ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                    279. 2. Bhaddajittheragathavannana
      panado nama so rajati ayasmato bhaddajittherassa gatha. Ka uppatti?
      ayam kira padumuttarassa bhagavato kale brahmanakule nibbattitva vinnutam
patto brahmananam vijjasippesu param gantva kame pahaya tapasapabbajjam
pabbajitva arannayatane assamam karetva vasanto ekadivasam sattharam akasena
gacchantam disva pasannamanaso anjalim paggayha atthasi. Sattha tassa ajjhasayam
natva akasato otari. Otinnassa pana bhagavato madhunca bhisamulalanca sappinca
khiranca upanamesi, tassa tam bhagava anukampam upadaya patiggahetva anumodanam
vatva pakkami. So tena punnakammena tusite 2- nibbatto tattha yavatayukam thatva
tato aparaparam sugatisuyeva samsaranto vipassissa bhagavato kale mahaddhano setthi
hutva atthasatthibhikkhusahassam bhojetva ticivarena acchadesi. 3-
      Evam bahum kusalam katva devaloke nibbattitva tattha yavatayukam thatva
@Footnote: 1 Si.,i. samsibbanaparisibbanakaram  2 Si.,i.,Ma. tusitesu  3 i.,Ma. acchadapesi
Tato cavitva manussesu uppanno buddhasunne loke panca paccekabuddhasatani
catuhi paccayehi upatthahitva tato cuto rajakule nibbattitva rajjam anusasanto
puttam 1- paccekabodhim adhigantva thitam upatthahitva tassa parinibbutassa dhatuyo
gahetva cetiyam katva pujesi. Evam tattha tattha tani tani punnani katva imasmim
buddhuppade bhaddiyanagare asitikotivibhavassa bhaddiyasetthissa ekaputtako hutva
nibbatti, bhaddajitissa namam ahosi. Tassa kira issariyabhogaparivaradisampatti
carimabhave bodhisattassa viya ahosi.
      Tada sattha savatthiyam vassam vasitva bhaddajikumaram sangahitum mahata bhikkhusamghena
saddhim bhaddiyanagaram gantva jatiyavane vasi tassa nanaparipakam agamayamano.
Sopi upari pasade nisinno sihapanjaram vivaritva olokento bhagavato santike
dhammam sotum gacchantam mahajanam disva "katthayam mahajano gacchati"ti pucchitva
tam karanam sutva sayampi mahata parivarena satthu santikam gantva dhammam sunanto
sabbabharanapatimanditova sabbakilese khepetva arahattam papuni. Tena vuttam
apadane 2- :-
          "oggayha yam 3- pokkharanim    nanakunjarasevitam
           uddharami bhisam tattha         ghasahetu 4- aham tada.
           Bhagava tamhi samaye         padumuttarasavhayo
           rattakambaladharo 5- buddho    gacchate anilanjase.
           Dhunanto pamsukulani          saddam assosaham tada
           uddham nijjhayamanoham        addasam lokanayakam.
           Tattheva thitako santo       ayacim lokanayakam
           6- madhu bhimsehi savati        khirasappi mulalibhi. 6-
@Footnote: 1 Si.,i. attano puttam     2 khu.apa. 33/73/102 bhisadayakattherapadana (sya)
@3 pali. oggayhaham       4 pali. asanahetu
@5 cha.Ma. rattambaradharo    6-6 cha.Ma. madhum bhisehi sahitam, khiram sappim mulalikam
           Patigganhatu me buddho      anukampaya cakkhuma
           tato karuniko sattha       orohitva mahayaso.
           Patigganhi mamam bhikkham         anukampaya cakkhuma
           patiggahetva sambuddho      aka me 1- anumodanam.
           Sukhi hohi 2- mahapunna      gati tuyham samijjhatu
           imina bhisadanena          labhassu vipulam sukham.
           Idam vatvana sambuddho       jalajuttamanamako
           bhikkhamadaya sambuddho       ambarenagama 3- jino.
           Tato bhisam gahetvana        agacchim mama assamam
           bhisam rukkhe laggetvana      mama danam anussarim.
           Mahavato utthahitva       sancalesi vanam tada
           akaso abhinadittha        asaniya phalantiya. 4-
           Tato me asanipato        matthake nipati tada
           so hi 5- nisinnako santo   tattha kalankato aham.
           Punnakammena sannutto       tusitam upapajjaham
           kalevaram me patitam          devaloke ramamaham.
           Chalasitisahassani           nariyo samalankata
           sayam patam upatthanti        bhisadanassidam phalam.
           Manussayonimagantva        sukhito homaham tada
           bhoge me unata natthi      bhisadanassidam phalam.
           Anukampitako tena          devadevena tadina
           sabbasava parikkhina        natthi dani punabbhavo.
           Satasahassito kappe         yam bhisam adadim 6- tada
@Footnote: 1 Ma. akase  2 cha.Ma. hotu  3 cha.Ma. akasenagama  4 cha.Ma. asani ca phali tada
@5 cha.Ma., i. soham           6 pali. bhikkhamadadim
           Duggatim nabhijanami         bhisadanassidam phalam.
           Kilesa jhapita mayham .pe.  katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahatte pana tena adhigate sattha bhaddiyasetthim amantesi "tava putto
alankatapatiyatto dhammam sunanto arahatte patitthasi, tenassa idaneva pabbajitum
yuttam, no ce pabbajati, parinibbayissati"ti. Setthi "na mayham puttassa daharasseva
sato parinibbanena kiccam atthi, pabbajetha nan"ti aha. Tam sattha pabbajetva
upasampadetva tattha sattaham 1- vasitva kotigamam papuni, so ca gamo gangatire.
Kotigamavasino buddhappamukhassa bhikkhusamghassa mahadanam pavattesum. Bhaddajitthero
satthara anumodanaya araddhamattaya bahigamam gantva "gangatire maggasamipe satthu
agatakale vutthahissami"ti samapattim samapajjitva nisidi. Mahatheresu
agacchantesupi avutthahitva satthu agatakaleyeva vutthahi. Puthujjanabhikkhu "ayam
adhuna pabbajito mahatheresu agacchantesu manatthaddho hutva na vutthasi"ti
ujjhayimsu. Kotigamavasino satthu bhikkhusamghassa ca bahu navasanghate bandhimsu, sattha
"handassa 2- anubhavam pakasemi"ti navasanghate thatva "kaham bhaddaji"ti pucchi.
Bhaddajitthero "esoham bhante"ti sattharam upasankamitva anjalim katva atthasi.
Sattha "ehi bhaddaji, amhehi saddhim ekanavam abhiruha"ti. So uppatitva satthu
thitanavayam atthasi. Sattha gangamajjham gatakale "bhaddaji taya mahapanadarajakale
ajjhavuttharatanapasado kahan"ti aha. Imasmim thane nimuggoti. Tenahi bhaddaji
sabrahmacarinam kankham chindati. Tasmim khane thero sattharam vanditva iddhibalena
gantva pasadathupikam padangulantarena sannirumbhitva 3- pancavisatiyojanam pasadam
gahetva akase uppati, uppatanto ca pannasa yojanani pasadam udakato ukkhipi.
Athassa purimabhave nataka pasadagatena lobhena macchakacchapamanduka hutva tasmim
@Footnote: 1 Si. sattasattaham  2 Si. sattha tassa  3 i. sannirumhitva, Ma. sannirujjhitva
Pasade utthahante parivattitva udake patimsu. Sattha te patante disva "nataka
te bhaddaji kilamanti"ti aha. Thero satthu vacanena pasadam vissajjesi. Pasado
yathathaneeva patitthahi. Sattha parangato bhikkhuhi "kada bhante bhaddajittherena
ayam pasado ajjhavuttho"ti puttho mahapanadajatakam 1- kathetva mahajanam dhammamatam
payesi. Thero pana attano ajjhavutthapubbam suvannapasadam dassetva:-
    [163] "panado nama so raja     yassa yupo suvanniyo 2-
           tiriyam solasubbedho 3-      uccamahu 4- sahassadha.
    [164]  Sahassakando satagendu 5-    dhajalu 6- haritamayo
           anaccum tattha gandhabba       cha sahassani sattadha"ti
dvihi gathahi vannento annam byakasi.
      Tattha panado nama so rajati atite panado nama so raja ahositi
attabhavaantarahitataya attanam param viya niddisati. Soeva hi rajje thitakalato
patthaya sada ussahasampattiadina mahata rajanubhavena mahata ca kittisaddena
samannagatatta "raja mahapanado"ti pannayittha. Yassa yupo suvanniyoti
yassa ranno ayam yupo pasado suvannamayo. Tiriyam solasubbedhoti vittharato
solasakandapatappamano. 7- So pana addhayojanamatto 8- hoti. Uccamahu sahassadhati
uccam ubbham evamassa pasadassa sahassadha sahassakandappamanamahu. 9- So pana
yojanato pancavisatiyojanappamano hoti. Keci panettha gathasukhattham "ahu"ti digham
katam. Ahu 10- ahositi attham vadanti.
      Sahassakandoti sahassabhumiko. 11- Satagenduti anekasataniyuhako. 12- Dhajaluti tattha
@Footnote: 1 khu.ja.tika. 27/391-3/106 (sya)   2 cha.Ma. suvannayo, Ma. sonnamayo
@3 Si.,i. solasapabbedho   4 Si. uddhamahu, cha.Ma. ubbhamahu   5 Si. satabhendu
@6 Si.,Ma. dhajalu  7 Si. solasasarapatanappamano    8 Si. addhayojanappamano,
@  i. addhuddhayojanamatto   9 i. sahassadhappamano hoti   10 Si.,i. tam ahu
@11 Si., i....bhumako    12 cha.Ma....niyyuhako
Tattha niyuhasikharadisu patitthapitehi yatthidhajapatakadhajadidhajehi sampanno. Haritamayoti
camikarasuvannamayo. Keci pana "haritajatimanisarikkhako"ti 1- vadanti. Gandhabbati nata.
Cha sahassani sattadhati chamattani gandhabbasahassani sattadha 2- tassa pasadassa
sattasu thanesu ranno abhiramapanattham naccimsuti attho. Te evam naccantapi rajanam
hasetum nasakkhimsu. Atha sakko devaraja devanate pesetva samajjam karesi,
tada raja hasiti.
                    Bhaddajittheragathavannana nitthita.
                         ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 439-444. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=9808&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=9808&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=279              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5827              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5980              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5980              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]