ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                      8. Sallasuttavannana
      [580] Animittanti sallasuttam. Ka uppatti? bhagavato kira upatthako
eko upasako, tassa putto kalamakasi. So puttasokabhibhuto sattaham
niraharo ahosi. Tam anukampanto bhagava tassa gharam gantva sokavinodanattham
idam 1- suttamabhasi.
      Tattha animittanti kiriyakaranimittavirahitam. Yatha hi "yada aham akkhim
va nikhanissami, bhamukam va ukkhipissami, tena nimittena tam bhandam
avahara"tiadisu kiriyakaranimittam atthi, na evam jivite. Na hi sakka laddhum
"yavaham idam va idam va karomi, tava tvam jiva, ma miyya"ti. Anannatanti
ato eva na sakka ekamsena annatum "ettakam va ettakam va kalam
imina jivitabban"ti gatiya ayupariyantavasena va. Yatha hi catumaharajikadinam
parimitam ayu, na tatha maccanam, evampi ekamsena anannatam.
      Kasiranti anekapaccayapatibaddhavuttibhavato kiccham, na sukhayapaniyam. Tatha hi
tam assasapatibaddhanca passasapatibaddhanca mahabhutapatibaddhanca kabalikarahara-
patibaddhanca usmapatibaddhanca vinnanapatibaddhanca. Anassasantopi hi na jivati
@Footnote: 1 cha.Ma. imam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Apassasantopi. Catusu ca dhatusu katthamukhadiasivisadattho viya kayo pathavidhatuppakopena tava thaddho hoti kalingarasadiso yathaha:- "patthaddho bhavati kayo dattho katthamukhena va pathavidhatuppakopena hoti katthamukheva so"ti. 1- Apodhatuppakopena putibhavam apajjitva paggharitapubbamamsalohito atthicammavasesova hoti. Yathaha:- "putiko bhavati kayo dattho putimukhena va apodhatuppakopena hoti putimukheva so"ti. 1- Tejodhatuppakopena angarakasuyam pakkhitto viya samanta paridayhati. Yathaha:- "santatto bhavati kayo dattho aggimukhena va tejodhatuppakopena hoti aggimukheva so"ti. 1- Vayodhatuppakopena sanchijjamanasandhibandhano pasanehi kottetva sancunniyamanatthiko viya ca hoti. Yathaha:- "sanchinno bhavati kayo dattho satthamukhena va vayodhatuppakopena hoti satthamukheva so"ti. 1- Dhatuppakopabyapannakayopi ca na jivati. Yada pana ta dhatuyo annamannam patitthanadikiccam sadhentapi samam vahanti, tada jivitam pavattati. Evam mahabhutapatibaddhanca jivitam. Dubbhikkhadisu pana aharupacchedanena sattanam jivitakkhayo pakato eva. Evam kabalikaraharapatibaddhanca jivitam. Tatha @Footnote: 1 abhi.A. 1/359

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Asitapitadiparipake kammajateje khine satta jivitakkhayam papunantapi pakata eva. Usmapatibaddhanca jivitam. Vinnane pana niruddhe niruddhato pabhuti sattanam na hoti jivitanti evampi loke pakatameva. Evam vinnanapatibaddhanca jivitam. Evamanekappaccayapatibaddhavuttibhavato kasiram veditabbam. Parittancati appakam, devanam jivitam upanidhaya tinagge ussavabindusadisam, cittakkhanato uddham abhavena va parittam. Atidighayukopi hi satto atitena cittena jivittha, na jivati, na jivissati, anagatena jivissati, na jivati, na jivittha, paccuppannena jivati, na jivittha, na jivissati. Vuttam cetam:- "jivitam attabhavo ca sukhadukkha ca kevala ekacittasamayutta lahuso vattati 1- khano. Cullasitisahassani kappe 2- titthanti ye maru natveva tepi jivanti dvihi cittehi samahitati. 3- Tanca dukkhena samyutanti tanca 4- jivitam evam animittamanannatam kasiram parittanca samanampi situnhadamsamakasadisamphassakhuppipasasankharadukkhaviparinamadukkha- dukkhadukkhehi samyuttam. Kim vuttam hoti? yasma idisam maccanam jivitam, tasma tvam yava tam parikkhayam na gacchati, tava dhammacariyameva bruhaya, ma puttamanusocati. [581] Athapi manneyyasi "sabbupakaranehi puttamanurakkhantassapi me so mato, tena socami"ti, evampi ma soci. Na hi so upakkamo atthi, yena jata na miyyare, na hi sakka kenaci upakkamena jata satta ma @Footnote: 1 cha.Ma. vattate 2 cha.Ma. kappa @3 cha.Ma.,i. samyutati, khu.maha. 29/49/49 (sya) 4 ka. tam cetam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

Marantuti rakkhitunti vuttam hoti. Tato yasma so "jaram patva nama bhante maranam anurupam, atidaharo me putto mato"ti cintesi, tasma aha "jarampi patva maranam, evamdhamma hi panino"ti, jaram patvapi appatvapi maranam, natthi ettha niyamoti vuttam hoti. [582] Idani tamattham nidassanena sadhento "phalanamiva pakkanan"ti- adimaha. Tassattho:- yatha phalanam pakkanam yasma suriyuggamanato pabhuti suriyatapena santappamane rukkhe pathaviraso ca aporaso ca pattato sakham sakhato khandham khandhato mulanti evam anukkamena mulato pathavimeva pavisati, ogamanato pabhuti pana pathavito mulam mulato khandhanti evam anukkamena sakhapattapallavadini puna arohati, evam arohanto ca paripakagataphalam 1- vantamulam na pavisati. Atha suriyatapena tappamane vantamule parilaho uppajjati. Tena tani phalani pato pato niccakalam patanti, nesam pato patanato 2- bhayam hoti, patana bhayam hotiti attho. Evam jatanam maccanam niccam maranato bhayam. Pakkaphalasadisa hi sattati. [583-6] Kinca bhiyyo:- "yathapi kumbhakarassa .pe. Jivitanti. Tasma "dahara ca .pe. Parayana"ti evam ganha, evanca gahetva "tesam maccu .pe. Nati va pana natake"ti evampi ganha. Yasma ca na pita tayate puttam, nati va pana natake, tasma pekkhatamyeva .pe. Niyyati. Tattha ayam yojana:- passamananamyeva natinam "amma tata"tiadina nayena puthu anekappakarakam lalapatamyeva maccanam ekameko macco yatha go vajjho evam niyyati, evam passa upasaka yava atano lokoti. @Footnote: 1 Si.,i. paripakagataphale, cha.Ma. paripakagate phale 2 Si.,i., Ma. patato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

[587] Tattha ye buddhapaccekabuddhadayo dhitisampanna, te "evamabbhahato loko maccuna ca jaraya ca, so na sakka kenaci parittanam katun"ti 1- yasma jananti, tasma dhira na socanti viditva lokapariyayam, imam lokasabhavam natva na socantiti vuttam hoti. [588] Tvam pana yassa maggam .pe. Paridevasi. Kim vuttam hoti? yassa Matukucchismim agatassa agatamaggam va, ito cavitva annattha gatassa gatamaggam va na janasi, tassa ime ubho ante asampassam nirattham paridevasi. Dhira pana te passanta viditva lokapariyayam nanusocantiti. [589] Idani "nirattham paridevasi"ti ettha vuttaparidevanaya niratthakabhavam sadhento "paridevayamano ce"tiadimaha. Tattha udabbaheti ubbaheyya dhareyya, attani sanjaneyyati attho. Sammulho himsamattananti sammulho hutva attanam himsanto. 2- Kayira cenam vicakkhanoti yadi tadiso kanci attham udabbahe, vicakkhanopi nam paridevam kareyya. [590] Na hi runnenati etthayam yojana:- na pana koci runnena va sokena va cetaso santim pappoti, apica kho pana rodato ca socato ca bhiyyo assa uppajjate dukkham, sariranca dubbanniyadihi upahannatiti. [591] Na tena petati tena paridevanena kalakata na palenti na yapenti, na tam tesam upakaraya hoti. Tasma nirattha paridevanati. [592] Na kevalanca nirattha, anatthampi avahati. Kasma? yasma Sokamappajaham .pe. Vasamanvaguti. Tattha anutthunantoti anusocanto. Vasamanvaguti vasam gato. @Footnote: 1 ka. parittapetunti 2 cha.Ma.,i. badhento

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

[593] Evampi niratthakattam anatthavahattanca sokassa dassetva idani sokavinayattham ovadanto "annepi passa"tiadimaha. Tattha gamineti gamike, paralokagamanasajje thiteti vuttam hoti. Phandantevidha panineti 1- maranabhayena phandamaneyeva idha satte. [594] Yena yenati yenakarena mannanti "dighayuko bhavissati, arogo bhavissati"ti. Tato tam annathayeva hoti, so evam mannito maratipi, rogipi hoti. Etadiso ayam vinabhavo mannitappaccanikena hoti, passa upasaka lokasabhavanti evamettha adhippayayojana veditabba. [596] Arahato sutvati imam evarupam arahato dhammadesanam sutva. Neso labbha maya ititi so peto "idani maya puna jivatu"ti na labbha iti parijananto, vineyya paridevitanti vuttam hoti. [597] Kinca bhiyyo:- "yatha saranamadittam .pe. Dhamsaye"ti. Tat dhiro dhitisampadaya, sappanno sasambharikapannaya, 2- pandito bahusaccapannaya, kusalo cintakajatikataya veditabbo. Cintamayasutamayabhavanamayapannahi va yojetabbam. [598-9] Na kevalanca sokameva, paridevam .pe. Sallamattano. Tattha pajappanti tanham. Domanassanti cetasikam dukkham. Abbaheti uddhare. Sallanti etameva tippakaram dunniharanatthena antovijjhanatthena ca sallam, pubbe vuttam sattavidham va ragadisallam. Etasmim hi abbulhe salle abbulhasallo .pe. Nibbutoti arahattanikutena desanam nitthapesi. Tattha asitoti tanhaditthihi @Footnote: 1 cha.Ma.....noti 2 cha.Ma.,i. sabhavikapannaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Anissito. Pappuyyati papunitva. Sesam idha ito pubbe vuttatta uttanatthameva, tasma na vannitanti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya sallasuttavannana nitthita. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 284-290. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=6411&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=6411&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=380              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=9205              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=9284              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=9284              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]