![]() |
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
240. 3. Bandhurattheragāthāvaṇṇanā
nāhaṃ etena atthikoti āyasmato bandhurattherassa gāthā. Kā uppatti?
ayampi purimabuddhesu katādhikāro siddhatthassa bhagavato kāle aññatarassa
rañño antepure gopako hutvā ekadivasaṃ bhagavantaṃ saparisaṃ rājaṅgaṇena 1- gacchantaṃ
disvā pasannacitto kaṇaverapupphāni gahetvā sasaṃghaṃ lokanāyakaṃ pūjesi. So tena
puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ
buddhuppāde sīlavatīnagare seṭṭhiputto hutvā nibbatti, bandhurotissa nāmaṃ
ahosi. So viññutaṃ patto kenacideva karaṇīyena sāvatthiyaṃ gato upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ
gato satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā ñāṇassa paripākattā
vipassanaṃ paṭṭhapetvā na cirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne 2- :-
"siddhattho nāma bhagavā lokajeṭṭho narāsabho
purakkhato sāvakehi nagaraṃ paṭipajjatha.
Rañño antepure āsiṃ gopako abhisammato
pāsāde upaviṭṭhohaṃ addasaṃ lokanāyakaṃ.
Kaṇaveraṃ gahetvāna bhikkhusaṃghe samokiriṃ
buddhassa visuṃ katvāna tato bhiyyo samokiriṃ.
@Footnote: 1 Sī. rājaṅganena 2 khu.apa. 32/7/248 kaṇaverapupphiyattherāpadāna
Catunnavutito kappe yaṃ pupphamabhipūjayiṃ
duggatiṃ nābhijānāmi buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
Sattāsītimhito kappe caturāsuṃ 1- mahaddhikā
sattaratanasampannā cakkavattī mahabbalā.
Kilesā jhāpitā mayhaṃ .pe. kataṃ buddhassa sāsanan"ti.
Arahattaṃ pana patvā kataññubhāve ṭhatvā attano upakārassa rañño
paccupakāraṃ kātuṃ sīlavatīnagaraṃ gantvā rañño dhammaṃ desento saccāni pakāsesi.
Rājā saccapariyosāne sotāpanno hutvā attano nagare sudassanaṃ nāma mahantaṃ
vihāraṃ kāretvā therassa niyyādesi. 2- Mahālābhasakkāro ahosi. Thero vihāraṃ
sabbañca lābhasakkāraṃ saṃghassa niyyādetvā 3- sayaṃ purimaniyāmeneva piṇḍāya caritvā
yāpento katipāhaṃ tattha vasitvā sāvatthiṃ gantukāmo ahosi. Bhikkhū "bhante
tumhe idheva vasatha, sace paccayehi vekallaṃ, mayaṃ taṃ paripūressāmā"ti āhaṃsu.
Thero "na mayhaṃ āvuso uḷārehi paccayehi attho atthi, itarītarehi paccayehi
yāpemi, dhammarasenevamhi titto"ti 4- dassento:-
[103] "nāhaṃ etena atthiko sukhito dhammarasena tappito
pitvāna 5- rasaggamuttamaṃ na ca kāhāmi visena santhavan"ti
gāthaṃ abhāsi.
Tattha nāhaṃ etena atthikoti yena maṃ tumhe tappetukāmā "paripūressāmā"ti
vadatha, etena āmisalābhena paccayāmisarasena nāhaṃ atthiko, mayhaṃ etena attho
natthi, santuṭṭhī 6- paramaṃ sukhanti itarītareheva paccayehi yāpemīti attho. Idāni
tena anatthikabhāve padhānakāraṇaṃ dassento āha "sukhito dhammarasena tappito"ti.
@Footnote: 1 Sī. caturo āsiṃsu 2 cha.Ma. niyyātesi 3 cha.Ma. niyyātetvā
@4 Sī. atthikoti 5 cha.Ma. pitvā 6 cha.Ma. santuṭṭhi
Sattatiṃsabodhipakkhiyadhammarasena ceva navavidhalokuttaradhammarasena ca tappito pīto 1- sukhito
uttamena sukhena suhitoti attho. Pitvāna rasaggamuttamanti sabbarasesu aggaṃ seṭṭhaṃ
tayoyeva uttamaṃ yathāvuttaṃ dhammarasaṃ pivitvā ṭhito, tenāha "sabbarasaṃ dhammaraso
jinātī"ti. 2- Na ca kāhāmi visena santhavanti evarūpaṃ rasuttamaṃ dhammarasaṃ pivitvā
ṭhito visena visasadisena visarasena 3- santhavaṃ saṃsaggaṃ na karissāmi, tathākaraṇassa
kāraṇaṃ natthīti attho.
Bandhurattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
--------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 323-325.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=7187
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=7187
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=240
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5572
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5757
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5757
Contents of The Tipitaka Volume 26
http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
![]() ![]() ![]() ![]() |
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]