ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                     67.  3. Phaladayakavimanavannana
     uccamidam manithunanti phaladayakavimanam. Tassa ka uppatti? bhagava rajagahe
viharati veluvane. Tena samayena ranno bimbisarassa akale ambaphalani paribhunjitum
iccha uppajji. So aramapalam aha "mayham kho bhane ambaphalesu iccha
uppanna, tasma ambani me anetva dehi"ti. Deva natthi ambesu ambaphalam,
apicaham tatha karomi, sace devo kinci kalam agameti, yatha amba nacirasseva
Phalam ganhantiti. Sadhu bhane tatha karohiti. Aramapalo aramam gantva
ambarukkhamulesu pamsum apanetva tadisam pamsum akiri, tadisanca udakam asinci, 1-
yatha nacirasseva ambarukkha sacchinnapatta 2- ahesum. Atha nam pamsum apanetva pharusaka-
kasatamissakam 3- pakatikam pamsum akiritva sadhukam 4- udakam adasi. Tada ambarukkha
nacireneva korakita pallavita kudumalakajata hutva pupphimsu, 5- atha salatukajata
hutva phalani ganhimsu. Tatthekasmim ambarukkhe pathamataram cattari phalani manosila-
cunnapinjaravannani sampannagandharasani parinatani ahesum.
     So tani gahetva "ranno dassami"ti gacchanto  antaramagge ayasmantam
mahamoggallanam pindaya caramanam disva cintesi "imani ambani aggaphalabhutani
imassa ayyassa dassami, kamam mam raja hanatu va pabbajetu va, ranno hi
dinne ditthadhamme pujamattam appamattakam phalam, ayyassa dinne pana ditthadhammikampi
samparayikampi aparimanaphalam bhavissati"ti. Evam pana cintetva tani phalani therassa
datva rajanam upasankamitva ranno tamattham arocesi. Tam sutva raja rajapurise
anapesi "vimamsatha tava bhane yathayam aha"ti. Thero pana tani phalani bhagavato
upanamesi. Bhagava tesu ekam sariputtattherassa, ekam mahamoggallanat-
therassa, ekam mahakassapattherassa datva ekam attana paribhunji. Purisa tam pavattim
ranno arocesum.
     Raja tam sutva "dhiro vatayam puriso, yo attano jivitampi pariccajitva
punnapasuto ahosi, attano parissamanca thanagatameva akasi"ti tutthacitto tassa
ekam gamavaram vatthalankaradini ca datva "yam taya bhane ambaphaladanena punnam
pasutam, tato me pattim dehi"ti aha. So "demi deva, yathasukham pattim ganhahi"ti
@Footnote: 1 Si. adasi  2 Si. samsinapatta
@3 Si. pharusakakasataparimissakam  4 Ma. madhuram  5 i. sapallavita hutva pupphimsu
Avoca. Aramapalo aparabhage kalam katva tavatimsesu uppajji. Tassa solasa-
yojanikam kanakavimanam nibbatti sattasatakutagarapatimanditam. Tam disva ayasma
mahamoggallano pucchi:-
     [1060]        "uccamidam manithunam vimanam
                    samantato solasa yojanani
                    kutagara sattasata ulara
                    veluriyathambha rucakatthata subha.
     [1061]         Tatthacchasi pivasi khadasi ca
                    dibba ca vina pavadanti vaggum
                    atthatthaka sikkhita sadhurupa
                    dibba ca kanna tidasacara ulara
                    naccanti gayanti pamodayanti.
     [1062]         Deviddhipattosi mahanubhavo
                    manussabhuto kimakasi punnam
                    kenasi evanjalitanubhavo
                    vanno ca te sabbadisa pabhasati"ti.
     [1063]  So devaputto attamano      moggallanena pucchito
             panham puttho viyakasi        yassa kammassidam phalam.
     [1064]        "phaladayi phalam vipulam labhati
                    dada'mujugatesu pasannamanaso
                    so hi pamodati saggagato tidive
                    anubhoti ca punnaphalam vipulam.
     [1065]  Tavevaham 1- mahamuni        adasim caturo phale.
     [1066]         Tasma hi phalam alameva datum
                    niccam manussena sukhatthikena
                    dibbani va patthayata sukhani
                    manussasobhaggatamicchata va.
     [1067]  Tena me'tadiso vanno      tena me idha mijjhati
             uppajjanti ca me bhoga      ye keci manaso piya.
     [1068]         Akkhami tam bhikkhu mahanubhava
                    manussabhuto yamakasi punnam
                    tenamhi evanjalitanubhavo
                    vanno ca me sabbadisa pabhasati"ti
sopissa byakasi.
    #[1061]  Tattha atthatthakati ekekasmim kutagare atthatthaka catusatthi-
parimana. Sadhurupati rupasampattiya ca silacarasampattiya ca sikkhasampattiya
ca sundarasabhava. Dibba ca kannati devaccharayo. Tidasacarati tidasesu sukhacara
sukhavihariniyo. Ularati ularavibhava.
    #[1064]  Phaladayiti attana ambaphalassa dinnatta attanam sandhaya vadati. Phalanti
punnaphalam. Vipulanti mahantam labhati manussaloke patitthitoti adhippayo. Dadanti
dadanto danahetu. Ujugatesuti ujupatipannesu. Saggagatoti uppajjanavasena saggam
gato, tatthapi tidive tavatimsabhavane anubhoti ca punnaphalam vipulam yatha'ham, evam
annopiti attho.
@Footnote: 1 Si. tathevaham
    #[1066]  Tasmati yasma catunnam phalanam danamattena idisi sampatti adhigata,
tasma. Alameva yuttameva. Niccanti sabbakalam dibbaniti devalokapariyapannani.
Manussasobhaggatanti manussesu subhagabhavam. Sesam vuttanayameva.
                     Phaladayakavimanavannana  nitthita.
                      --------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 334-338. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=7061&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=7061&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=67              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2370              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=2399              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=2399              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]