บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
319. 13. Abhibhutattheragathavannana sunatha natayo sabbeti ayasmato abhibhutattherassa gatha. Ka uppatti? ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto vessabhussa bhagavato kale kulagehe nibbattitva vinnutam patto tadisena kalyanamittasannissayena sasane abhippasanno ahosi. So satthari parinibbute tassa dhatum gahetum mahajane ussaham karonte sayam sabbapathamam gandhodakena citakam nibbapesi. So tena punnakammena devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade vetthapuranagare 1- rajakule nibbattitva abhibhutoti laddhanamo pitu accayena rajjam kareti. Tasmim ca samaye bhagava janapadacarikam caranto anupubbena tam nagaram papuni. Tato so raja "bhagava kira mama nagaram anuppatto"ti sutva satthu santikam gantva dhammam sutva dutiyadivase mahadanam pavattesi. Bhagava bhuttavi tassa ranno ajjhasayanurupam anumodanam karontoyeva vittharato dhammam desesi. So dhammam sutva laddhappasado rajjam pahaya pabbajitva arahattam sacchakasi. Tena vuttam apadane 2- :- @Footnote: 1 cha.Ma. vethapuranagare, Si. vethipuranagare, i. vetthipuranagare @2 khu.apa. 33/53/78 citakanibbapakattherapadana (sya) "dayhamane 1- sariramhi vessabhussa mahesino gandhodakam gahetvana citam nibbapayim aham. Ekatimse ito kappe citam nibbapayim aham duggatim nabhijanami gandhodakassidam phalam. Kilesa jhapita mayham .pe. katam buddhassa sasanan"ti. Arahattam pana patva vimuttisukhena viharante tasmim tassa nataka amacca parisajja nagara janapadati sabbe samagantva "bhante kasma tvam amhe anathe katva pabbajito"ti paridevimsu. Thero te natipamukhe manusse paridevante disva tesam attano pabbajjakaranavibhavanamukhena dhammam kathento:- [255] "sunatha natayo sabbe yavantettha samagata dhammam vo desayissami dukkha jati punappunam. [256] Arabhatha 3- nikkamatha yunjatha buddhasasane dhunatha maccuno senam nalagaramva kunjaro [257] Yo imasmim dhammavinaye appamatto vihessati 4- pahaya jatisamsaram dukkhassantam karissati"ti tisso gatha abhasi. Tattha sunathati nisametha, idani maya vuccamanam ohitasotadvaranusarena 5- upadharethati attho. Natayoti nati pamukhe 6- katva tesam sabbesam alapanam, tenaha "sabbe yavantettha samagata"ti, yavanto yattaka ettha samagame, etissam va mama pabbajjaya samagatati attho. @Footnote: 1 cha.Ma. dayhamane 2 cha.Ma. pabbajja... 3 cha.Ma. arambhatha 4 cha.Ma. vihassati @5 cha.Ma. ohitasota sotadvaranusarena 6 Si.,i. natipamukhe Idani yam sandhaya "sunatha"ti savananattikavacanam katam, tam "dhammam vo desayissami"ti patijanitva "dukkha jati punappunan"tiadina desetum arabhi. Tattha dukkha jati punappunanti jati namesa gabbhokkantimulakadibhedassa 1- jaradibhedassa ca anekavihitassa dukkhassa adhitthanabhavato dukkha. Sa punappunam pavattamana ativiya dukkha. Tassa pana jatiya samatikkamanattham ussaho karaniyoti dassento aha "arabhatha"tiadi. Tattha arabhathati arambhadhatusankhatam viriyam karotha. Nikkamathati kosajjapakkhato nikkhantatta nikkamadhatusankhatam taduttarim viriyam karotha. Yunjatha buddhasasaneti yasma silasamvaro indriyesu guttadvarata bhojane mattannuta atisampajannanti imesu dhammesu patitthitanam jagariyanuyogavasena arambhanikkamadhatuyo sampajjanti, tasma tathabhuta samathavipassanasankhate adhisilasikkhadisankhate va bhagavato sasane yuttappayutta hotha. Dhunatha maccuno senam, nalagaramva kunjaroti evam patipajjanta ca tedhatuissarassa maccurajassa vasam satte netiti tassa senasankhatam abalam dubbalam yatha nama thamabalupapanno kunjaro nalehi katam agaram khaneneva viddhamseti, evameva kilesaganam 2- dhunatha vidhamatha viddhamsethati attho. Evam pana buddhasasane ussaham karontassa ekamsiko jatidukkhassa samatikkamoti dassento "yo imasmin"tiadina tatiyam gathamaha. Tam suvinneyyameva. Abhibhutattheragathavannana nitthita. ---------------- @Footnote: 1 Si.,i. gabbhokkantikamulakadibhedassa 2 Ma. kilesagahamThe Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 574-576. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=12888&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=12888&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=319 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6151 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6268 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6268 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]