ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                         9. Kimsilasuttavannana
      [327] Kimsiloti kimsilasuttam. Ka uppatti? ayasmato sariputtassa
gihisahayako eko therasseva pituno vangantabrahmanassa sahayassa
brahmanassa putto satthikotiadhikam pancasatakotidhanam pariccajitva ayasmato
sariputtattherassa santike pabbajitva sabbam buddhavacanam pariyapuni. Tassa
thero bahuso ovaditva kammatthanamadasi, so tena visesam nadhigacchati, tato
thero "buddhaveneyyo eso"ti natva tam adaya bhagavato santikam gantva tam
bhikkhum arabbha puggalam aniyametva "kimsilo"ti pucchi, athassa bhagava tato
paramabhasi. Tattha kimsiloti kidisena carittasilena 1- samannagato, kidisapakatiko
va. Kimsamacaroti kidisena carittena yutto. Kani kammani bruhayanti kani
kayakammadini vaddhento. Naro samma nivitthassati abhirato naro sasane
@Footnote: 1 cha.Ma. varittasilena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page147.

Samma patitthito bhaveyya. Uttamatthanca papuneti sabbatthanam uttamam arahattanca papuneyyati vuttam hoti. [328] Tato bhagava "sariputto addhamasupasampanno savakaparamippatto, kasma adikammikaputhujjanapanham pucchati"ti avajjento "saddhiviharikam arabbha"ti natva pucchaya vuttam carittasilam avibhajitvava tassa sappayavasena dhammam desento "vuddhapacayi"tiadimaha. Tattha pannavuddho gunavuddho jativuddho vayovuddhoti 1- cattaro vuddha. 2- Jatiya hi daharopi bahussuto bhikkhu appassutamahallakabhikkhunam santike 3- bahusaccapannaya vuddhatta pannavuddho. Tassa hi santike mahallakabhikkhupi buddhavacanam pariyapunanti, ovadavinicchayapanhavissajjanani ca paccasimsanti. Tatha daharopi bhikkhu adhigamasampanno gunavuddho nama. Tassa hi ovade patitthaya mahallakapi vipassanagabbham gahetva arahattaphalam papunanti. Tatha daharopi raja khattiyo muddhabhisitto 4- brahmano va sesajanassa vandanarahato jativuddho nama. Sabbo pana pathamajato vayovuddho nama. Tattha yasma pannaya sariputtattherassa sadiso natthi thapetva bhagavantam, tatha gunehi 5- addhamasena 6- sabbasavakaparaminanassa patividdhatta. Jatiyapi so brahmanamahasalakule uppanno, tasma tassa bhikkhuno vayena samanopi so imehi tihi karanehi vuddho. Imasmim panatthe pannagunehi eva vuddhabhavam sandhaya bhagava aha "vuddhapacayi"ti. Tasma tadisanam vuddhanam apacitikaranena @Footnote: 1 i. pannavaddho gunavaddho jativaddhoti 2 i. vaddha, evamuparipi @3 cha.Ma....bhikkhunamantare 4 cha.Ma.,i. buddhavasitto @5 cha.Ma. gunenapi 6 i. addhamase

--------------------------------------------------------------------------------------------- page148.

Vuddhapacayi, tesameva vuddhanam labhadisu usuyyavigamena anusuyyako ca siyati ayamadipadassa attho. Kalannu cassati ettha pana rage uppanne tassa vinodanatthaya garunam dassanam gacchantopi kalannu, dose, mohe, kosajje uppanne tassa vinodanatthaya garunam dassanam gacchantopi kalannu, yato evam kalannu ca assa garunam dassanaya. Dhammim kathanti samathavipassanayuttam. Erayitanti vuttam. Khanannuti tassa kathaya khanavedi, dullabho va ayam idisaya kathaya savanakkhanoti jananto. Suneyya sakkaccanti 1- tam katham sakkaccam suneyya. Na kevalanca tameva, annanipi buddhagunadipatisamyuttani subhasitani sakkaccameva suneyyati attho. [329] "kalannu cassa garunam dassanaya"ti ettha vuttanayanca attano uppannaragadivinodanakalam natvapi garunam santikam gacchanto kalena gacche garunam sakasam, "aham kammatthaniko dhutangadharo cati katva na cetiyavandanabodhiyanganabhikkhacaramaggaatimajjhantikaveladisu yattha katthaci thitam acariyam disva paripucchanatthaya upasankameyya, sakasenasane pana attano asane nisinnam vupasantadaratham sallakkhetva kammatthanadividhipucchanattham upasankameyyati attho. Evam upasankamantopi ca thambham nirankatva nivatavutti thaddhabhavakaram manam vinasetva nicavutti padapunchanacolakacchinnavisanusabhauddhatadathasappasadiso hutva upasankameyya. Atha tena garuna vuttam attham dhammam .pe. Samacare ca. Atthanti bhasitattham. Dhammanti palidhammam. Samyamanti silam. Brahmacariyanti avasesasasanabrahmacariyam. Anussare ceva samacare cati attham kathitokase anussareyya, dhammam samyamam brahmacariyam kathitokase anussareyya, anussaranamatteneva ca @Footnote: 1 cha.Ma. sakkaccati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page149.

Atussanto tam sabbampi samacare samacareyya samadaya vatteyya, tasam kathanam 1- attani pavattane ussukkam kareyyati attho. Evam karonto hi kiccakaro hoti. [330] Tato paranca dhammaramo dhammarato dhamme thito dhammavinicchayannu bhaveyya. Sabbapadesu cettha dhammoti samathavipassana, aramo ratiti ekova attho, dhamme aramo assati dhammaramo. Dhamme rato, na annam pihetiti dhammarato. Dhamme thito dhammam vattanato. 2- Dhammavinicchayam janati "idam udayananam idam vayananan"ti dhammavinicchayannu, evarupo assa. Atha yayam rajakathaditiracchanakatha tarunavipassakassa bahiddha rupadisu abhinandanuppadanena tam samathavipassanadhammam sanduseti, tasma "dhammasandosavado"ti vuccati, tam nevacareyya 3- dhammasandosavadam, annadatthu avasagocaradisappayani sevanto tacchehi niyetha subhasitehi. Samathavipassanapatisamyuttanevettha tacchani, tatharupehi subhasitehi niyetha nayeyya. Kalam khepeyyati attho. [331] Idani "dhammasandosavadan"ti ettha atisankhepena vuttam samathavipassanayuttassa bhikkhuno upakkilesam pakatam karonto tadannenapi upakkilesena saddhim hassam jappanti imam gathamaha. "hasan"tipi patho. Vipassakena hi bhikkhuna hasaniyasmim vatthusmim sitamattameva katabbam, niratthakakathajappo na bhasitabbo, natibyasanadisu paridevo na katabbo, khanukantakadimhi manopadoso na uppadetabbo. Mayakatanti vutta maya tividham kuhanam paccayesu giddhi 4- jatiadihi mano paccanikasatatasankhato sarambho @Footnote: 1 Si.,i. tesam bhavanam 2 Si.,i. dhammam patva, vattanato @3 cha.Ma.,i. nevacare 4 ka. tutthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page150.

Pharusavacanalakkhanam kakkasam, ragadayo kasava, adhimattatanhalakkhana 1- mucchati ime ca dosa sukhakamena angarakasu viya, sucikamena guthatthanam viya, jivitukamena asivisadayo viya ca pahatabba. Hitva ca arogyamadadivigama vitamadena cittavikkhepabhava thitattena caritabbam. Evam patipanno hi sabbupakkilesaparisuddhaya bhavanaya nacirasseva arahattam papunati. Tenaha bhagava "hassam ca jappam .pe. Thitatto"ti. [332] Idani yvayam "hassam jappan"tiadina nayena upakkileso vutto, tena samannagato bhikkhu yasma sahaso hoti avimamsakari, ratto ragavasena duttho dosavasena gacchati, pamatto ca hoti kusalanam dhammanam bhavanaya asataccakari, tatharupassa ca "suneyya sakkacca subhasitani"tiadina nayena vutto ovado niratthako, tasma imassa sankilesassa puggaladhitthanaya desanaya sutadivuddhipatipakkhabhavam dassento "vinnatasarani"ti imam gathamaha. Tassattho:- yani hetani samathavipassanapatisamyuttani subhasitani, tesam vijananato 2- saro. Yadi vinnatani sadhu, atha saddamattameva gahitam, na kinci katam hoti, yena etani sutamayena nanena vinnayanti, tam sutam, etanca sutamayananam vinnatasamadhisaram, tesu vinnatesu dhammesu yo samadhi cittassavikkhepo tathattaya patipatti, ayamassa saro. Na hi vijananamatteneva koci attho sijjhati. Yo panayam naro ragadivasena vattanato sahaso, kusalanam dhammanam bhavanaya asataccakaritaya pamatto, so saddamattaggahiyeva hoti, tena tassa atthavijananabhavato sa subhasitavijananapanna ca, tathattaya patipattiya abhavato sutanca na vaddhatiti. @Footnote: 1 Si.,i. adhikatanhasankhata 2 cha.Ma.,i. vijananam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page151.

[333] Evam pamattanam sattanam pannaparihaninca sutaparihaninca dassetva idani appamattanam tadubhayasaradhigamam dassento aha "dhamme ca ye .pe. Saramajjhagu"ti. Tattha ariyappavedito dhammo nama samathavipassanadhammo. Ekopi hi buddho samathavipassanadhammam adesetva parinibbuto nama natthi. Tasma etasmim dhamme ca ye ariyappavedite rata nirata appamatta sataccanuyogino, anuttara te vacasa manasa kammuna ca, te catubbidhena vacisucaritena tividhena manosucaritena tividhena kayasucaritena ca samannagatatta vacasa manasa kammuna ca anuttara, avasesasattehi asama agga visittha. Ettavata saddhim pubbabhagasilena ariyamaggasampayuttam silam dassesi. Evam parisuddhasila te santisoraccasamadhisanthita, sutassa pannaya ca saramajjhagu, ye ariyappavedite dhamme rata, te na kevalam vacadihi anuttara honti, apica kho pana santisoracce samadhimhi ca santhita hutva sutassa pannaya ca saramajjhagu adhigata icceva veditabba. Asamsayam 1- bhutavacanam. Tattha santiti nibbanam, soraccanti sundare ratabhavena yathabhutapativedhika panna, santiya soraccanti santisoraccam, nibbanarammanaya maggapannayetam adhivacanam. Samadhiti tamsampayuttova maggasamadhi. Santhitati tadubhaye patitthita. Sutapannanam saram nama arahattaphalavimutti. Vimuttisaranhi idam brahmacariyam. Evamettha bhagava dhammena pubbabhagapatipadam "anuttara vacasa"tiadihi silakkhandham santisoraccasamadhihi pannakkhandhasamadhikkhandheti tihipi imehi khandhehi aparabhagapatipadanca dassetva sutapannasarena akuppavimuttim dassento arahattanikutena desanam samapesi. @Footnote: 1 ka. asamsaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page152.

Desanapariyosane ca so bhikkhu sotapattiphalam patva puna nacirasseva aggaphale arahatte patitthasiti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya kimsilasuttavannana nitthita. --------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 146-152. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=3288&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=3288&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=326              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=8065              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=8045              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=8045              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]