ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                   22. 5. Bhadditthikavimanavannana 2-
     nila pita ca kala cati bhadditthikavimanam. Tassa ka uppatti? bhagava
savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Tena  ca samayena kimilanagare 3-
rohako nama gahapatiputto ahosi saddho pasanno silacarasampanno. Tasmimyeva
ca nagare tena samanamahabhoge kule eka darika ahosi saddha pasanna
pakatiyapi bhaddataya bhaddati namena. Atha rohakassa matapitaro tam kumarim 4-
varetva tadise kale 5- tam anetva avahavivaham akamsu. Te ubhopi samaggavasam
vasanti. Sa attano acarasampattiya "bhadditthi"ti tasmim nagare pakata pannata
ahosi.
     Tena ca samayena dve aggasavaka pancasatapancasatabhikkhuparivara janapadacarikam
caranta 6- kimilanagaram papunimsu. Rodako tesam tattha gatabhavam natva somanassajato
there upasankamitva vanditva svatanaya nimantetva dutiyadivase panitena khadaniyena
@Footnote: 1 ka. dhammadesana  2 cha.Ma. bhadditthivimana...
@3 Si.,i. kimbilanagare. evamuparipi  4 i. bhaddakumarim
@5 Si. tadise uddesakale  6 ka. gantva
Bhojaniyena saparivare te santappetva saputtadaro tehi desitam dhammadesanam sutva
tesam ovade patitthahanto saranani ganhi, panca silani samadiyi. Bhariya panassa
atthamicatuddasipannarasipatihariyapakkhesu  uposatham upavasi, visesato
silacarasampanna ahosi devatahi ca anukampita, taya eva ca devatanukampaya attano
upari patitam micchapavadam nirankatva 1- suvisuddhasilacarataya ativiya loke patthatayasa
ahosi.
     Sa hi sayam kimilanagare thita attano samikassa vanijjavasena takkasilayam
vasantassa ussavadivase sahayehi ussahitassa nakkhattakilacitte uppanne
gharadevataya attano dibbanubhavena tam tattha netva samikena saha yojita teneva
samagamena patitthitagabbha hutva devataya kimilanagaram patinita anukkamena gabbhinibhave
pakate jate sassuadihi "aticarini"ti asankita taya eva devataya attano
anubhavena gangamahoghe kimilanagaram ottharante viya upatthapite attano patibbata-
bhavasamsucakena saccadhitthanapubbakena sapathena vatavegasamutthitavicijalam 2- gangamahogham
attano upari apatitam ayassanca 3- nivattetva samikena samagatapi tena pubbe
sassuadihi viya asankita takkasilayam tena dinnam namamudditam sannananca
appenti tam asankam nirankatva bhattuno natijanassa ca mahajanassa ca sambhavaniya
jata. Tena vuttam "suvisuddhasilacarataya ativiya loke patthatayasa ahosi"ti.
     Sa aparena samayena kalam katva tavatimsabhavane uppanna. Atha
bhagavati savatthito tavatimsabhavanam gantva paricchattakamule pandukambalasilayam
nisinne devaparisaya ca bhagavantam upasankamitva vanditva ekamantam nisinnaya
bhadditthipi upasankamitva vanditva ekamantam atthasi. Atha bhagava
@Footnote: 1 Si. nirakatva. evamuparipi  2 Si. vatavegasamuddhutavicijalam  3 Si. asankanca,
@i. ayasakyanca
Dasasahassilokadhatusu sannipatitaya devabrahmaparisaya majjhe taya devataya katapunnakammam
pucchanto:-
        [206]   "nila pita ca kala ca        manjittha 1- atha lohita
                 uccavacanam vannanam          kinjakkhaparivarita.
        [207]    Mandaravanam pupphanam          malam dharesi muddhani
                 nayime annesu kayesu        rukkha santi sumedhase.
        [208]    Kena kayam upapanna          tavatimsam yasassini
                 devate pucchitacikkha          kissa kammassidam phalan"ti
aha.
       #[206-7]  Tattha nila pita ca kala ca, manjittha atha lohitati ettha
casaddo  vuttatthasamuccayo, so nila ca pita catiadina paccekam yojebatbo.
Athati annatthe nipato. Tena odatadike avuttavanne sanganhati.
Itisaddo luttaniddittho veditabbo. Casaddo va avuttatthasamuccayo. Athati
itisaddatthe nipato. Uccavacanam vannananti ettha uccavacananti  vibhattiya
alopo datthabbo, uccavacavannanam nanavidhavannananti attho. Vannananti
va vannavantanam. Kinjakkhaparivaritati kinjakkhehi parivaritanam. Samiatthe hi
etam paccattavacanam. Idam vuttam hoti:- nila ca pita ca kala ca manjittha
ca lohita ca atha anne odatadayo cati imesam vasena uccavacavannanam
tathabhutehiyeva kinjakkhehi kesarehi parivaritanam vicittasanthanaditaya va
uccavacanam yathavuttavannavantanam mandaravarukkhasambhutataya mandaravanam pupphanam
malam tehi katam malagunam tvam devate attano sise dharesi pilandhasiti.
@Footnote: 1 Si. manjettha, i. manjattha
     Yato rukkhato tani pupphani, tesam visesavannataya anannasadharanatam dassetum
"nayime annesu kayesu, rukkha santi sumedhase"ti vuttam. Tattha imeti
yathavuttavannasanthanadiyutta pupphavanto rukkha na santiti yojana. Kayesuti
devanikayesu. Sumedhaseti sundarapanne.
     Tattha nilati indanilamahaniladimaniratananam vasena nilobhasa. Pitati
puppharagakakketanapulakadimaniratananam 1- ceva singisuvannassa ca vasena pitobhasa.
Kalati asmakaupalakadimaniratananam 2- vasena kanhobhasa. Manjitthati jotirasa-
gomuttakagomedakadimaniratananam vasena manjitthobhasa. Lohitati padumaragalohitanka-
pavalaratanadinam vasena lohitobhasa. Keci pana niladipadani "rukkha"ti  imina
"nila rukkha"tiadina yojetva vadanti. Rukkhapi hi niladivannehi pupphehi
sanchannatta niladiyogato niladivoharam labhantiti tehi "nila  pita ca kala
ca .pe. Nayime annesu kayesu rukkha santi sumedhaseti, yato tvam uccavacanam
vannanam kinjakkhaparivaritanam mandaravanam pupphanam malam  dharesi"ti yojana
katabba. Tattha yathaditthe vannavisesayutte pupphe kittetva tesam asadharana-
bhavadassanena 3- rukkhanam avenikabhavadassanam pathamanayo, rukkhanam asadharana-
bhavadassanena pupphanam avenikabhavadassanam dutiyanayo. Pathamanaye vannadayo sarupena
gahita, dutiyanaye nissayamukhenati ayametesam viseso.
       #[208]  Kenati kena punnakammena, kayam tavatimsanti yojana.
Pucchitacikkhati pucchita tvam acikkha kathehi.
        Evam bhagavata pucchita sa devata imahi gathahi byakasi:-
@Footnote: 1 Si. puppharagakakkeratanasaphulakadimaniratananam
@2 Ma. amatabbakavimalayakadi...  3 i.,Ma....bhavadassanattham
         [209]   "bhadditthikati 1- mam annamsu 2-      kimilayam upasika
                  saddha silena sampanna           samvibhagarata sada.
         [210]    Acchadananca bhattanca             senasanam padipiyam
                  adasim ujubhutesu                vippasannena cetasa.
         [211]    Catuddasim pancadasim               ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca               atthangasusamagatam.
         [212]    Uposatham upavasissam               sada silesu samvuta
                  sannama samvibhaga ca             vimanam avasamaham.
         [213]    Panatipata virata             musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca           majjapana ca araka.
         [214]    Pancasikkhapade rata             ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato              appamadaviharini.
                           Katavasa katakusala tato cuta
                           sayampabha anuvicarami nandanam.
         [215]             Bhikkhu caham paramahitanukampake
                           abhojayim tapassiyugam mahamunim
                           katavasa katakusala tato cuta
                           sayampabha anuvicarami nandanam.
@Footnote: 1 Si. bhadditthiti  2 ka. annimsu
         [216]             Atthangikam aparimitam sukhavaham
                           uposatham satatamupavasim aham
                           katavasa katakusala tato cuta
                           sayampabha anuvicarami nandanan"ti.
        #[209-214]   Tattha bhadditthikati 1- mam annamsu, kimilayam upasikati
acarasampattiya saccakiriyaya ubbattamanamahoghanivattanena akhandasilati
sanjatanicchaya bhadda sundara ayam itthi, tasma "bhadditthika upasika"ti ca mam
kimilanagaravasino janimsu. Saddha silena sampannatiadi hettha vuttanayatta
uttanatthameva.
        Apica "saddha"ti imina saddhadhanam, "samvibhagarata, acchadananca bhattanca,
senasanam padipiyam. Adasim ujubhutesu, vippasannena cetasa"ti imina cagadhanam,
"silena sampanna, catuddasim pancadasim .pe. Pancasikkhapade rata"ti imina
siladhanam hiridhanam ottappadhananca, "ariyasaccana kovida"ti imina sutadhanam pannadhananca
dassitanti sa attano sattavidhaariyadhanapatilabham. "upasika cakkhumato .pe.
Anuvicarami nandanan"ti imina tassa ditthadhammikam samparayikanca anisamsam vibhaveti.
Tattha katavasa nipphaditasucaritavasa. Sucaritakammam hi tadatte ayatim ca
sukhavasahetutaya "sukhaviharassa avaso"ti vuccati. Tenaha "katakusala"ti.
       #[215]  Pubbe anamasitakhettavisesam attano danamayam punnam vatva idani
tassa ayatanagatatam dassetum "bhikkhu ca"tiadi vuttam. Tattha bhikkhuti anavasesabhinna-
kilesataya bhikkhu. Paramahitanukampaketi paramam ativiya  ditthadhammikadina hitena
anuggahake. Abhojayinti panitena bhojanena bhojesim. Tapassiyuganti uttamena tapasa
@Footnote: 1 Si. bhadditthiti
Sabbakilesamalam 1- tapetva samucchinditva thitatta tapassibhutam yugam. Mahamuninti
tato eva mahaisibhutam, mahato va attano visayassa mahanteneva nanena munanato
paricchindanato mahamunim. Sabbametam dve aggasavake sandhaya vadati.
       #[216]  Aparimitam sukhavahanti anunasikalopam akatva vuttam. "yavancidam
bhikkhave na sukaram akkhanena papunitum yava sukha sagga"ti 2- vacanato bhagavatopi
vacanapathatitaparimanarahitasukhanibbattakam attano va anubhavena aparimitasukhavaham
sukhassa avahanakam. Satatanti sabbakalam. Tam tam uposatharakkhanadivasam ahapetva,
tam tam va uposatharakkhanadivasam akhandam katva paripunnam katva satatam va sabbakalam
sukhavahanti yojana. Sesam hettha vuttanayameva.
        Atha bhagava matudevaputtappamukhanam dasasahassilokadhatuvasinam devabrahmasanghanam
tayo mase abhidhammapitakam desetva manussalokam agantva bhadditthikavimanam 3-
bhikkhunam desesi, sa desana sampattaparisaya satthika ahositi.
                    Bhadditthikavimanavannana  nitthita.
                        -----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 118-124. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=2535&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=2535&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=22              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=658              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=645              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=645              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]