------------------------------------------------------------------------- page125.

Janatuti "evam brahmacariyavase sati `ayam silava kalyanadhammo'tiadina mam jano janatu sambhavetu"ti attano santagunavasena sambhavanatthampi na idam brahmacariyam vussatiti sambandho. Keci pana "janakuhanatthan"ti papicchassa icchapakatassa sato samantajappanairiyapathanissitapaccayappatisevanasankhatena tividhena kuhanavatthuna kuhanabhavena janassa vimhapanattham. Janalapanatthanti papicchasseva sato paccayattham parikathobhasadivasena lapanabhavena upalapanabhavena va janassa lapanattham. Labhasakkarasilokanisamsatthanti papicchasseva sato labhadigarutaya 1- labhasakkarasilokasankhatassa anisamsaudayassa nipphadanattham. Iti mam jano janatuti papicchasseva sato asantagunasambhavanadhippayena `iti evam mam jano janatu'ti na idam brahmacariyam vussati"ti evamettha attham vadanti. Purimoyeva pana attho sarataro. Atha khoti ettha athati annadatthe nipato, khoti avadharane. Tena kuhanadito annadatthayeva pana idam bhikkhave brahmacariyam vussatiti dasseti. Idani tam payogam 2- dassento "samvaratthanceva pahanatthanca"ti aha. Tattha pancavidho samvaro patimokkhasamvaro satisamvaro nanasamvaro khantisamvaro viriyasamvaroti. Tattha "imina patimokkhasamvarena upeto hoti samupeto"ti 3- hi adina nayena agato ayam patimokkhasamvaro nama, yo silasamvaroti ca pavuccati. "rakkhati cakkhundriyam, cakkhundriye samvaram apajjati"ti 4- agato ayam satisamvaro. @Footnote: 1 Ma. labhadivasena garutaya 2 cha.Ma. tam payojanam 3 abhi.vi. 35/511/296 @4 di.Si. 9/213/70, Ma.mu. 12/295/258, sam.sala. 18/317/220, an.tika. 20/16/108

--------------------------------------------------------------------------------------------- page126.

"yani sotani lokasmim (ajitati bhagava) sati tesam nivaranam sotanam samvaram brumi pannayete pidhiyareti 1- agato ayam nanasamvaro. "khamo hoti sitassa unhassa"tiadina 2- nayena agato ayam khantisamvaro. "uppannam kamavitakkam nadhivaseti"tiadina 3- nayena agato ayam viriyasamvaro. Atthato pana panatipatadinam pajahanavasena vattappativattanam karanavasena ca pavatta cetana ceva viratiyo ca. Sankhepato sabbo kayavacisamyamo, vittharato sattannam apattikkhandhanam avitikkamo silasamvaro. Sati eva satisamvaro, satippadhana va kusala khandha. Nanameva nanasamvaro. Adhivasanavasena adoso, adosappadhana va pavatta kusala khandha khantisamvaro, pannati eke. Kamavitakkadinam anadhivasanavasena pavattam viriyameva viriyasamvaro. Tesu pathamo kayaduccaritadidussilyassa samvaranato samvaro, dutiyo mutthassaccassa, tatiyo annanassa, catuttho akkhantiya, pancamo kosajjassa samvaranato pidahanato samvaroti veditabbo evametassa samvarassa atthaya samvarattham, samvaranipphadanatthanti attho. Pahanampi pancavidham tadangappahanam vikkhambhanappahanam samucchedappahanam patippassaddhippahanam nissaranappahananti. Tattha yam vattabbam, tam hettha ekakanipate pathamasuttavannanayam vuttameva. Tassa pana pancavidhassapi tatha tatha ragadikilesanam patinissajjanatthena samatikkamanatthena va pahanassa atthaya pahanattham, pahanasadhanatthanti attho. Tattha samvarena kilesanam cittasantane pavesananivaranam, pahanena pavesananivarananceva samugghato cati vadanti. Ubhayenapi pana yatharaham ubhayam sampajjatiti datthabbam. Siladidhamma eva hi samvaranato samvaro, pajahanato pahananti. @Footnote: 1 khu.su. 25/1042/532 2 Ma.mu. 12/24/14 @3 Ma.mu. 12/26/15, an.dasaka. 24/60/88

--------------------------------------------------------------------------------------------- page127.

Gathasu anitihanti itiyo vuccanti upaddava ditthadhammika ca samparayika ca, itiyo hanati vinaseti pajahatiti itiham, anuitihanti anitiham, sasanabrahmacariyam maggabrahmacariyanca. Atha va itihi anatthehi saddhim hananti gacchanti pavattantiti itiha, tanhadiupakkilesa. Natthi ettha itihati anitiham. Itiha va yathavuttenatthena titthiyasamaya, tappatipakkhato idam anitiham. "anitihan"tipi patho. Tassattho:- "itihayan"ti dhammesu anekamsaggahabhavato vicikiccha itiham nama, sammasambuddhappaveditatta yathanusittham patipajjantanam nikkankhabhavasadhanato natthi ettha itihanti anitiham, aparapaccayanti attho. Vuttanhetam "paccattam veditabbo vinnuhi"ti "atakkavacaro"ti ca. Gathasukhattham pana "anitihan"ti digham katva pathanti. Nibbanasankhatam ogadham patittham param gacchatiti nibbanogadhagami, vimuttarasatta ekanteneva nibbanasampapakoti attho. Tam nibbanogadhagaminam brahmacariyam. Soti yo so samatimsaparamiyo puretva sabbakilese bhinditva anuttaram sammasambodhim abhisambuddho, so bhagava adesayi desesi. Nibbanogadhoti va ariyamaggo vuccati tena vina nibbanogahanassa asambhavato tassa ca nibbanam analambitva appavattanato, tanca tam ekantam papayati gacchatiti nibbanogadhagami. Atha va nibbanogadhagaminanti nibbanassa antogaminam maggabrahmacariyam, nibbanam arammanam karitva tassa anto eva vattati pavattatiti. Mahantehiti 1- mahaatumehi ularajjhasayehi. Mahantam nibbanam, mahante va silakkhandhadike esanti gavesantiti mahesino, buddhadayo ariya. Tehi anuyato patipanno. Yatha buddhena desitanti yatha abhinneyyadidhamme @Footnote: 1 cha.Ma. mahattehiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page128.

Abhinneyyadibhaveneva sammasambuddhena maya desitam, evam ye etam maggabrahmacariyam tadattham sasanabrahmacariyanaca patipajjanti, te ditthadhammikasamparayikatthehi yatharaham anusasantassa satthu mayham sasanakarino ovadappatikara sakalassa vattadukkhassa antam pariyantam appavattim karissanti, dukkhassa va antam nibbanam sacchikarissantiti. Atthamasuttavannana nitthita. ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 27 page 122-128. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=2669&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=2669&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=213              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=5034              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=5184              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=5184              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]