ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                       32. 4. Latavimanavannana
     lata ca sajja pavara ca devatati latavimanam. Tassa ka uppatti?
bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Tena ca samayena
savatthivasino annatarassa upasakassa dhita lata nama pandita byatta medhavini
patikulam gata bhattu sassusasurananca manapacarini piyavadini parijanassa sangahakusala
gehe kutumbabharassa nittharanasamattha akkodhana silacarasampanna danasamvibhagarata
akhandapancasila uposatharakkhane ca appamatta ahosi. Sa aparabhage
kalam katva vessavanassa maharajassa dhita hutva nibbatti latatveva namena,
annapi tassa sajja pavara accimati sutati catasso bhaginiyo ahesum. Ta
pancapi sakkena devarajena anetva natakitthibhavena paricarikatthane thapita,
lata panassa naccagitadisu chekataya itthatara ahosi.
@Footnote: 1 ka. ramantiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page149.

Tasam ekato samagantva sukhanisajjaya nisinnanam sangitanepannam paticca vivado uppanno. Ta sabbapi vessavanassa maharajassa santikam gantva pucchimsu "tata katama amhakam naccadisu kusala"ti. So evamaha "gacchatha dhitaro anotattadahatire devasamagame sangitam pavattetha, tattha vo viseso pakato bhavissati"ti. Ta tatha akamsu. Tattha devaputta lataya naccamanaya attano sabhavena thatum nasakkhimsu, sanjatapahasa acchariyabbhutacittajata nirantaram sadhukaram denta ukkutthisadde celukkhepe ca pavattenta himavantam kampayamana viya mahantam kolahalamakamsu. Itarasu pana naccantisu sisirakale kokila viya tunhibhuta nisidimsu. Evam tattha sangite lataya viseso pakato ahosi. Atha tasam devadhitanam sutaya devadhitaya etadahosi "kim nu kho kammam katva ayam lata amhe abhibhuyya titthati vannena ceva yasasa ca. Yannunaham lataya katakammam puccheyyan"ti. Sa tam pucchi, itarapi tassa etamattham vissajjesi. Tayidam sabbam vessavanamaharaja devacarikavasena upagatassa ayasmato mahamoggallanassa acikkhi. Thero tamattham pucchaya mulakaranato patthaya bhagavato arocento:- [316] "lata ca sajja pavara ca devata accimati rajavarassa sirimato suta ca ranno vessavanassa dhita rajimati dhammagunehi sobhatha. 1- [317] Pancettha nariyo agamamsu nhayitum sitodakam uppalinim sivam nadim @Footnote: 1 ka. sobhita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page150.

Ta tattha nhayitva rametva devata naccitva gayitva suta latam bravi. [318] Pucchami tam uppalamaladharini avelini kancanasannibhattace timiratambakkhi nabheva sobhane dighayuki kena kato yaso tava. [319] Kenasi bhadde patino piyatara visitthakalyanitara'ssu rupato padakkhina naccanagitavadite acikkha no tvam naranaripucchita"ti sutaya puccha. [320] "aham manussesu manussabhuta ularabhoge kule sunisa ahosim akkodhana bhattu vasanuvattini uposathe appamatta ahosim. [321] Manussabhuta dahara apapika pasannacitta patimabhiradhayim sadevaram sassasuram sadasakam abhiradhayim tamhi kato yaso mama. [322] Saham tena kusalena kammuna catubbhi thanehi visesamajjhaga

--------------------------------------------------------------------------------------------- page151.

Ayunca vannanca sukham balanca khiddaratim paccanubhomanappakam. [323] Sutam nu tam bhasati yam ayam lata yam no apucchimha akittayi no patino kiramhakam visittha narinam gati ca tasam pavara ca devata. [324] Patisu dhammam pacarama sabba patibbata yattha bhavanti itthiyo patisu dhammam pacaritva sabba lacchamase bhasati yam ayam lata. [325] Siho yatha pabbatasanugocaro mahindharam pabbatamavasitva pasayha hantva itare catuppade khudde mige khadati mamsabhojano. [326] Tatheva saddha idha ariyasavika bhattaram nissaya patim anubbata kodham vadhitva abhibhuyya maccharam saggamhi sa modati dhammacarini"ti lataya vissajjananti aha. #[316] Tattha lata ca sajja pavara accimati sutati tasam namam. Casaddo samuccayattho. Rajavarassati catunnam maharajanam varassa setthassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page152.

Devarajassa. Sakkassa paricarikati adhippayo. Rannoti maharajassa. Tenaha "vessavanassa dhita"ti, idam paccekam yojetabbam, vacanavipallaso va, dhitaroti attho. Rajati vijjotatiti raji, rajiti mata pannata rajimati, idam tasam sabbasam visesanam. Namameva etam etissa devatayati keci, tesam matena "pavara"ti sabbasam visesanameva. Dhammagunehiti dhammiyehi dhammato anapetehi gunehi, yathabhuccagunehiti attho. Sobhathati virocatha. #[317] Pancettha nariyoti panca yathavuttanama devadhitaro ettha imasmim himavantapadese. Sitodakam uppalinim sivam nadinti anotattadahato nikkhantanadimukham sandhaya vadati. Naccitva gayitvati pitu vessavanassa anaya devasamagame tahi katassa naccagitassa vasena vuttam. Suta latam braviti suta devadhita latam attano bhaginim kathesi. "suta latam bravun"tipi 1- pathanti, suta dhitaro vessavanassa maharajassa latam kathesunti attho. #[318] Timiratambakkhiti niculakesarabhasasadisehi tambarajihi samannagatakkhi. Nabheva sobhaneti nabham viya sobhamane, saradasamaye abbhamahikadiupakkilesavimuttam nabham viya suvisuddhangapaccangataya virajamaneti attho. Atha va nabhevati nabhe eva, samuccayattho evasaddo, akasatthavimanesu himavantayugandharadibhumipatibaddhatthanesu cati sabbattheva sobhamaneti attho. Kena katoti kena kidisena punnena nibbattito. Yasoti parivarasampatti kittisaddo ca. Kittisaddaggahanena ca kittisaddahetubhuta guna gayhanti. #[319] Patino piyatarati samino piyatara samivallabha. Tenassa subhagatam dasseti. Visitthakalyanitara'ssu rupatoti rupasampattiya visittha uttama kalyanitara @Footnote: 1 Si. bruvunti ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page153.

Sundaratara, assuti nipatamattam. "visitthakalyanitarasi rupato"ti ca pathanti. Padakkhinati pakarehi, visesena va dakkhina kusala. Naccanagitavaditeti 1- ettha naccanati 2- vibhattilopo kato, nacce ca gite ca vadite cati attho. Naranaripucchi- tati devaputtehi devadhitahi ca "kaham lata, kim karoti lata"ti rupadassanatthanceva sippadassanatthanca pucchita. #[321] Niccam kayena asamsatthataya devo viya rameti, dutiyo varoti va devaro, bhattu kanitthabhata, saha devarenati sadevaram. Sassu ca sasuro ca sasura, saha sasurehiti sassasuram. Saha dasehi dasihi cati sadasakam patimabhiradhayinti sambandho. Tamhi katoti tamhi kule, kale va sunisakale kato yaso tannibbattakapunnassa nibbattanenati adhippayo. Mamati idam "kato"ti padam apekkhitva "maya"ti parinametabbam. #[322] Catubbhi thanehiti catuhi karanehi, catusu va thanesu nimittabhutesu. Visesamajjhagati annahi atisayam adhigata. Ayunca vannanca sukham balancati "catuhi thanehi"ti vuttanam sarupato dassanam. Ayuadayo eva hissa annahi visitthasabhavataya visesa tassa tatha sambhavanavasena gahetabbataya hetubhavato "thanan"ti ca vuttam. Visesamajjhaga. 3- Kidisam? ayunca vannanca sukhanca balancati yojana. #[323] Sutam nu tam bhasati yam ayam latati ayam lata amhakam jetthabhagini yam bhasati, tam tumhehi sutam nu kim asutanti 4- itara tisso bhaginiyo pucchati. Yam noti yam amhakam samsayitam. Noti nipatamattam, puna noti amhakam, avadharane @Footnote: 1 Ma. naccagitavaditeti 2 Ma. naccati @3 Si.,i. visesamajjhagati 4 Si. tam kim assutthati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page154.

Va "na no samam atthi"tiadisu 1- viya, tena akittayiyeva, aviparitam byakasiyevati attho. Patino kiramhakam visittha narinam, gati ca tasam pavara ca devatati anatthato palanato patino samika nama amhakam narinam itthinam visittha gati ca tasam patisarananca, tasam matugamanam saranato 2- pavara uttama devata ca sammadeva aradhita sampati ayatinca hitasukhavahati attho. #[324] Patisu dhammam pacarama sabbati sabbava mayam patisu attano samikesu pubbutthanadikam caritabbadhammam pacarama yatthati yam nimittam, yesu va patisu caritabbadhamme cariyamane itthiyo patibbata nama bhavanti. Lacchamase bhasati yam ayam latati ayam lata yam sampattim etarahi labhatiti bhasati, tam sampattim patisu dhammam pacaritva labhissama. #[325] Pabbatasanugocaroti pabbatavanasandacari. Mahindharam pabbatamavasitvati mahim dharetiti mahindharanamakam 3- pabbatam acalam avasitva adhivasitva, tattha vasantoti attho. "avasitva"ti hi padam apekkhitva bhummatthe cetam upayogavacanam. Pasayhati abhibhavitva. Khuddeti balavasena nihine pamanato pana mahante hatthiadikepi mige so hantiyeva. #[326] Tathevati gathaya ayam upamasamsandanena saddhim atthayojana:- yatha siho attano nivasagocaratthanabhutam pabbatam nissaya vasanto attano yathicchitamattham sadheti, evameva sa saddha pasanna ariyasavika ghasacchadanadihi bharanato posanato bhattaram patim samikam nissaya vasanti sabbatthapi patianukulatasankhatena vatena tam anubbata parijanadisu uppajjanakam kodham vadhitva pajahitva @Footnote: 1 khu.khu. 25/3/5, khu.su. 25/226/377 2 Ma. bharanato 3 Si. mahindharaparanamakam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page155.

Pariggahavatthusu uppajjanakam maccheram abhibhuyya abhibhavitva anuppadetva patibbatadhammassa ca upasikadhammassa ca sammadeva caranato dhammacarini sa saggamhi devaloke modati, pamodam apajjatiti. Sesam vuttanayameva. Latavimanavannana nitthita. --------------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 148-155. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=3158&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=3158&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=32              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=910              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=912              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=912              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]