บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
240. 3. Bandhurattheragāthāvaṇṇanā nāhaṃ etena atthikoti āyasmato bandhurattherassa gāthā. Kā uppatti? ayampi purimabuddhesu katādhikāro siddhatthassa bhagavato kāle aññatarassa rañño antepure gopako hutvā ekadivasaṃ bhagavantaṃ saparisaṃ rājaṅgaṇena 1- gacchantaṃ disvā pasannacitto kaṇaverapupphāni gahetvā sasaṃghaṃ lokanāyakaṃ pūjesi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sīlavatīnagare seṭṭhiputto hutvā nibbatti, bandhurotissa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patto kenacideva karaṇīyena sāvatthiyaṃ gato upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ gato satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā ñāṇassa paripākattā vipassanaṃ paṭṭhapetvā na cirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne 2- :- "siddhattho nāma bhagavā lokajeṭṭho narāsabho purakkhato sāvakehi nagaraṃ paṭipajjatha. Rañño antepure āsiṃ gopako abhisammato pāsāde upaviṭṭhohaṃ addasaṃ lokanāyakaṃ. Kaṇaveraṃ gahetvāna bhikkhusaṃghe samokiriṃ buddhassa visuṃ katvāna tato bhiyyo samokiriṃ. @Footnote: 1 Sī. rājaṅganena 2 khu.apa. 32/7/248 kaṇaverapupphiyattherāpadāna Catunnavutito kappe yaṃ pupphamabhipūjayiṃ duggatiṃ nābhijānāmi buddhapūjāyidaṃ phalaṃ. Sattāsītimhito kappe caturāsuṃ 1- mahaddhikā sattaratanasampannā cakkavattī mahabbalā. Kilesā jhāpitā mayhaṃ .pe. kataṃ buddhassa sāsanan"ti. Arahattaṃ pana patvā kataññubhāve ṭhatvā attano upakārassa rañño paccupakāraṃ kātuṃ sīlavatīnagaraṃ gantvā rañño dhammaṃ desento saccāni pakāsesi. Rājā saccapariyosāne sotāpanno hutvā attano nagare sudassanaṃ nāma mahantaṃ vihāraṃ kāretvā therassa niyyādesi. 2- Mahālābhasakkāro ahosi. Thero vihāraṃ sabbañca lābhasakkāraṃ saṃghassa niyyādetvā 3- sayaṃ purimaniyāmeneva piṇḍāya caritvā yāpento katipāhaṃ tattha vasitvā sāvatthiṃ gantukāmo ahosi. Bhikkhū "bhante tumhe idheva vasatha, sace paccayehi vekallaṃ, mayaṃ taṃ paripūressāmā"ti āhaṃsu. Thero "na mayhaṃ āvuso uḷārehi paccayehi attho atthi, itarītarehi paccayehi yāpemi, dhammarasenevamhi titto"ti 4- dassento:- [103] "nāhaṃ etena atthiko sukhito dhammarasena tappito pitvāna 5- rasaggamuttamaṃ na ca kāhāmi visena santhavan"ti gāthaṃ abhāsi. Tattha nāhaṃ etena atthikoti yena maṃ tumhe tappetukāmā "paripūressāmā"ti vadatha, etena āmisalābhena paccayāmisarasena nāhaṃ atthiko, mayhaṃ etena attho natthi, santuṭṭhī 6- paramaṃ sukhanti itarītareheva paccayehi yāpemīti attho. Idāni tena anatthikabhāve padhānakāraṇaṃ dassento āha "sukhito dhammarasena tappito"ti. @Footnote: 1 Sī. caturo āsiṃsu 2 cha.Ma. niyyātesi 3 cha.Ma. niyyātetvā @4 Sī. atthikoti 5 cha.Ma. pitvā 6 cha.Ma. santuṭṭhi Sattatiṃsabodhipakkhiyadhammarasena ceva navavidhalokuttaradhammarasena ca tappito pīto 1- sukhito uttamena sukhena suhitoti attho. Pitvāna rasaggamuttamanti sabbarasesu aggaṃ seṭṭhaṃ tayoyeva uttamaṃ yathāvuttaṃ dhammarasaṃ pivitvā ṭhito, tenāha "sabbarasaṃ dhammaraso jinātī"ti. 2- Na ca kāhāmi visena santhavanti evarūpaṃ rasuttamaṃ dhammarasaṃ pivitvā ṭhito visena visasadisena visarasena 3- santhavaṃ saṃsaggaṃ na karissāmi, tathākaraṇassa kāraṇaṃ natthīti attho. Bandhurattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā. --------------The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 323-325. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=7187 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=7187 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=240 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5572 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5757 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5757 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]