ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                   290. 3. Upavanattheragathavannana
      araham sugatoti ayasmato upavanattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayam kira padumuttarassa bhagavato kale daliddakule nibbattitva vinnutam patto
bhagavati parinibbute tassa dhatum gahetva manussadevanagagarulakumbhandayakkhagandhabbehi
sattaratanamaye sattayojanike thupe kate tattha sudhotam attano uttarasangam velagge
abandhitva dhajam katva pujam akasi. Tam gahetva abhisammatako nama yakkhasenapati
devehi cetiyapujarakkhanattham 4- thapito adissamanakayo akase dharento cetiyam
tikkhattum padakkhinam akasi. So tam disva bhiyyoso mattaya pasannamanaso ahosi.
So tena punnakammena devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade savatthiyam
brahmanakule nibbattitva upavanoti laddhanamo vayappatto jetavanapatiggahane
buddhanubhavam disva patiladdhasaddho pabbajitva vipassanaya kammam karonto arahattam
@Footnote: 1 Si.,i. puna     2 Si. attabhavasankhatassa gehassa
@3 Si....dhammam   4 Si.,i. cetiye pujarakkhanattham
Patva chalabhinno ahosi. Tena vuttam apadane 1- :-
          "padumuttaro nama jino         sabbadhammana paragu
           jalitva aggikkhandhova         sambuddho parinibbuto.
           Mahajana samagamma           pujayitva tathagatam
           citam katvana sukatam 2-         sariram abhiropayum.
           Sarirakiccam katvana            dhatum tattha samanayum
           sadevamanussa sabbe          buddhathupam akamsu te.
           Pathama kancanamaya            dutiyapi manimaya
           tatiya rupiyamaya             catuttha 3- phalikamaya.
           Tattha pancami ya bhumi 4-       lohitankamaya ahu
           chattha masaragallassa          sabbaratanamayupari.
           Jangha manimaya asi          vedika ratanamaya
           sabbasonnamayo thupo          uddham yojanamuggato.
           Deva tattha samagantva       ekato mantayum tada
           mayampi thupam karissama 5-       lokanathassa tadino.
           Dhatu avenika natthi         sariram ekapinditam
           imamhi buddhathupamhi            karissama 5- kancukam mayam.
           Deva sattaratanehi 6-        annam vaddhesu yojanam
           thupo dviyojanubbedho         timiram byapahanti so. 7-
           Naga tattha samagantva       ekato mantayum tada
           manussa ceva deva ca        buddhathupam akamsu te.
           Ma no pamatta assumha 8-   appamatta sadevaka
@Footnote: 1 khu.apa. 32/52/100 upavanattherapadana   2 cha.Ma. sugatam   3 cha.Ma. catutthi
@4 Si.,Ma. tattha pancamika ceti, cha.Ma. tattha pancamika ceva  5 cha.Ma. kassama
@6 cha.Ma. deva sattahi ratnehi  7 pali. yo  8 cha.Ma. assumha. evamuparipi
           Mayampi thupam karissama        lokanathassa tadino.
           Indanilam mahanilam           atho jotirasam manim
           ekato sannipatetva      buddhathupam achadayum.
           Sabbam manimayam asi          tavata 1- buddhacetiyam
           tiyojanasamubbedham           alokakaranam tada.
           Garula ca samagantva       ekato mantayum tada
           manussa devanaga ca       buddhathupam 2- akamsu te.
           Ma no pamatta assumha    appamatta sadevaka
           mayampi thupam karissama        lokanathassa tadino.
           Sabbam manimayam thupam           akarum tava 3- kancukam
           yojanam tepi vaddhesum        ayatam buddhacetiyam.
           Catuyojanamubbedho          buddhathupo virocati
           obhaseti disa sabba      sataramsiva uggato.
           Kumbhanda ca samagantva     ekato mantayum tada
           manussa ceva deva ca      naga ca garula tatha.
           Paccekam buddhasetthassa       akamsu thupamuttamam
           ma no pamatta assumha    appamatta sadevaka.
           Mayampi thupam karissama        lokanathassa tadino
           ratanehi chadayissama 4-     ayatam buddhacetiyam.
           Yojanam tepi vaddhesum        ayatam buddhacetiyam
           pancayojanamubbedho         thupo obhasati 5- tada.
           Yakkha tattha samagantva     ekato mantayum tada
           manuja devata naga 6-    garula ca kumbhandaka.
@Footnote: 1 cha.Ma. yavata     2 cha.Ma. buddhapujam    3 cha.Ma. te ca   4 cha.Ma. chadessama
@5 cha.Ma. obhasate   6 cha.Ma. manussa devanaga ca
           Paccekam buddhasetthassa       akamsu thupamuttamam
           ma no pamatta assumha    appamatta sadevaka.
           Mayampi thupam karissama        lokanathassa tadino
           phalika chadayissama         ayatam buddhacetiyam.
           Yojanam tepi vaddhesum        ayatam buddhacetiyam
           chayojanikamubbedho          thupo obhasati tada.
           Gandhabba ca samagantva     ekato mantayum tada
           manuja devata naga       kumbhanda garula tatha. 1-
           Sabbekamsu 2- buddhathupam       mayamettha akaraka
           mayampi thupam karissama        lokanathassa tadino.
           Vediyo satta katvana       dhajam chattam akamsu te
           sabbasonnamayam thupam          gandhabba karayum tada.
           Sattayojanamubbedho         thupo obhasati tada
           rattindiva na nayanti       aloko hoti sabbada.
           Abhibhonti na tassabha       candasura sataraka
           samanta yojanasate         padipopi na pajjali.
           Tena kalena ye keci      thupam pujenti manusa
           na te thupam aruhanti        ambare ukkhipanti te.
           Devehi thapito yakkho       abhisammatanamako
           dhajam va pupphadamam va       abhiropeti uttarim.
           Na te passanti tam yakkham      damam passanti gacchato
           evam passitva gacchanti 3-   sabbe gacchanti suggatim.
           Viruddha ye pavacane       pasanna ye ca sasane
@Footnote: 1 Si. kambhanda ca yakkha tatha  2 ka. sabbe kata, cha.Ma. sabbe akamsu  3 cha.Ma. gacchanta
           Patihiram datthukama         thupam pujenti manusa.
           Nagare hamsavatiya           ahosim bhatako tada
           amoditam janam disva        evam cintesaham tada.
           Olaro bhagava eso 1-   yassa dhatughare disam
           ima ca janata tuttha       karam kubbam na tappare.
           Ahampi karam karissami       lokanathassa tadino
           tassa dhammesu dayado      bhavissami anagate.
           Sudhotam rajakenaham          uttareyyam patam mama
           velagge alaggetvana     dhajam ukkhipimambare.
           Abhisammatako gayha          ambare hasi me dhajam
           vateritam dhajam disva        bhiyyo hasam janesaham.
           Tattha cittam pasadetva      samanam upasankamim
           tam bhikkhum abhivadetva       vipakam pucchaham dhaje.
           So me kathesi ananda 2-   pitisanjananam mama
           tassa dhajassa vipakam         anubhossasi sabbada.
           Hatthi assa ratha patti      sena ca caturangini
           parivaressanti tam niccam      dhajadanassidam phalam.
           Satthi turiyasahassani         bheriyo samalankata
           parivaressanti tam niccam      dhajadanassidam phalam.
           Chalasiti sahassani           nariyo samalankata
           vicittavatthabharana          amuttamanikundala.
           Alarapamha hasula         susanna 3- tanumajjhima
           parivaressanti tam niccam      dhajadanassidam phalam.
@Footnote: 1 cha.Ma. ularo bhagava neso     2 cha.Ma. anandi   3 Si. sutthana
           Timsakappasahassani           devaloke ramissasi
           asitikkhattum devindo        devarajjam karissasi.
           Sahassakkhattum rajapi 1-     cakkavatti bhavissati
           padesarajjam vipulam           gananato asankhiyam.
           Kappasatasahassamhi           okkakakulasambhavo
           gotamo namena gottena    sattha loke bhavissati.
           Devaloka cavitvana        sukkamulena codito
           punnakammena sannutto       brahmabandhu bhavissasi.
           Asitikotim chaddetva        dase kammakare bahu
           gotamassa bhagavato          sasane pabbajissasi.
           Aradhayitva sambuddham       gotamam sakyapungavam
           upavanoti namena         hessasi satthu savako.
           Satasahasse katam kammam        phalam dassesi me idha
           sumutto saravegova         kilese jhapayim 2- mama.
           Cakkavattissa santassa        catuddipissarassa me
           tini yojanani samanta       ussiyanti dhaja sada.
           Satasahasse ito 3- kappe   yam kammamakarim tada
           duggatim nabhijanami         dhajadanassidam phalam.
           Kilesa jhapita mayham .pe.  katam buddhassa sasanan"ti.
      Athayasma upavano bhagavato upatthako ahosi. Tena ca samayena bhagavato
vatabadho uppajji. Therassa ca gihisahayo devahito nama brahmano savatthiyam
pativasati. So theram catuhi paccayehi pavedesi. 4- Athayasma upavano nivasetva
@Footnote: 1 cha.Ma. raja ca   2 Si. kilesa jhapita    3 cha.Ma. satasahassito   4 Si., i. pavaresi
Pattacivaramadaya tassa brahmanassa nivesanam upagacchi. Brahmano "kenaci annena
payojanena thero agato"ti natva "vadeyyatha 1- bhante kenattho"ti aha. Thero
tassa brahmanassa payojanam acikkhanto:-
    [185] "araham sugato loke         vatehabadhiko 2- muni
           sace unhodakam atthi        munino dehi brahmana.
    [186]  Pujito pujaneyyanam 3-      sakkareyyana sakkato
           apacito apacineyyanam 4-    tassa icchami hatave"ti
gathadvayam abhasi.
      Tassattho:- yo imasmim loke pujaneyyanam pujetabbehi sakkadihi devehi
mahabrahmadihi ca brahmehi pujito, sakkareyyanam sakkatabbehi bimbisara-
kosalarajadihi sakkato, apacineyyanam apacayitabbehi mahesihi khinasavehi apacito,
kilesehi arakattadina araham, sobhanagamanadina sugato sabbannu muni mayham
sattha devadevo sakkanam atisakko brahmanam atibrahma, so dani vatehi
vatahetu vatakkhobhanimittam abadhiko jato. Sace brahmana unhodakam atthi,
tassa vatabadhavupasamanattham tam hatave upanetum 5- icchamiti. Tam sutva
brahmano unhodakam tadanurupam vatarahanca bhesajjam bhagavato upanamesi. Tena
ca satthu rogo vupasami. Tassa bhagava anumodanam akasiti.
                    Upavanattheragathavannana nitthita.
                         ---------------
@Footnote: 1 i. vedeyyatha      2 pali. vatehabadhito               3 Si. pujaniyanam
@4 Si. apacaniyanam, i., Ma. apaceyyanam, cha.Ma. apacitopaceyyanam    5 Ma. apanetum



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 474-480. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=10611&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=10611&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=290              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5908              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6048              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6048              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]