ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                   211. 4. Suyamanattheragathavannana
      kamacchando ca byapadoti ayasmato suyamanattherassa 1- gatha. Ka
uppatti?
      ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto ito
ekanavute kappe vipassissa bhagavato kale dhannavatinagare brahmanakule nibbattitva
vayappatto brahmanasippesu nipphattim patva brahmanamante vacesi. 2-
Tena ca samayena vipassi bhagava mahata bhikkhusamghena saddhim dhannavatinagaram pindaya
pavittho hoti. Tam disva brahmano pasannacitto attano geham netva asanam
pannapetva tassupari pupphasantharam santharitva adasi, satthari tattha nisinne
panitena aharena santappeti, 3- bhuttavim ca pupphagandhena pujesi. Sattha anumodanam
vatva pakkami. So tena punnakammena devaloke nibbattitva aparaparam punnani
katva devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade vesaliyam annatarassa
brahmanassa putto hutva nibbatti, suyamanotissa namam ahosi. So vayappatto
tinnam vedanam paragu paramanissamayutto 4- hutva gehavasinam kamupabhogam
jigucchitva jhananinno bhagavato vesaligamane patiladdhasaddho pabbajitva khuraggeyeva
arahattam papuni. Tena vuttam apadane 5- :-
          "nagare dhannavatiya         ahosim brahmano tada
           lakkhane itihase ca       sanigandusaketubhe.
           Padako veyyakarano       nimittakovido aham
           mante ca sisse vacesim    tinnam vedana paragu.
@Footnote: 1 Si. suyamattherassa   2 cha.Ma. vaceti   3 cha.Ma. santappesi
@4 Si. paramaramaniyo     5 khu.apa. 32/65/218 kusumasaniyattherapadana
           Panca uppalahatthani        pitthiyam thapitani me
           ahutim yitthukamoham        pitumatusamagame.
           Tada vipassi bhagava        bhikkhusamghapurakkhato
           obhasento disa sabba   agacchati narasabho.
           Asanam pannapetvana       nimantetva mahamunim
           santharitvana tam puppham       abhinesim sakam gharam.
           Yam me atthi sake gehe    amisam paccupatthitam
           taham buddhassa padasim      pasanno sehi panibhi.
           Bhuttavim kalamannaya       pupphahatthamadasaham
           anumoditvana sabbannu      pakkami uttaramukho.
           Ekanavutito kappe        yam pupphamadadim tada
           duggatim nabhijanami        pupphadanassidam phalam.
           Anantaram ito kappe       rajahum varadassano
           sattaratanasampanno         cakkavatti mahabbalo.
           Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva nivaranappahanakittanamukhena annam byakaronto:-
     [74] "kamacchando ca byapado   thinamiddhanca bhikkhuno
           uddhaccam vicikiccha ca       sabbasova na vijjati"ti
gatham abhasi.
      Tattha kamacchandoti kamesu chando, kamo ca so chando catipi kamacchando,
kamarago. Idha pana sabbopi rago kamacchando aggamaggavajjhassapi adhippetatta,
tenaha "sabbasova na vijjati"ti. Sabbepi hi tebhumikadhamma
Kamaniyatthena kama, tattha pavatto rago kamacchando, tenaha bhagava "aruppe
kamacchandanivaranam paticca thinamiddhanivaranam uddhaccanivaranam avijjanivaranam
uppajjati"ti 1- byapajjati cittam putibhavam gacchati etenati byapado, "anattham
me 2- acari"tiadinayappavatto aghato. Thinam cittassa akalyata anussahasamhananam,
middham kayassa akalyata asattivighato, tadubhayampi thinanca middhanca thinamiddham,
kiccaharapatipakkhanam ekataya ekam katva vuttam. Uddhatabhavo uddhaccam, yena dhammena
cittam uddhatam hoti avupasantam, so cetaso vikkhepo uddhaccam. Uddhaccaggahaneneva
cettha kiccaharapatipakkhanam samanataya kukkuccampi gahitamevati datthabbam. Tam
pacchanutapalakkhanam. Yo hi katakatakusalakusalupanissayo 3- vippatisaro, tam kukkuccam.
Vicikicchati "evam nu kho, na nu kho"ti samsayam apajjati, 4- dhammasabhavam va vicinanto
kicchati kilamati etayati vicikiccha, buddhadivatthuko samsayo. Sabbasoti anavasesato.
Na vijjatiti natthi, maggena samucchinnatta na upalabbhati. Idanca padadvayam paccekam
yojetabbam. Ayam hettha yojana:- yassa bhikkhuno tena tena ariyamaggena samucchinnatta
kamacchando ca byapado ca thinamiddhanca uddhaccakukkuccanca vicikiccha
ca sabbasova na vijjati,  tassa na kinci karaniyam, katassa va paticayoti
annapadesena annam byakaroti. Pancasu hi nivaranesu maggena samucchinnesu
tadekatthataya sabbepi kilesa samucchinnayeva honti. Tenaha "sabbete bhagavanto
panca nivarane 5- pahaya cetaso upakkilese"ti. 6-
                    Suyamanattheragathavannana nitthita.
                         --------------
@Footnote: 1 abhi.pa. 42/8/286 nivaranaduka: paticcavara   2 abhi.san. 34/1066/251 nikkhepakanda,
@  abhi.vi. 35/909/442 khuddakavatthuvibhanga     3 Si. akatakatakusalakusalam nissaya yo
@4 Si. samsayapatti  5 Si. tenaha bhagava pancanivarane  6 di.maha. 10/147/76
@  mahaparinibbanasutta



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 256-258. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=5715&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=5715&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=211              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5407              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5632              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5632              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]