ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                   141. 4. Punnattheragathavannana 1-
      sabbhireva samasethati ayasmato punnattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayam kira padumuttarassa dasabalassa uppattito puretarameva hamsavatinagare brahmana-
mahasalakule nibbatto anukkamena vinnutam patto satthari loke uppajjante 2-
ekadivasam buddhanam dhammadesanakale hettha vuttanayena mahajanena saddhim viharam
gantva parisapariyante nisiditva dhammam sunanto sattharam ekam bhikkhum dhammakathikanam
aggatthane thapentam disva "mayapi anagate evarupena bhavitum vattati"ti cintetva
desanavasane vutthitaya parisaya sattharam upasankamitva nimantetva hettha
vuttanayeneva mahasakkaram katva bhagavantam evamaha "bhante aham imina adhikara-
kammena nannam sampattim patthemi. Yatha pana so bhikkhu ito sattamadivasamatthake
dhammakathikanam aggatthane thapito, evam ahampi anagate ekassa buddhassa sasane
dhammakathikanam bhikkhunam aggo bhaveyyan"ti patthanam akasi. Sattha anagatam oloketva
tassa patthanaya samijjhanabhavam disva "anagate kappasatasahassamatthake gotamo
nama buddho uppajjissati, tassa sasane tvam pabbajitva dhammakathikanam aggo
bhavissasi"ti byakasi.
      So tattha yavajivam kalyanadhammam katva tato cuto kappasatasahassam punnanana-
sambharam 3- sambharanto devamanussesu samsaritva amhakam bhagavato kale
kapilavatthunagarassa avidure donavatthunamake brahmanagame brahmanamahasalakule
annakondannattherassa 4- bhagineyyo hutva nibbatti. Tassa namaggahanadivase
"punno"ti namam akamsu. So satthari abhisambodhim patva pavattavaradhammacakke anupubbena
rajagaham gantva tam upanissaya viharante annakondannattherassa santike
@Footnote: 1 ka. punnamantaniputtattheragathavannana   2 Si. uppanne  3 Si. punnasambharam
@4 cha.Ma. annasikondannattherassa, ka., Ma. annatakondanna...
Pabbajitva laddhupasampado sabbam pubbakiccam 1- katva padhanamanuyunjanto
pabbajitakiccam matthakam papetvava "dasabalassa santikam gamissami"ti matulattherena
saddhim satthu santikam agantva kapilavatthusamantayeva ohiyitva yonisomanasikare
kammam karonto na cirasseva vipassanam ussukkapetva arahattam papuni. Vuttampi
cetam
apadane:- 2-
          "ajjhayako mantadharo       tinnam vedana paragu
           purakkhatomhi sissehi       upagacchim naruttamam.
           Padumuttaro lokavidu        ahutinam patiggaho
           mama kammam pakittesi 3-     sankhittena mahamuni.
           Taham dhammam sunitvana       abhivadetvana satthuno
           anjalim paggahetvana       pakkamim 4- dakkhinamukho.
           Sankhittena sunitvana       vittharena adesayim 5-
           sabbe sissa attamana     sutvana mama bhasato
           sakam ditthim vinodetva      buddhe cittam pasadayum. 6-
           Sankhittenapi desemi       vittharena tathevaham
           abhidhammanayannoham 7-       kathavatthuvisuddhiya
           sabbesam vinnapetvana     viharami anasavo.
           Ito pancasate kappe      caturo suppakasaka
           sattaratanasampanna         catudipamhi issaRa.
           Patisambhida catasso .pe.   katam buddhassa sasanan"ti.
      Tassa pana punnattherassa santike pabbajita kulaputta pancasata ahesum.
@Footnote: 1 Si. sabbakiccam   2 khu. apadana. 32/434/52 punnamantaniputtattherapadana   3 Ma.
@sankittesi  4 cha.Ma. pakkamim  5 cha.Ma. abhasayim  6 Ma. pasadayim 7 cha.Ma. abhidhammanayannuham
Thero sayam dasakathavatthulabhitaya tepi dasahi kathavatthuhi ovadi. Te tassa ovade thatva
sabbeva arahattam patta. Te attano pabbajitakiccam 1- matthakappattam natva upajjhayam
upasankamitva ahamsu  "bhante amhakam kiccam matthakappattam, dasannancamha
kathavatthunam labhino, samayo dani 2- no dasabalam passitun"ti. Thero tesam vacanam
sutva cintesi "mama dasa kathavatthulabhitam sattha janati aham dhammam desento dasa
kathavatthuni amuncitvava desemi, mayi gacchante sabbepime bhikkhu mam parivaretva
gacchissanti, evam ganasanganikaya gantva pana ayuttam mayham dasabalam passitum,
ime tava gantva passantu"ti te bhikkhu aha "avuso tumhe purato gantva
tathagatam passatha, mama vacanena cassa pade vandatha, ahampi tumhakam gatamaggenagamissami"ti.
Te thera sabbepi dasabalassa jatibhumiratthavasino sabbe khinasava sabbe
dasakathavatthulabhino attano attano upajjhayassa ovadam sampaticchitva 3-
theram vanditva anupubbena carikam caranta satthiyojanamaggam atikkamma rajagahe
veluvanamahaviharam gantva dasabalassa pade vanditva ekamantam nisidimsu.
      Acinnam kho panetam buddhanam bhagavantanam agantukehi bhikkhuhi saddhim
patisammoditunti bhagava tehi saddhim "kacci bhikkhave khamaniyan"tiadina nayena
madhurapatisantharam katva "kuto ca tumhe bhikkhave agacchatha"ti pucchi. Atha tehi
"jatibhumito"ti vutte "ko nu kho bhikkhave jatibhumiyam jatibhumikanam bhikkhunam
sabrahmacarinam evam sambhavito' attana ca appiccho appicchakathanca bhikkhunam
katta"ti 4- dasakathavatthulabhim bhikkhum pucchi. Tepi "punno nama bhante ayasma
mantaniputto"ti arocayimsu. Tam katham sutva ayasma sariputto therassa dassanakamo
ahosi. Atha sattha rajagahato savatthim agamasi. Punnattheropi dasabalassa tattha agatabhavam
sutva "sattharam passissami"ti gantva antogandhakutiyamyeva tathagatam sampapuni.
@Footnote: 1 Ma. pabbajjakiccam    2 Ma. ayam patho na dissati    3 Si. amadditva
@4 Ma.mu. 12/252/215 rathavinitasutta
Sattha tassa dhammam desesi. Thero dhammam sutva dasabalam vanditva patisallanatthaya
andhavanam gantva annataramhi rukkhamule divaviharam nisidi.
      Sariputtattheropi tassagamanam sutva sisanulokito 1- gantva okasam
sallakkhteva tam rukkhamule nisinnam upasankamitva therena saddhim sammoditva tam
sattavisuddhikkamam 2- pucchi. Theropissa pucchitapucchitam 3- byakaronto
rathavinitupamaya cittam aradhesi, te annamannassa subhasitam samanumodimsu. Atha sattha
aparabhage bhikkhusamghamajjhe nisinno theram "etadaggam bhikkhave mama savakanam bhikkhunam
dhammakathikanam yadidam punno"ti 4- dhammakathikanam aggatthane thapesi. So ekadivasam
attano vimuttisampattim paccavekkhitva "sattharam nissaya ahanceva anne ca bahu
satta samsaradukkhato vippamutta, bahupakara vata sappurisasamseva"ti 5-
pitisomanassajato udanavasena pitivegavissattham 6-
       7- "sabbhireva samasetha        panditehatthadassibhi
           attham mahantam gambhiram        duddasam nipunam anum
           dhira samadhigacchanti         appamatta vicakkhana"ti
gatham abhasi. 7-
      [4] Tattha sabbhirevati sappurisehieva. Santoti panettha buddhadayo ariya
adhippeta. Te hi anavasesato asatam dhammam pahaya saddhamme ukkamsagatatta satisayam
pasamsayitva ca 8- visesato "santo sappurisa"ti ca vuccanti. Samasethati samam
asetha 9- saha vaseyya. Te payirupasanto tesam sussusanto ditthanugatinca apajjanto
@Footnote: 1 cha.Ma. silanulokiko     2 Ma. tam visuddhikatham      3 Ma. pucchitam pucchitam
@4 an.ekaka. 20/196/23 etadaggavagga: pathamavagga  5 Ma. sappurisasamvasati
@6 Si. pitivegavisittham       7-7 cha.Ma. "sabbhireva samasetha"ti gatham abhasi
@8 cha.Ma. pasamsiyatta ca, Si. pasamsataya ca   9 Ma. samma asetha, Si. samam asevatha
Samanavaso bhaveyyati attho. Panditehatthadassibhiti tesam thomana. Panda vuccati
panna, sa imesam sanjatati pandita. Tatoeva attatthadibhedam attham aviparitato
passantiti atthadassino. Tehi panditehi atthadassihi samasetha. Kasmati ce?
yasma te santo pandita, te va samma sevanta ekantahitabhavato magga-
nanadiheva araniyato attham, mahagunataya santataya ca mahantam, agadhabhavato
gambhirananagocarato ca gambhiram, hinacchandadihi datthum asakkuneyyatta itarehi
ca 1- kicchena datthabbatta duddasam, duddasatta sanhanipunasabhavatta nipunanana-
gocarato ca nipunam, nipunattaeva sukhumasabhavataya anum nibbanam, aviparitatthena
va paramatthasabhavatta attham, ariyabhavakaratta mahattanimittataya mahantam, anuttana-
sabhavataya gambhiram, dukkhena datthabbam na sukhena datthum sakkati duddasam, gambhiratta
duddasam, duddasatta gambhiranti catusaccam, visesato nipunam anum nirodhasaccanti
evametam catusaccam dhira samadhigacchanti dhitisampannataya dhira catusaccakammatthana-
bhavanam ussukkapetva sammadeva adhigacchanti. Appamattati sabbattha satiavippavasena
appamadapatipattim purenta. Vicakkhanati vipassanabhavanaya cheka kusala. Tasma
sabbhireva samasethati yojana. Panditehatthadassibhiti va etam nissakkavacanam. Yasma
panditehi atthadassibhi samudayabhutehi dhira appamatta vicakkhana mahantadivisesavantam
attham samadhigacchanti, tasma tadisehi sabbhireva samasethati sambandho. Evamesa
therassa pativedhadipanena annabyakaranagathapi ahositi.
                   Punnattheragathavannana nitthita.
                       --------------
@Footnote: 1 Si. tatha itarehi ca



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 52-56. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=1171&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=1171&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=141              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4992              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5309              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5309              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]